eningen over de abortus
lopen zeer sterk uiteen solf °p komst
In de herfst begint het in de
„Bredase Koepel" te rommelen
Record aantal klachten in de Rijnmond
Echtscheidings-
„Gebruik
luchtruim
betalen'
Waar blijft
begroting
Verkeer en
Waterstaat?
>NDERDAG 30 SEPTEMBER 1971
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA S
i J
ADVERTENTIE
(Vervolg van pagina 1
ROTTERDAM De meld- en
regelkamer van het Openbaar
Lichaam Rijnmond heeft giste
ren een record aantal klachten
tegen de vuile lucht geregis
treerd. Tegen middernacht wa
ren er meer dan duizend tele
foontjes binnengekomen.
De Vlaardingse gemeenteraad
heeft gisteravond tijdens een
spoedvergadering drie moties
aangenomen waarin maatrege
len worden gevraagd tegen de
luchtverontreiniging en de ge
volgen daarvan.
Rijnmond heeft woensdag de
hele dag alarmfase drie gehand
haafd. Deze blijft ook voor van
daag nog gelden. Gistermorgen
klaagden vele mensen uit
Vlaardingen en Schiedam en la
ter ook uit Rijswijk en Delft
over prikkelende lucht. Aan
vankelijk viel het mee. omdat er
een laaghangende mist was. La
ter od de ochtend, toen de zon
doorkwam, regende het klach
ten over misselijkheid en aan
doeningen van keel, neus en
ogen als gevolg van de smog-
vorming.
De klachtenstroom ging in de
loop van de middag over op
meldingen van een penetrante
geur. De onaangename reuk
was vooral in Rotterdam-zuid
en later ook in het centrum
van de stad duidelijk waar
neembaar. De industrie in het
Rijnmondgebied bleek echter
niet schuldig aan deze lucht,
die afkomstig bleek van de Roo-
de Vaart in west-Brabant, waar
in enkele fabrieken lozen.
In verband met de ernstige
smog-overlast verzochten de
raadsfracties van de Vlaarding
se raad gistermiddag om een
spoedvergadering. Voor deze
bijeenkomst waren onder meer
uitgenodigd de minister van
Volksgezondheid en Milieuhy
giëne en de commissaris van de
Koningin in Zuid-Holland. Bei
den lieten evenwel weten ver
hinderd te zijn.
De raadsleden van D'66,
PvdA, en CPN wensten geen ge
hoor te geven aan de uitnodi
ging van de minister om don
derdag in Den Haag met de be
windsman te komen praten. Men
verklaarde geen heil te zien in
een gesprek in de vertrouwelijke
sfeer. Andere raadsleden gaven
zich wel op om vandaag met B.
en W. naar Den Haag te gaan.
Over de ingediende moties
bleek meer eenstemmigheid te
bestaan. In een motie van het
raadslid F. J. Kerkhoven (PvdA)
wordt het college van B. en W.
gevraagd de artsen in Vlaardin
gen te waarschuwen wanneer de
luchtverontreiniging een bepaal
de norm overschrijdt, zodat bij
zondere aandacht kan worden
gegeven aan patiënten die daar
gevoelig voor zijn. Ook zou on
derzocht moeten worden op wel
ke wijze inwoners van Vlaardin
gen. die bU smog-situaties op
medische gronden de stad willen
verlaten, medewerking kan wor
den verleend.
In een tweede motie van
het raadslid D. de Lange <D'66>
verlangt de raad dat bij het be
reiken van een bepaalde om
vang van luchtvervuiling reeds
nu zal worden overgegaan tot
het sluiten van- fabrieken die
stoffen uitstoten, die een bijdra
ge leveren aan de zogenaamde
foto-chemische smog. Het be
drijfsleven in Rijnmond, zo stelt
de motie verder, moet op korte
termijn worden voorgeschreven
een reeks maatregelen te ne
men tot beperking van de lucht
verontreiniging.
De raad steunde ook de VVD-
er J. Madern, die in een motie
de minister van Volksgezond
heid en Milieuhygiëne vraagt
om een blijvende financiële bij
drage voor het districfcsconsul-
tatiebureau voor cara-ziekten.
Daarmee zou dan personeel-
aangetrokken kunnen worden
voor het instellen van een on
derzoek naar het verband tus
sen luchtverontreiniging en
ademhalingsstoornissen.
jmes
W? sinds 1920
tentoonstelling voor het moderne gezin
24 september tot en met 5 oktober
behalve 's zondags
HOI/TRUST DEN HAAG
175 attractieve stands Met vele NOVITEITEN
B KIJKT BW
BIT
schitterend ANTIEK SPEELGOED
dagelijks S MODESHOWS in de Rotonde
Tip» voor DOE HET ZELF en HOBBY
50 modelkamers klassiek ea modern
Reserveer een middag of een avond!
EN HAAG (ANP) Het hoofdbestuur van de Koninklijke
itschappij tot Bevordering der Geneeskunst is met zorg
™ld over het werk van de bestaande abortuskünieken.
i hebben onze twijfels en hebben de indruk, dat niet overal
erkt wordt zoals het zou moeten gebeuren". Aldus heeft
nsdagmiddag prof. dr. T. Vossenaar, voorzitter van de
tschappij, gezegd tijdens de hoorzitting over abortus pro-
;tus van de bijzondere Tweede Kamercommissie.
indruk bestaat, dat de be-
rorming in de klinieken i
nder haastig gebeurt en
elen aan de uitvoering van het
laai genomen besluit", zo licht-
of. Vossenaar toe. De maat-
>pij heeft haar inlichtingen ver-
door middel van een enque-
de afdelingen, maar ook via
len, zijwegen.
>f. Vossenaar zei, dat naar zijn
ng de abortus door een gynae-
g moet worden uitgevoerd, of
een arts, die steunt op gynae-
Lsche bijstand. Op 'n de^betref-
vraag antwoordde de hoogle-
dat vooralsnog niet gerekend
porden op een min of meer al-
>epassing van tabletten, die
ersterkte menstruatie opwekken
m aborterend werken. Deze ta-
n zijn thans nog zeer kostbaar,
djn voor d£ farmaceutische in-
ie te vergelijken met goud of
Ramingen
tegenwoordigers van de Ne-
adse Vereniging voor Sexuele
Mining (NVSH) en de Stichting
iche Zwangerschapsonderbre-
(Stimezo) stelden zich achter
Initiatief-wetsontwerp van de
kamerleden Lamberts en Roet-
nzake de abortus. Van de kant
le NVSH werd uitvoerig cijfer -
laal overgelegd.
jens voorzichtige ramingen,
e frequentie van abortus in Ne-
ïd in het gehele Jaar 1971 als
17.000 legale gevallen (9.500 in
usklinieken, 1.000 door abortus-
5.000 door individuele me-
,500 uitgevoerd in Engeland) en
illegale (uitgevoerd door niet-
che aborteurs of via zelfabor-
Goedkoop
abortus een eenvoudige in-
is, dan moet zo'n behandeling
vierhonderd gulden kosten,
een paar tientjes. Het is ge-
onzedelijk als Je er dan meer
wu vragen dan voor een andere
udige medische behandeling",
ocialistische kamerlid dr. Lam-
zei dat gisteren tussen de be
door in de Kamer. De felle
het Regeerakkoord had voor hem al
aangetoond dat "het stuk abortus
in het Regeerakkoord geen been
heeft om op te staan". Maar het
voorstel van de heer Lamberts en
zijn collega Roethof om de strafbepa
ling bij abortus te wijzigen, werd
ook niet door iedereeen even enthou
siast ontvangen. Dolle Mina vindt,
dat in de wet geen enkele regel over
abortus mag worden opgenomen.
Vertraging
Over de wettelijk verplicht gestel
de abortusteams, zei dr. Lamberts:
"Het is duidelijk dat abortusteams
voor vertraging zorgen. Daardoor
wordt de sterftekans vergroot, want
een uitstel van vier weken is bij
abortus ontoelaatbaar en medisch
onverantwoord. Een abortusteam,
kost soms vier tot acht weken op
onthoud". Volgens dr. Lamberts,
kan naast de gynaecoloog ook een
andere arts abortus verrichten, "als
hij maar niet probeert om er finan
cieel beter van te worden.
Den Haag De rechtbanken
Den Haag, Rotterdam en Amster
dam hebben de laatste weken een
record aantal verzoekschriften ont
vangen van mensen die op de val
reep nog volgens het oude recht
echtscheiding willen: 1 oktober
gaat namelijk het nieuwe recht in
het voordeel van de oude proce
dure ls dat het sneller gaat omdat
Nederland:
T)T>
Geweten
„Abortusteams zyn
er eigenlijk alleen maar om het ge
weten van sommige artsen en be
paalde maatschappelijke groeperin
gen te sussen maar de vrouw zelf is
met het bestaan van dergelijke
nissies helemaal niet gebaat".
Tot deze conclusie kwam gisteren
de Amsterdamse psychiater A. van
Dantzig.
De Amsterdamse zenuwarts, die in
het abortusteam van prof. dr. G. J
Kloosterman (het eerste in ons
land) zitting had, zei dat het on
rechtvaardig is om vrouwen die om
a hort us vragen aan een psycho
logisch onderzoek te onderwerpen.
Het blijkt volgens hem steeds weei
dat de maatschappij tevoren nooit
enige belangstelling heeft gehad
ie van dertien organisaties op inzittenden zijn gearresteerd,
De Italiaanse politie heeft in de
provincie Pordenome bij de Joegosla
vische grens vier schilderijen in be
slag genomen die vermoedelijk vorige
week uit een toonzaal in Zagreb wer
den gestolen. De schilderijen werden
bij een autocontrole ontdekt. De twee
ADVERTENTIE
fcurgemeester en Wethouders van Leiden brengen ter openbare
ennis, dat zy, in verband met de viering van het 3-oktoberfeest
p 1 en 2 oktober a.s. de volgende tijdelijke verkeersmaatregelen
jullen treffen:
een geslotenverklaring voor alle verkeer in beide richtingen
behalve voetgangers van de Haarlemmerweg, voor zover gelegen
tussen de Maresingel en de Musschenbroekstraat, op vrijdag
1 oktober a.s. van 9.00 tot 24.00 uur, alsmede op zaterdag 2 ok
tober de gehele dag;
de Blauwpoortsbrug op vrijdag 1 oktober a.s. van 19.00 - 21.00
uur in de richting van de Steenstraat geopend te houden voor
alle verkeer;
een geslotenverklaring voor alle verkeer in beide richtingen
behalve voetgangers van de Lange Mare, voor zover gele
gen tussen de Haarlemmerstraat en de Oude Vest op zaterdag
2 oktober van 0.00 tot 17.00 uur;
een geslotenverklaring voor alle verkeer in beide richtingen
behalve voetgangers van de Aalmarkt op zaterdag 2 oktober
tot 10.00 uur;
een geslotenverklaring voor alle verkeer ln belde richtingen
behalve voetgangers van de Willem de Zwijgerlaan, voor zover
gelegen tussen de Marnixstraat en de Boerhaavelaan.
Leiden, 30 september 1971.
voor de problemen die bij de vrouw
uiteindelijk tot de ongewenste zwan
gerschap leidde.
Door het artsentekort is het, aldus
de heer Van Dantzig eenvoudig on
mogelijk om alle geaborteerde vrou
wen de gewenste azorg te geven. „Wij
bereiken met het inschakelen van
teams dus alleen maar dat alle el
lende die een vrouw in haar leven
heeft doorgemaakt opnieuw wordt
opgerakeld en haar gevoelsleven
volkomen wordt opengelegd zonder
dat wij haar uitzicht op een betere
toekomst kunnen geven.
Papoea's krijgen kleding Op de
„dag van de strijdkrachten", 5 okto
ber, begint in West-Irian een cam
pagne om de in het oerwoud levende
Papoea's te „kleden", aldus het In
donesische persbureau Antara. De
militaire commandant van West-
Irian heeft meegedeeld dat in het
kader van de „Operasi Koteka", de
uit studenten en plaatselijke leiders
bestaande teams het oerwoud zullen
intrekken om de Papoea's te overtui
gen van de noodzaak een pantalon te
In het gebouiü van de Tweede
Kamer werd gisteren een open
bare hoorzitting gehouden over
het abortus-vraagstuk. Tilanus,
lid van deze commissie houdt een
door „Dolle Mina" uitgegeven af.
fiche omhoog. Links de commis
sieleden mej. Van Leeuwen en
mevr. Veder-Smit.
Podgorni naar Hanoi De Sow-
jetrussische president Podgomi is
vanochtend aan het hoofd van een
grote delegatie voor een officieel be
zoek naar Noord-Vietnam vertrok
ken.
Duur edict De gemeenteraad
van Brussel heeft ruim 230.000 gulden
moeten uittrekken voor vernieuwing
van het trottoir rond het stadspark
van Brussel, tegenover het koninklijk
paleis, omdat de raad gehouden is
aan een oud edict. Op 20 juli 1776
bepaalde Keizerin Maria Theresia
namelijk dat de bedekking van het
voetpad rond het stadspark niet mag
bestaan uit gewoon bestratingsmate
riaal maar van arduin, een soort na
tuursteen, gemaakt moet zyn.
Nederlandse
immigrant
burgemeester
in Australië
MELBOURNE De Nederlandse
immigrant John Merkus, die in 1952
uit Nijmegen naar Australië ver
trok, is gekozen tot burgemeester
van Sandringham, een voorstad van
Melbourne.
John Merkus, vader van drie kinde
ren, begon aanvankelijk een eigen
zaak. maar trad later in dienst van
een groot bedrijf. Drie Jaar geleden
werd hij tot gemeenteraadslid geko-
DEN HAAG (ANP) Een wets
ontwerp. dat het vragen van vergoe
dingen voor het gebruik van het Ne
derlandse luchtruim mogelyk moet
maken is woensdag by de Tweede
Kamer ingediend. Nederland heeft
tegenstelling tot andere landen tot
dusver geen vergoedingen gevraagd.
In de toelichting staat dat Neder
land zorg draagt voor de veiligheid
het luchtruim. Het is daarom re-
deiyk de kosten op de gebruikers te
verhalen.
De tarieven zullen niet afwyken
un die van „Eurocontrol". Voor de
eerste twee jaar zullen zy samen
vyftien procent van de werkelyke
kosten moeten opleveren. Vervolgens
zullen de tarieven iedere twee jaar
opnieuw worden bekeken.
Datum van ingang van de regeling
ui samenvallen met het invoeren
tn de tariefregeling van de Euro-
control-organdsatde.
het een door de Jaren beproefde
manier is.
In Amsterdam werden deze week
130 verzoekschriften ontvangen, bij
na het dubbele van het normale
aantal. In Rotterdam worden mo
menteel wekelijks ongeveer 90 re
kesten behandeld. Den Haag spant
eohter de kroon: 300 verzoekschrif
ten deze week in plaats van vijftig,
het normale gemiddelde.
De verwachting bestaat dat vooral
van tafel en bed gescheiden echtge
noten na 1 oktober gebruik maken
van een nieuwe mogelijkheid tot
ontbinding van het huwelijk. De
grote drukte, die mogelijk pas komt
als onduidelijkheden in de nieuwe
prooedure door de praktijk zijn op
gelost. wordt door de griffies in de
tweede helft van oktober verwacht.
Om zoveel mogeiyk bekendheid te
geven aan de nieuwe regels voor
een echtscheiding gaat het ministe
rie van Justitie in samenwerking
met de Orde van Advocaten een
folder uitgeven, waarin de hoofd
punten worden uiteengezet. Onder
het nieuwe recht wordt echtscheiding
in meer gevallen mogelyk dan onder
het oude recht.
De Amerikaanse gospel-zangeres
Mahalia Jackson lydt aan een hart-
aandoenlng en heeft haar Europese
toernee moeten afgelasten. Dit heeft
het Amerikaanse hospitaal in Mün-
chen gisteravond bekendgemaakt
Mahalia zal mogelyk voor behande
ling naar de Verenigde Staten wor
den overgevlogen.
De artsen hebben een vernauwing i:
de hartkransslagader geconstateerd.
Vai
politieke redactie
Den Haag Het Tweede-Kamerlid
mevrouw drs. N. Smit-Kroes (WD)
heeft minister Drees van Verkeer en
Waterstaat gevraagd, waarom de
Kamerleden, de begroting 1972 van
zijn departement nog niet hebben
gekregen.
In schriftelijke vragen heeft zij er
de bewindsman op gewezen, dat een
aantal andere personen, dat maat
schappelijke functies op het gebied
van Verkeer en Waterstaat vervult,
die begroting daarentegen al wel ln
zijn bezit heeft. En dat, aldus me
vrouw Smit-Kroes, kan wellicht
onbewust een stimulerende in
vloed uitoefenen op het ambiëren
van nevenfuncties door Kamerleden.
BREDA „Elk jaar, als de
bladeren vallen, begint het in de
Bredase Koepel te rommelen. De
gedetineerden worden onrustig,
het personeel weet dat. Ik geef
toe, dat de spanning tussen per
soneel en gevangenen deze keer
hoger dan ooit is gelopen. Toch
zijn berichten over een explosieve
situatie overdreven. De moeilijk
heden in de gevangenis van
Breda komen voort uit een
zwakke beleidsvoering van het
departement van Justitie.
In alle discussies over de verhou
ding tussen gedetineerden en bewa
kingspersoneel - ordt de kern niet
aangeraakt. Alle betrokkenen lopen
voorzichtig om de hete brei heen.
Het gaat alleen en uitsluitend om
het feit, dat de koepelgevangenis in
Breda ten enen male ongeschikt is
de zestig gedetineerden met zeer
uiteenlopende veroordelingen te
huisvesten. Deze koepel ls uit de
tijd."
Begrip
dan dertig Jaar in de Bredase ge
vangenis werkt. Hij is onder meer
plaatsvervangend voorzitter var
dienstcommissie, een groep perso
neelsleden onder leiding van direc
teur de heer Beens en zeer nauw
betrokken bij de gang van zaken in
de gevangenis.
Maandag aanstaande reizen de heer
Doornebosch en enkele collega's
naar Den Haag om daar te praten
met bestuurderen van de vakorgani
saties. De personeelsleden van de
Koepelgevangenis te Breda (en ook
van de overige gevangenissen en
huizen van bewaring) zijn aange
sloten bij de ARKA, de Algemene
Bond van Ambtenaren, en de
AGVA, de Algemene Bond van per
soneel bij straf- en aanverwante
gestichten.
„WIJ hopen, dat de bonden na dit
gesprek ons standpunt duidelijk
naar voren zullen brengen bij Justi
tie. We hebben al uitvoerige ge
sprekken gehad met de heer Alle-
wyn, directeur-generaal voor het
gevangeniswezen. Hij had begrip
ons standpunt, maar Ja, wie
kan zeggen, waartoe dat begrip
Het personeel van de strafgevange
nis in Breda, vergaarbak van de
„zwaarste" en moeilijkste gevallen,
die Vrouwe Justitia moest terecht
wijzen, is de spanning in het on
dankbare werk van alledag beu.
Hun kregel brak definitief door na
'n bezoek van de parlementaire dele
gatie aan de gevangenis Het gerief
de velen van het personeel erg diep,
dat slechts gehoor werd gegeven
aan klachten, die door de gedeti
neerden werden geuit. „De andere
kant werd niet belicht. Bovendien
wat ziet en hoort zo'n delegatie nu
in de twee uurtjes van het bezoek".
Klachten
Vanmiddag hebben de vaste com
missies in de Eerste en Tweede Ka
mer overigens met staatssecretaris
Grosheide overleg gepleegd over de
situatie in de Koepel.
Over de gebeurtenissen in de ge
vangenis, die onder anderen vijf le
venslang gestraften herbergt (de
Duitse troïka Aus der Fünten, Fi
scher en Kot*Ma, de Berkelse arts
O en Hans van Z.) zegt de neer
Doornebosch; „In de stroom van
publikaties van de laatste week, los
gebroken na het bezoek van de par
lementariërs, zijn veel zaken over
dreven voorgesteld. Natuurlijk is er
spanning. Ik ben zo lang als ik hier
werk beledigd door gevangenen,
maar dat is een normale zaak. Zij
zijn ontevreden. Vergeet niet, dat
gedetineerden van Breda nu niet
bepaald het beste deel van ons volk
vormen. Maar hun klachten over
maaltijden en recreatie zijn niet te
recht. Er is gezegd, dat zy zeer be
perkt naar de televisie kunnen
kijken. Ik verzeker u dat het meer
malen is voorgekomen, dat zy
tot in „werktijd" konden kijken.
Wat dat eten betreft, het wijd ver
breide verhaal over gevangenen, die
elkaar met makreel van een -ruiden
en een kwartje het stuk bestookten,
klopt. Wy zyn nydig omdat er zoveel
ruchtbaarheid aan hun grieven en
zo weinig aan de onze wordt gege
ven.
Geld
Nu staan er mensen verbaasd, dat
er wordt gegokt in de gevangenis
dat sommige gedetineerden (Hans
van Z. bijvoorbeeld) handel drijven
met de buitenwereld, maar dat ge
beurt sinds jaar en dag. Overal."
Wie zich verliest in deze „openba
ringen" gaat voorby aan het werke
lijke knelpunt. Nogmaals de heer
Doornebosch:"
Er moet een duidelijker beleid ko
men. Veel bewakers vinden, dat de
soepele bepalingen niet altijd voor
delig werken. Gevangenen genieten
een grote vryheid, die onze dienst
wel eens hindert. Re-socialisatie?
Reclasseringsactiviteit? Ik heb hier
in de koepel nog nooit iets van be
geleiding bemerkt.
Het beste zou natuurlijk een nieuwe
gevangenis zijn. Waarin de verschil
lende typen gevangenen onafhanke
lijk van elkaar een eigen leven zou
den kunnen leiden. Deze koepel is
in feite alleen geschikt voor kortbe-
straften. Maar die nieuwe gevange
nis komt er niet, want het liedje is
oud - geld ontbreekt.
Dus moeten er andere richtlijpen
komen. Vergelijkingen met de Ver
enigde Staten, het suggereren van
een tweede Attica is absurd: beweren
dat het zo niet langer kan, niet.