VIJFTIG JAAR GELEDEN...
WEET JE
NOG WEL?
'LEIDSENHAGE'
VANDAAGOPEN
Monster zaalvoetbaltoernooi
BALLY
DAF-DAG
125jaarjï)
tuinartikélen
JER DONDERDAG 23 SEPTEMBER 1971
LEIDSCH DAGBLAD
Oud-Leiden herleeft in feestwijzer van 3 oktober 1921
Nu de affiches voor de a.s. 3-oktober-viering weer versche
nen zijn, waarmede wordt aangekondigd, dat de optocht zal
zijn gewijd aan beelden uit onze kinderjaren, ben ik eens in
mijn archief gedoken. Ik heb nu voor me liggen de „Feest
wijzer voor de 32ste feestviering op maandag 3 October 1921".
Thans 50 jaar geleden door Eduard Ydo uitgegeven; een lijvig
boekwerk van 44 pagina's en 30 bladzijden advertenties, dat
yoor 25 cents te koop is geweest. Wanneer je niet gespeend
bent van gevoelens van humor en als je iets voelt voor het
verleden van je stad, dan is zo'n boekje uit 1921, een veelvoud
ij van de oorspronkelijke kostprijs waard.
nr1
A
ri l
De titel van de a.s. optocht "Weet
nog wel? Beelden uit mijn kin-
jerjaren" gaat, tijdens het lezen van
He; dit machtige Stads-epos voor Je le-
Je ziet het goede, oude Leiden
toor Je opdoemen en namen van
personen, firma's, alsmede toestan
den, prijzen en mode, stormen op
taf.
Laten we een paar grepen doen uit
ie rijke, leerzame inhoud. Van het
toenmalige Bestuur van de 3-Octo-
ker-Vereeniging (de oude spelling,
woorden wijzen er even
ijntjes, op, dat de vereniging niet
in vandaag of gisteren is, doch
•1 -an 1886, dus thans 85 Jaar oud)
11 «eft alleen nog de heer N. G. Spaar-
Hpren, destijds secretaris, misschien
J sok nog de heer W. F. H. van Nie-
relt, die toen als praeses van het
:idsch Studenten-Corps voor een
Jaar deel uitmaakte van het Bestuur
(maar of deze nog in leven is, weet
niet zeker). De anderen zijn over-
niotLden; bekende Leijenaren, zoals:
stat urgemeester De Gijselaar (Ere-
d ffl loorzitter), Felix Driessen (Erelid)
de 1 fan Rossum du Chattel, Van der
aan. Boot, De Wilde, Van Deven-
lat 11 er, Levie, Van Hoolwerff, De Ko-
oing, Wichers Rollandet. Trapman.
Diner ene gulden
We bekijken eens een paar adver-
enties. Het Valutahuis (denkt U er
alleen Breestraat 175 en Haar-
emmerstraat 36!) geeft iedere koper
een bedrag boven de 50 cent. 10
•all Mallcigaretten CADEAU. Deze
reldoener raadt het Leidse mensdom
rom aan en ook omdat hij
imerkelijk goedkoper is "ner-
s anders GELD TE VERSPILLEN
it wie bij hem koopt doet zijn
ilicht en rookt goedkoop".
Beuzemaiker en Co.. Breestraat nr
scho (3. noemt zich specialist in tricot-
hui foederen en'cor setten (alleen ver koop
erj>f Ier bekende merken Royal-Worces-
J1} er en Bonton), terwijl "A la Corse-
öère Ramondt". Breestraat 34, in
gewrongen Frans meldt, dat
'^pen daar terecht kan voor "corsets
ir mesure d'hygiène et beauté".
De bekende W. Matveld, Prinsesse-
ide 2, prijst zijn dozen Post, pak-
;es Post en Enveloppen aan. Bij de
reduwe Corn's Dieben, 1ste Binnen-
restgracht 14 kon je, als je dat nou
beslist 's wilde in een overmoedige
scha bui, rijtuigen en automobielen huren,
dansacademie van S. P. Wielin-
[a, Nieuwe Rijn 28. bestaat nog
steeds: die van H. J. van Leeuwen,
ingebrug 75, is reeds lang ter Zie-
In lunchroom Selecta, Kort Ra-
ja penburg 10, kon je voor 75 ets. de
Êf< lunch gebruiken en voor ene gulden
Ij. dineren. P. J. v. d. Zanden, toen nog
in de Lange Diefsteeg 17 vestigt de
aandacht op "prima reine wollen
iraagpantoffels", kennelijk van
Duitse makelij en blijkbaar zeer
iroper. Bij J. H. Philipsen, Kort
Rapenburg 4. kostte een broodje
net pekelvlees slechts 40 ets. V. en
D. was toen gevestigd Aalmarkt 26-
en nog niet in de Breestraat.
Luxor- en Rejo-theater (resp.-
.tionsweg en Haarlemmerstraat)
je 's avonds al de film van
tn Grooten Optocht", die 's mid-
',s was opgenomen, zien, met va-
ivoorstelling voor een gulden
kon Je op alle rangen zitten. Ook
tan Geytenbeek, fotograaf, Bree-
,t 79, wilde wel een vorkje mee-
:ken van de, zoals hij het noemde
imantieke Optocht"; met het oog
op de enorme drukte is vooruit be
stellen voor het laten fotograferen,
zeer gewenscht". De voorzitter van
de Raad van Arbeid, de Heer T. S.
Goslinga bericht ons, dat de Span
jolen in 1574 werden verjaagd en ge
ruild voor haring, wittebrood en huts
pot, doch dat een vrijwillige Ouder -
domsverzekering ontbrak. Hij rekent
het Van der Werf c.s. niet openlijk
aan, maar constateert, daf deze na
latigheid thans, na 345 jaren, is op
geheven. Voor 39 centen per week
verzekeren personen van 35-65 Jaar
zich van een weekrente van f3. van
af de 65-jarige leeftijd en bij over
lijden een uitkering van f 100,- Maar
stel dit verscheiden asjeblieft uit tot
na 3 jaar verzekerd te zijn, anders
grijpen je erfgenamen er naast.
De 3-October-Vereeniging zelve
gaat zich ook aan een advertentie te
buiten. Zij schrijft, dat ieder goed
Leidenaar lid is van deze vereniging
tegen een contributie van f 1.50. Dat
was en is niet geheel waar. Toen en
nu nog is het aantal leden veel te
gering, als men bedenkt, dat zij een
gigantisch feest voor allen bouwt en
helaas velen voor het lidmaatschap
verstek laten gaan.
Maar nu genoeg over de adverten
ties; we gaan nu het feest bestu
deren van 1921. Het begint om 8 uur
's morgens met de Koraaimuziek,
onder leiding van de heer C. B.
Duyster, in de tuin van het Labora
torium tegenover het Park. De zang
wordt begeleid door het Stedelijk
Muziekkorps, doch de naam van de
dirigent wordt niet vermeld.
Glaasje op
Om 9 uur vindt de feestelijke in
tocht der Geuzenvloot plaats, onder
bevel van de Zeeuwse admiraal
Louis de Boisot, door de rasechte
Leienaars steevast Biezjot genaamd.
De vloot bestaat uit 3 platboomde
schuiten en wordt geconvoyeerd
door 4 gewapende sloepen voorafge
gaan door een schuit met muziek
(Pijpers en Houten Instrumenten).
De muziekschuit is, uit historisch
oogpunt bekeken, niet verantwoord
in het geheel te plaatsen, ondanks
de hoofdletters van de Houten In
strumenten, maar wie daarop let is
een kniesoor. Het voedsel wordt vóór
de Waag vanaf de schepen uitge
deeld aan 2450 klanten. Een ontroer
de toeschouwer sprong vanaf de
Hoogstraat in het water. Later bleek
ADVERTENTIE
Weekend koopjes
COSTORICO VERMOUTH
3,95 NU 3,50
COGNAC „SICARD" 14.50 NU 13.95
VIN ROSÉ 3.25 NU 2,75
2 famiiieflessen SINAS 0,98
Gratis thuisbezorgd.
zijn ontroering haar oorsprong te
vinden in Schiedam's beroemd geest
rijk vocht.
Natuurlijk bespeelde de Heer van
Leeuwen, de stadsbeiaardier, van 10
tot 11% het carillon van het Stad
huis en kon men intussen genieten
van het springen der Fontein op de
Vischmarkt. Ook kon men reeds de
volksvermaikelijkheden op het feest
terrein „Schuttersland", vrij toegan
kelijk voor iedereen aan de Rijns-
burgersingel, met een bezoekje ver
eren. Belangrijke Mededeling: iedere
Tenthouder op het feestterrein is
verplicht zijn tarieven op DUI-
DELYK ZICHTBARE PLAATS op
te hangen, zodat iedere bezoeker
zich tevoren kan overtuigen, wat te
betalen is. Daarop lette men in eigen
belangt en kunnen reclames achter
wege blijven; aldus onze goede, zorg
zame, ouwe Feestwijzer in heerlijke
Tante-Betje-stijl.
Om één uur start de „GROTE
ROMANTIEKE OPTOCHT", voor
stellende groepen uit de Meesterwer
ken der Wereldlitteratuur. Er komen
Door
Han .de Wilde
STEENSTR 8 TEL 21361
HERENSTR 6 - TEL 30069
HAARLSTR 204 TEL 21611
700 personen, 200 paarden en 6 mu
ziekkorpsen aan te pas; het muziek
korps van het 3de regiment huza
ren te paard en dat van het 2de
regiment veldartillerie te paard, als
ook dat van „T&D" en het stedelijk
korps zijn intussen verdwenen.
Maar „Werkman's Wilskracht", in
1921 uitgedost in middeleeuws kos-
tuurm, bestaat nog altijd en werkt
nog steeds aan onze optochten mee.
Mocht de lezer mij willen betrappen
op een omissie, omdat ik 5 korpsen
in plaats van 6 noemde, dan meld
ik. dat een Kozakkenmuziekkorps,
dat naamloos de historie wenste in
te gaan. de groep „oorlog en vrede"
voorafging. Wat werd uitgebeeld?
Gijsbrecht van Amstel (V. d. Von
del). Overwintering op Nova-Zem-
bla (Tollens), Saartje Burgerhart
(Wolff en Deken), Max Havelaar
(Multatuli) het verhaal van kapi
tein Pulver (Van Lennep), Tijl
Uilenspiegel (De Coster), Jeanne
d'Arc (schrijver bleef onvermeld),
Don Quichote (Cervantes),
Odyssea (Homerus), 5 sprookjes
van Andersen, het al genoem
de „Oorlog en vrede" (Tolstoi), Ivan-
hoe (Scot), Pickwick (Dickens), een
strijd om Rome (Dahn), Wilhelm
Tell (Von Schiller), Ekkehard (Von
Scheffel), AU Baba, Akbar (Van
Limburg Brouwer), de negerhut
(Beecher Stowe) en tenslotte Pieter
Maris (Nieman). De Flintstones en
Tom Poes ontbraken bij het appèl;
zij moesten destijds nog geboren en
geschreven worden.
Een vermanend woordje en ver
zoek ontbreekt niet; vriendelijk,
doch dringend wordt aan alle inwo
ners, waar de optocht passeert, ver
zocht hun woningen voor de gekos-
tumeerden direct open te stellen, in
dien onverhoopt, regenval de optocht
Drie oktober 1921. Burgemees
ter De Gijselaar en echtgenote bij
de uitdeling van haring en witte
brood.
(Foto W. Bleuze)
Voor een duppie
Als dan de stoet gepasseerd is, tijgt
men naar de Schouwburg voor de
Bruiloft van Kloris en Roosje, een
boertig spel van Dans en Zang. Voor
ene harde gulden koopt men een
stoeltje in loge, baignoire of parter
re; voor de engelenbak is twee kwar
tjes voldoende. Een en ander te ver
hogen met stedelijke belasting! En
voor een duppie besprak je je plaats
bij Van Zwicht. Breestraat 126, ter
wijl de Schouwburg voor nogmaals
een dubbeltje gelegenheid gaf, Je jas
(zonder aansprakelijkheid) eigen
handig aan een kapstok in de gan
gen op te hangen.
Vervolgens in gestrekte draf naar
het „luisterrijk avondfeest" op het
Schuttersland (in de Leidse volks
mond steeds ,,'t Feld" geheten), voor
het Bal-Champêtre op de dansvloer
en het Lunapark.
Entree voor heren f 2 voor dames
of kinderen f 1. In Zomerzorg zali
ger nagedachtenis, is 's avonds half
vanaf half acht groot concert., te ge
ven door het muziekkorps 2de regi
ment Veldartillerie; op het' feestter
rein concert door het Stedelijk mu
ziekkorps. Om de muziektent uiter
aard gelegenheid tot dansen en hos
sen. En dan, om half elf, barst het
extra Schitterend Vuurwerk, ver
vaardigd in onze bloedeigen
Ontvoering Tien inwoners van
Kongo-Brazzaville en twee Franse-
ingenieurs zijn door een militaire
patrouille van Kongo-Kinsjasa ont
voerd terwijl ze op de grensrivier de
Kongo voeren, zo bericht Radio
Brazzaville. De radio sprak van „een
daad van piraterij, waarmee de gren
zen van het toelaatbare zijn over
schreden".
Vijftig jaar geleden. De Geu
zenvloot bij aankomst voor het
Waaggebouw. De panden links
van de Waag hebben plaats moe
ten maken voor de nieuwbouw
van V. en D.
(Foto W. Bleuze)
Leidse Pyrotechnische-Decoratiën-
Fabriek van A. J. Kat, voorheen Joh.
Loeff, in 12 stukken uiteen. Wat
zoudt u denken van zware luchtka-
nonnade met gekleurde schitter -
lichten (nieuw), zwermfontein en
twee wentelaars? Of prefereert U
een driedubbele waterval, van grote
hoogte enorme vuurmassa's omlaag
werpende, overgaande in jasminvu
ren, waarin blauwe en witte vlokken,
eindigende met zwaar bombarde
ment en sterrenregen? En mocht er
niets van Uw gading bij zijn, dan
heeft Kat nog een mechanisch num
mer, een rekwerker, in wit dia-
mantvuur verschillende oefeningen
aan de rekstok uitvoerende. Als ook
dat door U, ondankbare ziel, niet
wordt gewaardeerd, dan zult U door
het slotnummer toch wel diep ont
roerd raken. Al was het alleen maar
door het meeslepende proza, waar
mede dit pyromaans geweld beschre
ven werd. Want deze Slotdecoratie
bestond uit: een fraaie krans van
groene bladeren, waarin het borst
beeld van Burgemeester Van der
Werffonder de krans de woorden „13
mei 1886-1921". Het geheel in ge
kleurd diamantvuur. geflankeerd
door plantons mozaïkvuur, draaiende
zonnen, oontrabatterijen, staartpro-
jectielen, eindigende met zwaar
bombardement en sterrenregens.
Ik moet U, nadat ik de 3-oktober-
viering van 1921, nu vijftig Jaar
geleden, even in Uw herinnering
heb teruggeroepen, met Uw eigen
beelden uit die tijd alleen laten.
We zien elkaar weer op zaterdag 2
oktober as. Tot dan.
Ik heb mooi weer besteld!
ADVERTENTIE
Schoenen
k&t K&unerk, A;mclUtejj1__vanDajen_
Donkerstee.** zi Lei.Ue.n-
Eerste fase gereed
LEIDSCHENDAM Onder luide
knallen van vuurwerk is vanmorgen
door burgemeester Kolfschoten
- het nieuwe winkelcentrum
"Leidsenhage" geopend. Het winkel
centrum. dat het grootste van Europa
zal worden, zal in verscheidene fasen
gereedkomen. Elke fase omvat een
blok winkels. In totaal zullen er vier
blokken verrijzen, met daartussen een
centraal plein, waar os. terrassen
zullen komen.
Vanmorgen werden de winkels van
het eerste blok in gebruik genomen:
dit omvat 26 zaken, waaronder één
Korfbalvereniging
(^Noorderkwartier"
naar nieuw veld
LEIDEN Leidse Korfbalvereni
ging „Noorderkwartier" zal zaterdag
het veel te kleine veld aan de Burg-
gravenlaan ontruimen en verhuizing
naar het veld gelegen naast de
Groenoordhal, in welke omgeving
circa 99 procent van haar leden
(Leiden- Noord) woont.
In afwachting van de afronding
van de bouw van een eigen kleedge
legenheid, zal voorlopig gebruik wor
den gemaakt van de kleed- en was-
accommodatie in de Groenoordhal.
Een treffende bijzonderheid is, dat
de korfbalvereniging dit veld in ge
bruik neemt precies op de dag, dat
wethouder mevrouw Den Haan op de
speeltuin Noorderkwartier, waaruit de
korfbalvereniging is ontstaan, een
clubhuis zal openen.
Het is Jammer, dat de korfbal
vereniging (nog) niet. over een eigen
kantine kan beschikken, doch hier
aan wordt reeds hard gewerkt. Het
bestuur hoopt binnen niet al te lan
ge tijd zijn wens ook op dit punt
in vervulling te zien gaan. Voorals
nog zal, in samenwerking met de
Sportstichting naar een nood-oplos
sing worden gezocht!
Boycot - De delegaties van Noord-
Vietnam en van de Vietcong hebben
de zitting van vandaag van het Pa-
rijse vredesoverleg geboycot uit pro
test tegen de grootscheepse Ameri
kaanse luchtaanval van afgelopen
dinsdag op Noord-Vietnam De boy
cot geldt alleen de zitting van deze
week. Op 30 september zullen de
twee delegaties weer aan het over
leg deelnemen.
grootwinkelbedrijf, de Hema. Het is
de bedoeling, dat in elk blok één
grootwinkelbedrijf komt. Het van
morgen in gebruik genomen blok telt
o.a. enkele kledingzaken, en radio- en
tv-winkels, twee schoenen- en leder-
warenzaken, een slagerij, een choco
laterie, een drogisterij, een juwelier,
een koffie- en ijsbar, een slijterij, een
filiaal van de Nederlandse Midden
standsbond. een reisbureau enz. Voor
lopig is er parkeerruimte gedacht
voor ongeveer 3500 auto's en 1200 rij
wielen.
Indien dat nodig is zal echter wor
den overgegaan tot het bouwen van
parkeergarages.
De volgende fase van het project
zullen respectievelijk in het voorjaar
1972, in het najaar 1972 en in 1975
gerealiseerd zijn. Er zullen dan vier
grootwinkelbedrijven staan (Hema.
C A, V D, Bijenkorf) en per blok
25 tot 40 speciaalzaken.
Leidsenhage is thans per auto be
reikbaar via de rijkswegen 44 en 4 en
de provinciale wegen 16; met het
openbaar vervoer via lijn 6 van de
HTM. Alle lokale en interlokale bus
diensten hebben verder haltes ge
projecteerd bij het winkelcentrum.
ADVERTENTIE
in het centrum van'!
amstendam
nuookin x
haarlem
Winkelcentrum Schalkwijk
amstelveen
Winkelcentrum Binnenhof
leidsel-
J.B. WIJS ZOON Koninklijke Zaadhandel
Singel 508-510 Amsterdam te". 020 - 221261
Gratis catalogus op aanvraag.
Winst voor Verenigde Kleine Bedrijven
LEIDEN Het traditioneel geworden zaalvoetbaltoernooi
voor bedrijf steams is gisteravond gewonnen door de Verenigde
Kleine Bedrijven. In de finale van het "slopende" monstertoer-
nooi (in 3 avonden ruim 150 wedstrijden) moest het favoriete
achttal van de N.V. Seriewoningen zich ondanks een 10 voor
sprong gewonnen geven: 13.
Het bedrijfszaalvoetbaltoernooi, op
nieuw bekwaam door de Leidse
Sportstichting georganiseerd in sa
menwerking met de Afdeling Leiden
van de KNVB (en pro-deo gesteund
door sportieve EHBO'ers, die geluk
kig slechts enkele malen in actie
hoefden te komen) heeft gisteravond
in de Groenoordhal een spannend
slot gekregen. Van de zestien ploe
gen, die zich op de voorgaende avon
den hadden geplaatst bij de laatste
zestien, drongen tenslotte de Ver
enigde Kleine Bedrijven, de Leidse
Courant. Hanab en de NV Serie
woningen tot de halve finales door,
In die halve eindstrijd gaf de Ver.
Kleine Bedrijven (poule-winnaar
via overwinningen van 4-0 op de
Sportstichting, 3-1 op de Leidse Ap
paraten Fabriek en 3-0 op de IBB)
het team van de Leidse Courant
geen kans: 3-0. In de andere halve
finale bouwde NV Seriewoningen
verder aan zijn kandidatuur voor de
officeuse titel: na in de poule SLF
(1-1, speelde later echter ook gelijk
tegen B en T: 0-0). Batteljee en
Terpstra (2-0) en het Rijksmuseum
voor Volkenkunde (4-1) te hebben
uitgeschakeld, werd de Hanab met
1-0 gewipt.
In de finale kon NV Seriewonin
gen met als kern Cockle van
ADVERTENTIE
Weerlee (LFC 1) en Jaap Herreur
(UVS 1 zat.), aangevuld met Joop
van Eek, Koos van Duin, Bertus
Vaneveld, Peter Snik. Jan van Hulst,
Jan van der Zwan en Wim Azier
de overwinning echter niet be
halen. Dankzij een fraaie treffer
van LFC'er Wim Azier werd wel een
1-0 voorsprong opgebouwd, maar het
betere veldspel werd daarna door een
gebrek aan geluk en conditie 9
wedstrijden in 2 dagen gaat ook in
de benen zitten niet in meer doel
punten uitgedrukt.
Een strafschop, toegekend door de
goedleidende scheidsrechter Van der
Raadt, zorgde kort voor de rust voor
de ommekeer: Bram de Roode scoor
de onhoudbaar de gelijkmaker (1-1)
en na de rust drukte het slim van
uit de verdediging spelende gele
genheidselftal van de Ver. Kleine
Bedrijven door. Paul van der Reij-
den en Wim Ouwehand zorgden er
voor dat de wisselbeker (Mét de bij
behorende medailles en overige prij
zen uitgereikt door Sportstichting
voorzitter Biegstraaten) een jaar in
het stam-café zal kunnen pronken.
NV Seriewoningen zag het „bouw
werk" halverwege de tweede helft
voorgoed instorten, toen Jaap van
Eek een strafschop tegen de paal
knalde.
In de strijd om de derde en vier
de prijs versloeg het team van de
Leidse Courant met 1-0 de (zaali-
voetballers van de Hanab
Het winnende team. van de
Verenigde Kleine Bedrijven. Voor
ste rij. v.l.n.r.: Simon Bousie,
Sjaak Matters, Peter Kluivers en
Paul van der Reijden. Achterste
rij, v.l.n.r.: Wim Ouioehand, Bram
de Roode, Rob van Vliet, Henk
Faber en Schoonderwoerd.
(Foto Holvast)
IEDERE ZATERDAG bij ons
DAF-cenlrum Leiden
Verdamstraat 6, telefoon 23041
Hoogsrbeetsstraat 6,
Telefoon 50330
