LEIDEN KRIJGT TV ZES-MIN
Werken voor wandelaars
ALS VOLLEDIGE ONDERWIJSKERN MAAR NET VOLDOENDE
ZATERDAG 13 NOVEMBER 1971
LEIDSCH DAGBLAD
Lezers schrijven
Antwoord op
baatzuchtige
idealen
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Hasselt (Ov) K. Exal-
1 te Noordeloos. te Waarde (Zld) W
van de Woord, kandidaat te
^sd. te Olsterwijk Helvoirt: C. H.
Waardenburg, kandidaat te
[tocht. Te RotterdamDelf shaven
van de Bosch te Gorkum.
Bedankt voor Zwolle I. Kok te
■n
genomen de benoeming tot hulp-
t^er te Heino G. J. Stam, hulp-
t^dlker te Nieuw-Amsterdam (Dr)
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Middelharnis A
•egman te Rijssen. Voor Gronin-
BQ: W. Hage te Krabbendijke.
Brief van prof.
dr. A. J. Rasker
Van prof. dr. A. J. Rasker te
Oegstgeest ontvingen wij een brief,
waarin hij ingaat op de door onze
redacteur C. J. Rotteveel aangesne
den materie van de „hogere defen-
siekosten" en de „tragiek van 1940".
Het spreekt vanzelf, dat daarmede de
zinsnede in het onderschrift bij het
ingezonden stuk van de „zes" in ons
blad van gisteren (dat zij de door R.
genoemde punten niet in hun ant
woord hebben betrokken) komt te
vervallen. Het artifcel van prof Ras
ker zal woensdag worden gepubli-
J ceerd op de pagina „Meningen",
LEIDEN Op het gebied van de onderwijsvoorzienin
gen neemt Leiden de tweede plaats in de provincie in. Die
plaats is minder solide dan op het eerste gezicht lijkt. Wel
iswaar blijft Leiden als we de universiteit buiten beschou
wing laten op de derde plaats staan, maar dan is het aan-
schooltypen minder dan in Delft, Gouda en Alphen en
maar net voldoende om nog als volledige onderwijskern te
worden geclassificeerd. Ter vergelijking: Leiden heeft vijf
onder wij sty pen en Haarlem tien.
Gebrek aan beroepsonderwijs
Het onderzoek van de Vereniging Nederlandse Gemeenten naar de
eefbaarheid in het gewest Leiden signaleert in dit verband de dui-
<elijke nabijheid van de zioare onderwijskern Den Haag. Het gebrek
nan verschillende onderwij sty pen in Leiden manifest eert zich vooral
iiij het middelbaar en hoger beroepsondenuijs, hetgeen de diversiteit
,an het aanbod van onderwijsmogelijkheden in Leiden sterk beperkt
daarmee de mogelijkheden in het gehele gebied.
In het algemeen neemt de onder-
mjscentrumpositie van Leiden toe,
nede omdat het aantal niet-Leidse
serlingen toeneemt. Voor het mid-
elbaar onderwijs ontwikkelen de
udere kernen in het gewest zich tot
ecundaire onderwijscentra met een
tienemende mate van zelfsupporting
ii tot op zekere hoogte een functie
oor de omringende gemeenten. De
ungere kernen dragen vooralsnog
jj tot versterking van de Leidse
entrumfunctie.
Er bestaat verband tussen het
Dclale milieu van het kind, de
euze van onderwijstype, de kans,
de opleiding met succes wordt
[gesloten, de kans, dat verder
nderwijs wordt genoten en de latere
ositie in de maatschappij.
Opbouwprogramma
Het probleem speelt zeer duidelijk
Leiden zelf, waar het lage sociale
Iveau van grote bevolkingsgroepen
En gecoördineerd sociaal opbouw-
rogramma noodzakelijk maakt. Van
cn dergelijk programma is het
aderwijs een uitermate belangrijk
iderdeel.
In feite speelt het probleem ook
ders in het gewest. Zo kan men
ch afvragen of de levenshouding
in bepaalde groepen (bijvoorbeeld
Katwijk, Rijnsburg, het oude dorp
an Wassenaar of Kerkehout, in
aeterwoude) er niet toe leidt dat
schoolkeuze en dè kans op suc-
s, meer dan nodig is, worden be-
erkt. Het kan zijn dat van een be-
aald schooltype, dat voor het kind
it meest geschikt is, de door de
iders gewenste signatuur niet in
omgeving is vertegenwoordigd,
laar heel vaak ook is de belang-
elling voor minder voor de hand
ggende of bekende, maar voor het
ind zeer geschikte schooltypen
ider de maat, waardoor het kind
lie kansen ontnomen worden.
Wat betreft de sociale mobiliteit
in de laagste sociale niveaus in
atwyk zijn de verwachtingen wel
ongunstig, vooral in het dorp,
merkwaardigerwijze ook in
oornes dat toch in totaal een wat
iger sociaal niveau kent. De ver
dring ligt in het feit dat de laag-
sociale niveaus uit Hoornes af-
istig zijn en behoren tot de lagere
iiieus uit Katwijk-dorp. Met de
lddengroepen is het in Katwijk
it gunstiger gesteld.
De uitzonderlijk ongunstige situatie
Katwijk hangt samen met de be
lande sociale structuur, maar ook
et de onvolledige onderwysvoor-
eningen, met name voor het a.v.o.
het v.w.o. De specifieke levens-
DUding van een zeer groot deel van
Katwykse bevolking is er de oor-
lak van dat de belangstelling voor
ae onderwijstypen relatief gering
maar ook van het feit dat tot op
Eden betrekkelijk weinig activitei-
n zyn ontplooid om deze onderwys-
lorzieningen alsnog te realiseren.
Niet rooskleurig
De situatie in Leiden is iets min-
sr ongunstig maar toch nog verre
rooskleurig. Het is opvallend
at, met uitzondering van de Mors,
alle districten t.a.v. de lagere
Klale niveaus eenzelfde (geringe)
Kiale mobiliteitsverwachting moet
'orden geconstateerd: Dit geldt in
KLOKKEN
Friese Staart en Stoeltjes,
Zaanse - Sallanders. Echte
antieke Franse Comtoise
Klokken enz.
Uw specialist met vak-service,
v. d. WATER
Haarlemmerstraat 181
even sterke mate voor de binnenstad
als voor b.v. Boerhaave. De gunstige
uitzondering van de Mors kan mo
gelijk worden verklaard door het feit
dat daar de jongeren, uit de lagere
sociale milieus (uit de binnenstad en
de Kooi) zijn gaan wonen, waardoor
de Mors qua sociale mobiliteit een
fase in de ontwikkeling vóórligt op
andere deelgebieden met een groot
aandeel van bevolking uit lagere
milieus.
Ook voor de middengroepen zijn
de vooruitzichten ten aanzien van
de sociale mobiliteit verre van gun
stig. De indicaties hiervoor zijn in
de binnenstad-noord en Boerhaave
negatief en in de Kooi zelfs zeer
negatief. In de Mors constateren wij
zowel negatieve als positieve ten
densen. De indicaties voor de mid
dengroepen zijn echter in Roden-
burger, Bos- en Gasthuis, en bin-,
nenstad-zuid positief. Hetzelfde geldt
hier voor de hogere sociale niveaus.
Voor de sociale mobiliteit van de
lagere sociale milieus in Leiderdorp
zijn de indicaties zeer positief, met
name voor bepaalde groepen uit deze
milieus. Ook de indicaties voor de
middengroepen zijn zeer positief,
maar die voor de hogere milieus
licht negatief. Voor Oegstgeest geldt
in grote trekken hetzelfde als voor
Leiderdorp.
Ongunstig
In Rijnsburg is de situatie zeer
ongunstig. De mobiliteitsverwach
ting voor de lagere milieus is ge
ring, die voor de middengroep zelfs
enigszins negatief. De situatie in
Sassenheim is ongunstig. De mobili
teitsverwachting voor de lagere
van 16 nov. af j
Breestraat 141
JAN
MWOLFSLffiG
LEIDEN
niveaus van de Valkenburgse bevol
king is noch uitgesproken gunstig
noch zeer gunstig. De indicaties voor
de middengroepen zijn echter licht
j negatief, maar die voor de hogere
niveaus duiden op stabiliteit.
De situatie in Voorschoten-N.-Hof-
land is in totaal gunstig, met name
ten aanzien van de lagere en mid
denniveaus. Voor Centrum-Vlietwijk
en overig Voorschoten is de toekom
stige sociale mobiliteit voor de lagere
sociale milieus waarschijnlijk minder
groot maar is de verwachting voor
de middengroepen en de hogere
sociale milieus gunstig. In Warmond
is de sociale mobiliteitsverwachting
voor de lagere niveaus zeker niet
ongunstig, terwijl de mobiliteit in de
middengroepen en hogere milieus
gering is. In alle gebieden van Was
senaar zijn de mobiliteitsindicaties
voor de lagere sociale niveaus posi
tief tot zeer positief. De mobiliteits
indicaties voor de lagere sociale
milieus in Zoeterwoude zijn vrij
positief, maar de middengroepen
zullen daarentegen waarschijnlijk
weinig mobiliteit kennen, terwijl de
indicaties voor de hogere milieus
zelfs negatief zyn.
Doelmatig beleid
Hieruit blijkt, dat er in het gewest
behoefte is aan een doelgericht
onderwijsbeleid dat is ingepast in een
breed opgezet maatschappelijk her
structureringsprogramma. Het be
lang van een evenwichtig en op nor
matieve behoeften afgestemd onder- I
wijsvoorzieningsapparaat blijkt dui-
delijk uit de analyse. Op de kans die j
de leerling heeft om een eenmaal i
gekozen opleiding met succes af te
ronden is het sociale milieu van
grote invloed.
Reeds op de lagere school beginnen
de moeilijkheden voor de kinderen
uit de lagere sociale milieus. Ze heb
ben reeds direct een achterstand in
hun (taal-)ontwikkeling die zemoei-
Leiden: onderwijscentrum.
Scholen bij elkaar. Fietsen, die
uit alle richtingen zijn aangeko
men.
(Foto Holvast)
lijk meer inhalen en die hun kansen
bij het voortgezet onderwijs (dat ze
enige jaren moeten volgen» aanzien
lijk vermindert.
Zo deze kinderen of hun ouders
al overwegen verder onderwijs te
blijven volgen wordt hun animo door
hun schoolresultaten aanzienlijk ver-
loagd maar veelal wordt ook een
verdere opleiding in het geheel niet
overwogen en worden deze kinderen
direct in het produktieproces opge
nomen. Dit betekent dat er een
vicieuze cirkel ontstaat, waarbij de
mogelijkheden tot een maatschap
pelijke ontplooiing, juist voor de
bevolkingsgroepen die daaraan het
meest behoefte hebben, het geringst
zijn.
Binnenstad
onder
de loep
Door
Hans Melkert
LEIDEN We babbelen nog even verder over het uitgebreide
(semi-) voetgangersgebied in de Leidse binnenstad, dat langzaamaan
gestalte krijgt. Let op: maandag gaat de politie bekeuren voor over
tredingen binnen de uitgebreide blauwe zone.
Die uitbreiding en het plaatsen van nieuwe parkeermeters werkt
m.i. goed in de richting van het streven: de binnenstad moet bereik
baar zijn voor automobilisten, die er een (half) uur moeten zijn. De
langparkeerders worden uit het centrum gedreven.
De Camp is in de blauwe zone opgenomen. Daardoor voelt een
garagehouder zich gedupeerd, omdat hij geen auto's meer op straat
kan zetten. Het is een gevolg van de gedachte om de straat te be
stemmen voor degene, die even in het centrum moet zijn. De auto's
van de garage hebben jarenlang gratis op straat kunnen staan, ter
wijl men zelfs voor het uithangen van een bord al moet betalen.
Maar het blijft natuurlijk vervelend voor dergelijke bedrijven.
De in het wandelgebied gevestigde zakenmensen zijn niet allemaal
ingenomen met de nieuwe situatie. Het trottoir in de Steenstraat
wordt momenteel verbreed <op hoge foto). Aan het begin bij de
hoek Tweede Binnenvestgracht is de verbreding minimaal, omdat
een vloeiende rijbaan voor (brom(fietsers is gemaakt. De cafetaria
houder op de hoek is het daarmee niet eens. „Waar moet ik het ter
ras uitzetten, dat wethouder Kret zo graag wil zien?" vraagt hij zich
terecht af.
De andere foto laat de Haarlemmerstraat zien, die bij de Mare
door het leggen van een trottoir dwars in de straat duidelijk wan
delgebied wordt. Eigenlijk zou nu een sierbestrating moeten worden
aangelegd, maar het geld ontbreekt. Jammer.
Tot slot iets anders, maar wel van belang voor de binnenstad. De
tijd lijkt voorbij, dat horecabedrijven in het centrum hun deuren
sluiten. In de Kloksteeg komt er één bijeen sherry-bar. Een pand,
waarin een bakkerij was gevestigd, wordt ervoor verbouwd. Begin
volgend jaar gaat de bar (met nachtvergunning?) open.
Even een paar opmerkingen naar
aanleiding van het ingezonden stuk
van de heer A. Bernard in het LD.
van 5 november j.l. Hij brengt o.a. de
schamel geklede onderwijzers van het
bijzonder onderwys ter sprake, die
zo afstaken tegen die van
het openbaar onderwijs. In het boek
.De Kosteloze School" vindt men
daarover méér! Maar dat behoort
nu toch wel tot het verleden. Wel
zijn er gemeenten, die de bouw van
een openbare school tegenhouden,
zelfs wanneer er genoeg handteke
ningen van ouders zijn en ook zijn er
gemeenten waar het moeilijk is be
paalde leermiddelen of -voorzienin
gen te verkrijgen, terwijl die zaken
voor de „bijzondere scholen", met de
Wet op het onderwijs bij de hand,
direct ter beschikking zijn. De heer
Bernard moest zijn oor eens te luis
teren leggen by de Vereniging voor
Openbaar Onderwys. Maar die daar
op let is blykbaar een kniesoor.
Wat de heer Bernard zegt over
zorgelijke tyden is zéér juist. Het is
gewoon verschrikkeiyk, dat er lieden
zyn, die alleen al voor „het kraken
van tegenstanders" f 6(h000 verdienen
en dan nog in een woning verbiyven
van f 350.000. Er zyn nu eenmaal
wonderlyke zaken op dit onder
maanse, maar geldt dat alleen voor
de leden van het parlement? Ook
ambtenaren, die toch vast geen
f 60.000 per Jaar voor hun werkzaam
heden verdienen, zijn nog wel eens
in staat zoveel over te houden, dat
zij een huisje-extra kunnen aan
schaffen. Ik wil hiermee maar zeg
gen. dat andermans boeken duister
te lezen zijn.
Zo is het ook zo vreemd, dat er
lieden zyn die met f 110.000 betaald
worden om het „eigen vervoer" de
nek om te draaien of een gat van
twee miljard achterlaten Neen, dat
waren nu eens géén linkse elemen
ten, maar ministers van de WD en
DS '70
Dit en nog veel andere zaken
houdt natuurlyk niet in, dat u in
alles ongelijk heeft. Want Inderdaad
wordt het publiek, zoals u opmerkte,
achterdochtig jegens politici. U zet
ons. geachte heer Bernard, aan het
denken wanneer u zegt: wat is de zin
van het bestaan van een PSP. PPR
of D'66? Is het bestaan ervan een
lachertje? Dat ben ik dan beslist
niet met u eens. Neemt u nu eens
DS 70. De CHU en GVP, al tellen
ze niet zo heel veel leden, zijn samen
net genoeg om de heer Biesheuvel
aan zyn meerderheid te helpen. Na
tuurlijk moet dat gehonoreerd wor
den. En dat wordt het dan ook en
wel in de vorm van een aantal minis
terszetels a raison van f 110.000.
Vreemd, dat die „lieden" van f 60.000
moeten ontdekken, dat het „gat" van
Witteveen zelfs tweemaal zo groot
was, die hadden dus blykbaar meer
inzicht of kritische begeleiding.
En wat de heer Schut betreft: wat
zal die man hebben moeten ïyden
met al dat slechte weer waardoor er
maar geen woningen kwamen. De
heer Aantjes heeft nog geprobeerd
de zaak te redden door de bouwvak
arbeiders in hun vakantie te laten
doorwerken, maar die jonges hadden
hem dóór. In twee weken inhalen
en dan moest het niet eens regenen
wat in vyftig weken niet kon. dat
was een tè zware opgave.
Uw opmerking over de „progressie-
ven" is m.i. een misser. Hoe durven
ze. zegt u. een reële loonsverhoging
eisen na een inflatie veroorzaakt te
hebben? Eerlyk gezegd voelden wy
ons ook bezwaard, want wy hebben
als ambtenaar die procentuele verho
ging mede geïncasseerd. Voor u was
dat mogelijk een zware stryd. hoe
wel „verhoging in centen en niet in
procenten" toch ook weer verdacht
link's) klinkt.
Verder had u het nog over de
„geldsmijterij" by de omroep Maar
wat wilt u wanneer er zoveel protes
tanten zijn. dat zij niet eens meer in
één omroep kunnen! Daartegenover
staan dan nog twee omroepen voor
de neutralen'?) en dan nog twee op
een duidehjk aangegeven grondslag.
Ja, geachte heer Bernard, de tyd van
„ga maar rustig slapen" ls voorby.
Men moet er niet aan denken, dal
de heer Biesheuvel dit zou verkon
digen De heren Den uyi. Van
Mierlo en Wiebenga. zouden, samen
met al die stiekum wakker bliivende
vakverenigingen en omroepgeldsmlf-
ters van Achter het Nieuws en
Brandpunt, toch wel even reage
ren
Toch leerde uw brief wel wat aan
anderen: wat de één als baatzuchtig
opvat wordt door de ander juist als
onbaatzuchtig ervaren. In dit licht
bezien kan het ook gebeuren, dat de
ouders, die hun kinderen naar de
openbare school sturen, dat doen in
de overtuiging, dat hun kinderen
naar de énig werkelijke christelijke
school gaan. onverdeeld samen naar
de toekomst, via geleerde en aan
gekweekte verdraagzaamheid.
