ixon: "Gezonde basis voor sprek met Sowjet-Unie" Amerikaanse oud-minister Dean Acheson overleden Sowjet-Rusland zoekt naar andere vrienden dan Egypte lavona heeft de kleur, or het eerst \koord-Berlijn gaf doorslag voor reis naar Moskou Niet afschaffen, maar Voorlopige balans celibaatskwestie President Pakistan waarschuwt tegen Indiase agressie' een Probeer toch 's één keer mVOnB haarkleurspoeling In Ulster 15 verdachten van lidmaatschap IRA opgepakt Het Kremlin vestigt het oog op Algerije en op Irak Geheim overleg 13 OKTOBER 1971 LEIDSCH DAGBLAD PAGINA 9 (Van onze correspondent) HINGTON, MOSKOU (GPD, DPA) President Nixon e wereld opnieuw verrast door de aankondiging van angrijke reis: hij zal in de tweede helft van mei volgend ar Moskou reizen voor een topconferentie met de Sow- sche leiders. De president, die dit grote nieuws zelf be- lakte op een onverwachte persconferentie in het Witte nderstreepte dat er geen verband gelegd moet worden a voorgenomen reis naar Peking. „Elke speculatie daar- volkomen onjuist", aldus Nixon. lu-ut minimum worden beperkt. Het doel van de bezoeken "is niet een fraaie vertoning, het doel is om te trachten vooruitgang te maken waar grote verschilpunten bestaan", aldus de Amerikaanse president. Nixon zei dat hij niet verwachtte alle verschilpunten in Moskou uit de weg te ruimen, maar dat de be langen van de Verenigde Staten en van Sowjet-Rusland niet met een oorlog zijn gediend. Het was de verwachting van de president, dat er vóór zijn bezoek aan Moskou al intensieve bespre kingen op gang zouden zijn gekomen over wederzijdse gebalanceerde terug trekking van troepen uit Oost- en West-Europa en over de door Mos kou voorgestelde Europese veilig- heidsconf eren tie Officieel was Nixon voor het laatst als vice-president van de regering- Eisenhower in 1959 in Moskou. Naar aanleiding van de opening van een Amerikaanse tentoonstelling in de Russische hoofdstad ontspon zich toen tussen hem en de intussen overleden vroegere partijleider Ni- kita Ohroesjtsjow het beroemd ge worden „keukengesprek". Daarin kwam overduidelijk tot uiting de onverzoenlijkheid in opvattingen van de beide mogendheden op het hoogtepunt van de koude oorlog. Daarna was Nixon nog tweemaal onofficieel in Moskou. In april 1965 voerde hy er besprekingen als advo caat. In 1967, een jaar voor zijn be noeming tot presidentskandidaat van de Republikeinen, ondernam hy een informatiereis naar de Sowjet- Unie. nt Nixon verklaarde, dat er nde basis is voor een ge- >nda, die kan leiden tot langrijke vooruitgang" ten van onderwerpen die tussen iden aanhangig zijn. eerste maal, dat een inse president zich sinds het de Tweede Wereldoorlog sident Roosevelt naar Jalta ►or overleg met Stalin en Russisch gebied en in Istad van de Sowjet-Unie iden. President Eisenhower een ontmoeting met ijöw in Wenen en president sprak met premier Kosigin boro in Amerika. Johnson 53 het dichtst bij een of fi elt aan Moskou (de details uitgewerkt), toen de Sow- ie invasie in Tsjecho-Slo- jn plannen torpedeerde. L. Leffelaar heeft president Nixon be de knoop door te hakken indernemen waaraan zijn ers sinds de Tweede We- niet zijn toegekomen? De gaf het antwoord daarop overeenkomst over Berlijn, s Nixon, gaf ons het gevoel topconferentie tot vrucht- iltaten zou kunnen leiden, ïspeelde blijkbaar ook on jkheid van een wederzijdse over de beperking van het 'an het strategische kern- L, in Helsinki of in waar de besprekingen over rwerp om beurten worden Een belangrijke factor is dat Amerika en de Sow jet- langer de enige landen over dit wapentype be- zy hebben het een en an- ezen van de andere naties twapens (China en Frank- nneer er tussen de twee machten op dit punt geen n zal de agenda van Nixons tn Moskou hy sprak van ■kbezoek" ook overleg oorlog in Vietnam en het Dosten omvatten en „ander handelde zaken", ietnam zei de president dat igde Staten voortgaan met kkelen van zijn aanwezig- Zuid-Vietnam. Hij zei te en, dat dit doel zo goed als sou zijn wanneer hij de reis oskou onderneemt. Maar >egde daaraan toe dat de anse aanwezigheid in Viet- lanöhaafd zou worden ten- door Washington geformu- >zct te garanderen, ook met ig tot het vraagstuk van de anse krijgsgevangenen. >eiöe bezoeken van Nixon, Peking als aan Moskou, ceremonieel tot een abso- j tÈÈÊTSm VATICAANSTAD (AFP> Elf dagen na het begin van de discus sies over de celibaatskwestie op Je bisschoppensynode heeft zich het volgende beeld afgetekend: geen enkele synodevader heeft ge pleit voor de afschaffing zonder meer van het celibaat van de pries ter in de Latijnse kerk. Opvallend was dat ook de patriarchen en bis schoppen van Oosterse, met Rome geünieerde kerken die gehuwde priesters kennen, het celibaat willen handhaven; een minderheid van de bisschop pen sprak zich uit tegen het prin cipe van de priesterwijding van ge huwde mannen, ook in die gebieden waar een priestertekort bestaat. Tot deze minderheid behoren vooral leden van het Italiaanse episcopaat zoals de kardinalen Poma en Dell' Acqua en leden van het Zuidafri- kaanse en Aziatische episcopaat; een flinke meerderheid van de synodevaarders aanvaardt dit begin sel wel. Deze meerderheid valt uit een in twee groepen. De ene wil de Paus in elk afzonderlijk geval laten beslissen en de andere wil deze be slissingsmacht, althans voor een groot deel, in handen leggen van de nationale bisschoppenconferentie; het Canadese episcopaat wil dat de synode zich bezig houdt met de kwestie van de priesterwijding van vrouwen. Een speciale commissie zou daarvan een grondige studie moeten maken. Kardinaal Döpfner, voorzitter van de Westduitse bisschoppenconferen tie, heeft aan de Paus gevraagd vol gens artikel 24 van het synode-regle ment een geheime stemming te hou den over twee punten: handhaving van het priester-celibaat en toela ting van gehuwde mannen tot het ambt. Kardinaal Alfrink heeft van de Paus een brief gekregen waarin deze zijn spijt uitdrukt over het vrij dag voorgevallen incident, waarbij het wapenschild van de kardinaal boven de ingang van zijn titelkerk San Giocchino met bleekwater werd bewerkt. Ook de titelkerk van de Belgische kardinaal Suenens onder ging een dergelyk lot. Ook hij ont ving van de Paus een brief. Onwaardig De Nederlandse pater Theo van Asten, generaal overste van de Witte Paters, heeft er gisteren op de avondvergadering van de bisschop pensynode voor gepleit dat uitgetre den priesters door de kerk beter worden behandeld. Pater Van Asten zei te hopen, dat de synode de maatregelen, op grond waarvan het uitgetreden priesters verboden is godsdienstonderwijs te geven of r.-katholieke scholen te leiden, zal afschaffen Dit soort ver kapte wraak is naar mijn mening de kerk onwaardig, aldus pater Van Asten. Vliegtuig gekaapt Een Convair 580 van de Venezolaanse luchtvaart maatschappij 'Avensa' is vanochtend door twee mannen gedwongen koers te zetten naar Cuba. Het vliegtuig maakte met 38 passagiers en drie be manningsleden een binnenlandse vlucht. De Convair maakte een tus senlanding op de luchthaven dr. Al- bert Plesman in Willemstad op Cu racao om brandstof te tanken. Daar gaven de kapers drie vrouwen met hun zuigelingen toestemming het vliegtuig te verlaten. Zuid-AfrikaZambia De Veilig heidsraad heeft gisteren eenstemmig een resolutie aangenomen waarin van Zuid-Afrika wordt gevraagd de soe vereiniteit en territoriale onschend baarheid van Zambia te eerbiedigen. Bij het begin van de fees- telijkheden in de Perzische stad Persepolis voor de viering van het 2500-jarig bestaan van de dynas tie heeft de Sjah gisteren een krans gelegd bij het graf van Cy rus de Grote. De Perzische vorst was in gezelschap van zijn echt genote, Keizerin F ar ah, en van Kroonprins Reza. De plechtig heid werd bijgewoond door hon derden Perzische hoogwaardig heidsbekleders en zeventien auto bussen vol journalisten en foto grafen. Na het spelen van het volkslied liep Sjah Mohammed Reza Pavlevi alleen naar het graf, legde de krans en bracht een minuut lang de militaire groet, terwijl tamboers en pijpers plechtige muziek lieten horen. KARATSJI (Reuter) De Pakis taanse president Jachja Chan heeft gisteren aangekondigd, dat op 20 de cember een nieuwe grondwet zal worden gepubliceerd. Kort daarna zal een centrale regering worden ge vormd. Een groot deel van zijn radiorede besteedde Chan aan waarschu wingen tegen de mogelijkheid van Indiase agressie tegen Pakistan. „India heeft troepen, pantserwa gens en artillerie aangevoerd naar vooruitgeschoven stellingen langs de grens met Pakistan. Deze koortsach tige militaire voorbereiding kan slechts tot één conclusie leiden: In dia kan op korte termijn een agres sie-oorlog tegen Pakistan beginnen", aldus de Pakistaanse president. Hij riep de 120 miljoen inwoners van Pakistan op tot waakzaamheid tegen dreigingen van buitenaf. "De recente pogingen van India om Pa kistan uiteen te laten vallen zijn be kend, zo zei hij, het heeft met be hulp van enkele seperatisten gepro beerd Oost-Pakistan af te snijden door de onverlaten wapens ammuni tie, geld en infiltranten te sturen. Deze infiltranten hebben groot scheepse sabotagedaden uitgevoerd en kikvorsmannen en saboteurs die door India zijn opgeleid hebben ge probeerd schepen met voedsel te beschadigen, zo verklaarde de Pa kistaanse president. Intussen meldt het Indiase persbu reau PTI dat Pakistan legereenheden heeft verplaatst naa'r vooruitgescho ven posities langs de grens met In dia. In Sommige gebieden zouden de Pakistaanse troepen nog maar een paar honderd meter van de grens verwijderd zijn, aldus PTT. Bijna 80 procent van het Pakistaanse leger in West-Pakistan is nu volgens in vooruitgeschoven stellingen. Burgers zijn uit de grensgebieden geëvacu eerd. ADVERTENTIE Doe het eens. Het is fantastisch. Lavona maakt u jaren jonger en mooier. Herstelt de natuurlijke glans van uw haar. En: u kunt kiezen uit maar ïiefst 25 kleuren. Prachtige kleuren. Lavona haarkleurspoelingen zijn op een crèmebasis gemaakt waardoor het resultaat volkómen egaal van dekking is (J zult het zien: Lavona is fantastisch! Grote kans dat u dezelfde avond nog uitgaat, want waar hij' dol op is BELFAST (AP) In Noord-Ier- land' zijn gisteren vijftien personen gearresteerd, die ervan verdacht wor den lid te zijn van het verboden Ierse Republikeinse Leger (IRA) Dit is de tweede grote actie van de politie tegen het IRA in een week tijds. Tenminste 250 personen wor den reeds vastgehouden onder de wet Ie buitengewone bevoegdheden die het mogelijk maakt mensen voor onbepaalde tijd vast te houden zon der ze voor de rechter te brengen. Volgens berichten uit militaire bron is het Britse leger van plan de we gen die van de Ierse republiek naar Noord-Ierland leiden op te blazen om op die wijze de wapensmokkel vanuit de republiek stop te zetten. WASHINGTON (Reuter, DPA, AFPIn de Amerikaanse hoofdstad is gisteravond op 78- jarige leeftijd Dean Acheson overleden, destijds minister van Buitenlandse Zaken in de rege- ring-Truman. Later was hij raad gever van de presidenten Ken nedy en Johnson. Dean Gooderham Acheson was aanvankelijk advocaat tot hy in 1933 zijn intrede deed in het landsbestuur. Hij was in '33 enige tijd onderminis ter van Financiën in de regering- Roosevelt. In 1941 werd hij, krachtig voorstander van deelneming van de Verenigde Staten aan de Tweede Wereldoorlog, assistent-ondermi nister van Buitenlandse Zaken. In 1945 werd hy bevorderd tot onder minister, eerst onder Byrnes, later onder Marshall. Van 1949 tot 1953 ge noot Acheson als minister van Bui tenlandse Zaken het onbeperkte ver trouwen van president Truman. Acheson was een groot voorstander van de NAVO en de eenwording van Europa. In zyn ministeriële functie speelde hij een belangryke rol bij de vorming van het Westerse bondge nootschap (NAVO). Toen hy in 1949 minister werd nam hy een hard standpunt in tegen de agressieve en expansionistische politiek van de Sowjet-Unie. In Amerika moest hij zich te weer stellen tegen de be schuldiging, dat hy, ondanks zyn vastbesloten houding tegen het com munisme op internationaal niveau, veel te gematigd was tegenover het binnenlandse communisme. Zyn vriendschap met Alger Hiss, een functionaris van zyn ministerie, werd hem kwalyk genomen. Hiss werd tot gevangenisstraf veroordeeld wegens meineed, omdat hy verklaard had geen communist te zyn. Hiss be kleedde belangryke functies in Ame rikaanse delegaties tydens na-oorlog- se internationale conferenties en hy werd ervan beschuldigd een spion voor de Russen te zyn. Ondanks deze beschuldiging wilde Acheson Hiss niet •in de steek laten. Eén van Achesons felste kritici was de Republikeinse senator van Wisconsin Joseph Mc Carthy, die de minister ervan be schuldigde de eVrenigde Staten „uit te leveren aan het communisme". In een verklaring van het Witte Huis gaf president Nixon na het ver nemen van Achesons dood als zyn mening: "Het is een bewys voor Achesons formaat als mens en staats man, dat hy byna 20 jaar na zyn diensten als minister van Buitenland se Zaken nog steeds wordt erkend als één van de grote figuren van zyn tyd. Hy was een man, die niet alleen veel heeft bereikt, maar ook kon bogen op een zeldzaam intellect, een sterk ge weten en een diepe toewyding aan zyn land. Ik zal zyn wyze raad node missen", aldus Nixon. (Van onze correspondenten BEIROET, JERUZALEM (GPD) Hoewel president Sadat van Egypte aan zijn conflict met Is raël veel woorden zal wijden om de Sowjetrussische leiders ertoe te bewegen hun militaire en di plomatieke steun aan de Arabie ren voort te zetten en zo moge lijk zelfs uit te breiden, lijkt dat toch weinig meer dan een aan leiding voor zijn reis naar Mos kou. Veel meer zal Sadat probe ren de Kremlin-leiders ervan te overtuigen, dat Egypte voor de belangen van Sowjet-Rusland in de Arabische wereld de voor naamste basis blijft. Na het opzij zetten van de link se voormannen in Cairo en de wei gering van Sadat de bloedige com- munististenjacht in Soedan, afgelo pen Juli, te helpen stoppen, neigt de stille Russische diplomatie in het Midden-Oosten ertoe andere ver trouwensmannen dan de huidige lei ders in Cairo te zoeken. Deze neiging van Moskou kan voor Sadat uiterst gevaarlijke gevol gen krijgen. Niet alleen omdat de mogelijke belangrijkste Russi sche vrienden, die op regeringsni veau in Algerije en Irak moeten worden gezocht, directe politieke vij anden van het huidige Egypte zijn, maar ook omdat daarby het span ningsveld van de wereldpolitiek in het Midden-Oosten dreigt te worden verlegd naar de buitenkant van de Arabische wereld. Wanneer Sowjet-Rusland voor het behoud van zijn positie in het Mid den-Oosten besluit om vanuit Alge rije en Bagdad de intriges rond het uitbannen van de Westerse invloed in de Arabische landen te organise ren, houdt voor Sadat namelijk de mogelijkheid op om de groeiende, Russische invloed in het Midden- Oosten als argument te gebruiken, tegenover Amerika om Israël tot ver dere concessies aan te zetten, zoals de totale ontruiming van de Sinai-woe- stijn. Dit houdt in, dat de nog jonge po litiek van de huidige top in Cairo reeds bij het begin dreigt te misluk ken. Nu Sadat zijn politieke toe komst vrijwel geheel heeft verbon den met het terugdringen van Isj- raël kan dat op 'n andere manier zyn eigen voortbestaan onzekerder ma ken. Dit te meer, omdat er weinig tekenen zijn, dat Amerika er in slaagt Sadat veel hulp te bieden voor het versterken van zijn positie door Israël tot terughoudendheid aan te zetten. De vredesonderhandelingen op ba sks van het zogenaamde plan-Rogers zitten nog helemaal in het slop en ook al komen er vanuit Washington berichten dat er goede kansen zijn op een spoedige overeenkomst over een interimregeling voor het Suez- kanaal, de houding van de partijen in het Midden-Oosten zelf onder steunt dat optimisme nog niet. De grote vraag voor Sadat lijkt nu te zijn of Moskou bereid is te aan vaarden, dat de economische ban den met het Westen worden aange haald bij volledig ondersteunen van Sadats dreigingen met oorlog tegen Israël. De Sowjetrussische houding tegenover Egypte biedt weinig meer hoop voor Sadat op een compromis. Het is daarom, dat bij de besprekin gen in Moskou de politieke toekomst van het Midden-Oosten op het spel staat. Dat Sadat er alsnog in zal sla gen de bijna vergeten politiek van zijn voorganger Nasser waarbij het Westen en het Oosten tegenover el kaar werden uitgespeeld, succesvol te laten herleven, geloven zeer wei nigen. Tenzij Sadat er toe besluit een derde partij binnen te halen waardoor ook Sowjet-Rusland groot respect heeft: China bijvoorbeeld. De opkomst van China in het Mid den-Oosten is wellicht een van de belangrijkste wapens van Sadat om de Russische leiders, althans voorlo pig, aan te zetten tot tegemoetko mendheid tegenover het huidige E- gypte. Tot zover onze correspondent in Beiroet. Uit Jeruzalem meldt onze corres pondent aldaar: „Rusland wil op rechte verbetering van de betrekkin gen met Israël", zegt professor Dan Meron, 37 jaar oud, en hoogleraar in de Hebreeuwse taal- en letterkunde aan de universiteit van Tel Aviv. Professor Meron is met vijf andere Israëliërs twee weken in Sowjet-Rus land geweest als gast van het Rus sische vrdescomité". „Dat betekent niet dat de Russen geen eisen stellen. Eén van de punten waarop ze beslist geen concessies zullen doen is het te ruggeven van de bezette gebieden. Of Israël bestaansrecht heeft, dat is voor de Russen geen vraag, dat spreekt vanzelf". Prof. Meron gelooft, dat het bezoek van de Israëlische delegatie zeker past in een algemene neiging in de Russische politiek naar compromis sen als in de kwestie-Berlijn en bij de Salt-ondernemingen. Toch ge looft hij nietdatde Sowjet-Unie er spoedig toe zal overgaan de diplo matieke betrekkingen met Israël te herstellen, ondanks geheim overleg tussen Russissche en Israëlische di plomaten en de missie van minister van Onderwijs Allon naar Zweden, die daar vast niet alleen over onder wijs heeft gesproken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1971 | | pagina 9