*&u\ Verhoeven is het diepe ingegaan
firata
Kostelijke satire op het
driftleven van de mens
Louis de Funès:
gebrek aan vaart
t Blonde Greeten 'Haar van Boven
1(71
gas -
haarde
WAT ZIEN IK...':
Alyse
Chloé
,Go between" ademt
sfeer van nostalgie
q 10 SEPTEMBER 1971
LEID SCH DAGBLAD
Jelini
mina-
Rijn.
even
720)
als u
int in
DEN Paul Verbeven is gisteren het diepe ingegaan,
[tien Nederlandse ioscopen van Sneek tot Breda en van
loven tot Alknaaigaan de toeschouwers bekijken of hij
igd is of naar d kant terug moet worden verwezen,
enstuk, men vfeehet, is Albert Mols „Wat zien ik?"
,oeven heeft in het leine bad
oefenen met „Fee;' en „De
laar" en die warer, £err veel-
Dd. Twee van die >rte films
atuurlijk niet votönde om
■varingen op te do1 voor een
ctie met aanzienlijk eer adem.
toonzaal hoge rV 25
laden
openingstijden 3"Jk*
van: 9.00-1u
donderdag11
19.00-21
zaterdag1
9 30-13
In het buitenland is de overgang
niet zo'n punt, omdat aankomende
cineasten in de schaduw van de gro
te broers net zolang kunnen meekij
ken tot ze het ook denken onder de
knie te hebben. Hier is de produktie
zo spaarzaam, dat zelfs de belang
rijkste filmregisseurs nauwelijks
aan het predicaat van geroutineerde
vaklui toekomen.
Nu is het natuurlijk Jammer dat
onze Jongeren blijkbaar weinig be
hoefte voelen om mee te gaan lopen
in het buitenland zoals Fons Rade
makers heeft gedaan.
Verhoeven heeft een verstandige
andere weg kunnen kiezen waar
Je dan overigens ook nog de kans toe
moet krijgen en dat is het maken
van een veeldelige televisieserie als
„Floris" was, een uitnemende gele
genheid om bijvoorbeeld ervaring in
spelregie te krijgen.
AMBITIES
„Wat zien ik?" wordt het grote
moment. Zou de film niet aanslaan
bij het publiek dan moet een regis
seur vaak vele jaren wachten voor
hij een nieuwe kans krijgt.
De nieuwe verschijning aan het
filmfirmanent is dan weliswaar ge
vestigd wiskundige met een voltooide
studie in Leiden, zijn ambities gaan
in andere richting. Hij verlangt zelfs
meer dan de variatie op Theo Olof
van de beste filmer onder de wiskun
digen dan wel de beste wiskundige
onder de cineasten, .j
De dagen voor de première, de da
gen voor de heren filmcritici zich
peinzend over het werkstuk buigen,
zijn spannende dagen. De regisseur
ziet zelf al lang niet meer wat hij
heeft gemaakt, een gedrocht of een
PAUL VERHOEVEN
in het diepe
geniaal wonder. Hij heeft zijn ver
haal zo vaak in zovele fasen van
draaiboek tot montage en geluidsmi-
xage moeten herbeleven dat de even
tuele leemten al niet meer waar
neembaar zijn.
Talloze regisseurs zijn er die kort
voor het grote moment onbewimpeld
van mening waren d e wereld een
meesterstuk te hebben toegebracht.
De werkelijkheid was anders. Wie
zou trouwens zijn eigen kind tot
monster verklaren?
De in Amsterdam geboren, van
huis uit Haagse, maar in Leiden
woonachtige regisseur bezit Juist die
scepsis, die buiten de hoofdstad meer
folklore is dan daarbinnen. Zijn
waardering rijst en daalt met dege
nen. die naast hem gezeten positief
of negatief reageert op het vertoon
de. Zo hoort het ook.
TEVREDEN
Het neemt overigens niet weg dat
Verhoeven tevreden is over de ma
nier waarop hij met niet minder dan
veertig acteurs en actrices heeft
kunnen werken. De ballorige men
taliteit van veel tonelisten, die in de
filmstudio wel even een grijpstuiver
kwamen verdienen en die er dan lus
tig op los schmierden, uiteraard zon
der veel loyaliteit te tonen tegenover
de moeilijk uit de kinderschoe
nen stappende vaderlandse cine
matografie, is blijkbaar overgegaan.
Ronny Bierman vooral heeft het
in zijn ogen uitnemend gedaan door
zich sterk te vereenzelvigen met de
rol. die zij moest vertolken. Daardoor
zal de toeschouwer ook niet als
eerste reactie bij haar verschijnen
denken: daar heb je Ronnie Bier
man.
„Wat zien ik" heeft de bedoeling
van een luchtige komedie te worden,
maar natuurlijk niet in een wereld
van louter typetjes. Achter de lach
moet ook de traan nog wat zichtbaar
blijven. Dat tragische van twee al
wat ouder wordende meisjes van ple
zier. van wie er één weggaat om te
trouwen moet in de hoofdrollen door
komen.
Wat Verhoeven hei. zwaarst* is ge
weest in zijn speelfilmdebuut is de
race tegen de tijd. Negentig minu
ten film maken is nog heel wat an
ders dan een kleine produktie. Mees
tal om twee uur in de middag kwam
de schok: de dag is bijna om! Nog
een paar uur later gaan de spelers
naar hun andere verplichtingen. In
een dikke dertig draaidagen moet
alles erop staan en dan blijkt een
dag veel te kort. Maar de perfectie
van een David Lean, die graag maar
één opname per dag zou willen ma
ken. zou de Nederlandse regisseur
toch niet tot de zijne willen maken.
Paul Verhoeven is heel reëel in die
zaken.
„Het is onmogelijk in een film als
deze je eigen levensinstelling te bren
gen. Dan gaat je film kapot". Je
moet niet overal jezelf in zoeken,
vrouwen hebben een eigen persoon
lijkheid, je moet ze niet allen in Je
zelf willen veranderen".
Overigens ontkom je volgens hem
nooit aan jezelf, je behoeft er nooit
je best voor te doen om een film Je
persoonlijke kenmerken mee te ge
ven.
KOMEDIE
Albert Mol speelt wel in de film,
maar heeft zich buiten de opzet ge
houden. Dat is heel verstandig, om
dat ieder zijn boeken in een ander
beeldverhaal beleeft. Maar een groot
onderscheid met het werk van Albert
Mol is er niet. De scenarist heeft
zich aan de gegevens van de schrij
ver gehouden, alleen het één breder
uitgewerkt dan het ander. Voorts
zijn de twee hoofdpersonen wat Jon
ger gemaakt, zodat niet het syno
niem voor leuteraar zal kunnen op
doemen.
„Wat zien ik" is in de eerste en
tweede plaats komedie, de klanten
van het tweetal, om wie alles draait
zijn geen van allen normale klanten,
maar zogenaamde stouterdjes. En
dat alleen al is bezijden de realisti
sche feiten.
ADVERTENTIE
Een RAI vól radio-
en TV-nieuws
Primeur: de video
cassette
Hi-fi-corner
4 kanaal-stereo
Orgelzaal
met 'magisch orgel'
Bel 020-79G441 voor inlichtingen
over de radio- en
TV-programma's op de Firalo
10 T/M19 SEPT.
dagelijks 10-17 en 19-22 uur,
zondags 10-17 uur. Toegang f4
I Amsterdam
TT-biljetten aanNS-stations
T
20
aC
EL.
"Alyse en Chloé" is
m rond het de laatste jaren
•v meer in films terugkerend
-J'J' van de lesbische jonge vrou-
en onderwerp, dat zich ken-
zeer goed vóór de verkoop
)ok in dit geval zijn de twee
dames geplaatst in een
in wereldje. Alyse is fotomo-
Chloé directrice van een re-
ureau. Het verschil met voor-
is in deze film de wat pa-
i aandoende vraag: kan een
van een man en een vrouw
houden. Sexuologen zullen
i-g stellig met ja beantwoor-
lar wie het zelf uit wil zoe-
n deze film gaan zien. Grote
el is dat de bioscoopbezoeker
;en vooroordeel kan houden
ieni ie film geeft zelf het ant-
nlet. Op zich niet verwer-
Een goed betoog kan door een
izame toeschouwer zelf aan-
worden, maar of deze film
betoog in zich voert valt
forti Stelen. De film doet wat ge-
aan. Het lijkt erop, dat de
moeite hebben gehad de vol-
vijf kwartier te vullen. Veel
H 'et verhaal niet belangrijke
worden uitgesponnen,
filmers hebben geprobeerd
niddel van geluid en film-
het geheel een eigentijds ka-
rte geven. Op zich een lof-
I treven, maar zonder verhaal
een film zwak. Nu kan een
wat zwakker zijn als de ero-
en maar van het witte doek
maar wonderwel is dat in
Um ook niet het geval. De
zÜn niet zuinig met een
lorsten, maar de presentatie
mist ieder raffinement. Ook
die hoek bekeken is de film
opper. Dit alles neemt niet
at de film geen enkele waarde
Hjïbben. De filmers hebben in
U geval bewezen een goed oog
11 ben voor wat de moeite waard
LIDO Leidenaar Paul Verhoeven heeft zich als veelbelo
vend, jong filmregisseur waar weten te maken.
Nu zijn eerste, door Rob Houwer geproduceerde speelfilm
deze week in roulatie is gebracht en ook in het grote theater
aan de Steenstraat in Leiden al enkele vertoningen heeft ge
had, mag dat best met een jubelende uitroep worden vastge
steld.
Jubelend, omdat het tot voor kort
nog maar de vraag was of de ma
ker van geslaagde korte films en
van de Floris-serie op de tv een
grotere bioscoopproduktie aan zou
kunnen. Het aantal succesvolle
speelfilmregisseurs in ons land is
nooit erg groot geweest en het is
dus zondier meer verheugend, dat
Paul Verhoeven hun kring met zijn
nieuwste werkstuk is komen ver
sterken. De Leidse regisseur heeft
zich destijds voorgesteld een film
te vervaardigen, die enerzijds een
groot publiek moet trekken en an
derzijds wat algemene vormgeving
en detaillering betreft bijzonder ef
fectvol is. Welnu, met de verfilming
van de „veelbewogen" (lees: dolle)
avonturen van „Blonde Greet" en
„Haar van Boven", zoals Albert
'Dame in auto
een thriller
ADVERTENTIE
ilovingsringen
151 l[(
desiree
te en moderne modellen.
|N lebben reeds ringen vanaf
f49,75 p. p.
graveren kunt U wachten en
,rei20nder Prijsverhoging
owi hnge schriftelijke garantie.
f. w. flessen
Z.W.: Bevrijdingsplein 12,
Telefoon 26670
■GEEST: Geversstraat 47.
op niveau
CAMERA Een fors brok span
ning, op smaak gebracht met een
snufje sex. Dit zijn nog altijd die
voornaamste ingrediënten voor een
goede hedendaagse thriller. Aan
deze eisen voldoet "Dame in auto
met bril en geweer" van Anatole
Litvak beslist. Litvak is erin ge
slaagd om op basis van een niet te
ingewikkeld, maar wel goed door
timmerd "plot" een film te maken
die geen moment verveelt, zonder
daarbij allerlei wilde actiescènes of
dergelijke kunstgrepen te hoeven
toepassen.
Het verhaal draait om een: bijziende
secretaresse gespeeld door Sa-
mantha Eggar, een actrice die be
paald meer blijkt te kunnen dan
alleen maar "mooi staan te wezen"
die een weekend met de wagen
van haai' baas op stap gaat. Onder
weg wordt zij in een toilet over
vallen en beweren' verschillende
mensen dat zij 's morgens vroeg al
langs gekomen is. Tot overmaat
van ramp blijkt er op een gegeven
moment een lijk in haar kofferbak
te liggen.
Het aardige van de film is nu, dat
dit gegeven niet wordt gebruikt als
argument voor woeste achtervolgin
gen of aanverwante trucs die altijd
worden toegepast om spanning op
te wekken, maar dat er veel werk
gemaakt wordt van psychische en
psychologische achtergronden.
Het verhaal wordt op een subtiele
manier tot een oplossing gebracht.
Al met al een thriller op niveau,
die niet alleen voor liefhebbers van
dit genre interessant is.
Mol die in zijn veel verkochte
(„Wat zien ikboeken heeft
beschreven,is een fijn brok bio-
scoopamusement tot stand geko
men, Zeker, de Nederlandse bio
scoopbezoeker zal zich om de be
levenissen van de twee toffe mei
den uit het rosse leven van Am
sterdam waarschijnlijk wel „be
scheuren". Maar, en dat is Paul
Verhoevens verdienste de kleurrij
ke visualisering van Albert Mols
recht-toe-reoht-aan-humor is verre
van vulgair te noemen. De film
heeft in al zijn kluchtigheid de
zelfde flitsende snelheid als het
reusachtige straalvliegtuig, waar
mee aan het begin van het ver
haal de Haastige Klant uit Mols
boek zich naar de kamer van Blon
de Greet spoedt met de vraag of
hij voor zijn gerief bij haar terecht
kan. Voor wie de boeken van Albert
Mol heeft gelezen zal het duidelijk
zijn dat „Wat zien ik...." en „Haar
van Boven", die beide een sterk
anekdotisch karakter dragen, zich
in dramatisch opzicht moeilijk lie
ten verfilmen. Even fragmentarisch
als de boekenserie (of misschien
nog meer) is dieze nieuwe Neder
landse filmklucht. Scenarioschrij
ver Gerard Soeteman heeft welis
waar zijn uiterste best gedaan om
het verhaal van Blonde Greet zo
vloeiend mogelijk voor de film te
bewerken, toch is de draad van dit
verhaal op bepaalde momenten
volkomen zoek. Het gebrek aan
logica wordt echter ruimschoots
goed gemaakt door de knappe fil
mische vondsteil van Paul Verhoe
ven, die veeleer een soort satire
op het soms wat buitensporige
driftleven van de mens heeft willen
tot stand brengen dan louter en
alleen een sekskomedie. Zo er al
van een komedie sprake kan zijn
het woord klucht lijkt hier beter
op zijn plaats dan is Paul Ver
hoeven er in geslaagd er een mense
lijke komedie van te maken. Dat
menselijke is vooral te vinden in
de relatie tussen Blonde Greet en
Haar van Boven, welke twee rollen
door Ronny Bierman en Sylvia de
Leur zonder al te veel mankemen
ten worden vertolkt. Het spel van
Ronny Bierman als de Nederland
se Irma la Douce is niet steeds
even overrompelend maar met Syl
via de Leur als Haar van Boven
blijft zij juist voldoende naast het
geijkte typetje heen en weer over
het filmdoek hollen.
Acteurs en actrices met klinken
de namen hebben, ongetwijfeld te
gen klinkende munt, aan deze goed-
Nederlandse filmklucht mee willen
werken, in de meeste gevallen ech
ter als (kostbare) figuratie. Eén
van de vertolkers van een kleine
bijrol bijvoorbeeld is Albert Mol
zelf, die als de huwelijkskandidaat
het succes van Paul Verhoevens
eersteling daadwerkelijk en uiter
aard leuk weet te bevorderen. De
klanten van Blonde Greet met hun
excentrieke verlangens worden ver-
dei- gespeeld door Ton Lens ink,
Henk Molenberg, Jan Verhoeven,
A llard van der Scheer, Eric van
Ingen, Helmert Woudenberg en
Wim Kouwenhoven. Jules Hamel
speelt de „beschermer" van Haar
van Boven, Bernhard Droog de
Bra bantse marktkoopman, die haar
later uit het leven zal doen stap
pen. Piet Römer tenslotte is de
joviale bink, die in Blonde Greets
kleine hart zo'n ruime plaats in
neemt. Kortom, „Wat zien ik
is een film, die men gerust een pu
bliek kas)succes kan voorspellen.
Hans en Grietje
erotisch verteld
REX "Het Bos der Begeerte"
'weer zo'n mooi opvonkende tilel)
is een erotisch Hans-en-Grietje
sprookje compleet met heks, voor
mensen die hun de kleuterleeftijd
reeds lang achter zich hebben ge
laten'. Het huisje van de (mooie)
heks is niet van pannekoeken en
marsepein opgetrokken, maai- er
zijn andere heerlijkheden en daar
voor zorgt mevrouw in eigen per
soon. Hans krygt ze allemaal voor
gezet en by't er aanvankelijk met
smaak in, want aan' Grietje, die
met zuivere principes is uitgerust,
had hij in het bos maar bitter wei
nig plezier beleefd. De heks houdt
Hans voortdurend van Grietje van
daan, zelfs als zy op zeker moment
dan toch ook wel eens wat verruk
kelijke dingen wü serveren. Het is
koddig om dit drietal in de meest
letterlijke zin' met elkaar te zien
rondscharrelen. De heks gaat ten
slotte de vernieling in, want dat
schrijft het verhaal voor, nietwaar.
Wie een liefhebber is van een ont
hutsend vrij bewerkt sprookje weet
waar hij terecht kan.
Albert Mol speelt zelf ook een rolletje
TRIANON De nieuwste Louis
de Funès film, "Een geluk bij een
ongeluk" is een wat ongewone rol
prent van deze Franse komiek. Het
kenmerk van de films rond De Fu
nès Is altijd het razende tempo
waarin de gebeurtenissen zich af
spelen met daar tussendoor de rad-
pratende, bekkentrekkende Louis.
Deze film heeft van dit alles niets:
er heerst gedurende vrijwel de ge
hele film een chronisch gebrek aan
vaart en de mimiek van de komiek
Is niet in staat dat op te vangen.
De film was overigens al mislukt
toen het verhaal voltooid was, want
ook al ben je nog zo'n goede komiek
als je mensen vijf kwartier moet
vermaken door met zijn drieën in
een auto te zitten dan wordt je voor
onoplosbare problemen gesteld.
Het verhaal Is dan ook de onder
gang van deze film geworden. Louis
de Funès, eens in zijn favoriete
creatie als gendarme in Saint Tro-
pez is ditmaal een grote Franse we
genbouwer die met twee lifters wat
vreemde capriolen maakt op een -
bergweg, in de afgrond stort en
wonder boven wonder met zijn auto
op een boom die langs de rotsen
groeit, blijft hangen.
De eerste minuten is het nogal
grappig om het drietal te zien ba
lanceren boven de afgrond, maar al
snel verdwijnt dat verrassende ef
fect en begin je je af te vragen
wanneer ze er nu eens van af ko
men. Daarop hebben we moeten
wachten tot het bittere einde. Drie
concurrenten van de Franse wegen
bouwer takelen de auto met een he
likopter op en zetten die op een
onbewoond eiland neer om verlost
te zijn van de concurrentie.
Jammer voor Louis de Funès, die
nog probeert te maken wat er van
te maken valt .en ook voor Geral-
dine Chaplin, die het aUemaal niet
onverdienstelijk doet.
STUDIIO "Go between" is het
van weemoed doordrenkte verhaal
over een zonnige zomervakantie in
merry old Engeland van voor de
eerste wereldoorlog. Leo, 12 jaar
oud, logeert bij zijn kostschoolmaat
Marcus op het buitengoed van diens
ouders in Norfolk. In de familie
wordt hij voor weken opgenomen en
hij wordt de vertrouwde van Mar
cus mooie zuster Marian. Hy brengt
haar liefdesbrieven naar de pachter
Ted Burgess en brengt zijn brieven
en boodschappen over aan Marian.
Op het buitengoed heeft hy ver
der het meest contact met een an
dere gast Viscouna Trimingham. De
Viscount, jeugdig veteraan van de
Boerenoorlog is de aanstaande brui
degom van Marian, want de pach
ter bovendien bekend ais een
wüdebras komt natuurlijk niet in
aanmerking. Leo beleeft het af
scheid van Marian en Ted Burgess
en dat betekent voor de gevoelige
puber het afscheid van een stuk
jeugd.
Julie Christie
boeiend
Dit op zichzelf niet al te moeilijk
gegeven heeft Joseph Losey met veel
vindingrijkheid verfilmd, waarbij de
draad wordt gevormd door flarden
van een gesprek nu, tussen de oud
geworden Marian, Lady Triming
ham en Leo, die ongetrouwd is ge
bleven. Een film over vroeger, die
met veel raffinement en zorg is ge
maakt. Julie Christie en Alan Bates
vormen het mooie liefdespaar. De
jongens Leo en Marcus worden ta
melijk onopvaUend vertolkt door
Dominic Guard en Richard Gibson.
Het effectbejag is niet geheel van
de lucht, maar men mag toch wel
tot de slotsom komen, dat "Go be
tween" een gevoelige film is, die een
sfeer van nostalgie ademt en ook
al door het fraaie spel van Julle
Christie boeiend genoemd mag
worden.
