Automonteur uit
iLeiden houdt nu
nolens draaiend
NEM en de Elascon breiden flink uit
^fim van Krieken (23) behaalde molenaars-diploma
Boete voor bezit van
verdovende middelen
ATTENTIE
Parkeergelegenheid heeft U op
een minuut afstand, v.d. Werf-
straat, Oude Rijn, Kaasmarkt.
Twee minuten Hooigracht (Ir.
DrlessenstraatOude Vest en
Langegracht ("Lichtfabrieken
Het loont de moeite om deze
grote collectie en de beste mer
ken in te zien.
Onze traditie is ..altijd voor
deliger" geen valse leuze „van
zoveel voor zoveel" maar het
gehele jaar „voor zoveel". En
toch vak-standing als echte
Juweliers en Horlogers. Onze
eigen ateliers onderstrepen dit
door echte vakservice te bie
den. Doet er uw voordeel mee.
Gouden sieraden, verlovings
ringen, horloges, klokken, cas
settes, verzilverde geschenk
artikelen. briljant.
De beste merken
de ruimste keuze.
Juwelier-Horloger
v. d. WATER
Haarlemmerstraat 181.
«u
ySIJDAG 20 AUGUSTUS 1971 LEIDSCH DAGBLAD
Eerste paal geslagen aan de ijf Meilaan
LEIDEN Gistermiddag is op het
fabrieksterrein op de hoek van de
Vijf Meilaan en de Rooseveltstraat
de eerste „officiële" paal geslagen
voor nieuwbouw voor enkele van de
zeven in de Hollandse Constructie
Groep opererende bedrijven. De uit
breiding betreft de NV Nederlandse
Elektrolas Maatschappij, een in 1929
en de de NV Handelmaatschappij
Elascon, een na de tweede wereld
oorlog uit de HCW (Hollandse Con
structie Werkplaatsen) voortgekomen
bedrijf. Dit drietal maakt deel uit
van de HCG, één van de zes werk
maatschappijen (de „metaalpoot")
van de Hollandse Beton Groep NV.
De heer P. S. Stokman, directeur
HCG, NEM en AKF (nog één van
de zeven), zette de heiershelm op en
verrichtté in de broeiende warmte de
bouwarbeid. Hij legde daarmee de
grondslag voor de eerste fase van de
nieuwbouw: een fabricagehal van 185
bij 20 meter en een magazijnhal van
60 bij 20 meter. De fabricageloods
wordt onderdak voor een apparaten-
bouwhal en een „pipeshop" tfabri-
age van pijpleidingen) voor de NEM.
De vestigingen aan de Zijlsingel in
Leiden en in Oudewetering wor
den opgeheven. Personeel en appara
tuur gaan naar de nieuwbouw over.
De gebouwen zullen worden afgesto
ten. In de nieuwe gebouwen is ruim
te voor uitbreiding van het perso
neelsbestand.
De tweede hal zal worden gebruikt
voor uitbreiding van Elascon en voor
de montage-afdeling van de NEM.
In totaal komt er 5000 m2 nieuwe
produktieruimte. De nieuwbouw zal
medio 1972 gereed zijn.
Het bouwkundig gedeelte wordt
uitgevoerd door de NV Aanne-
meningsmaatschappij Bik en Bree-
develd in Leiden. De overige werk
zaamheden worden in eigen beheer
gedaan. Het werk vraagt een groot
aantal voorzieningen als het bou
wen van een nieuwe hoogspannings
installatie. kraanbanen en aan
leg van nieuwe wegen en een smals-
spoornet.
De tweede fase betreft de bouw
van een kantoor-kantinegebouw vóór
de hallen en aan de Vijf Meilaan
dus. Dit Droject is nog niet opge
dragen, maar moet op dezelfde tijd
klaar zijn. Op de begane grond komt
een kantine (120 personen» voor per
soneel van HCW en NEM. die aan
deze kant van de Vliet werken. Het
kantoor op de verdieping zal o.a. het
montagebureau en de tekenka
mer pijpleidingen van de NEM gaan
bevatten.
Vóór het slaan van de eerste paal
fcaf ir. J. H. Dickhoff, directeur HCG
en NEM en tevens lid van de raad
van bestuur van de HBG, een uiteen
zetting, waarna hij zijn collega Stok
man in de „gele trui" hielp. Daar
van geeft de grote foto (Holvast) 'n
beeld. Op de kleine een situatieschets
van de nieuwbouw, met op de voor
grond de Vfjf Meilaan by de brug over
de Vliet en achteraa de Roosevelt
straat.
Leids paar voor politierechter
van prachtig tweed. Geheel gevoerd
Tiet luxe, warme wattine plaidvoering.
Staat parmantig door de leuke auto-
wielknoopjes, de rugceintuur en de
epauletten met gespjes als grappig ak-
sentl In zes modieuze kleuren. Maten
92-98-104-110 Grtcft
Maat 92 normale prijs OU
Yu als extra
verrassing uit
onze geheel
lieuwe kindcr-
(ollektie
HALVE PRIJS:
2 gld. st. p. maat
rltli
zijl
lel' LEIDEN „Molens hebben altijd al mijn belangstelling
ris *ad is een uitsPraak van Wim van Krieken. Het tastbare
TM [ivijs van die bewering bevindt zich in de de zomerse tuin
iter zijn ouderlijk huis aan de Mariënpoelstraat te Leiden,
aar staat in de vreugdestand een bijna manshoge wipwater-
lolen, die Wim vier jaar geleden in elkaar knutselde. Hij
erde toen nog voor automonteur, welk vak hij inderdaad
ilisti eeft uitgeoefend. Tot de bouwvakvakantie van deze zomer om
■ecies te zijn, want sinds die tijd is de 23-jarige Van Krieken
i de leer bij molenmaker Verbij uit Woubrugge teneinde diens
'oüde ambacht onder de knie te krijgen.
r* jrmai
CJ rit c
)e molenaar kwam zelf met het
irstel en Wlm accepteerde grif.
it bezwaar dat Wim eigenlijk wei
kaas heeft gegeten van het tim-
ansvak. wordt ruimschoots ver
door diens gedetailleerde ken-
van molens, hun constructies en
werking. Wim van Krieken is
melijk één van de eerste gediplo-
srde "vrijwillige molenaars" in
s land. Dit is een gilde van jonge
^ilen-enthousiasten, die onder de
van vereniging de Holland
se Molen worden opgeleid om af en
stilstaande, doch in goede staat
'wakkerende molens aan het draaien
irengen.
Polders
tap w*m van Krieken nu molens
aaiende houdt in plaats van auto's
idt zijn voorgeschiedenis in een
ro« igdhobbiehet nabouwen van mo-
uit vrije-tijdsblaadjes. "Je stuit
zon bouwtekening altijd wel op
kerkten die niet kloppen, dus dan ga
eens bij een echte molen kijken
dat zit. Je ontdekt dan hoeveel
Dientypen er eigenlijk zijn".
!7at dat betreft is er heel wat te
uiüfn in de Leidse streek. Wim haalt
een kaart bij, waar alle molens
Zuid-Holland op staan. Er blijkt
dat de polders rondom Leiden
zijn gezegend met' windmolens,
i: "Ja. de Kinderdijk heeft wel de
am. maar wij hebben eigenlijk de
d. Bij ons draaien de molens el-
week wel een keer, zeker in de
aM .ierdag. Leuk voor de toeristen,
is goed voor de molen en de boe
vinden het prachtig als de pol-
wordt drooggemalen met de mo-
want dat kost geen geld zoals
gemaal.
ïoen bij Wim van Krieken het sta
an van modelbouwen was bereikt,
TOfde hij meer over molens weten,
kwam in contact met voorzit
ter Stokhuizen van de Hollandsche
Molen. Door een boek dat hij wilde
lezen. Deze attendeerde hem op de
twee Jaar durende cursus voor vrij
willig molenaar.
Scheef oog
In die opleiding wordt diepgaande
aandacht besteed aan kennis van het
weer, de molen-inrichting en de be
handeling van de molen. De aan
komende vrijwillige molenaar dient
voorts zijn weetje te weten over het
onderhoud van deze puur Hollandse
monumenten.
Wim van Krieken weet, dat „ech
te" molenaars nogal eens met een
scheef oog kijken naar hun hobby
collega's: „Wij zijn echter geen con
currenten. Als er voldoende beroeps-
Door
Henk de Kat
molenaars waren, zouden wij niet
nodig zijn. Er is echter een tekort,
zodat wij helpen met het draaien
van molens. Het is zonde om ze te
laten wegrotten.
Hier aan het einde van de Ma
riënpoelstraat staat bijvoorbeeld een
prachtige wip watermolen. Ik heb
al eens via de Hollandsche Mo
len aangeboden om 'm op gezette tij
den te laten draaien. Want hoe is het
nu: het ding is pas gerestaureerd en
dan gaat-ie weer voor tien jaar aan
Het gemeentebestuur heeft -ech
ter niet eens de moeite genomen om
te antwoorden. Als de molen aan een
stichting zou hebben toebehoord zou
die hebben gepopeld om te kunnen
draaien. Vooral omdat de molen langs
de Willem de Zwijgerweg staat, een
toeristische route dus. Dan is het
toch leuk als de molen een keer
draait. Mijn ervaring is, dat veel
mensen daar naar komen kijken om
dat ze geen idee hebben hoe zo'n mo
len eigenlijk werkt. Dat zou je dan
ook eens uit kunnen leggen".
MOLENTOCHT
LEIDEN In het pol
derlandschap ten noorden van
Leiden zullen morgen zo'n twin
tig molens draaien. Dit is ter ge
legenheid van een excursie, die
begunstigers van de Rijn
landse molenstichting per boot
gaan maken.
Het gros van de molens langs de
route behoort toe aan de Rijn
landse molenstichting. Ook de
„particuliere" molens zullen ma
len, dankzij de medewer
king van de eigenaren.
Voor dagjesmensen die
hetzij vanaf het land, het
zij vanaf het water willen
genieten van het vrij unie
ke schouwspel van tegelijkertijd
draaiende molens, volgt hier de
route waarlangs de excur
sie voert De inbedrijf-
stelling van de molens geschiedt
op een zodanig tijdstip, dat ze
voor de deelnemers aan de ex
cursie goed te zien zijn.
Om tien uur morgenochtend
wordt vertrokken vanaf de Wil-
helminabrug in Leiden. De tocht
loopt dan als volgt: Rijn, Does,
Wijde Aa. Woudwetering, Hei
manswetering (waar de Vrouw-
geestmolen zal worden bezocht),
vervolgens via Oude Wetering,
en Ringvaart naar de Kager-
plassen. De aan de Koppoel ge
legen Waterloosmolen zal even
eens nader worden bekeken. Via
de Zijl voert de tocht terug naar
Leiden.
ook wel praktische scholing tijdens
de opleiding, maar het vak moet ie
toch in de praktijk leren. Fietsen leer
Je ook niet van grammofoonplaten.
Je moet het diploma meer als een
oefenvergunning beschouwen".
Wim van Krieken bemaalt nu de
Grosmolen, aan de Does bij Hoogma-
de. Deze uit 1640 daterende wipwa-
termolen werd in '61 door de Rijn-
landsche Molenstichting aangekocht
en in '66 geheel gerestaureerd in
hersceld. Aanvankelijk zorgde de
vlakbij wonende molenmaker Verbij
voor bemaling, maar die taak heeft
hij nu helemaal overgedragen aan
Wim van Krieken, nadat hij had be
merkt dat dit karwei bij hem in goe-
latie met de boeren uit de Voorofse-
pok er. die erop zijn gaan vertrouwen
dat Wim na overvloedige regenval
wel zal komen, zodat ze het gemaa.
dan nog niet inschakelen Bij krach
tige wind maalt de Grosmolen de
polder in een paar uur tijds weer
op peil.
Molenmakerij
Wat Wim van Krieken's nieuwe
vak betreft: eerst heeft hij zich er
van overtuigd dat er doorlopend werk
aan de winkel zou zijn voor een mo
lenmaker. vóórdat hij bij baas Ver
bij in de zaak stapte. Met die werk
voorziening bleek het wel goed te zit
ten, gezien de omstandigheden dat
alle molens thans onder bescherming
staan van monumentenzorg, dat ze
van tijd tot tijd grotere of kleinere
herstelwerkzaamheden moeten on
dergaan èn gezien het feit dat de
molenmakerij kampt met een gebrek
aan opvolgers in het vak
Momenteel hebben Verbij en Van
Krieken een hoofdkarwei onder
handen bij Zestienhoven, waar een
molen precies in het verlengde van
een nieuwe startbaan stond. Piloten
durfden daardoor niet meer te lan
den. De molen wordt nu twee kilo
meter verder opgezet, waartoe alle
onderdelen moeten worden over
gebracht.
Sommige delen moeten worden ver
nieuwd. Een probleem is, dat de mo
lenrestaurateur niet meer over het
materiaal beschikt dat de molenbou
wers in voorgaande eeuwen verwerk-
ten. Vandaag de dag kun je niet meer
aan geïmpregneerd (in water uitge
werkt) hout komen. „Je kunt een
houtverbinding nog zo precies aan
brengen: als je een jaar later gaat
kijken zie je kieren, omdat het hout
is gaan werken. Mijn baas zegt al
tijd: als ik hout bestel, gaan ze pas
de boom kappen".
Snufjes
De „machinerie" van een molen is
een wonder van vernuft. Wim van
Krieken: „De mensen denken weieens
dat er zoveel nieuwe snufjes in een
auto zitten, maar het principe daar
na aanvankelijk door de politierech
ter opgelegde gevangenisstraf, in ho
ger beroep door het gerechtshof tot
een geldboete werd veroordeeld.
De Jongeman heeft in Italië twee
Jaar gevangenisstraf ondergaan,
omdat hij in het bezit was van
opium, hoewel hij als zijn mening
gaf. dat het met de rechtspraak in
Italië slecht gesteld is want het feit
zou hij niet hebben gepleegd. En
dat was dan ook het geval met be
trekking tot een veroordeling in
Duitsland.
„Dus u wordt alsmaar ten onrech
te veroordeeld." concludeerde de
Haagse politierechter mr. S. F. Koot
te.
Het meisje was studente geweest,
de geboorte van een baby verander
de haar leven.
Of verdachten inkomsten hadden?
„Zo nu en dan krijg ik wat van
kennissen, die me zeker graag mo
gen," gaf verdachte te kennen.
In 1965 was hij reeds begonnen
met gebruik van verdovende midde
len, mede als gevolg van een min
derwaardigheidscomplex, zoals een
psychiater had gesteld.
„Ach wanneer Jullie naar de haai
en willen gaan, moet Je dat zelf we
ten." repliceerde de rechter op de
matte reactie met een toonloze stem
door de Jongeman gegeven na waar
schuwingen door de officier van Jus
titie.
Het meisje zat maar een beetje te
glimlachen Zij ontkende het opium-
bezit.
De officier vroeg voor haar vrij
spraak wegens gebrek aan bewijs en
zes weken gevangenisstraf tegen de
Jongeman
..Een belachelijke eis", diens me
ning.
Het vonnis werd f 100 boete en
voorwaardelijk vier weken gevange
nisstraf met proeftijd van 3 Jaar.
Leiden vreest
grote toeloop
studenten in
de biologie
LEIDEN Bij wollen- en laken
stoffenfabrikant J. J. Krantz en
Zoon NV in Leiden wordt een nieu
we verf machine in gebruik genomen
Krantz is in de wollenstoffensektor
het eerste bedrijf in Nederland, dat
deze machine gaat gebruiken
De Jet-verfmachine heeft een ca
paciteit van 300 kilo stof per dag,
I hetgeen overeenkomt met gemid
deld 700 meter. Er wordt onder
hoge druk geverfd, waardoor zowel
een hogere produktiviteit als een be-
I sparing op verf en hulpstoffen wordt
j bereikt.
Per jaar verlaat ruim 1 miljoen
I meter stof het bedrijf. De aanschaf
fing van deze verfmachine betekent
een investering van f 180.000.
LEIDEN Docenten en stafleden
van de afdeling biologie van de rijks
universiteit in Leiden hebben de
minister van Onderwijs en Weten-
schappen in een brief attent gemaakt
op „de alarmerende situatiedoor de
grote toeloop van het aantal eerste
jaars studenten. Tot dusver hebben
zich voor Leiden 117 adspirant-bio-
logen opgegeven, terwijl de practi
cumzalen maar plaats bieden voor 90.
Landelijk is het aantal aanmeldingen
voor de biologiestudie reeds dertig
percent hoger dan de gezamenlijke
opvangmogelijkheden
De wetenschappelijke medewerkers
van de sub- faculteit in de biologie
in Leiden hebben de minister ge
schreven, dat zy niet in staat zijn
j een goede opleiding te geven, als het
aantal eerstejaars de 90 overschrijdt.
Het invoeren van avond-practica zal
onherroepelijk moeten leiden tot
meer docenten .stafleden en ander
personeel, omdat, de bestaande staf
reeds overbelast is.
Het recht op universitair onderwijs
en de vrijheid van studiekeuze wor
den terecht hoog geschat. Zolang
men dit recht wil handhaven moet
men wel beseffen dat het zinloos is.
als men er niet de financiële conse
quenties uit wil trekken, aldus de
brief.
DEN HAAG/LEIDEN „Jullie
begrijpen het zelf misschien niet
eens, maar in feite zijn Jullie stum
pers," zo beoordeelde de Haagse po
litierechter een 21-jarig meisje en
haar 25-jarige vriend. Het tweetal
moest terecht staan wegens overtre
ding van de opiumwet door bezit
van hasjiesj en L S.D. Zij behoorden
tot het groepje uit de Leidse com
mune, dat enige tijd geleden voor
een soortgelijk feit terecht stond en
Wim van Krieken (23) bij
zijn zelfbouw-wipwatermolen.
Eenzelfde type bemaalt hij als
"vrijwillig molenaar" bij Hoog-
made: de Grosmolen uit 1640.
(Foto Holvast)
van werd vaak allang toegepast in
die oude Hollandse molens".
Oefenvergunning
Het is overigens niet zo. dat het di
ploma van „vrijwillig molenaar" 'n
gegarandeerd afleveringsbewijs voor.
een vakkundig molenaar is. „Het is
net als met een rijbewijs. Je krijgt
de handen berustte.
Het bemalen is geen dagvullende ar
beid, zeker 's zomers niet, maar Wim
is 's avonds en in het weekend wel
vaak bij zijn molen te vinden. Dat
kweekt onder meer een goede re-
