Paulus de
kabouter
ontmoet
nieuwe figuren in het bos
Nieuw dier: „Barbapapa
Kast vol boeken over de natuur
Godfried Bomans
in de politiek
Geschilderd noodlot
van Victoria Holt
PIETJE PRIK
BOEK DAT DE
JEUGD BOEIT
V
Xenofon en Caesar in
goede vertalingen
LEIDSCH DAG»»
ZATERDAG 20 NOVEMBER 1971
De afgelopen weken zijn bij de
Nederlandse uitgeverijen bijzonder
veel nieuwe boeken over de natuur
en de dieren verschenen. In dit ar
tikel een willekeurige greep uit de
grote keuze. Bijzonder actueel
de jaarlijkse massale slachtingen
Labrador-gebied is het boek
„Het eiland van de godin", hande
lend over het tragische lot van de
zeehonden.
Dit boek van de uitgever C. de
Boer jr. uit Bussum verhaalt ech
ter niet over het neerknuppelen
van de „white seals" ten behoeve
van een of andere modegril, maar
gaat terug in de geschiedenis.
Terug naar het éind van de acht
tiende eeuw toen de eerste slacht
partijen begonnen op de pas ont
dekte Pribilof-eilanden.
Schokkend is het relaas over zee
lieden die als bezetenen te keer
gaan wanneer ze het eiland hebben
ontdekt waar honderdduizenden
zeehonden verblijven. Gewapend
met stenen en knuppels worden de
zeehonden bij honderdtallen tege
lijk op de meest agfrijselijke ma
nieren gedood.
In het boek, dat geschreven werd
door Georges Blond lopen twee ver
halen parallel met elkaar, totdat
beide verhalen elkaar aan het slot
van het boek vinden. Aan de ene
kant staan de belevenissen van een
Russische zeevaarder die op zoek is
naar het „eiland van de godin" en
aan de andere kant het verhaal
over Ogloph, een van de man
netjeszeehonden. die elk Jaar het
eiland opzoekt om voor nakomelin
gen te zorgen.
Beiden ondergaan tenslotte het
zelfde lot: ze komen om in de gol
ven. Een boek. dat u gelezen moet
hebben om te weten hoe het komt
dat deze diersoort langzamerhand
dreigt uit te sterven.
Tarka, de otter
ter" van Henry Williamson, dat
verscheen bij dezelfde uitgever.
Ook hier gaat het om de levensloop
van een bedreigde diersoort: de ot
ter. Het boek volgt de handelingen
van Tarka op de voet. maar geeft
daarnaast een schat aan informa
tie over het dierenleven in
een moerasgebied in Engeland.
De schrijver verhaalt hoe Tarka
wordt gebaren, opgroeit, op Jacht
gaat, in contact komt met de
wijfjesotter Witpunt en tenslotte
gedood wordt door de beruchte
hond Vanger, die eigendom is van
een van de otterjagers. Hoewel de
eerste druk van dit boek reeds in
1927 in Engeland verscheen heeft
de inhoud nog niets aan actuali
teit ingeboet. Vooral de liefhebbers
van dierenverhalen zullen geboeid
zijn niet in de laatste plaats door
de bijzonder geslaagde illustraties
van Rien Poortvliet.
Over katten
Voor het volgende boek blijven
we dicht bij huis. De titel luidt
„Omgang met katten" en werd ge
schreven door mevr. L. I. Veen-De
Graaf. In het pocketboekje dat
voorzien is van diverse foto's geeft
de schrijfster achtereenvolgens ad
viezen over keuze en aanschaf, be
nodigdheden, voeding, verzorging
en onderhoud, ziekten en fokken en
het meedoen aan tentoonstellin
gen.
Aangezien de schrijfster zelf veel
ervaring heeft met het houden van
katten en bovendien secretaresse i6
van Pelikat, het orgaan van de Ne
derlandse Verenigng van Fokkers
en Liefhebbers van Katten kon het
een waardevol boekje worden vol
nuttige tips. Het boekje dat bij dé
uitgeverij Veen verscheen kost
f 6.50.
De naam Vitus B. Dröscher i6 bij
de Nederlandse dierenliefhebbers
ViïUS B.DRÖSCHEfl
een begrip. Zijn boeken Magie der
zintuigen", „Dieren gedragen zich"
en „Leven in de dierentuin" zijn
alombekend en in vele talen
vertaald. Zijn nieuwe boek „Dieren
onder elkaar" is enkele weken ge
leden verschenen bij de uitgeverij
Het Wereldvenster in Baarn. Drö
scher verstaat 'de kunst om inter
essante feiten over allerhande die
ren op een smakelijke manier te
vertellen. In dit boek uit de serie
„Mens en dier" staan bijvoorbeeld
verhalen over zebra's, bavianen,
prairiehonden, reeën, termieten,
bijen en nog vele andere soorten.
Hij vermeldt feiten, die nog slechts
in kleine kring bekend zijn en die
soms ongeloofwaardig klinken. Het
boek is voorzien van een serie
prachtige foto's. Het boek kost in
de winkel f 27.50.
Tenslotte nog twee wat ik zo
willen noemen „Standaardboeken".
In de eerste plaats is dat het boek
„Vreugde van het wildspoor", een
boek met niet minder dan 234 foto's
en dat in het Nederlands werd
vertaald door da-s. J. C. van Veen.'
De oorspronkelijke schrijver/Foto
graaf Jaroslav Holecek maakte
voor dit boek vele zwerftoch
ten door de rilke natuurgebieden
in midden-Europa. Wat hij in de
natuur ontdekte legde Holecek met
meesterhand vast op de gevoeli
ge plaat. Tijdens deze „fotojacht"
schoot Holecek onder meer fazan
ten. eekhoorns, beren, nachtegalen,
visotters, hazen, bunzingen, zwij-
nen kortom te veel om op te noe-
Elke serie foto's over een bepaal
de diersoort wordt begeleid met een
kort artikel waarin vele wetens
waardigheden worden vermeld. Het
fotomateriaal in het boek is van
bijzonder hoge kwaliteit en vormt
een kostbaar document over het
dierenleven in een groot deel van
Europa. De Wageningse uitgeverij
Zomer en Keuning brengt het
prachtige boek in de handel voor
de werkelijk lage prijs van f24.90.
Aquarium
Elseviers aquarium boek is zon
der te overdrijven „het neusje
van de zalm" voor de aquarium-
liefhebber". Wat in dit boek niet
vermeld wordt, is het weten niet
waard. Voor de samenstelling
is een team van deskundigen aan
het werk geweest, die zo blijkt uit
de inhoud met verstand van zaken
hun ervaringen en adviezen heb
ben beschreven.
Het meest aantrekkelijke van het
boek zijn zonder twijfel de onge
veer 370 kleurenfoto's van aqua
riumvissen uit de meren en stro
men van Azië, Afrika en Ameri
ka. Dez foto's werden vervaardigd
door zeer bekende fotografen,
waartoe zeker ook de Nederlandse
„vissenexpert" A. van den Nieu-
wenhuizen behoort. Naast het foto
materiaal van ongeveer drie
honderd tropische soorten wordt in
het boek een uitgebreide beschrij
ving gegeven van elke vis
soort. Maar er is meer. Zo laten
kleurenfoto's de belangrijkste
aquariumplanten zien en worden
aan de hand van tekeningen de
meest voorkomende visziekten be
handeld. Verder bevat het boek
veel adviezen voor inrichting, ver
lichting en verwarming van de
„bak" .Een bijzonder fraai boek
dat in de boekwinkel verkrijgbaar
is voor f 35.
Zo langzamerhand wordt het wereldje van Paulus de Boskabouter een aardig groot
universum waarin naast de oude vertrouwden (Eucalypta, Oehoeboero, Salomo) heel
wat onbekenden hun kop opsteken. Jean Dulieu heeft Paulus in een nieuwe serie
boekjes (onlangs bij Van Holkema en Warendorf, Bussum, verschenen) opnieuw eens
het voorwerp gemaakt waarmee de kleine lezertjes in de leeftijdsgroep van zes tot tien
jaar hun blikveld over de goede dieren en kwade heksen kunnen verruimen.
In het kader van dit stukje gaat
het te ver om de geestelijke groei
van Paulus in de loop van de af
gelopen jaren te beschrijven. De on
derhavige held heeft zijn essentiële
kenmerken behouden. Gezien het
succes van Dulieus werk mag het
karakter daarvan als bekend wor
den verondersteld.
Terwille van hen die de Sint een
bewuste keuze willen laten ma
ken uit de Paulus-biografieën die
nu op de markt zijn volgt hier een
kort inhoudsbeschrijving van de
onderhavige boekjes.
Twee vermaarde klassieke boe
ken, de Anabasis (Tocht van de
Tienduizend) van de Griek Xeno-
fon en de beschrijving van dé
(zijn) Gallische oorlog door de
Romein Julius Caesar zijn onlangs
als deel 1 en 2 verschenen in de
Klassieke Fibula-reeks (uitg. Fi
bula-Van Dishoeck, Bussum, prijs
f 19,90 per deel). Men kan deze
verzorgde uitgaven (elk met 24 fo
topagina's op kunstdruk en boven
dien enige kaarten in de tekst.) al
leen maar van harte toejuichen.
Wat tot nu toe aan gymnasiasten
was voorbehouden (behoudens
Duitse en oudere Nederlandse ver
talingen) komt nu binnen het be
reik van een ieder, die behoefte ge
voelt zich te verdiepen in een paar
schitterende verslagen van Griekse
en Romeinse veldtochten.
In het geval van Xenofon was
het de tocht van een leger van
Griekse huurlingen, die waren aan
geworven door Cyrus de Jongere,
zoon van Darius II van Perzië. Cy
rus had verwacht na de dood van
zijn vader als diens opvolger te
worden aangesteld, maar toen die
eer aan zijn oudere broer Artaxer-
xes ten deel viel. poogde hij hem de
macht de ontrukken. Die expeditie
van de tienduizend Grieken om
streeks 400 voor het begin onzer
Jaartelling dreigde, na de dood van
hun werkgever in een verschrik
kelijke ramp te ontaarden. Maar
een van hen, Xenofon, zoon van
een grootgrondbezitter, nam de lei
ding in handen en leidde de terug
tocht van de aan hun lot overge
laten mannen. Ruim tien jaar la
ter. toen hij hereboer was gewor-
Paulus de boskabouter, de bergka-
bouters: Boze Eucalypta vindt het
vliegpoeder uit. Ten gevolge van 'n
mislukt experiment worden profes
sor Punt en Paulus naar de bergen
weggeblazen. Maar Oehoeboero en
Salomo nemen wraak en ook Eu
calypta gaat Paulus achterna. Ze
ontsnappen ternauwernood aan een
grotgruwel. Gelukkig vindt Eu
calypta haar kristallen bol terug
en daarmee geeft zij haar hulpje
Krakas opdracht het vliegtuig van
prof. Punt met vliegpoeder te bestui
ven. Dat lukt en na allerlei caprio-
den in Olympia, zette Xenofon zich
aan de beschrijving van die terug
tocht vol dramatische gebeurtenis
sen en zijn knappe verslag van
die Tocht der tienduizend behoort
door Xenolons directe manier van
schrijven al heel lang tot de onver
gankelijke lectuur.
Ruim drie eeuwen later beschreef
de Romeinse generaal en politicus
Gaius Julius Caesar, afstammeling
van een aanzienlijs: geslacht, zijn
veldtochten tegen de Galliërs, die
eindigden in hun definitieve on
derwerping. Caesar was een groot
redenaar-, een briljant veldheer, een
moedig hervormer van allerlei wan
toestanden in het toenmalige Ro
meinse rijk en een tot op de dag
van vandaag zeer gewaardeerd sug
gestief schrijver. Op het hoogtepunt
van zijn macht werd hij door
zestig samenzweerders onder lei
ding van Brutus en Cassius met
dolkstoten in de Senaat vermoord.
Maar ook zijn werk boeit nog al
tijd en het is verheugend, dat me
vrouw F. H. van Katwijk-Knapp
voor een zorgvuldige vertaling zorg
de. Het werk van Xenofon werd
vertaald door twee Jonge classici,
T. Reinsma en G. Koolschijn.
Binnenkort verschijnt in de
Klassieke Fibula-reeks ook: De
Kikkers, De Wolken, van Aristofa-
nes, waarna in het komend voor
jaar nog drie vertalingen het licht
zullen zien: Hannibal's tocht over
de Alpen van Livius: een bloemle
zing uit de brieven van Cicero, en
Plutarchus' biografie van Deme
trius en Antonius. Men ziet: een
prachtige aanwinst van het Neder
landse boekenbezit.
len kunnen prof. Punt. Paulus en
de anderen uit de griezelige bergen
naar huis terugkeren.
Het boomspook: Gregorius komt
Paulus waarschuwen dat Eucalyp
ta weer kwaad in de zin heeft. De
boze heks is op jacht naar vleer
muizen. Ze slaag er in één te pak
ken te krijgen en betovert deze tot
vampier, de vampier zal Paulus
moeten pakken. Opnieuw weet Gre
gorius Paulus te waarschuwen en
Oehoeboeroe maakt een plan om
de boskabouter te beschermen. Dat
gaat hij doen als boomspook. Eu
calypta vermoedt wat Oehoeboeroe
wil en besluit de uil op te sluiten in
de holle kurkeik. To gtrote ontstel
tenis van allen blijkt daar een echt
spook te wonen, dat echter niet,
kwaadaardig is. Het sluit Eucalyp
ta op in de holle eik en betrekt het
huisje van de heks. Paulus krijgt,
medelijden met Eucalypta en pro
beert haar te bevrijden door de bom
te hakken. Het spook wordt boos
maar alles komt toch op de poot
jes terecht.
De bruiloft: Eucalypta krijgt
geen uitnodiging voor de konijnen-
bruiloft waar prof. Punt met zijn
pas uitgevonden kiektoestel kiekjes
van gaat maken. Het Wele bos is in
rep en roer voor dat komende feest
en de boze heks bedenkt een naar
plannetje. Samen met haar vrien
din Mietje maakt ze betoverde
bruidssuikers. Deze worden echter
door de andere dieren verwisseld en
Eucalypta en Mietje komen bedro
gen uit.
De beren: Pieter de veldkabouter
heeft een hond genomen, die dol is
op honing. De hond moet hem te
gen de beren, die 's winters altijd in
het bos komen beschermen. Ieder
een in het bos spreekt er over en
Eucalypta besluit om van het vel
letje van de hond een wanne deken
te maken. De hond is helemaal geen
hond. maar Poetepoet, het zoontje
van het berenechtpaar Poetepa en
Poetema, die van huis is weggelo
pen. Als Eucalypta dat hoort wil ze
nog liever zijn velletje hebben:
hondebont is slechter als dat van
een beer.
Als de vader en moeder van Poe
tepoet tenslotte ook komen opda
gen en Pieter inziet dat beren best
aardig zijn, besluiten de dieren de
beren te beschermen tegen Eu
calypta die met een dondergeweer
op hen wil Jagen. Zij graven een
kuil waar de heks tenslotte invalt.
Daarna wordt Eucalypta in het hon-
dehok van Pieter gestopt.
I „Geschilderd noodlot" Vic-
j toria Holt Van Holkema en
j| Waxendorf.
Als de 28-jarige Dallas Law-
jj son Engeland verlaat om naar
j kasteel Gaillard in Frankrijk te
jl gaan, kan zij niet vermoeden
dat haar leven zich radicaal zal
|l wijzigen. De uitnodiging van
i graaf De la Talie is eigenlijk
voor haar vader bedoeld, maar
aangezien die tien maanden ge
leden is overleden besluit Dal
las in zijn plaats te gaan om de
schilderen te restaureren.
Dallas, die zeer geïnteresseerd
ls in oude huizen en kastelen
heeft meteen haar hart verpand
aan het oude kasteel, dat ech
ter wel zeer merkwaardige inwo
ners onder zijn torens herbergt.
Zo is daar de beminnelijke
neef Philippe, en Geneviève de
J wel zeer wilde en onhandelbare
J dochter van de graaf voor wie
ij Dallas toch warme sympathie
opvat. En dan natuurlijk de
!i graaf zelf. Hij is hooghartig.
wreed en ongenaakbaar en er
j| doen de wildste geruchten over
II hem de ronde. Men vertelt zelfs,
dat hij de schuld draagt aan
de dood van zijn echtgenote, die
drie jaar geleden plotseling en
onder vreemde omstandigheden
stierf.
Wanneer hij weer van een van
zijn veelvuldige bezoeken aan
Parijs naar het kasteel terug
keert wordt hij vergezeld door
de beeldsohone Mademoiselle de
la Monelle met wie hij een
verhouding heeft. Dallas is ech
ter ondanks alles van de graaf
raan houden en Mele de la
Monelle probeert Dallas te over
reden een andere betrekking aan
te nemen. Dallas blijft echter
op het kasteel.
Tijdens het restaureren van
en schilderij komt ze op een
spoor dat rechtstreeks leidt naar
de bergplaats van de fel begeer
de en reeds lang vermiste fa
miliesmaragden en van nu af
aan is haar leven voortdurend in
gevaar „Geschilderd noodlot"
is een verhaal vol vaart en ro
mantische ontspanning, dat de
fans van Victoria Holt in één ru-
zullen uitlezen.
In Elseviers Weekblad stond in
maart en april van dit Jaar een
serie verhalen over de Nederlandse
politiek van de hand van Godfried
Bomans. Bomans ontpopte zich
voor die gelegenheid als een
"spectator", die gezeten achter
in rokerige vergaderzaaltjes
het politieke steekspel vóór de ver
kiezingen van nabij volgde. Op
een manier, die onvervreemdbaar
verbonden is met de naam Bo
mans geeft hij zijn visie op de
lijsttrekkers die op 28 april jl. de
verkiezingsarena betraden Zelf
noemt Bomans zijn bespiegelingen
„Spelen in de zandbak van de Ne
derlandse politiek". De titel van
het boekje „De man met de witte
das" slaat op een ander gedeelte
van het boekje waarin Bomans de
belevenissen vertelt van zijn va
der, die ruim een halve eeuw gele
den lijsttrekker van de Katholieke
Staatspartij was.
In de Elsevier-pocketreeks is
een nieuw boekje verschenen, dat
vooral zijn waarde zal kunnen be
wijzen tijdens de lange winteravon
den. Onder de titel "Spellen en
spelen" geeft het boekje de regels
van meer dan honderd gezelschaps
spelen. Zonder twijfel zullen daar
onder voor u bekende spelletjes
zijn zoals kruis-of-munt, pokeren,
dammen en bingo, maar wie het
boekje heeft gelezen komt tot de
conclusie, dat er nog talrijke va
rianten op de bestaande spelletjes
mogelijk zijn. Er is in het boekje
een onderverdeling gemaakt in
kansspelen oplettendheidsspelen,
denkspelen, intelligentiespelen en
behendigheidsspelen. Het benodig
de materiaal is in de meeste spel
letjes heel simpel en beperkt zich
tot lucifertjes, dobbelstenen kaar
ten of iets dergelijks. Een nuttig
handboekje voor een gezellige
avond.
"Geknipt voor u" is een wekelijk
se rubriek in Vrij Nederland. Het
bevat opmerkelijke berichtjes uit
de Nederlandse dag- en week
bladen. De ene keer wekken ze
de lachlust op; de andere keer ver
bazen ze de lezer. "Geknipt voor
u" is ook een boekje dat onlangs
werd uitgegeven door de uitgeverij
De Arbeiderspers. In dat boekje is
een bloemlezing uit die VN-ru-
briek opgenomen. De inhoud is te
vergelijken met het boekje "Ge
knipte kolder" van mr. E. Elias.
Alleen lag daar meer de nadruk
op zet- en spelfouten, terwijl in
"Geknipt voor u" het meer de
schrijftrant is, die de lachlust op
wekt.
Jan Moraal is de schepper van
de bekende radio-strip "Biels en
Co". Hoofdfiguur in deze strip is
een wat opschepperige joviale
bouwondernemer luisterend naar
de naam Biels en belichaamd door
Ko van Dijk. De strip die een ho
ge luisterdichtheid bereikte is nu
in boekvorm verschenen bij de uit
geverij Teleboek in Bussum. Een
serie afleveringen met bekende fi
guren als Pol. compagnon Rinder-
man. Neef Eef. Doemie. Ter Hel
le en niet te vergeten de concur
renten Bosraaf en Herrebrug zijn
in het boek opgenomen en beteke
nen een flink aantal uurtjes lees
plezier. De pocket kost in de boek
winkel f 9.90.
Pietje Prik is een regelmatige ver
schijning op de Nederlandse kin
derboekenmarkt. Voor ons ligt dan
ook het negentiende verhaal van
Lea Smulders (Uitgave Malmberg,
Den Bosch uver deze vrolijke kleer
maker. Het gaat over diens avon
turen met twintig kinderen in een
saai kindertehuis.
Pietje Prik heeft voor degenen die
dat nog niet wisten het vrolijke en
jongensachtige van de klassieke no
toir onschuldige vrijgezel met een
groot gevoel voor onrecht, waarbij
hij de maatschappelijke nor
men niet uit het oog verliest.
Geheel in dde stijl zorgt hij er deze
keer voor dat een aanvan
kelijk saai kindertehuis omgeto
verd wordt tot een paradijs voor
zijn bewoners.
Bij de ingedutte en uitgedroogde lei
ders van dit tehuis, ome Hendrik en
Tante Sina, weet hij een ware men
taliteitsverandering te bewerkstel
ligen. Als beiden terugkeren van
een zo hartstochtelijk verlang
de vakantie vinden ze de zaakjes,
zo veranderd dat een hele nieuwe
werled voor hen opengaat.
Pietje Prik laat zich goed voorlezen
voor de kinderen van de eerste
klassen van de lagere school. Zelf
lezen is er voor de wat oudere kin
deren ook wel bij.
Juist in de afgelopen maand heb
ben twee alleraardigste boekjes de
Nederlandse markt bereikt. Het zijn
de eerste twee deeltjes over de avon
turen van een bijzonder groot huis
dier: Barbapapa. De Nederlandse
produktie is in handen van Frank
Fehmers Productions. Amsterdam.
De vertaling van Mies Bouhuys, die
voor ons blad ook de avonturen van
Pirn en Pom schreef.
Het eerste deel van de boekjes van
Annette Tison en Talus Taylor be
schrijft de wording van Babapapa,
een veel te groot huisdier, dat van
vorm kan veranderen en anderen
gelukkig maakt. Het boekje bezit al
les wat zo'n eerste deeltje over een
nieuw fenomeen in de kinderwereld
moet hebben om aantrekkelijk te
zijn. Zijn wordingsgeschiedenis is
helder en met een bijzondere origi
naliteit en in frisse sterke tekenin
gen uitgebeeld Barbapapa's avon- i wereld om hem opgebouwd, wa
turen krijgen langzaam en overzich- j de lezertjes van alles kunnen
telijk vorm. Tegelijkertijd wordt een dekken van hun eigen omgeving.
Na aanvankelijk in het eerste deel
van verguisd huisdier een gevierde
held te zijn geworden. Gaat de een
zame Barbapapa in het tweede deel
op zoek naar een metgezellin. Die
zoekt hij bij geleerde mensen, in In
dia, op verre planeten, overal, maar
vindt haar tenslotte in zijn eigen
tuintje. Samen bouwen ze een nestje
met als gevolg de kost van kleine
en
De
Annette Tison en Talus Taylor's
boekjes steken niet alleen door fris
se tekeningen en originele tek
sten uit boven het gros van het aan
bod voor kinderen van om
streeks vijf tot zeven Jaar. Ook de
hele sfeer en het klimaat van beide
hier besproken werkjes is zo vrien
delijk en tevens vaak zo raak dat
kinderen er wel onmiddellijk door
getroffen moeten worden.