Begin bij basis
JU
Massu schreef zijn herinneringen
Op organisatorisch gebied
schrikbarende
vertroebeling
Lezers schrijven
r mm
H ir
Member's Hodehyis
Humaniseren van de oorlogdat is geleuter
f PÜNTIAC^j
horloges,
fijne horloges
Een bank
die je helpt groot te worden
(ONDERDAG 9 DECEMBER 1971
MENINGEN
PAGINA 21
I -
jp
BP «-•- JPl
5: /"ji
door C. J. Rotteveel
Dr. D. de Zeeuw
Wie lid is van een organisatie,
onderschrijft daarmee de begin
selen die in de statuten van die
organisatie zijn vastgelegd. He
laas, een verschijnsel van verval
of, als men wil, verregaande
slordigheid in de tegenwoor
dige maatschappij is het gemak,
waarmee sommigen de grond
slagen van verenigingen waarbij
zy zijn aangesloten, aan hun
laars lappen. Meestal gedreven
door een of andere vorm van
radicalisme nestelt men zich in
zo'n vereniging en begint die
dan „om te turnen", zoals de, in
afschuwlijk „Nederlands" gefor
muleerde omschrijving van die
bedrijvigheid luidt. Soms ook
zijn het allang tot zo'n vereni
ging behorende leden, die zich
het recht toeëigenen bestuur en
leden in een andere richting te
drijven.
Een kras staaltje van deze
organisatorische onzindelijkheid
werd vorige maand ten beste
gegeven op de in Zwolle gehou
den bijeenkomst van de Anti-
Revolutionaire partijraad. De
Kampense hoogleraar G. Th.
Rothuizen deelde daar mede,
dat hij in 1970 bij de provinciale
verkiezingen op het PAK had
gestemd, omdat de ARP naar
zijn mening te weinig aandacht
aan milieuverontreiniging had
geschonken. Het ontging hem
blijkbaar, dat hij zich, in zijn
verontrusting over verontreini
ging van het biologisch milieu,
te buiten was gegaan aan ver
ontreiniging van het organisa
torisch milieu. Wie lid is van
een of andere organisatie dient
zich niet in te laten met een
rivaliserende groep.
Van tweeën één: men is het,
als lid van een kerk, van een
politieke groepering, van een
omroeporganisatie of van welke
andere vereniging ook, volledig
eens met de leiding, óf men hul
digt afwijkende inzichten. In
het laatste geval zijn er twee
mogelijkheden: men wijkt af op
ondergeschikte punten en heeft
dan zeker het recht op basis
van redelijk overleg een poging
te doen daarin verandering te
brengen, óf men verschilt op
essentiële punten. Doet dit laat
ste zich voor, dan zijn er op
nieuw twee mogelijkheden: de
overgrote meerderheid is het
met de opposant eens (waarna
de statuten van de vereniging
dienovereenkomstig veranderd
moeten worden, zodat er dus in
feite een nieuwe organisatie
ontstaat) óf men ontmoet wei
nig of althans te weing bijval.
In het laatste geval dient een
correcte opposant te vertrekken.
En dat is iets wat sommigen
maar niet begrypen of willen
begrijpen.
Prof. Rothuizen is overigens
niet de enige, die niet terug
deinst voor organisatorische ver
troebeling. De nieuwe voorzitter
van de KVP, dr. ir. D. de Zeeuw,
weet er ook raad mee. Nu is het
in politieke partijen altijd al een
onfris gebruik geweest een aan
tal slagen om de arm te houden.
Van de heer De Zeeuw is be
kend, dat hij, inplaats van de
bestaande christelijke partijen
<KVP, ARP en CHU) één nieu
we partij wil, waarin het niet-
ohristelyke element evenveel
kansen krijgt als het christelijke.
Bovendien voelt hij meer voor
samenwerking met de PvdA en
D'66 dan met Biesheuvel en de
liberalen. In een radio-interview
kort voor de Rotterdamse partij
raad zei hij evenwel, dat hij niet
van de samenwerking met de
twee andere christelijke partijen
af wil en dat hij persoonlijk het
liefst een regeringscombinatie
ziet waar de ARP in elk geval
bij is. En in zijn intreerede
sprak hij, inplaats van over een
partij met een geheel nieuwe in
houd, over een partij „met een
program, dat velen aantrekt".
Alsof dat laatste niet iets geheel
anders is dan een partij met
gelijke kansen voor christenen
en humanisten, dus een partij,
die naast het Evangelie ook an
dere bronnen van inspiratie er
kent.
Na de verkiezing van De Zeeuw
tot voorzitter (met ongeveer
20% stemmen tegen) werd „een
soc i aal - wetensch appel ij k onder
zoek" aangekondigd naar de
„ligging" van een nieuw partij-
type onder kader, leden, kiezers
en mogelijke kiezers. Met andere
woorden: men kiest een voorzit
ter, die de partij een andere
koers wil geven en gaat dan
achteraf eens informeren hoe
de leden daar eigenlijk over
denken.
Ook bij de CHU zijn er, die
het verschil niet weten tussen
een „partij die velen aantrekt"
(in CH-termen: „een partij die
het gehele Nederlandse volk wil
aanspreken") en een „open par
tij". dat wil zeggen een gedecon-
H. Kikkert
fessionaliseerde partij, zonder
christelijk uitgangspunt maar
met vage, tegen 't christendom
aanleunende beginselen. Het ka
merlid H. Kikkert citeerde dezer
dagen in een gesprek met
„Trouw": zelfs de oprichter van
de Unie, jhr. mr. A. F. de Sa-
vornin Lohman, die zich in zyn
brochure „Op de scheidslijn"
voor 'n 'open patrij' zou hebben
uitgesproken. Afgezien van de
Juistheid van het citaat in dit
verband moet toch wel vastge
steld worden, dat Lohman
<18371924) in een tijd leefde,
dat niemand er aan dacht een
bestaande organisatie „om te
turnen". Andersdenkenden van
toen waren heel wat anders dan
andersdenkenden van nu. Onder
laatstgenoemden zijn er. die
maar al te graag gebruik willen
maken van een bestaande orga
nisatie om zich, zonder al te
veel rekening te houden met
grondslagen en statuten, als een
koekoek in de organisatie van
een ander te nestelen.
Men begriipe mij goed: het
gaat hier niet om beginselkwes
ties. Wanneer de leden van de
christelijke partijen in meerder
heid een andere koers willen,
moeten zij dat zelf weten. Maar
is er een grondslag, dan moet
men zich daaraan houden. Is er
een duidelijke neiging tot ver
andering, dan is onontbeerlijk,
dat de brede lagen van partij
of organisatie worden geraad
pleegd. Eerst dan kan men van
democratie spreken, van „open
en eerlijk". Wat men nu vaak
ziet is, dat de klemtoon meer op
„open" dan op „eerlijk" ligt
Dat de heer Rotteveel rechts is
was my allang bekend, maar dat
hij het meest fascistische regime
ter wereld steunt is iets wat ik
zelfs van hem niet had verwacht.
Want juist nu de sancties tegen
J Rhodesië effect beginnen te sor
teren sluit de Engelse minister van
Buitenlandse Zaken sir Alec Dou
glas-Home een akkoord met de
Rhodesische racist Smith, die niet
meer dan ééntwintigste deel van
het Rhodesische volk vertegenwoor
digt. Een akkoord wat gesteund
wordt door de heer Rotteveel on
danks het feit dat het blanke re
gime er door gehandhaafd zal blij-
Denk aan de opmerking van
Smith: „De regering zal altijd in
beschaafde handen blijven".
En de opmerking van de heer
Rotteveel dat de Britse kolonisten
het land „gemaakt" hebben, gaat er
bij mij ook niet in. Dat de ontwik
keling van het land niet mogelijk
is zonder blanken is waar. Maar ze
is wel mogelijk als alle delfstoffen
en productiemiddelen in handen
ADVERTENTIE
BREESTRAAT 175 - LEIDEN
TELEFOON: 22095
(Van onze correspondent)
PARIJS Generaal Jacques
Massu heeft zich in de lange rij
van staatskundige en militaire me-
moire-schrijvers geschaard. Het
eerste produkt van die nieuwe ac
tiviteit draagt tot titel: de werke
lijke veldslag van Algiers (versche
nen bij Pion).
Dat hy uit zijn lange carrière die
hy twee jaar geleden besloot met
ADVERTENT IE
zo'n mooie Pontiac
maakt u gelukkig
vele jaren lang
Pontiac Simpatica
wijzerplaat en band
i in diverse kleuren
doublé f 89,-
Pontiac tijd - juiste tijd
het hoogste aantal sterren op kraag
en mouwen dat het Franse leger te
vergeven heeft, memorabele voor
vallen en feiten te vertellen had,
zal iedereen kunnen beamen die
zich de geschiedenis van Frankrijk
over de laatste kwart eeuw herin
nert.
Voor generaal Massu stonden
mijlpalen in de laatste wereldoor
log (toen hy zich aan de zyde
schaarde van Charles de Gaulle die
hij tot aan en over het graf trouw
bleef), in Indo-China, in Noord-
Afrika, in Suez, in Algiers waar
hy in 1958 een handje meehielp om
de vierde republiek uit haar lijden
te helpen tenslotte in West-
Duitsland, waar hy tot hoogste chef
van het Franse „bezettingsleger"
werd benoemd
Rondborstigheid
Het massaal onthaal van zyn
ioek dankt Massu vooral aan de
>ndborstigheid waarmee hij zekere
.apenfeiten uit de slag om Algiers
ie hogerhand tot dusver steeds
erdonkeremaand had, uit de doe-
:en doet. Om man en paard te
ïoernen: de martel-methodes of
.nishandelingen die met de verho
ren van Algerijnse verdachten en
of verzetslieden door de schrijver
nog steeds als „bandieten" aange
duid gepaard plachten te gaan.
Inderdaad waren die „harde ver
horen" met behulp van een elek
trische generator die met gevoelige
lichaamsdelen verbonden werd,
geen uitzondering zoals de so
cialistische premier Guy Mollet in
dertijd en na hem ook alle gaul
listische bewindslieden de goege
meente wilden doen geloven
maar een vaste algemene regel, die
generaal Massu nu omstandig in
zijn boek rechtvaardigt.
Herdershond
Een rechtvaardiging die Massu
zonder blikken of blozen ook best
nog eens mondeling wilde herhalen,
toen ik hem dezer dagen in Parys
ontmoette op een receptie die zyn
uitgever had georganiseerd. In bur
ger en met de huidige coiffure
waarvan het vroegere gereglemen
teerde stoppelhaar nu tot achter
de oren en in de hals is uitgegroeid,
ziet de generaal er nog nauwelijks
pensioengerechtigd uit, en ook met
zijn wij duits taande oren, scheefge-
plaatste felle ogen, markante neus
en machtige kaken doet hy denken
aan een Pyrenese herdershond, die
men een kluif beter kan geven dan
af zou willen nemen.
„Waarom ik mijn boek geschre
ven? Ten eerste om alles recht te
zetten wat de Italiaanse cineast
Pontecorvo samen met mijn vroe
gere vijand de Algerijnse rebellen-
chef Yacef Saadi in hün film de
„Slag om Algiers" eerst scheef had
den getrokken. In die film wordt 't
voorgesteld of de onafhankelijkheid
van Algerije uit die veldslag zou
zijn voortgevloeid. Terwijl mijn
pararegiment die slag in werkelijk
heid gewonnen heeft. Maar ik
voelde me bovendien verplicht „mes
gars" (mijn knullen) schoon te
wassen van al het vuil waarmee ze
in die film ook nog werden be
smeurd".
U doelt op de rol van, laat ik
zeggen, interviewers die ze moesten
spelen om nieuws van de vijand los
te krijgen? vraag ik aarzelend naar
de bekende weg.
Doorbreken
De generaal beaamt. Tydens he
verdere verloop van het gespre)
staat hij voortdurend op en gaal
weer zitten en wiekt met de armer
wijd in het rond, als bewijs dat dr
emoties zich van hem meestei
maken. Emotieloos is hij zeker niet
al richt zich zijn erbarmen dan ook
uitsluitend op het eigen kamp
ses gars.
Martelen is zo'n zwaar woord
vindt hij, waarbij iedereen onmid
dellijk in vuur en vlam raakt. Maar
u moet de kwestie eerst eens zake
lijk proberen te bekijken. Er waren
twee redenen die het energieke ver
hoor (een uitdrukking die hij bover
het woord martelen verkiest) on
vermijdelijk maakten.
Terrorisme van de rebellen én het
contraterrorisme van de Franse
zwartvoeten. De vijand had zich in
de Kasbah van Algiers verschanst
om met zijn bomaanslagen moord
en verderf te zaaien en honderden
onschuldige slachtoffers vooral
onder de vrouwen en kinderen te
maken. Acties die van de zijde der
Franse bevolking dan weer even
drieste tegenacties opriepen.
Die spiraal had ik tot taak te
doorbreken. Een eerste noodzaak
was dan langs de snelste weg de
schuilplaatsen van de leiders en
hun geheime arsenalen te achter
halen. Met een vriendelijk gesprek
met een gevangene kwam je die
gegevens natuurlijk niet te weten.
Vandaar dus dat we ze wat moes
ten helpen, stiumuleren we
hadden haast.
„Volgens de Algerijnen hebben
heel wat mensen die stimulansen
niet overleefd. De vroegere secre
taris-generaal van de Algerijnse
prefectuur Teitgen, die 't oneens
was met uw methoden, heeft alleen
voor Algiers al van een getal van
meer dan 3000 gesproken
De generaal haalt zijn schouders
op en rectificeert dat dat cijfer op
alle vermisten moet slaan, waaraan
de rebellen zelf royaal hebben bij
gedragen. En dan valt hij weer wat
driftiger uit:
Afgeslacht
„In mijn boek heeft u de foto's
kunnen zien van al die onthoofde
lichamen van vrouwen en kinderen
die door de rebellen waren afge
slacht. Over die wreedheden hebben
onze humanisten zich veel minder
opgewonden. Goed, ik geef toe, dat
mijn para's ook wel eens een
schrammetje hebben gemaakt. Maar
de gevolgen van de generator of
van het bad vielen toch echt wel
mee. Ik heb de proef op mezelf ge
nomen".
„U noemt zich in uw boek een
gelovig en praktiserend katholiek
Had u dan geen extra moeite met
die martelmethodes die bewust
Generaal Massu nu
werden toegepast? Andere hoge of
ficieren als generaal de Bollardiere
hebben uit weerzin en protest toen
de dienst toch verlaten?"
Hy antwoordt in een haast ge
slaagde poging zich te beheersen:
„Houdt u me ten goede, maar voor
mij schuilt er een flink brok hypo
crisie in het subtiele onderscheid
dat wel wordt gemaakt tussen een
bajonetgevecht of een bombarde
ment aan de ene, en het wat ener
gieke verhoor aan de andere kant.
Humaniseren van de oorlog is ge
leuter, en de moderne guerrillastrijd
waarbij rebellen geen uniform meer
dragen, leent zich helemaal niet
voor die illusie. De zaak was heel
simpel dat ik opdracht had de be
volking te beschermen en dat voor
~at doel de middelen geheiligd
werden".
zijn van het Rhodesische volk en
het niet onderdrukt en uitgezogen
wordt.
Maar ja, dat zyn dingen die wij
niet kunnen verwachten van de
oerconservatieve regeringen van
Nixon, Heath en Smith, die hun
economische belangen laten preva
leren boven de belangen van het
Afrikaanse, volk.
Vrijheid voor de volkeren is alleen
mogelijk als je begint bij de basis.
THEO VAN HEUKELOM,
Leiderdorp.
In YVeld niet
naar Utrecht
De heer L. Cavé, woordvoerder
van het wijkcomité „Plan-Nooi-d"
richt in een ingezonden stuk in het
Leidsch Dagblad van zaterdag 4
december op pagina 3 het verwyt
tot de heer R. J. in 't Veld, dat hij
op maandag 29 november liever
naar het onderwijsprotest in
Utrecht zou zijn gegaan dan naar
de vergadering van de Leidse ge
meenteraad. Ik stel er prijs op. te
verklaren dat de heer In 't Veld die
avond op mijn verzoek aanwezig is
geweest op de vergadering van de
Universiteitsraad van de Rijksuni
versiteit Leiden, waar de herziene
begroting 1972 werd behandeld. De
heer In 't Veld stond voor de moei
lijke keuze, ofwel zyn verplichtin
gen als gemeenteraadslid na te ko
men ofwel de verplichtingen, voort
vloeiend uit zyn fuctie als hoofd
van het begrotingsbureau van de
universiteit. Zijn keuze waardeer ik
zeer, maar betreur het. dat ande
ren zich daardoor gedupeerd heb
ben kunnen achten. Ik hoop dat de
heer Cavé begrip voor deze situatie
kan opbrengen. In ieder geval was
van een deelname aan het onder
wijsprotest in Utrecht geen sprake.
D. L. COUPRIE.
Voorzitter Eerste Universiteitsraad
ai.
GEVAARLIJK
Maandagmorgen is er weer eens
een auto uit de bocht gevlogen op
de Molen werf t.o. molen de Valk.
Het stond niet in de krant. De ge
havende heg toont echter aan, dat
dit al meermalen op vex-schillende
plaatsen gebexn-de, met goede of
minder goede afloop voor de ra
cende autoberijdei-s.
Het is de zgn. stille kant, maar er
staan daar vaak moeders met kin
deren oxn naar de waterdieren te
kijken en vooral straks als de win
ter er is, ze te voox-zien van brood
enz. Een nog mooi plekje, met op
de achtergrond de in de winter
fraai getekende bomen. Maar
hoe gevaarlijk staat men daar. als
weer eens een auto zo nodig het
groene of oranje licht wil ..halen"
Diverse personen wees ik reeds op
de gaten in de heg en op 't gevaar
dat zij daar lopen. Ik hoop met dit
stukje dan ook velen te bereiken.
Blijf lief voor de dieren, maar
kies een veiliger plek dan deze
bocht.
G H. VAN DER STEEN-
WIEPKING,
Leiden.
Ontwikkelings
hulp voor
oorlogvoering
De afgelopen maanden is de
Westerse wereld geconfronteerd
met de onmenselijke toestanden in
India tengevolge van de vluchte-
lingen uit Oost-Pakistan.
India deed een beroep op de we
reld voor hulp om de nood van d«
vluchtelingen te helpen lenigen.
Het kan dat probleem immers niet
alleen aan, dat kost miljoenen per
dag.
India en Pakistan zijn twee lan
den, die van de wereld ontwikke
lingshulp krygen om een stap voor
uit te komen, maar deze ontwikke
lingshulp gaan gebruiken om oor
log te voeren.
Wie er gelijk heeft, doet er hier
niet toe. maar door een oorlog iets
op te lossen lykt mij in dit verband
waanzinnig. De enigen, die ei-van
profiteren, zijn de wapenfabx-ikan-
ten.
In de kou (3)
Naar aanleiding van het stukje
„In de kou (2)" in de krant van
verleden week het volgende. De
dochter van deze mevrouw Jans
sen heeft met haar man en kind
nog een kamer beschikbaar. Het is
misschien klein, maar het gezin is
bij elkaar.
Dat was bij mijn zoon niet het
geval. Die was dan bij mij, en dan
weer eens bij zyn vrouw, die met
haar zusje van twaalf op één kamer
sliep.
Als haar dochter een huisje aan
geboden wordt, dan was zij daar
ook dolbly mee geweest. Zo ziet
men maar weer, dat afgunst een
grote rol speelt.
Als straks de vorst invalt kan zij
daar niet blijven, als niet tydig de
boel is nagekeken en gemaakt. Ze
is dan verplicht weer naar haar
moeder te gaan. Want de baby van
zeven maanden heeft al bronchitis.
ADVERTENTIE
ATTENTIE
Wy leveren U een complete
FORD ESCORT F 1100
AUTOMOBIELBEDRIJF
Rijniand N.V.
LEIDERDORP:
v. d. Valk Boumanweg 71,
telefoon 30325
LEIDEN:
Lammenschanspl. 6, tel. 42451
Nieuwe uitgaven
Schorpioen. Uw horoscoop van
dag tot dag in 1972 Sterrenbeeldse
rie Uitg.: Teleboek, Bussum.
De grote kater. Machtig/Onmach
tig Amerika, door Mathieu Smedta.
Uitg.: Het Wereldvenster, Baarn.
Sjanson. Sjansons. kabaretliedjes,
gedichten door Louise van Santen.
(Wereldvenster).
Toekomstmodel voor natuur en
landschap. Door Dr ir. F. M. Maas
(Wereldvenster).
Zoogdieren van de wereld, door
M. Boorer. Videoboeken. Uitg.: El
sevier. Amsterdam.
Kamerplanten in geuren en kleuren
door Joan Compton. (Videoboeken-
Elsevier)
Het menselijk lichaam. Door P.
Lewus en D. Rubinstein. (Videoboe-
ken - Elsevier).
Van balsaboot tot bark, door Gv
Godsmith-Carter. (Videoboeken - El
sevier).
ADVERTENTIE
NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK
