S ONDERVINDEN BEGRIP
Zware crisis in betrekkingen tussen
de Sowjet-Unie en Arabische landen
Wilson wil
:het Engelse
zitting in
Lagerhuis
EEN
DEEL
)OR
ÉPORT
verleg monetaire situatie op gang
Mjfa» 9
WELNEE,
OPEFN DRUmÉTjF
40 IN EEN PAKJE.
Verrassend Chinees
bezoek aan Roemenie
Moskou wantrouwt Cairo's gewijzigde politiek jegens Israel
spaa w ATOTOTOa tm
MflRCIR 9M8UD
PAGINA 7
ADVERTENTIE
LONDEN (AP, Reuter, AFP) Na gisteren in Londen de
eerste fase van het informatieve overleg met Europese finan
cieel economische deskundigen te hebben afgesloten, is de
Amerikaanse onderminister van Financiën Paul Volcker van
ochtend in Parijs aangekomen voor verdere besprekingen.
Sprak hij gisteren in de Britse hoofdstad met Engelse, Franse,
Westduitse, Italiaanse en Japanse deskundigen, in Parijs ont
moet hij hun Belgische, Nederlandse en Zwitserse collega's.
Woensdag keert onderminister Volcker naar Washington terug.
Genoegen
Alles wijst er op dat het bezoek
van Volcker slechts de eerste fase in
luidt van een overleg dat uiteindelijk
zal moeten leiden tot herwaardering
van het internationale monetaire
stelsel. Over zijn missie zei Volcker
zelf dat ze ten doel heeft „onze vrien
den en handelspartners proberen uit
te leggen wat de denkbeelden achter
het programma van president Nixon
zijn". Volgens zegslieden in Londen
moet Volcker de meningen peilen
voor een nieuw economisch systeem
en trachten te voorkomen dat de
handelspartners tegenmaatregelen
zouden nemen naar aanleiding van
de extra invoerheffing die de VS zul
len toepassen. Uit een verklaring na
afloop van Volckers bezoek laat
zich afleiden dat hij daar in eerste
instantie in is geslaagd. Hij zei „veel
begrip" te hebben ondervonden voor
het dilemma waarvoor de Verenigde
Staten zich geplaatst ziet. Al was van
Toch lijkt het er op dat de Euro
pese partners van de Verenigde Sta
ten voorlopig genoegen zullen nemen
met de extra-invoerheffing. Een
Westduitse reactie op de woorden
van Volcker spreekt van begrip. On
danks de aanzienlijke problemen die
de Amerikaanse maatregelen opleve
ren voor de Westduitse exporteurs
kan de regering de initiatieven voor
een herziening van het interna
tionale geldstelsel alleen maar toe
juichen, aldus regeringswoordvoer
der Ahlers in Bonn.
Top
Hoewel onderminister Volcker
meent dat een grote internationale
conferentie zoals destijds in B'ret-
Schoonmakers bezig met het record dag op de New York Stock
opruimen van de rommel na de Exchange in Wall Street.
Europese zijde uitdrukking gege- I ton Woods in 1944 niet nuttig is. du!
ven aan bezorgdheid over de toeslag den tekenen in Europa er op dat men
die Amerika op de buitenlandse in
voer gaat leggen.
Sluwe diefstal
van juwelen up
vliegveld Parijs
zich juist veel voorstelt van een mo
netaire topconferentie. De Engelse
regering wil, volgens welingelichte
kringen in Londen komen tot twee
voorbereiden conferenties Enge
land. zou als kandidaat-lid van de
EEG in de eerste plaats voorstander
zijn van een bijeenkomst met de mi
nisters van Financiën van de zes
EEG -landen Deze zou dan gevolgd
moeten worden door een vergadering
waaraan de 'groep van tien' rijke in
dustrieladen, de VS, Groot-Brittan-
nië. Canada. Japan. West-Duitsland.
Italië, Frankrijk. België, Nederland
en Zweden. Het Britse ministerie van
I Financiën heeft al contacten gelegd
PARIJS (AFP') De directricemet andere landen. Het monetaire
in onze correspondent)
EN (GPD) De Britse op-
ider Wilson heeft gisteren
lier Heath verzocht 't Brit-
ment van zijn zomer-reces
roepen voor een tweedaags
Noord-Ierland. De laat-
I ste maal dat het parlement zijn va- ster bekendgemaakt. De openings
Ier Nelissen
Geen paniek. Dat
samengevat gisteravond de
Jan minister mr. R. J. Ne-
taanciën) op de door presi-
aangekondigde finan-
nomische maatregelen,
derlandse minister van Fi-
zei, dat de plotselinge ver
lui de importtarieven in de
Ie Staten met tien procent
te grote invloed heeft op de
export. "Van onze tota-
maakt die naar de Verenig-
n nog geen 5 procent uit",
Nelissen weten. Hij ver-
fan de tijdelijke extra im-
lag wel een remmende wer-
de export. De positie van
ten opzichte van de dollar
Je" gulden zal volgens mi-
'issen niet veel veranderen,
ook geen grote nadelen
kaspositie van de staat, om-
izit aan dollars van de Ne-
ie Bank "erg beperkt" is:
derd miljoen dollar,
nadruk legde mr. Nelissen
'ens om te komen tot snel
reffend internationaal over-
inde de wisselkoersen goed
tr af te stemmen. De slui-
de valutamarkt in Amster-
folgens de minister nog wel
ttóen duren.
gaf zijn visie op de mo-
itie na afloop van een
van de Raad voor eco-
aangelegenheden uit het
ri Biesheuvel. Premier Bies-
df was niet bij het overleg
ï- Hij houdt nog tot eind de-
vakantie. Wel is telefonisch
overleg gepleegd. Als de
"laar aanleiding toe zou ge-
premier Biesheuvel eerder
nen, verklaarde mr. Nelis-
kantie moest onderbreken was na
de gebeurtenissen in Tsjecho-Slowa-
kije in augustus 1968.
Aangezien het parlementsgebouw
gedurende de lange zomervakantie
altijd grondige reparaties en ver
nieuwingen ondergaat en het tech
nisch niet zo eenvoudig is de kamer
in een ommezien voor een debat in
gereedheid te brengen, heeft Wilson
voorgesteld het debat na de Natio
nale Bank Holiday van 30 augustus,
een jaarlijkse extra vrije dag voor
de Britten, in de eerste week van
september te houden.
Morgen komt premier Faulkner
van Noord-Ierland naar Londen om
op Chequers twee dagen lang bespre
kingen te voeren, eerst met premier
Heath en daarna met Maudling. de
Britse minister van Binnenlandse
Zaken, die voor slechts een paar da
gen naar Mallorca is gegaan.
Joe Cahill, een van de leiders van
het Ierse Republikeinse Leger (TRA)
heeft gisteren de vorming van een
kabinet en een parlement voor Ui-
van de „Folies Bergère", de 75-jari-
ge mevrouw Derval, is op slinkse
wijze beroofd van haar koffertje met
Juwelen. Dit gebeurde toen zij met
haar kamermeisje en haar hondje
op het vliegveld van Parijs in het
bagagedepot wachtte op haar baga
ge uit Nice.
ergadering van het parlement
wordt over ongeveer twee weken
gehouden. Beide instanties zullen
uiteraard ondergronds werken. De
IRA-regering streeft naar erken
ning door buitenlandse regeringen.
Ieren die in het buitenland wonen
zullen de kosten van de tegenrege
ring betalen Een keun& geklede heer stapte op
j In "fr la8b al\een e,en" heï
stUE I -
leen waren Besloten. De binnenstad moe,llJlthe£n 'f, v00^°m,en T
was uitgestorven. mevr0™ Deva' haf >**dd °P d*
j arm. Zij was daardoor genoodzaakt
De oppositie van het Stormont- j haar koffertje met de kostbaarhe-
Noordierse parlement» heeft de den dat zij altijd bij zich draagt,
roomskatholieke bevolking van UI- j even neer te zetten. Enkele secon-
ster, welke een derde van het totaal j den later waren de onbekende man
uitmaakt, opgeroepen om bij wijze en het koffertje verdwenen. Het is
protest te weigeren gemeentelij-niet bekend of zij al haar juwelen.
comité van de EEG is vandaag al bij
elkaar gekomen voor spoedberaad.
In Zwitserland is een permanente
raad gevormd die de monetaire crisis
moet bestuderen en morgen zal de
kwestie in het Westduitse kabinet
worden besproken.
WENEN, BELGRADO. PEKING - den tegen elkaar uit te spelen".
ke huur en belasting te betalen. Het
moeilijke is dat hierdoor de nieuwe
rechtvaardige huisvestingspolitiek
van de regering een van de afge
kondigde hervormingen, die achter
uitzetting wegens geloof ongedaan
maakt wordt doorkruist.
die een waarde van tegen de vier
miljoen gulden vertegenwoordigen,
bij zich had. Bij verscheidene gele
genheden had mevrouw Derval te
kennen gegeven het grootste deel
van haar juwelen te zullen verma
ken aan het Franse kanker-instituut.
Over de toekomst van het interna
tionale betalingsstelsel kan men op
het ogenblik nog slechts speculeren,
naar aanleiding van opmerkingen
van Amerikaanse zijde. Volcker zei
gisteren bij zijn aankomst in Lon
den. dat de rol van het goud minder
belangrijk zal worden en nog verder
aan betekenis zal inboeten. Daaruit
zou men kunnen concluderen dat de
Verenigde Staten voorstander zijn
van een althans gedeeltelijke munt-
pariteit. Lijnrecht daartegenover
staat echter de mening van de Ame
rikaanse minister van Financiën
(DPA) Een oproep van het Roe
meense staatshoofd Ceaoesescoe tot
solidariteit van alle Balkan-staten,
een verrassend bliksembezoek van
Chinese militairen aan de Roemeen
se hoofdstad Boekarest en kritiek
van de Joegoslavische regering in
Belgrado op een Hongaars bericht
over een anti-Sowjetrussische „as"
hebben gisteren dit deel van Europa
opnieuw in de belangstelling ge
plaatst.
Enkele dagen geleden had het of
ficieuze Hongaarse regeringsblad
„Magyat Hirlap" gewaarschuwd voor
groeiende invloed van China in dit
Speculeren eebied en daarbij voor het eerst een
verbinding tussen het niet-gebonden
Slavië, het tot het Warschau-pact
behorende Roemenië en het Moskou-
vijandige Albanië gelegd.
Het partij-orgaan van Belgrado
„Borba" noemde gisteren dit be
richt, waarin ook sprake was van
een bezoek van de Chinese premier
Tsjoe En-lai in de herfst aan deze
drie landen „provocerend". De
phrijver moet weten hoezeer Joego-
Bijzondere aandacht trok ook het
bezoek van een Chinese militaire
d.elegatie, die zondag in Boekarest
de minister van Defensie Ionita ont
moette. Na de tussenlanding in deze
stad vloog de Chinese afvaardiging,
die onder leiding staat van het
hoofd van het politiek bureau van
het leger Li Te-tsjeng naar Alba
nië. Het Chinese persbureau Nieuw-
China meldde, dat de delegatie op
uitnodiging van de ministers van De
fensie van Roemenië en Albanië een
„vriendschapsbezoek" brengt. In Ti
rana spraken de, Chinezen gisteren
met de minister van Defensie.
Roemenië's staatshoofd en partij
leider Ceaoesescoe riep intussen de
Balkan-sta ten op. hun problemen
onderling te regelen, omdat „niemand
profijt kan trekken, deze landen te
gen elkaar uit te spelen".
Bijzondere aandacht trok ook het
bezoek van een Chinese militaire
delegatie, die zondag in Boekarest
de minister van Defensie Ionita
ontmoette. Na de tussenlanding in
deze stad vloog de Chinese afvaar-
dignig, die onder leiding staat van
an het politiek bureau
Slavië en zijn bevolking bij zijn be- het hoofd
moeiingen om onafhankelijkheid *V8n het lPRer Li Te-tsjeng naar Al-
persbureau
zich tegen de vorming
.as" dan ook en tegen militaire ver
dragen verzet
Roemenië's staatshoofd en partij-
welke i banië. Het Chinese
Connally die zei dat president Nixon I leider Ceaoesescoe riep intussen de
niet van plan is stappen te doen om Balkan-staten op, hun problemen
verandering te brengen in de offi-1 onderling te regelen, omdat „nie-
ciële goudprijs. mand profijt kan trekken, deze lan-
Nieuw-China meldde, dat de dele
gatie op uitnodiging van de minis
ters van Defensie van Roemenië en
Albanië een „vriendschapsbezoek"
brengt. In Tirana spraken de Chine
zen gisteren met de minister van
Defensie.
wil,
zich diamant De diamant die
resto 11 veilinghuis Christie op 27
q G?aève als de beroemde dia-
j Deepdene" biJ opbod werd
'tv-' zou niet de echte „Deep-
fto- Een laboratorium in Lu-
lz'ch speciaal bezighoudt met
jj tozoek van edelstenen, heeft
ften dat men na een grondig
t heeft kunnen vaststellen
j ^ainant die in Genève door
>n.l to Juweliers Van Cleef en Ar-
'hiim anderhalf miljoen gul
fekocht, niet de echte „Deep-
smaar een knap uitgevoerde
it ag.
(Van onze correspondent)
BEIROET (GPD) Er mag lang
zamerhand gesproken worden van
crisis in de betrekkingen tussen
de Arabische landen en Sowjet-Rus-
land. In het bijzonder tussen die
staten waar de invloed uit Moskou
vaak beslissend is genoemd: Syrië,
Egypte en na de dubbele staatsgreep
ook Soedan. De scherpe afkeuring
in Oost-Europa van de jacht op
communisteh door Noemeiri is veel
eer de uiting van het ongenoegen
over het politieke terugdringen van
Moskou in de Arabische wereld dan
van zorg om het handhaven van hu
mane gedragsregels.
Door
Herman Rolfes
De veronderstellling, dat alleen
reeds de executies in Soedan de
betrekkingen van Moskou met een
arabisch land tot een breuk kunnen
brengen is tegen de achtergrond van
de ontwikkelingen als geheel in het
midden-Oosten te simpel. In de
harde belangenstrijd over het ver
sterken van de strategische positie
gelden nauwelijks humane beweegre
denen. De dood van enkele tiental
len mensen is op zichzelf geen reden
de politieke doelstelling op lange
termijn te laten mislukken, zoals
meermalen uit de Russische houding
tegenover eerdere Jachten op com
munisten in de Arabische wereld Is
gebleken.
Deuren naar Western
Na de burgeroorlog in Jordanië en
de dood van Nasser hebben de linkse
krachten in de Arabische wereld
herhaaldelijk verliezen geleden. De
liquidatie van de Palestijnse com
mando's, de staatsgreep in Syrië
door Hafez el Assad, het gevangen
zetten van de linkse voormannen in
Egypte en de gebeurtenissen nu in
Soedan zijn er slechts de hoogte
punten van.
Tussen deze gebeurtenissen door
hebben de huidige leiders voorzichtig
de deuren naar het Westen geopend.
Onlangs kwam dat tot uiting door
het contract tussen Egypte en West-
Europese landen en maatschappijen
voor de aanleg van een oliepijplei
ding van de Rode naar de Middel
landse Zee. Terwille hiervan werden
in Syrië en Egypte importbeperkin
gen van een aantal produkten uit het
Westen opgeheven, waarbij de staats-
inkooporganisaties meer aan particu
liere handelaren moeten overlaten.
Westerse ambassades krijgen, vaak
ongevraagd, toezeggingen tot steun
bij verkiezingen van kandidaten in
internationale organisaties als van de
VN. Bovendien zijn in Egypte en
Syrië veelal nog verdekte voorberei
ding aan de gang voor het herstel
van de normale diplomatieke rela
ties met de VS en West-Duits
land, tot voor kort nog de grote boe
mannen uit het Westen!
Zeer ingrijpend
Hoewel deze ontwikkelingen in de
strijd om invloed met het Westen
enige reden geven tot Sowjet-Russi-
sche geprikkeldheid ten aanzien van
de Arabische landen, wordt dit ver
sterkt tot groot wantrouwen doordat
vooral Egypte een principiële wij
ziging heeft gebracht in zijn politiek
tegenover Israël. Het zoeken naar
vrede en het uitbreiden van het
staakt-het-vuren heeft op zichzelf
weinig ongerustheid in Moskou opge
roepen. Maar omdat Sadat en zijn
pragmatische adviseurs het zoeken
naar vrede uitvoeren gaat de samen
werking met Amerika verder dan
verwacht.
Deze teleurstelling in Moskou valt
samen met de grote nadruk die nu
in Egypte wordt gelegd op het plaat
selijke aspect van het conflict Ara
bieren-Israëliërs. Het terugdringen
van Israël van de in 1967 bezette
gebieden is een probleem van de Ara
bieren zelf en daarom beperkt tot het
Midden-Oosten zelf, zo is nu de op
vatting in Cairo. Om Israël tot toe
geven te dwingen moet wel alle moge
lijke steun worden aanvaard, maar
die steun moet dienstbaar zijn
aan de Egyptische belangen.
Dit weliswaar kleine verschil in
het denken van Sadat en de zijnen
in vergelijking met de onduidelijk
heid van Nasser leidt in de praktische
politiek tot zeer ingrijpende veran
deringen. Het betekent namelijk dat
in Egypte nadrukkelijk stelling
wordt genomen tegen de door Mos
kou gepropageerde zienswijze dat
het conflict in het Midden-Oosten
deel is van de strijd tegen het „im
perialisme".
Naar Sowjetrussische opvatting
moest het leggen van de nadruk op
het internationale aspect de weer
stand tegen het communisme in de
Arabische wereld overwinnen. Op
langere termijn zou dat ertoe moeten
leiden, dat het progressieve deel van
de Arabische wereld binnen het Sow
jetrussische blok kwam te liggen.
Volgens velen zou Moskou slechts
door deze hoop bereid zyn geweest om
de Arabische landen van nieuwe mi
litaire uitrusting te voorzien. Door
het dagelijks ervaren van de dreiging
van Israël zou Egypte ermee moe
ten instemmen dat langs het Suez-
kanaal een nieuwe dam tegen het
„imperialisme" werd opgetrokken.
Met de denktrant van Sadat zijn
de theorie n aan de basis van de Sow
jetrussische bemoeiingen met het
Midden-Oosten doorkruist. Zoals
enkele decennia geleden het terug
trekken van de Westerse legers uit
het Arabische deel van het Midden-
Oosten met tegenstand uit Parijs.
Londen en Washington gepaard ging,
zo is er ook sprake van tegenstrib-
belingen door Moskou.
Opnieuw een doolhof
Door direct ingrijpen lijkt Sow-
Jet-Rusland weinig te kunnen doen.
De communistische partijen en hun
uiterst linkse collega's hebben wel
geprobeerd zich te herorganiseren in
Syrië, Egypte en Irak, maar dat is
evenals nu in Soedan krachtig on
derdrukt. Interessant is dat dit me
de mogelijk was door de geheime
diensten der Oosteuropese landen
die oorspronkelijk bedoeld waren om
de macht van de „feodalen" te bre
ken. Volgens berichten uit Soedan
zou Noemeiri met zijn actie tegen de
sterke communistische party daar 'n
grotere kans van slagen hebben door
de instructies van het afgelopen an
derhalve jaar van Oostduitse veilig
heidsagenten.
Nu Sowjet-Rusland op het vlak
ran de interne politiek van de Ara
bische landen weinig directe invloed
kan laten gelden wordt de Arabische
politiek opnieuw een doolhof voor
Moskou of. zoals het door Westerse
diplomaten wordt uitgedruk: „De
Russische ambassadeurs in Cairo en
Damascus weten niet meer zoveel".
Verwacht mag worden dat wordt te
ruggeschakeld naar het vlak van de
internationale druk om de Arabische
landen tot gehoorzaamheid te dwin
gen. Door het langzaam uitlekken in
Cairo van de beweegredenen voor de
sluiting van het verdrag van „vriend
schap en bijstand" komt het wisse
len van tactiek reeds tot uitdrukking.
Volgens onafhankelijke bronnen zou
Podgorni eind mei het verdrag aan
Sadat hebben opgedrongen onder
vergaande dreigementen over het
stopzetten van alle wapenleveranties
ineens en het terugtrekken van de
instructeurs.
Daarop zou Sadat, die zich in het
vastgelopen stadium van de onder
handelingen met Israël geen uittocht
van de Russen meende te kunnen
veroorloven omdat daardoor de druk
op de Verenigde Staten en Is
raël zou wegvallen, akkoord zijn ge
gaan met een meer blijvende aan
wezigheid van Russische militairen in
Egypte. In hoeverre Sowjet-Rus
land zioh ingeval van een volledige
koerswijziging van Sadat erdoor het
recht meent te kunnen verschaffen
tot een effectieve tegenactie is niet
bekend.
Mogelijkheden
Gezien de internationale verhou
dingen is een militaire tussenkomst
van Moskou in Egypte nauwelijks
een wezenlijke overweging waard.
Omdat echter het doorzetten van een
politieke koerswijziging in Egypte
ten nauwste verbonden is met een
oplossing voor het conflict met Is
raël zijn er bij het stagneren van de
vredesbesprekingen nog politieke mo
gelijkheden. Zoals reeds bij de slui
ting van het verdrag van vriendschap
en bijstand is gebleken aanvaardt
Sadat bij alle maatregelen die de po
litieke zelfstandigheid moeten ga
randeren toch afhankelijkheid van
Moskou als het op wapenleveranties
aankomt.
Los hiervan krijgen bij een blij
vend stagneren van de vredesbespre
kingen linkse groeperingen opnieuw
een kans zich te laten gelden in een
algemene sfeer van teleurstelling. Het
is daarbij zeer de vraag of Egypte
zich in deze omstandigheden opnieuw
een zuivering binnensland kan
veroorloven of een
ingrijpen wanneer elders in de
Arabische wereld een pro-co-nmu-
nistische staatsgreep plaatsvindt. De
ze dreiging voor het Westen lijkt de
voornaamste oorzaak voor het vol
harden van de VS in het zoeken
naar een oplossing voor het grote
conflict in het Midden-Oosten.
