Die jongenskop
verschaft mij
blijkbaar een
perverse charme
Films
in
Leiden
Filmster Jean Seberg over haar leven als Amerikaanse in Parijs (I)
geefiets
van
de slijter...
DU": verouderde
voorlichting
Seks in
het Wildi
Westen
PAGINA 8
FILM
VRIJDAG 3 DECEMBER
PARIJS Het zeer ruime appartement van Jean Seberg aan de Rue de Bac staat vol met
Mexicaanse volkskunst, waartussen een kattenfamilie krijgertje speelt. Het hangt vol met ab
stracte schilderijen die zo groot zijn, dat je alleen maar het plafond kunt fixeren als je even
iets anders wilt zien. De taxi arriveert er een half uur te laat, als gevolg van een massale ver
keersopstopping.
„Tja,"' knikt Jean Seberg, „Parijs
is afschuwelijk. Dat zou ik niet dur
ven zegen als ik mezelf niet als Pa-
risienne beschouwde, maar ik woon
hier nu al dertien Jaar. Voor mijn
werk moet ik veel reizen het zal
wel blasé klinken, maar dat vind ik
de vervelendste kant ervan, ik zit
liever met een boek in een hoekje,
dat is voor mij óók reizen maar
als ik dan weer hier ben, vloek ik
binnen enkele dagen weer over de
stank, het lawaai, het weer, de ver
keerschaos, de politie-agenten. En
dan besef ik opgelucht: „Ja hoor, ik
ben weer thuis".
Door
Ab van Ieperen
Het blonde haar van Jeen Seberg
is weer bijna net zo kort als toen ze
in '56 haar filmdebuut maakte als
Jeanne d'Arc, in Otto Preminger's
filmversie van Saint Joan van Shaw.
„Ik zeg altijd maar, ik ben twee keer
óp de brandstapel gezet, een keer in
de film, een keer na de première, door
de critici. En ze hadden gelijk. Saint
Joan draaide hier onlangs op de tv
en ik had onder mijn stoel willen
kruipen van ellende. Ik heb wel va
ker slechte rollen gespeeld, maar van
die rol kun Je zoiets moois maken.
Otto had nooit een debutante voor
die rol moeten kiezen. Dat had voor
zomaar een Jeanne d'Arc gekund,
niet voor die van Shaw. Dat was
een veel te zware opgave, ook al om
dat je verondersteld wordt te domine
ren over een hele reeks ook zeer
complexe mannenrollen En daar
stond ik als amateurtje tegenover
Sir John Gielgud. Die man weet zó
veel van acteren dat hij alleen maar
hoeft op te komen en zijn tegenspe
lers lossen in rook op".
„Maar Otto had toch nog zoveel
vertrouwen in me (of in zichzelf: ik
was tenslotte zijn ontdekking) dat
hij me daarna de hoofdrol in Bon-
Jour Tristesse gaf. Maar ook die film
werd geen succes, tenminste niet in
Amerika. En dat heeft Otto me nooit
vergeven, ik had hem ten schande
gemaakt. Als in Europa een regisseur
een film heeft gemaakt waar hij zelf
achter staat en die trekt weinig pu
bliek, dan vindt hij dat uiteraard
Jammer, maar zijn film wordt er niet
minder om. Voor een Amerikaan is
een film die geen succes heeft, auto
matisch ook een slechte film".
„Tijdens de opnamen van Bonjour
Tristesse in Parijs leerde ik een stu
dent in de rechten kennen (Francois
Moreuil) met wie ik getrouwd ben.
Een vergissing: we waren er nog
geen van beiden aan toe. Maar dat
huwelijk heeft me wel in Frankrijk
gehouden en daardoor mijn leven en
loopbaan ten goede veranderd."
SCHUCHTER
„In 1959 kwamen er drie Jonge
Franse filmers bij me, heel schuchter
alsof ik een heuse ster was. Francois
Truffaut, Claude Chabrol en een
zwijgzame vent met een donkere bril
op, Jean-Luc Godart. Truffaut had
een scenario geschreven dat Godart
zou verfilmen, onder supervisie van
Chabrol. Ik heb onmiddellijk gezegd
dat ik wilde meedoen, vooral om
Truffaut en Chabrol, want die had
den net veel succes met hun eerste
films. Van Godard had nog niemand
gehoord. Later bleek dat het zoge
naamde scenario een krantebericht
was dat Truffaut had uitgeknipt en
Chabrol heb ik tijdens de opnamen
hooguit één of twee keer gezien".
Die film A Bout de Souffle
is een mijlpaal in de naoor
logse filmontwikeling gebleken,
een referentie voor de vorm-ver-
nieuwing. Waren jullie je dat be
wust?
„Ik geloof dat ik niets verklap als
ik vertel dat A Bout de Souffle voor
al is ontstaan uit een gebrek aan
conventioneel vakmanschap. De
scènes die Godart bedacht had, ble
ken in de praktijk niet realiseerbaar
dus moest hij ter plekke iets nieuws
verzinnen, improviseren. Camera
vondsten kwamen voort uit het niet
weten hoe een scène volgens de re
gels moest worden opgenomen, of
door gebrek aan tijd of geld. We
hadden geen benul waarmee we be
zig waren, maar dat kon ons niets
schelen, want we hadden toch niets
te verliezen. Een gelukkige saamho
righeid met Godard, Belmondo er
Coutard, de cameraman, zoals je
waarschijnlijk maar eens in Je leven
ADVERTENTIE
Als je liever bloemen
dan nep geeft.
Als jeliever leer
dan plastic geeft.
Als jeliever goud
dan verguld geeft.
Geef dan ook échte
Eau de Cologne
uit Keulen.
Geef 4711 in
één van de leuke
cadeauverpakkingen.
4711. De enige Eau de Cologne
die uit Keulen komt.
Volgende week:
Jean Seberg
over huwelijk
en politiek
meemaakt. Met zijn allen de mist in.
Maar toen ik de voltooide film zag,
geloofde ik het eerst niet. Pas later
kon ik me heel dankbaar voelen dat
•aan had mógen meewerken. On
wetend, net als iedereen."
„Door het succes van A Bout de
Souffle en andere Franse films
kreeg Hollywood ook weer belang
stelling voor me. Een revanche op
dat ongelukkige debuut en bovendien
beheers ik de nuances van mijn
eigen taal toch beter, kan ik een rol
daarin beter aan. Maar terwijl ik in
Europa zoniet bij de avant-garde,
dan toch duidelijk bij de „jongere
film" hoor, krijg ik in de States al
leen aanbiedingen van regisseurs en
producenten van de oudste genera
tie. Jonge Amerikanen die Godard
en Chabrol, bij wie ik gespeeld heb,
toch hogelijk bewonderen pieke
ren er niet over om mij een rol te
geven. Ergens kan ik me dat wel
voorstellen, want ik zie er natuurlijk
niet zo bar interessant uit.
MARKANT
Ik bedoel dit: ik heb nu eenmaal
het uiterlijk van wat ze in de States
de „girl next door" noemen, dat hele
achterhaalde Hollenwoodsyndroom
Hier in Europa maakt me dat alweer
bijna een exotische verschijning,
maar naar Amerikaanse maatstaven
ben ik de archetypische ingénue. Nou
laten ze me wel steeds de bedrieg
lijke onschuld spelen: ik ben voor d»
camera's vaker nymfomaan of over
spelig geweest dan wie ook, maar al
tijd zó dat Je het nooit van me zoi
denken. Dus toch weer heel onge
rept doen. Nou, ik ben al Jaren niet
meer ongerept".
„Daarom snap ik wel dat regis
seurs me steeds weer vragen om mijn
haar te millimeteren, want die Jon
genskop geeft me kennelijk een per
verse charme, bl-sexuele aantrek
kingskracht. Maar ik wil toch niet
de filmgeschiedenis ingaan als her
mafrodiet. Ik hoop maar dat ik
beetje markant oud zal worden."
„Maar er is in elk geval één Ame
rikaanse rol waarop ik trots ben,
Lilith van wijlen Robert Rossen."
„Gelukkig! Het is erg tragisch dat
Rossen de goede ontvangst van zijn
film in Europa niet heeft mogen be
leven. Tijdens de opnamen was hij al
zwaar ziek. Maar het was een moei
lijke bevalling, die film. Dat kwam
door Warren Beatty, die de ma:
lüke hoofdrol speelde. Bij voorbaat
was hij erg enthousiast. Dat hij wilde
meespelen, heeft in feite de film mo
gelijk gemaakt. Hij had zich heel in
tensief voorbereid, zag Rossen in al
les naar de ogen. Tot hij voor de ca
mera's moest. Toen klapte hij hele
maal dicht, waarom weet ik nu nóf
niet, er was niets meer met hem te
beginnen. Na een paar dagen wilden
Rossen en hij niet meer met elkaar
praten en moest ik de rest van
film als tussenpersoon fungeren".
„Tussen Warren en Peter Fonda
die ook meespeelde boterde het
ook helemaal niet. In zijn scènes met
Peter als sij niet en face in beeld
was trok hij steeds misprijzende
grimassen. Daar moest Peter dan te
genop spelen. Maar tegenover mij
was Warren heel attent. Een keer
wandelden we samen na afloop
een opname de set af en hij sloeg
een arm om mijn schouder. Verder
niets. De volgende dag arriveerde
Peter in de studio met een paar Ju
do-reuzen. Hij nam me apart en zei
als die idioot nog een keer handtas
telijk wordt, moet Je mij waarschu
wen, want ik heb mijn mannetjes bij
„Je maakt soms gekke dingen
met Je tegenspelers. In een andere
film moest George Peppard me
Jean Seberg in 'A bout de souffle1 (1960)
klap geven. Daar is een bepaalde
techniek voor, zodat je er bijna niets
voelt. Maar George heeft me
toen letterlijk k.o. geslagen. Toen ik
bijkwam, zeiden ze: neem het
hem maar niet kwalijk, hij heeft
moeilijkheden met zijn vrouw".
AIRPORT
Een andere, recentere Ameri
kaanse film was Airport.
Ze trekt een vies gezicht: O dat!
Daar wil ik eigenlijk niet meer aan
denken. Ik haatt alles in die film:
de dialoog, de regie, de manier waar
op ik gekapt was, gekleed en opge
maakt was. Een criticus schreef dat
ik in mijn rol evenveel warmte uit
straalde als een Marva-officier op
herhalingsoefeningen. Nou, dat geeft
exact aan hoe ik me voelde".
Waarom hebt u die rol dan
geaccepteerd?
„Omdat het een geprefabriceerd
succes leek. En dat klopte: een van
de tien grootste opbrengsten aller
tijden. En je hebt als actrice af en
toe zo'n commercieel succes nodig.
Om daarna weer belangrijker dingen
te kunnen doen. Ik ga nu bijvoor
beeld spelen in een film van een
jonge regisseur, Eric le Hung: Elle het succes van Z is dat een onder-
Lui Dirait dans LUe naar de roman werp waarvoor de producenten erg
Francoise Xenakis, de zuster van huiverig zijn. Maar omdat ik erin
Iannis, de componist. Dat gaat over wil meespelen, die in Airport- heb ge-
Griekse, wier man door de ko- speeld, die dertig miljoen heeft op-
lonels gevangen is gezet. En ondanks gebracht, maakt dat ze er nu toch
ADVERTENTIE
Reprises en
prolongaties
Zien
Studio „Wat zien ik" wordt nog
altijd graag gezien. Albert Mols
„rosse avonturen", die reeds twaalf
weken in het LIDO-theater achter
(op) de rug hebben, zijn verhuisd
naar „boven". Vanaf gisteren zijn
Ronnie Bierman en Sylvia de Leur
te zien in het intieme Studio-zaal-
tJe.
Bijlmei
Trianon Een ander Nederlands
sek-produkt: Blue Movie („de film
die iedereen mag zien") heeft in
Leiden eveneens de dubbele cijfers
gehaald. Het (wilde) Bijlmer-leven
gaat in het Trianon-theater nu
al tien weken zijn gangetje.
Trio
Lido Frank Sinatra, Dean Mar
tin en Peter Lawford zijn weer in
Leiden terug. In "Sergeants 3" zet-
ten zij de boel flink op stelten.
John Sturges heeft in de Sinatra-
produktie de regie van alle (vro
lijke) actie, waarin ook Sammy
Davis Jr. zijn mannetje staat.
in durven steken. Het is h»
treurig, maar zo redeneren ze. E
redenering gaat niet eens op,
er is waarschijnlijk geen mens
Airport gaan kijken omdat ik
speelde".
Camera Een aantal jaren ge
leden schreef Oswald Kolle weke
lijks stukjes seksuele voorlichting in
het Duitse blad 'Neue Illustrierte'
waarin hij pleitte voor het afschaf
fen van een groot aantal taboes op
het terrein der seksualiteit, in die
tijd bepaald zeer progressief. Ook
al weer enige tdjd terug kwam zijn
eerste film: "Das Wunder der
Liebe" op de markt. Ook deze film
verwekte nog wel enig opzien, zij
het al in veel mindere mate dan de
artikelen van een paar jaar geleden.
Aangemoedigd door het daverende
succes van deze film zijn sommige
andere, dikwijls Duitse filmers ook
films gaan maken in hetzelfde
genre.
De film "Du" van prof. dr. Wolf
gang Hochheimer en Gerard Zenkei
is één van deze produkten. Er wer
ken nog twee professoren mee, zo
dat een wetenschappelijke aanpak
verzekerd is. Helaas is een weten
schappelijke aanpak echter nog niet
altijd een garantie voor nieuwe of
opzienbarende ontdekkingen; bo
vendien kan men zich mensen voor
atellen die de resultaten van een
onderzoek voor de doornee bioscoop
bezoeker minder droog en dor "on
der de mensen brengen".
"Du" is een vervelende film ge
worden qua inhoud en qua presen
tatie. De film behandelt bestaan-
de(?) taboes op dezelfde wijze als
Kolle dat jaren geleden ook al deed,
alleen veel droger en dorrer.
Daarbij komt nog dat een film die
taboes uit de wereld wil helpen, na-
ADVERTENTIE
tuurlijk moeilijk allerlei antieke
trucjes kan gaan toepassen zodra j
geslachtsdaad "dreigt" te worden
voltrokken. Moraliserend, saai en
hypocriet, meer valt er van "Du"
niet te zeggen. Waarbij aangetekend
dat aan de goede bedoelingen van
de makers niet getwijfeld wordt.
Zaterdag
DAF - DAG
Geopend van 10.0016.00 uur.
DAF CENTRUM
Leiden
(GEBRS. VAN ORDEN)
Showroom Verdamstraat 6,
Telefoon 23041
ADVERTENTIE
Nieuwkoop waar de
showroom van Meeuwis ui
Oirschot gevestigd is.
U vindt er alle typen
bijeen. Goed en degelijk
meubelmakerswerk.
De laatsten
der Cheyennes
Luxor „De laatsten der
Cheyennes" (Cheyenne Autum) is
de weergave van een treist en be
schamend stukje Amerikaanse his
torie: de onthutsende wijze waarop
een legeronderdeel van de Verenigde
Staten in de vorige eeuw een hoopje
Indianen opjaagt en grotendeels ten
gronde richt. De film is gemaakt
door de western-veteraan John
Ford, die een dramatisch stuk werk
heeft afgeleverd, vol ruige natuur
opnamen en met mooie "gastrollen"
van Edward G. Robinson (als de
humane minister van Binnenlandse
Zaken) en James Stewart (als een
mooie exentrieke sherriff).
De laatsten der Cheyennes ver
haalt van een kleine 300 Indianen
die het niet langer kunnen harden
in hun reservaat in Oklahoma en
naar een vroeger woongebied Yel
lowstone trekken: een tocht van
meer dan 2000 kilometer. Het wordt
een lijdensweg voor de Indiaanse
gezinnen. Ze worden geteisterd door
voedselgebrek, door hitte, kou en
door de aanvallen van de Ameri
kaanse cavalerie, die de Indianen
wil dwingen terug naar het reser
vaat te gaan.
Als het groepje Cheyennes in Fort
Robinson aankomt en daar tijdelijk
om onderdak vraagt, wil de com
mandant hen door de sneeuwstorm
terugsturen. Een andere Ameri
kaanse officier (gespeeld door de
oude houwdegen Richard Widmark)
probeert hem van het waanzinnige
van dit besluit, dat berust op orders
van Washington, te overtuigen.
Maar de commandant zet door. Dat
leidt tot een laatste, wanhopige op
stand van de Indianen.
Fandango
1«L
Rex Deze week wederom s(
in de Rex. Daar draait namel
'Fandango', een komische seksfi
van Amerikaans fabrikaat in
stijl van het wilde westen. Het
een spannende toestand met schi
grage schurken, heldhaftige hei
en bereidwillige bordeelmeisjes,
moedigste man is Dan Murphy,
meest gevreesde gluiperd, een zek
Mulligan. Murphy dan
het hoofd van een groep geïsoli
levende mijnwerkers met slecl
één verlangen: vrouwen. I
wat de mannen toekomt
deze eenzame gemeenschap aan z
gerief door een aantal meisjes v
plezier te huren. Murphy pikt
meiden persoonlijk in de stad op
geassisteerd door twee van z
beste makkers begeleidt hij al 1
vrouwelijk schoon naar het kamp
ment. Wraakzuchtige Mulligi
wiens neus eens door Murphy a
flarden is geschoten, steekt dan e<
ter een spaak in het wiel van de
vol met jonge meisjes geladen v
gen. Vrijmoedige vrijpartijtjes w<
den wreed verstoord door een rej
van kogels met als volgend tafer
een paar vervelende verkrachting
De liefde overwint evenwel alles
zegeviert ook in dit geval over 1
kwaad. Mulligan stort aan het s
van de film ter aarde als een st
in de ar ene met in zijn nek i
serie puntige hoedepennen.
(ADVERTENTIE)