Als ze hier vertrekken lachen
e niet maar ze janken..."
Centrum voor gezichtsprothesiologie
v!to«ls
n den Hengel over zijn gasten:
Mannen verpakt als 'n luxe bonbon
Is uw huis werkelijk
voorbereid op de winter?
Daalderop
)A9 20 NOVEMBER Ifffl
LCtDSCH DAGBLAD
ADVERTENTIE
Okkenbroek In een groot
writ landhuis in het kerkdorp
Okkenbroek, een piepklein ge
hucht ergens tussen Deventer
en Holten, is een wonderlijk
echtpaar neergestreken. Ber
nard en Leny van den Hengel
zijn thuis. Thuis na twaalf
Jaar zwerven over de aardbol
in het kader van de ontwikke
lingshulp. Dat „Hengel", zoals
hij in het buitenland wordt ge
noemd, nu op zijn lauweren
zou gaan rusten is onzin. De
56-Jarige globetrotter barst van
het enthousiasme om aan het
werk te gaan. Het duurt hem
eigenlijk al veel te lang.
Rust komt in zijn woordenboek
niet voor. Na maanden van
hard werken, verbouwen, schil
deren en timmeren is Van den
Hengel klaar om te beginnen
met een projekt dat uniek is
voor Europa. Over een maand
gaat Hengel uit de startblokken,
hij is dan de leider van Huize
Okkenbroek, wetenschappen j k
centrum voor gezichtsprothesio
logie. De voorgeschiedenis van
het projekt is lang. Van den
Hengel kan er boeiend over
vertellen. Het begint eigenlijk
al veertig Jaar geleden. Ber
nard, zoon van een Haagse be
hanger, moet direct na de la
gere school geld gaan verdie
nen. Hij doet dat door een
Jongensdroom in vervulling te
laten gaan. Bernard komt als
machinist op een zand trein te
werken.
Maar het lot is de zeventienja
rige knaap niet gunstig, de dag
na zijn aanstelling komt hij
met zijn linkerbeen onder de
wielen van de trein. Van den
Hengel krijgt een kunstbeen.
Dat ongeluk zal de loop van
zijn leven duidelijk bepalen.
Het werk van de prothesebou-
wdr boeit hem dermate dat, de
longemain in Engeland en
Duitsland een opleiding gaat
volgen. In New York volgt de
zeer leergierige Van den Hen
gel de in Nederland onbekende
opleiding tot bio-engineer en
wordt een ware meester in het
vervaardigen van kunstledema
ten.
Hij bereikt een grote hoogte in
zijn vak en wordt in Amerika
benoemd als expert bij de we-
In deze functie trekt „Hengel"
samen met zijn omgeturnde
vrouw zij was kapster maar
is nu een even handige prothe-
sioloog als haar man twaalf
Jaar lang van ontwikkelings
land naar ontwikkelingsland.
Zij laten een spoor van projek-
ten na in Iran, Pakistan, Jor
danië, Koeweit, Libië en Jorda
nië.
„We leefden", zegt Van den
Hengel, „twaalf jaar tussen
aardbevingen en oorlogen,
maar het waren de mooiste Ja
ren van ons leven".
De directe aanleiding voor het
„ontwikkelingsprojekt" in Ok
kenbroek is Feresteh. Feresteh
is een Perzisch meisje van zes
weken, dat ergens langs de stoffi
ge, met stenen bezaaide weg,
uit een rijdende auto wordt
geworpen. Het babytje is mis
maakt, iets wat in Perzië niet
geaccepteerd wordt. Later in
het ziekenhuis sterft Feresteh
dat Engel betekent aan
een hartkwaal. De ware oor
zaak is honger, de verpleegsters
weigerden het kind te eten te
geven.
Dat tragische geval is voor
Bernard van den Hengel de
aanzet om iets te gaan doen
voor de mismaakten. Zijn Ok
kenbroek projekt is de realise
ring.
aantal mensen dat gezichtsbeschadigingen heeft die
lor plastische chirurgie geholpen kunnen worden is
Jein. In Nederland zijn er misschien vijftienhonderd
zegt Van den Hengel, die meestal door gezichts
tumor of verkeersongeval geschonden zijn. Maar
ed is onnoemelijk groot. Niet alleen voor de patiënt
ook voor het gezin, de omgeving. Ze worden so-
:htergesteld, je ziet ze. niet.
en Hengel: „Ze sluiten- Jjich
en kamertje en komen de
meer uit. 's Avonds, als
ker is, mogen ze even een
scheppen in de tuin, alsof
en zijn. Er was geen al ter
ror deze vergeten groep. Ja,
zogenaamde harde prothe-
dat zijn net maskers, ze
stijf, het gezicht wordt een
hier gaan doen is flexibe-
maken. Een gezichts-
ig die gegarandeert niet op-
beweegt mee, de poriën,
ten en de eventuele vroege-
aerken zijn er In aange-
het gezicht transpireert,
prothese mee. Het is per
zo dat wij de taak van de
chirurgie gaan overne-
gaan ver dei- waar zij niet
linnen".
Onontwikkeld
een onontwikkeld gebied
gebied, van de gezichtspro-
ie Er is geen vakopleiding,
ter literatuur. Daarom ben
set een boek bezig, daarom
sier studenten opleiden. Ik
zoveel mogelijk uitdragen
geen monopoliepositie wil
Het is een koud kunstje
shatrijk mee te worden, om
nik van te maken",
doe ik al twintig jaar aan
srm van protheses maken,
ben er mee gestopt omdat
e protheses geen oplossing
Ik was, zou Je kunnen zeg-
verleden blijven steken
als het ware in het werk
Andersen stapte. Hij is
serikaanse plastic-engineer,
iart-attact kreeg".
In toen verder gegaan en
zijn werk functioneel ge-
Het plastic dat wij gebrui
st van de NASA. Men zegt
lat die maanvluchten ner-
dienen, dat ze alleen geld
maar toevallig is dit een
tientallen vindingen die er
'oortgekomen.
these wordt opgebouwd uit
kade lagen die ieder apart
i)n. Totaal geven deze lagen
isste huidskleur. De prothese
middel van een platl-
fbaltmagneet, geplaatst in de
'an het bot. Ja dit werk
chirurg.
alidatie is een normale ge-
Pressie weer mogelijk. Het
gave gezicht kan lachten
m Zoenen is niet meër
*aht de prothese heeft de-
^mperatuur als de rest van
.Maar", zegt Van den Hengel, „als
ze hier weggaaan lachen ze niet, ze
huilen niet, ze janken. Ze kunnen
terug naar de maatschappij, ze zijn
niet langer een outcast, die achter
gesteld wordt. Het zijn mensen die
weer durven leven".
Een commercieel succesvolle onder
neming zal „Huize Okkenbroek"
niet worden. De subsidie van 190.000
gulden verdeeld over 5 jaar heeft
Van der Hengel broodnodig om zijn
onderzoek-laboratorium voor bio-en-
gineering op poten te zetten. H'j
zal, zegt hij zelf, met ijzeren hand
moeten zorgen dat de uitgaven bin
nen de perken blijven.
„Ik wil in geen geval afhankelijk
zijn van liefdadigheid. Als ik een
mijn filmpjes voor de tv. zou
draaien zou het geld, daar durf ik
alles op te zetten, binnenstromen.
Dat wil ik niet. Ik wil selfsuppor
ting blijven, het koste wat het wil
De mensen die hier komen moeten
niet de indruk krijgen dat de ge
meenschap voor ze opdraait.
Ik heb uitgerekend, Ja dat moet ik
wel ik kan niet met een dolle kop
en een hoop enthousiasme begin
nen, dat we bij een bezetting van
3 M gast per dag het hoofd finan
ciel boven water kunnen houden."
„We hebben ruimte voor zeven gas
ten die gewoon aan het gezinslever
deelnemen. Ik ga die mensen niet
afzonderen, dat is al genoeg ge
beurd. Ze moeten ook niet denken
dat ze kunnen gaan zitten. Achter
in de schuur is een werkplaats
waar ze wat om handen hebben".
Geen idealist
„Nee, ik ben geen idealist, ik ben
een vent die het praktische chris
tendom beleidt. Geen papieren ge
loof, geen etiket. Of Je nu katho
liek, protestant of mohammedaan
bent maakt niet uit, als Je maar
humaan bent. Je zou mij een prak
tische christen kunnen noemen".
„Natuurlijk, Je kunt tegen die men
sen zeggen God heeft je zo ge
maakt, berust er maar in". Maar
dat is onzin. Evengoed kan je zeg-
gn God heeft ons de kracht gege
ven om er wat aan te doen. Daar
hebben die mensen tenminste wat
aan".
„Het is niet mijn einddoel hoor.
Huize Okkenbroek zie ik gewoon als
een ontwikkelingsprojekt. Te zijner
tijd wil ik een assistent opleiden
die mij kan vervangen. Dan maak
ik er een stichting van en ga dan
met de hier opgeleide studenten te
rug. Elders weer een nieuw projekt
op stapel zetten. Want als Je het
mij vraagt wordt er veel te veel
over ontwikkelingshulp gepraat en
veel te weinig aan gedaan.
DAMESMODE
in exclusief jsoge stijl—
BREESTRAAT1080-112 LEIOEN
De slagzin „Neem vaker een
bloemetje mee", lijkt heel wat sym
pathieker dan „Verras uw vrienden
eens met wat groente". En toch
kunt u bloemen voor de meest ver
rukkelijke gerechten gebruiken. De
Chinezen doen het al jaren.Ze
maken de lekkerste hapjes van ge
raniums, paardebloemen, anjers, ro
zen, goudsbloemen en tientallen an
dere bloemen. De Amerikaanse
schrijfster Mary Mc. Nicol heeft
een boek geschreven over koken
met bloemen. Er staan recepten in
voor puddingen, sausen en salades.
Bij de borrel kunt u misschien eens
een toastje met anjers proberen. U
hoeft alleen maar een paar gehakte
anjerblaadjes door de boter te roe
ren en het toastje daarmee te be
smeren. Tegen 't voorjaar is paar
debloemsla ook een aardig idee U
moet. daarvoor een paar jonge
paardebloemblaadjes aanmaken
met olie. azijn, gehakte bieslook en
wat suiker.
e Een idee wat de snoepers mis
schien meer aanspreekt is de Mon
tague Russe. Doe in een schaal een
laag vanillevla. Leg hierop met Jam
bestreken beschuit en doe hierover
de rest van de vanillevla. Garneer
de bovenzijde met vlokken stijfge-
slagen eiwit en geconfijte vruchtjes.
Bestrooi het geheel met gekleurde
suiker.
0 Voor ouder wordende vrouwen
heeft het huis Payot een nieuwe
crème uitgedacht, liever gezegd twee
crèmes. Het kost het Ueve sommetje
van f 69.50 Maar zult u daarmee de
rimpeltjes echt tegen kunnen hou
den, we kunnen het niet garande
ren
Op het gebied van de „wimper
verf" heeft Max Factor iets nieuws
uitgedacht. De liquid lash. Dit. is
een mascara die valse wimpers dra
gen overbodig maakt, omdat in de
mascara, die in een fles zit, kunst-
vezeltjes zijn verwerkt. De wimper-
verf is leverbaar in vier kleuren.
6 Ook nieuw van Max Factor is de
crème-zachte oogschaduw die in
vele kleuren wordt geleverd en heel
1 gemakkelijk met de vinger op-
I brengt.
De Franse schoenenindustrie is
bezig in het hartje van Parijs een
schoenencentrum te stichten. Er
zijn tot nu toe 70 bekende bedrij
ven die meedoen.
Frankrijk heeft deze maand de
best geklede man gekozen. De ac
teur Daniël Ceccaldi ging met deze
titel naar huis.
ADVERTENTIE
Make-up voor mannen
Als de vrouwen op feestjes rondstappen in broekpakkeri, hoe
moeten mannen dan laten zien dat zij stoere kerels zijn. Met
make-up. Al zal er niet meer „cheek to cheek gedanst kunnen
worden, het opmaken zelf kost niet meer tijd dan scheren.
„Al te lang hebben de vrouwen de
make-up van de man afgepikt. Dat
kan zo niet doorgaan", verklaarde
Paco Rabanne, de avant garde cou
turier die het zwakke geslacht
graag laat lopen in Jurken en pak
ken van klinknagels en ketting.
„Make-up is begonnen als wapen in
de oorlog en is ontzettend manne
lijk".
Geverfde baard
Men hoeft bepaald geen lang haar
te hebben om er met flink opge
maakte ogen vandaan te komen.
Een crewcut vormt een heel fraaie
omlijsting van het opgemaakte ge
zicht. En de mannen die het ge
duld, of de moed, niet hebben om
een baard te kweken kunnen er nu
een op het gelaat laten schilderen.
compleet met bijpassende bakke
baarden.
„Maar dit is alleen voor 's avonds",
legde Roux uit, terwijl hij één van
zijn slachtoffers prachtig bleek rose
oogschaduwen bezorgde en zijn
kunstwerk afrondde met een steen
rood baardje van kaak tot kin.
Voor overdag houden we het ge
woon. bij bleek-gezicht, schertste
Paco.
Folie
De kleren die hij bij de oorlogs
zuchtige make-up laat dragen zijn
in principe ontworpen voor mannen,
al zag menige vrouw graag zichzelf
met de kleinere maten de winkel
uitgaan.
Sportievere typen zullen aan 'n mo
torrijders Jack de voorkeur geven van
het soort gouden folie waar ook wel
luxe bonbons in worden verpakt.
Maar wat men ook aantrekt, men is
niet gekleed zonder de accessoires;
armbanden en halskettingen.
Jonge meisjesmode
KEULEN Een aantal Westduitse
confectiefabrikanten is van mening,
dat de markt, die zij voorzien nog
niet is verzadigd. Vooral niet waar
het gaat om de Jeugdige mode voor
de meisjes van 7 tot 14 Jaar; een
groep, die te oud is voor kinderkle
ding en te Jong voor de tienercol
lecties. Volgens een onlangs in
West-Duitsland gehouden onderzoek
zullen de uitgaven aan kleding Juist
in deze leeftijdsgroep met 90 pet.
toenemen.
Warmie waar u maar will
of zodra u maar will.
In een wip.Wani Daalderop
plaalradialoren zijn niet
gevuld mei waier of olie.
Beginnen daardoor metéén
na het aanzeilen heerlijke
warmie uil ie stralen.
De ideale warmtebron voor
studeer- en hobbyvertrek.
Voor logeer- en kinderkamer.
Voor alle vertrekken,
die niet doorlopend,
maar wel vaak
opééns warm moeten zijn.
Vast ie monteren of
verplaatsbaar (op pootjes of
wieltjes). Al vanaf 89,-.
Geen bedrag om straks kou
voor te lijden, vindt u niet?
plaatradiatoren
