Ziekteklacht vaak
inleiding gesprek
Auto niet uit centrum
BLAST'
Leidse neuroloog prof. Verjaal:
SINT NICOLAAS
GRAMMOFOONPLATEN
Sam van Weesel en Zoon
Baatzuchtige idealen
flein- en promenade-
deeen in Breestraat
1
Ia
ft
r
JDAG 5 NOVEMBER 1971
LEÏDSCH DAGBLAD
EIDEN „Van de mensen, die bij de dokter komen,)
'Jongeveer tachtig procent niet lichamelijk ziek, maar,
ajft psycho-sociale moeilijkheden. De lichamelijke klacht
^•dt vaak gebruikt om een introductie te krijgen voor
V| gesprek. De arts moet langs die lichamelijke klachten
Jjinen heenkijken, maar dat wil niet zeggen dat hij ze
egt negeren".
it
het woord is prof. dr. A. Ver-
li neuroloog (zenuwarts) in het
iemisch Ziekenhuis in Leiden.
riiis voorzitter van de Vereni-
voor psychiatrie en neurolo
die deze week honderd ja ar
lat. Een eeuw, waarin vooral
jaren steeds meer
meer moeite hebben zich
Hkig te voelen. Mensen
fe problemen worstelen die
^niet aan kunnen en waarmee
Aar de psychiater gaan.
Jjsychiater kan de patient lang
■altijd helpen. „Het komt re-
eVtig voor," zegt prof. Verjaal,
;Dde psychiater patiënten door-
nt naar de neuroloog. Als by-
^eeld een man van middelbare
•Jd zijn werk minder goed
doen, minder aardig is voor
kortom op een wat la-
niveau komt te staan, dan
lang duren voor die man
in de gaten heeft. Bij de
Hoog blijkt dan dat de man
heeft. De prak-
dat het goed is wan-
ki een psychiater een jaar in
■a neurologische kliniek heeft
atkt, zodat hij geconfronteerd
1 met de biologische genees-
;epreniging voor psychiatrie en
jlogie heeft ongeveer 1400 le-
ni300 neurologen, 600 full-time
ooaters en 500 neurologen-psy-
ï.srs)Zij werkt samen met
isaties in alle geledingeh die
la bezig hoifden met de zorg
tde geestelijk gestoorde mens.
ajciale psychiatrie wordt steeds
grijker. Bij gemeentelijke
.trische diensten, bij vereni-
en consultatiebureaus wer-
vaak maatschappelijke psy-
De psychiater is gesteld
(menwerking met de psycho-
Enerzijds reiken zij elkaar
ind. maar aan de andere
kunnen zij met elkaar in
komen. Prof. Verjaal: „De
ihappelijke psychiater pro-
ADVERTENTIE
jakamandelen
MATZE
Hogewoerd 115, Leiden
beert de mensen sociaal te hou
den. Als iemand uit een inrichting
wordt ontslagen, probeert hij
voor te zorgen dat die mens weer
in de maatschappij wordt opgeno
men. Wat moet je doen als Je in
een situatie zit die je niet aan
kunt? En waar moet je met Je
problemen naar toe? Vroeger gin
gen de mensen met hun proble
men nog naar de pastoor of d<
dominee. Nu gaat men naar de
dokter, die vaak geen oplossing
heeft. De patient wordt doorge
stuurd naar de specialist, die hem
weer naar een andere specialist
stuurt. Voor die mensen is het
fijn dat er psychologische psy
chiaters zijn. Mensen met acute
problemen, en dat zijn er heel
wat, kunnen gelukkig terecht in
crisiscentra."
Psychiatrie
De animo voor vrije vestiging neemt
bij de psychiater ietwat af. Hij gaat
steeds meer in dienstverband werken,
bijvoorbeeld in een ziekenhuis."
Congressen over de geestelijke ge
zondheidszorg, een bestseller zoals
„Wie is van hout' van de psy
chiater Jan Foudraine, de moei
lijkheden rond de psychiatrische
afdeling Dennendal in Den Dolder
bewijzen maar al te goed dat er
beweging is in de psychiatrie. Het
aantal patiënten groeit, waaronder
ook steeds meer kinderen. Een
jonge loot aan de psychiatrische
stam is de kinder-psychiatrie, een
moeilijk sub-specialisme dat zich
apart ontwikkelt. Maar de kin
kinderen vroegtijdig opsporen zet nog
te weinig zoden aan de dijk, omdat
de psychiater per week maar één
patiëntje kan hebben.
Altijd psychiater?
Prof. Verjaal: „Mensen zoals Jan
Foudraine zijn heel nuttig omdat
ze ergens in rammelen. Er komen
problemen op tafel die de moeite
waard zijn om over te praten.
Maar zulke mensen bepalen niet het
aht van de psychiater. De
mensen in opleiding zijn het roe
rigst. Maar met einde elzoscsdu-
rigst. Maar met eindeloze discus
sies schiet Je niets op, wel met
een gesprek. De psychische milieu-
hygiene is zeer belangrijk, maar
of daar altijd psychiaters aan te
moeten komen weet ik niet.
We kunnen nog heel wat verande
ren en verbeteren op dat gebied.
Maar ik voel er niet veel voor om
als een patiënt op de grond poept,
in mijn handen achter hem
aan te brengen.
LEIDEN Met de opening van de
supermarkt van De Gruyter. die als
onderbouw fungeert van een royaal
flatgebouw wethouder Lijten was
er gistermiddag voor naar Zuid-
West gekomen is de bebouwing
ATTENTIE
Parkeergelegenheid heeft U op
een minuut afstand, v. d. Werf-
straat, Oude Rijn, Kaasmarkt.
Twee minuten Hooigracht (Ir.
Driessenstraat) Oude Vest en
Langegracht (Lichtfabrieken).
Het loont de moeite om deze
grote collectie en de beste mer
ken in te zien.
Onze traditie is „altijd voor
deliger" geen valse leuze „van
zoveel voor zoveel" maar het
gehele jaar „voor zoveel". En
toch vak-standing als echte
Juweliers en Horlogers. Onze
eigen ateliers onderstrepen dit
door echte vakservice te bie
den. Doet er uw voordeel mee.
Gouden sieraden, verlovings
ringen, horloges, klokken, cas
settes, verzilverde geschenk
artikelen, briljant. -
Juwelier-Horloger
v. d. WATER
Haarlemmerstraat 181.
van het Bevrijdingsplein vrijwel vol
tooid (foto Holvast). In dertien Jaar
is hier een winkelcentrum gegroeid,
dat wethouder Lijten „één van de
best geoutilleerde stadsdelen buiten
de singels" noemde. Drs. W. N. van
den Dries, filiaaldirecteur van De
Gruyter, die de dagelijkse leiding
van de supermarkt in handen stelde
van de bedrijfsleider, de heer Buite
laar, herinnerde eraan, dat de eer
ste vestiging van dit winkelbedrijf in
Leiden uit 1910 dateert, men begon
toen in de Maarsmanssteeg. Met de
opening van deze supermarkt is de
verkoopoppervlakte in dit winkelcen
trum voor De Gruyter van 180 vier
kante meter in de oude zaak aan
de Vijf Meilaan uitgebreid tot 1100
vierkante meter. Wethouder Lijten
deelde deze middag ook een compli
mentje uit aan het bestuur van de
winkeliersvereniging „De Luifel-
baan", dat van dit winkelcentrum
iets heeft weten te maken. Hij greep
daarvoor terug op de evenementen,
die onlangs plaatsvonden bij het
tienjarig bestaan van de vereniging.
De bouw van een brug over de Kor
te Vliet in het verlengde van de Vijf
Meilaan, waardoor Noord-Hofland
een aansluiting ontvangt met Zuid-
West, betekent volgens de wethouder
een vergroting van het verzorgings
gebied voor het winkelcentrum. De
voorzitter van „De Luifelbaan"
maakte in zijn woord van gelukwens
bezwaren tegen de eventuele vestiging
van een bankgebouw in het voorma
lige pand van De Gruyter, te meer
omdat ook een kledingmagazijn een
serieuze gegadigde is en aan een
dergelijke branche meer behoefte
bestaat dan aan nog meer banken
in deze omgeving.
ADV EK I'ENTIE
.0Of£W
VAN
Spiece diable
Deze is geregen met ossenhaas,
varkenshaas, paprika, cham
pignon en ui en overgoten met
duivelssaus als garnituur, wor
den diverse soorten aardappe
len, rijst en groenten by geser
veerd f 8,75.
Dageiyks geopend van 17.00 tot
23.00 u., zaterdags en zondags
v.a. 12 tot 23 uur.
HOOFDSTRAAT 63,
NOORDWIJK AAN ZEE
ADVERTENTIE
HOGEWOERD 112
Wy dienen respect te hebben voor
waarachtige idealen van hen. die
zich in dienst stellen van hun God,
zoals missie- of zendingsarbeid. hulp
aan ontwikkelingsgebieden. Voor hen
die in het verleden offers hebben ge
bracht voor gelijkstelling van het
Christelijk onderwijs met het open
baar onderwijs. Voor onderwijsman
nen, die in het verleden uit overtui
ging het christelijk onderwijs dien
den tegen een heel karig loon ver
geleken bij hun collega's bij het
openbaar onderwijs. Zo kunnen we
wel pleiten voor de arme landen,
voor de sociaal zwakkeren enz. op de
zak van de gemeenschap. m°ar dit
is nog geen sociale bewogenheid
Als Je verneemt dat de fractieleider
van een politieke partij f 65.000 per
Jaar ontvangt voor het kraken van
zijn tegenstander en zodoende kan
wonen in een pracht bungalow van
plm. f 350 000 komt de vraag naar
voren: ziln we blind geworden in
Nederland? Zo zijn er ook leiders,
ook wel progressief, die tegen huur
verhoging zijn. Velen wonen goed
koop, Ja wonen met hun hoog inko
men in een woningwetwoning. Blijk
baar bestaat him ideaal in het zoveel
mogelijk leven op de zak van de an
der. Ze spelen voor weldoener maar
in wezen zijn het in onze ogen volks
misleiders, die ook voor Sinterklaas
spelen.
Bil onderzoek blijkt, dat ook het
publiek achterdochtig wordt voor de
ze politici. Kreten van bedrog,
broodheren zijn aan de orde van de
dag. zelfs van hen die behoren tot de
meest linkse groepering. Nu we een
overvloed van academisch gevorm-
den krijgen, zullen nog meer gaan
dingen naar een baan van volksver
tegenwoordiger. Wat is de zin van
een partil als D'66. P PR zelfs PSP?
Het zijn handlangers van de P.v.d.A.
Wat is er terecht gekomen van de
ontploffingstheorie? Het is ee
lachertje
Eind 1969 en een deel van 1970
waren slechte bouwperiodes.
Minister Schut kon het aantal ge
plande gebouwde woningen niet ha
len. Hij werd in de kamer en voor de
In het LD van 3 november J.l.
stond op pag. 11 een foto van Ameri
kaanse demonstranten tegen de door
de VS. voorgenomen kernproef bij
Alaska. Op een van de borden waar
mee gedemonstreerd werd stond te
lezen: „Welcome to the Union,
Alaska! You'll have a blast..." Ik
meen, dat het onderschrift bij de fo
to niet Juist weergeeft waarin het
dubbelzinnige van het woord „blast"
gelegen is. Als ik het mij goed herin
ner een woordenboek van het
Amerikaanse slang heb ik niet bij de
hand wordt „blast" onder andere
gezegd van een uitbundig, luidruch
tig feest. Men moet dan zoiets lezen
als: „Welkom in de Unie, Alaska! Je
wordt met een knalfuif ontvangen
W. M. van Vliet
Levendaal 101
Leiden.
Lezers schrijven
T.V. verguisd, uitgekleed, letterlijk
voor schut gezet. Populair gezegd
opgehangen, politiek vermoord. Zijn
overlijdensakte als minister lag al
klaar. Nu zijn de rollen omgekeerd.
Het aantal gebouwde woningen over
treft verre de verwachting. Wat zegt
nu deze progressieve groep: het was
een gunstig bouwjaar. Voorheen
telde het slechte bouwjaar niet me
de.
De progressie ven eisten elk Jaar
°en reële loonsverhoging en nog! Ze
nebben meegeholpen aan de inflatie
en we zijn nu vastgelopen.
Wie hebben er het meest van ge
profiteerd? De leiders. Immers 10
pet. van hun hoog inkomen is ont
zaglijk meer dan dat van de sociaal
zwakkeren, terwijl het levensmidde
lenpakket in prijs gelijk ligt.
We zijn allerwege op de verkeerde
weg. Ook bij de omroep. ER wordt
kwistig met het geld omgegaan.
We vrezen, dat zodoende de om-
roepsbijdragen moeten worden ver
hoogd. Ook daar wordt al voor Sin
terklaas gespeeld.
Koopman en
straatmaker op
dievenpad
LEIDEN Ze wilden graag een
pick-up installatie hebben, een 24-
koopman en 22-jarige straatmaker
uit Leiden. Misschien hadden zij die
best kunnen kopen, doch ze gebruik
ten een andere methode. Zij verschaf
ten zich des nachts toegangs tot een
winkel en namen hetgeen zij zich
wensten, een pick-up met alles erop
en eraan.
Er werden ook nog aardig wat lang
speelplaten vermist, doch het twee
tal ontkende bij de Haagse rechtbank
dat zij die hadden meegenomen. Wan
er zouden ook nog andere dieven die
nacht op pad zijn geweest en hun
deel genomen, waaronder dan de
langspeelplaten.
De officier van Justitie had die in
zijn dagvaardig dan ook buiten be
schouwing gelaten, omdat het met de
pick-up al genoeg was. Beide ver
dachten bezitten trouwens geen
blanco strafblad en voor de koopman
wordt een voorwaardelijk ter be
schikkingstellen van de regering
overwogen. De straatmaker had twee
maanden gevangenisstraf voorwaar
delijk boven zijn hoofd hangen.
De eis luidde voor de koopman zes
maanden gevangenisstraf waarvan
drie maanden voorwaardelijk proef
tijd van 2 Jaar met teruggave van
de auto, die voor vervoer van de buit
was gebruikt en tegen de straatmaker
twee maanden onvoorwaardelijke ge
vangenisstraf.
De rechtbank zal over 14 dagen
vonnis wijzen.
)tfDEN De Breestraat wordt binnen het jaar opgenomen in
irsemi-voetgangersgebied in de Leidse binnenstad, zo staat bij
«besluit vast, hoewel de PvdA-fractieleider Van Aken er van de
I in een discussie in de raad duidelijk aan twijfelde ondanks
ibositieve knikken van wethouder Kret. Hoe dan ook, als de
«straat min of meer promenade wordt, zal er wel iets moeten
•foren ter verhoging van aanzien en gezelligheid, Twee ideetjes
iwoor iri deze rubriek.
h Leidenaar zou de al jaren dichtgetimmerde gebouwen van
wfantoor en belastinggebouw (foto rechts) afgebroken willen
(en op de plaats hiervan een plein maken met aan de wand
dflmarkt winkels of iets dergelijks. Een plein op deze plaats
de Breestraat een ruimtelijk effect en Leiden een binnenstads-
zo is zijn mening. Toen het oude Minerva was afgebrand,
(er ook zo'n ruimte.
ic ruimte is intussen opgevuld met een nieuw sociëteitsgebouw,
de buitenkant beslist niet gezellig is. Hieronder een frag-
op de foto wordt gewerkt, maar het is een archiefplaatje
niet aan een terrasachtige entree, die het Leids Studenten
fis volgens een tekening in zijn blad voor ogen staat.
■Ml
mL
1Binnenstad
1onder
'de loep
ins Melkert
Leiden werkt er naar toe, maar dr. Bak stelt:
Leiden draait nu een dag of tien
met een gedeeltelijk voor auto's af
gesloten binnenstad. Het loopt in
zoverre goed, dat er geen grote oo-
stoppingen zijn voorgekomen, maar
er zijn toch wel enkele kanttekenin
gen te plaatsen.
Het is ronduit Jammer, dat het
werk op de Boommarkt, gevolgd
door aanpassing van de verkeers
lichten, zo lang duurt. Daardoor
ts een rommelige situatie ontstaan.
Ondanks het verbod slaan automo
bilisten gewoon linksaf. Gebrek aan
duidelijkheid in de bebording is er
mede de oorzaak van.
Het is verder Jammer, dat de
verschillende maatregelen niet wor
den begeleid door controle van de
zijde van de politie. Als het druk is,
wordt in de Haarlemmerstraat
behalve door fietsers wel de hand
gehouden aan het rijverbod, maar
's morgens en 's avonds is het een
chaos. Men ziet het bord "voetgan
gersgebied" kennelijk bewust?
over het hoofd en raast in beide
richtingen door de straat. Hierdoor
is een gevaarlijke situatie gescha
pen, die slechter is dan de voor
gaande.
Gebrek aan controle is er voorts
oorzaak van. dat van het wandelge
bied Nieuwe Rijn (op markt- en
koopavonddagen aangevuld met
Oude Rijn) totnogtoe niet veel te
recht komt. Men rijdt er gewoon,
men parkeert er gewoon alsof er
niets gebeurd is en er geen borden
staan. Zo kan het niet.
Op de Hoogstraat daarentegen
gaat het goed en de situatie in de
Steenstraat loopt ook, zij het, dat de
bromfietsers hier voor het gevaar
zorgen. Ik heb het eerder gezegd:
die bromfietsers moeten eruit en de-
zeldfe omweg maken als de auto's.
In het licht van de maatregelen in
de Leidse binnenstad past het de
zienswijze te vermelden van dr. L.
Bak uit Amsterdam, zoals hij die
uitte op de in Delft gehouden eerste
nationale dag voor de biinmenstad.
Ik las erover in nde Gooi- en Eem-
lander.
Dr. Bak stelde, dat de stadsker
nen altijd een eenheid hebben ge
vormd in economische, sociale en
stedebouwkundige zin. maar dat er
thans duidelijk sporen van ontbin
ding zijn waar te nemen. Uit zijn
onderzoekingen is gebleken, dat de
kopers voor een groot deel van bui
ten het stadscentrum komen.
Hij stelde, dat men de auto be
slist niet uit de binnenstad moet
bannen. „Voolal moeders met kin
deren gaan niet met de bus inkopen
doen. maar met de auto. Bovendien
is de auto voor de vrouw een zeker
symbool van emancipatie".
Dr. Bak gaf als zijn persoolijke
mening dat om de binnensteden
weer leefbaar te krijgen men het
woonwerk-verkeer zou moeten ver
plichten met openbaar vervoer van
en naar de binnenstad te reizen en
dat men de kopers per auto zou
moeten toelaten. Hij is van mening
dat een te strak monumentenbeleid
veel schade zou kunnen doen aan
het voortbestaan van de binnenstad
als koopcentrum.
Er is nog niet veel bekend over
het functioneren van de detailhan
del in de binnensteden. Spoedig
moet een wetenschappelijk instru
mentarium voorhanden komen,
waardoor met meer kracht de bin-
nenstadsproblematiek kan worden
aangepakt. We moeten met recon
structie oppassen, dat we geen par
ticulier kapitaal vernietigen en duur
gemeenschapsgeld gaan investe-
ADVERTEMTTE
Zaterdag
DAF-DAG
Geopend van 10.0016.00 uur.
DAF CENTRUM
Leiden
(GEBRS. VAN ULDEN)
Showroom Verdamstraat 6,
Telefoon 23041
Binnenstad] es
Eén puntje uit de nota samen
werkingsstructuur openbaar ver
voer, uitgebracht door burgemees
ter en wethouders van Utrecht, het
dagelijks bestuur van de kring Mid
den-Utrecht en de directie van de
Nederlandse Spoorwegen. Öok Lei
den en het gewest kunnen hun voor
deel hiermee doen. Het uitgangs
punt is: De bemoeienis van de over
heid met het openbaar vervoer in
de stadsgewestelijke gebieden strekt
zich over verschillende overheidsor
ganen uit, o.a. de gemeentebestu
ren. Wil het openbaar vervoer opti
maal functioneren, dan zal behalve
integratie aan de zyde van de ver
voerders ook beleidsintegratie aan
de kant van de beleidspalende over
heidsorganen nodig zijn.
Leiden krijgt misschien nog
eens parkeergarages. Op t Utrecht
se Kanaleneiland dreigt de par
keergarage een ramp te worden De
garage staat leeg. terwijl iin de om
geving nauwelijks nog een open
ruimte is te vinden voor een auto.
De werknemers zetten hun auto niet
in de garage, maar in de woonbuurt,
die daardoor onleefbaar wordt.
li e kunnen er iets aan doen
Er is bij het ministerie van CRM een interessante folder ver
schenen: „U kunt er wat aan doen". Aan die oude vaak haveloze
woningen en buurten, die ook Leiden kent. Om voor subsidie van
CRM in aanmerking te komen moet een plan betrekking hebben
op het wonen in een wijk of op de woonomgeving en bovendien
moet het tot stand komen in samenwerking met de bevolking. CRM
en gemeente betalen ieder de helft. De gemeente kan naderhand
in het algemeen haar aandeel terugkrijgen.
Voor voorzieningen, die een wijk meer leefbaar maken, is maxi
maal f. 150,000,- per wijk per jaar beschikbaar (kinderspeelplaats,
trapveld, groenaanplant). Subsidie kan worden toegekend voor stich
ting van wijkcentra, voor aanstelling van een functionaris, die het
vertrouwen heeft van de buurt en deze sociaal begeleidt. Ook de
kosten van voorlichtingsactiviteiten worden betaald. Ook kan er
geld op tafel komen voor sociaal onderzoek en woningverbetering.
We moeten in Leiden deze bron toch maar eens aanboren.
