Dr. D. de Zeeuw wordt morgen
nieuwe voorzitter van K.V.P.
Scepticisme
over akkoord
met Rhodesie
Zoetemelk
n Dolman
in eerste
categorie
'Gouden
schaats'
in gevaar
TWEE GOUDEN
ECHTPAREN
IN LEIDEN
Sporttoto
METAALHANDEL
GEBR. DE NOBEL
VRIJDAG 26 NOVEMBER 1971
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 11
In het Rotterdamse concert- en congresgebouw De Doelen kiest de
IVP-Partijraad morgen een nieuwe politieke leider: de 47-jarige
toomenergie-deskundige dr. ir. Dick de Zeeuw uit Bennekom. Nu
l kan men aan zien komen, dat trompetgeschal en kletterende
ekkenslagen de verkiezingen van De Zeeuw zullen begeleiden. Een
Mjde gebeurtenis, die de ellende moet verdringen.
Ie KVP snakt naar een nieuw be
ar die tinteling van de lede-
[aten die onmiskenbaar aangeeft:
f is een nieuw élan in de party ge-
deren gevaren. Dat verbaast niet
de troosteloze verkiezingen, die
KVP naar de tweede plaats op
ranglijst deden zakken; na het
irlies van het minister-president-
na een periode van stuur-
osheid, waarin de partij was be
nd, ten dele door tragische om-
andigheden (de ziekte van de vo-
ge „nieuwe man": dr. G. H. Ver
ga, die al enkele maanden de
seede-Kamerfractie niet meer kan
[den) en ten dele door onmacht
[e overstap van voorzitter Van der
veroorzaakte een bestuurlijk
»t")
Zeeuw is nu de nieuwe man, die
t maken moet en naar men in
I KVP verwacht, ook maken kén.
jmerkelijk voor iemand die tot
lor kort een doodgewoon en eigen-
onbekend lid van de Eerste Ka-
er was. Opmerkelijk ook, dat de
euwe man uit de senaat komt
et zijn oude-mannetjes-image.
èt één interview in de Volkskrant
«ft De Zeeuw zijn naam geves-
rd in politiek-Nederland. Na de
ewonnen strijd met tegenvoeter
lick Laan, de Noordhollandse gede-
uteerde, in het partijbestuur (de
erkiezing door de partijraad is een
innaliteit) sprak hy onmiddellijk
uidelijke taal.
Nieuwe partij
le Zeeuw wil de samenwerking van
;VP, ARP en CHU zien uitmonden,
1974 al, in een nieuwe partij met
,n geheel nieuwe politieke in-
ud" (de oude ideologieën zijn op-
geteerd). Het niet-christelijke (is
humanistische) element moet in die
partij evenveel kansen krijgen als
het wei-christelijke. Het klinkt als
olifantengetrompetter in de christe
lijke porceleinkast.
ARP-voorzitter Veerman heeft al
gezegd, dat hij en zijn partij er
'ers over denken. Ook een nieu-
party, als hy al moet komen,
moet een écht-christelijke partij
zijn, met het Evangelie als uit
gangspunt.
In de Eerste Kamer heeft De
Zeeuw als lid van de KVP-fractie
deze week kunnen horen, dat mi
nister-president iBesheuvel zyn ARP
niet afvalt. Biesheuvel somde drie
stromingen op die in zijn kabinet
zijn vertegenwoordigd: de socialisti
sche DS'70), de liberale (VVD) en
de confessionele (KVP, ARP en
CHU). Biesheuvel ging er (gemaks
halve?) aan voorbij, dat de KVP al
sinds haar oprichting in 1964 ook
openstaat voor niet-christenen en
het viel tevens op, dat de premier
niet sprak over de christen-demo
cratische stroming. KVP-fractie-
voorzitter Niers had in de senaat
Juist het christen-democratische ka
rakter benadrukt, mede omdat op
Europees niveau die politieke com
ponent wél aanwezig is. Zuiver
christelijke partijen zijn er in Eu
ropa buiten Nederland niet. Trou-
s, nérgens ter wereld.
Identiek
In het begin van deze eeuw> is er
een dergelijke situatie geweest. De
katholieke politieke leider was toen
de priester Schaepman. Hij was
voorstander van één partij voor ka
tholieken én protestanten, die overi
gens wel principieel-christelijk ge
fundeerd moest zijn.
Vooral de AR-voorman Abraham
Kuyper heeft de vorming van die
ene partij verhoed.al verklaarde
hij zich aanstonds bereid samen
met de katholieken een christelijke
coalitie te vormen. Een coalitie,
sterk genoeg om de regering te dra
gen. Toen nog wel.
Bijna driekwart eeuw later kan
weer spreken van een christe
lijke coalitie, maar dan een die
haar wezensvreemde partijen als
VVD en DS '70 nodig heeft om te
regeren. Bovendien ligt Schaepmans
christelyk-gefundeerde uitgangspunt
niet meer ankervast in de katholie
ke leer.
De gezaghebbende theoloog prof.
Schillebeeckx, zei onlangs dat het
christelij k geloof geen grondslag
kan zijn voor politieke partijvor
ming. „De Bijbel noch het geloof
kunnen rechtstreeks een politiek
programma opleveren". Er is ook
niemand die beweert, dat het pro
gramma van het kabinet-Biesheu
vel, onderschreven door liberalen en
socialisten, bijbels of zelfs maar
christelijk is. Wie regeren wil moet
water in de wijn doen.En als dat
dan toch zo is, kim je het ook wel
eens met andere partners pro
beren. Uit het Volkskrant-interview
blijkt, dat de nieuwe KVP-voorzit-
voor zijn nieuwe partij andere
partners dan VVD en DS '70 wil.
Regeerakkoord
Hy wenst voor de volgende verkie
zingen over een regeerakkoord te
onderhandelen met PvdA en D'66.
Met deze uitspraak trapte de
atoomdeskundige op de ziel van
vooral de VVD. Fractieleider Hans
Wiegel (Tweede Kamer) riep in De
Telegraaf: „Als de heer De Zeeuw
daarmee bedoelt een opzegging op
termijn van de samenwerking met
de VVD en DS '70, dan moet hij
beseffen, dat hij deze samenwerking
binnen deze coalitie bemoeilijkt.
JOOP ZOETEMELK
GENEVE De Federation inter-
itionale de Cyclisme Profession-
el (FICP) heeft vandaag de lijst
ftend gemaakt van coureurs die
Un geplaatst in de zogenaamde eer-
te categorie. Voor Nederland zijn
lat Joop Zoetemelk en Eef Dolman,
De lijst ziet er als volgt uit: Bel
le: Bracke, R. de Vlaeminck, Die-
Ickx, Leman, Merckx, Pintens, Ro-
iers, Van Linden. Van Springel en
'erbeek, Italië: Basso, Bernardino,
'itossi, Gimondi. M otta en Zilioli.
ipanje: Ocana, Castello, Galdos en
'uente, Portugal: Agostino, Ne
erland: Dolman en Zoetemelk,
"rankrijk: Guimard en Poulidor,
ïroot Brittannië: Horton, Dene-
larken: Mortensen, Ritter, Zwit-
ttland; Pfenninger, Zweden: G.
Pettersson, Luxemburg: Schulz,
West Duitsland: Tschan.
Acad. nieuws
LEIDEN Aan de Leidse uni
versiteit is de heer W. J. J. C. de Wil
de uit Woubrugge gepromoveerd tot
doctor in de wis- en natuurkunde,
zyn proefschrift: „A monograph of
the genus adenia forsk".
Geslaagd voor het doctoraal exa-
en zijn:
Frans: mej. C. M. I. Nauta, Leiden:
natuurkunde: W. G. van Drop c.l.,
Scheveningen; psychologie: me
vrouw G. N. Than-The, Linden
(Duitsland)
Aan de universiteit te Utrecht is
geslaagd voor het doctoraal examen
recht mevrouw J. M. J. Krom- Goed
hart cd. uit Voorschoten.
Onderwijsmars
universiteit
LEIDEN —De LSF (Leidse Stu
denten federatie) organiseert maan
dag a.s. een protestmars door de
stad, als uiting van ongenoegen
over het regeringsbeleid inzake het
wetenschappelijk onderwijs.
De tocht, die om kwart over vier
begint, loopt van het universiteits
gebouw aan het Rapenburg naar
het gebouw Stationsplein 12. Daar
zal de voorzitter van de universi
teitsraad, Dick Couprie, het woord
voeren. In datzelfde gebouw is er
's avonds om half acht een discussie
met drs. Ton Regtien en de heen
L. J. A. van Bentveld en J. Reiding.
(Van onze correspondent)
HERREN VEEN - Het internationale
schaatstoernooi om de Gouden
Schaats, waarom 18 en 19 decem
ber op de Thialf-kunstijsbaan in
Heerenveen zal worden gestreden,
loopt ernstig gevaar. Het ziet er op
dit moment niet naar uit dat de
Noren en de Zweden hun sterkste
rijders zullen afvaardigen.
Baandirecteur M J. Roeper, de ini
tiatiefnemer van dit schaatslectyn,
heeft al geen maand voorberei
dingstijd meer en is erg ^somber ge
stemd. Hij zegt: „De Noren ei
Zweden zijn plotseling dwars gaan
liggen. De KNSB zit er bovenop om
de zaak te redden, maar erg veel
hoop heb ik niet meer".
Half september gingen de uitnodi
gingen de poorten van het ijssta
dion uit. Alleen de Westduitsers
reageerden positief. De uitnodiging
voor Gerd Zimmermann en de we
reldkampioen op de sprint. Erhard
Keiler, werd geaccepteerd. De Zwe
den lieten weten op 18 en 19 de
cember hun nationale sprintkam
pioenschappen te zullen houden,
waardoor Göran Claeson, de houder
van de Gouden Schaats, en de
sprinters Ove König en Hasse Bör-
Jes in ieder gev al niet naar Heeren
veen zullen komen.
LEIDEN Op 23 november was
het echtpaar Van Spendel-Ksgie 50
jaar getrouwd. De heer Van Spendel
is al zo'n kleine twaalf jaar gepen
sioneerd. Hij is nu 77 jaar. Zijn
vrouw is 69 jaar. „Tja, ik ben vroeg
getrouwd", beaamt mevrouw van
Spendel. „Maar vroeger trouwden de
mensen toch veel eerder dan nu. Er
zijn toch heel wat echtparen, die
60 jaar getrouwd zijn. Ik had trou
wens nooit kunnen denken dat ik met
hem zou trouwen", en ze wijst op
haar man". Dat is anders uitgepakt,
we zijn nu al 52 jaar, we hebben 2
jaar verkering gehad, bij elkaar".
De heer Van Spendel heeft altijd
gewerkt bij de naaimachinezaak
van Leeuwenstein. „Ik kwam er
vlak na de eerste wereldoorlog.
Ik ben eerst een tijdje hoofdverte
genwoordiger geweest", zegt de Heer
Van Spendel. „Daarna werd ik be
drijfsleider en dat ben ik gebleven to
aan mijn pensionering".
Uit het huwelijk werden drie kinde
ren geboren, die op hun beurt zorg
droegen voor vijf kleinkinderen. Me
vrouw en mijnheer Van Spendel be
wonen tegenwoordig een luxue-
se flat in de Oppenheimstraat.
Ook het echtpaar Koelewijn-Nag-
tegaal uit de Wilhelminastraat is vijf
tig jaar in de echt verbonden. Zij
zijn bijna van dezelfde leeftijd als
het vorige paar, alleen de heer Koe-
lewijn is één Jaartje jonger.
De heer en mevrouw Koelewijn heb
ben acht kinderen, 21 kleinkinderen,
en al zes achterkleinkinderen. Het
paar, dat in Oegstgeest is getrouwd,
heeft altijd in de Leidse regio ge
woond, al wisselde de woon
plaats (Oegstgeest, Leiderdorp en
Leiden) nog wel eens. De heer'Koe
lewijn werkt nog steeds, al loopt hij
momenteel in de ziektewet. De laat
ste elf jaar is dat in het garagebe
drijf van de firma Poot in Valken
burg. Daarvoor heeft hij in de we
genbouw gezeten en voor zijn huwe
lijk en de eerste Jaren erna heeft hij
gevaren. Eerst op de visserij en later
wat rustiger op de binnenvaart.
Het is dringend noodzakelijk,
dat dr. De Zeeuw afdoende klaar
heid in deze zaak schept.
Fractieleider Van Riel (Eerste Ka
mer) boog deze week de opmerking
van zijn mede-senator om tot
een rechtstreekse aanval op de po
sitie van minister-president Bies
heuvel. „Wie nu voorspelt liever een
ander kabinet aan het roer te zien,
zaagt, gewild of ongewild, de poten
onder de stoel van de heer Biesheu
vel weg".
De rijzige premier was er niet van
O... lersteboven. Voor hem was poli
tiek relevant, c':.t senator Niers na
mens de héle KVP-fractie, dus ook
namens De Zeeuw, de loyale steun
aan het kabinet had toegezegd.
Biesheuvel zag De Zeeuw zwijgend
glimlachen en legde dat uit als
steun voor zijn zienswijze.
DEN HAAG (ANP) Voor sport
toto nummer achttien van het af
gelopen weekeinde heeft zich geen
enkele deelnemer met dertien Juist
voorspelde uitslagen gemeld. Het be
drag van de eerste prijs, zijnde
174.657 gulden, wordt gelijkelijk
verdeeld over de tweede en derde
prijs. De premie, eveneens groot
174.657 gulden, wordt na het ver
strijken van de reclametermijn op
woensdag 22 december bij loting toe
gekend aan een der winnaars van
de tweede prijs.
De cijfers zijn: aantal deelnemers
698.911 bruto inleg fl. 1.651.603.
prljzenbedrag fl. 698.627.-.
Voor de eerste prijs zijn geen mel
dingen ontvangen. Het bedrag van
die prijs wordt derhalve gelijkelijk
verdeeld over de tweede en derde
prijs. 2e prijs fl. 261.985.-: 28 win
naars. die elk bruto fl. 9.356,60 ont
vangen, 3e prijs fl. 261.985,-: 558
winnaars, die elk fl. 469.- ontvan
gen.
Gevaarlijke klip
Wat sommigen willen zien als een
gevaarlijke klip voor het kabinet
(een KVP die écht met de progres
sieve drie in zee wil) vlakte Bies
heuvel af tot een politieke curiosi
teit. „Partijvoorzitters zeggen wel
eens vaker wat.
In Lagerhuis en I TV
Het kan zijn, dat de premier al
wist wat De Zeeuw morgen gaat
vertellen in De Doelen. In dat ver
band was een uitlating van Van
Riel misschien al onthullend: „De
gedachten van de heer De Zeeuw
schijnen niet helemaal juist te zijn
weergegeven in de Volkskrant". In
elk geval staat vast, dat De Zeeuw
na dat ene interview geen enkel
ander meer heeft toegestaan.
Voor degenen die iets anders willen
dan een kabinet-Biesheuvel kunnen
het trompetgeschal en de bekken
slagen morgen wel eens minder
triomfantelijk klinken. Zij zullen
bedenken, dat de man échter De
Zeeuw de Eindhovense professor
Piet Steenkamp is ook een lid
van de Eerste Kamer, eens ook een
man die de KVP met een tot de
verbeelding sprekend programma
tot een nieuw élan bracht.
De recente geschiedenis leert, dat
de KVP nogal wat van zulke man
nen verslijt. De Zeeuw kan het vol
gende slachtoffer zijn van een par
tij die nooit goed weet wat zij wil,
maar op gezette tijden een feestje
bouwt.
LONDEN (GPD, AFP. Reuter)
Het Lagerhuis heeft gisteravond de
onthulling door Sir Alex Douglas
Home, de Britse minister van Bui
tenlandse Zaken, van de door hem
in Salisbury bereikte overeenkomst
met het regime Smith met diep
scepticisme ontvangen.
Het was echter niet meer dan een
eerste reactie op de hoogst ingewik
kelde constitutionele voorstellen, die
uiteindeiyk zullen moeten voeren tot
het herstel van het meerderheids-
recht van de Afrikanen in Rhodesië.
Het tydstip waarop dit zal gebeuren
ligt echter in een zeer verre toe
komst. Dit is één van de kernpunten
uit het akkoord dat de Britse en
Rhodesische regeringen hebben ge
sloten na tien dagen van geheime
onderhandelingen in Salisbury. De
details van het akkoord tussen Lon
den en Salisbury werden donderdag
ongeveer tezelfdertyd in de parle
menten in beide hoofdsteden be
kendgemaakt. De woorden van Sir
Alec werden vanuit de banken van
de labouroppositie begroet met woe
dende kreten als "uitverkoop" en
"München" en de bewindsman werd
onderworpen aan een streng kruis
verhoor over de uiteindelyke gevol
gen van de overeenkomst. Enkele
kritici waren duidelyk van mening
dat het akkoord toch is bereikt ten
koste van de vyf miljoen Rhodesi
sche Afrikanen.
Het belangrykste punt van het
akkoord handelt over wyzigingen in
de grondwet van Rhodesië van 1969
en schept het vooruitzicht van een
Afrikaans meerderheidsbewind in de
onbepaalde toekomst. Op basis van
de huidige grondwet kunnen de Afri
kanen nooit op meer hopen dan een
parlementair evenwicht met de
250.000 blanken in het land. Labour-
leden die een Afrikaanse meerder
heid nog lang niet zien zitten dwon
gen Sir Alec een aanduiding te ge
ven over het tydstip waarop een en
ander kan zyn verwezenlykt. „Mo-
gelyk by de eerste verkiezingen na
dat het evenwicht blanken-Afrika
nen is bereikt. Dit komt dus neer op
de tweede verkiezingen vanaf nu en
daarna is de meerderheid een abso
lute zekerheid", antwoordde de be
windsman. De reactie van de oppo
sitie was een sceptische.
Premier Ian Smith van Rhodesië
heeft onmiddellijk na de publicatie
van het akkoord met Londen de
blanke minderheid in zyn land ge
rustgesteld, mocht die bevreesd zyn
dat Afrikaans bewind plotseling aan
staande is. „Het is onze zorgvuldig
overwogen mening", zei hy, „dat met
het oog op de uitbreiding van de
economie en de toename van de
immigratie waar wij vol vertrouwen
naar kunnen uitzien, geen Euro
peaan angst behoeft te koesteren
over de veiligheid van zyn toekomst
in Rhodesië".
In zyn toespraak tot het parle
ment die in geheel het land te be
luisteren was liet Smith uitkomen
dat hy persoonlyk niet verder had
willen gaan met zyn concessies dan
het toestaan van geiyke parlemen
taire vertegenwoordiging voor blank
en zwart. „Maar in de loop van de
ondejjiandelingen werd duidelyk dat
we geen overeensteming met de Brit
se regering konden bereiktn tenzij we
bereid waren hoger te gaan dan gelfj-
ke vertegenwoordiging'. En-Smith ver_
volgde: „Rhodesiërs zullen ongetwij
feld proberen schattingen te maken
hoe lang het zal duren voordat op
basis van dit systeem de Afrikanen
gelyke vertegenwoordiging met de
Europeanen in het parlement zullen
hebben bereikt. Dit. zou ik willen
stellen, is een vruchteloze onderne
ming want er zyn veel onzekere fak-
toren die de situatie kunnen ver
anderen".
Genade
Of Rhodesië de prys zal winnen
van de wetteiyke onafhankeiykheid
en het einde van de economische
sancties hangt af van de vraag of de
Engels-Rhodesische voorstellen ge
nade vinden in de ogen van 's lands
Afrikanen en Europeanen. Een on
derzoek hiernaar zal worden ingesteld
door 'n Britse commissie onder leiding
van de jurist Lord Pearce die Rho
desië rond zal trekken om de publie
ke opinie te polsen.
De commissie zal gesprek
ken kunnen hebben met in de cel
•biyvende politieke leiders. Ze zal
ar verwachting begin volgend Jaar
haar werkzaamheden beginnen.
Aan de voorstellen is een Brits
aanbod verbonden van 730 miljoen
guldep over een periode van tien
jaar om de sociale en maatschappe
lijke ontwikkeling van Afrikanen te
bevorderen en hun meer kans te
geven op een baantje. Dit fonds,
waaraan de Rhodesische regering
eenzelfde som moet bydragen, zou de
Afrikanen ook moeten helpen zich
in groter aantal te kwalificeren als
kiesgerechtigden en zodoende hun
politieke vooruitgang te stimuleren.
In de veiligheidsraad, waar de
Britse vertegenwoordiger Sir Colin
Crowe het Engels-Rhodesisch ak
koord uiteenzette, kwam Rusland
met het verrassende voorstel de ge-
vangenzittende leiders van de twee
zwarte nationalistische groeperingen
in Rhodesië uit te nodigen in New
York het "onvervalste standpunt"'
van de meerderheid over de voorstel
len uiteen te komen zetten. In een
scherpe repliek op de woorden van
de Brit zei de Russische onderminis
ter Jacob Malik dat de raad nu
„eenzydige en duidelyk tendentieuze
informatie had gekregen van de ver
tegenwoordiger van het Verengid
Koninkryk".
Groothandel ln:koper,IOOd,
aluminium, messing,zink,
ijzen,accu's,lompen papier
sloopwerken fabrieksopruiming
INKOOP>Langestraat 4 tela 21323
'Marktsteeg 4 tel. 31516
DANSEN IN DE VINK
IEDERE ZATERDAGAVOND VAN 9.30—02.00 UUR
DIXIELAND
DE GROOTE VINK VOORSCHOTEN
ff. 0///0. J't
j/Psr
Muldersstraat 2.
DE KING CORN
BAKKERIJ
vraagt voor spoedige indiensttreding
LEERLING VERKOOPSTER
om onder goede leiding te worden opge
leid in een van onze filialen.
Leeftijd vanaf 17 jaar.
Schriftelijke of mondelinge aanmeldingen gaarne
aan ons kantoor Mare 1 te Leiden,
tel. 01710—33445.
