EIDSCH
DAGBLAD
KABINET: PIJNLIJKE BEPERKING
logere belastingen maken het leven aanzienlijk duurder
SANOcELt
Uitstel Leids
wandelge bied
Rijnmond is de smog beu
(9«</9Tu
10% BTW
t e a
3 t ct per liter
^are
m-
invallen
noorden
ietnam
VRIJ WARM
NIET TE
SCHEIDEN
Green oplossing
Regeer
akkoord
Drempel
teuws
sricht I maart 1860
DINSDAG 21 SEPTEMBER 1971
No. 33509
acteur: G. Koopman
jfdredacteur: Drs. J. R. Soetenhorst
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 30.65 per kwartaal (postabonnementen f 33.05), f 6,95 per maand (bU vooruitbetaling), giro 57055, losse nummers f 0.30
Witte Singel 1, Lelden - Tel.: 25041. Redactie: 21507
Nabezorging tot 20 uur, tel. 30500 (zat. 18 uur),
Elektrische stroom
Dwangbevel
2%
Wegenbelasting
opcenten
Op frisdrank wordt vanaf 1
een accijns gelegd van 14 \<i
iper liter.
;nzine wordt volgend Jaar ruim
per liter duurder (2% cent
05 plus 5 procent wiebeltax).
wegenbelasting gaat met tus-
een kwart en een vijfde om-
aanleg van rijkswegen wordt
aagd.
be wiebeltax blijft één Jaar
idhaafd en wordt verhoogd tot
cent.
foor elektra wordt niet langer 4
otomzetbelasting fBTW),maar
«ent berekend.
komt een assurantiebelasting
procent per afgesloten polis.
Geen weddeverhoging voor
Iplichtigen.
rangbevelen worden de helft
er.
'ie buitenlandse werknemers
buiten de EEG) in dienst
moet 200-/300 heffing- beta-
ckomstenbelasting wordt ver-
geïnd voorlopige aanslagen
ie lin termijnen, nadere voor-
en definitieve aanslagen
in binnen twee maanden ge-
vorden betaald.
»r de overheid ten behoeve
iurgers te maken kosten wor-
leer doorberekend.
Irotere klassen in een belangrijk
in het beroepsonderwijs:
lesuren bij het algemeen
pzet onderwijs; hoger school-
1973.
MAAR:
aterklassen worden kleiner
•tienJarigen gaan volgend Jaar
DEN HAAG „Pijnlijke beperkingen", zo noemde
lingin Juliana vanmiddag in de Troonrede de maat-
elen, waarmee minister Nelissen (Financiën) even later
de Tweede Kamer verscheen: bezuinigingen en be-
lingverhoging tegelijk.
:GON (Reuter) De Ameri-
luchtma'cht heeft gisteren
luchtaanvallen uitgevoerd op
ïoelbatterijen in Noord-Viet-
Dit heeft een Amerikaanse mi-
i woordvoerder in Saigon mee-
*erden ongeveer 200 aanvallen
nerd op luchtdoel-artillerie en
'tellingen in een gebied tot 56
lfter ten noorden van de gede-
^eerde zone tussen Noord- en
'Vietnam.
aanvallen vormden een ant-
1 op recente beschietingen van
ipende Amerikaanse verken-
'liegtuigen boven Noord-Viet-
en bewapende toestellen die
Uos vlogen.
De inflatiecorrectie wordt voor
80 procent uitgevoerd: de tarieven
loon- en inkomstenbelasting worden
volgend jaar lager, al zal men daar
door de wiebeltax niet erg veel van
merken. Maar die wiebeltax ls vol
gens minister Nelissen tijdelijk, de
belastingverlaging blijvend.
Steun aan kleine zelfstandigen
door verhoging van de zelfstandige
aftrek.
Wie alleen inkomsten door de
AOW of AWW heeft blijft buiten
de inkomstenbelasting.
Uitbreiding van de woningbouw
(132.000 woningen), aanvullende in
dividuele huursubsidies.
Meer geld voor defensie.
Meer geld voor openbaar vervoer.
„Ons land", zo zei de Koningin,
„kampt met financiële eh economi
sche problemen. Om deze het hoofd
te bieden moeten wij ons beperkin
gen opleggen, die als pijnlijk zullen
worden ervaren. Deze beperkingen
zijn onmisbaar voor het herstpl van
onze economie. Dit is een voorwaar
de om te kunnen voortwerken aan
de duurzame verbetering van onze
maatschappij en aan onze bijdrage
voor de oplossing van internationale
vraagstukken".
De begroting voor 1972 vermeldt
uitgaven tot een totaal bedrag van
miljard gulden. Het tekort van
1.1 miljard gulden kan door een
reeks maatregelen io.a. wiebeltax. le
ningen, versnelde inning belasting»
worden teruggebracht tot 315 mil
joen gulden. Voor dit jaar wordt het
tekort door de minister Nelissen ge
raamd op 3,9 miljard wat 1.7 mil
jard mee is dan de raming van ex-
minister Witte veen.
In deze krant verder over de ka
binetsplannen op pagina 6, 7, 8 en 9.
x nisjes any t aai loas
vroeger een feest van drukte
in de Residentie. Scholieren
hadden vrij en vanaf de vroe
ge ochtend zochten duizen
den een plaatsje langs de
dranghekken die de route
van de stoet markeerden. Die
tijden lijken nu al lang ver
vlogen. Vanochtend tegen
tien uur was er tenminste
maar één vrouw, die op het
Voorhout het traditionele
stoeltje had uitgeklapt. Voor
de duizenden van vroege?
was de televisie genoeg.
Bilt verwacht van vanavond
'igenavond
ïgend zonnig en vrij warm
net in het algemeen weinig
'n de nacht en vroege ochtend
51 daar mist. Minimumtempera-
oogeveer 7, maxima rond 22
l
(Opgemaakt om 12.40 uur)
de enige matras met de juiste celbalans
LEIDEN Het lukt niet meer het wandelgebied in de Leid-
se binnenstad op maandag 4 oktober a.s. te laten ingaan. Het
wordt 15 oktober als gevolg van de behandeling van de voet
gangersnota in de Leidse raad. Zoals te verwachten viel,
kwam de raad vannacht niet toe aan een beslissing, maar
stelde die uit tot komende maandag. Ook dan zal beginnend
om half acht in de Stadsgehoorzaal worden vergaderd.
Consequentie is uitstel van de
datum van ingang, aldus wethouder
Kret om één uur vannacht, toen de
zaak in eerste instantie door de raad
was afgehandeld. Nu is het dus de
beurt aan B. en W. en in het bijzon
der van de wethouder van verkeers
zaken. Stilzwijgend gaf de raad zijn
fiat aan verlenging van de proefpe-
Record aantal klachten
ROTTERDAM - Het aantal klachten
over hoofdpijn en misselijkheid ten
gevolge van de luchtvervuiling in
Rijnmond neemt sinds vanmorgen
sterk toe. De klagers zijn bozer,
geïrriteerder dan op de eerste
smogdagen. Het aantal klachten
steeg vanmorgen naar een record:
tweehonderd in ruim twee uur.
Een bericht dat astma- en bron-
chitispatiënten uit Vlaardingen zou
den worden geëvacueerd, zoals
gisteravond door de NOS werd ge
meld. bleek later op een misver
stand te berusten. Wel deelde de di
rectie van de scheepswerf van Verol-
me vanochtend mee dat personeel
met astmatische aandoeningen van
daag niet op het werk behoefde te
verschijnen in verband met de ern
stige graad van luchtvervuiling.
Bij de werf Gusto in Schie
dam wordt overwogen om door
middel van een korte staking de aan
dacht te vestigen op de onhoudbare
situatie in het Rijnmondgebied.
Het huidige ozongehalte in de
lucht, ongeveer tweemaal zo hoog
als normaal, kan volgens dr. Wolfs
tot „onschuldig aandoende klach
ten" („irritatie van slijmvliezen")
leiden. Zijn Rotterdamse collega dr.
L. Burema heeft evenmin iets bij
zonders te melden.
De smogsituatie, die nu al ruim
vierdagen duurt, begint te lijken op
de situatie van 12 en 13 oktober
1970. gezien de aard en de intensi
teit van de klachtenstroom Van
morgen noteerde de Centrale Meld
en Regelkamer één klacht per mi
nuut uit Rotterdam-centrum en -
zuid, Vlaardingen, Schiedam, Maas
sluis, Rozenburg en Den Haag
(vanmorgen tien) en het Westland.
Sinds gisteravond half tien is
„alarmfase 3" weer van kracht. Drie
bedrijven zijn toegevoegd aan de
lijst van zeven industrieën, die
rechtstreeks door Rijnmond zijn be
naderd met het verzoek alles te la
ten. dat smogvorming kan bevorde
ren. Het zijn: Continental Carbon,
Ketjen Carbon en Chemische Fa
briek Rijnmond.
Bij Continental Carbon worden het
roetblazen en het herstel van een
ketel, waarin restgasen worden ver
brand, uitgesteld. Bij Chemische
Fabriek Vondelingenplaat staat een
inseeticidenfabriek stil, bij Windmill
(Vlaardingen) is de indampcapaci-
teit van de fosforzuurfabriek tot de
helft teruggebracht en bij Albatras-
superfosfaat draait de salpeterzuur- j
fabriek op 65 procent van de nor
male capaciteit.
riode met de Haarlemmerstraat-pro
menade tot de datum van ingang
van de rest van het wandelgebied.
Met die Haarlemmerstraat had de
raad geen moeite, evenmin als met
de Hoogstraat en in meerderheid
de hele - Nieuwe Rijn. Meer bezwaren
werden aangevoerd tegen hét wan
delgebied Steenstraat en nog meer
tegen het semi-voetgangersgebied,
waarin B. en W. de Breestraat al
lemaal op proef willen veranderen.
Overigens was het colege de eerste
om een stap terug te doen. Welis
waar werd vastgehouden aan het
oorspronkelijke in de wandelnota
vervatte voorstel, maar op het
laatste ogenblik werd op grond van
de inspraak van de burgerij in dit
geval de middenstand) een alterna
tief voorstel gedaan om de Breestraat
fasegewijs af te sluiten.
Merkwaardig feit in deze Leidse
raad, de partijen, die wethouders
hebben geleverd, bleken in meerder
heid achter het minst verstrekkende
voorstel, het alternatief dus. te staan,
en de in het PAK verenigde frac
ties staan pal achter B. en W De
progressieven hebben wel een voor
waarde gesteld. Ze zijn bang voor
aantasting van Rapenburg en Pie
terskerk wijk door doorgaand verkeer
bij afsluiting van de Breestraat.
Daarom hebben ze voorgesteld hier
een „drempel" in te bouwen, die de
wijk ontoegankelijk maakt voor dit
doorgaand verkeer.
Het is de vraag hoe B. en W zul
len reageren op deze aanvulling van
hét PAK, die inhoudt, dat ook een
deel van de Pieterskerk wijk o.a.
het aantrekkelijke Pieterskerkhof
in het wandelgebied wordt opgeno
men.
Het naadsverslag staat uitgebreid
op de stadspagina.
Nog steeds heet het overzicht
van onze rijksbegroting miljoe
nennota hoewel het stuk dit jaar
de cijfers van de veertig miljard
al aardig gaat benaderen. Voor
1972 vormen Troonrede en Mil
joenennota een onverbrekelijk
geheel. Vorig jaar was het thema
gezag en orde een opvallend punt
in de laatste Troonrede van het
kabinet-De Jong. Ditmaal staat
de zorg voor de economie cen
traal, zówel in Miljoenennota als
in de Troonrede.
Op zichzelf is dat begrijpelijk in
een land dat duidelijk de gevolgen
ondervindt van de aarzeling in de
internationale economische toe
stand. Bovendien behoort Neder
land tot de koplopers met zijn
steeds doorgaande inflatie.
De regering hoopt zo spoedig
mogelijk weer evenwicht te be
reiken tussen middelen en beste
dingen. Minister Witteveen de
financieel expert uit het kabinet-
De Jong heeft een „gat" van
3.9 miljard gulden overgelaten
als erfenis voor zijn opvolger Ne
lissen. Een groot deel daarvan
wordt veroorzaakt door prijsstij
gingen en de salarissen die de
overheid moet uitbetalen. Voor
het lopend jaar bedraagt de toe
neming van de loonsom bijvoor
beeld dertien procent. Dat is op
zichzelf inderdaad zorgwekkend.
Maar wie nu wil weten wat deze
regering hieraan denkt te doen.
zoekt moeizaam en vindt geen
echte oplossing. Dit kabinet heeft
het overleg met het bedrijfsleven
weer een stoot willen geven. Van
daar intrekking van de lonen- en
prijzen beschikkingen, die het ka
binet-De Jong vorig jaar nog op
een één-uurstaking kwamen te
staan. Maar het ziet er naar uit
dat de regering nu weinig meer
kan doen dan hopen dat het be
drijfsleven een bijdrage zal leve
ren tot haar beleid.
Een erg doelmatig wapen lijkt
die hoop vooralsnog niet. Temeer
omdat deze regering wel is begon
nen met een reeks beleidsombui
gingen. maar nog nauwelijks kan
aangeven, waar de staat wezen
lijk gaat bezuinigen. Maar over
dat laatste mag men de regering-
Biesheuvel niet te hard vallen,
omdat zij nog maar enkele maan
den aan het roer staat en niets zo
moeilijk is als het ombuigen van
een beleid.
Hoe het kan toont iemand als
minister Drees die een beleid be
looft. gericht op het bevorderen
van een selectief gebruik van de
auto en van goed openbaar ver
voer.
Het kabinet-Biesheuvel is dit
voorjaar tot stand gekomen van
uit twee denkrichtingen. De
christelijke partijen wilden méér
doen en daarvoor de belastingen
verhogen. WD en DS'70 wilden
overheidstaken afstoten en be
lastingdruk verlichten. Maar de
regering-Biesheuvel zat met een
gapend gat voor het komende
jaar. Vandaar dat men toch heeft
gekozen voor een belastingver
zwaring. Daarvoor heeft het kabi
net ook de wiebeltax uitgekozen,
indertijd duidelijk ingesteld om
de geldstroom te helpen beheer
sen en geld uit de circulatie te
houden.
De regering meent echter deze
weg te kunnen bewandelen door
deze verhoging „tijdelijk" te noe
men. Daar valt een en ander op
af te dingen. Wat heet tijdelijk
in een kabinetsperiode van vier
jaar? Eén jaar of langer? En de
oppositie zal volgende maand bij
de begrotingsbehandeling onge
twijfeld betogen dat de regering
er verkeert aan doet de wiebeltax
op deze wijze te hanteren. Maar
politiek belangwekkender wordt
nog de houding van de niet-
christelijke regeringspartijen.
Wat dat betreft wacht het kabi
net nog een hard gevecht. Met
name DS'70 zal niet snel over
tuigd worden.
Op zaterdag 19 Juni van dit
jaar konden wij 23 punten publi
ceren uit het regeerakkoord
waarover de coalitiepartners van
het toen nog aanstaande kabinet-
Biesheuvel het eens waren. In de
Troonrede van nu en in de Mil
joenennota is een aantal van die
punten nauwelijks of niet ge
noemd. Bijvoorbeeld de democra
tisering van de onderneming. Met
de verlaging van de leerlingen-
schaal wordt maar een heel ma
ger begin gemaakt.. Over het
milieu was het regeerakkoord
heel wat veelzeggender dan de
Troonrede en zelfs dan de toe
lichting op de begroting van mi
nister Stuyt. Als geheel is de
Troonrede een weinig inspirerend
stuk. waaruit wel veel zorg
spreekt. Maar gezien de omstan
digheden mocht men verwachten
dat het kabinet-Biesheuvel een
team van bekwame mannen
zou zorgen voor leiding en voor
een stroom van ideeën hoe we de
problemen te lijf moeten. Dat zul
len we in deze kabinetsperiode
beslist wel nodig hebben.
Het is logisch, dat een zaak als
het instellen van een wandelge
bied in de Leidse binnenstad ver
schillende reacties opwekt. Een
gebruiker van het openbaar ver
voer denkt er anders over dan
een automobilist, die gewend is
zijn bezit te gebruiken voor ver-
voer-van-deur-tot-deur, een mo
numentenliefhebber anders dan
een middenstander, de ene mid
denstander anders dan de andere
Logisch gevolg: ook uiteenlo
pende meningen in de Leidse
raad. die er in eerste instantie
tot in de nacht nog niet over uit
gepraat kwam. Het is moeilijk
hieruit een zelfs voorzichtige
conclusie te trekken, want de
kaarten zullen pas volgende week
op tafel komen. De vraag is ge
worden: hoe liggen de kaarten in
het college van B. en W.?
Het merkwaardige feit doet
zich namelijk voor, dat het col
lege, dat uit andere partijen
voortkomt, ditmaal het PAK
achter zich vindt en de rest niet
helemaal, i.e. de onmiddellijke
afsluiting van de Breestraat.
De kaarten lijken dus geschud:
de nota haalt met PAK en col
lege de meerderheid. Maar het
PAK heeft een voorwaarde inge
bouwd en de vraag is of het col
lege zich hierachter zal scharen.
Gezegd moet worden, dat de
voorwaarde een aantrekkelijke
uitbreiding van het city-wandel
gebied inhoudt met o.a. het Pie
terskerkhof. Zijn we in Leiden
zó ver, dat we parkeerplaatsen
gaan opofferen aan verhoging
van de kans een fijn wandelge
bied te krfjgen?
Nog een vraag: zijn we in Lei
den bij machte, hebben we het
geld om dit wandelgebied tot een
gezellig centrum te maken? Want
dat is een punt, dat o.i. te weinig
ter sprake kwam. Als dat niet
kan worden waargemaakt, blijven
we in de sfeer van discussies met
aan de ene kant de mening, dat
de auto te veel een heilige koe is
en aan de andere kant, dat een
wandelgebied een heilige koe is.
Uit het Leidsch Dagblad van
21 September 1871:
Heden (20 Sept.) heeft de
aangekondigde onderlinge
schietwedstrijd der Leidsche
scherpschutter svereeniging
onder begunstiging van
prachtig weder plaats gehad.
Berlijn 19 Sept. Prins Bis- j
marek is hedenmiddag uit
München hier ter stede aan
gekomen.
