Weer toeristen in Staphorst na polio
Ceen wedstrijd-
zwemmen in vuil
Zeeuws water
R.K. kerk wordt
gereorganiseerd
Vragen over
„Kosmokompl ot
Actie
tegen
stop
studenten
(ENSDAG 1 SEPTEMBER 1971
LEIDSCH DAGBLAD
taphorst begroef deze week de
irige Roelof Timmerman, het
de slachtoffertje van de polio'-
Josie die deze gemeente in maart
trof. En zo „genadeloos" in de
iliciteit bracht.
gevolgen zijn niet uitgebleven:
nooit kwamen zoveel toeristen
r Staphorst als deze zomer,
log nooit deden de weinige Stap-
sters die aan toeristen verdienen
anderhalve souvenirswinkelier,
antiquairs en een hotelier
ie goede zaken als deze zomer,
nog nooit hebben alle andere
phorsters, die sinds jaar en dag
0 wat niet „eigen" is verafschu-
i, er zo de pest in gehad als
e zomer. Ze hebben zich nog
iit zo bekeken gevoeld.
1 onverkwikkelijk het ook klinkt,
lijkt erop dat het de waarheid
de polio-epidemie van maart die
totaal zevenendertig slachtoffer-
5 maakte (acht patiëntjes worden
menteel nog in ziekenhuizen en
alidatie-centra verpleegd, vieren-
ntig andere kinderen die door de
de werden getroffen zijn inmid-
s weer thuis) heeft in de maan-
i die volgden het toeristen-record
m sneuvelen. De aandacht die
phorst in het voorjaar kreeg, le
de in mei, Juni, Juli en augustus
Fa bekijks op.
Macaber
t is althans de macabere indruk
we opdoen wanneer we daags
de begrafenis van Roelof Tim-
,man opnieuw in Staphorst zijn.
arriveren er tegen twaalven en
Q even later de „school met de
pel" uitgaan'. Tientallen kinderen
len of fietsen Joelend naar huis.
teelfde beeld als overal in Neder -
ld. Slechts de klederdracht van
meisjes laat er geen twijfel over
itaan: we bevinden ons wel dege-
|»or
les Haak
in Staphorst. Er is nog iets wat
fait: we zien géén klik-klakkende
(deren. Het spel met de ballen
ïft de Staphdrster contreien ken-
jijk nog niet bereikt,
pneer de zwerm uitgelaten kin-
en aan ons is voorbijgetrokken,
jwe hoe drie meisjes zijn achter
neven. Ze vorderen minder snel
p hun vriendjes en vriendinnetjes
de reden is duidelijk: een van
n zit in een invalidenwagentje,
ji polio-patiëntje dat door vrien-
jnetjes naar huis wordt gerold,
(het raadhuis Vragen we of bur-
jneester Nawijn tijd voor ons
:t. Hij is er niet. Om één uur
;n we hem vanuit hotel Waan-
thuis op.
lemeester Nawijn: „Nee, ik kan
niet ontvangen, ik ben ziek, dat
zeggen ik ben herstellende van
t zware blaasoperatie. Ik werk op
k ogenblik halve dagen maar best
at het nog niet, ik heb er een ze-
fontsteking in de hals bijgekre-
vader van de hechte
fenschap blijkt al kort na de po-
f-ramp ziek geworden te zijn. In
It dorp weten ze dat de hele af
ire hem zozeer heeft aangegrepen,
(t hij is ingestort. „Men twijfelt
aan of hij ooit weer helemaal de
Ide zal worden. Zelf zegt hij daar-
'er: „Eigenlijk moet ik 's middags
fiten, maar eenmaal terug op Je
1st vult Je agenda zich vanzelf
ïer en voor Je het weet zit je al
ler helemaal vol. Maar als die
pende pijn in m'n hals en hoofd
Ier komt opzetten, dan ga ik on
adellijk naar huis en naar bed,
p pijn is niet te houden."
pk de burgemeester heeft verno-
fen dat zijn gemeente deze zomer
I wrange vruchten heeft moeten
Ukken van een voorjaar waarin
ts verschrikkelijks gebeurde. „Toen
et die polio, in maart en april,
Ede mensen weg uit Stap-
Maar daarna zijn ze weer ge-
In grotere getalen dan
iatie? Hotelier Waanders:
(lensen die voor de sensatie ko-
heb Je óók natuurlijk, maar
merendeel is, geloof ik, geko-
én omdat ze in het voorjaar zo-
iel over Staphorst hebben gelezen
1 gezien. Toen dachten ze: o ja,
Staphorst, dat dorp waar de men
sen zo anders zijn, zo stijf, dat
Staphorst bestaat ook nog steeds.
Daar moeten we van de zomer weer
eens naar toe."
Vóór het te laat is: want ook Stap
horst ontkomt niet aan de vooruit
gang. Op het land glimmen hyper
moderne machines in de zon. En in
de boekwinkel ligt Jan Wolkers
naast een stapel plakplaatjes met
„zondagskinderen" als Wim Suur-
bier erop.
En al zes van de tien Staphorters
lieten zich tegen de gevreesde ziekte
inenten (of slikten een klontje).
Landelijk zijn dat er negentien van
de twintig.
Handhaven
Hoe lang zal de typische kleder
dracht zich nog handhaven in het
Staphorstse? We signaleerden deze
week een hotpants, maar daar stak,
uiteraard, een vreemdelinge in.
Hotelier Waanders, geboren maar
niet getogen Staphorster en daarom
toch een beetje een buitenstaander,
vraagt clementie voor zijn dorpsge
noten: „Natuurlijk moest het in de
krant, die nare polio-geschiedenis,
maar de manier waarop, nee, dat
hebben de Staphorsters niet ver
diend. Toen ik een half jaar ge
leden in de krant las dat in een
ziekenhuis schurft heerste en in een
ander ziekenhuis geelzucht toch
ook een besmettelijke ziekte was
uitgebroken, toen dacht ik: god
dank staan die ziekenhuizen niet in
of vlakbij Staphorst. Want dan was
het leed niet te overzien geweest."
Een Amsterdamse drukker die zich
Jaren geleden met bedrijf en wo
ning in Staphorst vestigde laat zich
even later in dezelfde zin uit: „Wij
hadden zevenendertig polio-gevallen,
maar in Amsterdam hebben ze
drugs, luizebossen en hoeren. Ga
daar maar over schrijven".
Ook hij is van mening dat Stap
horst „alleen maar negatief in de
publiciteit komt."
En dat terwijl de Staphorster zoveel
karaktereigenschappen heeft waarop
„de gedegenereerde stedeling" ja
loers kan zijn: lrDe saamhorigheid
van de mensen hier is enorm groot,
ze helpen elkaar zonder dat er om
geevraagd moet worden, een buren
hulporganisatie hoeft hier niet te
worden opgericht. Als er iemand
doodgaat, betaalt het hele dorp mee
aan de begrafenis, wie gaat verhui
zen wordt automatisch geholpen".
„Maar daarover schrijven Jullie
niet", veronderstelt deze import-
Staphorster. „Zoals jullie evenmin
schrijven dat er Staphorste'rs zijn
die uit principe hun AOW niet af
halen. De gemeente hier moet ad
verteren om een dubbeltje bijstand
kwijt te raken. Zet dat nou eens in
de krant".
Staphorst is duidelijk in de „tegen
aanval". Of dat de beste verdedi
ging is zal volgend jaar zomer blij
ken wanneer de toeristen komen.
IN NEDERLAND
i UTRECHT (ANP) Kardinaal
(rink heeft bekend gemaakt, hoe
landelijke pastorale raad van de
federlandse kerkprovincie van de
)ms-Katholieke Kerk zal worden
jezet en hoe hij zal gaan functio-
ren. Het uitdrukkelijke doel van
raad is, "gestalte te geven aan
verbondenheid van alle r.-katho-
ten in Nederland in een gezamen-
jk te voeren pastoraal beleid.
De statuten van de raad zijn tot
|tand gekomen op basis van het
pvies van en na overleg met de
fommissie-Steenkamp die na het
jj&tste pastoraal concilie in Noord-
pjkerhout werd ingesteld, onder
peer om een model uit te werken
kor een landelijke pastorale raad.
De Rooms-Katholieke Kerk in Ne
erland krijgt ook een centraal bu-
®au, waarin het huidige secretariaat
'an de Nederlandse bisschoppencon
ferentie en het pastoraal instituut
7an de Nederlandse kerkprovincie
Porden opgenomen en waarin in de
loekomst ook het r.k. kerkgenoot
schap voor betrekkingen met de bur
gelij ke overheid zal worden onderge
bracht.
Het "gezamenlijke" in het te voe
ren pastoraal beleid krijgt in' de pas
torale raad een sterk accent. Om die
gezamenlijkheid tot uitdrukking te
brengen maken naast negen gekozen
leden en een vertegenwoordiger van
de stichting Nederlandse priester
religieuzen ook de zeven bisschoppen
deel uit van het algemeen bestuur
van de raad. De voorzitter van de
bisschoppenconferentie is ook voor
zitter van het algemeen bestuur.
De raad wordt verder gevormd uit
56 personen die worden gekozen door
de diocesane pastorale raden, waarin
ze overigens niet persé zitting hoeven j
te hebben. Bovendien heeft de alge
mene vergadering de mogelijkheid
om zelf nog 25 personen aan te wij
zen. Bepaalde groepen die niet op
een andere manier vertegenwoordigd
zijn kunnen dus worden uitgenodigd, I
maar ze kunnen zich ook zelf melden j
bij een kiescollege.
Stichting wil
de pil toch in
pakket van
ziekenfonds
ROTTERDAM Het bestuur van
de Stichting Welzijn en Bevolkings
groei heeft in een telegram aan de
minister van Volksgezondheid zijn
„ernstige bezorgdheid en verontrus
ting" uitgesproken over de recente
beslissing van de ziekenfondsraad de
pil niet te doen opnemen in het pak
ket van ziekenfondsverstrekkingen.
De stichting houdt zich bezig met
publikaties over en bevordering van
een verantwoorde bevolkingspolitiek
Hierdoor wil de stichting zo veel
mogelijk voorkomen, dat Neder
land overbevolkt raakt.
De stichting schrijft voorts: „On
begrijpelijk Is hoe in een snel over
bevolkt rakende wereld de regering
van het dichtstbevolkte land zou
kunnen goedkeuren, dat door een
kleinst mogelijke meerderheid in
een niet langs democratische weg
samengesteld college voor onbepaal
de tijd een toestand wordt geconti
nueerd welke zeer kennelijk door een
meerderheid van de bevolking als
onjuist wordt ervaren.
Dit klemt te meer, omdat in een
land, waarvan de bevolking reeds
ruim twee miljard gulden per Jaar
besteedt aan collectieve medische
voorzieningen, niet in ernst gesteld
kan worden, dat een lastenverzwa
ring van circa 15 miljoen gulden de
doorslaggevende reden dient te zijn
voor het nalaten van een algemeen
als noodzakelijk beschouwde maatre
gel.
In het huidige tijdsgewricht dient
de regering met alle haar ten dienste
staande middelen te bevorderen dat
de brede lagen van de bevolking die
zulks wensen zonder enige belem
mering toegang verkrijgen tot het
gebruik van anti-conceptionele mid
delen".
Waarschuwing tegen olievervuiling
MIDDELBURG Het water van
het kanaal van Gent naar Terneu-
zen in Zeeuws-Vlaanderen is zo vuil
dat het de maximum vuilgraad al
twee keer heeft overschreden. Dit
betekent de derde klap in een paar
weken voor even zoveel Zeeuwse
lange afstand zwemevenementen.
Vorige week werd de Otheense
kreek bij Terneuzen te vuil bevon
den voor een zwemrace. Enige tijd
daarvoor werd het kanaal door Wal
cheren afgekeurd. Nu zal de ronde
van Sas, die georganiseerd zou wor
den door de zwemvereniging de
Bruinvis uit Sas van Gent, naar een
schoner wedstrijdwater moeten uit
zien.
Op het laboratorium van de wa
termaatschappij Zeeland, waar de
watermonsters werden onderzocht,
bleek dat industrieafval en faeca-
liën de grote vervuilers zijn.
ROTTERDAM Scheikundigen
waarschuwen tegen zware oliën en
teeraohtige stoffen, gemengd met
vuil, slib en zand, die gemakkelijk
naar de bodem van zeeën en bin
nenwateren zinken waarbij de zelf
reiniging speciaal in diepere lagen,
wordt verstoord. Deze waarschu
wing, afkomstig van het instituut
voor gezondheidstechniek TNO en
werkzaam op het gebied van lucht
en waterverontreiniging, stelt dat
zich in de Rijn al een oliehoudende
laag vlak boven de bodem stroomaf
waarts beweegt. Behalve aan de
zichtbare olieverontreiniging moet
men naar hun oordeel aan dit ver
schijnsel grote aandacht besteden.
Olie wordt in ^steeds toenemende
hoeveelheden gewonnen, getrans
porteerd, geraffineerd, opgeslagen
en gebruikt. Er treden hierbij door
oorzaken als onvolledige zuivering
van afvalwater, lekkages, morserijen
en ongelukken verliezen op, die in
„het milieu" terecht komen.
Suriname en
Antillen
treden toe
tot een unie
Paramaribo - Suriname en de Ne
derlandse Antillen zijn toegetreden
tot de Latijnsamerikaanse Parle
mentaire Unie.
Het statenlid John Thym van de
Nationale Party Suriname noemde de
toelating van zijn land een histori
sche en belangrijke gebeurtenis voor
Suriname.
In Hoevelaken heeft Prinses
Beatrix gisteren in het Dorpshuis
een tentoonstelling geopend, die
gewijd is aan Koningin Wilhel-
mina. Op de foto de prinses met
op de achtergrond de toege
stroomde jeugd.
Gezien de enorme hoeveelheden
olie waar het in de wereld om gaat,
zal het zelfs in geval van relatief
kleine verliezen toch nog, absoluut
gezien, om grote hoeveelheden olie
gaan. De talloze kleinere en grotere
verliezen worden als ernstiger voor
het milieu beschouwd dan een en
kel spectaculair groot ongeluk. Zo
voeren beide deskundigen aan.
Olie en olieprodukten zijn dan ook
verantwoordelijk voor een groot deel
van de water- en bodemverontreini
ging. Verontreiniging met olie van
de bodem en daardoor van grond-
er en zoet oppervlaktewater
vormt onder andere in Duitsland
en in Nederland een bedreiging van
de kwaliteit van het water.
UTRECHT Tijdens een gisteren
in Utrecht gehouden protestverga
dering van het actiecomité studen
tenstops van de USF (TJtrechtse Stu
denten Faculteit)-grondraad is be
sloten tot actie over te gaan in de
strijd tegen de studentenstops en de
lotingen die daarvoor plaats zullen
vinden. De bijeenkomst werd vol
gens de senatoren door ongeveer 400
eerstejaars-studenten bijgewoond.
een met één stem en twee ont
houdingen aangenomen motie eisten
de eerstejaars van de instituten ge
schiedenis. Nederlands en pedagogie
en de faculteiten der letteren en
het dagelijks bestuur van de Utrecht
se universiteit, dat de besluiten tot
het instellen van wachtlijsten en lo
ting worden ingetrokken en onder
wijs mogelijk wordt gemaakt voor
alle ingeschrevenen. Het onderwijs-
peil mag volgens de motie niet wor
den verlaagd. Om dat mogelijk te
maken worden van de regering nood
maatregelen op personeels- en ma
terieel gebied geëist.
Na afloop van de vergadering
trokken de eerstejaars in een pro
testoptocht langs een aantal insti
tuten waar de studentenstop is af
gekondigd en langs het bestuurscen
trum van de Utrechtse rijksuniver
siteit.
De Utrechtse studenten faculteiten
heeft een beroep op de afwezige
eerstejaars en alle solidaire oudere
jaars en docenten gedaan aanwezig
te zijn op een vandaag te houden
vergadering, de beslissingen van de
instituutsraden af te wachten en
zich te beraden over verder te on
dernemen acties.
Richting
Gistermiddag heeft curator Ver-
weij van de Utrechtse Universiteit
als zijn mening te kennen gegeven
dat vanaf dit moment niet meer al
leen naar de opleidingscapaciteit
van de diverse faculteiten gekeken
moet worden, maar ook naar de
maatschappelijke behoefte aan afge
studeerden in een bepaalde richting
„Het te grote aanbod van chemici
is hier een mooi voorbeeld van",
aldus de heer Verweij. „Met een
beetje planning had dit voorkomen
kunnen worden". Hij zei verder ver
nomen te hebben dat minister D<?
Brauw (Wetenschappen) voor het
studiejaar 1972-1973 de maatregel
van de numerus fixus zou vóllen
gaan hanteren. Hieraan viel in de
huidige ontwikkeling volgens de heer
Verweij ook niet te ontkomen, een
gedachte die ondersteund werd door
de voorzitter van de universiteits
raad, prof. H. M. J. 'Scheffer. „We
zullen moeten afstappen van het be
leid om maar iedereen toe te laten
aan de universiteit", aldus de heer
Verweij. ,Er zal op de een af andere
manier selectie moeten gaan plaats
vinden. Een redelijke controle op
deze selectie acht hij het studieloon,
waardoor de eeuwige student defini
tief tot het verleden zal gaan be
horen".
Ook zei de heer Verweij te hebben
vernomen dat het toegewezen aan
tal personeelsposten voor de Utrecht
se universiteit <275) tot eenderde
zal worden gereduceerd. „Op deze
manier kun je natuurlijk helemaal
geen studenten ontvangen", aldus de
heer Verweij.
CPN weigert uitnodiging
DEN HAAG Het BP-kamerlid
H. Koekoek heeft gisteren schrifte
lijke vragen gesteld over de opzet en
inhoud van de manifestatie "Kosmo-
komplot", die door "Kerk en Wereld"
op 4 en 5 september aanstaande
wordt gehouden in Driebergen.
Hy wil weten, of hier sprake is van
een bijeenkomst, die ten doel heeft
de orde en veiligheid van ons land
en van de met ons verbonden landen
in gevaar te brengen. Ook vraagt de
heer Koekoek, of Kerk en Wereld
subsidie van het departement van
CRM ontvangt en zo ja, of minister
Engels die subsidie wil intrekken.
"Kosmokomplot 2", dat door het in
stituut Kerk en Wereld in samen
werking met de organisatie Sjaloom
as. zaterdag en zondag wordt gehou
den, is gewijd aan vraagstukken over
de vrede. De manifstatie is bedoeld
als voorbereiding van de vredesweek,
die op initiatief van het Interker
kelijk Vredesberaad, in het najaar
door de gezamenlijke kerken wordt
gehouden.
Nadat het breed moderamen van
de Generale Synode van de Neder
landse Hervormde Kerk (het synode-
bestuur) kennis had genomen van
perspublikaties over de opzet van de
organisatie van "Kosmokomplot 2"
sprak het uit, dat het niet. akkoord
kon gaan met de in partijpolitiek zeer
eenzijdige opzet van de manifestatie
Het verzocht aan directie en curato
rium van "Kerk en Wereld" zich
openlijk nader uit te spreken.
In de afgelopen week hebben de
directie en het moderamen van "Kerk
en Wereld" nauw voeling gehouden
met de praeses (voorzitter) en do se
cretaris-generaal van de Hervormde
Synode, en zij hebben daarna nader
overleg gepleegd met het synode-be
stuur.
Thans .aldus het communiqué, ver
klaren directie en moderamen van
het curatorium van "Kerk en Wereld"
dat zij het betreuren dat door de
wijze van organisatie van de manifes
tatie een onjuiste indruk is gewekt
omtrent een eenzijdige politieke stel-
lingname door "Kerk en Wereld".
"Kerk en Wereld", zo wordt in het
communiqué gezegd, stelt het op prijs
dat ook andere politieke partijen hun
inbreng hebben in werkzaamheden
als de onderhavige. Er zal nog nauw
lettender op toe worden gezien, dat
deze partijen, die ongetwijfeld zich
evenzeer diepgaand met vredesvraag
stukken bezighouden, in die werk
zaamheden worden betrokken.
Wat de uitnodiging aan de CPN
betreft wordt verklaard dat ten on
rechte aan deze partij is gevraagd
deel te nemen. Deze party heeft in
middels laten weten van de uitno
diging geen gebruik te zullen maken.
In het communiqué wordt voorts
gezegd, dat ten onrechte geruchten
zijn ons taan dat tijdens de manifes
tatie oefeningen in het bouwen van
barricaden en in het voeren van
straatgevechten zullen worden ge
houden en instructiefilms over der-
gelyke activiteiten zullen worden ver
toond. Dit heeft nimmer in de be
doeling gelegen van "Kerk en We
reld" en het zal ook niet gebeuren.
De bedoeling van de manifestatie, al
dus het communiqué, is niet propa
ganda of agitatie, maar confrontatie
en discussie in verschillende vormen.
