Nu hoog-, later laagbouw
Regio moet delen in Leidens tekort
Monumenten op
instorten
BALLY
SINTERKLAAS-CADEAUS
Leidse wethouder van stadsontwikkeling:
WATVOLGENS
PAK MOET
Geschiedenis herhaalt
zich niet, maar
het pacifisme wèl
Begrotingsverschil
1! DONDERDAG 25 NOVEMBER 1971
LEIDSCH DAGBLAD
ADVERTENTIE
LEIDEN Volgens de wethou
der van stadsontwikkeling zit
Leiden nu door omstandigheden
in een periode, waarin veel hoog
bouw wordt gepleegd. Er is vol
gens de heer Kret een tendens
om naar laagbouw over te gaan.
De eerste twaalf a veertienhon
derd woningen in Leiden worden
evenwel in hoogbouw uitgevoerd.
De wethouder zei dit in antwoord
op vragen van raadsleden bij de be-
inw|handeling van de begroting in
commissie voor stadsontwikkeling.
Vooral WD'er Portheine drong aan
op laagbouw, vooral in de Stevens-
llelt hofJespolder. Mevrouw Kerling van
de PvdA sloot zich daarbij aan. Zij
rteiwas geschrokken van de cijfers in de
bouwnota.
De wethouder constateerde,
NS en NZH fout zijn geweest, toen
ze constateerden, dat de planologie
van de Merenwijk verkeerd was,
omdat er wel ruimte is voor een
rail verbinding naar het oosten. Hij
verwees de raadsleden naar de te
korten op de Bijlmermeer en ande
re onrendabele Amsterdamse stads
wijken, toen hij voorrekende, dat
een parkeergarage in de Merenwijk
geen oplossing brengt.
Vraag bleef of de Merenwijk
haar geheel nog een keer de raad
zal passeren. Het college overweegt
de nieuwbouwwijk vlek voor vlek in
de raad te brengen, wat een tijdwin-
ning heeft.
Wat andere gemeentelijke nieuw
bouw betreft vroeg VVD-er Port
heine naar de bestemming van de
boerderij aan de Lage Morsweg
Morskwartier. De wethouder
deelde mee, dat deze boerderij is
gehandhaafd, maar dat nog naar
een bestemming als ontmoetings
centrum wordt gezocht.
In de Kooi is volgens de wethou
der geen centrale plaats voor een
wijkgebouw. Voetgangerstunnels zijn
nodig op Willem de Zwijgerlaan,
Churchill-laan en Lammenschans-
weg. In het urgentieschema is deze
voorziening op de Willem de Zwij
g er la an voor 1973 opgenomen
ADVERTENTIE
CASSETTES
De ruimste keuze in Pleet, Edel-
staal en Vlekvrij
Uw Juwelier en Gero-dealer
v. d. WATER
Haarlemmerstraat 181
Hoogbouw in de Merenwijk. Nu is dat zo, maar het zal niet altijd zo doorgaan.
(Foto Holvast)
LEIDEN Volgens het PAK is
het duidelijk, dat het voortdurend
verweer van een gemeentebestuur
tegenover de bevolking in de geest
van: "dit is een gevolg van het re
geringsbeleid, daar kunnen wij niks
aan doen" het vertrouwen van de be
volking in het gemeentebestuur niet
zal doen toenemen. Het pleitbezor-
gen door het gemeentebestuur bij ho
gere instanties, dat zich teveel nog
achter gesloten deuren afspeelt, zal
bij de bevolking de indruk vestigen
van medeplichtigheid van 't gemeen
tebestuur- aan een massieve bureau
cratie en leiden tot toenemende ver
vreemding tussen vertegenwoordi
gers en vertegenwoordigden.
Volgens het PAK dient het ge
meentebestuur zich open en eerlijk
op te stellen tegenover- de eigen
bevolking. Noch de raad, noch het
college van B. en W. behoort rook
gordijnen op te trekken om de eigen
zwakte te verbergen. Men dient
steeds helder op tafel te leggen wat
men wel kan en wat niet, wat men
fout heeft gedaan en wat men niet
beter had kunnen doen. Het is dui
delijk dat een sterk toenemende
openbaarheid van bestuur hieraan
een bijdrage kan leveren. Ook een
voorlichtingsbeleid dat zich in de eer
ste plaats richt op de verschaffing
van zinvolle informatie aan de bevol
king (en niet slechts een politiek de
fensiewapen in handen van B. en W
is) kan hierin een actieve rol spe
len.
Reeds in de allereerste fasen van
beleidsvoorbereiding, en vandaar
voortgaande tot aan de uitvoering,
dient de bevolking mede te zijn be
trokken in het bestuur ter toetsing
van de vertegenwoordigers en ter
stimulering van initiatieven van be
trokkenen.
De plicht van het Leidse Gemeen
tebestuur:
Consequente prioriteitenstelling
in volgorde van urgentie van de
verschillende uitgaven, waarbij de
politieke verschillen helder aan de
dag treden voorzover aanwezig.
Vaststelling van het werkeüjke
structurele tekort in deze gemeente
waarop de verdere onderhandelin
gen omtrent de aanvullende bijdra
ge dienen te zijn gebaseerd.
Ontwerp van een gedragslijn
voor de toekomst zowel met het oog
op de ontwikkeling van lange- en
middellange termijnplanning als
met het oog op het dragen van ver
dere verantwoordelijkheid tegenover
de Leidse bevolking indien aan de
verlening van een aanvullende bij
drage onaanvaardbare voorwaarden
zouden worden verbonden.
LEIDEN Tal van Leidse monu
menten staan op instorten. Dat mag
worden geconcludeerd uit de begro
tingsbehandeling in de raadscom
missie voor stadsontwikkeling, die
gisteren werd gehouden.
Oosterman iD '66) vroeg naar de
toekomstige bestemming van de La
tijnse school. Wethouder Kret ant
woordde. dat het MSG-terrein wel
licht niet groot genoeg is voor de
openbare bibliotheek Reuvens. In de
Latijnse school zou dan ruimte
kunnen worden gevonden naast die
voor de opleiding voor museumme
dewerkers.
Walle (PSP) was bezorgd over de
toestand van de Boerhaavezalen in
de Camp. Wethouder Kret: Er zijn
juist tekenen, die wijzen in de rich
ting van een bestemming in de mu-
Het Pieterskerkhof krijgt een beter
seumsector.
aanzien door aankleding van een ge
deelte. Beplanting in de ruimte
rondom de kerk hoort daarbij, aldus
de wethouder in antwoord op vragen
van PSP-er Walle.
Wethouder Kret: Het Heerenloge
ment staat op instorten. Er zijn tal
van monumenten, die de aandacht
vragen. Er wordt aan gewerkt om
subsidie los te krijgen van "Den
Haag". De restauratie van monu
menten gaat n.l. tergend langzaam
en dat is onaanvaardbaar.
Mededeling van de wethouder: NV
Stadsherstel vraagt om meer kapi
taal om te beginnen met rehabilita
tie van de hoek bij de Pieterskerk
gracht.
Sinterklaas kapoentje
LEIDENTerwijl de stad
huistoren zilveren tonen over
de stad strooide met liedjes
als "Sinterklaas kapoentje"
hadden gisteren raadsleden
in commissievergaderingen
over de begroting wensen en
verlangens alsof de wethou
ders de knechten zijn van
Sinterklaas
Twee commissies waren te
gelijk aan het woord en velen
zetten hun schoen klaar. Tot
op de kleinste details werd
ingegaan bij deze nieuwe
vorm van begrotingsonder-
zoek, die in zoverre openbaar
is, dat een deel van de Leidse
pers de vergaderingen bij
woont
Discussies zijn bij deze
vorm van behandeling aan
de orde van de dag en de
vraag is of de raad hierdoor
kans ziet de begroting in de
plenaire vergadering sneller
te behandelen.
Zijn de commissievergade
ringen de oplossing? zo is de
vraag. De publieke belang
stelling is er voor geen cent.
Wat is het voordeel van deze
behandeling boven het sys
teem van vroeger, waarbij
het vraag- en antwoordspel
zich op het papier afspeelde?
Het moet gezegd: ambte
naren doen hun woordje en
daarmee wordt de uiteenzet
ting van de wethouders aan
gevuld.
Grote vraag aan Sinter-
klaas-in-Den Haag blijft:
Gooi wat in mijn schoentje
HANS MELKERT
Schoenen
k&L kenmerkt
Oon, Leer slee. 4 u /.elcien/
Aan dr. K. E. H. Oppenheimer,
die in het LD. van 10 november j.l.
schreef: „Bij alle discussies in theo
logie en kerk over actuele politieke
vraagstukken is het overigens beter
de geladen term „politiek" te ver
vangen door ethiek (ethos), de ver
antwoordelijkheid voor politieke, so
ciale en maatschappelijke ordening
van ons bestaan".
Ik word altijd wantrouwig als
iemand langs zijn neus weg woorden
verandert. Daar zit, altijd een be
doeling achter. In dit geval probeert
dr. Oppenheimer, overspringend van
„politiek" naar „ethiek", te sugge
reren, dat de theoloog die pure po-
Lezers schrijven
litiek bedrijft iemand van een ho
gere orde is, alleen aan een Hoger
Wezen verantwoording schuldig en
daamee ongrijpbaar voor de gewone
sterveling. Want die weet immers
niets van ethiek en kan derhalve geen
tegenspel geven.
Voor mij maakt het geen enkel
verschil wie iets beweert: een domi
nee in toga, een willekeurige burger
in een confectiepak of een anarchist
in een poppak uit het Vondelpark.
Het gaat om de strekking van de ge
sproken of geschreven woorden, in
dit geval dus om niets anders dan
de defensiekosten.
De gemeenschap heeft alleen te
maken met het feit. dat hier sprake
is van een poging tot beïnvloeding.
Als iemand die beïnvloeding signa
leert. heeft hfj of zij daartoe het
I volste recht. Iedere lezer is dan in
de gelegenheid te oordelen of hem
dat aangenaam is of niet.
Aan prof. dr. A. J. Rasker. die
in zijn artikel in het LD. van 15 no-
j vember o.m. schrijft: „De geschie-
1 denis herhaalt zich niet". Om her
haald te worden moet iets eerst ge
ëindigd zijn om dan opnieuw te be
ginnen. En dat is zeker met het pa-
j cifisme niet het geval. Ofschoon
I de Tweede Wereldoorlog verscheide-
I ne pacifisten tot volkomen ander
inzicht heeft gebracht, is de stro
ming als zodanig onveranderd voort
gegaan. Als men eens in de archieven
van het Leidsch Dagblad zou kun-
I nen duiken en te voorschijn halen
Iwat de pacifisten vóór de oorlog
schreven en preekten, men zou het
zó weer kunnen publiceren zonder
dat iemand zou merken, dat die
Stukken al 30, 40 jaar oud zijn. Want
het pacifisme van nu brengt geen
enkel nieuw argument, op. Hetis al
tijd het spelen op de angstgevoelens
van het publiek, toen met gasoorlog,
nu met de kernbom.
Natuurlijk zijn de vooruitzichten
angstig. Dat zal niemand tegenspre
ken. Maar sommigen zijn bijzonder
kort van geheugen. Men herinnert
zich niet meer de vreugde, die het
onder de bezetting lijdende Neder
landse volk voelde als de honderden
zware bommenwerpers van onze
bondgenoten door de stilte van de
nacht dreunden om ons de vrijheid
terug te geven. En evenmin herin
nert men zich, dat er ontelbaren in
het sinds de oorlog bezette Oost-
Europa en elders zijn, die op vrij
heid hopen en daarvoor, net als wij
Nederlanders tussen 1940 en 1945. het
lilden van een oorlog over zouden
hebben. Zoals de filosoof Popper zei:
„vrijheid is belangrijker dan geluk".
Hier liggen dus tal van moeilijk te
beantwoorden vragen. Maar hebben
de pacifisten zich die vragen wel
eens gesteld? Het pacifisme zal heel
wat origineler moeten worden, wil
het ooit een aanhang van enige be
tekenis krijgen. Men zal tevens njn
schreden buiten de kleine kring van
gelijkgestemden moeten zetten en
ieder stukje van deze gekwelde aar
de moeten bezoeken om te weten te
komen hoe men er werkelijk over
denkt. Het zou voor prof. Rasker en
zijn studenten niet eens zoveel tijd
kosten daar achter te komen, daar
zij ook een .Andere kijk op Oosten
en Westen na een 18-daags verblijf
m Rusland" gekregen hebben. Dat is
toch wel snel voor zo'n groot land.
Mr. M. S. E. HERFST—
NIEUWENHUIS.
Leiden.
Beroeningswerk
NED. HERV. KERK
GEREF. KERKEN (Vrijgemaakt)
Bedankt vooor Dokkum P. Ded-
dens te Rozenburg.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Assen J. de Jong te
Emmeloord, te Zwolle J.de Vuyst te
Zutphen. te Utrecht P op den Vel
de te Zierikzee.
Bedankt voor Mijdrecht M. W.
Nieuwenhuljzen te Delft
PAK: kostendragers zijn bevolkingsopbouwbinnenstad en centrumfunctie
LEIDEN Volgens het Progres
sief Akkoord (fracties van PvdA,
D'66 en PSP) zal de eerste nood
zakelijke beleidsmaatregel dienen
te zijn, dat Leiden op de gemeen
ten, die van Leidens centrum
voorzieningen profiteren, een
hartstochtelijk beroep doet fi
nancieel te participeren door hun
deel van het Leidse tekort voor
hun rekening te nemen. Zo een
groot deel van deze gemeenten op
zo'n beroep negatief zou reageren,
is het aan het Leidse gemeente
bestuur om de eigen bevolking
positief te gaan discrimineren ten
opzichte van de regio.
Bevolkingsopbouw, binnenstad en
centrumfunktie zijn de „kostendra
gers" van het structurele tekort van
Leiden. De accentverschuiving naar
voorzieningen voor achtergebleven
bevolkingsgroepen en uitleggen van
de nadruk op het structurele aspect
van het Leidse tekort vormen
de voornaamste verschillen tussen de
conceptbegroting van B en W en die
van het PAK.
Hiernaast stelt de PAK-fractie vast
dat zij de vicieuze cirkel gevormd
door de aanwezigheid van een on
gunstige bevolkingsopbouw, de
daaruit mede gevolgde slechte finan
ciële positie van de gemeente
en vervolgens de uit de laatste
voortvloeidende „noodzaak" o mme
extreem hoge belastingen en tarieven
LEIDEN Zo zien de begrotingen van B. en W. en PAK
er in grote lijnen uit (met het verschil):
Algemeen beheer tekort:
Openbare veiligheid tekort:
politie tekort
brandweer tekort:
overige tekort:
Volksgezondheid tekort
Volkshuisvesting tekort:
Openbare Werken tekort:
Eigendommen tekort
Onderwijs
Cultuur en Recreatie
2.172
2.190
12.569
73
7.436
7.359
PAK
8.205
14.319
78
7.641
9.193
15.278
205
1834
623
Soc. zorg en maatsch. werk 14.655
Economische aangelegenheden
213 90 303
Inkomsten 46.446 46.446
Kasgeld en onvoorzien 739 739
Begrotingstekort 13.550 19.641 6.091
Alle bedragen moeten met f 1000,— worden vermenigvuldigd.
de tekorten te dekken, niet wenst te 1
accepteren. Op deze wijze wordt een
relatief arme bevolking zwaarder be
last dan de relatief rijke bevolking
van een z.g.n. forensengemeente.
Waarschijnlijk zal Leiden wel moe
ten voldoen aan de minimale be
lastingdruk eisen, zoals door de
minister van Binnenlandse Zaken,
geformuleerd voor gemeenten die een
aanvullende bijdrage vragen. Verder
wil het PAK niet gaan, terwijl het
de verhogingen wil concentreren op
die heffingen, die een positieve rela
tie vertonen tot de draagkracht van
de betalers.
Groter tekort
Het PAK concludeert, dat het
zichtbare strukturele tekort in de
eerstkomende jaren tegen de prijzen
van medio 1971 zeker zal toenemen
tot f 25 a f 30 miljoen. De inflatie,
zal lelden tot een veel groter structu
reel tekort in guldens met de waar
de van 1976. Een benadering van de
verdeling van het strukturele tekort,
de toerekening naar de hoofdkosten-
dragers, luidt:
bevolkingsopbouw: f 7,7 miljoen.
binnenstad: f 11 miljoen
centrumfunktie: f2 miljoen.
Het belangrijkste aspect van de
PAK-visie op de Leidse gemeentepo
litiek is de voortdurende zorg voor
achtergebleven groepen in de samen
leving. De PAK-fractie zal nimmer
genoegen nemen met een blijven
de achterstand van groepen uit de
bevolking: sterker nog, de fractie zal
aandringen op een hoger door de
overheid verzorgd voorzienIngenpeil
voor achtergebleven bevolkingsgroe
pen dan voor andere.
Huisvesting
Binnen het door de nationale wet
geving maatregelen geschapen ka
der is het voor een gemeentebestuur
onmogelijk om een passend huisves
tingsbeleid te voeren. Integendeel het
begrijpelijk verlangen om de in Lei
den relatief grote groep van niet
koopkrachtigen tenminste nog eni
germate te helpen met het verkrijgen
van huisvesting, zal er toe leiden dat
de wijken met de goedkoopste wo
ningen in toenemende mate een een
zijdige bevolkingsopbouw zullen,
krijgen waaruit tal van ernstige pro
blemen voortvloeien.
Het is de plicht van het gemeen
tebestuur alles te doen wat in zijn
vermogen ligt om de achterstand in
gemeenschapsvoorzieningen in oude
stadswijken weg te werken en ver
volgens zoveel mogelijk aanvullende
maatregelen te treffen om het ni
veau van gemeenschaps-voorzienin-
gen in de stadswijken waarin de
minder koopkrachtigen zijn gecon
centreerd, hoger op te voeren dan in
de stadswijken waarin het particu
lier welvaartsniveau wel aanvaard
baar hoog is.
In de visie van het PAK dient het
gemeentebestuur eraaar te streven
in de wijken die een laag particulier
welvaartsniveau kennen, meer en be
tere gemeenschapsvoorzieningen te
creëren dan in de beter gesitueerde
stadsdelen. De huidige situatie laat
precies het omgekeerde zien. Be
strating. verlichting, groenvoor
zieningen. onderwijs-accommodatie,
gezondheidsvoorzieningen, speelruim
ten, sportaccomodatie zijn er bij
voorbeeld in de Kooi veel slechter,
aan toe dan in het Boerhaave-kwar-
tier.
Beleid om
Het ongewenste karakter van de
huidige situatie betekent wel dat de
prioriteitenstelling van het beleid
diepgaand zal moeten worden omge- I
bogen. Deze ombuiging kan niet op
alle punten reeds nu in de gewone
dienst van de begroting 1972 tot uit
drukking komen, aangezien de creatie
van 'n aantal voorzieningen pas mo
gelijk zal zijn na de totsttndkoming
van kapitaalwerken als gebou
wen, gymnastieklokalen etc. De ge
schetste visie zal dus ook een be
langrijke rol dienen te spelen bij de
discussies en besluitvorming m.bt.
het Investeringsplan 1972-1976.
De verregaande staat van verval
waarin bijna de gehele binnenstad
verkeert noodzaakt tot onmiddellijke I
restauratie, renovatie en sanering,
en niet over 5, 10 of 15 Jaar. Indien
men op nationaal niveau niet wil
beseffen dat de op een na grootste 1
historische binnenstad van dit land
een nationaal cultuurgoed is van j
werkelijk onschatbare waarde en
daarom direct uit de natinoale
financiën cmvangrijkee middelen
ter beshcikking stelt om het
herstel verzorgen, zal de regering,
toch tenminste Leiden in staat die
nen te stellen om uit de gemeente
lijke financiële middelen verder ver
val te voorkomen.
Dit voorkomen van verder verval
vraagt volgens het PAK grotere be
dragen dan het college van B en W
in zijn begroting heeft opgenomen.
Hiervan wordt een enkel voorbeeld
gegeven omdat het kenmerkend is
voor het verschil in zienswijze tus
sen het college en de PAK-fractie.
Leiden beschikt over 14 kan. wal-
muren, waarvan herstel plm. f.3000
per meter kost. d.l. een totaal bedrag
van f 42.000.000. Wil men deze voor
ziening treffen ten laste van de ge
wone dienst, dan zal de jaarlijkse
strukturele uitgave zijn f 42 miljoen
gedeeld door de levensduur van de
herstelde wa lm uur.
Bij de huidige verkeersbelasting is
deze levensduur zeker niet- op een
hoger aantal Jaren dan 35 te stel
len. D.w.z. dat de struktureel noodza
kelijke uitgave f 1,2 miljoen Is. B en
W nemen ln de concept begroting
f 400.000 op omdat het technische
tempo van realisering in 1972 geen
uitgaven van meer dan f 400.000 mo
gelijk zal maken. De PAK-fractie
neemt ln haar begroting f 1,2 mil
joen op waarvan f 800.000 via fonds-
vowning naar een volgend be
grotingsjaar wordt overgeboekt. Het
zelfde geldt voor uitgaven betreffen
de rioleringen, restauratie en het be
heer van monumenten
ADVERTENTIE
TEGEN BETAALBARE PRIJZEN
HERENCONFECTtE
HAARLEMMERSTRAAT 149 - TELEFOON 21075 - LEIDEN
Enorme kollektié LEVI'S Corduroy
PANTALONS EN JACKS voorradig.
