„In 1973 zekerheid over de
verhouding met AR en CH"
Gemeentelijke pannen koken over
Nederlanders
wensen elkaar
meer geluk dan
ooit tevoren
PROVINCIE WIL
WIJZIGING IN
SUBSIDIEBELEID
Botsing
eist 2
levens
De Zeeuw (KVP): „Nog heel wat zendingswerk"
Gewesten moeten er komen maar hoe?
DINSDAG 28 DECEMBER 1971
Bejaarde broers
-aan kerstdiner -
missen 15 mille
HEERENVEEN Twee broers,
Anne (63) en Roel (72) Stoelwinder
uit Oudenhorne in Friesland, zijn tot
de ontdekking gekomen, dat zij tij
dens de kerstdagen beroofd zijn van
vijftienduizend gulden en enkele an
tieke horloges.
Het geld en de horloges waren op-
I geborgen in een kast. De broers ver
moeden, dat de inbraak is gepleegd
toen zij in een andere kamer aan het
I avondeten zaten. Van de daders ont-
breekt elk spoor.
UTRECHT (ANP) Dr. D. de Zeeuw, sinds kort voorzitter
van de KVP, wil in 1973 zekerheid hebben over de verhouding
tussen zijn partij en ARP en CHU. Die zekerheid geldt het
eventueel samengaan van deze drie partijen in één gedecon-
fessionaliseerde volkspartij links van het midden.
De heer De Zeeuw zegt zich er
wan bewust te zijn dat er om dat
doel te bereiken by ARP en CHU
nog heel wat zendingswerk is te ver
richten. Dr. De Zeeuw zegt dit in
Ruim Zicht, het blad van het Neder
lands Katholiek Vakverbond.
De heer De Zeeuw noemt zes pun
ten, waaruit zyn politieke conceptie
is opgebouwd. Deze punten zyn:
grote aandacht voor vorming en
onderwys;
t DEN HAAG (ANP) Bij de her-
ziening van het subsidiebeleid wordt
het hoog tijd dat de provincie zich
concentreert op taken van werkelij
ke provinciale aard en zich terug
trekt van het lokale vlak. Het is on
der meer de doelmatige beste
ding van de provinciale middelen -die
daartoe noopt. Dit schrilven Gedepu
teerde Staten van Zuid-Holland in 'n
brief aan enkele commissies uit de
provinciale staten. Volgens GS leeft
deze gedachte ook sterk bij de da-
gelijkse besturen van de overige pro
vincies.
In de brief stellen GS voor de pro
vinciale subsidieregelingen in Zuid-
Holland voor jeugd-, dorps- en voor
buurtclubhuizen en voor sportclub
gebouwen per 1 januari 1972 te
beëindigen. De rijkssubsidieregeling
lq hiervoor is onlangs aanzienlijk ver-
beterd. Het gaat hier om zuiver lo
kale voorzieningen, aldus GS* die
Jaarlijks drie ton voor dit doel uit
trokken. Zij willen nu ruimte maken
►r subsidieregelingen voor jeugd-
jongerenwerk op provinciaal ni
veau.
Onderzoek
brand in
t Seepaerd
nu afgesloten
EINDHOVEN De Eindho-
vense politie heeft het onder
zoek naar de oorzaak van de brand
in het hotel ,.'t Silveren Seepaerd
waarbij elf mensen om het leven
kwamen, afgesloten.
De processen-verbaal zijn in han
den gesteld van de officier van Jus
titie in Den Bosch, mr. J. H, A. M.
Peijnenburg.
Er is geen oorzaak van de brand,
gevonden, maar de politie wil de
achttienjarige G.V. uit Eindhoven,
die destijds als eerste de brandweer
waarschuwde, nog eens verho-
De man zit wegens een
misdrijf gevangen in Frankrijk. De
Eindhovenaar, die direct na de
brand langdurig werd verhoord, heeft
altijd ontkend iets met de brand te
maken te hebben.
Rode Kruisnog
drie ton nodig
voor O.Pakistan
DEN HAAG Het Rode Kruis
heeft nog drie ton nodig om alle
reeds geboden of toegezegde hulp
de slachtoffers van het conflict
tussen India en Pakistan te kunnen
betalen.
De vereniging tot directe me
dische hulp in de tropen Simavi
heeft een bedrag van vyftig dui
zend gulden beschikbaar gesteld voor
medische hulp van het chirurgisch
team van het Rode Kruis dat bin
nenkort naar Oost-Pakistan ver
trekt.
een rechtvaardiger inkomensver
deling;
decentralisatie van bevoegdheden;
splitsing van macht en eigendom;
vestiging van vrede op aarde.
Op basis van dit politieke concept
moet de KVP volgens de heer De
Zeeuw opgaan in een nieuw politiek
verband, dat door hem „links van het
midden" wordt geplaatst, „wy moe
ten deconfessionaliseren en tegeiyk
politiseren", aldus de nieuwe KVP-
voorzitter.
Links van *t midden
Over zyn conceptie heeft de heer
De Zeeuw volgens zyn zeggen al
gesprekken gevoerd met minister
president en oud-AR-fractievoorzit-
ter in de Tweede Kamer mr. B.
Biesheuvel. Van die gesprekken zegt
hy de indruk te hebben overgehou
den dat in ieder geval de heer Bies
heuvel zelf tameiyk gevoelig is voor
zyn denkbeelden.
In 1973 wil de heer De Zeeuw de
KVP achter zyn politieke conceptie
hebben, met of zonder AR en CHU
erby. Op die manier, zo verklaart hy,
wil hy een bydrage leveren om in
de volgende kabinetsperiode tot een
progressieve meerderheid te komen.
Dan zyn naar zyn mening ook weer
contacten mogelijk met andere po
litieke partyen. Voor de volgende
verkiezingen kan men dan in zyn
visie op basis van programvergelü-
king komen tot reële sameniwer-
kingsafspraken voor de daaropvol
gende regeerperiode.
Reactie
In een reactie op de uitspraken van
dr. De Zeeuw zei dr. A. Veerman,
voorzitter van de ARP, dat zyn party
ook al het jaar 1973 heeft genoemd
als het moment waarop de drie con
fessionele partyen al dan niet samen
zullen moeten gaan. Dit in het licht
van de kamerverkiezingen in 1974.
Dr. Veerman wees erop dat in
1972 een zo breed mogeiyk gesprek
tussen de drie partyen over een
eventueel samengaan op gang gaat
komen. Volgens hem zal daarbij alles
open moet zyn. „We moeten in dat
gesprek elkaar kunnen kritiseren en
we zullen van elkaar moeten vragen
eens te zeggen wat we nu precies
willen en bedoelen", aldus dr. Veer
man, daarmee doelend op de ondui-
DEN HAAG Ondanks de steeds
hoger wordende posttarleven zyn dit
Jaar In Nederland meer kerst- en
nieuwjaarskaarten verstuurd dan
ooit tevoren. Het postdistrict Den
Dr. D. de Zeeuw
deiykheid rondom de vraag of de
nieuwe partij een specifiek confessio
nele party moet biyven of dat men
een party wil die christeiyk moet zyn
in de zin van: het fundament van de
party stoelt op 't evangelie. "In de
party die er komt moet een beroep
op het evangelie legitiem zyn", aldus
dr. Veerman.
Over de opmerking van dr. De
Zeeuw dat er binnen ARP en CHU
nog veel zendingswerk moet worden
verricht voordat men binnen die
partyen bereid is samen te gaan in
één volksparty, vond de heer Veer
man dat precies hetzelfde geldt voor
de KVP.
Voor 20 mille
sieraden weg
BUSSUM <ANP) Bij een in
braak, die tijdens de kerstdagen in
een villa aan de Bredelaan in Bus-
sum moet zijn gepleegd, is voor een
waarde van omstreeks 20.000 gul
den aan sieraden gestolen. De be
woners waren afwezig, zodat de
grootte van de buit eerst na hun
terugkomst kon worden vastgesteld.
Nieuwe uitgaven
SUMMERHILL
SCHOOL
Anti-autoritaire opvoeding heeft de
laatste Jaren een grote vlucht ge
maakt. Dit lijkt paradoxaal te zijn,
omdat men uitging van een theore
tische analyse. Praktijkgevallen van
anti-autoritaire opvoeding op grote
re schaal uitgevoerd dan in de be
perkte situatie van een individueel
gezin behoren tot een uitzondering.
Eén van die uitzonderingen is de
Summerhill School van A. S. Neill
in het Britse Leiston.
De Deense onderwijzer BJarne Se-
gefjord, die al de nodige ervaring
met moderne onderwijsmethoden
had, bracht een bezoek van drie
maanden aan deze school, die de
Spectator één van Engelands be
langrijkste noemt.
Zijn bevindingen heeft Segefjord
ondergebracht in een verslag dat
uit het Deens vertaald onder de ti
tel Summerhill School bij het We
reldvenster in Baarn is verschenen,
Aan Segefjords verslag kleven een
aantal beperkingen en voordelen.
De Deense onderwijzer koos
jeen persoonlijk rapport, omdat
I Summerhill School hem heeft ge
raakt. Dat is een beperking, omdat
het weinig zin heeft om ettelijke
pagina's lang geconfronteerd
worden met Segefjords denkbeelden,
die aanvankelijk het uitzicht op
Summerhill zelf belemmeren. Later
doet Segefjord meer afstand
zichzelf en wordt hij het medium
waardoor we de school leren zien.
Het boek staat niet uitvoerig stil bij
de theorie van Neill. die moet hier
dan ook bulten beschouwing blijven
(de geïnteresseerde lezer zij verwe
zen naar de boeken die Neill zelf
daarover heeft geschreven). Segef
jord signaleert enkele gevallen
kinderen waar hij persoonlijk bij
betrokken is geweest. Zijn subjecti
viteit wordt tenslotte objectiviteit,
omdat hij niets doet om die te
bergen.
Het boek wordt daardoor een ui
terst waardevol document, dat
niet zonder ontroering en goede
voornemens voor navolging kan le
zen.
HEIN ELBRINK
heeft berekend, dat per Haags
gezin ongeveer vijftien kaarten met
goede wensen zijn verstuurd.
Als dit aantal graadmeter voor
Nederland is. betekent dit een tota
le verkoop van ruim 52 milj. kerst-
nieuwjaarskaarten. Met een ge
middelde prijs van 25 cent per stuk
plus een postzegel van twintig cent
is dat een totale omzet van dertien
miljoen gulden.
De kerstdrukte kwam overigens laat
op gang. Tussen 13 en 18 december
kreeg de PTT vrijwel geen kerst-
post te verwerken. Pas op 18 decem
ber volgde een stormachtige ver
koop van kaarten.
De PTT heeft wel een zekere „slap
te" bespeurd in het verzenden van
kalenders. „Of dit nu ligt aan de
huidige conjunctuur of dat er spra
ke is van verzadiging wil ik in het
midden laten", zegt de heer J. D.
Smeets, plaatsvervangend hoofd
directeur posterijen in Den Haag.
Het zogenaamde visitekaartje met
kerstmis wordt niet veel meer ge
bruikt. Er worden veel meer prent
briefkaarten verkocht.
PURMEREND (ANP) - Een au
tobotsing op de Jaagweg bij Purme-
rend heeft gisteren twee mensenle
vens geëist. De 42-Jarige A. Reinold.
mer P.IM.V. was onder Invloed van
sterke drank met zijn wagen op de
linkerhelft geraekt en botste tegen
de auto van de 42-Jarlge A. Reinold
uit üpendam. Belden werden ge
dood. De zoon van de heer Reinold,
die met hem meereed, kreeg een
beenfractuur.
Na de botsing reed een autobus
nog tegen de wagen van de heer Rei
nold op. Dit maakte het lange tijd
onmogelijk de slachtoffers uit de
wrakken te krijgen.
Boete geeist
voor beledigen
van rechter
ZUTPHEN De vijftigjarige
J.B. uit Apeldoorn vindt de
plaatselijke kantonrechter "een
corrupte zwendelaar" en een
deurwaarder uit Apeldoorn "cor
rupt". Omdat hij deze mening
luid in het openbaar had ver
kondigd moest hij vrijdag voor
komen in Zutphen. waar de offi-
vier van justitie wegens meer
voudige belediging driehonderd
lulden boete en veertien dagen
voorwaardelijk tegen hem eiste.
Dat gebeurde bij verstek,
want de man had de parket
wacht laten weten geen tijd te
nebben om zo lang te wachten,
(n de plaats daarvan vroeg hij
pen plaatselijke Journalist dit te
doen. Die zou dan meteen eens
Kunnen horen "wat voor smeer
pijpen die twee zijn".
Gewestvorming is niet een onder
werp waar de burgers in dit land
zich hevig over opwinden. De
meeste mensen vinden dat de be
stuurlijke organisatie met gemeen-
en, provincies en daarboven het
rijk al ingewikkeld genoeg is. Om
op lokaal niveau het bestuur beter
te laten functioneren zullen er
echter ook gewesten komen. Bij
de Tweede Kamer ligt daarover
een wetsontwerp.
Het gewest komt te staan tussen
de gemeenten en de provincie. Het
gewestelijk bestuur is bedoeld om
een aantal taken van de aangeslo
ten gemeenten over te nemen en
het ligt in de lijn der verwachtin
gen dat ook de provincie en mis
schien zelfs de rijksoverheid een
aantal bevoegdheden afstaan.
Voordat dit alles gaat functione
ren zijn we natuurlijk wel een
aantal Jaren verder.
Door Frans de Lugt
Regionaal bestuur is niet een of
ander bedenksel van een bestuurs-
deskundige. De praktijk vraagt er
om. De bijna negenhonderd ge
meenten in dit land zijn geen ei
landjes die elk hun eigen dijkjes
bewaken. Elke gemeente grenst
aan een aantal andere gemeenten
en dat levert kwesties op waar ge
meenschappelijk een oplossing
voor moet worden gezocht. Zo
ontstonden allerlei gemeenschap
pelijke regelingen en er bestaat
een wet die dit allemaal in goede
banen heeft geleid.
Maar de problemen worden steeds
ingewikkelder. Konden in vroeger
jaren twee gemeenten in goede
harmonie besluiten waar „op veili
ge afstand" een vuil fabriekje
mocht staan, thans behoort dat
tot de onmogelijkheden. Immers,
het vuile fabriekje van weleer is
vandaag een milieuverontreiniger
van de eerste orde, die het leefkli
maat tot in de verre omtrek kan
beïnvloeden. En daarmee is het
geen zaak van twee gemeenten
En wat voor het fabriekje geldt,
kan ook worden gezegd van de
provinciale weg, de busverbinding,
het winkelcentrum, de gezond
heidszorg, de onderwijsvoorzienin
gen, de sportaccomodaties, en nog
wel meer onderwerpen. Het sys
teem van de gemeenschappeiyke
regelingen is al lang niet meer
toereikend. De oplossingen vergen
geen tonnen meer. maar vele mil
joenen. De problemen worden te
heet. De gemeentelijke pannen
koken over.
Minst haalbaar
Zoals altijd in ingewikkelde situa
ties. is de meest voor de hand lig
gende oplossing de minst haalba
re. Het zou het simpelst zijn om
alle gemeenten op te heffen en
daarvoor in de plaats een zestigtal
gewesten te vormen. Dat zouden
dan de nieuwe gemeenten zyn, zy
het dan van aanzienlijk grotere
omvang. Maar de lokale kleur
gaat steeds sterker een rol spelen.
Steeds meer mensen willen „bui
ten" wonen, steeds minder mensen
zoeken him woongenot in de
drukke straten van de stad. De
grootste steden verliezen inwoners,
de dorpen groeien. Kortom: het
dorp moet blijven. En dat berei
ken we niet door de dorpen op te
heffen en via gewesten tot nieuwe
steden uit te laten groeien.
De vraag is al lang niet meer of
die gewesten er nu wel of niet
moeten komen. Maar hoe moeten
ze er komen, en wat moet er ge
beuren om daarbinnen de gemeen
ten niet te laten verdrinken. Het
wetsontwerp dat bij de Tweede
Kamer ligt is een vrije kwestie.
Dat wil zeggen dat de regering
niet uit elkaar zal springen als
het verworpen wordt of aangeno
men. en de Kamer mag er zonder
politieke gevolgen allerlei wijzigin
gen in aanbrengen.
Onderop
In het wetsontwerp op de gewest
vorming is de leidende gedachte
dat de procedure van onderop
moet komen. De gemeenten moe
ten op basis van vrijwilligheid ge
westen vormen, al houdt de rege
ring wel een vinger in de pap. De
Party van de Arbeid en D'66 ge
loven erop deze manier niet in.
De pap zou veel te lang pruttelen
totdat niemand ze meer lust.
Politiek belangrijker is dat de
ARP er precies zo over denkt als
de oppositie. Om conflicten binnen
het regeringskamp te voorkomen
is de gewestvorming tot een vrije
kwestie gemaakt.
Het merkwaardige verschijnsel
doet zich nu voor, dat het denken
over de gewestvorming de laatste
maanden een stormachtige ont
wikkeling doormaakt. De Vereni
ging van Nederlandse Gemeenten
komt binnenkort met een memo
randum waaruit blijkt dat zelfs
binnen de kringen van deze be-
langbeharigtiger van de gemeen
ten oude standpunten worden los
gelaten.
..Wy hebben aanvankeiyk het ge
west gezien als een verlengstuk
dat "op de gemeenten wordt gezet
om moeilijkheden op te vangen",
zo staat te lezen in dit nog niet
gepubliceerde stuk. „Wij zijn
thans tot de conclusie gekomen,
dat het gewest niet alleen deze
functie heeft". In het m
dum geeft het bestuur
VNG toe dat het gewest een dui
delijk eigen en krachtige positie
moet hebben, omdat er anders
geen afdoende oplossing komt
voor de problematiek waarvoor het
plaatselijke bestuur zich ziet ge
steld.
VNG-mening
Het bestuur van de Vereniging
van Nederlandse Gemeenten, lan
ge tijd verdediger van gewestvor
ming van onderop, concludeert
nu: „Een zonder een duidelijk
structurerende leiding laten
groeien van onderop lijkt thans
niet meer verdedigbaar".
Ook in het parlement konden on
langs uitlatingen worden geno
teerd waaruit blijkt dat de roep
om krachtige gewesten steeds lui
der klinkt. Minister Udink (volks
huisvesting) zei tijdens zijn begro
tingsbehandeling dat er voor een
snelle aanpak van de woningbouw
krachtige gewesten nodig zijn. Hoe
eerder die er komen, hoe eenvou
diger en vlotter hij de bouwplan
nen kan verwezenlijken.
De antirevolutionair Schakel, die
door zijn betogen in de Tweede
Kamer breekwerk heeft verricht
ten gunste van de gewestvorming,
zegt: „Vanuit zijn staatkundige
benadering zou Udink het accent
moeten leggen op de vrijwilligheid.
Maar vanuit zijn praktische erva
ring als minister van volkshuis
vesting komt hij tot andere in
zichten. De minister heeft heel
duidelijk ervaren dat een krachti
ge regionale oplossing voor de ge
westvorming noodzakelijk is. Op
basis van vrijwilligheid ziet hij
dat niet meer gebeuren".
Dadelijks
En het liberale Tweede Kamerlid
Van Aardenne zegt: „Met de
moeilijkheden van het niet-be-
staan van gewesten wordt Je da
gelijks geconfronteerd". Van Aar
denne behandelt voor zijn fractie
de gewestvorming, nu Geertsema
minister is geworden. Hij voegt er
aan toe: „Geertsema had als me
ning: vrijwillig, zo mogelijk. Hij
wilde in het midden laten wan
neer de overheid tot oplegging
van gewesten zou moeten beslui
ten. „Ik zou dat", zegt Van Aar
denne, „wat minder in het midden
willen laten. Je moet een termijn
stellen" Wel benadrukt de liberaal
dat zijn partij nog niet klaar is
met de discussie over dit onder
werp.
Vast staat dat bij de discussies
over het wetsontwerp niet alleen
de gemeenten veren zullen moeten
laten, maar ook de provincies. De
VNG stelt in haar memorandun
dreigend: „Handhaven van de
provincies in hun huidige vorm
zal straks onnodige vertraging en
fricties geven". Het komend Jaar
kan de stroomsnelling in het den
ken over regionaal bestuur voor
dijkdoorbraken zorgen
