formings werkcentrum: 'n
ingang naar universiteit
Rijke
Tabakorama in de Lakenhal
FASSONSTANK
bontcoat
Meubelshow
BULTHUIS
BULTHUIS
tudenten willen zich inzetten voor onderwijsgroepen
Patient betaalt niet
foot het onderwijs"
halve prijs
Dr. Meinsma is
tegen honden
van expositie
Studenten tegen
Leidse Baan
%N BANKEN
IN STADS
WIJKEN
lpai
EXPOSITIE VAN FRAAI ROOKGEREI
Jeugd viert
vakantie
NA ONGEVAL
OVERLEDEN
UJDAG 15 OKTOBER 1971
LEIDSCH DAGBLAD
LEIDEN Aan de Leidse universiteit is een nieuwe poging
ondernomen om de studenten (er lopen er zo'n 12.000 rond in
Leidenmeer te betrekken bij wereldse problemen. Dit pas ge
slagen bruggehoofd naar de maatschappij heet het Vormings
werkcentrum, gehuisvest in kamer 5 boven de mensa aan het
Rapenburg. Wat de voornaamste bedoeling van het Vormings
werkcentrum is, geeft Dick Tesselaar temidden van een ze
vental actieve studenten de enige beroepskracht van het cen
trum in een paar woorden aan: „studenten buiten hun eli
taire kringetje brengen".
In het Leidsch Dagblad van deze
week kwam onder de kop „Roet en
stank in Leiden" de volgende passa
ge voor: „De herkomst van deze ver
ontreinigde lucht (waarmee be
doeld wordt de lucht waarover de
bewoners van de Lammenschansweg
en omgeving klaagden) die een prik
keling van de slijmvliezen tot gevolg
had, is onbekend. Het bedrijf van
Fasson lag toen stil".
Dit laatste is niet Juist. Fas
son produceert zijn stinkende walm
n.l. doorlopend, óók op zaterdag,
óók op zondag, óók overdag en óók
in de nacht. Toen wij drie Jaar ge
leden in de Cronesteinflat gingen
wonen, was de stank bij „gunstige"
wind even erg als op dit moment In
dit opzicht is er niets veranderd. Een
woordvoerder van dit bedrijf schreef
enige tijd geleden in het L.D.. dat ie
der, die klachten had zich recht-
Het Vormingswerkcentrum deed
voor het eerst van zich spreken tij
dens de onderwijs teach-in die on
langs in Leiden werd gehouden. Op
Door
Henk de Kat
Jptrekken verpleegprijs
DEN „De voorgenomen ver- J van het medisch onderwijs, die via
iktoe van verPleeStarieven bij pde begroting van de universiteiten
mische ziekenhuizen betekent,loopt.
zoals sommigen menen) dat de Bovendien zouden bij de lasten van
ten gaan meebetalen aan de het ziekenhuis voor een deel de per-
LEIDEN Op de persconferen
tie. die was belegd in verband met de
opening van de expositie: „Tabako-
rarna" in De Lakenhal, was ook dr.
L. Meinsma aanwezig. De bekende
- strijder tegen de nicotine was hier-
uraLvan wetenschappelijk onder- soneelslasten voor wetenschappelijke j toe uitgenodigd door de directeur v>n
onderzoek Aldus de bestu- I staf moeten worden gerekend. DezejDeLakenhal.de heer M. L.Wurfbain.
ilag
begeleiding. In de praktijk blijkt, dat
werkgroepjes vaak door een gebrek
aan methodische begeleiding uit el
kaar vallen".
De praktische hulp zou dan moe
ten komen van de ongeveer zeven,
studenten die op het ogenblik de ziel
van het door universiteit ge
subsidieerde Vormingswerkcentrum
vormen, van de twee stagiaires (so
ciale academie of pedagogie en psy
chologie die binnenkort voor een
Jaar zullen worden aangesteld en
van de volledig door de universiteit
voor dit werk betaalde Dick Tes
selaar
„Het Vormingswerkcentrum kan
voor onderwij sgroepj es in Leiden 'n
ingang naar de universiteit beteke-
De reacties zijn tot nu toe niet. nen. Voor het opstellen van een taai-
overdonderend geweest, vertellen compensatieprogramma is de sociolo-
die avond werden pamfletten uitge
reikt. met daarin de oproep aan be
langstellenden in onderwijszaken om
samen te werken met het Vormings
werkcentrum.
Stuk service
ADVERTENTIE
Har men de Mol, Dick Tesse
laar en Frits van Schagen
v.l.n.rvan het Vormingswerk
centrum: „studenten buiten hun
elitaire kringetje brengen".
i ji de medische faculteit en het
m misch ziekenhuis in Leiden.
hebben een verklaring uitgege-
ocreactie op kritiek van enkele
Se' fondsen en publiciteitsmedia,
plan de verpleegtarieven per
Uari volgend jaar met ongeveer
)er dag te verhogen. Uit deze
ring blijkt, dat het tekort op
Toting voor 1972 van het Leids
misch Ziekenhuis dat voor re-
voor het ministerie van On-
s en Wetenschappen komt
de tariefsverhogingen van 35
n op 22,5 miljoen wordt terug
cht. Ook na Invoering van de
ging zullen de inkomsten dus
'i rins kostendekkend zijn, aldus
:uren.
rijksbijdrage voor het tekort
Academisch Ziekenhuis
ïheel los van de financiering
:-,e'
lasten komen nu uitsluitend op de
universitaire begroting voor, terwijl de
staf bijna de helft van zijn tijd
besteedt aan patiëntenzorg. Ook een
deel van net paraemedisch perso
neel komt uitsluitend op de univer
sitaire begroting voor.
Na a floot) van de inleiding, die de
organisator van de tentoonstelling,
de heer G. A. Brongers, hield, nam
dr. Meinsma het woord.
Hij verklaarde het oneens te zijn
met het houden van deze tentoonstel
ling: „Ik voel mij als iemand aan
wie getoond wordt hoe een moorde
naar in de loop van de tijd zijn
slachtoffers uit de wereld hielp".
Aan directeur Wurfbain deed hij
vervolgens het verzoek om alsnog de
leeftiidsgrens voor de bezoekers op
18 jaar te stellen.
De heren Wurfbain en Brongers
antwoordden hierop dat de bedoeling
van de tentoonstelling niet was het
propageren van tabaksgebruik, maar
kunstzinnige
DEN Het Leidse PAK is
filukkig met de woonhuizen in
urgemeesters- en Professoren-
die kort geleden in winkels of
n zijn veranderd en daarmee
e woonbestemming onttrokken
•raadslid M. van Aken kondig-
Heren op een wijkhearing van
'AK in deze wijk aan, vragen
ten stellen over de aangelegen-
Op de hearing aanwezige be-
van de wijk waren het met
eens. dat een ontwikkeling
dj goede woonhuizen een an-
bestemming krijgen, tegenge-
moeten worden in een tijd
"oningnood. Het onttrekken van
1 aan de woonbestemming is
«lissing van B. en W.
veel klachten werden op de
ig geuit over de straatverlich-
Bij herhaling bleek hier en
het licht uit te vallen, terwijl
>tie nogal eens op zich laat
PAK zal het opnemen voor de
tuinders van het complex
mburg", die thans tijdelijk ter
hebben in het toekomstig VUet-
bij de Europaweg. Omdat hun
geen definitiet terrein is toege-
o. kunnen op de volkstuintjes
duurzame "investeringen" ge
worden, zoals tuinhuisjes en
len. Het PAK wil er in de
op aandringen, dat althans tpn
ten van dit onderdeel van de
irkplannen snel een besluit
genomen.
de speeltuin "Rondom de Wa
tt» oren" kwam ter sprake: het is
'iidf(n ravage en een vuilnisbelt, zo
opgemerkt. Het PAK wil de rei-
ej igedienst bewegen de rommel
te halen en sprak voorts als zijn
uit, dat er een open speeltuin
j3D t Daarvoor is overleg met de
Stulnbond nodig.
öKlotte wil het PAK snel wat
h aan de open riolen achter de
Wijkstraat, waar ratten zijn ge
weerd.
LEIDEN De afdeling Leiden
van de Liberale Studentenvereniging
heeft zich In een schrijven tot het het laten zien van
College van Ged. Staten van Zuid- voorwerpen waarmee de rokers zich
Holland gewend, waarin bezwaren vroeger omringden". Het gaat niet
worden ontwikkeld tegen de aanleg om het roken als vorm van versla
van de Leidse Baan. De afdeling is 1 ving, maar om roken als genotmid-
van mening, dat deze aanleg onher- i del. Het minst gevaarlijke genot
stelbare schade zal toebrengen aan middel dat er ooit is geweest," aldus
het toch al zo schaars natuurschoon
Bovendien komt het aanbod van de
openbare vervoersbedrijven vol
doende tegemoet aan de vervoersbe
hoeften.
G. Tesink overleden
LEIDEN Op de leeftijd van 59
Jaar is overleden de heer G. Tesink,
directeur van het verpleeghuis „Hui
ze Solglytt" aan het Plantsoen. De
teraardebestelling van het stoffe
lijk ove'rschot heeft in alle stilte
plaatsgevonden. Samen met zijn
echtgenote heeft de heer Tesink vee)
in het belang van de verpleegden tot
stand weten te brengen. Hij had een
groot aandeel in de jaarlijkse boot
tochten van „Sloglytt".
ADVERTENTIE
heer Brongers.
,J3ij dat genieten hoorde vroeger
het gebruik van mooi rookgerei". Dr.
Meinsma hield vol de expositie niet
los te kunnen zien van het medische
aspect van het roken.
Dick Tesselaar en Harmen de Mo)
van Otterloo. één van de drijvende
seudenten-krachten achter het sinds
september werkzame Vormingswerk
centrum. Er zijn wat enthousiaste
studenten aan komen lopen, maar
juist vanuit „de maatschappij" is
nog niets vernamen van actieve on-
derwijsgroeperingen.
Wat zouden zij trouwens te ver
wachten hebben van het Vormings
werkcentrum? Dick Tesselaar: „Van
de kant van de studenten bestaat de
Inbreng uit de deskundigheid die
hun studie meebrengt en een stuk
ADVERTENTIE
H.F.S. - LEIDEN
Wm. Barentzstraat 35 Ind.
terrein „De Waard" 9 tel. 01710-
43745.
Chauffeur
leeftijd 20 jaar
Huip-chauffeur
bijrijder i.b.v. rijbewijs
leeftijd ca. 18 jaar
Fakturiste
ca. 1618 Jaar
Jongste bediende
Weekend-service
Gegadigden kunnen zich op za
terdag 16 oktober melden tussen
1012 uur in ons nieuwe pand.
Schriftelijke sollicitaties worden
ingewacht op postbus 42 te Lei
derdorp en telefonisch: 01710
43745.
HFS ADRESSEN -
DIRECT MAIL N.V.
een jong dynamisch bedrijf
werkzaam op gebied van adres
sen en postreclame.
gie-faculteit rechtstreeks benaderd,
maar ik kan me voorstellen dat er
mensen in Leiden op onderwijsgebied
actief zijn. die de weg niet weten.
Wij kunnen dan een stuk service
verlenen".
Voor Dick Tesselaar gaat het erom
dat de student „als mens zijn vaar
digheden van zijn studie inzet ter
wille van de actie". Waarbij dan wel
zal moeten worden gewaakt voor een
al te grote vrijblijvendheid van de
kant van dé studenten. Al te vaak
verdwijnen studentenwerkgroepjes
weer even snel onder de zoden als ze
zijn opgekomen. Terwijl onderwijs
comités uit de burgerij uiteraard op
een zekere bestaanszekerheid van de
studentenhulp moeten kunnen reke
nen Door de woordvoerders van het
Vormingswerkcentrum wordt in dit
verband opgemerkt, dat daarom de
voorkeur eerder uitgaat naar kwa
liteit (enthousiasme» dan kwantiteit
(een grote groep, met een niet opti
male inzet).
Nog pril
Contact met Troef, het Leidse vor-
mingsscentrum voor werkende jon
geren, heeft het universitaire Vor
mingswerkcentrum nog niet gehad
„Dat moet op den duur wel", geeft
Dick Tesselaar toe. „Maar het is nog
allemaal erg pril. Er moet nog veel
gebeuren. Als je ziet hoe binnen de
universiteit gebruik wordt gemaakt,
van eikaars deskundigheid, kun je
wel nagaan hoe het met de rest zit".
Behaaglijk warme bont-
coat voor JONGENS en MEISJES
Prachtige acrylborg, met vrolijke schot-
e wollen ruit gevoerd. Fijne capuchon
als het echt guur is. Maten 86-116.
Normale prijs
LEIDEN Bij K B. is dr. J D.
Mulder, radioloog bij het Acade
misch Ziekenhuis te Leiden. be
noemd tot gewoon Leids lector in de
radiologie, in het bijzonder de radio
diagnostiek.
Voorts is dr. P P. V. van Moordel.
wetenschappelijk medewerker eer
ste klas bij de sectie kunstgeschie
denis van de faculteit der letteren
aan de Leidse universiteit, benoemd
tot gewoon Leidse lector in de ge
schiedenis van de oud-christelijke
kunst.
zit:118
Botermarkt 23:
parterre
Castle Furniture
stijlvolle eiken meubelen
le etage:
Banken en Fauteuils
in ribeord en leder
2e etage:
Biedermeier-eetkamers
Franse stijlmeubelen
3e etage:
nieuwe modellen
uit Engeland en Italië.
Nieuwe Ryn 25:
hoekbanken in eiken
uitvoering
fauteuils in leder.
Exclusieve interieurs
adviseur voor woonkunst
op niveau.
LEIDEN In het Stedelijk Mu
seum De Lakenhal werd gister
avond de tentoonstelling „Tabak
orama" geopend. De acteur Bas
ten Batenburg leidde de tentoon
stelling in met de monoloog in
één bedrijf van Anton Tsjechow
„Over de schadelijkheid van ta
bak".
„De tentoonstelling is niet be
doeld om mensen, die het roken
willen stimuleren te helpen", al
dus de heer G. A. Brongers, con
servator van Niemeijers Neder
lands Tabacologisch Museum, die
de tentoonstelling heeft georga
niseerd.
De tentoonstelling behandelt de
geschiedenis van het tabaksgebruik,
door de eeuwen heen en toont de
soms zeer fraaie voorwerpen die
vroeger bij het ritueel van het roken
hoorden. De roker omringde zich
met mooie dingen om van het roken
een prettige belevenis te maken".
Tot deze mooie dingen behoorden
o.a. fraai bewerkte tabakspotten,
snuifdozen, allerlei pijpen, tabaks-
raspen, later ook kwispedoren, en
sigaren- en sigarettepijpjes. Duide
lijk is aan deze voorwerpen te zien
welke ontwikkelingen het tabaksge
bruik in de loop der eeuwen heeft
doorgemaakt. Het oudste zijn de Co-
lumbiaanse pijpen, gebruikt door
de Indianen die Columbus aantrof in
Amerika. Wanneer de tabak naar
Europa komt ongeveer 1525
werd aan het middel een genezende
werking toegeschreven: een "wonder -
kruit". Langzamerhand gaat men
dan pijproken: de eerste hier ge
bruikte pijpen zijn van Engelse ma
kelij en zijn vervaardigd uit witbak-
kende klei. een materiaal dat nog
tot na de Franse Revolutie wordt
gebruikt. De eerste in Nederland ver
vaardigde pijpen zijn afkomstig uit
Rotterdam (1610) later ook uit
Haarlem. Gouda en Groningen (de
beroemde pijpen van Valentijn
Feijt).
Legendarisch
In de nu volgende periode wordt
het pijpenmaken steeds verder ont
wikkeld: zo ontstaan de zeer fraaie
Sir Walter Raleighpijpjes, zo ge
noemd omdat in de pijpekop een af
beelding is gesneden van deze legen
darische verwoede roker, die volgens
het verhaal eens door een krokodil
dreigde te worden opgeslokt, maar
dit droeve lot ontsnapte doordat hij
zo erg naar tabak stonk, dat het on
dier zijn eetlust ervan verloor.
Een heel andere vorm van tabaks
gebruik ontstaat in de tweede helft
van de 17e eeuw in Spanje en Por
tugal: het snuiven. In korte tijd
werd dit vooral bij vrouwen en bij de
geestelijkheid zeer populair. Het
hoogtepunt van het snuifgebruik ligt
omstreeks 1715. De meest kostbare
snuifdozen en snuifdoeken worden nu
vervaardigd- Aan het snuiven komt
een einde als de Franse Revolutie
uitbreekt. De vrouwen van de Revo
lutie klemmen in plaats van deca
dent te snuiven liever óók een pijp
tussen de tanden.
Het pijproken gaat zich nu verder
ontwikkelen: de porcelelnen pijp
doet zijn intrede) later via Voor-Azië
ook de meerschuimen pijp.
Het sigaren-roken, dat al In de 17e
eeuw bekend was. komt pas tot gro
te bloei omstreeks 1825, hetgeen te
Een meerschuimen sigaren-
pijp uit 1850, één van de voorwer
pen die in De Lakenhal te zien
zijn.
zien is in de vrouwenbladen uit die
dagen. Daarin staan werkbeschrij
vingen voor vrouwen die voor hun
echtgenoot een sigarenkoker wilden
maken.
Omstreeks 1840 komt het roken van
sigaretten in de mode, voorlopig
Egyptische blends, na 1940 voorna
melijk Amerikaanse en Engelse
Dan is het echte rituele roken ech
ter al zover verdwenen, dat op de
tentoonstelling aan deze tijd weinig
ruimte is besteed De expositie is
tot 28 november te bezichtigen in
De Lakenhal, dagelijks van 10 tot 5
uur. zondag van 12 tot 5 uur. Na 1
november: dagelijks van 10 tot 4
uur. zondag van 1 tot 4 uur.
Lezers schrijven
streeks met Fasson in verbinding kon
stellen. „Er kan dan direct een on
derzoek worden ingesteld". Uit de
ze woorden zou de conclusie getrok
ken kunnen worden, dat er niet
rechtstreeks wordt geklaagd. Niets
is echter minder waar Immers:
het bestuur van de Cronesteinflat
heeft ruim drie Jaar geleden met de
leiding van Fasson contact opgeno
men en kortgeleden nog de directeur
van de flat De directie van Fasson
ontkende de rechtmatigheid der
klachten niet en toonde zich bereid
alles in het werk te stellen om aan
de stank een einde te maken. Uit
Amerika zou apparatuur komen om
dit euvel te verhelpen. Aan onze di
recteur werd de verzekering gege
ven. dat er jaarlijks grote bedragen
cenkele tonnen) worden besteed aan
onderzoek en het treffen van maat
regelen om aan de bestaande klach
ten een einde te maken. Dit alles lijkt
heel mooi, maar.. wat zijn de tast
bare resultaten? Ik concludeer: 1.
gedurende de laatste drie jaar is
er niets veranderd, 2. Fasson heeft
zijn fabrieksinstallatie uitgebreid,
waarvan een gedeelte in de open
lucht, 3. Fasson vraagt in verband
met uitbreiding personeel: wat
de invloed zal zijn van deze uitbrei
ding van de produktie laat zich ge
makkelijk raden: nog meer stank.
In verband met dit laatste lijkt de
vraag gewettigd of de instantie, die
de vergunning tot uitbreiding heeft
gegeven, zich voldoende gerealiseerd
heeft, dat een vergroting van de ca
paciteit van het bedrijf onontkome-
lijk vergroting van de overlast mee
brengt Tot besluit deze aansporing
tot Fasson: stop spoedig met het
verwekken van stank!.
C. J. Coster
Cronesteinflat Leiden.
LEIDEN Clubhuis „In de Vroo-
lijke Arke" organiseert in de herfst
vakantie verschillende activitei
ten voor de schoolgaande Jeugd. De
activiteiten beginnen op maandag 18
oktober om 2 uur met zwemmen in
de „Overdekte". Verder staan op het
programma o.a. een vossejacht en
een dierenshow. waarbij alle huisdie
ren worden beoordeeld door een des
kundige jury. Verder „hobby-instui
ven", een toneelvoorstelling en een
slotmiddag De activiteiten vin
den plaats van 10—12 uur en van 2—
4 uur. Een „Toe-Doe-kaart" geeft,
recht op toegang gedurende alle da
gen. Deze kaarten kunnen besteld
worden in het clubhuis, Pie
terskerk Choorsteeg 15.
De gezamenlijke clubhuizen in
Zuid-West organiseren vakantiebe
zigheden. Op het programma staan:
behendingheidswedstrijden op het ter
rein van het Jeugddorp aan de Voor-
schoterweg: kleurenfilms; een pop
pentheater en een talentenjacht. In
lichtingen over dit programma ..De
Tamboerijn". Valeriusstraat 73. „Het
Vyf Hovenhuis". Hoflaan 69 en
„De Klinker", Berlagestraat 2
Ook het Leidse Volkshuis houdt
volgende week vakantiebezigheden
voor lagere scholieren en kleuters.
Op het programma staan behalve
films, schilderen, boetseren en der
gelijke ook excursie naar de vuil
verbranding en het verkeerslokaal,
van de Leidse politie, alsmede een
actie „Houdt Leiden schoon" be
zem meebrengen. De kosten bedra
gen 50 cent per keer of f 4.25 voor
de hele week. De openingstijden van
het Leidse Volkshuis zijn 's-morgens
van 10—12 uur en 's middags van
2—4 uur.
LEIDEN/ BORGER De 17-jari-
ge Meerten ter Börg uit Borgercom-
pagnie is gisteren in een Leids zie
kenhuis aan ernstige verwondingen,
bezweken De Jongeman was tijdens,
een schoolvakantie in augustus in
Leiden betrokken bij een ernstig on
geval, toen een hond plotseling voor
zijn bromfiets liep en hij kwam te
vallen.
ADVERTENTIE
ATTENTIE
Parkeergelegenheid heeft U op
een minuut afstand, v.d. Werf-
straat. Oude Rijn, Kaasmarkt.
Twee minuten Hooigracht (Ir.
Driessenstraat) Oude Vest en
Langegracht (Lichtfabrieken).
Het lóónt de moeite om deze
grote collectie en de beste mer
ken in te zien.
Onze traditie is „altijd voor
deliger" geen valse leuze „van
zoveel voor zoveel" maar het
gehele Jaar „voor zoveel". En
toch vak-standing als echte
Juweliers en Horlogers. Onze
>ngen ateliers onderstrepen dit
door echte vakservice te bie
den Doet er uw voordeel mee.
Gouden sieraden, verlovings
ringen. horloges, klokken, cas
settes. verzilverde geschenk
artikelen briljant.
Juwelier-Horloger
v. d. WATER
Haarlemmerstraat 181.
