Strijd in
Voor-ïndië
grimmiger
f
Gesprek Pompidou-Nixon: direct al 1-
Parlementair schandaal in Londen
Hoessein doet
niet mee met
nieuwe oorlog
tegen Israel
jv
j]
DE PARTIJ f
VAN TITO I
CRISIS IN
TEKEN 1
BOVEN.
4N
HET ZILVEP
fN| KRUIS
L
MAANDAG 13 DECEMBER 1971
BUITENLAND
(Van onze correspondent)
LONDEN Engeland is dit
weekeinde opgeschrikt door wat
waarschijnlijk het grootste par
lementaire schandaal sinds een
generatie zal betekenen. Een
brief van één van de hoogste
ambtenaren van het ministerie
van Milieubeheer is uitgelekt,
waarin aan wat lagere ambte
naren wordt verzocht om vra
gen te formuleren die vriende
lijk luiden voor de regering en
ze te laten stellen door conser
vatieve Lagerhuisleden en die
in elk geval zoveel tijd in be
slag nemen dat de Labour-
oppositie geen gelegenheid
krfjgt om lastige vragen te stel
len.
Elke minister en elke on
derminister komt van tijd tot
tijd aan de beurt om vragen
uit het Lagerhuis te beantwoor
den. Er bestaat daartoe een
schema. De voorzitter van het
Lagerhuis 'de 'speaker') heeft
de gewoonte om steeds een
vragensteller van de regerings
partij af te wisselen met één
van de oppositie
Uit een brief van ambtenaar
W. Johnstone, chef van de af
deling onderzoek en voorlichting
van het. ministerie van Huisves
ting i onderdeel van het depar
tement van het milieubeheer,
blijkt nu zonneklaar, dat men
wilde dat er een aantal kwasi-
vragen zou komen die Conser
vatieve Lagerhuis-leden zouden
moeten stellen om de tijd van
doende de Labour-afgevaardig-
het vraaguur te vullen en zo
den te beletten om moeilijk te
doen.
De 'Sunday Times' drukte
gistermorgen een facsimile af
van de brief waaruit bovendien
bleek dat Johnstone een soon
voorraad wilde van de v gen
voor later
Het was al lang een stilzwij
gend geaccepteerd verschijn-
dat Lagerhuis-leden van de
regerende partij nieuwe vragen
stelden om tijdens het vragen
uurtje de oppositie zoveel mo
gelijk de mond te snoeren
Maar dat hiertoe blijkbaar door
de Conservatieven ook nog de
onkreukbaar geachte ambtena
ren werden ingeschakeld, is
nieuw in de Britse parlemen
taire geschiedenis.
.Verhoogde diplomatieke activiteit
NIEUW DELHI/RAWALPINDI/CALCUTTA (AFP. DPA.
Reuter) Terwijl in het afgelopen weekeinde de verwach
tingen bewaarheid schenen te worden dat de Pakistaanse troe
pen hun laatste nog overgebleven bolwerk in Oost-Pakistan,
de hoofdstad Dacca, pas na zware strijd zullen opgeven, bleek
uit de berichten dat ook de politieke activiteit rond de jongste
ontwikkelingen groter wordt.
Een militaire woordvoerder in Cal
cutta maakte gisteravond bekend,
dat Pakistaanse troepen tegenaan
vallen zijn begonnen op Indiase
parachutisteneenheden die zaterdag
in de omgeving van Dacca waren
neergelaten, Gisteravond werd nog
hevig gevochten, maar de aanval is
afgeslagen waarbij de Pakistanen
zware verliezen leden, zei hij.
De woordvoerder wilde niet zeg
gen hoeveel luchtlandingssoldaten bij
de strijd betrokken zijn. De lucht
landingseenheden waren Dacca tot
40 kilometer genaderd vanuit het
oosten en, volgens officiële kringen,
zijn de Indiase troepen die vanuit
het noorden opdringen, de Oostpa-
kistaanse hoofdstad al tot ruim 25
kilometer genaderd.
Een Amerikaanse verslaggever die
gisteren uit Dacca werd geëvacueerd
vertelde dat de stad iedere nacht
door de Indiase luchtmacht wordt
aangevallen en dat de Indiase artil
lerie er al te horen is. Ook in het
kantonnement Choelna in de buurt
van Djessore dringen de Indiërs op.
Er wordt ook daar strijd geleverd
6edert zondagochtend.
Volgens de Indiase bekendmakin
gen geven de Pakistanen zich op
alle strijdtonelen bij honderden tege
lijk over.
De „Times of India" in Sjillong
meldde gisteren dat Goerka-troepen
in de sector Syljet ongeveer honderd
Pakistaanse soldaten letterlijk in
stukken hebben gehakt met hun ver
vaarlijke kromzwaarden. Het gebeur
de bij een stormaanval op een ver
sterking van een regiment Baloechs.
Troepen
Aan de andere zijde van het sub
continent echter gooit Pakistan een
enorme troepenmacht in de strijd,
gesteund door tanks en vliegtuigen.
Vele aanvallen worden uitgevoerd
op het gebied rond de stad Tsjamb
in het zuiden van Kasjmir. Evenals
in het conflict van 1965 schijnt het
hoofddoel van de Pakistanen de stad
Achnoor, ongeveer 32 kilometer op
India's grondgebied langs de rivier
de Tsjenab, om daarmee de Indiase
verbindingslijnen naar het noorden
af te snijden. Het volgende doel zou
dan het zuidelijker gelegen Yam
moe zijn, en de grote weg naar Sri-
nagar, de hoofdstad van het omstre
den gebied in de Kasjmir-vallei. Juist
om deze reden ook heeft de Pakis
taanse luchtmacht haar acties ge
concentreerd op de vliegvelden van
Srinagar en Awantipoer om te voor
komen dat via deze plaatsen Indiase
versterkingen worden aangevoerd.
Te oordelen naar de Indiase be
richtgeving echter zijn deze plan
nen totnutoe met succes gedwars
boomd. De betrokken vliegvelden
hebben weinig schade geleden en de
Indiërs zeggen dat zij de aanvallen
op Tsjamb. weliswaar met grote ver
liezen aan beide zijden, hebben afge-
slagen. De Pakistanen hebben twee
tankregimenten ingezet en vier in-
fanteriebataljons en de luchtmacht
is voortdurend in actie geweest om
Indiase stellingen te vernietigen.
De verdere activiteit aan de lange
grens bij het zuidelijker gelegen
KoetsJ is tot op dit moment niet veel
meer geweest dan een meten van el-
kaars krachten. Verscheidene des
kundigen zien echter nog de moge
lijkheid dat Pakistan een tweede
grootscheepse aanval gaat uitvoeren
bij Sialkot.
Woord
Nu het er naar gaat uitzien dat
de militairen binnen afzienbare tijd
hun opdracht hebben voltooid, komt
het woord weer aan de politici. De
eerste tekenen daarvan waren in het
weekeinde reeds zichtbaar. Een Rus
sische delegatie onder leiding van
onderminister van Buitenlandse Za-
I ken Koeznetsow arriveerde in Nieuw
Delhi, premier Indira Gandhi liet
I weten dat India geen „territoriale
verlangens" koestert, en een Paki-
j staanse regeringswoordvoerder ver
klaarde dat belangrijke stappen ter
I beëindiging van het conflict op han-
den zijn, maar niet via de Verenigde
j Naties.
In Nieuw Delhi wordt als vast
staand aangenomen dat zo gauw de
Indiase troepen Oost-Pakistan vol
ledig in handen hebben de Indiërs
vrij zullen zijn meer troepen naar
I het westelijk front te zenden. Ove
rigens is er minstens een man die
rekening houdt met verdere compli
caties. Het is de gepensioneerde lui
tenant-generaal Mohan Kaoel, die
opperbevelhebber van het leger was
tijdens de strijd met China in 1962.
Hij denkt serieus aan de kans op
Chinese interventie om de Pakista
nen in het oosten te helpen als hun
I situatie te precair wordt.
Diplomatieke kringen in de Indi-
i ase hoofdstad zijn van mening dat
de Sowjet-Unie, die India totnutoe
volledig heeft gesteund, wel wat ge-
mengde gevoelens zal hebben over
een voortduring van de bloedige
j strijd aan het westelijk front. Ze
j wijzen "ferop dat een Russische reso-
I lutie in de VN opriep tot een poli-
j tleke oplossing van Oost-Pakistan
j die een beëindiging van de vyande-
I lijkheden met zich zou brengen,
j Het lijkt weinig waarschijnlijk ook
dat de grote mogendheden lijdelijk
I zullen toezien dat West-Pakistan in-
I eenstort nadat het reeds volledig van
j het oosten is afgesneden. Evenmin
I lijkt het waarschijnlijk dat de Indi-
ase premier Indira Gandhi, om te
voldoen aan het geroep van de extre
misten dat dit een gouden gelegen
heid is Pakistan voor eens en altijd
de mond te snoeren, graag een vol
komen labiel Pakistan ziet aan de
drempel van India. Er zijn daarom
enige reden te hopen dat de gevech
ten binnen een betrekkelijk korte j
periode zullen eindigen, al zullen I
vermoedelijk weinig mensen daarop
een eed durven doen.
NEW YORK (AP) Koning Hoes
sein van Jordanië zegt dat de Ara
bieren niet bereid zijn tot een
nieuwe oorlog met Israël en dat
zijn land zich nu- niet in een con-
flict zal laten meesleuren.
De 36-jarige koning verklaarde te
genover de New York Times in
een op de voorpagina gepubliceerd
interview: „Wij menen dat men
alleen geweld moet gebruiken als
allerlaatste hulpmiddel" en zei dat
Losgeld geëist Vier onbekenden
hebben zaterdag in de omgeving van
Bogota (Columbië) een vrouw van
Duitse afkomst ontvoerd en van haai
man. de Spaanse markies Andreas de
Pompo y Barajas. een losgeld van
250.000 dollar geëist. De vrouw werd
ontvoerd toen zij per auto op weg
was naar haar buitengoed ten noor
den van de Colombiaanse hoofdstad.
Vrijgelaten Volgens het persbu
reau Antara zal Indonesië deze
maand op west-Sumatra meer dan
17.000 communistische gevangenen
vrijlaten.
NAIROBI President Jomo
Kenjatta van Kenia is tijdens een
parade op de onafhankelijkheids
dag gisteren voor de eerste maal
gefotografeerd In zijn uniform
van opperbevelhebber van Ke-
nia's strijdkrachten. Naast hem
zijn charmante echtgenote Mama
Ngina.
ADVERTENTIE
Boze volgelvangers Ongeveer
3.000 Belgische volgelvangers hebben
gisteren in Alken hun nationale con
gres gehouden. De stoet trok luid
ruchtig naar Alken, met spandoeken
met greven tegen de bestrijders van
de vogelvangst. Het coördinatiecomi
té van de vogelbescherming moest
het ontgelden .evenals de buitenlan
ders. in hoofdzaak de Nederlanders
die „beter Van Sprang de kogel zou
den kunnen geven dan tegen de vo
gelvangst protesteren".
er nog steeds hoop bestond op
een vreedzame oplossing voor de
crisis in het Midden-Oosten.
Zijn interviewer zei dat Hoessein
zijn zelfverzekerdheid terug had
gekregen sinas de moord in Cairo
op zijn premier en vriend Wasfi
Teil. veertien dagen geleden Maai
de koning was nog steeds verbit
terd en verklaarde:
..Wij zullen niet de hand schudden
van hen die het bloed van Wasfi j
hebben vergoten". Hij stootte deze
zin snel uit toen hem werd ge-
vraagd naar de vooruitzichten op
verzoening met de Palestijnse
guerrilla-organisaties.
..EL. hernieuwing van de bespre
kingen met hen die beweren de
Palestijnen te vertegenwoordigen
is uitgesloten tot de moord geheel
zal zijn opgelost", aldus Hoessein
Times verslaggever Marvine Howe
voegde daaraan toe: „Hoessein
deed geen rechtstreekse beschul
digingen maar zegslieden in zijn
omgeving menen dat Libië de
moordaanslag heeft gefinancierd
en dat de aanslag is uitgevoerd
met de zwijgende instemming van
de Egyptenaren".
ATHENE AFP) Pater
Christodoelos. abt van een kloos
ter bij de Griekse plaats Pyrgos
in de Peloponnesus, was op he
terdaad betrapt: ondanks het
verbod had hy hout gekapt in
een bos. Maar. zo verdedigde hij
zich voor de rechter, „dat deed
ik om het Huis des Heren te
verwarmen". De rechter vond
dat blijkbaar geen overtuigend
argument en wilde de priester
veroordelen tot de straf, die voor
dit soort overtredingen is vast
gesteld. Maar op datzelfde ogen
blik kwam de lamp van het pla
fond omlaag en sloeg op het bu
reau van de rechter in stukken
uiteen. Toen men wat van de
schrik was bekomen werd de be
klaagde prompt vrijgesproken
stichting
juist nu
een goede keuze
Vraag inlichtingen:
Centrale afdeling Leiden
Noordeinde 17, tel. (01710) 42441
ol bij:
afdeling Alphen a/d Rijn
Raadhuisstraat 102, lel. (01720) 75541
Vestigingen te: Alphen a/d Rijn, Delf!
Dordrecht, Gorinchem, Gouda, Haarlenf"
Maassluis, Middelburg, Mijdrecht Schii^=
dam, Terneuzen, Woerden, Zaandam
Zeist, Zierikzee en Zwijndrecht.
w
Rebellie in Kroatië kop ingedr
BELGRADO (DPA/AFP) De top
van de communistische partij in
Kroatië heeft gisteren de konsekwen-
ties getrokken uit de zware kritiek
van president Tito op haar beleid en
is afgetreden.
Dit besluit van de voorzitster van
de Kroatische communistische partij,
mevrouw Sawka Datsewits-Kutsar,
het lid van het uitvoerend bureau en
van het staatspresidium, Mika Tri
paio alsmede de Kroatische partij
secretaris Pero Pirker, werd gisteren
onmiddellijk na het begin van de in
Joego-Slavië met spanning tegemoet-
geziende vergadering van het cen
trale comité goedgekeurd.
Politieke waarnemers zien deze ge
beurtenissen ols de ontknoping van
een politieke crisis die ongetwijfeld
als de ergste kan worden beschouwd
sinds de breuk met Stalin in 1948 en
die al zeker twee jaar aohter de
schermen heerst.
Nagenoeg het gehele bestuur van
de party in Kroatië trok zich terug
na er door Tito van beschuldigd te
zyn het ontstaan van een nationalis
tische beweging te hebben toegelaten.
De enige Kroatische leider die aan
bleef is Wladimir Bakarits, een oude
strydmakker van Tito. Deze zag zyn
politieke houding in het recente ver
leden door de nu afgetreden leiding
gekritiseerd en heeft nu, zo menen
politieke waarnemers, zyn positie in
het partijapparaat verstrekt.
Drie Kroatische studentenleiders.
Drazen Boedisa, Zwonimir Tsitsak en
Goran Dodig zijn gisteren gearres
teerd. Boedisa is voorzitter van de
Bond van Studenten in Zagreb, Do
dig is daarvan vice-voorzitter eiyusl
tsak is prorector van de univegoc
van Zagreb. Zy waren de leddei^a{
een eind november begin deciel
gehouden studentenstaking. Dezüiiii
tie, die tien dagen duurde, washeri
president Tito aanleiding tot scj»o:
kritiek op de partijleiding in K%0<
De gearresteerden worden bespie
digd van pogingen het huidigf31
wind ten val te brengen. Behalfer
drie leiders zyn nog ongeveerfer!
studenten in hechtenis gesteld. TP1
de voorzitter van de Kroatische3
dentenorganisatie. Ante Parad#101
een arrestatiebevel uit ge vaardig00
De studentenactie was bedoef^
kracht by te zetten aan klachteL^
de republiek Kroatië wordt be(je
van het grootste deel van
diensten uit de handel met hef
tenland. De opbrengsten gaan,=
gerus de protesterenden, naar aj
republieken van de JoegoslaviscM
deratie. Gisteren kwam het ii
studentenverblyven in Zagreb
roerige tonelen, waarbij de studf 1
hun steun uitspraken voor de i -*
treden partyfunctionarissen.
President Tito heeft zondag ii
hoedanigheid van opperbevelhf
van de Joegoslavische strijdkrac
generaal-majoor Janko Bobeti
zijn militaire functie geschorstPE
neraal Bobetko, wiens fuotie nieSt
der is omschreven, is lid van heft
trale comité van de Kroatische |kii
munistische partij. Samen met an h
leidende Krotische partijfunctloiks
sen heeft ook Bobetko de laatstfze
gen aan kritiek op zijn politieke I ui
ding blootgestaan. fat
Frans-Amerikaanse rivaliteit gaat bewoners van Azoren boven de pet
AZOREN Terwijl de tropische
regen met pijpestelen uit de hemel
stroomde zijn, een goed half et
maal voor de Amerikaans-Franse
tof. zo men wil. Europese) topcon
ferentie vanmorgen om tien uur
Door
Frank Onnen
is gestart, gistermiddag de beide
presidenten Richard Nixon en Ge
orges Pompidou al op het Azoren-
eilandje Terceira dat vroeger
eens de naam van Jezus Christus
droeg gearriveerd.
Het eerst verscheen de Fransman
ten tonele die. zoals men weet. als
transportmiddel dan ook de super
sonische luchtreus de Concorde had
gekozen. Een Concorde, die de af
stand van ruim 2500 kilometers zo
pylsnel had afgelegd, dat de heer
Pompidou, dankzij het verspringen
van de klok met twee uren, een
kwartier jonger de treden van het
landingsgestel kon afdalen, dan hy
ze '8 middags in Orly bestegen had.
Mr Nixon kwam. eveneens om
zwermd door ministers en hoge
ambtenaren, pas een paar uur later
aan. Zyn presidentiële Boeing
maakte op het Amerikaanse mili
taire vliegveld van Hajes een bijna
armetierige indruk naast de splin
ternieuwe opgepoetste en eindeloos-
lange Concorde-reus met zijn neer
gebogen haviksneus.
Het was het eerste en geslaagde
diplomatiek-representatieve doel
punt dat monsieur Pompidou al
voor het openen van de strijd
mocht scoren Een dubbel winst
punt zelfs, omdat de Fransen dat
veel imposantere luchtkasteel, ten
koste van de Britse mede-produ
centen. hebben gemonopoliseerd,
tegen het officiële Amerikaanse
landingsverbod, nu immers lekker
toch maar op een yankee-piste aan
de grond hadden weten te zetten,
waarbij de Amerikaanse ambassa
deur in Parijs. Nixon's persoonlijke
vriend en voormalige financier van
zyn verkiezingscampagne. Watson,
de aanzienlijke Franse reiziger
bovendien nog had vergezeld.
Maar de Franse hoop. dat presi
dent Nixon zich door nieuwsgierig
heid zou laten verleiden ook nog
een eigen blik in het interieur van
de Concorde te komen slaan, is
tenslotte een vlieger geweest die
niet is opgestegen.
De Frans-Amerikaanse rivalitei
ten en subtiliteiten gaan intussen
de eilandbevolking die de Portu
gese nationaliteit geniet, wel enkele
centimeters boven de pet, of Juister
de zwarte en zondagse deukhoed,
waarmee de mannen zich voor de
feestelijke inauguratie van het drie
daagse spektakel hadden getooid.
Voor de Portugezen zijn de beide
staatshoofden hun gelijkberechtig
de gasten.
Premier Marcello Caetano, een
gezette zestiger in een streepjes
pak die gisteren zijn opwachting
even in het perscentrum kwam ma
ken, had in Lissabon speciaal een
halve week vrijaf genomen, om de
twee hoge heren uit Washington en
Parijs persoonlijk te kunnen ver
welkomen en te blijven begeleiden.
Met een diplomatieke reuzenzwaai
heeft hij zichzelf voor drie da
gen en althans in de ogen van de
inboorlingen tot op een ijle top-
hoogte verheven. Grote spandoe
ken op het vliegveld en in het
hoofdstadje vermelden onder hun
respectievelijke portretten omringd
met de nationale kleuren, hun drie
namen dan ook met dezelfde kan
jers van letters: Caetano-Pompi-
dou-Nixon.
De Portugezen die dit bezittinkje
midden in de Atlantische Oceaan
met zijn zakdoekdimensies van 15
by 30 kilometers aan de Amerika
nen als militaire basis hadden ver
huurd. hebben als de rechtma
tige eigenaars de hele organi
satie van deze diplomatieke mon
stershow daarom in eigen handen
willen houden.
We hopen er natuurlyk maar
weer het best van Maar op dit
ogenblik dat, we deze regels zitten
te schrUven, vragen we ons, met
zo'n slordige driehonderd collega's
toch wel af, óf en hoe onze wyshe-
den en pennevruchten nog eens ter
bestemde plaatse bij de redacties
zullen arriveren. Het stedelijk mu
seum is weliswaar ontruimd en
volgestouwd met bureautafels,
schrijfmachines, telex-apparaten en
telefoontoestellen, maar volgens
goede zuidelijke traditie liep al by
de aankomst terstond en conse
quent de ganse organisatie al over
de kop, uit de hand en in het hon
derd. Zo niet in het duizend
Dozijnen deftige diplomaten en
andere notabelen, die eveneens uit
Lissabon waren geïmporteerd, lie
pen elkaar en de overige gasten
met lange waslijsten voor de voe
ten. doch de namen van de Jour
nalisten en de letters en cyfers van
hun bureaus en installaties corres
pondeerden hoogstens by toeval
eens met elkaar. En dan ls er nog
het logiesprobleem. Voor president
Pompidou en zyn beide ministers
van Buitenlandse Zaken en Finan
ciën, Schumann en Giscard d'Es-
taing, is het enige hotel ter plaatse
gereserveerd, terwyl het Ameri
kaanse opperbevel onderdak aan
staatshoofd Nixon met zyn gevolg
heeft geboden.
De persmensen zyn onderge
bracht in een Portugese oceaansto
mer, die qua comfort ook best ge
zien mag worden, maar die helaas
aan het andere einde van het eiland
ligt gemeerd, zodat het opgewon
den gilde van de pers, radio en
televisie de eerste dag al een r
percentage van zyn kostbare f
in een predeluviaans busje
passeren, dat zich zuchtend en/1
nend en claxonerend als een b
weerauto die de fik van zyn Ij
te lyf hoopte te kunnen gaani
weg baande tussen de akker§
over de heuvels en door de i
straatjes, waarvan de gevels të8.
van het feest de laatste weken M!
maal. en op overheidskosten,F
verse kwast witte verf haddeif
kregen.
Het decor is derhalve fris, F
lyk, landelyk en vredig waif
Je de raketten, de militaire
even uit het oog verliest en j1
schien ook nog een tikkeltje^
reldvreemd. Maar wie weet
arcadische omgeving met zynP
men, ezeltjes, gele, rose en blf
bloemen waaraan de heiland
eens zyn hoge zege en naam
geven had. nu ook de beide
nente staatslieden niet Juist
spiratie zal mogen leveren
nodig hebben om voor hun wcij
een redelyke oplossing te
wyde problemen, deze twee da!"
