'r. Herman Hulsman dankt
tudieprijs aan Vrijvrouwe'
Begrotingsnotities
Stikstof-moleculen als sigaartjes
Een uurtje praten
over goed werk
Hoogovens maakt het
u gemakkelijk
Leiden
HOOGOVENS IJMUIDEN
V
Bouw studentenflat Oude Vest
GROOT TEKORT
BIJ DE LEIDSE
UNIVERSITEIT
JJDAG 13 DECEMBER 1971
ADVERTENTIE
IIDEN Dr. Herman Hulsman (31) uit Leiden mag Maria
it wel. Van de week zei hij lachend, te overwegen haar
•et boven zijn bed te hangen. Maria Duyst, oftewel „de
uwe van Renswoude", is overigens al lang niet meer
nogLr ons. Zij stierf in de aprilmaand van het jaar 1754, een
van anderhalf miljoen oer-degelijke Hollandse guldens
[tend. In haar laatste wil bepaalde zij, dat van die som
honflijks een deel moest worden afgenomen om arme doch
w. itere weeskinderen te kunnen laten studeren. Aan dat
ent f dankt dr. Hulsman een prijs van f 10.000 die
binnenkort zal worden uitgereikt.
dat Herman Hulsman een
,d Is. "Maar die zijn er waar-
shtjiiijk niet meer", veronder-
ij, althans niet in zulke kom-
11e omstandigheden als ten tij-
Maria Duyst. De beheerders
le nalatenschap van de vrij-
zitten echter met een erfenis
in de loop der jaren zorgvul-
uitgegroeid moet zijn,
Ijoenen. Vandaar dat niet
nauw wordt gekeken op het
re. I zi^n
Ük
°Mk de Kat
wordt er pienterheid verlangd
in aanmerking wil komen,
de jaarlijkse Vrijvrouwe-prijs,
[en mille, die om beurten wordt
end aan een veelbelovend Jong-
in de wis- en natuurkunde, te-
of schilderkunst, beeldhouw -
(aldus het testament)
kufeingen in de zware dijkagiën,
e behoudinghe van ons land' te-
motware overstroomingen van 't
naaf of dergelijke libre konsten",
zorj Hulsman bezit die schrander-
igiAennelijk, al wuift hij die ver
stelling met iets van onge-
jptiïe bescheidenheid weg. De
foufkwam voor hem als een volsla-
a
■K.|
na:
[euP
(ADVERTENTIE)
HORLOGES
lisUze, in
aiKo -
?n(TIZE>
SiER -
trU
- ETERNA - CERTINA
'IZEN PRISMA - ROA-
JUNGHANS - EWE
ANCRE.
sl%>r f39,50 heeft by ons al
een echt Anker Uurwerk,
Schokvrij, Onbr. Veer.
•oor eigen ateliers, de beste
vak-service. Uw horloger
3a. v. d. WATER
APUrlemmerstr. 181 - Leiden
gen verrassing. Achteraf bleek, dat
de afdeling natuurkunde hem, op
grond van zijn proefschrift, had
voorgedragen bij de jury van de
"Vrijvrouwe van Renswoude" pnjs.
Magnetisch veld
Herman Hulsman werkt in het Ka-
merlingh Onnes laboratorium te
Leiden als natuurkundige. Hij heeft
daar ook zijn wetenschappelijk on
derzoek verricht, dat hem uiteindelijk
deze som geld ("wat een bedrag")
heeft opgeleverd. Het onderzoek ging
over de verandering van gas-eigen-
schappen, als dat gas in een magne
tisch veld wordt geplaatst.
Geen eenvoudig onderwerp om aan
buitenstaanders uit te leggen, maar
het lukt dr. Hulsman wonderwel,
om de hoofdlijnen duidelijk over te
brengen. Hij praat dan over „stik
stof-moleculen in de vorm van si
gaartjes" en over andere moleculen,
die "als grammofoonplaatjes waar
aan wordt gesjord" heen en weer
schieten. Uiterst aanschouwelijk on
derricht: „Toen mijn proefschrift
byna klaar was. moest ik zo vaak
trachten uit te leggen waarover het
ging, dat ik er onderhand enige er
varing in ben gaan krijgen".
Dr. Hulsman heeft onderzocht wat
de invloed is van een magnetisch veld
op de stroperigheid' van gassen als
stikstof, waterstof, methaan, kool
monoxide en zuurstof. Het heeft hem
vijf jaar studie gekost voor hij dit
onderzoek kon afronden met een
proefschrift.
De prijswinnaar weet niet op wel
ke gronden hem de tien mille is toe
gekend: „Ik heb 't jury-rapport nog
niet gezien. Ik vermoed dat de jury
mijn proefschrift extra leuk heeft
gevonden, omdat het handelt over
zo'n klassiek onderwerp als gassen,
waarvan men vaak denkt dat al
les er al van bekend is. En nu is er
weer een brokje nieuwe informatie
over".
Heeft zijn onderzoek nog praktisch
toepassingsmogelijkheden opgele
verd? "Geen enkele, nee. Maar het
is ergens wel aardig, omdat we nog
zo weinig weten van zoiets eenvou
digs als stikstof. Als je niks zou we
ten van de achterkant van de maan,
wat dan nog? Maar niemand weet
precies hoe onregelmatig de vorm
Knip uit of noteer datum en plaats.
Dinsdag 14 december, 's avonds tussen 7 en 8 uur, In
Restaurant Old Dutch, Steenstraat 2
Eén uurtje of een half uurtje, hangt ervan af wat u
wilt weten van Hoogovens.
In een persoonlijk gesprek praten wij dan over de
mogelijkheden, over de verschillende functies,
waarvoor wij u kunnen opleiden, zoals kraandrijver,
havenwerker, bedieningsman, rangeerder enz.
Er zijn aantrekkelijke kansen. Ook al hebt u nog
nooit in de industrie gewerkt. Wij informeren u
over de aard van het werk, salaris, arbeids
voorwaarden, enz. Redenen genoeg om even te
komen. Waarom eigenlijk niet?
Maximale leeftijd voor indiensttreding 50 jaar.
van een doodgewoon molecuul is.
Wat. is precies een druppel water,
wat is een vloeistof? Wat doet een
gasmolecuul bij een botsing tegen
een wand? We weten er nog zo wei
nig van.
Bij dit soort zuiver wetenschappe
lijk onderzoek gaat het niet in de
eerste plaats om de praktische bruik
baarheid van de uitkomsten: "Het
is allereerst een vingeroefening, een
belangrijk stuk opleiding. Je leert
om Je ergens in vast te bijten. Net
als die vent die persé de honderd
meter binnen de tien seconden wil lo
pen. maar dat niet doet omdat de
wereld daar nou beter van wordt. Di
is het eerste wetenschappelijke pro
ject dat je zelf hebt gedaan".
Wat gaat dr. Herman Huisman doen
met de f 10.000 die hy volgende
week donderdag in ontvangst gaat
nemen? Hij weet het nog niet ze
ker: "maar het zal wel een studie
reis worden door Amerika, Duits
land en Canada. In mijn gedachten
zou ik zo een hele trip uit kunnen
stippelen. Maar ik houd' het nog een
maandje of zo in beraad.
Dr. Herman Hulsman (31): Jt Zal wel een studiereis worden"
Plannen voor 1100 kamers
LEIDEN Overmorgen gaat de
eerste paal de grond in voor de stu
dentenflat die op de hoek van dp
Oude Vest en de Pelikaanstraat
wordt gebouwd. Burgemeester Vis
van Leiden zal de heimachine be
dienen.
De studentenflat krijgt 545 ka
mers. Het is het grootste project dat
de stichting Leidse Studentenhuis
vesting ooit in één keer aanvatte. De
flat wordt (variërend) vijf tot ze
ven woonlagen hoog.
De flat wordt neergezet rond een
binnenplein dat een voornamelijk
recreatieve functie krijgt, met een
speelveld en praathoeken op ver
schillende niveau's.
In het gebouw komen zestig 3
kamereenheden, dertig 4-kamereen-
heden en een aantal 2- en 6-kamer-
eenheden. Elke eenheid krijgt een
eigen toegang tot het trappenhuis
en de lift. Hierdoor kunnen eenhe
den als afzonderlijke woning voor
studentenechtparen worden benut.
Vlietcomplex
Na het slaan van de eerste paal
(om half vier 's middags) gaan de
genodigden naar het in aanbouw
zijnde Vlietcomplex aan de Kalser-
straat. De eerste bouwfase omvat
hier 229 kamers. In totaal zijn er in
het Vlietcomplex 550 studentenka
mers gepland.
LEIDEN De Leidse universiteit
heeft om al haar personeel volgend
jaar te kunnen betalen 7,5
miljoen grilden méér nodig dan
minister De Brauw heeft toegekend.
De minister wil een rijksbijdrage van
123 miljoen gulden geven, de uni
versiteit komt „met mate rekenend"
op bijna 131 miljoen gulden.
Het universiteitsbestuur heeft mi-
nist De Brauw om overleg ge
vraagd over deze kwestie. In af
wachting daarvan worden nog geen
maatregelen genomen.
'EIDEN Na een weekeinde van rust het wijk-
jek ité De Kooi verzette de uitnodiging aan de raadsle-
van zaterdag naar begin volgend jaar vergadert de
se raad vandaag verder. Niet over de begroting, maar
een gewone agenda. Morgen en volgende dagen is
ttieuw de begroting aan de orde. Al dan niet daarmee
land houdend maakten twee van onze redacteuren
"begrotingsnotities".
Door
J. R. Soetenhorst
en Hans Melkert
edde
wethouder wel te lang meegelopen.
En misschien zou hij, als hij nu
met zijn carrière moest beginnen,
die 25 jaar als wethouder niet
volmaken. Maar het is niet intel
ligent om bezwaren tegen een be
leid te uiten door een enkel woord-
spelinkje. Paul van Vliet heeft
eens gezegd dat iedereen woordspe
lingen kan maken, maar dat ze
daarom maar zelden leuk zijn. Die
van Waal past uitstekend in de
sfeer van het interne blad van een
studentencorps uit vroeger tijden,
maar mr. Waal is daar toch over
heen? Zijn fractieleider In 't Veld
vond het een opgeblazen zaak. Mis
schien heeft hij wel gelijk. Maar
zo'n incident maakt meteen de at
mosfeer weer slechter, in de raad.
Er komt meteen weer het kefferige
in van het ouderwetse politiekje
spelen
Duidelijk
raad heeft vorige week een
'je eensgezindheid weten te
:en over de financiële situatie
e stad. Dat is knap werk ge-
lP>t van de fractieleider van het
raI mr. In 't Veld. Maar de vol-
j ie dag verstoorde zijn fractie-
oot Waal de illusies met een bui
jewoon kinderachtige aanval
s. wethouder Menken, die hij een
dehouder noemde. Menken en
i anderen in de raad reageerden
eus, wat van de wethou-
begrijpelijk is. Het is niet zo
om voor profiteur te worden
imaakt, zonder dat daarvoor
11 tier een schijn van bewijs wordt
1 verd
e r zullen best bezwaren zijn aan
n voeren tegen de beroepsbestuur-
n Menken. Maar het lijkt er wel
1 s op dat het voornaamste be-
n( 'ar is, dat hij zo'n professionele
tuurder is. Misschien he:ft de
Algemene klacht van raads-
verslaggevers over deze begro
tingsbehandeling: het is zo saai,
er komen geen belangwekken
de onderwerpen ter sprake. Dat zat
er toch eoht wel in. Deze begro
tingsbehandeling spitst zich voor
al toe en dat is toch goed op
de financiële kant en die is inder
daad niet zo spectaculair. Interes
sant voor ingewijden, maar moei
lijk „over te brengen". Verder
geen grote onderwerpen en dat heb
ben we aan het PAK te danken.
Werd vroeger elk onderwerp van
enige importantie naar de begroting
verschoven, de oppositie brengt
telkens voorstellen ter tafel over.
allerlei zaken tijdens het gewo
ne raadswerk. Dat werk veel ver
gaderen in de hand. maar beperkt
de begrotingszitting tot wat zij
hoort te zijn. Een veel duidelijk
heid verstrekkend stuk is
voorts de alternatieve begro
ting van het PAK, voor welk werk
stuk allerwege in de raad terecht
waardering bestaat. Men wist met
een wat de oppositie wilde en
men kon zich daarop instellen. Het
ware te wensen, dat elke fractie het
zou kunnen opbrengen een derge
lijk stuk te produceren. Dat zou de
zaken duidelijker maken, dat wel.
Wel de manier?
Vorige week vroeg mr. Porthei-
ne als eerste het woord in de Leid
se 'raad. Hij moest later op de dag
nog in de Tweede Kamer optre
den. De raad vond het goed, dat de
liberale fractieleider zich na zijn
ongetwijfeld instructieve woorden
naar het Binnenhof spoedde. Toch
moet Je Je gaan afvragen, of dat
wel de manier is. Kamerleden heb
ben het druk, klagen over gebrek
aan tijd, en frustraties. Maar is het
dan wel verantwoord om er als
nevenfunctie nog eens het
lidmaatschap van een drukke ge
meenteraad als de Leidse bij te
doen? Meneer Portheine en zijn
fractiegenote Annelien Kappey-
ne van de Coppelo moeten er nog
maar eens een nachtje over slapen.
Ze hoeven natuurlijk niet meteen
weg, want dat zou er van de libe
rale fractie in de Leidse raad bij
na niets over blijven, want
het veelbelovende liberale raadslid
Wiebenga is dit jaar toege
voegd als Jongerenwaarnemer aan
de delegatie naar de Algemene Ver
gadering van de Verenigde Naties
en Je kunt moeilijk twee wethou
ders en één raadslid overhouden.
Van het liberale midden (zo heet
dat toch tegenwoordig?) terug naar
het linkse PAK. Bij herhaling wor
den uit deze hoek aanvallen gelan
ceerd op het gemeentelijk bureau
voorlichting. Niet ondersteund met
bewijzen, maar ineens zomaar een
kreet, zoals onlangs, toen mevrouw
Kerling de voorlichters beschuldig
de van het „geven van nare ant
woorden". Ze bedoelde waar
schijnlijk negatieve antwoorden,
maar zei dat niet en de voorzitter
PORTHEINE
burgemeester Vis vroeg het
haar ook niet. Van Aken. ook van
de PvdA, heeft voorlichting aleens
„het service-instituut van de Leid
se pers" genoemd en ook weieens
„een troep" (nu staan er meer kas
ten en is de uiterlijke troep ten
minste wegIn de alternatie
ve PAK-nota wordt het bureau
omsohreven als een defensief wa
pen in handen van B en W. Ik be
grijp dergelijke uitdrukkingen niet
helemaal. Ik heb bijna da
gelijks met „voorlichting" te ma
ken, krijg er nooit nare, maar wel
eerlijke (dat kan in een stad als
Leiden hetzelfde zijn) antwoorden
merk nooit iets van verdediging,
van het college, maar gelukkig wel
iets van het service-instituut. Dat
het niet de enige taak is„ weet ik
ook. De binnenkort verschijnende
voorliohtingsnota zal daarover haar
licht wel laten schijnen.
En zo kauwt de Leidse raad zich
door de begroting heen. Maar wat
gaat er gebeuren met 't Wittesin-
gelplan? Een kale vlakte tussen
Groenhovenstraat en de huizen die
nog aan het begin van de Singel
staan herinnert aan de vermetele
plannen van de Leidse univer
siteitsbestuurders om er het hoog
ste gebouw van Neerland neer te
zetten. Van bovenaf kan Je dan
heel ver uitkijken, maar zover is
het nog niet.
Een voorstel: haal dat enge hek
weg, en maak er een „instant",
speelterrein van. Dat betekent dus
niet: een verantwoorde schets van
de dienst Gemeentewerken: tijd 2
maanden, kosten duizenden gul
dens. Nee, poot op dit terrein neer:
wat wippen, boomstammen, plan
ken (uit de sloop) om hutten te
bouwen. Nee dienst, u moet
die hutten niet van tevoren verant
woord bouwen. Kinderen kun
nen dat zelf wel. Te denken valt,
ook aan andere afgekeurde bouw
materialen zoals stenen, om mee
te bouwen of op te klauteren. Mis
schien hebben de fantasierijke da
mes van Man-Vrouw-Maatschappij
nog wat vruchtbare ideeën. Een
grote zandbak lijkt me ook best mo
gelijk. Bomen hoeven er niet ge
plant te worden. O ja, met een
paar latten kan er fluks een voet-
baldoel getimmerd worden: wordt
zeer zeker mee gespeeld. Alstublieft
wethouder een plan, graag gedaan.
Nee, u hoeft ons verder niet te be
danken. Of misschien wilt u iemand
wel een Jaarabonnement op het
Leidsch Dagblad cadeau doen. Dat
is nooit weg, wij zijn er blij mee,
en de krant heeft het moeilijk ge
noeg in deze tijden, zoals u weet.
Theater (1)
Dezer dagen zag ik Hans van
Dam, Leidens jonge schouw
burgdirecteur haastig benen over
de Oude Vest. Ik vroeg me af,
waarom hij zo'n haast had, want
de oude schouwburg wordt pas
over jaren gerestaureerd. In die
tussentijd treedt Van Dam op als
buschauffeur om Leidse mensen,
die gek zijn van openbaar vervoer
te begeleiden naar een voor
stelling in Den Haag of Haarlem
Daarnaast organiseert Van Dam
voorstellingen in het moeilijk gele
gen LAK-theatertje aan het Le
vendaal en in de ongetwijfeld mooie
aula van het Rijnlands Lyceum in
Oegstgeest. Maar Oegstgeest is Lei
den niet en het publiek van de Ou
de Vest komt nog niet naar het
Rijnlands Lyceum. Ik heb het Van
Dam niet durven vragen: maar is
hy eigenlijk niet „grotelyk bela
zerd", om het eens parlementair te
zeggen? Is het wel verantwoord
geweest om een jong theaterman
uit Scheveningen weg te ha
len, waar hij een theatertje „run
de" om hem in Leiden neer te po
ten, waar wel plannen bestonden
voor een, twee, drie theaters,
maar waar geen geld was?
Voorlopig heeft Van Dam een
aardige kamer met een zacht plof
fende gaskachtel, zoals dr. Drees sr.
ook heeft, maar kan hij in Leiden
zijn energie niet kwijt. Misschien
kan zijn arbeidsterrein eens wat
vergroot worden. Kunnen er wat
liefhebberende commissies en be
sturen wat ruimte maken voor een
jong beroepsman. die behalve ge
zonde eerzucht ook een portie ver
beeldingskracht meebrengt?
Theater (2)
En ik heb wel een suggesie voor
vergroting van 't arbeidsterrein van
v. Dam. Waarmo schakelen we
tijdelijk? de Groenoordhal niet
in het Leidse theaterleven in? Ik
weet, dat er bij Groenoordhaldirec-
teur Daey Ouwens gedachten in
die richting leven. Het zou toch
VAN DAM
niet zo gek zijn om een hoek van
de hal af te schermen en hier de
theaterprodukties te houden. Het
kan gezellig zijn in zo'n hoek van
de immense hal. Dat heb Ik on
langs bij een feestje-na-een-zes-
kamp wel gezien. En warm is het
er ook. Het zou misschien de ex
ploitatie van de Groenoordhal ten
goede komen en dat is een onder
werp, waarover men nog niet uit
gepraat is. De één vindt dik een
miljoen verlies per Jaar een luxe.
de ander niet. Maar het komt er
wel op neer. dat elk uur veemarkt
Leiden geldt kost, dat elk uur sport
ook diep in de beurs tast. Blijven
de evenementen, die niet bepaald
groot in aantal zijn. Denk er eens
verder over.
