Geen VS
wapens
voor
Pakistan
DERDE WERELD WIL GEZAMENLIJKE STRATEGIE
Sadat voelt niets voor oorlog
Geen Phantoms voor
Israël uit Amerika
Tegen „rijke landen" op UNCTAD III
Washington wil Tel Aviv tot concessies dwingen
Volgens de Amerikaanse oud-diplomaat Copeland:
Amnesty:
marteling
in kampen
in Ulster
)INSDAG 9 NOVEMBER 1971
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 9
LIMA De ontwikkelingslanden
jb Afrika, Azië en Latijns-Ameri-
ka hebben de ontwikkelde landen
te verstaan gegeven dat zij "het
plet langer mogelijk achten dat,
armoede en rijkdom voor onbe
paalde tijd naast elkaar te laten
voortbestaan". Deze waarschu
wing komt voor in de inleiding tot
de "verklaring van Lima", het
Slotdocument van de tweede minis
teriële conferentie van de "groep
van 77" ontwikkelingslanden, die
'op 25 oktober in Lima is begon-
Aan het overleg werd deelgeno-
,en door 95 landen met een totale
bevolking van 1.6 müjard. (De
naam "groep van 77" dateert van
vier Jaar geleden toen de eerste
conferentie van de ontwikkelings
landen werd gehouden in Algiers)
De verklaring, die vergezeld
gaat van een "actieprogramma",
is bedoeld als grondslag voor de
strategie van de ontwikkelingslan
den als ze in april van het komen
de Jaar weer tegenover de indus
trie komen te staan. Dan wordt in
de Chileense hoofdstad Santiago de
de conferentie over Handel en Ont
wikkeling van de Verenigde Na
ties (UNCTAD) gehouden.
De besprekingen in Lima eindig
den gistermorgen om vier uur in
de ochtend (plaatselijke tijd), 36
uur later dan was voorzien. On
danks deze verlenging zeiden vele
afgevaardigden te betwijfelen of de
mate van eenheid is bereikt die no
dig wordt geacht voor een geslaag
de benadering van de rijke landen.
Vooral Afrikaanse landen waren
niet gelukkig met de tekst van de
verklaring.
Volgens zegslieden in Lima
wordt in het actieprogramma niet
gerept over een van de voor
naamste vraagstukken, namelijk
het bepalen van het aantal landen
dat als "minst ontwikkeld" rje*
worden aangemerkt. Dit prob5111»
dat werkgroepen drie dagen ee^
beziggehouden, is zo bela^Jk
omdat UNCTAD waarschijn)4 za'
besluiten de "minst ontwi'-e^e"
landen bijzondere hulp te v^^af*
fen.
In het actieprogramma jrdt °P
de socialistische landen 1 Oost-
Europa een beroep gedaa zich bij
de hulpverlening aan sluiten.
Van de industrielanden vrdt voor
al hulp verwacht bij dfOntwikke-
ling van het toerisme i de derde
wereld. Dat zou eendelan£r^ke
bijdrage kunnen lever» a^11 de de"
viezeninkomsten van de ontwikke
lingslanden.
De industrielanden wordt ge
vraagd de produktie van syntheti
sche materialen die natuudlyke
produkten van de ontwikkelings
landen kunnen vervangen niet te
stimuleren.
De huidige internationale geld-
crises en de maatregelen die de
ontwikkelde landen nemen om hun
industrie tegen invoer te bescher
men vormen een gevaar voor on
ontbeerlijke handels- en ontwlkke-
lingsbelangen van de derde wereld
en een bedreiging van de basis van
de internationale handel zelf.
Het actieprogramma eist algehe
le deelneming van de derde wereld
aan al het voorbereidende overleg
en elk besluit om een hervorming
op het gebied van de handel en het
monetaire stelsel in de wereld te
verkregen.
De kloof tussen de levensomstan
digheden in de ontwikkelde en de
ontwikkelingslanden is wijder ge
worden. Sinds de eerste conferen
tie, die in 1967 in Algiers is gehou
den. zijn de arme landen naar ver-
'houding armer geworden en de rij
ke landen rijker, aldus de verkla
ring. Erop wijzend dat de verant
woordelijkheid voor hun ontwikke
ling in de eerste plaats bij de ar
me landen zelf ligt vraagt de
"groep van 77" de industrielanden
hulp te verlenen door de produkten
van de ontwikkelingslanden vrij
toegang te verlenen, invoerrech-
tn en andere handelsbelemmeri-
gen niet te verhogen, een program
ma van bijzondere maatregelen
ten gunste van de minder ontwik
kelde en de geheel door land om
ringde landen uit te voeren, "prak
tische technologische kennis" be
schikbaar te stellen en de ontwik
kelingslanden een belangrijk deel
van de besparingen te schenken
die de ontwapening oplevert.
WASHINGTON (Reuter, AFP)
Amerikaanse regering heeft be
ten geen enkele wapenzending
ir Pakistan meer toe te staan,
let Amerikaanse ministerie van
tenlandse Zaken maakte gisteren
end, dat deze maatregel enkele
ren geleden de goedkeuring van
regering van Pakistan had gekre--
Beide landenvzijn nu tot de slot-
1 gekomen dat voortzetting van
wapenleve/anties geen nut heeft.
Iet besluit was niet eerder be-
idgemaakt omdat de Amerikaanse
ering eerst het congres op de
)gte wilde stellen, zei woordvoer-
Charles Bray.
lerdoor is een belangrijk wrij
fpunt in de betrekkingen tussen
Verenigde Staten en India uit de
geruimd. Premier Gandhi ver-
het nieuws voordat zij vorige
k naar Washington kwam.
uiten het embargo valt nu alleen
een kleine hoeveelheid onderde-
voor militaire doeleinden tot een
rag van 160.000 dollar. Deze par-
was al door de douane uitge-
ird. Zij ligt in New York op ver
eping naar Pakistan te wachten
de staking van havenarbeiders
de Amerikaanse oostkust is afge-
L
april van dit jaar staakten de
de export van alle wapens naar
listan. Voor leveranties waarvoor
al vergunningen waren afgege-
werd echter een uitzondering
laakt. Ondanks protesten van
erikaanse en Indiase zijde gingen
grond van deze uitzondering ver-
eidene scheepsladingen militaire
deren de oceaan over.
>e goederen waarvoor de leve-
isvergunningen nu zijn ingetrok-
vertegenwoordigen een waarde
3,6 miljoen dollar.
'aarnemers in Washington zien in
besluit van de Amerikaanse re-
lng een gebaar tegenover de libe-
afgevaardigden in het Congres
zich tegen het verlenen van mi-
ire hulp aan het buitenland en in
bijzonder aan Pakistan verzetten.
Niet koortsachtig
udia heeft de afgelopen week op
erkte schaal wapehs en voorra-
gekocht „maar is niet, zoals Pa-
tan, koortsachtig aan het kopen
lagen," aldus een officiële woord-
rder in Nieuw Delhi.
«veranciers waren de landen die
in het verleden uitrusting heb-
toete voor dood ijsbeer De
■se anthropoloog Tony Bratten-
t heeft een boete van 100 dollar
regen voor het doodschieten van
Usbeer, zo heeft de natuurbe-
erraing op New Foundland be-
ögemaakt. H(j is de eerste die in
gebied wordt veroordeeld nadat
anuari van dit Jaar het Jagen op
«ren was verboden. Brattenberg
.udeert de Eskimo's die ten noor
van New Foundland leven.
)to vertrokken President Tito
gisteren aan het slot van zijn
slaags bezoek aan Londen ge
il dat hi) het met president Nixon
premier Heath eens is over de
•dzaak alles in het werk te stellen
wo rechtstreekse confrontatie
«o India en Pakistan en een
'atting van de Iraëlische-Arabi-
1 vijandelijkheden te voorkomen,
iwaai-bestrjjding De lawaai-
Hjdingsgroepen in Engeland heb-
e«n grote overwinning geboekt.
Ingang van komend Jaar zullen
1 april tot 31 oktober tussen
"achts half een en 's ochtends
y <Ned. tijd) behoudens bijzon-
omstandigheden. geen straal-
tuigen mogen opstijgen van de
Idense luchthaven Heathrow.
ben geleverd „om bepaalde tekorten
od te heffen".
Men gelooft dat Russische trans
portvliegtuigen materieel hebben aan
gevoerd. Aan de westgrens gaan vol
gens de woordvoerder Pakistaanse
soldaten voort in Kasjmir bunkers te
bouwen die dichterbij liggen dan
volgens het bestand is toegestaan.
De New York Times meldt uit „ab
soluut betrouwbare Indiase bron"
vernomen te hebben, dat Indiase
troepen op 31 oktober en op 1 novem
ber de grens van Oost-Pakistan heb
ben overschreden.
De Indiase troepen vielen Pakis
taanse artilleriestellingen, voorname
lijk mortieren aan, die elf dagen lang
de Indiase grensplaats Kamalpoer
hadden beschoten
Onverlaten
Sinds zondagmorgen zijn in Oost-
Pakistan twaalf mensen doodgescho
ten. Volgens de politie zijn de daders
„onverlaten van Bangla DesJ".
Tot de slachtoffers, die overwegend
leden van „vredescomité's" zijn, be
hoort ook een afgevaardigde van het
prinviciaJe parlement, Sultanud-
din Khan van de Moslim-Liga. Hij
werd zondag doodgeschoten in het
district Narajanganj, ten oosten van
Dacca. Bij hem waren vier leden
van het plaatselijke „vredescomité."
van wie er een ook werd gedood.
In het dorp Gopchar in hetzelfde
district werden enige huizen m
brand gestoken. Van de vluchtende
bewoners werden er zes dood ge
schoten.
Volgens de Franse president Pom
pidou moeten India en Pakistan ak
koord gaan met een politieke rege-
rcnIE (GPD) Kardinaal Al-
frin beeft gisterochtend een vrij
lap bezoek aan de Paus gebracht
Wftrbij een aantal Nederlandse kwes-
ter tafel is gekomen. De kardi-
aal is speciaal langer in Rome ge
ling van de crisis in Oost-Pakistan, |Aeven. omdat hij het onvoldoende
anders zal het gehele Indiase sub- vond de Paus alleen te spreken ty-
continent in een stroomversnelling) dens de korte koffiepauzes van de
Imelda Marno,lleen
een van de m^te maar als
vrouw van presienMarcos ook
een van de rnchtigste vrouwen
van de Philipd^en, brengt hier
haar stem uit°V de verkiezingen
voor het pcJement in Manilla.
Mevrouw Mrcos- de voormalige
Alfink sprak
net Paus
met onvoorstelbare gevolgen
den meegesleurd.
Deze opvatting heeft de Franse
president gisteren in een onderfJud
met premier Indira Gandhi va!
dia naar voren gebracht. Me^ouw
Gandhi brengt een offficieel bezoek
van twee dagen aan Frankrijk
synode, toen de paus de meeste kar
dinalen en bisschoppen in audiëntie
ontving. De kardinaal wilde na af
loop geen mededelingen doen over
het onderhoud. Hij is van mening,
dat hij eerst verslag moet uitbren
gen aan de andere Nederlandse bis
schoppen.
miss Philippijnen nam intensief
deel aan de verkiezingscampagne
ten bate van de kandidaten van
de Nationalistische Partij van
haar man.
Meer inspraak
parlement van
Europa in EEG
begrotingszaak
(Van onze correspondent)
BRUSSEL Het Europees par
lement krijgt een verbeterde in
spraak bij het opstellen van de be
groting voor de Europese Economi
sche Gemeenschap. De ministers van
Buitenlandse Zaken van de zes
lidstaten hebben daarover overeen
stemming bereikt.
Het voorontwerp van de begroting,
dat de Europese Commissie (het uit
voerend orgaan van de EEG) jaar
lijks per 1 september bij de raad
van ministers inlevert, zal voortaan
dan ook meteen worden voorgelegd
aan het Europese parlement. Vervol
gens krijgt dat parlement de gele
genheid om via een delegatie tijdens
besprekingen met de voorzitter van
de ministerraad en de Europese Com
missie zijn inzichten kenbaar te ma
ken.
Daarna wordt de al bestaande pro
cedure gehandhaafd, die het parle
ment na de opstelling van de ont
werpbegroting door de ministerraad
nog 45 dagen de gelegenheid geeft
om amendementen in te dienen.
ADVERTENTIE
NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK
een bank
-waarop je kun! bouwen
Negen kinderen gedood Negen
Indonesische kinderen zijn om het
leven gekomen en zeven anderen
zwaar gewond toen twee kilo bus
kruit ontplofte, dat door de kinderen
bijeengebracht was om voetzoekers
te maken. Het ongeluk is gebeurd in
het district Salaptioga op midden-
Java, zo meldt Antara.
Wervelstorm in India Men
vreest dat er tenminste honderd
vissers verdronken zijn bij een wer
velstorm in de Baai van Bengalen
voor de kust van Orissa, de Indiase
staat waar een cycloon de vorige
week bijna 10.000 mensenlevens eiste.
Doodstraf voor Grogan Een
Jury in Los Angeles heeft gisteren
een lid van de hippie-groep van
Charles Manson, Steve Grogan. tot
de dood in de gaskamer veroordeeld
wegens moord op de filmstuntman
Donald „ü^horty Shea". Shea is vol
gens de officier van justitie op 27
augustus 1968 vermoord, maar zijn
lijk isn iet gevonden.
JERUZALEM (Reuter, AP) Vol-
gens het gezaghebbende blad de
„Jerusalem Post" stevenen de be
trekkingen tussen Israël en de Ver
enigde Staten op het ogenblik af
naar een grote confrontatie. De Ver
enigde Staten zouden Israël hebben
laten weten niet van plan te zijn
de levering van de door Tel Aviv zo
vurig begeerde Phantoms te hervat
ten.
Het blad dat zeer goede relaties
onderhoudt met het Iraëlische mi
nisterie van Buitenlandse Zaken zegt
dat de regering van premier Meir
vain plan is haar ambassadeur in
Washington Jitzak Rabin deze
week nog voor spoedoverleg terug te
roepen. De VS, aldus de Jerusalem
Post, houden de Phantoms vast om
Israël tot concessies te dwingen voor
de door Washington gewenste inte
rim-oplossing van de herroeping van
het Suezkanaal. De Israëlische re
gering heeft herhaaldelijk verklaard
niet voor de druk van de Verenig
de Staten te zullen zwichten. Ame
rika is bang dat levering van Phan
toms op dit ogenblik er zou kunnen
leiden dat Egypte zijn goedwillende
houding in deze zaak zal laten va-
Eind
De hoofdredacteur van het Egyp
tische blad Al Achram en persoonlijk
adviseur van president Sadat Mo
hammed Hassanein Heykal, heeft
gezegd dat er een eind moet komen
aan het .monopolie" van de V.S. in
de crisis in het Midden-Oosten. De
kwestie moet opnieuw voor de Vei
ligheidsraad worden gebracht, „niet
om er alleen maar over te praten,
maar om standpunten te bepalen".
Behalve de vier grote mogendhe
den moet ook China gehoord worden.
Heykal zei dat de V.S. drie doel
einden nastreven: het terugtrekken
van de Sowjet-Unie uit het Midden-
Oosten, Egypte isoleren van de rest
van de Arabische wereld en het on
dermijnen van de veranderingen die
wijlen president Nasser had aange
bracht.
De dialoog met de V.S. moet ech
ter worden voortgezet, zei Heykal.
President Nixon, die twee „reuze
stappen" gezet heeft door naar Pe
king en Moskou te gaan, spreekt lie
ver niet over het Midden-Oosten,
(Van <nze correspondent)
LONDEN Het feit dat presi
dent Sa<afc kort geleden het com
mando van de Egyptische stryd-
kracht»n op zich heeft genomen en
zijn toofdkwartier naar dat van
het cpperbevel van het leger heeft
verjiaatst. wordt in tegenstelling
mei sinistere commentaren door
eei uitstekend kenner van het
Midden-Oosten optimistischer uit
gelegd.
Het is de heer Miles Copeland,
een in Londen wonende vroegere
Amerikaanse diplomaat, die ver
bonden is geweest aan het Ameri
kaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken.
In een BBC-interview verklaarde
hij dat de interpretatie van Sadats
besluit als een aanwijzing dat
Egypte op het punt zou staan de
oorlog tegen Israël te hervatten er
volkomen naast is.
Volgens Copeland vloeit Sadats
„verhuizing" geheel voort uit een
voor de Egyptische president be
staand intern probleem. Hij zou
zich namelijk door deze stap willen
hoeden tegen een mogelijk tegen
hem gerichte coup van het leger.
Dit komt overeen met Israëlische
commentaren, waarin wordt gezegd
dat Sadat wordt bedreigd door een
groep officieren die de vijandelijk
heden tegen Israël willen hervat
ten.
Copeland zei dat Sadat als tweede
man onder Nasser enigszins te ver
gelijken was met Truman onder
Roosevelt. Sadat heeft voortreffe
lijk werk verricht, nadat hij van
Nasser een absolute chaos had ge-
erf d.
Het was het leger dat ervoor
zorgde dat Sadat aan de macht
bleef. Tegenover degenen die er
aan herinneren dat in 1967, kort
voor het uitbreken van de zesdaagse
oorlog, Nasser eveneens naar het
legerhoofdkwartier is verhuisd en in
Sadats besluit een parallel hiermee
zien, stelde Copeland dat ook Nas
sers intrek in het militaire hoofd
kwartier niets te maken zou hebben
gehad met de daarop volgende ge
beurtenissen.
Hij zei dat het nooit Nassers be
doeling was geweest Israël aan te
vallen. De Egyptische legerleiding
bestaat uit praktische lieden die
beseffen dat ondanks de Russische
wapens en technische hulp Egypte
niet in staat is Israël te verslaan
en dat zij niet het risico van een
derde nederlaag willen lopen.
Een dergelijke nederlaag zou ook
het einde van Sadat betekenen. Op
de vraag of Sadats gezag niet in
het gedrang komt indien er na zijn
overneming van de legerleiding
geen militaire actie zal volgen, ant
woordde Copeland dat Sadat zich
nu eenmaal in een situatie bevindt
welke geen oorlog, maar ook geen
vrede betekent, waaraan hy ten
enemale niet kan veranderen.
„Zyn stap heeft niets te maken
met een nieuwe actie tegen Israël",
aldus Copeland. Tegen ons zei de
heer Copeland dat hij dit allemaal
natuurlijk niet met 100 procent ze
kerheid kan zeggen, maar ik geloof
dat lk voor 80 procent gelyk heb".
„Egypte heeft met enorme inwen
dige problemen te kampen en is
niet gereed voor oorlog. Zoals de
zaken thans staan wil het Egyp
tische leger tegen niemand vech
ten".
Copeland heeft de Amerikaanse
diplomatieke dienst tien jaar gele
den verlaten. HU was aan verschei
dene Amerikaanse ambassades in
het Midden-Oosten verbonden.
Thans is hU adviseur van .Ameri
kaanse financiële belangen" in het
Midden-Oosten.
HU is de auteur van het boek
„The game of nations". In een ar
tikel in de Londense „Times" wordt
gesteld, dat ondanks de met behulp
van de Russen totstand gekomen
indrukwekkende heropbouw van de
Egyptische strUdkrachten met by-
behorende civiele maatregelen, het
belangrUkste feit is dat Israël een
overwegende superioriteit in de
lucht bezit.
Voor Egypte is het probleem nog
altyd hetzelfde, zoals dat destyds
door president Nasser werd gefor
muleerd, nameiyk een tekort aan
piloten die de modernste vliegtui
gen kunnen hanteren.
De juni-oorlog was een ernstige
klap voor het Russische aanzien
in de Arabische wereld. Een nieuwe
Egyptische nederlaag zou voor de
Sowjet-Unie nog erger zUn. Volgens
het verdrag met Rusland moet
Egypte Moskou raadplegen alvorens
zich in een nieuw militair avon
tuur te storten.
Van groot belang is dat president
Sadat bU het zoeken naar een po
litieke oplossing de volledige steun
heeft van het officierenkorps. Het
Egyptische leger heeft een sterkte
van tussen de 250.000 en 300.000
man, maar de grote meerderheid
bestaat uit ongeletterde boeren.
Zonder het bruggehoofd in de
Sinaï hebben de drie Egyptische
tankdivisies weinig nut en zelfs
met een bruggehoofd kunnen zy
weinig beginnen, zolang Israël het
luchtruim beheerst. Bovendien ma
ken de Egyptenaren zich weinig il
lusies over hun Arabische vrienden
in geval de vUandeiykheden op
nieuw zoudeD uitbreker
omdat daardoor in de V.S. een con
troverse kan ontstaan. ..Tenzij de
heer Nixon merkt dat hij onder
sterke druk komt te staan door de
grote ernst van de crisis in het
Midden-Oosten, geeft hij de voor
keur aan afwachten".
LONDEN (AFP. DPA) Amnesty
International heeft in een vandaag
gepubliceerde verklaring een onmid-
deliyk onderzoek geëist naar de be
handeling van de mensen, die in
Noord-Ierland zyn geïnterneerd. Am
nesty, een organisatie die opkomt voor
politieke gevangenen overal ter we
reld, zegt over bewyzen te beschik
ken dat een niet gering aantal ge
ïnterneerden gefolterd of minstens
mishandeld is.
Zeker 70 mensen die na invoering
van de interneringsmaatregelen op 9
augustus zUn aangehouden. zUn ty-
dens het verhoor ernstig mishandeld,
aldus de verklariing. Amnesty eist een
onderzoek door een internationale on
afhankelijke commissie, die haar be
vindingen openbaar moet maken. By
het verhoor zouden methoden zUn ge
bruikt als elektrische schokken, sla
gen op het hoofd en op de geslachts
delen. en het toendienen van midde
len, die waanvoorstellingen oproepen.
In sommige gevallen zou deze „be
handeling" vyf dagen achter elkaar
zUn toegepast Aframmelingen met
gummi-knuppels zouden aan de orde
van de dag zyn.
Terechtstellingen in Irak De
Iraakse pers maakt melding van de
terechtstelling van vyf ..saboteurs".
Zy waren door een militaire recht
bank ter dood veroordeeld. Een zesde
verdachte is door dezelfde rechtbank
tot levenslange dwangarbeid veroor
deeld. De veroordeelden zyn be
schuldigd van het vormen van gewa
pende benden, sabotage gepaard met
moord, gewapende overvallen, dief
stal van auto's en van gewapend
verzet tegen agenten van de veilig
heidsdienst.