De Vonk aan het doven?
Rijnoord' is
over anderhalf
jaar te klein
Verdachte acht
zich schuldig
wilijkheden in vormingscentrum
)r meisjes in Noordwijkerhout
Zwammerdam in
scherf en prent
RECHTBANK BESLIST ANDERS
Bezetting bedden Alphens ziekenhuis groeit maandelijks
LG 5 NOVEMBER 1971
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 13
IW1JKERHOUT Voor de tweede keer in een jaar
jer ernstige moeilijkheden ontstaan binnen de staf van
'oordwijkerhout gevestigde vormingscentrum vóór
,De Vonk". Aan de ene kant staan de directrice, drs.
5tra en het overgrote deel van de huishoudelijke staf,
idere kant de adjunct-directeur drs. A. P. M. Schrij-
le vormingsstaf. Het conflict (dat gaat over knélpun-
janisatie en beleid, de uitwerking van de doelstellin-
\De Vonk en over verschillende manieren van werken
staf) heeft geleid tot het met verlof zenden van drs.
rs (met uitzicht op ontslag) en tot het stil leggen van
ïingswerk in De Vonk tot begin december.
vormingsteam. Hij ziet als nieuwe
lijn voor De Vonk: aansluiting bij de
geestelijke gezondheidszorg (con
tacten met JAC, Release, MOB) in
plaats van vormingswerk. "En dan
heb ik op het oog de Jongeren tussen
13 en 17 Jaar, die niet misdadig
zijn, niet in een psychiatrische in
richting hoeven, Jongeren die met
ziohzelf overhoop liggen. Voor die
categorie is in Nederland nog maar
weinig". Maar dat is voorlopig nog
een papieren plan.
Er wordt dn de zomer van dit Jaar
toch een lange cursus gehouden. Het
succes is groot, "mensen uit het
veld" laten zich er lovend over uit.
Moeilijkheden
Maar dan beginnen de moeilijk
heden pas. De vormingsstaf verwijt
de huishoudelijke dat zij zich niet
houdt aan een besluit dat de af
schaffing van de hiërarchieke ver
houdingen behelst. Bovendien vindt
de vormingsstaf dat taken, functies
en verantwoordelijkheden op papier
moeten staan en niet vaag en mon
deling moeten worden geregeld. De
vormingsstaf zegt ook graag te wil
len weten wat de directrice precies
doet "want dat is ondoorzichtig".
Daarom zet de vormingsstaf aan tot
het schrijven van werkportretten
door elk staflid. De stemming ver
slechterd, de huishoudelijke staf
voelt zich bedreigd door de werkwij
ze van de nieuwe adjunct-directeur,
men vindt ook het tempo van de re
organisatie te hoog. Schrijvers:
"Hoe dat mogelijk is. weet ik niet.
Er -is nog niets gereorganiseerd.
Maar misschien kan het praten er
over ook te snel gaan".
Schrijvers geeft toe dat hij een
directe wijze van benaderen heeft.
"Ik zeg waar het op staat, ik ge
bruik geen versierseltjes. Maar ik
j wil best erkennen dat ik ook fouten
j heb gemaakt".
I Half september vindt er een stu-
1 dieweek plaats van de Woodbroo-
kers. Daar wensen Schrijvers en
zijn medewerksters zich niet te con
formeren aan de Woodbrookers-
sfeer, hetgeen een diepe schok is
voor drs. Dijkstra.
Eind september gaan alle stafle-
t is, zoals het centrum zelf
ies centrum voor
an 13 t/m 17 Jaar die
chool of op het werk zijn
(een agoog is iemand
met de veranderingspro-
aensen en organisaties),
{"centrum voor die Jonge-
aun persoonlijke groei en
geen antwoord meer
kun emotionele en relatie-
I Problemen die vaak spe-
voor hun leeftijdsfase",
[jiedt dan gedurende zes
gen) weken een groep
ongeren individuele en
[iteiten aan. Uitgangs-
rbij zijn de vrijwilligheid,
beid en zelfstandigheid
nemers. Behalve die cur-
weken biedt De Vonk
an leerlingen van huis
voor werkweken,
liering van het werk be-
[en provincie nemen sa-
80% van de totale kos-
ün rekening, de resterende
i uit eigen baten te komen.
Historie
goed inzicht in het con-
noodzakelijk een blik te
historie van De Vonk.
wordt in 1918 gebouwd
streven van de onver-
Emilie Knappert, een
•iciërsdochter van chris-
se, mede-oprichtster van
Volkshuis, een vrouw die
,d is met het lot van de
beidersstand. De Vonk
begintijd dienst als va-
ijf voor Jonge fabrieks-
de jareh twintig
ccent te liggen op de ka-
ing (door hen in aanra-
brengen met de natuur),
amheid en gemeen-
ALPHEN AAN DEN RIJN/ZWAMMERDAM „Zwammer
dam in scherf en prent". Zo heet de (kleine) expositie die
van dinsdag 16 november tot en met vrijdag 19 november in
het voormalige gemeentehuis van dit deel van Alphen zal
worden gehouden.
Aan de hand van archeologisch materiaal, alsmede van
foto's en tekeningen, zal een beeld worden gegeven van de
bewoning ter plaatse rond het begin van de jaartelling, de
Romeinse periode. Tevens wordt aandacht geschonken aan
de nieuwe aanwijzingen uit de negende en tiende eeuw, de
Noormannentijd.
Voorts zal de Swadenburgerdam. in samenhang met het in
cultuur komen van de gehele omgeving in de Middeleeuwen,
uitvoerig worden belicht. Een duidelijk beeld van het dorp
Zwammerdam, vanaf het begin van deze eeuw. zal worden
gegeven door middel van een collectie soms unieke
prentbriefkaarten en foto's. Op verzoek zal, bij voldoende
belangstelling, een korte dia-serie worden vertoond, teneinde
van sommige historische facetten wat nader te kunnen ken
nisnemen.
Deze expositie, die wordt opgezet en zal worden begeleid
door de heer P. C. Beunder uit Bodegraven, is te bezichtigen
's avonds van half acht tot tien uur. De entreeprijs is twee
kwartjes; kinderen beneden de veertien jaar betalen half
geld.
wijzigingen in het Vonk-
n er aan het eind van de
als Hermien v.d. Hei-
ce is. Geïspireerd door de
:holen in Denemarken
met de intemaatsmetho-
ien voor plattelandsmens- 1
ansen, spelen, zang, han- 1
staatsburgerschap, kin-
ng, taal- en letterkunde,
iepen e.a.). In de crisis
ergaan opzet, werkwijze
nden grote verandering.
dan vooral in om het
moréel van de werklozen
jaat De Vonk een fusie
le Woodbrookersbeweging,
isatie die een samensmel-
van socialisme en chris-
et afwijking van klassen-
partsijgebondenheid. De
ers hechten grote waarde
ïtie en het kweken van
sfeer. Na debevrijding
Vonk-werk weer op gang,
sus "Tussen school en le
sjes van 14—16 Jaar
ke ontplooiing, voorberei-
tere functie in gezin of be
lle en culturele vorming;
rdt ook seksuele voorlich-
st).
ren zestig worden de lan
en drie keer per Jaar ge-
arnaast zijn er de vor-
De cursisten zijn
ïgrijpelijk overigens
ider meisjes uit 'de lage-
ngsgroepen, maar meisjes
r jaar voortgezet on-
n gestrand; meisjes met
ïoeilijkheden.
Inzinking
eind van de Jaren vijftig
Vonk te kampen met een
lat nog altijd niet is opge-
nimo voor de lange cur-
flauwt, het aantal deel-
loopt terug. H. Schee-
in zijn scriptie over De
iet 50-Jarig bestaan (1968)
ie is door de Jaren heen
ndig gewijzigd: was het
de samenleving die haar
tuidelijk manifesteerde en
i Vonk dan spontaan rea-
tast men in het duister
eventueel bestaande be
is men bezig een vraag
werk te creëren",
is op zoek naar een nieu-
indentiteit. De groeiende
den daarover culmineren
het mislukken van de ne-
cursus: van de 23 meis-
a er tien voortijdig op.
lg van dit deprimerende
dat het merendeel van
trekt.
vraagt en krijgt een Jaar
n de overheid om zich te
problemen; alleen de
ken gaan door. Er wordt
e staf aangetrokken en de
wvan wordt de Amster-
■yoholoog Pons Schrijvers
^teld in de functie van ad-
*ur. Hij is coach van het
den hun klachten en grieven op pa- j
pier zetten. Het wordt een <was>
lijst van veertig punten. Er is kri- j
tiek op iedereen en alles. De kloof
die tussen beide staven gaapt is j
groot, evenals die tussen directrice j
en adjunct-directeur. Schrijvers:
"Het is terug te voeren op mentali-
teitsversohil" en "Weerstand tegen
veranderingen".
Kritiek
Op een laat tijdstip wordt het be
stuur van De Vonk (dat overigens
sinds 1969 geen ledenvergadering
heeft gehouden) in de kwestie ge
mengd. Het laakt het "bruuske op
treden" van Schrijvers, de clan
vorming van de vormingsstaf en
I vindt de demonstratie tegen de
j Woodbrookers-achtergrond van De
Vonk onjuist Men verwijt Schrij-
I vers voorts op een soort machts
greep uit te zijn. De kritiek richt
zich niet zozeer op Schrijvers visie
als wel op de manier waarop hij
uiting aan zijn misnoegen geeft. Het
eind van het lid is dat schrijvers
door het bestuur met "verlof" wordt
gezonden. Hem wordt verzocht een
andere baan te zoeken. In huize De
Vuursteen mag hij nu alleen nog
naar De Vonk kijken. Met het oog
op het conflict kunnen er tot half de
cember geen werk- of vormingswe-
ken op De Vonk worden gehouden.
(Tot dusver ontbreekt de visie van
mej. Dijkstra op het conflict. Zij is
daartoe wel uitgenodigd, maar
wenste er niet op in te gaan. Mej.
Dijkstra beschouwt het als een "in
terne zaak". De vraag is of dat zo
is. In vele verenigingen en stiohtin-
gen in dit soort werk broeien deze
conflictsituaties)
De Vonk verkeert in een crisis,
zoals meer v erenigingen die hun
wortels hebben in een roemrijk ver
leden. Men zal de doeleinden op
nieuw moeten formuleren, zoals dat
sinds 1918 al meer keren is gebeurd.
Het gaat om het voortbestaan, om
op moderne, aangepaste wijze steun
te verlenen aan de kwetsbaren in
deze maatschappij. Zo vlug ont
slag geven aan iemand, wiens visie
inzet en enthousiasme buiten dis
cussie staan, lijkt niet de meest
constructieve methode te zijn.
Wat De Vonk nodig heeft is een
vonkje dat de naam draagt van "in
spiratie".
Huize „De Vonk"
Ds. I an Zanten
in ziekenhuis
ENSCHEDE De praeses van de
synodè van de Ned. Herv. Kerk, de
Wassenaarse predikant ds J. A. G.
van Zanten ligt in het ziekenhuis
nadat hij een week geleden een
hartaanval heeft gekregen. Hij is
inmiddels buiten levensgevaar. In
verband met zijn ziekte wordt de
komende synodezitting van 15 tot en
met 17 november niet door ds. Van
Zanten, maar door zijn plaatsver
vanger ds. J C. H. Jörg uit Apel-
aoorn geleid.
ALPHEN AAN DEN RIJN De
j Alphense politie heeft gisteren 23
l snelheidsovert-reders op de bon ge-
slingerd. Bij een controle aan de
Prins Bernhardlaan werden snelhe-
I den gemeten tussen de 65 en 80 ki-
I lometer.
DEN HAAG Is een 42-Jarige
technisoh-directeur van een bedrijf
uit Schipluiden schuldig aan de dood
van een zijner arbeiders? Deze vraag
was het essentiële punt voor de
Haagse rechtbank In Boskoop waren
door het breken van een plank drie
arbeiders van een hoogte van negen
meter omlaag gestort. Een van de
arbeiders kwam hierbij om het leven.
De verdachte voelde zich hieraan
inderdaad schuldig, maar de recht
bank wist het allemaal nog niet zo
net. De vraag rees, of de verdachtp
die verantwoordelijkheid voor zijn
arbeiders wel bezat.
De arbeiders waren op 6 maart
bezig aan herstelwerkzaamheden aan
een dak. Ze stonden daarvoor op
enkele steigerplanken waarvan de
breedte 23 centimeter bedroeg, in-
plaats van de voorgeschreven 60 cen
timeter. Ook zou een zg. brug nood
zakelijk zijn geweest. Wegens over
treding van de veiligheidswet was
verdachte veroordeeld tot f 1000
boete. In hoger beroep gekomen
bleek dat de verdachte wel in naam
technisch-diretceur was, maar nooit
als zodanig is aangesteld. Hij is ook
niet schriftelijk belast met die taak
Volgens de verdachte is er wel over
gepraat. De president merkte op. dar.
er dan een duidelijke taakomschrij
ving en verantwoordelijkheid voor de
verdachte dient te zijn. De officier
van Justitie kon zich voorstellen dat
verdachte zich de gevolgen van het
ongeluk erg aantrekt. Er is geen
sprake van opzet of grove schuld,
zodat de aanklager met een boete
van f 600 wilde volstaan. De advo
caat pleitte voor vrijspraak in deze,
omdat niet bewezen is. of de ver
dachte de verantwoordelijke man is.
De rechtbank zal over 14 dagen uit
spraak doen.
Verkeer op
Sehouwweg
weer normaal
ASSEN AAR Zoals onlangs in
een vergadering van de gemeente
raad is besloten, is het tweerich
tingsverkeer op het gedeelte van de
Sehouwweg tussen de Storm van
's-Gravesandeweg en de Backersha-
genlaan hersteld. Er is op dit weg
gedeelte geruime tijd eenrichtingver
keer van kracht geweest in verband
met werkzaamheden aan de Backers-
hagenlaan. Dit leverde o.m. bezwaren
op van de middenstand.
Directeur Bergsma'Zieken
huis moet geen fabriek worden'.
ALPHEN AAN DEN RIJN „Voordat we anderhalf jaar verder zijn is „Rijnoord"
uit zijn jasje gebarsten. De bezetting van de bedden is de laatste twee jaer zo sterk toe
genomen (van 54,7 tot 85 procent), dat we hard aan uitbreiding moeten gaan denken.
Maar we worden in de wielen gereden door de nieuwe Wet ziekenhuisvoorzieningen.
Vandaar dat we, wat nieuwbouw betreft, wat minder armslag hebben."
Directeur Bergsma neemt een
flinke haal aan zijn sigaret, inha
leert de rook erg diep en zegt: „Ik
dacht wel, dat de regering gelijk heeft
met deze maatregel. Er wordt op het
ogenblik gewerkt aan een landelijk
ziekenhuisplan, waarin wordt be
paald hoeveel bedden er in een
streek voor patiënten beschikbaar
moeten komen. Het betekent voor
„Rijnoord", dat het zijn uitbrei
dingsplannen voorlopig wel in de
Door
Jan Westerlaken
Foto
Will Dijkman
ijskast kan zetten. Het is voor mij
echter een uitgemaakte zaak, dat het
Alphense ziekenhuis op deze basis
over anderhalf Jaar niet kan worden
voortgezet. Een ziekenhuis met hon
derdvijftig bedden zal dan financieel
beslist niet te „runnen" zijn".
Directeur Bergsma wil absoluut
niet, dat zijn ziekenhuis een fabriek
wordt. „Als we uitgroeien tot 250 a
300 bedden vind ik het voldoende.
Wanneer we tot uitbreiding zullen
overgaan, dacht ik dat de kinderaf
deling in een apart paviljoen moet
worden ondergebracht. Hier omheen
zullen dan diverse speelgelegenheden
werden gecreëerd. Daarnaast moet
ook de afdeling vrouwengeneeskun-
de onderhanden worden genomen.
We moeten nu de basis leggen, zodat
we direct, wanneer dit nodig is, met
onze definitieve plannen voor de dag
kunnen komen".
Voorlopig bepaalt het ziekenhuis
bestuur zich tot de realisering van
het verpleegtehuis, dat- tegenover
„Rijnoord" zal worden gebouwd. Als
de plannen lopen zoals het moet,
hoopt men de bouw in de tweede
helft van het volgende jaar aan te
besteden. De bouwtijd wordt geschat
op ongeveer anderhalf jaar. Begin
1974 zou het verpleegtehuis, waarin
tweehonderd bedden voor somatisch
zieken en psychisch gestoorden ko
men. dus gereed kunnen zijn.
Aanvankelijk waren er 120 bedden
in het verpleegtehuis gepland. De
vraag naar bedden voor psychisch
gestoorden is zo enorm toegenomen,
dat het ziekenhuisbestuur besloot
een aanvraag in te dienen voor uit
breiding hiervan. De minister voor
Volksgezondheid heeft echter tot op
heden nog niets van zich laten ho
ren. „Maar." zegt directeur Bergs
ma, „ik verwacht echt wel. dat dit
niet zo heel erg lang meer zal du
ren. Wanneer de goedkeuring een
maal binnen is. kan worden begon
nen met het maken van een schets-
plan".
In de regie is een Stichting Sa
menwerkende Ziekenhuizen Leiden
en Omgeving in o prichting. Deze
heeft tot doel om te komen tot een
taakverdeling voor de ziekenhuizen
in de omgeving. „Op deze wijze wer
ken we ook mee aan het landelijk
ziekenhuisplan. We zullen trachten
hiervoor voer aan vu dragen. Er
wordt van de gedachte uitgegaan om
tot een aantal regio's te komen,
waarvan één ziekenhuis aan de top
staat. In dit geval zal dat dus het
Academisch Ziekenhuis in Leiden
zijn. De vertegenwoordigers van het
„Rijnoord-ziekenhuis hebben hun
ideeën op tafel gelegd en gesteld, dat
zij er genoegen mee nemen, als het
aantal bedden bij hen iets lager zal
komen te liggen dan het landelijk
gemiddelde".
„Stel je nu eens voor, dat er tus
sen Alphen en Leiden een ernstig
ongeluk met de trein zou gebeuren.
Wie moet er dan opdraven? Dit is i
bijvoorbeeld één van de onderwer
pen, die in de stichting worden be-
sproken. Bij ons kan men nu nog
zonder meer binnen stappen voor
opname. Dat levert nog geen proble
men op. Maar over een jaar is dat
niet meer mogelijk. Dan zal er met
wachtlijsten moeten worden gewerkt.
En is er sprake van een acuut geval,
dan zal dit naar elders (Lelden)
worden verwezen. Naarmate het ver
keer rond Alphen toeneemt, wordt
het risico van ongevallen steeds gro
ter. Ik ben daarom bijzonder blij, dat
we in de regie tot een taakverdeling
(lees beddenver deling) willen ko
men".
