Twaalf
gisteren
miljoen Arabieren
naar stemlokalen
Egon Bahrde architect van
de Oost-politiek van Brandt
Uitspraak over federatie Egypte-Syrie-Libie
Mislukte poging in
Athene Panagoelis
te laten ontsnappen
Dwangarbeid voor vier
Russen, die niet tegen
Joden wilden getuigen
GOED DAT ER POLITIE IS..?
PONDERDAG 2 SEPTEMBER 1971
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 9
BEIROET, HAMBURG (Reuter) Twaalf miljoen Arabie
ren in Egypte, Syrië en Libië zijn gisteren naar de stemlokalen
gestroomd om, vermoedelijk, een klinkend ja uit te spreken
over de federatie van Arabische republieken die de drie landen
nu bindt. De resultaten van de referendums zouden naar ver
wachting vandaag bekendgemaakt worden, waarschijnlijk door
de resp. staatshoofden. Hiermee zal dan formeel de geboorte
zijn aangekondigd van de federatie, de eerste van haar soort
in de moderne Arabische geschiedenis.
Soedan heeft al zyn instemming
met de federatie betuigd en zal waar
schijnlijk binnen enkele maanden
toetreden, zo zei de Libische leider
kolonel Moeammar Gaddafi. De fe
deratie zou dan één massief blok in
Noordoost-Afrika vormen, met daar
bij nog Syrië. De leden hebben al eer
der verklaard in alle geledingen vol
ledig te zullen samenwerken al be
houdt elk lid zijn identiteit en onaf
hankelijkheid en zyn eigen staats
apparaat.
In Egypte, dat al jarenlang krach
tig streeft naar eenheid in de Arabi
sche wereld, gingen zo'n acht miljoen
geregistreerde kiezers naar de stem
lokalen. Een ieder die weigerde op te
komen zou worden beboet. In Syrië,
partner van Egypte in de unie van
1958, die slechts een kort leven be
schoren was, had al 70 procent van
de kiesgerechtigden zyn ja of nee
gegeven tien uur nadat de stemlo
kalen waren geopend. Gestemd werd
ook in het olie-rijke Libië dat de
woensdag tevens vierde met een mi
litaire parade ter gelegenheid van
het omverwerpen van de monarchie.
De referendums van woensdag
vloeien voort uit het besluit dat op
17 april in de Libische stad Benghazi
werd genomen door president Sadat
van Egypte en kolonel Gaddaffi van
Libië. Syrië en Soedan ondertekenden
de overeenkomst maar Soedan besloot
later toetreding tot de federatie uit
te stellen tot het een oplossing had
gevonden voor de vele binnenlandse
moeilijkheden. Kolonel Gaddafi zei
gisteren in een toespraak dat Soedan
zich binnen enkele maanden by de
federatie zal aansluiten, hetgeen,
naar hy zei, een nieuwe kracht be
tekent voor de Arabische revolutie.
„Met de instelling van de federatie
Onderwereld van
Marseille geniet
de bescherming
van politici
MARSEILLE (APP, Reuter)
De douane in de Franse havenstad
Marseille is van mening dat de plaat
selijke onderwereld politieke be
scherming geniet. "Er is in Marseil
le een zeer invloedrijke onderwe
reld die politieke bescherming had
en heeft", zo zeiden regionale lei
ders van de Franse Bond van doua
nebeambten gisteren naar aanlei
ding van beschuldigingen van John
Cusak, hoofd van de afdeling Euro
pa van het Amerikaanse Bureau
voor de bestrijding van de handel in
i8 verdovende middelen. Cusak had
n onlangs gezegd dat benden in Mar-
J seille ongestraft tenminste 10 mil-
d Joen dollar per maand verdienen
j" met het smokkelen van verdovende
middelen naar de Verenigde Staten.
Hoge Franse functionarissen hebben
dit tenstelligste ontkend.
De Marseillaanse douanefunctio
narissen zeggen dat er geen twijfel
over bestaat dat hun stad een we
reldcentrum voor de handel in ver
dovende middelen is, maar zij ont
kennen dat Marseille de belangrijks
te „leverancier" van de Verenigde
Staten is.
Paul Hoffman treedt af Secre
taris-generaal Thant heeft bekend
gemaakt dat de leider van het V.N.-
programma voor ontwikkelingshulp,
de 80-jarige Paul Hoffman, zijn ont
slag heeft ingediend Hoffman heeft
de economische hulpinstanties van
de V.N. twaalf jaar geleid. Hij wa*
hoofd van het Marshall-plan in
Europa in 1949.
komen wij nader tot de dag van de
beloofde overwinning. We zullen de
hele wereld haar houding tegenover
de Arabische natie doen herzien. De
federatie brengt het tijdstip dichter
bij waarop er sprake is van een terug
keer naar Palestina en bevrijding van
de bezette gebieden". En hij voegde
er aan toe: „Het systeem van de fe
deratie van Arabische republieken is
verschillend van dat van het kapita
lisme of het communisme, het is het
socialisme van de derde wereld".
De Israëlische minister van Buiten
landse Zaken Abba Eban, heeft in
een vraaggesprek met het Westduitse
weekblad „Stern" gezegd, dat de tijd
gekomen is voor Israël om de Pales-
tijnen een „nieuwe oplossing" voor
hun problemen te bieden, maar hij
voegde er aan toe, dat „niet alle mi
nisters deze mening zyn toegedaan".
Volgens „Stern" is het geen geheim,
dat premier Golda Meir en minister
van Defensie Dajan minister Eban,
die algemeen als een „duif" wordt
beschouwd, wel kwyt willen. Overi
gens acht Eban de vorming van een
Palestynse staat aan de oever van de
Jordaan onmogelijk. „De Palestijnen
zouden door hun eigen mensen de
bedoeïenen van Hoessein worden
vermoord. Zij vluchten nu al naar
ons en zy hebben geen leiders meer.
We moeten een andere oplossing zoe
ken binnen Israël".
In antwoord op een andere vraag
zei minister Eban, dat Israël de hoog
ten van Golan, Sjarm el-Sjeich en
oost-Jeruzalem niet zal ontruimen.
„Maar natuurlijk kunnen wy niet al
tijd in de Sinai blijven".
In tegenstelling tot enige andere
leden van het Israëlische kabinet was
Eban niet van mening, dat er een
nieuwe oorlog met de Arabieren zal
uitbreken. Hij verwacht eerder een
voortduring van de zenuwoorlog.
In het plan voor een Arabische fe
deratie van Egypte, Syrië en Iibië ziet
hij geen gevaar voor Israël. „Er zijn
al zoveel federaties geweest. Zij wa
ren nooit het papier waarop de over
eenkomst was geschreven. In een fe
deratie moet iemand zijn onafhan
kelijkheid opgeven. Ik zie geen Ara
bische politicus die dan kan", aldus
Eban.
ANTISEMITISME
IN ITALIAANS
TONEELSTUK
ROME (Reutor) De opperrab-
bijm van Rome, dr. Elio Toaff heeft
fel geprotesteerd tegen het toneel
stuk „Het zwijn Juda", waarvan
openluchtvoorstellingen worden ge
geven op de Aventijnse heuvel. Het
stuk. voorgesteld als een bijbelse sa
tire op de handelingen van Juda en
diens schoondochter Tamar in Ge
nesis 38, is volgens de rabbijn „door
en door racistishc" en werkt de
laagste vorm van antisemitisme in
de hand.
Het toneelstuk heeft al tot ver
scheidene luidruchtige protestac
ties geleid. Een week geleden werd
een voorstelling verstoord door der
tig studenten, die de acteurs en het
publiek met tomaten en eieren be
kogelden. Dinsdagavond sprong een
toeschouwer op het podium en
schreeuwde: „Dit is in strijd met de
bijbel". Er volgde een handgemeen,
waarin tenslotte de politie tussen
beide kwam.
Rabbijn Toaff vindt dat het stuk
een grove vervalsing van de bijbel
is en Joodse personages voorstelt op
dezelfde wijze als onder de fascisti
sche dictatuur van Mussolini. Het
stuk is geschreven door Guido Am-
mirata, en een der hoofdrollen wordt
vertolkt door de bekende Italiaanse
blijspelacteur Riccardo Billi.
ATHENE (AFP/Reuter) Lady
Amalia Fleming (de 55-jarige in
Griekenland geboren weduwe van
Sir Alexander Fleming, de uitvinder
van penicilline), twee Amerikaanse
studenten en een Griek zyn in de
nacht van maandag op dinsdag in
Athene gearresteerd by een poging
Alexandros Panagoelis, ter dood ver
oordeeld voor een in augustus 1968
gepleegde aanslag op premier Papa-
dopoelos, uit de gevangenis te laten
ontsnappen.
Het in 1968 uitgesproken doodvon
nis was in verband met protesten in
het buitenland nog steeds niet uit
gevoerd. Panagoelis, een militair, be
kende tijdens het proces dat hij de
tijdbom had geplaatst die tot ont
ploffing kwam vlak nadat de pre-
zijn auto was gepasseerd.
ui speciale persconferentie
deelde Stamatopoelos, een van de
adviseurs van de Griekse premier.
dat het viertal op heterdaad
werd betrapt. Panagoelis heeft al
eerder getracht te ontsnappen
Op 5 juni 1969 lukte het hem, doch
hij werd vier dagen later gegrepen
Sindsdien zit hij in een cel in het
opleidingscentrum van de Griekse
politie in het centrum van Athene.
Zy werden gearresteerd toen zij
met twee auto's op Panagoelis ston
den te wachten, die over de muur
het opleidingscentrum zou klim-
De ontsnapping werd echter
door de militaire politie verijdeld.
Deze had brieven in handen gekre-
Panagoelis aan zijn
vriend Androetsopoelos schreef, dat
hij erin was geslaagd een bewaker
te halen hem bij de ontsnap
ping te helpen. Fotokopieën van deze
brieven werden op de persconferen
tie rondgedeeld.
Het ontsnappingsplan was door
Panagoelis zelf geregeld. De overge
haalde bewaker zou zijn collega's
uitschakelen door slaapmiddelen in
hun dranken te doen en de gevan-
waarmee hij
zich uit zijn cel kon bevrijden. Het
gearresteerde viertal zou hem ver
volgens helpen naar het buitenland
uit te wijken.
De vier helpers zullen voor een
militaire rechtbank moeten verschij
nen. Het helpen van een gevangene
bij een ontsnapping kan in Grieken
land worden gestraft met een half
tot vijf jaar gevangenis. Ook Pana
goelis moet voor dit feit terecht
staan.
Vijf jaar geleden besloot het
stadsbestuur van Tokio voortaan
geen verlichte gondelvaart meer
te houden op de rivier de Soemi-
da. omdat de deelnemers de lan
tarens na afloop zonder meer in
het water deponeerden. Van dit
soort vervuiling was de overheid
van de Japanse hoofdstad niet
gediend. Dit jaar besloot het
stadsbestuur de hand over het
hart te halen op voorwaarde, dal
alle lantarens zouden worden in
geleverd. Het resultaat was als
gebruikelijk een feestelijk verlich
te rivier. Dit feest pleegt te wor
den gehouden ter ere van de god
heid van het water.
Qatar onafhankelijk Het sjeik-
dom Qatar aan de Perzische Golf
heeft zich gisteren onafhankelijk
verklaard. Dit was al enige malen
uitgesteld. Met deze onafhankelijk
heidsverklaring van dit olieproduce
rende schiereiland zijn alle akkoor
den met Engeland vervallen.
NEW YORK (Reuter) Vier Jon
geren die geweigerd hadden te ge
tuigen in een proces tegen negen
Joden in de SowJetrussische-repu
bliek Moldavië, zjn maandag J.l. tot
een half Jaar dwangarbeid veroor
deeld. Dit is gisteren in doorgaans
betrouwbare kringen in Mos
kou vernomen.
De negen Joden worden eind Ju
ni tot straffen van één tot vijf jaar
werkkamp veroordeeld, omdat zij deel
uit maakten van een groep Joden,
die schuldig werd geacht aan „anti-
sowjetrussische activiteit". Destijds
berichtte een blad uit Kisjenew, dat
er een onderzoek werd ingesteld naar
aanleiding van de weigering van vijf
getuigen om een verklaring af
te leggen. Dit betrof ingenieur Alex
ander ZJenin, zijn vrouw Etja Bon-
dar, de studenten Riva Waksman en
Olga Treigerman en een zekere Joe-
ri Dar man.
De Israëlische ambassadeur bij de
Ver. Naties, Tekoah heeft secretaris
generaal Thant gisteren een brief
overhandigd waarin 531 Sowjetrus-
sische Joden de hulp van de vol
kerenorganisatie inroepen om
naar Israël te kunnen emigreren.
Tekoah zei dat de brief uit de Sow-
Jetrussische republiek Georgië komt
en pas enkele dagen in zijn bezit
Russen mogen geen
oorlogs
monumenten
in China bezoeken
MOSKOU (Reuter) De Chine
se autoriteiten hebben Sowjetrus-
sische diplomaten in Peking gewei
gerd een bezoek te brengen aan vier
oorlogsmonumenten in China, opge
richt ter herdenking van Russische
soldaten die tijdens de Tweede We
reldoorlog gesneuveld zijn. In
een bericht uit Peking zegt
het Sowjetrussische persbureau Tass
dat vertegenwoordigers van de am
bassade en het bureau van de mili
taire attaché slechts toestemming
kregen één stad, Woehan, te bezoe
ken. Ze hadden nog naar vier an
dere steden willen gaan waar monu
menten zijn opgericht voor soldaten,
gevallen in de strijd tegen de Ja
panse legers. „De voornaamste ge
vechten voor de bevrijding van noord
oost-China van de Japanse bezetter
vonden plaats in de andere steden,
waar vele Sowjetrussische soldaten
hun leven gaven voor de onafhan
kelijkheid van de Chinese bevol
king en het herstel van de vrede op
aarde", aldus Tass. De andere ste
den zouden Charbin, SJenJang, Loes-
Jan en Dalny zijn.
Aan Thant wordt thans verzocht de
emigratie-kwestie van Russische Jo
den op de agenda van de Algemene
Vergadering te plaatsen. De onder
tekenaars vragen: „begrip voor de
grote tragedie van ons leven ver weg
van ons vaderland, ons gedwongen
verblijf in een land dat ons vreemd
Grote kansen
voor visserij
in Indonesië
DJAKARTA (ANTARA) Op
grote schaal gaat Indonesië met de
hulp van diverse internationale or
ganisaties, zoals de Wereldbank
en de FAO (de voedsel- en land
bouworganisatie van de Ver. Naties)
de visserij verbeteren. Indonesië telt
ongeveer 800.000 vissers, die echter
allen nog volgens de oude metho
den hun handwerk beoefenen. De
enige moderne diepzeevisserij in In
donesië geschiedt door buitenland
se vissersschepen, die onder specia
le regelingen in de Indonesische
wateren opereren. Dit gaat verande
ren en er zullen talrijke projecten
ter modernisering van de visserij
worden uitgevoerd.
De IJslander Kristjonsson, die in
opdracht van de FAO een groot aan
tal projecten leidt, heeft verklaard te
verwachten dat Indonesië op de
duur de Jaarlijkse produktie van zee
vis en zoetwatervis, die nu 1,2 mil
joen metrieke ton bedraagt, zal kun
nen verdrievoudigen.
Griekse boycot
Italiaanse havens
ANCONA (AFP, Reuter) De
Efthimiades, eigenaresse van de
Griekse scheepvaartmaatschappij
uitgebrande veerboot Heleanna die
voor onderzoek door de Italiaanse
autoriteiten wordt vastgehouden,
heeft al haar schepen opdracht ge
geven geen Italiaanse havens aan te
doen, zo heeft een vertegenwoordi
ger van de maatschappij in Ancona
meegedeeld.
De Heleanna raakte zaterdag in
brand, waarbij ongeveer 24 personen
het leven lieten en 1100 passagiers
het schip moesten verlaten. Zondag
werd het in beslag genomen. De kapi
tein Dimitrios Antipas is gearres
teerd op beschuldiging van veelvou
dige doodslag.
Bij herhaald onderzoek is geble
ken dat er geen lichamen aan boord
zijn. Een lid van de Justitie heeft na
een bezoek aan de Heleanna ver
klaard belangrijk bewijsmateriaal te
hebben, maar ging daar verder niet
op in.
'Als 'Berlijn' er niet was, moest het uitgevonden worden'
BONN (GPD) Iedere bonds
kanselier heeft tot dusver een goede
vriend als adviseur gehad, de bekend
ste uit het verleden is Hans Glob-
ke. de man in Adenauers schaduw.
Sinds Brandt regeert resideert in
Globke's bureau de 49-Jarige Egon
Door
W. P. Timmers
Bahr. Hij heeft de functie
van staatssecretaris in de bondskan-
selarlj.
Egon Bahr is een kleine, wat te
rughoudende oud-Journalist. De
Westberlijnse burgemeester Brandt
nam hem in 1960 als woordvoer
der in dienst. Later volgde hij
ADVERTENTIE
Ik zat nèt interlokaal te tele-
foneren toen die politieman
aanbelde. In burger. Het was
zo'n buurtonderzoek. Of ik
dinsdagavond tussen acht en
negen uur iets bijzonders had
gemerkt, en zo...
Ja, ik sta daar hele avonden
voor het raaml Die zeurpiet!
Later hoorde ik, dat het on
derzoek resultaat had gehad -
ze hadden die aanrander te
pakken...
Brandt naar Bonn. Door zijn bui
tengewone scherpzinnigheid zou hij
„de architect van Brandts Ost-poli-
tik" worden en in betekenis dan ook
zelfs Globke overtreffen.
In 1963 is het Bahr geweest, die
in een grote rede en in aanwezig
heid van Brandt voor het eerst uit
sprak wat de overtuiging van beide
mannen was: de Bonner politiek
jegens Oost-Duitsland leidt in een
doodlopende steeg. Die politiek was
hun te benauwd geworden. In Bahrs
bureau lag toen al het manuscript
van een boek over de bui
tenlandse politiek. De titel:
„Wat nu?"
Brandts naaste medewerker ving
voor zijn chef de klappen op, toen
hun politiek van „verandering door
toenadering" onder CDU-vuur kwam
te liggen. Het ging zo ver dat de CDU
steunend op gegevens van de gehei
me dienst, Bahr ervan beschuldigde
in een onderonsje met Oostduitse
communisten de erkenning van de
DDR te hebben beloofd, zodat de
SPD (socialisten) in Bonn aan de
macht zou zijn. Al gauw bleek dat
bij die aanval met foppatronen was
geschoten, maar voor de christen-de
mocraten zou Bahr een bedenkelijk
element in het regeringsappa
raat blijven.
Het was niet meer alleen de be
doeling door het beschieten van Bahr
Brandt te treffen, toen de staatsse
cretaris zelf naar Moskou reisde om
het verdrag met de Sowjet-Unie,
dat op 12 augustus 1971 werd onder
tekend, voor te bereiden. De man ach
ter Brandt was West-Duitslands on
derhandelaar geworden.
Voor de regering, die voortvarend
tewerk wilde gaan, heeft dat grote
voordelen gehad. Bahr zou niet één
van die diplomaten zijn, die voortdu
rend ruggespraak moeten houden
met de chefs thuis. Het betrof im
mers voor een goed deel zijn politiek
waarover werd onderhandeld.
De oppositie zag echter de ver
dachte „amateur" Bahr voor belang
rijk diplomatiek werk naar Moskou
reizen. Het resultaat van dat werk
lekte bovendien uit, hetgeen de poli
tieke strijd rond Bahr verscherpte.
Hij zou doende zijn de Duitse be
langen te verkwanselen.
Tot de critici, die genuanceerder
oordeelden, behoorde oud-minister
van Buitenlandse Zaken Schroder.
Hij noemde Bahr „een trucrijke,
moeilijk te beoordelen grijze eminen
tie". Schröders visie is ongetwijfeld
in vele opzichten Juist. Niet alleen
politici en Journalisten, maar ook
miljoenen tv-kijkers hebben Egon
Bahr inmiddels als zodanig (beter)
leren kennen, omdat hij door zijn
rol in de 'Ost-politik' onvermijdelijk
in het centrum van de belangstelling
geraakte.
Zijn spitse gezicht geeft Bahr een
air van slimheid. In gesprekken
ook in tv-interviews is hij de ge
duldige luisteraar, die door zijn gro
te detailkennis ook de scherpste on
dervrager bijna speels met een
kluitje in het riet stuurt en alleen
werkelijk wat zegt als dat voor de
regeringspolitiek nuttig kan zijn. In
Bonn is men er aan gewend geraakt,
dat Egon Bahr zich laat interviewen
als de spraakverwarring we er eens
hopeloos groot lijkt.
Bahr bekleedt een wonderlijke po
sitie, omdat hij als staatssecretaris
in de bondskanselarij nog altijd thuis
hoort in het rijtje Globke, Westrik,
Carstens: adviseurs van de bonds
kanselier. De kleine coalitiepartner
FDP heeft zich boos beklaagd toen
het in de beginperiode leek alsof mi-
minister van Buitenlandse Zaken
Scheel voor spek en bonen meedeed.
Viel Moskou niet onder het hoofd
stuk buitenland?
Nu het verdrag over Berlijn moet
worden aangevuld met overeenkom
sten tussen de Bondsrepubliek en de
DDR is er echter in Bonn al nie
mand meer die vindt dat thans mi
nister voor intern-Duitse zaken Egon
Franke aan de slag moet. Franke wan
delde op 19 maart 1970 naast Brandt
door Erfurt en was aangeprezen als
de Juiste man voor het komende ge
sprek met Oost-Duitsland. Nie
mand bestrijdt nu dat Egon Bahr
daarvoor werkelijk de Juiste man is.
Voor Bahr is de overeenkomst de
Grote Vier ook een persoonlijk suc
ces. Van hem is de uitspraak: ^er-
lijn is een barometer waarop de
weersomstandigheden tussen Oost en
West kunnen worden afgelezen. Als
het er niet was zou men het eigen
lijk moeten uitvinden". Overtuigd
van zijn succes heeft hij deze week
in een intervieuw met het weekblad
"Der Spiegel" gesproken over het al
gemene verdrag dat de betrekkin
gen tussen beide Duitslanden uitein
delijk moet regelen.
