n de kampongs van Djakarta
lijken de nachtclubs ver weg
,r;f25.
Heel Nederland in de computer
©ONESISCHE HOOFDSTAD NOG MAAR AAN HET BEGIN VAN ONTWIKKELING
te
DAMESBEURS
Gratis reizen
Parlement houdt vinger in de pap
0ISDAG 25 AUGUSTUS 1971
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 7
JAKARTA Er was veel veranderd, zeiden de mannen
het van vroeger weten konden. Men hoorde hen zuchten,
herinneringe.n stoven als zeepbellen door de bus en toen
Nederlandse gezelschap langs De Harmonie reed klonk er
verbaasde vloek: in het sociëteitsgebouw was nu een nacht-
ondergebracht. Waar vroeger een koloniaal zijn pijp rookte
>gen zich nu stripteasedanseressen op de muziek van het
uwe Indonesië.
Nederlander die Indonesië
bet eerst bezoekt is op de ron-
oor Djakarta al veel minder
kkelijk een reiziger door het
[hap van De Harmonie en het
len. Ook Koningin Juliana zal
et passeren van de sociëteit-
iel het gemoed minder snel
lieten dan de busreiziger. Zij
jft hier de eerste drie dagen
iet bezoek aan Indonesië en
de laatste, waarop een rond-
»r de stad op het program-
taat. Het protocol laat zijn
Ischerm wel weer over veel
het echte stadsleven zakken,
dat gebeurt altijd en overal.
Kampong
ide Soehardo, een magere, hall
man die vertelde dat zes
Ijn acht zoons geen werk kon
inden, leidde ons rond en liet
lat de kampong alles ontbeer -
Irinkwater, riolering, elektrici-
straten en wooncomfort,
utten waren klein en smerig,
ers deden de was in een grijze
waarin kinderen hun behoefte
leerden en de oude Soehardo
de schouders op en zei dat
Feral zo was.
ir men moest zijn oude gast-
die zijn bezoek nu buigent
chend voor de middagmaaltijd
iigde de vriendelijkheid van
donesiërs kent werkelijk geen
n nu toch wel tegenspre-
Ijakarta kent inderdaad uitge-
krottenwijken, maar in vele
delen van de stad woont de
ing onder zeer bevredigende
omstandigheden.
Bicht van Djakarta verandert
a ingrijpend. Op veel plaatsen
koortsachtige bouwactiviteit
Vooral in de wijk rond het
ueuze hotel Indonesia verrijst
wolkenkrabber na de andere,
Fertoeft hier in een westers
inde metropool, waarin dui-
toeristen en zakenlieden, de
uées (Djakarta telt er 30.000)
op de hielen, hun weg vinden
bankkantoren en bars met
dltioning en gepeperde prijzen.
Chaotisch
tegen de sky-line van het
leven van Djakarta bieden
de oude straattaferelen
chaotische en fascinerende
de duizendkoppige mas-
de straten, de kermis van de
rsdrukte die tot laat in de
hele stad met zijn geraas
vuurtjes op de stoepen, de
betjaks en hun schreeuwen-
ljders, en overal de kraamp-
de passars: de straathandel
lakarta tot een grote markt
i& telde dertig jaar geleden
inwoners. Nu zijn het er vijf
Ook de Indonesische
lad kent het probleem van
twikkelingsland, de betovering
grote stad en de immense
hn het arme platteland naar
i
rering draagt daar haar staf
spook van de werkloosheid
Djakarta telt tienduizenden
in heel Indonesië zijn
tien miljoen mannen en
dan maar proberen mee
in de eindeloze en scnaars
de processie van betjaks en
andel.
twee jaar geleden startte Soe-
tijn repelita, het vijfjaren-
hn de opbouw, dat straks al
'oor een 25-jarenplan moet
maken. Als Djakarta een ty-
voorbeeld is, heeft het plan
van de grenzeloze chaos, die
no in 1969 achterliet, kunnen
len.
Door
Ary Jassies
ervoor I 4iVi
A identiteitsbewijs
rj pasfoto meebrengen.
voordelig
uit met NS
Men moet daar niet te gering over
denken: toen de repelita in werking
trad, was de situatie in Indonesië
zó onoverzichtelijk geworden dat
zelfs de conventionele plannen-
technieken niet genanteerd konden
worden.
Meesterzet
Maar Soeharto en iedereen in
Djakarta doet daar tegenover de
bezoeker zijn propaganderende
woordje over verrichtte een
meesterzet door de luitenant-gene
raal der mariniers, Ali Sadikin, tot
burgemeester te benoemen. Niet elk
uniform in het militaire regime van
Soeharto draagt slechts de strepen
van een geslaagde carrière in de
krijgsmacht. Deze Ali Sadikin bij
voorbeeld slaagde erin om een ver
waarloosde stad, waarin Soekarno
slechts monumenten had willen
bouwen, in economisch opzicht op
de weg naar volwassenheid te voe
ren.
Sadikin is een ambitieus man, van
wie gefluisterd wordt dat hij er al
lerminst afkerig van is om eens op
volger van Soeharto te worden. In
Djakarta zorgde hij er voor dat het
woningbouwprogramma eindelijk
weer van de grond kwam en dat
vele wijken werden voorzien van
verkeerswegen, elektriciteit en wa
terleiding.
En vooral om zijn slimheid geldt
hij als een van de meest bewonder
de mannen van Indone^ë. Over de
nieuwe vierbaanswegen in het cen
trum bfjv. kwamen loopbruggen
Sadikin verhuurde de overspannin
gen voor veel geld voor reclame en
kon op die manier de bouw finan
cieren. De voetgangers van Djakar
ta hoefden niet langer in doods
angst de oversteek over het asfalt
te maken.
Ali Sadikin bracht ook de anti-sex-
campagne van een aantal studenten
en vrouwengroeperingen de geruis
loze doodsteek toe. De voorpagi
na's van de grote kranten stellen in
pittige advertenties lesbische dansen
uit Parijs in het vooruitzicht en het
is bovendien een zondig feit dat se
dert twee jaar de nachtclubs en
roulettes als paddestoelen uit de
grond zijn verrezen. De zoele nacht
in Djakarta is vol opwindend avon
tuur en harde rekeningen, voor wie
het wil. Maar het is zeker niet Dja
karta dat bedrogen uit komt: uit de
nachtlokalen vloeit het belastinggeld
in een steeds wellustiger stroom
naar het stadhuis. Ali Sadikin met
zijn krappe begroting en zijn koop
mansgeest financiert er vele stads
verbeteringen mee. Zo is in Djakar
ta ook de striptease een open voor
post in de strijd om het ontwikke
lingsgeld.
Begin
Natuurlijk legden we het oor nog
even te luisteren bij de man, aan
wiens beleid het bijvoorbeeld te
danken is dat alleen al het laatste
jaar 120 nieuwe scholen in Djakarta
konden worden geopend. „Het ont
wikkelingsplan voor Djakarta", zei
deze kleine militair in het open
witte sportshirt, „loopt tot 1985.
Wat u nu aan vooruitgang heeft
gezien is nog maar een begin".
We brachten het bezoek aan de el
lendige omgeving van de oude Soe
hardo in herinnering. „Ach", zei Ali
Sadikin, „Djakartaa ligt met zijn
openbare voorzieningen nog steeds
belangrijk achter op andere grote
steden in dit deel van de wereld
zoals Singapore en Manila. Als het
gaat om onderwijs, gezondheidszorg,
huizen en recreatie is die achter
stand zeker tien tot vijftien jaar.
Gun oris de tijd en we zullen einde
lijk de achterstand die Djakarta al
tijd heeft gehad kunnen inlopen".
Die avond liepen we met een stu
dent door zijn kampong in het wes
ten van de stad. Het afgelopen jaar
waren er een polikliniekje, een
school en een riolering gekomen,
maar er was nog veel modder,
werkloosheid en gehuil van kinde
ren en het leek ineens dwaas dat
ook die avond de nachtclubs van
Djakarta zouden uitpuilen van de
klanten.
De damesbeurs in de Haagse
Houtrusthallen wordt dit jaar ge
houden van 24 september tot en met
5 oktober onder het motto „Mode
en comfort". Meer dan 175 stand
houders nemen er deel aan. Er zijn
veel meubels en doe-het-zelf-artike-
len. Er zijn weer 's middags en
's avonds modeshows. Voorts is er
weer een noviteitencentrum met
meer dan 25 gloednieuwe prod uk ten
Een groot deel van de bevolking van de Indonesische hoofdstad woont in soortgelijke woningen als deze langs de spoorlijn.
2 Septemberdagen
op uw 65+kaart
Kies de dinsdag, woensdag,
donderdag of zaterdag die
a past.
jaarkaart p.p. f 50.-
voor echtpaar f75.-
3-maandskaart p.p. f 20.-
voor echtpaar f 30.-
NS-legitimatiebewiis of
pasfoto('s) en trouwboekje
of paspoort meebrengen.
Vraag de folder aan het loket.
voordelig
V w uit met NS
Band met de
kerk verslapt
ROTTERDAM ANP) De chr.
Gereformeerde synode, die om de
drie Jaar gehouden wordt en die gis
teren in Rotterdam is begonnen,
heeft vooral aandacht besteed aan
het steeds meer voorkomend ver
schijnsel, dat vele kerkleden, voor
al Jonge kerkleden, niet meer ver
blijf houden in de gemeente waar ze
oorspronkelijk staan Ingeschreven.
Ze zijn dan wel 's zondags thuis,
maar door de week werken ze vaak
op grote afstand. De kerkeraad ln
zo'n gemeente is van hun verblijf
niet op de hoogte, en daardoor dreigt
de band te verslappen.
Besloten werd, dat er bij de kerk
visitatie op zal worden aangedron
gen, dat kerkeraden de namen en
adressen van leden en doopleden die
geregeld elders verblijven en men
denkt dan aan studenten en ver
pleegsters ter kennis brengen van
de kerkeraden in de gemeente waar
deze leden werken.
Den Haag Het voor de zomer-
1972 in te dienen ontwerp van wet
voor een centrale personenadmini-
stratie (CPA), dat alle burgers met
hun basisgegevens uit de bevol
kingsregisters wil onderbrengen in
een centrale computer, zal zo gede
tailleerd mogelijk zijn. Bewust is
afgezien van een „raamwet", waar
bij de regeling van vele kwesties
zou worden overgelaten een Alge
mene Maatregelen van Bestuur, die
aan de controle van het parlement
zijn onttrokken.
Door
Ewout Janse
Integendeel, „het gaat er ons om
duidelijk te maken, dat het het
parlement is, dat deze ontwikkeling
beheerst". Dit zei gisteren met grote
nadruk de staatssecretaris van Bin
nenlandse Zaken, drs. A. van Stuij-
venberg. Zijn opmerking, dat „men
is afgestapt van het idee van een
raamweg" maakte duidelijk, dat in
het verleden een dergelijk denk
beeld op het Binnenhof wel degelijk
heeft bestaan. „Het wordt een wet
waarin als het kan alles zal zijn
geregeld", aldus de bewindsman.
Sinds de periode van ruim een
maand, dat drs. Van Stuijvenberg
(oud-wethouder financiën voor DS
'70 in Eindhoven) zich met deze
voor hem nieuwe materie ging bezig
houden is hij tot de conclusie geko
men, dat „de centrale personenad-
ministratie op zichzelf op korte ter
mijn tot stand gebracht moet wor
den". Daarnaast is er het algemene
probleem van de „privacy", de be
scherming van de persoonlijke le
venssfeer „ik acht dit eigenlijk
een nog groter vraagstuk dan dat
van de centrale personenadmini-
stratie".
Privacy-wet
Waarom niet tegelijk met de
wet CPA een ontwerp voor een
privacy-wet bij de Kamer inge
diend?
„Het probleem van de privacy is zo
belangrijk, dat we het niet moeten
koppelen aan de wet centrale perso-
nenadministratie. Het kabinet stelt
zich voor daarvoor een aparte,
breed samengestelde commissie in
te stellen, nadrukkelijk niét met de
bedoeling om als gevolg van de in
gewikkeldheid van de materie de
zaak op de lange baan te schuiven.
Wij zullen vragen of men tussentijds
rapporteert over een aantal aspec
ten. Het ligt voor de hand, dat deze
commissie ook adviseert over een
registratie van geautomatiseerde ge
gevensbestanden.
Er is dus duidelijk een scheiding
gemaakt. Wij wilden de wet CPA in
het parlement brengen en het pro
bleem van de privacy apart bestu
deren. Dat wil niet zeggen, dat we in'
de wet CPA niet alle mogelijke ga
ranties zullen opnemen om te to
nen, dat wij zelf, wat betreft onze
geautomatiseerde administratie, het
goede voorbeeld geven."
Meent u dat iedereen het
recht moet hébben te weten wat
er in deze CPA over hem wordt
bewaard?
„Iedereen moet weten wat er opge
slagen is en een kans krijgen om
correcties aan te brengen. Ook moet
ledereen weten ten behoeve van wat
zijn gegevens worden gebruikt. Ook
moet er een onafhankelijke beroeps
instantie komen vor degenen, die
menen dat zij niet Juist behandeld
zijn. Het gaat er om, dat de men
en lucht regelt hoeft toch ook niet
te wachten tot er een totale, geïn
tegreerde wet op de volksgezondheid
is?
Iedere vergelijking gaat een beetje
mank, maar van die CPA weten wij
nu wel genoeg, en het parlement
bepaalt uiteindelijk wat er mee ge
beuren gaat".
Koppeling
Wat denkt u van het gevaar
van koppeling van de persoons
gegevens met de gegevens uit
andere bestanden (justitieel,
medisch etc.)?
„Nadrukkelijk zal worden vastge
steld, dat de basis-persoonsgegevens
uit de CPA met niets anders gekop
peld zal worden. Duidelijk zal blij
ken uit de waarborgen van de wet,
Drs. D. Ravestijn, hoofd afdeling
Automatisering van het ministerie,
bij het gesprek aanwezig, zegt, dat
een minder gelukkige formulering
in de brief van het ministerie aan
leiding heeft gegeven tot de veron
derstelling, dat de gemeenten die
voorschriften bindend zouden krij
gen opgelegd. „In feite hebben wij
bedoeld te zeggen: gemeenten, het
is handig als u met die voorschrif
ten rekening houdt, voor uw interne
gegevensopslag, maar u bent vrij om
dat niet te doen. Het was totaal niet
de bedoeling de gemeenten die regels
bindend op te leggen".
De staatssecretaris voegt er aan toe,
dat de aanleiding tot de voorgestel
de wijziging van het Besluit Bevol
kingsboekhouding niet de CPA was,
maar de behoeften van de gemeen
ten zelf. „Die nadere richtlijnen
moesten er zijn, eenvoudig om een
zekere ordening te krijgen. Hoe je
't ook voorschrijft, je hebt altyd een
programma nodig om de gegevens
van een gemeentelijk magneetband-
Je over te kunnen zetten op een
rijksmagneetbandje." Hij voegt er
aan toe, dat het goed is de unifor
me richtlijnen gereed te hebben als
het parlement zijn goedkeuring aan
de CPA hecht.
Beveiliging
sen zoveel mogelijk de indruk krij
gen: hier wordt serieus getracht
om deze zaak vanuit het bestuur in
de hand te houden, Juist omdat het
zo'n tere aangelegenheid betreft."
Zou het dan toch geen zin
hebben de wet CPA aan te hou
den tot die commissie klaar is?
„Heel nadrukkelijk niet. In de eer
ste plaats zijn er de zakelijke over
wegingen: de effiency van het over
heidsapparaat, het scheppen van
ontwikkelingskansen voor de ge
meenten door automatisering. Het
2e argument is, dat wij ten aan
zien' van de administratie op zichzelf
voldoende weten hoe wij die privacy
moeten beschermen. Een bouwvoor
schrift dat de toetreding van licht
Drs. A. van Stuijvenberg
dat er niets anders gebeurt dan dat
enige mutaties in de persoonsgege
vens centraal worden bijgehouden."
De Vereniging van Neder
landse gemeenten heeft groot
bezwaar gemaakt tegen de ulti
matieve wijze, waarop de ge
meenten door een uitbreiding
van het Besluit Bevolkingsboek
houding worden verplicht tot
aanpassing van het systeem van
hun bevolkingsboekhouding aan
de komende eisen van een CPA.
Bovendien vindt de vereniging
dat eerst het parlement zich
daarover moet kunnen uitspre
ken.
Heeft u concrete ideeën over
de beveiligingsvoorschriften?
...Dat is voor een groot deel een
technische kwestie. Persoonlijk heb
lk de indruk, dat die beveiliging bij
de computer makkelijker ligt dan
bij een gemeentelijk bevolkingsre
gister. Je hebt niet al
leen een programmeur nodig, maar
ook een man die de computer be
dient en waarschijnlijk iemand voor
de output. Het is technisch moeilijk
misbruik te maken van gegevens uit
de computer."
En in het geval van een vijan
delijke inval? Of een kolonels
bewind?
„Dan moet Je de mogelijkheid heb
ben een duplicaat naar een veiliger
land te vervoeren en het eigenlijk
bestand dadelijk te vernietigen. Bij
een langzame overgang naar een
„kolonelsbewind' ligt dat niet zo
gemakkelijk, dat moet ik eerlijk
toegeven. Voor mjj is dit een theore
tische veronderstelling. Maar wie
daarmee rekening houdt zou hele
maal moeten ophouden met regi
streren."
Voelt u er voor iedereen een
afschrift te sturen van wat er in
de CPA over hem wordt be
waard?
..Misschien dat het om praktische
redenen bezwaarlijk is (In Dene
marken is het gebeurd, zegt drs.
Ravestijn), maar op zichzelf zou lk
geen bezwaar tegen hebben. Ie
dereen heeft het recht te weten wat
er over hem bewaard wordt. Uiter
aard geldt dat niet voor sommige re
gistraties, medische en Justitiële bij
voorbeeld. Het lijkt me niet ge
wenst, dat iedereen zou kunnen we
ten wat er medisch over hem gere
gistreerd staat."
Wychen
De N.V. Infonet, gezamenlijke
onderneming van Elsevier en de
V.N.U. in Amsterdam is al enige
tijd bij de praktische voorberei
ding van de CPA betrokken
„In het kader van het wetsontwerp
verricht Ifonet als adviseur voor onze
vooronderzoekingen. Als wij voor het
parlement komen moeten wij tech
nische vragen kunnen beantwoor
den. De afgelopen week is besloten
Infonet voor het eerst levend mate
riaal in handen te geven. Wij gaan
in november een proef nemen
door het bevolkingsbestand van
Wychen, die toch net aan automa
tisering wilde beginnen, om te zet
ten op een computer. Dat converte
ren zal op drie manleren plaats
vinden om na te gaan wat de
kleinste foutenmarge geeft en wat
het goedkoopst is. Zeer tijdelijk
krijgt Infonet dat bestand in han
den en steeds is iemand van Bin
nenlandse Zaken aanwezig. De zaak
wordt opgeslagen in kasten, waar
van alleen die ambtenaar de sleutel
heeft. Dat is misschien overtrokken,
maar wij willen duidelijk maken
dat het ons ernst is."
Drs. Van Stuijvenberg verklaart
zich voorstander van een actief
voorlichtingsbeleid, dat het publiek
met deze ontwikkelingen vertrouwd
maakt. „Wij hebben rekening te
houden met de onbestemde gevoe
lens van angst, die nu eenmaal bij
het publiek leven". Hij zegt ook,
dat tot de waarborgen van veilig
heid een commissie van advies zal
behoren, die de gehele centrale per-
sonenadministratie begeleidt. „Daar
naast is er behoefte aan een onaf
hankelijke beroepsinstantie, waar
het publiek terecht kan, vooral
wanneer het meent, dat bepaalde
gegevens zijn verstrekt aan instan
ties die daarop geen recht hebben.
„We weten nog niet precies hoe die
commissies er uit zullen zien. Ik
zou zeggen, geef ons nog even da
tijd om daarover na te denken."
