Arabische federatie lijkt
en reus op lemen voeten
ïaos in Belfast
bomaanslagen
>or
i J
Oost-Europa numeriek
veel sterker dan NAVO
Ook
na
program
Apollo-
bemand
maanonderzoek
yj^ers hebben hun positie onderling versterkt
GRENSDUEL IN
ZUID-LIBANON
reuractie van het IRA
s Voor vroege vogels
)ndspot Ardenner paté
n van 5.95 voor3.95
de Bijenkorf
Hoop op macht
Nieuwe schooljaar in
Belgie begon in sfeer
van grotere vrijheid
SEPTEMBER 1971
LEIDSCH DAGBLAD
BEIROET (Reuter) Palestijnse
guerrillastrijders zijn gisteren in het
gebied van Kfar Hamam in zuid-
Libanon slaags geweest met een Is
raëlische strijdmacht, zo is van de
kant van de Palestijnse verzetsbe
weging in Beiroet bekend gemaakt.
De Israëliërs bestookten hun tegen
standers o.a met geschut.
Het Palestijnse opperbevel deelde
gisteravond mee dat de strijd in
zuid-Libanon negen uur had geduurd.
Onder dekking van artillerie waren
150 Israëlische soldaten tot com
mando-posten doorgedrongen. De Is
raëliërs hadden zich tenslotte na
zware verliezen moeten terugtrekken
Vier Palestijnen raakten gewond, van
wie een ernstig. Volgens de Israëli
sche lezing zijn zes Palestijnen ge
troffen en leden de Israëliërs geer.
verliezen.
LOENA-18
NAAR MAAN
MOSKOU (DPA, Tass) De Sow-
jet-Unie heeft gisteren een on
bemand ruimtevaartuig, de „Loena
18", naar de maan gelanceerd, aldus
het Sowjetrussische persbureau
Tass. De Loena heeft tot doel „ver
der wetenschappelijk onderzoek van
de maan en. de ruimte in de omge
ving van de maan".
De Loena werd om 14.41 uur Ned.
tijd van een kunstmaan uit een
baan om de aarde naar de maan ge
schoten. Het ruimteschip ligt bijna
in de berekenende koers.
Een beeld van de chaos in
Belfast tengevolge vati de bom
aanslagen door het verboden Ier
se Republikeinse Leger. Dit toneel
geeft een indruk van slechts één
van de terreurdaden van het IRA.
(Reuter, AFP) In
—se hoofdstad Belfast
viertal bomaanslagen
Sens de middagpauze
haos veroorzaakt. Ze-
ponen, onder wie 23
Ipen verwondingen op.
inwijken kwamen on-
heldingen over explo
sies en grote verwarring werd
gesticht door een aantal valse
meldingen over bommen. In Lon
donderry werd kort voor midder
nacht een Britse majoor neerge
schoten en zeer ernstig gewond.
De autoriteiten vrezen dat de aan
slagen op klaarlichte dag het begin
betekenen van een nieuwe terreur-
campagne van het (verboden) Ierse
ADVERTENTIE
Plus... 10 nieuwe paté's om te proeven
(We hebben er nu in totaal 40!)
2.95), pcité aux cham
pignons 100 gram
1.35) en een anders-dan-andere
Boerenpaté (200 gram 1.95)...
Trouwens, er zijn meer Prijswin-
ners ook. Wildzwijnpaté, 200
gram van 2.50 voor 1.95. Paté
atérisdeveau,(vankalfs- provencale, 200 gram van 1.85
ik en witte wijn100 gram voor 1.45. afd .Levensmiddelen.
Bgmorgen van
ris zo'n originele
met 500 gram Ardenner
e uwe voor 3.95. Daarna
het als 'gewone' prijswin-
)5. Kom meteen proeven
ize nieuwste aanwinsten,
Republikeinse Leger (IRA) tegen
het Britse bestuur. Premier Faulk
ner kwam met zijn kabinet in spoed
zitting bijeen.
De eerste explosie vond plaats in
het hoofdkwartier van de aan het
bewind zijnde Unionistische par
tij. Voorbijgangers raakten gewond
door rondvliegende glasscherven.
Twee andere bommen ontploften in
een complex kantoorgebouwen waar
het ministerie voor Gemeenschaps
betrekkingen is gevestigd en een
vierde bom kwam tot ontploffing in
een uit meer verdiepingen bestaande
parkeerplaats.
Kantoormeisjes renden gillend de
straat op en bij mannen en vrou
wen stroomde het bloed van het ge
zicht. Een groot aantal ambulances
pikte de gewonden op van straat of
haalde ze uit de gebouwen. De mees
ten konden later het ziekenhuis ver
laten.
Door valse bommeldingen moesten
verscheidene gebouwen meer dan
eens worden ontruimd om te worden
doorzocht door leden van de mijn-
opruimingsdienst.
De premiers van zowel de Ierse re
publiek als van Noord-Ierland heb
ben de bomaanslagen donderdag
avond veroordeeld. Premier Faulk
ner sprak van het werk van „onmen
selijke dieren" en voegde daar
aan toe: „Ik kan mij niet voorstel
len dat enig mens met een christe
lijke opvatting zich met dit soort ac
tiviteit ophoudt". Premier Lynch
van Eire zei te zijn geschokt. „Na
mens de regering uit ik onze volle
dige veroordeling van dit verschrik
kelijke geweld".
Kort nadat de twee regeringslei
ders hun veroordelingen hadden uit
gesproken beschadigde een nieuwe
explosie het stadhuis van Enniskil-
len, 100 kilometer ten zuidwes
ten van Belfast. Een man werd hier
bij gewond.
De regering heeft besloten in Frank
rijk vijftig militaire voertuigen met
lichte mitrailleurs te kopen van het
type „Panhard" voor een waarde
van- één miljoen pond sterling, zo is
gisteren in Dublin van gezaghebben
de zijde vernomen. Het ligt in de be
doeling van de legerstaf een eenheid
van „grote mobiliteit" te vormen
voor patrouillering aan de grens
met Noord-Ierland.
BEIROET (Libanon) Het enthousiasme van de inwoners
van Egypte, Libië en Syrië bij de verkiezingen inzake een fede
ratie van deze Arabische republieken had hetzelfde overdreven
karakter waardoor vreugde in de Arabische wereld vaak zo
onwaarschijnlijk lijkt en die grote twijfel doet rijzen aan de
oprechtheid ervan. Er is ook bij deze verkiezingen opnieuw
sprake geweest van een geleide show en het bedenken van
principiële waarden, zodat niemand eigenlijk nog weet wie er
gekozen is. Voor het weloverwogen nemen van de beslissing is
door alle publiciteit ook geen informatie verschaft aan de bur
gers die het denken in positieve of negatieve zin zou kunnen
stimuleren.
Het nadrukkelijk schermen met
cijfers van 40 miljoen Arabieren, die
nu verenigd zijn voor de strijd tegen
Israël, bewerkstelligt zelfs het tegen
deel van de koele benadering en sti
muleert ook de vage, onbestemde
hoop op macht voor het terugdrin
gen van Israël. Het ontbreken van
elke openlijke oppositie tegen de lei
ders in Cairo, Damascus of Tripoli
kan misschien de oorzaak zijn voor
het niet verwachten van een andere
benadering. Het is in dit verband
weinig verwonderlijk dat 99,9 pet
van de kiesgerechtigden in Egypte
vóór de federatie hebben gekozen,
temeer omdat het kiesgeheim nau
welijks werd gerespecteerd. Niette
min is het pogen tot samengaan van
de drie presidenten bekrachtigd en
is de federatie een feit.
Bij alle scepsis over de toekomst
daarvan, bestaat er toch wel enig
geloof in de kansen op succes. Ten
slotte hebben drie slimme mannen
niet alleen besloten tot samenwer
king, maar ook tot het elkaar onge
vraagd beschermen in geval van
een staatsgreep. Volgens het eenvou
dige beginsel dat drie meer kunnen
weten dan één, zijn de mogelijkhe
den tot machtswisseling en het uit
voeren van staatsgrepen in de drie
hoofdsteden beperkt.
Daarmee bestaat tenminste de
kans dat een ernstige ziekte van de
Arabische wereld wordt bedwongen,
zodat alleen al door een grotere po
litieke stabiliteit en vooruitgang in
de sociale en economische ontwik
keling wordt geboekt.
SPANNINGEN
Welke andere stimulansen de fe
deratie aan de economische groei
moet geven om de samenwerking
een concrete basis te geven is niet be
kend. Ook in regeringskringen be
staan daarover nauwelijks omlijnde
gedachten, laat staan plannen. De
tyd zal de weg moeten openen.
Maar, met het vinden van een con
crete basis voor samenwerking, die
de emotionele, politieke beslissing
kan ondersteunen, zijn grote moei
lijkheden te verwachten. Niet alleen
bestaat weinig ontspannen contact
tussen de bevolkingen van Libië, Sy
rië en Egypte wat de etnische
verschillen zou kunnen overwinnen
—maar ook op economisch gebied
bestaan weinig onderlinge belangen.
Syrië en Egypte en wanneer
Noemeiri straks de constitutie on
dertekent ook Soedan hebben een
overschot aan dezelfde soort agra
rische produkten en een tekort aan
industrie. Na de laatste machtswis
selingen zoeken de drie landen de
zelfde markten af voor export en
nieuwe investeringen. De kans is
niet uitgesloten dat de drie elkaar
gaan beconcurreren, met alle nade
lige effecten daarvan op de samen
werking.
Alleen Libië staat er wat buiten,
maar dat land is met de olie-inkom
sten zo rijk, dat het weinig begrip
heeft voor de positie van arme lan
den, ook al is Libië dan ook sociaal
en economisch sterk onderontwik
keld. Er ontbreekt derhalve een re
delijke basis voor positieve samen
werking. Het stand houden van de
federatie van Sadat, El Assad en
Gaddafi lijkt daarom af te hangen
van negatieve factoren.
Zo lang grote vrees bestaat voor
binnenlandse oppositie is het zoeken
van steun bij' elkaar zinvol.
Maar wanneer dit soort angst op
houdt te bestaan? Bovendien is een
machtsstrijd om het politieke leider
schap van de zogenaamde „moderne"
Arabische wereld steeds latent aan
wezig. Het is bijvoorbeeld onwaar
schijnlijk dat Gaddafi steeds in de
pas wil blijven lopen van de bedacht
zame Sadat, die hoofd is van verre
weg de volkrijkste staat van het trio.
GEEN OPLOSSING
In Libië en vooral Syrië bestaat
weliswaar een bevolkingstekort, maar
of het binnenhalen van Egypte-
naren daarvoor een oplissing kan
bieden is twijfelachtig- Het gevaar
van overheersing door Egypte is in
dat geval immers niet denkbeeldig.
Temeer omdat sinds 1961 veel van de
ontwikkelde mensen uit Syrië zijn
gevlucht. In Libië, dat in de twee
jaar na de staatsgreep van Gaddafi
zelf veel Egyptenaren heeft toegela
ten. komen voortdurend meldingen
voor van ongenoegen bij de be
volking hierover.
Een dominerende positie van Caï-
ro wordt nog meer waarschijnlijk,
omdat dat land ook militair zijn
vleugels wil uitslaan. De luchtmacht
bases en de militaire academie bij
Chartoem zijn in het geval van de
mislukte staatsgreep in Soedan al
van beslissende betekenis geweest en
dezelfde functie kan ook aan de
Egyptische militairen in Libië wor
den toegekend of aan de bases in Sy
rië.
Bovendien garandeert de constitu
tie nog, dat Egypte bij een stem
ming over twistpunten tussen de pre
sidenten niet tot politieke beslissin
gen kan worden gedwongen. Al
dus zijn er voor wederkerige, dwin
gende invloed van Syrië of Libië
op Egypte weinig mogelijkheden.
Wellicht zit er door het verschil in
gewicht van de deelnemende landen
reeds een nieuwe mislukking in het
vooruitzicht of anders het blijven po
gen het startpunt voor een werkelij
ke federatie te verlagen.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL (GPD) Voor
zo'n twee miljoen Belgische kin
deren is maandag JJ. het
schooljaar weer begonnen. En
dat heeft de omvangrijke pro
blematiek van de verdeeldheid
langs de taalgrenzen meteen
weer volop in de belangstelling
gezet, met alles wat daar aan
politieke manoeuvres bij te pas
komt.
Voor het eerst hebben bij
voorbeeld in Brussel de gezins
hoofden gebruik kunnen maken
van de pas verworven vrijheid
om hun kinderen naar een
school te sturen waar Vlaams
wordt gesproken. Dat is een op
het oog nogal voor de hand lig
gend recht waarom echter bitter
is gestreden tussen een Vlaams
sprekende meerderheid van de
bevolking en de Franstaligen,
wier politieke invloed aanmer
kelijk verder reikt.
Maar het zijn juist de Walen
die met ongerustheid de gevol
gen berekenen van het feit, dat
het geboorte-overschot in hun
kringen verre achterblijft bij
dat der Vlamingen nadat zij
zich jarenlang hebben gekoes
terd met de gedachte dat hun
Frans de taal was geworden
van de maatschappelijk ge-
evolueerden, terwijl talryke Vla
mingen met het toenemen van
hun sociaal aanzien het Frans
tot symbool daarvan hebben
verheven.
De wrijvingen in de raakvlak
ken van de taalgebieden heb
ben er o.a. toe geleid, dat het
bijzonder onderwijs als wijk
plaats voor de hardnekkigen
een zeer nadrukkelijke plaats
kreeg toegemeten in het Bel
gische opvoedingssysteem. Ge
durende de laatste Jaren echter
heeft het officiële onderwijs een
duidelijke opgang gemaakt en
dat is uiteraard wederom een
gevolg van de toenemde invloed
die 'de Vlaams-sprekenden op
het culturele patroon van België
hebben kunnen opeisen.
In de voorbije acht maanden
kwam dat vooral tot uitdruk
king in de zogenoemde vrijheid
van het gezinshoofd, de erken
ning van de culturele autono
mie, de gelijkwaardigheid van
de Vlaamse en de Franse taal
in het college van de Brusselse
agglomeratie en de uitbreiding
van het Nederlandstalig onder
wijs in de hoofdstad. Maar, zo
suggereert bijvoorbeeld „La
Dernière Heure" als opstapje
naar hervatting van de bittere
politieke gevechten, „uit goede
bron heeft verklaard dat de
Vlaamse meerderheid zou heb
ben besloten de befaamde vrij
heid van het gezinshoofd (die in
het schooljaar '7-'71 de oorzaak
was van slechts 30 klachten) te
gen andere wisselmunten te ver
handelen. Welke? Het is nog te
vroeg om dat te zeggen".
Zo maakt België zich gereed
om langs velerlei vreemde we
gen dan tenslotte weer wat
dichter te geraken tot een han
teerbaar nationaal evenwicht.
Een Waalse scheidsrechter die
de wedstrijd tussen Brugge en
Herentals opsiert met het weg
sturen van twee spelers (onder
wie de ex-PSV'er Wietse Veen-
stra) hoort driemaal de Vlaam
se Leeuw oprijzen van de tribu
nes: twee Vlaamse kanshebbers
ad vóór de competitie door een
Waalse scheidsrechter ont
wricht, schrijft een krant.
Militaire macht Oost-West
LONDEN (AP) Het zojuist ver
schenen jaarlijkse rapport over de
militaire machtverhoudingen in de
wereld van het Internationale Insti
tuut voor Strategische Studies in
Londen, vermeldt een belangrijk nu
meriek verschil tussen de militaire
macht van de Oostelijke en de Wes
telijke landen in Europa.
De landen van het Warschau-pact
hebben drie maal méér tanks en
2.500 méér vliegtuigen dan de lan
den van de NAVO.
Het rapport, dat door deskundi
gen uit 46 landen is opgesteld geeft
het volgende beeld van de machts
verhoudingen in de wereld in juli van
dit jaar:
De Sowjet-Unie, die een gelijk
aantal aanvallende strategische pro
jectielen heeft als de Verenigde Sta
ten heeft haar intercontinentale pro
jectielen vermeerderd tot naar
schatting 1510, vergeleken met de
1054 van de VS. De opstelling van on
geveer honderd Sowjet-russische
projectielen geeft te kennen dat ze
vermoedelijk bestemd zijn voor doe
len in Europa en Azië.
De Verenigde Staten hebben in
een uitgebreid moderniseringspro-
Verzet in Bolivia Al het onder
wijzend personeel in het Boliviaanse
mijnstadje Potosi is gisteren voor
onbepaalde tijd in staking gegaan
Het is het eerste teken van georga
niseerd verzet tegen het nieuwe
rechtse bewind van kolonel Hugo
Banzer sinds dat op 22 augustus aan
de macht kwam.
Overleg met Palestijnen Verte
genwoordigers van de Jordaanse re
gering en van de Palestijnse guer
rillabeweging gaan maandag a.s. te
Djeddah in Saoedi-Arabië proberen
een regeling te vinden voor hun con
flict. Het overleg volgt op de be
middelingspogingen van Egypte en
Saoedi-Arabië
Vriendschapsverdrag Engeland
en Qatar aan de Perzische Golf heb
ben vandaag in Genève een vriend
schapsverdrag getekend. Woensdag
had Qatar laten weten, dat het de
reeds lang bestaanae speciale rege
lingen beëindigde, op grond waar
van Engeland verantwoordelijk was
voor zijn buitenlandse zaken en de
fensie.
Wraak Twee politiemannen zijn
by een ziekenhuis in Montevideo,
Uruguay, doodgeschoten. Vermoed
wordt dat het een wraakoefening is
van de Tupamaro-guerrillabeweging
na de dood van een student tydens
een botsing met de politie woens
dagavond.
Zwaardere straffen De Belgi
sche minister vain Justitie heeft be
kend gemaakt dat de strafmaat voor
overtredingen op het gebied van
drugs zal worden verzwaard in een
algemeen offensief tegen de handel
en het gebruik van drugs in België
De strafmaat voor de handel ln
drugs zal toenemen van twee jaar
gevangenisstraf tot 15 of 20 jaar
dwangarbeid.
gramma niet hun aantal interconti
nentale projectiel-dragende raket
ten vermeerderd maar zijn Minute-
man-1 projectielen vervangen door
Minuteman-3 projectielen, die ieder
drie onafhankelijk van elkaar ge
richte kernkoppen hebben. Dit pro
gramma zal tegen 1975 het aantal
doelen dat door de Minuteman-pro-
Jectielen kan worden bestookt in fei
te verdubbelen.
De Amerikaanse strijdkrachten
zijn gedaald van boven de 3.5 mil
joen manschappen in 1968 tot 2.7
miljoen. De Sowjet-Unie heeft het
aantal van haar strijdkrachten ver
hoogd van 3.150.000 tot 3.375.000.
De VS hebben nog steeds meer
Intercontinentale projectielen in on-
derzeërs, 656 tegen 350, maar de
Russen bouwen zeven of acht onder
zeeërs van de Y-klasse per jaar,
hetgeen de Amerikaanse voorsprong
in 1974 zou kunnen teniet doen.
De VS zijn echter bezig met het
ombouwen van 31 boten voor de
meer geavanceerde P oseidon-pro
jectielen, die elk minstens tien onaf
hankelijk van elkaar gerichte kern
koppen hebben. Dit programma zal
't aantal kernkoppen dat vanuit on
derzeeërs kan worden afgevuurd
vermeerderen van ongeveer 1500 tot
5.400, waarmee ongeveer 5000 doe
len kunnen worden aangevallen.
In Europa hebben de strijd
krachten van de landen van de
Noordatlantische Verdragsorganisa
tie (NAVO) 7.750 tanks; de landen
van het Warschaupact hebben er
21.700. De NAVO heeft 2.850 vliegtui
gen. het Warschau-pact 5.360. De
Amerikaanse strijdkrachten in Eu
ropa zijn verminderd van 434.000 tot
300.000 sinds 1962. De Russen heh-
ben daarentegen hun aantal divisies
in Oost-Europa vermeerderd van 26
in 1967 tot 31 nu.
Het westen heeft zijn superiori
teit ter zee nog behouden maar de
Russische vloot is nu in staat om op
elk niveau uitdrukkelijk weerstand
te kunnen bieden.
BREMEN (DPA) De VS zullen
het bemande onderzoek van de
maan ook na afsluiting van het hui
dige Appollo-programma niet op
geven, zo heeft NASA-functionaris
prof. dr. Wernervon Braun gister
avond in Bremen gezegd.
Op een persconferentie ter gele
genheid van de twintigste Jaarverga
dering van de „Vereniging voor
Ruimtevaart Hermann Oberth" zei
hij, dath et onderzoek van de maan
door Amerikaanse ruimtevaarders
en geleerden zal moeten worden uit
gevoerd met een verbeterd transport
en bevoorradingssysteem en niet, zo
als nog onlangs is voorgesteld, met
opgerakelde Apollo-vluchten. De
Apollo's-18 en -19 zijn volgens Von
Braun definitief geschrapt. Het ant
woord van de NASA op de wens van
geologen deze vluchten toch te laten
doorgaan, is dat dan andere objec
ten, zoals bijvoorbeeld de „ruimte-
taxi" of het onderzoek van Mars en
de andere buitenplaneten op de lan
ge baan geschoven zouden moeten
worden.
Bij het overleg over toekomstige
bemande expedities naar de maan
staan de NASA bezoeken van grotere
groepen geleerden en ruimte
vaarders voor ogen, die onder betere
omstandigheden meer speelruimte
voor onderzoek moeten krijgen.
Ruimtevaarders met een Apollo
kunnen niet langer dan drie dagen
op de maan blijven en hun actiera
dius kan evenmin groter gemaakt
worden dan tien tot vijftien kilome
ter. „Wij willen graag, wanneer wij
de maan opnieuw bezoeken, in staat
zijn enige tientallen mannen voor
langere tijd op het maanoppervlak
te laten, waar zij dan werkelijk kun
nen wonen, 's nachts hun drukpak-
ken kunnen uittrekken en een nor
maal leven kunnen leiden", aldus
Von Braun.
Een voertuig met een drukcabine
moet hen dan in staat stellen dui
zenden kilometers „dwars over het
gezicht van de maan te rijden". Dat
is echter slechts te verwezenlijken
met transporttoestellen die steeds
weer opnieuw kunnen worden ge
bruikt en waarmee de expeditie in
een baan om de aarde gebracht
wordt. Met eveneens opnieuw te ge
bruiken maanvaartuigen moet de
expeditie dan naar de maan ge
bracht worden. Von Braun vergeleek
dat met het huidige onderzoek van
de Zuidpool, waarheen woonwagens
voor de onderzoekers worden over
gebracht door vrachtvliegtuigen.
Von Braun gaf voorts ook een
overzicht van de plannen voor een
„hemellaboratorium" (Skylab), dat
er in 1973 moet komen en voor het
zenden van onbemande ruimteson
des die de buitenplaneten en hun
manen gaan onderzoeken.