Arabische federatie lijkt en reus op lemen voeten ïaos in Belfast bomaanslagen >or i J Oost-Europa numeriek veel sterker dan NAVO Ook na program Apollo- bemand maanonderzoek yj^ers hebben hun positie onderling versterkt GRENSDUEL IN ZUID-LIBANON reuractie van het IRA s Voor vroege vogels )ndspot Ardenner paté n van 5.95 voor3.95 de Bijenkorf Hoop op macht Nieuwe schooljaar in Belgie begon in sfeer van grotere vrijheid SEPTEMBER 1971 LEIDSCH DAGBLAD BEIROET (Reuter) Palestijnse guerrillastrijders zijn gisteren in het gebied van Kfar Hamam in zuid- Libanon slaags geweest met een Is raëlische strijdmacht, zo is van de kant van de Palestijnse verzetsbe weging in Beiroet bekend gemaakt. De Israëliërs bestookten hun tegen standers o.a met geschut. Het Palestijnse opperbevel deelde gisteravond mee dat de strijd in zuid-Libanon negen uur had geduurd. Onder dekking van artillerie waren 150 Israëlische soldaten tot com mando-posten doorgedrongen. De Is raëliërs hadden zich tenslotte na zware verliezen moeten terugtrekken Vier Palestijnen raakten gewond, van wie een ernstig. Volgens de Israëli sche lezing zijn zes Palestijnen ge troffen en leden de Israëliërs geer. verliezen. LOENA-18 NAAR MAAN MOSKOU (DPA, Tass) De Sow- jet-Unie heeft gisteren een on bemand ruimtevaartuig, de „Loena 18", naar de maan gelanceerd, aldus het Sowjetrussische persbureau Tass. De Loena heeft tot doel „ver der wetenschappelijk onderzoek van de maan en. de ruimte in de omge ving van de maan". De Loena werd om 14.41 uur Ned. tijd van een kunstmaan uit een baan om de aarde naar de maan ge schoten. Het ruimteschip ligt bijna in de berekenende koers. Een beeld van de chaos in Belfast tengevolge vati de bom aanslagen door het verboden Ier se Republikeinse Leger. Dit toneel geeft een indruk van slechts één van de terreurdaden van het IRA. (Reuter, AFP) In —se hoofdstad Belfast viertal bomaanslagen Sens de middagpauze haos veroorzaakt. Ze- ponen, onder wie 23 Ipen verwondingen op. inwijken kwamen on- heldingen over explo sies en grote verwarring werd gesticht door een aantal valse meldingen over bommen. In Lon donderry werd kort voor midder nacht een Britse majoor neerge schoten en zeer ernstig gewond. De autoriteiten vrezen dat de aan slagen op klaarlichte dag het begin betekenen van een nieuwe terreur- campagne van het (verboden) Ierse ADVERTENTIE Plus... 10 nieuwe paté's om te proeven (We hebben er nu in totaal 40!) 2.95), pcité aux cham pignons 100 gram 1.35) en een anders-dan-andere Boerenpaté (200 gram 1.95)... Trouwens, er zijn meer Prijswin- ners ook. Wildzwijnpaté, 200 gram van 2.50 voor 1.95. Paté atérisdeveau,(vankalfs- provencale, 200 gram van 1.85 ik en witte wijn100 gram voor 1.45. afd .Levensmiddelen. Bgmorgen van ris zo'n originele met 500 gram Ardenner e uwe voor 3.95. Daarna het als 'gewone' prijswin- )5. Kom meteen proeven ize nieuwste aanwinsten, Republikeinse Leger (IRA) tegen het Britse bestuur. Premier Faulk ner kwam met zijn kabinet in spoed zitting bijeen. De eerste explosie vond plaats in het hoofdkwartier van de aan het bewind zijnde Unionistische par tij. Voorbijgangers raakten gewond door rondvliegende glasscherven. Twee andere bommen ontploften in een complex kantoorgebouwen waar het ministerie voor Gemeenschaps betrekkingen is gevestigd en een vierde bom kwam tot ontploffing in een uit meer verdiepingen bestaande parkeerplaats. Kantoormeisjes renden gillend de straat op en bij mannen en vrou wen stroomde het bloed van het ge zicht. Een groot aantal ambulances pikte de gewonden op van straat of haalde ze uit de gebouwen. De mees ten konden later het ziekenhuis ver laten. Door valse bommeldingen moesten verscheidene gebouwen meer dan eens worden ontruimd om te worden doorzocht door leden van de mijn- opruimingsdienst. De premiers van zowel de Ierse re publiek als van Noord-Ierland heb ben de bomaanslagen donderdag avond veroordeeld. Premier Faulk ner sprak van het werk van „onmen selijke dieren" en voegde daar aan toe: „Ik kan mij niet voorstel len dat enig mens met een christe lijke opvatting zich met dit soort ac tiviteit ophoudt". Premier Lynch van Eire zei te zijn geschokt. „Na mens de regering uit ik onze volle dige veroordeling van dit verschrik kelijke geweld". Kort nadat de twee regeringslei ders hun veroordelingen hadden uit gesproken beschadigde een nieuwe explosie het stadhuis van Enniskil- len, 100 kilometer ten zuidwes ten van Belfast. Een man werd hier bij gewond. De regering heeft besloten in Frank rijk vijftig militaire voertuigen met lichte mitrailleurs te kopen van het type „Panhard" voor een waarde van- één miljoen pond sterling, zo is gisteren in Dublin van gezaghebben de zijde vernomen. Het ligt in de be doeling van de legerstaf een eenheid van „grote mobiliteit" te vormen voor patrouillering aan de grens met Noord-Ierland. BEIROET (Libanon) Het enthousiasme van de inwoners van Egypte, Libië en Syrië bij de verkiezingen inzake een fede ratie van deze Arabische republieken had hetzelfde overdreven karakter waardoor vreugde in de Arabische wereld vaak zo onwaarschijnlijk lijkt en die grote twijfel doet rijzen aan de oprechtheid ervan. Er is ook bij deze verkiezingen opnieuw sprake geweest van een geleide show en het bedenken van principiële waarden, zodat niemand eigenlijk nog weet wie er gekozen is. Voor het weloverwogen nemen van de beslissing is door alle publiciteit ook geen informatie verschaft aan de bur gers die het denken in positieve of negatieve zin zou kunnen stimuleren. Het nadrukkelijk schermen met cijfers van 40 miljoen Arabieren, die nu verenigd zijn voor de strijd tegen Israël, bewerkstelligt zelfs het tegen deel van de koele benadering en sti muleert ook de vage, onbestemde hoop op macht voor het terugdrin gen van Israël. Het ontbreken van elke openlijke oppositie tegen de lei ders in Cairo, Damascus of Tripoli kan misschien de oorzaak zijn voor het niet verwachten van een andere benadering. Het is in dit verband weinig verwonderlijk dat 99,9 pet van de kiesgerechtigden in Egypte vóór de federatie hebben gekozen, temeer omdat het kiesgeheim nau welijks werd gerespecteerd. Niette min is het pogen tot samengaan van de drie presidenten bekrachtigd en is de federatie een feit. Bij alle scepsis over de toekomst daarvan, bestaat er toch wel enig geloof in de kansen op succes. Ten slotte hebben drie slimme mannen niet alleen besloten tot samenwer king, maar ook tot het elkaar onge vraagd beschermen in geval van een staatsgreep. Volgens het eenvou dige beginsel dat drie meer kunnen weten dan één, zijn de mogelijkhe den tot machtswisseling en het uit voeren van staatsgrepen in de drie hoofdsteden beperkt. Daarmee bestaat tenminste de kans dat een ernstige ziekte van de Arabische wereld wordt bedwongen, zodat alleen al door een grotere po litieke stabiliteit en vooruitgang in de sociale en economische ontwik keling wordt geboekt. SPANNINGEN Welke andere stimulansen de fe deratie aan de economische groei moet geven om de samenwerking een concrete basis te geven is niet be kend. Ook in regeringskringen be staan daarover nauwelijks omlijnde gedachten, laat staan plannen. De tyd zal de weg moeten openen. Maar, met het vinden van een con crete basis voor samenwerking, die de emotionele, politieke beslissing kan ondersteunen, zijn grote moei lijkheden te verwachten. Niet alleen bestaat weinig ontspannen contact tussen de bevolkingen van Libië, Sy rië en Egypte wat de etnische verschillen zou kunnen overwinnen —maar ook op economisch gebied bestaan weinig onderlinge belangen. Syrië en Egypte en wanneer Noemeiri straks de constitutie on dertekent ook Soedan hebben een overschot aan dezelfde soort agra rische produkten en een tekort aan industrie. Na de laatste machtswis selingen zoeken de drie landen de zelfde markten af voor export en nieuwe investeringen. De kans is niet uitgesloten dat de drie elkaar gaan beconcurreren, met alle nade lige effecten daarvan op de samen werking. Alleen Libië staat er wat buiten, maar dat land is met de olie-inkom sten zo rijk, dat het weinig begrip heeft voor de positie van arme lan den, ook al is Libië dan ook sociaal en economisch sterk onderontwik keld. Er ontbreekt derhalve een re delijke basis voor positieve samen werking. Het stand houden van de federatie van Sadat, El Assad en Gaddafi lijkt daarom af te hangen van negatieve factoren. Zo lang grote vrees bestaat voor binnenlandse oppositie is het zoeken van steun bij' elkaar zinvol. Maar wanneer dit soort angst op houdt te bestaan? Bovendien is een machtsstrijd om het politieke leider schap van de zogenaamde „moderne" Arabische wereld steeds latent aan wezig. Het is bijvoorbeeld onwaar schijnlijk dat Gaddafi steeds in de pas wil blijven lopen van de bedacht zame Sadat, die hoofd is van verre weg de volkrijkste staat van het trio. GEEN OPLOSSING In Libië en vooral Syrië bestaat weliswaar een bevolkingstekort, maar of het binnenhalen van Egypte- naren daarvoor een oplissing kan bieden is twijfelachtig- Het gevaar van overheersing door Egypte is in dat geval immers niet denkbeeldig. Temeer omdat sinds 1961 veel van de ontwikkelde mensen uit Syrië zijn gevlucht. In Libië, dat in de twee jaar na de staatsgreep van Gaddafi zelf veel Egyptenaren heeft toegela ten. komen voortdurend meldingen voor van ongenoegen bij de be volking hierover. Een dominerende positie van Caï- ro wordt nog meer waarschijnlijk, omdat dat land ook militair zijn vleugels wil uitslaan. De luchtmacht bases en de militaire academie bij Chartoem zijn in het geval van de mislukte staatsgreep in Soedan al van beslissende betekenis geweest en dezelfde functie kan ook aan de Egyptische militairen in Libië wor den toegekend of aan de bases in Sy rië. Bovendien garandeert de constitu tie nog, dat Egypte bij een stem ming over twistpunten tussen de pre sidenten niet tot politieke beslissin gen kan worden gedwongen. Al dus zijn er voor wederkerige, dwin gende invloed van Syrië of Libië op Egypte weinig mogelijkheden. Wellicht zit er door het verschil in gewicht van de deelnemende landen reeds een nieuwe mislukking in het vooruitzicht of anders het blijven po gen het startpunt voor een werkelij ke federatie te verlagen. (Van onze correspondent) BRUSSEL (GPD) Voor zo'n twee miljoen Belgische kin deren is maandag JJ. het schooljaar weer begonnen. En dat heeft de omvangrijke pro blematiek van de verdeeldheid langs de taalgrenzen meteen weer volop in de belangstelling gezet, met alles wat daar aan politieke manoeuvres bij te pas komt. Voor het eerst hebben bij voorbeeld in Brussel de gezins hoofden gebruik kunnen maken van de pas verworven vrijheid om hun kinderen naar een school te sturen waar Vlaams wordt gesproken. Dat is een op het oog nogal voor de hand lig gend recht waarom echter bitter is gestreden tussen een Vlaams sprekende meerderheid van de bevolking en de Franstaligen, wier politieke invloed aanmer kelijk verder reikt. Maar het zijn juist de Walen die met ongerustheid de gevol gen berekenen van het feit, dat het geboorte-overschot in hun kringen verre achterblijft bij dat der Vlamingen nadat zij zich jarenlang hebben gekoes terd met de gedachte dat hun Frans de taal was geworden van de maatschappelijk ge- evolueerden, terwijl talryke Vla mingen met het toenemen van hun sociaal aanzien het Frans tot symbool daarvan hebben verheven. De wrijvingen in de raakvlak ken van de taalgebieden heb ben er o.a. toe geleid, dat het bijzonder onderwijs als wijk plaats voor de hardnekkigen een zeer nadrukkelijke plaats kreeg toegemeten in het Bel gische opvoedingssysteem. Ge durende de laatste Jaren echter heeft het officiële onderwijs een duidelijke opgang gemaakt en dat is uiteraard wederom een gevolg van de toenemde invloed die 'de Vlaams-sprekenden op het culturele patroon van België hebben kunnen opeisen. In de voorbije acht maanden kwam dat vooral tot uitdruk king in de zogenoemde vrijheid van het gezinshoofd, de erken ning van de culturele autono mie, de gelijkwaardigheid van de Vlaamse en de Franse taal in het college van de Brusselse agglomeratie en de uitbreiding van het Nederlandstalig onder wijs in de hoofdstad. Maar, zo suggereert bijvoorbeeld „La Dernière Heure" als opstapje naar hervatting van de bittere politieke gevechten, „uit goede bron heeft verklaard dat de Vlaamse meerderheid zou heb ben besloten de befaamde vrij heid van het gezinshoofd (die in het schooljaar '7-'71 de oorzaak was van slechts 30 klachten) te gen andere wisselmunten te ver handelen. Welke? Het is nog te vroeg om dat te zeggen". Zo maakt België zich gereed om langs velerlei vreemde we gen dan tenslotte weer wat dichter te geraken tot een han teerbaar nationaal evenwicht. Een Waalse scheidsrechter die de wedstrijd tussen Brugge en Herentals opsiert met het weg sturen van twee spelers (onder wie de ex-PSV'er Wietse Veen- stra) hoort driemaal de Vlaam se Leeuw oprijzen van de tribu nes: twee Vlaamse kanshebbers ad vóór de competitie door een Waalse scheidsrechter ont wricht, schrijft een krant. Militaire macht Oost-West LONDEN (AP) Het zojuist ver schenen jaarlijkse rapport over de militaire machtverhoudingen in de wereld van het Internationale Insti tuut voor Strategische Studies in Londen, vermeldt een belangrijk nu meriek verschil tussen de militaire macht van de Oostelijke en de Wes telijke landen in Europa. De landen van het Warschau-pact hebben drie maal méér tanks en 2.500 méér vliegtuigen dan de lan den van de NAVO. Het rapport, dat door deskundi gen uit 46 landen is opgesteld geeft het volgende beeld van de machts verhoudingen in de wereld in juli van dit jaar: De Sowjet-Unie, die een gelijk aantal aanvallende strategische pro jectielen heeft als de Verenigde Sta ten heeft haar intercontinentale pro jectielen vermeerderd tot naar schatting 1510, vergeleken met de 1054 van de VS. De opstelling van on geveer honderd Sowjet-russische projectielen geeft te kennen dat ze vermoedelijk bestemd zijn voor doe len in Europa en Azië. De Verenigde Staten hebben in een uitgebreid moderniseringspro- Verzet in Bolivia Al het onder wijzend personeel in het Boliviaanse mijnstadje Potosi is gisteren voor onbepaalde tijd in staking gegaan Het is het eerste teken van georga niseerd verzet tegen het nieuwe rechtse bewind van kolonel Hugo Banzer sinds dat op 22 augustus aan de macht kwam. Overleg met Palestijnen Verte genwoordigers van de Jordaanse re gering en van de Palestijnse guer rillabeweging gaan maandag a.s. te Djeddah in Saoedi-Arabië proberen een regeling te vinden voor hun con flict. Het overleg volgt op de be middelingspogingen van Egypte en Saoedi-Arabië Vriendschapsverdrag Engeland en Qatar aan de Perzische Golf heb ben vandaag in Genève een vriend schapsverdrag getekend. Woensdag had Qatar laten weten, dat het de reeds lang bestaanae speciale rege lingen beëindigde, op grond waar van Engeland verantwoordelijk was voor zijn buitenlandse zaken en de fensie. Wraak Twee politiemannen zijn by een ziekenhuis in Montevideo, Uruguay, doodgeschoten. Vermoed wordt dat het een wraakoefening is van de Tupamaro-guerrillabeweging na de dood van een student tydens een botsing met de politie woens dagavond. Zwaardere straffen De Belgi sche minister vain Justitie heeft be kend gemaakt dat de strafmaat voor overtredingen op het gebied van drugs zal worden verzwaard in een algemeen offensief tegen de handel en het gebruik van drugs in België De strafmaat voor de handel ln drugs zal toenemen van twee jaar gevangenisstraf tot 15 of 20 jaar dwangarbeid. gramma niet hun aantal interconti nentale projectiel-dragende raket ten vermeerderd maar zijn Minute- man-1 projectielen vervangen door Minuteman-3 projectielen, die ieder drie onafhankelijk van elkaar ge richte kernkoppen hebben. Dit pro gramma zal tegen 1975 het aantal doelen dat door de Minuteman-pro- Jectielen kan worden bestookt in fei te verdubbelen. De Amerikaanse strijdkrachten zijn gedaald van boven de 3.5 mil joen manschappen in 1968 tot 2.7 miljoen. De Sowjet-Unie heeft het aantal van haar strijdkrachten ver hoogd van 3.150.000 tot 3.375.000. De VS hebben nog steeds meer Intercontinentale projectielen in on- derzeërs, 656 tegen 350, maar de Russen bouwen zeven of acht onder zeeërs van de Y-klasse per jaar, hetgeen de Amerikaanse voorsprong in 1974 zou kunnen teniet doen. De VS zijn echter bezig met het ombouwen van 31 boten voor de meer geavanceerde P oseidon-pro jectielen, die elk minstens tien onaf hankelijk van elkaar gerichte kern koppen hebben. Dit programma zal 't aantal kernkoppen dat vanuit on derzeeërs kan worden afgevuurd vermeerderen van ongeveer 1500 tot 5.400, waarmee ongeveer 5000 doe len kunnen worden aangevallen. In Europa hebben de strijd krachten van de landen van de Noordatlantische Verdragsorganisa tie (NAVO) 7.750 tanks; de landen van het Warschaupact hebben er 21.700. De NAVO heeft 2.850 vliegtui gen. het Warschau-pact 5.360. De Amerikaanse strijdkrachten in Eu ropa zijn verminderd van 434.000 tot 300.000 sinds 1962. De Russen heh- ben daarentegen hun aantal divisies in Oost-Europa vermeerderd van 26 in 1967 tot 31 nu. Het westen heeft zijn superiori teit ter zee nog behouden maar de Russische vloot is nu in staat om op elk niveau uitdrukkelijk weerstand te kunnen bieden. BREMEN (DPA) De VS zullen het bemande onderzoek van de maan ook na afsluiting van het hui dige Appollo-programma niet op geven, zo heeft NASA-functionaris prof. dr. Wernervon Braun gister avond in Bremen gezegd. Op een persconferentie ter gele genheid van de twintigste Jaarverga dering van de „Vereniging voor Ruimtevaart Hermann Oberth" zei hij, dath et onderzoek van de maan door Amerikaanse ruimtevaarders en geleerden zal moeten worden uit gevoerd met een verbeterd transport en bevoorradingssysteem en niet, zo als nog onlangs is voorgesteld, met opgerakelde Apollo-vluchten. De Apollo's-18 en -19 zijn volgens Von Braun definitief geschrapt. Het ant woord van de NASA op de wens van geologen deze vluchten toch te laten doorgaan, is dat dan andere objec ten, zoals bijvoorbeeld de „ruimte- taxi" of het onderzoek van Mars en de andere buitenplaneten op de lan ge baan geschoven zouden moeten worden. Bij het overleg over toekomstige bemande expedities naar de maan staan de NASA bezoeken van grotere groepen geleerden en ruimte vaarders voor ogen, die onder betere omstandigheden meer speelruimte voor onderzoek moeten krijgen. Ruimtevaarders met een Apollo kunnen niet langer dan drie dagen op de maan blijven en hun actiera dius kan evenmin groter gemaakt worden dan tien tot vijftien kilome ter. „Wij willen graag, wanneer wij de maan opnieuw bezoeken, in staat zijn enige tientallen mannen voor langere tijd op het maanoppervlak te laten, waar zij dan werkelijk kun nen wonen, 's nachts hun drukpak- ken kunnen uittrekken en een nor maal leven kunnen leiden", aldus Von Braun. Een voertuig met een drukcabine moet hen dan in staat stellen dui zenden kilometers „dwars over het gezicht van de maan te rijden". Dat is echter slechts te verwezenlijken met transporttoestellen die steeds weer opnieuw kunnen worden ge bruikt en waarmee de expeditie in een baan om de aarde gebracht wordt. Met eveneens opnieuw te ge bruiken maanvaartuigen moet de expeditie dan naar de maan ge bracht worden. Von Braun vergeleek dat met het huidige onderzoek van de Zuidpool, waarheen woonwagens voor de onderzoekers worden over gebracht door vrachtvliegtuigen. Von Braun gaf voorts ook een overzicht van de plannen voor een „hemellaboratorium" (Skylab), dat er in 1973 moet komen en voor het zenden van onbemande ruimteson des die de buitenplaneten en hun manen gaan onderzoeken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1971 | | pagina 9