Ik ben eigenlijk net een marmotje.
FILMKUNST EN DE WAARHEID
leesterwerk
an Bunuel
PROLONGATIES
Celibaat
op de wip
'ARME TEFSEN (VAN BLUE MOTJE) ZIT VEEL THUIS
athérine Deneuve schittert in „Tristana
UJDAC
DAG 8 OKTOBER 1971
LEIDSCH DAGBLAD
e groenteman ln de Amster
(se Biesboschstraat spreekt
X aan met Car. „Car dat was
j voor jou wat je gisteravond
iv deed. Meid dat moet je niet
p doen", zijn de vaderlijke
cende bemoeienissen van de
lenstander met de carrière
de als flodderig, frivool en
lierig bekendstaande ac-
Carry Tefsen. „Ik zeg altijd
jr dat ik actrice ben om van
[gezeur af te zijn. Eigenlijk
|ik artieste, maar de meeste
ken denken dan aan een
iw op een touw of zo", zegt
'm. is enkele dagen na het
i feinde waarin de KRO 35
verloor aan de beelden, die in
tipunt van Wim Verstappens
I' Blue Movie werden vertoond
(peelt in de film een rol. die
I naam het flodderige, frivole
iM (vrouwtje, dat zij heeft opge-
ln diverse voorgaande rollen
ir haar puur vrouwelijke ui-
bevestigd. „De man van la
SS^Jha", „Anatevka", en „De Jan-
"**i zijn ttheaterprodukties waar
in naam kleeft.
Toffe meid"
1 is in en buiten de donker-
b kroegjes, waarvan zij houdt,
?pe dat doorgaans met „toffe
wordt aangeduid Maar tij
een interview dient er eerst
ontdooien. Gillerige uithalers,
ihter krachtige volzinnen aan-
en haar krakerige lach ko-
in het begin matigjes van
gezicht rollen. „Ik belde m'n
r vanmorgen en vertelde dat
interview had. Ze zei meid
denk nu eens om wat Je zegt. Ik
weet hoe je het bedoelt, maar we
ten de mensen dat? Dat komt in
een ander interview heb ik nogal
gewoon op mijn manier gezegd, dat
ik aanleg had in de richting van
prostituee. Ik had het over hoeren
en zo. Meteen vieze mannen aan de
telefoon met vunzige voorstellen.
Die mensen hadden dat hele ver
haal niet begrepen. Ik zeg die din
gen zo, terwijl ik er van alles mee
bedoel. Fout, helemaal fout. Ik rea
geer eerst en ga dan pas redeneren.
Dan wil je nogal eens in de moei
lijkheden komen. Ik reageer spon
taan. Het is nu een beetje afgelo
pen. Jongen, vorig jaar had ik het
druk, was ik constant onder de
mensen. Nu leef ik een beetje afge
sloten. Ben eigenlijk net een kleine
marmot. Ik ben veel thuis. Zit lek
ker te lezen in m'n tuintje. Moet Je
kijken (slaat op haar buik), ik
moet oppassen dat ik niet dikker
word. Daar had ik nooit last van.
Ik rende van de ene naar de ande
re kant. Ik heb nu weer een rust
punt. Een man, een kind (dochter
van elf) een huis naar m'n zin. Dat
huis heb ik eigenlijk te danken aan
Beppie Nooy, die woont ook hier in
de straat."
Volkstoneel
„Ik heb een enig contact met haar
gekhegen door de Jantjes. Volksto
neel en musicals liggen mij. La-
waai-rollen, waarin ik kan zingen
en dansen. Dingen, die ik in de elf
jaar toen niemand mij kende (dat
was voor La Mancha) heb geleerd.
Keihard gewerkt heb, voor niks. AiS
je een hele avond met Jaap van de
Merwe in de Wiek in Rotterdam
cabaret had staan maken, ging je
de volgende ochtend pas terug. Met
dertig gulden honorarium, waarvan
Je nog maar een paar guldens over
had, omdat je ook nog had moeten
eten. Actrice, ik zeg altijd dat ik
dat niet ben. Nee hoor, er is geen
gesubsidieerd gezelschap, dat zegt;
Gut die Car is een aardige actrice.
Nou heb ik maling aan het gesubsi
dieerde toneel hoor. Die mensen
zijn zó dat wanneer zo'n
acteur in de vrije sector terecht
komt hij nog altijd blijft spreken
over het grote toneel en dan be
doelt hij de gesubsidieerde gezel
schappen. Moet ik vreselijk om la
chen hoor. Als ze daar een goeie
produktie hebben zeg ik oké, maar
in de vrije sector wordt ook goed
en hard gewerkt."
Gezien de imposante werklijst van
de afgelopen seizoenen is zij erg
ambitieus. Zo praat ze ook, zelfbe
wust, maar als zij het zelf door
heeft voegt ze er snel een veront
schuldiging aan toe, „Ik ben wel
ambitieus, maar er is bij mij ook
een huiselijke kant. Ik zal niet
vanwege mijn carrière naar het
buitenland vertrekken. Ah, de kan
sen zijn er. Duitsland bijvoorbeeld,
maar wat moet ik daar doen. Ik
heb hier Amsterdam. Ik heb m'n
kind. Ik wil gewoon niet weg. Ik
raak wel eens in paniek. Dan denk
ik: God wat moet ik nou doen,
waar moet ik het werk nou weer
zoeken. Dan bak ik gewoon een
taart. Ja, wat moet Je anders. Een
manager heb ik niet. Het zou mis
schien wel goed zijn, want nou
moet je het zelf allemaal doen.
Geen plaat
..Na La Mancha was er een mana
ger die een zangeres van me wilde
maken. Hij kon me plaatsen en zo
Maar ik durfde niet. Ik wil erg
graag een plaat maken. Maar ik
weet niet hoe en Wat. Ik geloof dat
lk het kan. Een commerciële plaat
en toch verantwoord. Ik wil niet
iets doen wat anderen al gedaan
hebben. Ik heb al diverse platen
maatschappijen gehad, maar ze we
ten niet wat ze met me moeten.
Bovema probeert nu wat. Het is
ook moeilijk. Rita Reys heeft laatst
Burt Bacharach gezongen, zo onge
looflijk goed, daarmee hoeft voorlo
pig niemand meer aan te komen.
Als er een maatschappij achter me
zou staan zou ik het wel maken.
Dat wel."
Wil Je zo graag carrière maken?
„Nou ja, dat niet. Ik bedoel ik hoef
geen dame te worden in een weel
derig landhuis en zwemmend in het
geld. Ik hóud van geld. Tenminste
als ik een lekker huis heb, lekker
kan eten en een goeie auto onder
m'n gat kan hebben dan mogen ze
de rest aan een ander geven Het
houdt me ook niet de hele dag be
zig Ik kan kapot zijn van bepaalde
toestanden in de wereld. Over Viet
nam bijvoorbeeld hoor je niemand
meer. Dat mode-verschijnsel is over.
Juist nu is het een rot-situatie.
Amerikanen die zwaar onder de
dope zitten en zo. Ik heb zo'n hekel
aan mode-verschijnselen. Eerst was
het Vietnam, nu weer de vuile
lucht. Het wordt er wel door beïn
vloed, maar ik ren er niet achter
aan. Ik wil het eerst zelf onderzoe
ken. Toen we Tefje speelden brak
net die oorlog in Israël uit. Omdat
het een Joodse musical was die we
speelden, had de hele cast plotse
ling stickers op de auto met „Wij
staan achter Israël." Ik had niet
zo'n ding. Wilde het ook niet. Ru
zie, dat we gehad hebben. Ik wil nu
eenmaal eerst weten waar het over
gaat. Mag ik."
„Sex is toch ook een mode Goed,
ik weet heus wel hoe de wereld in
elkaar zit. En ik ken ook meer dan
één man, maar dat komt omdat lk
me serieus voor de mensen interes
seer. En hoe gaat dat als Je Je voor
iemand gaat interesseren, dan ga Je
Je in zo iemand verdiepen en dan
wordt het al snel liefde Maar er is
een verschil tussen sex en sex. Ik
kan me voorstellen dat hele bevol
kingsgroepen zich de beroerte
schrikken van Blue Movie. Er zijn
nu eenmaal een massa sexueel ge
frustreerde mensen in ons land
Maar alles wat er in die film ge
beurd kan ik verantwoorden. Voor
mezelf ben ik verantwoord.
Achter Blue Morie
Toen ik voor Oh Calcutta werd ge
vraagd heb ik getwijfeld. Ik ben
niet tegen naakt, maar het theater
(Desmet) stond me niet aan. Bo
vendien vond ik de teksten vrij
zwak. De hele aanpak van Blue
Movie, daar kon ik achter staan.
Het was artistiek verantwoord.
Als Je een film maakt met veel
naakt, kan dat alleen maar als de
mensen voor en achter de camera
volledig betrouwbaar zijn. Het is
werk en heeft niets te maken met
werkelijke sex. Een bedscène is ont
zettend moeilijk. Ik ben er een keer
erg beroerd aan toegeweest na zo'n
opname. Het eist je helemaal op.
Het resultaat is gewoon goed. Wim
Verstappen heeft mijn vertrouwen
niet geschonden. Het is gewaagd,
maar nergens smerig of rot."
„Ik geloof niet dat het zo'n kassuc
ces wordt als „Wat zien ik". Ü8t
heeft te maken met het verschijnsel
Albert Mol. Blue Movie is nou een
maal anders" Ze zegt: „Ik ben een
twijfelaar, weet je. Ik ben doods-
nauwd voor een absolute mening. Ik
zei het al ik reageer eerst en dan
pas ga 'ik het beredeneren. Fout
helemaal fout..."
CARRY TEFSEN
MICK J AGGER
HOLLYWOOD (AP) De
Fransen hebben dit soort film
kunst gedoopt, de Amerikanen
hebben het aanvaard en nu lig
gen sommige harde critici er in
aanbidding voor neer. Alleen de
bioscoopbezoekers lijken nicl
onder de indruk van dit jongs
te artistieke kind van de film
producers. de cinema vérité.
De onversneden producten
van deze vorm, die de docu
mentaire in waarheid wil over
treffen. kwijnen aan de kassa.
Letterlijk vertaald betekent
cinema vérité de film der
waarheid of werkelijkheid en
dat is volgens sommigen het
probleem. De fantasie heeft het
aan de kassa altijd gewonnen
van de waarheid.
Recente vérité-films zoals
Derby een grove uitbeelding
van de middenstandersopper
vlakkigheid van een eer
zuchtige. die een rolschaatsder-
by wil rijden en Saturday mor
ning een intens pijnlijke close-
up van emotionele trauma's
van teenagers, zijn te reëel om
genoten te worden. "De mensen
gaan niet naar de bioscoop om
zichzelf te zien, zij willen geen
geld betalen om emotioneel be
ledigd te worden", zegt Herb
Michaelson. die geholpen heeft
met de reclame voor "Derby"
en buitengewoon geestdriftige
recensies heeft gehad, maar
slechts magere ontvangsten
aan de kassa.
Derby houdt zich bezig met
het werkelijke leven van de 24-
jarige anti-held Mike Snell.een
magere, verwaande fabrieksar
beider, die ervan droomt in de
derby te rijden. We zien hem
liegen tegen zijn baas en uit
gaan om zijn vrouw te bedrie
gen. We zien zijn luie, dikke
broer kwijlen boven blote-meis-
jes-blaadjes en tot onze verba
zing zien we de vrouw van
Snell toelaten dat camera's loe
ren terwijl zij en een andere
vrouw de flirt van de buurt er
van beschuldigen zich met haar
mannen af te geven. De vrouw
geeft het toe.
Tam
Als fictie zou het tamelijk
tamme stof zijn, "maar" zoals
een criticus opmerkte, "de ge-
makkehjke geruststelling dat
het per slot van rekening maar
een film is ontbreekt.
Gary Goldsmith, een produ
cer van documentaire en op
voedkundige voor Dimension
films Inc., die "Saturday mor
ning" gratis heeft gemaakt,
zegt dat de werkelijkheid altijd
moeilijk te verkopen is geweest
"Er is een markt voor nor.-
fiction films maar ik geloof
niet dat iemand heeft uitgedok
terd hoe Je die moet verove
ren", zegt Goldsmith. Hij geeft
in overweging lagere toegangs
prijzen te vragen en misschien
de films ergens anders te ver
tonen dan in een commerciële
bioscoop, die doet denken aan
luchtig vermaak.
Buitenlandse producers van
vérité opperen dat de proble
men om deze filmkunst aan de
markt te brengen misschien in
heemse Amerikaanse proble
men zijn. De Canadese regis
seur Allan King, wiens vérité-
sondering van een verkommerd
huwelijk, "married couple" het
in Canada goed heeft gedaan,
vond een teleurstellende reac
tie in de VS.
"Mensen in de VS schijnen de
film meer aan te voelen als
een persoonlijke dreiging,
zwaar en p ijnlijk", zegt hij.
Men was volstrekt niet in staat
de film in zich op te nemen en
te aanvaarden"
In Frankrijk waar de bewe
ging in het begin van de jaren
zestig de stoot heeft gekregen
met het werk van regisseur
Jean Rouche. is vérité aan
vaard, maar de laatste Jaren
heeft de beweging niet veel
nieuwe beoefenaars aangetrok
ken. misschien wegens de moei
lijkheid vérité-producten te ex
porteren.
Merkwaardigerwijze behan
delden de enige vérité-pro
ducten die in de VS veel succes
hebben gehad "Woodstock"
en "Gimme shelter" onderwer
pen van vermaak. Laatstge
noemde film, een documentaire
over een concerttournee van de
Rolling Stones, is gemaakt door
de gebroeders Maystes, die
ook een van de eerste Ameri
kaanse Vérité-films, "Sales
man" hebben gemaakt. Deze
film ,die over lieden handelde
die huis aan nuis bijbels ver
kochten, was een mislukking,
maar "Gimme shelter" bracht
geld in het laadje en de Mays-
les zijn nu bezig met een twee
de film over een tournee van
een roek-groep.
Actie-documentaires zoals de
recente film "Blue water, white
death") over een haaienjacht,
trekken veel publiek maar zijn
moeilijk in een theater te krij
gen", zegt Michaelson.
De onenigheid over wat cine
ma vérité en wat een documen
taire is irriteert filmproducen
ten bijna even erg als slechte
opbrengst. Goldsmith zegt dat
documentaires maken niets an
ders betekent dan "op het Juis
te ogenblik op de Juiste plaats
te zijn" en te filmen wat er ge
beurt, maar "Vérité betekent
volgens hem "uitsluitend fil
men wat men wil filmen r de
situatie niet opbouwen maar er
de realiteit van laten zien"
wat hij noemt: "het drama dat
plaatsvindt in niet-dramatische
vorm weergeven".
99
"A-O--:
UDIO Tristana is zonder
een meesterwerk van de nu
71-jarige Spaanse rasfilmer
Bunuel: een als uit graniet
mde roman van de Spaanse
jver Perez Galdos.
M Btana is het uitzichtloze ver
van een meisje, een wees, in
laanse stad Toledo in de jaren
Het weesmeisje wordt
tflerijk" opgenomen door de veel
e, cynische charmeur Don
die haar verleidt. Maar Tris-
heeft het verhaaltje van de
Jondenheid van de vrije lief-
el geleerd.
een gegeven moment laat zij
fj Lope zelf in de steek en vlucht
een schilder van haar eigen
Enkele jaren later keert zij
haar geliefde naar de sterk
iderde Don Lope terug, 'n Slo-
ziekte is aanleiding. Zij wil
thuis sterven. Haar leven
echter gered ten koste van
amputatie. De nog steeds
schone Jonge vrouw moet
an met een houten been door
ijjiven,
ro obsedeerd door een verlo-
Begane erotiek trouwt ze met
JLope. Het huwelijk is een ui-
wrange tragikomedie van
Tijen, harteloosheid, hypo-
en afwijzing. Want het le-
tfarme meisje van weleer is 'n
vrouw geworden, waarvoor
iSP-:
- le.'ii
de grijsaard beeft en kruipt. Voor
hem blijft niets over dan een toe
vlucht tot kwezelachtige geestelij
ken en notabelen die van zijn ta
fel profiteren. Zijn vernede
ring door Tristana is compleet ge
worden. En als hij een hartaanval
krijgt laat een triomferende Tris
tana hem zonder mededogen ster
ven.
Bunuel begon als Jong filmer
met surrealistische films. De oude
man heeft vanuit zijn ervaring van
toen kans gezien om alle „trends"
te beleven. Ook in Tristana. een
film die onbarmhartig aantoont dat
ook het onwerkelijke tot werkelijk
heid kan worden. Die werkelijkheid
wordt op een verbluffende wijze
bereikt in een stijlechte nabootsing
van het leven in Toledo in de Ja
ren twintig.
Bovendien wordt Tristana ver
tolkt door een van Bunuels favo
riete actrices. Cathérine Deneuve
was eerder ster in Bunuels „Belle
de Jour". Zij wordt uiterst
bekwaam terzijde gestaan door
Fernando Rey, als een snel verloe-
rende Don Lope. De schilder wordt
gespeeld door Franco Nero, goec
passend in Bunuels schema. Tris
tana is een puntgave film, maa:
laat geen bezoeker rekenen op een
ontspannend avondje Daarvoor i
hij bij Bunuel aan het verkeerde
adres.
LIDO „Wat zien ik?" een kas
stuk naar het boek van Albert Mol
blijft nog. En dat is natuurlijk niet
te verwonderen als je de rijen bij de
bioscoop ziet. Paul Verhoeven wist
de hoofdstukjes van Mol uiterst
geinig te verfilmen. In „Wat zien
ik?" uitstekend acteren van Ronnie
Bierman en Sylvia de Leur.
LUXOR Le souffle au coeur,
oftewel Zoonlief amuseert zich
Louis Malle maakte een uitsteken
de en vooral zeer levendige
film over een puber, die in de lief
de wordt ingewijd. Hoogepunt is een
discreet gefilmde incestscène. Maar
voor die scène alleen hoeft men be-
Films
in
Leiden
slist niet naar deze lange film, die
vanaf het begin tot het einde een
uitstekend volgehouden spannings-
peil bezit. Voor zijn doen maakte
Malle een bijna amusante film. ge
dateerd in Frankrijk anno
1954. Fraaie prestaties van on
der meer Benoit Ferreux als de
puber en Leo Massari als zyn le-
venshongerige moeder.
TRIANON Hierboven kunt u
lezen, wat Carrie Tefsen vindt over
Blue Movie. Het gaat om de vele
amoureuze gelukjes die Je ten
deel kunnen vallen in die nieuwe
wijk van de hoofdstad Bijlmermeer
Dat is een boel hoor. Een wat ge
wild voyeurisme, maar wie deze
week eens niet naar Rex wil. weet
waar hij nu aan zijn trekken
komt.
REX Kingkong. de eenzame
geweldenaar blijft nog een week in
de Haarlemmerstraat en daar kan
niemand bezwaar tegen maken In
Kingkong kun je heel mooi vecht-
werk bewonderen. En daar hoeft
helemaal geen bezwaar tegen te
zijn.
LUXOR "De vrouw van de
priester", met in de hoofdrollen
Sophia Loren en Marcello
Mastroianni is een produktie van
Carlo Ponti en onder regie van Di-
no Risl. Zoveel bekende namen
voor één film kunnen een goed re
sultaat opleveren en dat is hier in
derdaad gebeurd. De film is zonder
meer goed.
In de film gaan humor en tragiek
hand in hand. De scènes zijn vaak
heel sober, evenals de achter
grond. Ook muziek wordt in de
film betrekkelijk weinig gebruikt.
De scènes zijn toch erg goed en
dit pleit wel voor het acteertalent
van de spelers.
Het gegeven' van de film is ac
tueel. De mooie Valeria Billi komt
tot de ontdekking, dat de man,
waarvan zij al vier Jaar houdt ge
trouwd is. Zij besluit dan zelf
moord te plegen Priester Don Ma
rio bezoekt Valeria in het zieken
huis, waar zij terecht is gekomen
na het innemen van 17 slaappillen.
Valeria wordt meteen verliefd op
hem en Don Mario begint zo lang
zamerhand enige regels betreffen
de de wereldlijke geneugten, op
gesteld door het Vaticaan. te ver
geten. Hiermee is de grond
slag voor deze film gelegd het
probleem of een priester mag
trouwen De vraag wordt niet be
antwoord. Als men geïnteresseerd
is, moet men maar eens gaan kij
ken.
