BIJENHOUDEN IS
IN EEN JAAR
WEL TE LEREN
Meer positief dan negatief
bier
Geef de raad water
Secretaris van 60-jarige vereniging
tot bevordering van de bijenteelt:
Leiden met
vervoer
naar Drees
Roto huldigde negen
zilveren jubilarissen
uitbAw
LEZERS SCHRIJVEN
LE1UM.U DAGBLAD
J EIDEN Eén van de beelden die door makers van
iverhalen nog al eens wordt aangegrepen is een in
„i Jsangst wegrennend persoon, achtervolgd door een'
rm kwaadaardige bijen.
let is één van de waanideeën die er bij veel mensen
11 n over bijen.
Een zwerm bijen heeft niets te verdedigen, en zal dus
maal niet agressief optreden", verzekert de heer Prins,
etaris van de Leidse afdeling van de vereniging tot be
lt lering van de bijenteelt, die deze maand 60 jaar bestaat.
gijn gezellige woning in de Lo-
anshof vertelt de heer Prins.
'ent in de natuurkunde in Lei-
Si met veel enthousiasme allerlei
waardigheden over de bij en
en over de activiteiten van de
uging. „Wij vieren eigenlijk al-
dertig jarige jubilea" zegt hij.
weet ik ook niet precies.
Sen dar, een mannetjesbij.
Een bijenkoningin herken
baar aan het smalle lijfje.
van Dommelen
4 ereniging telt op het ogenblik
leden, maar daarin is 'n
!nf?root verloop. De bijenhouders
raak al wat ouder en stoppen
4! Daarentegen krijgen we ge-
veel jongere leden waar-
ijk in verband met de toene-
ijie belangstelling voor alles wat
natuur te maken heeft die Je
)(1 iroordig ziet. De meesten zijn
i risten; beroepsimkers zijn er in
rland nog maar een stuk of
De meeste leden zijn gewoon
5 en die van de natuur houden,
gitten bijvoorbeeld nogal wat
fcrs bij. De vereniging verga-
een paar maal per jaar. De be
doeling is dat er op deze vergaderin
gen ook wat aardige informatie
wordt gegeven, we draaien bijvoor
beeld films over het houden
van bijen, en we proberen ook voor
drachten e.d. te laten houden. Verder
gaan we in het voorjaar altijd naar
de koolzaadvelden en naar de boom
gaarden. omdat de bijen daar nuttig
kunnen zijn bij de bestuiving. In
de boomgaarden krijgen we daarvoor
per kast een bedrag. Ook exploiteren
wij een stal in het Heempark ter de
monstratie voor leken. Mede hierdoor
hebben we een aantal leden gewon
nen. De mensen worden minder bang
en gaan het interessante meer inzien.
Sinds kort geven we ook cursussen
in het bijenhouden. Het Rijk betaalt
daarbij de leraar en de leermiddelen.
Vorig jaar zijn we begonnen met 'n
cursus voor beginners, die jaar is er
ook één voor gevorderden.
Zielig
^-Verleden Jaar hebben we ook een
stand op de Leidato gehad. We had
den daar twee kastjes tentoongesteld, j
Het aardige was dat er boze mensen
naar ons toekwamen omdat ze het
zielig vonden dat die beesten zo op
elkaar gepakt zaten in een gesloten
ruimte. Nu viel dat allemaal wel mee
want we hadden nog twee kastjes
staan waa'rdoor we steeds konden,
wisselen, en die kastjes waren goed
geventileerd. Maar deze reacties van
de mensen waren toch wel leuk. Op de
rioolwaterzuivering aan de Voorsoho-
terweg hebben we dankzij de goede-
medewerking van de gemeente een
stal gekregen waar de bijenhouders
die zelf geen eigen plek hebben hun
bijen kunnen „stallen". De gemeente
is hierin zeer soepel voor ons geweest.
Dat zijn wel de belangrijkste din
gen die er in verenigingsverband ge
beuren. Maar het belangrijkste is
natuurlijk het eigenlijke bijen-
houden, wat je individueel doet.
In de winter hoef je aan de bijen
zelf haast niets te doen. in de len
te en zomer is het wel wat drukker.
In de lente gaat het bijenvolk
groeien. Het belangrijkste is dan dat
die groei gecontroleerd wordt en dat
er ruimte gegeven wordt als dat no
dig is. Na de lente moeten wij de
zwermen beteugelen en honing afne
men. Dat zwermen beteugelen houdt
in dat wij het volk splitsen. We ha
len daartoe de koningin eruit. Dat
moet wel, want als je niets zou doen,
zou ze toch weggaan, en proberen 'n
eigen bestaan op te bouwen, wat in
de meeste gevallen mislukt. Samen
met de koningin splitsen we een vier
de deel van het volk (ongeveer 50.000
bijen) af. Op deze manier verjong
Je ook de koningin in het volk, want
het resterende volk kweekt weer een
nieuwe. De bijen missen namelijk de
chemische stof die de koningin af
scheidt. Door deze stof worden de
bijen rudimentair gehouden, d.w.z.
de geslachtsorganen blijven weinig
ontwikkeld. Ook bewaart deze stof,
de éénheid in het volk.
Met rust
Meestal krijg je in de zomer nog 'n
voorraad honing, die Je moet afne
men. Daarna geef je de bijen win
tervoorraad en zorg Je dat ze tot het
voorjaar met- rust gelaten worden.
Bijen vliegen niet als de tempera
tuur lager is dan 7 graden Celsius.
Is de temperatuur wel lager, dan
kruipen ze bij elkaar, en kunnen ze
bijna e lke gewenste temperatuur,
maken, door woning of suiker op te
nemen. Merkwaardig is dat de for
matie in de „klont" bijen constant
wisselt, de buitenste bijen verkleu
men op een gegeven moment en
kruipen meer naar binnen". De leek
zou aioh af kunnen vragen of er nu
niet een hoop dode bijen in de kas
ten komen te liggen. Prins: „Dat valt
meestal erg mee. Zodra een bij voelt
dat hij dood gaat kruipt hy naar bui
ten. In dit verband is het opmerke
lijk dat een bij het zomerseizoen
normaal maar zes weken leeft, maar
dat ze het in de winter zes maanden
uithouden. Hieraan kan men zien,
dat ze in de zomer versleten raken,
door het werk, vooral door het
„broed verzorgen".
Het lijkt een hele toer om het
bijenhouden onder de knie te krij
gen, maar de praktijk wijst volgens
de heer Prins uit dat dit wel mee
valt. In een jaar blijkt men er het
meeste wel van af te weten, ook al
weet men in het begin nog niet eens
het verschil tussen een bij en een
wesp. „Er zijn nog aardig wat men
sen die dit verschil niet kennen",
zegt de heer Prins. „Een bij komt
echter zelden of nooit een huis bin
nen, omdat hij alleen in bloemen is
geïnteresseerd. Wespen zijn daaren
tegen echte roofdieren. Wat er op
limonade en ijsjes gaat zitten zijn
altijd wespen. Bijen zijn trouwens in
Nederland van voor tot achter don
kerbruin, terwijl wespen echt geel
zijn met zwarte strepen".
DUIK NOG
WAT DIEPER
LEIDEN De raad gaat maandag
weer „zwemmen". Optimisten hopen,
dat eindelijk de finish in zicht komt
van de 1 ange - a f stands wedstrtj ddie
Leiden al jaren houdt om tot de
stichting van een overdekt bad te ko
men. In de „schouwburgpot" zit bijna
f3 miljoen voor een zwembad, maar
de vraag is of Leiden deze pot mag
verteren.
Afgezien daarvan ligt er een besluit
van de raad, dat er een overdekt 25-
meterbad moet komen. Over de plaats
is wel gehakketakt, maar mede door
het uitblijven van de zwembadnota
waarom blijft die beleidslijn van B.
en W. zo lang weg? staat niets
vast.
Nu is het Progressief Akkoord ge
komen met het voorstel om te mikken
op een 50-meter bad op het Schut
tersveld. Ook het PAK zou liever twee
25-meterbaden in verschillende stads
delen hebben, maar gelooft daar ge
zien de financiële nood van Leiden
niet in. De bouw van één groot bad
is goedkoper en moet met een begin-
saldo (uit de schouwburgpot) en een
zg- pijplijnfinanciering te verwezen
lijken zijn.
Over de exploitatie van zo'n bad
doet het PAK geen boekje open. De
ervaringen met andere grote baden in
ons land zijn niet gunstig. Het nadelig
saldo van het bad in Bussum, dat het
PAK als voorbeeld voor Leiden noemt,
schijnt steeds groter te worden en
dan wordt dit nog beheerd door de
NV Sportfondsenbad, die o.a. met
hoge tarieven tot een zo goed moge-
Door
Hans Melkert
ethouder Kret over vergroting wandelgebied:
(Vervolg van pagina 1)
^ÈlDEN Wethouder Kret van
irszaken is optimistisch over de
van zaken na de vergroting van
6emi-voetgangersgebied in de
binnenstad. ..Het positieve
reft het negatieve", aldus de
xider, die zich in dit verband
eest geplaagde man van Leiden
dit moment noemde.
in de gisteren gehouden
itingscommissievergadering van
ontwikkeling en verkeer, waarin
in bijna acht uur alleen de ver
ben afwerkte. De publieke be-
J> Helling was zeer gering:
rads twee burgers en 's middags
boer. met een hoofdletter: Jan
Kfbaar Leiden Boer.
punten een aantal krenten uit
itebrij van vragen en antwoor-
die tegen de regel in toch vaak
iscussies ontaardden:
Set linksaf-verbod op de Boom-
tt en het omrijden tengevolge
daarvan zijn de eerste permanente dempte Trekvliet, die dan dicht is Kroon. Ontheffing aan bedrijven Parkeren in smalle binnenstads
moeilijkheden, die automobilisten tot de Telderskade. wordt zo min mogelijk gegeven. straten zal moeten worden verboden
krygen als ze door de binnenstad
Dok spoorwegovergang
LEIDEN Halverwege volgende
maand gaat het gemeentebestuur van
Leiden naar minister Drees van Ver
keer en Waterstaat om met de be
windsman te spreken over de proble
men van het openbaar vervoer.
Leiden zal volgens wethouder Kret
van verkeerszaken o.a. aan de orde
stellen de subsidiëring van agglome-
ratielijnen en „starten" van inter
lokale lijnen en de aanleg van in el
willen blijven rijden tussen verschil
lende wijken. Voor het openbaar ver
voer werkt het uitstekend.
O Voor verwijzing naar de wijken
wordt overleg met de PTT gepleegd
nummering van de wijken.
Probleem in het centrum zijn de Verkeersaantrekkenae dingen of door markering in goede banen overvloeiende busbanen,
„springende" bussen (door de ban- zyn niet altijd te vermijden in het geleid om doorgaand verkeer (brand-
denspanning. die berekend is op een centrum, zoals de nieuwe mensa in weer, EHD e.d.) mogelijk te maken), j
volle bus). De oplossing geven geas- het pand van het Sint Elisabeth- Fietsen in twee richtingen is ook Op verzoek van het PSP-raadslid
falteerde busbanen. ziekenhuis aan de Hooigracht er wel-in tal van centrumstraten gevaarlijk. Walle zal ook de spoorwegovergang
Een pasjesregeling voor bewo- licht één wordt. De doorgaande werking van i-n de Willem de Zwygerlaan, die al
ners van de binnenstad komt dinsdag De provincie geeft nul op het smalle straten in de Kooi zal worden drie doden heeft geëist, bij de minis-
B. en W. en wordt kort daarna request waar het gaat om het open- afgeschroefd. De Lage Rijndijk kan ter sprake worden gebracht. De
a j beschikken op een
hebben. voordracht van de Spoorwegen, die
Bekeken zal worden of meer weintg gebmikt« goederenljjntje
zebrapaden (ook ln de buitenwijken) wiUen °Phe«en S°«ierenstatlon
moeten worden aangelegd Herensingel krijgt dan een andere be-
1 stemming.
0 De filevorming bij Prinsessekade „emibliceerd. Begonnen wordt in af- houden voor het verkeer van bruggen evenwel ook niet veel méér drukte minister moet n.l. beschikken op een
en LevendaaJ komt dom- het oneven- yan e door dein de spiteuren
wichtige verkeersaanbod van dit mo-
"Ik ben nu
de meest
geplaagde
man van
Leiden"
Wethouder Kret kan niet alleen een bus besturen fop een
We foto van Holvastmaar weet ook veel van verkeerszaken
kiden. Hij wil het niet allèèn weten en zei blij te zijn met de
Wneve begeleiding van de maatregelen in de binnenstad in het
foc/i Dagblad.
LEIDEN De Rotogravure heeft„Roto-hofdichter" Streefland. HU
gisteren de jubilarissen van dit jaardroeg het zelf voor. Bijna drie kwar-
gehuldigd met een feestavond in res- tier was hij aan het woord. Maar toen
tauranit „t Karrewiel". Negen perso- had hij ook alle jubilarissen flink op
neelsleden hebben in de loop van dit de korrel en de lachspieren aan het
jaar het kwart eeuw bU de Roto vol- rTk gghad„ °°k, zong ÏU °°f
gemaakt: de heren El. P'son.P.W. F ondmde ^ebeggencle uw. ..Ik
Sierat en S. Wels van de retouche, W E„n jn vraag
Duyn, P van Rootselaar en A. ^van Maar we zeiden het al, de luim voer-
de gisteravond de boventoon en het
was vooral daarvoor dat W. Sierat
ment,
Over parkeergarages is een twee-
de positief gesprek gehouden met elf
gegadigden.
Het openbaar vervoer in de bui
tenwijken is vooral 's avonds te ge-
ring.
Met de NZH zal worden gespro-
ken over een verlaagd tarief voor be
jaarden in „onrendabele uren", bui
ten de spitsuren dus.
Er komen in de city meer par-
keermeters (tot 500) en meer stal-
lingsmogelijkheden voor (brom)fiet
sen.
InterwiJkse verbindingen zijn
nodig. De weg door de Waard is wat
uitvoering betreft naar voren ge
schoven ten koste van een tweede
brug bij molen De Valk.
m T L J' N'I de^era™nd"d7bwen^n'ën "hét
om het centrum heen over de ge- Qverdevest van het papiermagazijn was vooral daarv0or dat W. S
en A. van Polanen van de expeditie, namens de jubilarissen bedankte.
Ze waren met hun familieleden en de
stafleden uitgenodigd voor het avond
je aan de Steenstraat.
Natuurlijk kwamen de onzekerhe
den, die de toekomst van het bedrijf
neg beheersen soms even ter tafel. Di
recteur drs. C. N. Jansen van Rosen-
daal zinspeelde er op, toen hij de di
ploma's van de Nederlandse Maat
schappij voor Nijverheid en Handel
uitdeelde. „Bijzonder donkere wolken
velden hadden zich boven ons bedrijf
samengetrokken, maar gelukkig is een
deel overgedreven en lykt een reorga
nisatie op kleinere schaal nodig dan
aanvankelijk gedacht".
Maar over het algemeen overheer
ste op deze avond toch een onge
dwongen, schijnbaar zorgeloze vro
lijkheid, waartoe uiteraard de over
vloedige spijs en drank het nodige
bijdroeg. De jubileumcommissie droeg
in verschillende étappes wat geschen
ken aan voor de jubilaris. Onder meer
een platenbon, verpakt in een hoes
van een z.g. popgroep, die bij nadere
beschouwing een knappe fotomontage
van het team jubilarissen bleek te
zijn. En nog een ets gemaakt door de
kunstenaar Ferry Hakkaart, een zoon
van de conferencier van deze avond.
Het omvangrijkste en meest ge
waardeerde geschenk was wellicht het
met de hand geschreven gedicht van
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Harderwijk, H. A.
van Slooten te Nijkerk, te Sexbie-
rum J. A. Rietberg te Vaassen.
Bedankt voor Oudekerk aan de
IJssel, C. den Boer te Zeist.
Geref. Gemeenten
"Bedankt voor Gouda, L. Huisman
te Vlaardingen.
Bedrijfszeskamp
LEIDEN In de kantine van
Minnesota is gisteravond voor zo'n
honderd man de amateurfilm ver
toond die de heer Wolters van de
Leidse bedrijven-zeskamp heeft ver
vaardigd.
Onder de aanwezigen die aan dit
spel hebben meegedaan, bestond er
een duidelijke animo om volgend
jaar (omstreeks april) weer een zes
kamp op poten te zetten, indien mo
gelijk met meer bedrijven erbij.
ADVERTENTIE
Walle vroeg in de gisteren gehou
den begrotingscommissievergadering
van verkeer om maatregelen, desnoods
het weghalen van de biels door ge
meentewerken. Wethouder Kret ant
woordde, dat de gemeente niets kan
doen, omdat beveiliging e.d. een zaak
van de NS is. B. en W. zullen de NS
vragen of de politie op de hoogte kan
worden gesteld van de tijdstippen,
waarop een trein passeert. Dan kan in
de korte tijd, dat het lijntje er nog is,
de overweg met politie-mankracht
worden beveiligd.
lijke exploitatie probeert te komen.
Een zwembad op een centrale plaats
lijkt een goed plan, maar voor het
schoolzwemmen werkt het kostenver
hogend. De schooljeugd kan naar
wijkbaden lopen, maar naar een bad
op het Schuttersveld zullen bussen
moeten rijden. En voor de zwemver
enigingen maakt het weinig uit waar
het bad staat. De leden komen ook
wel naar een niet-centrale plaats. Met
het oog op de toekomstige Merenwijk
kan men ook denken aan het terrein
achter de GroenoordhaL
Er is een derde mogelijkheid, die ik
graag in de Leidse discussie zou wil
len brengen. Dat is de Hilversumse
oplossing. Daar is een plan besteks
ki aar en begint men volgend Jaar aan
de bouw van twee 25-met er-baden
onder één dak. Waarom heeft men in
het belangrijke zwem- en waterpolo-
centrum Hilversum Juist voor deze op
lossing gekozen?
Hilversum had ook wel een 50-rae-
terbad willen hebben. Men kan er
(inter) nationale wedstrijden houden.
Maar men heeft zich afgevraagd hoe
vaak dat gebeurt. Een dergelijk bad
moet dat helemaal van internationaal
niveau zijn en dat betekent niet al
leen 50 meter lengte, maar ook 21 me
ter breedte en zeker 2000 tribune
plaatsen. Hilversum rekende uit, dat
het f 18 miljoen zou kosten. Mede in
overweging nemende, dat het nabije
Bussum een groot bad heeft en dat
de Hilvensumse hotelaccommodatie
niet berekend zou zijn op (interna
tionale wedstrijden (een argument,
dat ook voor Leiden geldt), heeft Hil
versum ervan afgezien.
Nu is f8Vu miljoen uitgetrokken en
daarvan gaat men heel wat doen in
de radiostad. Er komt een gebouw
van 88 bij 44 meter, waarin twee 25-
meter-bassins komen alsmede een in-
structiebad (20 bij 10) en een wat er-
crèche voor kleuters. Boven en onder
het zwembad komt het zit in de
zelfde prijs een wijkgebouw met
een restaurant, zalen, een jeugdkelder
en een sauna.
Het grote voordeel is, dat het bad
nooit voor publiek gesloten behoeft te
zijn. De zwemverenigingen kunnen
van één bassin gebruik maken, de
„losse" bezoekers van het andere.
Daarmee wordt een oplossing bereikt,
die sport en recreatie dient. Eén bas
sin is geschikt voor wedstrijden. Het
is 25 bij 18 meter. Ook is er eën
springtoren. Dat kan. want de diepte
loopt van 2 tot 3,80 meter. Het „re-
creatie"-bassin is kleiner (25 bij 10),
is minder diep (1.10 tot 1.90 meter)
en heeft geen springaccommodatie.
Advies aan de Leidse „zwembad
bouwers": ga eens in Hilversum kij
ken. De man, die het project daar
heeft voorbereid, zal oud-stadgenoten
graag ontvangen. Dat is n.l. de heer
Doeleman, de vroegere chef van de
technische dienst van de Leidse
sportstichting.
De publicatie van de PAK-zwem- vinden op de eis van goed drinkwa-
badnota en daarnaast het bericht
onder de kop „Coupe speciaal voor
ijsreveu", over de problemen met
het zoute water voor de ijsvloer in
de Groenoordhal (Leidsch Dagblad
van woensdag geven een schrikbeeld
van de wijze, waarop de belangen
worden afgewogen.
Ons drinkwater smaakt al maan
den beroerd, zonder dat er iets aan
gedaan is. maar het blijkt nu plotse
ling wel mogelijk „zuiver drinkwa
ter" of „goed water" van elders aan
te voeren terwille van een ijsrevue
Waarmee is bewezen, dat ons drink
water alleen goed genoeg is voor
consumptie! Geen nood: wanneer de
Rijn gevaarlijke (want onbekende!)
chemische stoffen bevat, merken we
dat vanzelf wel. net als de vissen.
Kan de gemeenteraad maandag
a.s. niet „een passend antwoord"
ter?
Voor een Juiste beslissing lijkt het
nuttig, dat de raadsleden tijdens
vergaderingen voorlopig een glas
.eiding water krygen geserveerd in-
plaats van koffie. Er zullen dan zo
veel hartige woorden vallen, dat er
echt iets gaat gebeuren.
Er zal ook landelijk veel feller
moeten worden opgetreden, om de
industriële „vuilpoetsen" aan te pak
ken, die het milieu verzieken: des
noods door sluiting van fabrieken.
Kan er geen zuiver drinkwater
worden gedistribueerd in tankwa
gens of flessen voor de normale
LDM-prijs? Tot de vervuilers op de
knieën zijn gedwongen?
Waarom moet de watervoorziening
rendabel zijn. terwijl Groenoordhal
of zwembaden met verlies mogen
werken?
Dat zuiver buitenwater open zwem
baden goedkoper maakt, schijnt het
bevattingsvermogen helemaal te bo
ven te gaan.
Wanneer niet snel duidelijk wordt,
dat drinkwater belangrijker is dan
zwembaden, ijsrevues. schouwbur
gen of opvangcentra, lijkt een poli
tieke „coup speciaal" de enige op
lossing om de vervuiling te bestrij
den.
We lopen wel de kans, dat het in
tussen te laat is. of dat een glas
goed water straks een tientje kost!
Daarom zijn onmiddellijke maat
regelen noodzakelijk, om een eind te
maken aan „een afschuwelijk mis
stand in een stad met ongeveer
honderdduizend inwoners".
W M. van Rooi jen,
Marisla&n 11,
Leiden.
