Nederlandse mariniers met
Antillianen op de vuist
Uw Leidsch Dagblai
Kabinet moet wat
nieuws verzinnei
Basjes ouders
krijgen brief
van de dader'
NIEUW BEDRIJF
WIL GOEDKOOP
VLIEGEN BINNEN
LANDSGRENZEN
EEN JAAR NA WASSENAAR (1)
Vechtpartijen op Curacao
mee op vakantie
PAGINA
LEIDSCH DAGBLAD
DINSDAG 17 AUGUSTUS l| fê
auvm mi le
CURACAO Een feestje in de kantine van de mari
nierskazerne in Suffisant, waarbij ruim 300 personen aan
wezig waren, begon tegen het sluitingsuur danig uit de
band te lopen. Een Antilliaanse dienstplichtige stootte, per
ongeluk, een tafeltje omver van een paar Nederlandse ma
riniers, die op dat ogenblik zeker niet tot de parate eenhe
den gerekend mochten worden.
Vervolg van pagina 1
Toen de Nederlanders weigerden
in te gaan op het voorstel van de
Antilliaan om als schadevergoeding
een nieuwe voorraad drank aan te la
ten rukken, ontstond een scheldpar
tij, die spoedig ontaardde in een
vechtpartij tussen de aanwezige An
tilliaanse en Nederlandse militairen.
Nadat de militaire politie de feest
zaal had schoongeveegd werden de
gevechten van man tegen man op het
excercitieterrein voortgezet, waarbij
het vuistgeweld werd aangevuld met
flessen en stenen.
Door
Gerard Habraken
op bezoek zijn. Dit is natuurlijk wel
zo, maar bij het eten halen zullen zij
toch ook op hun beurt moeten wach
ten net als wij.
De rust is weergekeerd, maar voor
hoelang? De communicatiestoring
tussen de gewone Hollandse ma
rinier, die weinig of niets begrijpt
van de mentaliteit van zijn An
tilliaanse collega, en omgekeerd, blijft
een kruitvat binnen de mariniers
kazerne. De koninkrijksgedachte, die
op hoog niveau nog wel in stand ge
praat kan worden, blijkt in de lage
re regionen minder weerklank te
vinden.
's Nachts leek de rust weergekeerd.
De kampleiding was erin geslaagd de
Antillianen en de Nederlanders in
hun barakken te werken. Het bleek
slechts een wapenstilstand. Nog geen
half uur later stond er al weer een
Nederlands peloton voor de Antil
liaanse barakken. De gevechten bin
nen koninkrijksverband werden her
vat en deze keer kwam er slechts
een einde aan, nadat de militaire
politie enkele waarschuwingschoten
had gelost.
Onrustig
Het bleek een onrustige nacht voor
de kampleiding. Omstreeks drie uur
verliet een veertigtal Antillianen de
barakken. Nadat zij over de hekken
waren geklommen, begonnen zij een
demonstratineve optocht naar de re
geringsgebouwen in Willemstad waar
ze bij de Dienstplichtraad hun be
klag wilden doen. Omdat zR niet de
voorgeschreven verlichting meevoer
den. werden zij door politiepatrouil
les begeleid stond er in het politie
rapport.
Bij het paleis van de gouverneur
werden zij opgewacht en toegespro
ken door commandeur A. de Graaff,
commandant van het corps mari
niers in de Nederlandse Antillen en i
door de secretaris van de Dienst- j
plichtraad. Beide heren slaagden er- j
in de demonstranten in de gereed
staande legerautotruck, te praten, die
het gezelschap tegen de ochtend weer j
in het kamp afleverde.
De ongeregeldheden van het afge- j
lopen weekend komen zeker niet j
onverwacht. Sedert de invoering van
de dienstplicht op kleine schaal in
de Nederlandse Antillen bestaan er
spanningen tussen de Antilliaanse
militairen en hun Nederlandse col
lega's.
In september 1970 kwam het al
eerder tot een massale vechtpartij
op het kazerne-terrein waarna de
Antillianen tijdelijk buiten de mari
nierskazerne te Suffisant werden ge
leverd. Talryke kleine incidenten die
de afgelopen maanden plaatsvonden
wezen er op dat er 'n nieuwe kracht
meting op stapel stond.
Discriminatie
De Antillianen betichten hun Ne
derlandse collega's in de lagere ran
gen van discriminatie. Met woorden
als roetmop en vuile neger trap Je 'n
Antilliaan niet alleen op zijn tenen
maar ook op zyn ziel. Een Antil
liaanse militair: „Wij zoeken geen
moeilijkheden, maar die Hollanders
schelden ons steeds uit. Als wij iets
willen kopen in de kantine en er ko
men een paar Hollanders binnen,
dan worden wij niet geholpen door
de kantinebaas Tijdens het eten
wordt er ook gediscrimineerd: het
is de bedoeling, dat wij allemaal door
elkaar gaan zitten. Maar als wij aan
een tafel gaan zitten waar al een
Hollander zit loopt die weg.
De Nederlandse mariniers maken
er geen geheim van. dat zij de An
tilliaanse dienstplichtigen niet als
volwaardige leden van het keurkorps
beschouwen. Ook bij hen valt het
woorddiscriminatie. Zij vinden dat de
korpsleiding de Antillianen teveel 'n
hand boven het hoofd houdt ten kos
te van de uit Nederland afkomstige
mariniers. Die Antillianen denken dat
ze gediscrimineerd worden, maar
dat is helemaal niet zo. Als wij iets
uithalen worden we zwaarder gepakt
dan zij, zegt een woordvoerder van
de Nederlandse gevechtsgroep.
De Antillianen die bij de vecht
partijen van september 1970 betrok
ken waren, kregen de man vijf tien
tjes in de hand en drie dagen vi-y
om op verhaal te komen. De Neder
landers draaiden in de nor. Ook de
Antillianen die vannacht over het
hek zijn gedrost worden niet gestraft.
Bij zware oefeningen, waarbij wij
soms veertien dagen geen bed zien
hoeven de Antillianen niet mee te
doen, anders komen ze slaap te kort
Voorrang
Discriminatie? Die Antillianen
hebben het er steeds maar over, dat
zij voorrang hebben, omdat wij hier
Maatregelen in
voorbereiding
tegen lozing
afval in zee
DEN HAAG (ANP) In ant
woord op vragen van het tweede
kamerlid Berkhouwer (WD) heeft
minister Schmelzer Buitenlandse
Zaken) meegedeeld dat er Nederland
se maatregelen in voorbereiding zijn
tegen lozing van chemische afvalstof
fen in zee.
De maatregelen, gebaseerd op de Wet
Verontreiniging Oppervlakte wateren,
zullen blykens het antwoord van de
bewindsman echter een beperkte geo
grafische reikwijdte hebben.
Nationaal en internationaal ont
breekt het nog aan afdoende wetge
ving tegen dergelyke lozingen in volle
zee. In het internationaal overleg dat
hierover gaande is, wordt van Ne
derlandse zyde krachtig op spoedige
totstandkoming van bindende regels
aangedrongen, aldus de bewindsman
in antwoord op de vragen die ge
steld waren naar aanleiding van de
„zaak Stella Maris".
Minister Drees
wil tarieven
Zeeuwse veren
35% verhogen
MIDDELBURG (ANP) De mi
nister van Verkeer en Waterstaat
heeft in een brief aan het college
van Gedeputeerde Staten van Zee
land voorgesteld de tarieven voor de
veren over de Westerschelde met 35
pet te verhogen. De minister stelt
zich nl. op het standpunt dat de kos
ten van de veerdiensten voor 40 pet
moeten worden gedekt door de op
brengst van de veergelden
Op 1 maart 1968 werden de tarie
ven van de Zeeuwse provinciale
veren met 30 pet. verhoogd. In 1968
droeg het rijk f 9.939.550,07 bij in de
exploitatiekosten, terwijl dit bedrag
in .1970 opliep tot f 13.633.194,83
Gedeputeerde Staten van Zeeland
zullen, alvorens tot een standpuntbe
paling te komen, eerst advies inwin
nen van de Provinciale Staten. On
derhandelingen over dit onderwerp
zullen binnenkort worden gevoerd
tussen het ministerie van Verkeer
en Waterstaat en Gedeputeerde Sta
ten van Zeeland.
De maatregel van president
Nixon heeft geleid tot een storm
loop op de American Expres in
Amsterdam. Honderden Amerika
nen probeerden hun traveler
cheques of hun geld nog zo voor- I
delig mogelijk in te wisselen. Ook
buiten op het Damrak ivas het
razend druk.
Hagel richt
grote schade
aan in de
fruitteelt
DEN HAAG De hagel heeft
dit jaar genadeloos toegeslagen
in de Nederlandse fruitteelt. Er
is waarschijnlijk wel voor vier
tot zes miljoen gulden schade
aangericht.
Vooral een dag of tien geleden
tussen 3 en 7 augustus, was het
ramzpalig. In de omgeving van
Luttelgeest in de Noordoostpol
der heeft de hagel, die toen als
brokken ijs de bongerds gesel
de. de oogst geheel vernietigd.
De taxatie van de schade
komt van de Onderlinge Fruit
telers Hagelverzekeringsmaat-
schappij, waar de meeste Ne
derlandse fruittelers bij zijn
aangesloten. Al meer dan der
tig procent van deze cliënten
heeft een schademelding inge
diend.
Hoe groot het verlies werkelijk
is kan pas worden geclaimd
vlak voor de oogst. De laatste
appels komen in oktober van
de boom.
Ook de fruittelers in Zeeuwsch
Vlaanderen en op Zuid-Beve
land kunnen van de niets ont
ziende hagel meepraten. Verder
moesten de bomen in de Betu
we, Limburg, het IJsselgebied,
Oostelijk Flevoland en de noor
delijke provincies het ontgel
den.
DEN HAAG Nederlands jong
ste luchtvaartbedrijf, Tourist
Air Transport (TAT> in Den Haag.
heeft op papier de plannen rond
voor goedkope «vakantie «vluchten
naar alle voor de burgerluchtvaart
toegelaten vliegvelden in ons land
en de luchthavens van Düsseldorf
en Antwerpen Hoewel het niet de
bedoeling is een lijndienst te exploi
teren. zullen bij aanbod van passa-
giers wel dagelijks retourvluchten i
worden gemaakt van Rotterdam naar
Schiphol. Texel, Ameland. Gronin
gen. Hoogeveen, Enschede, Teuge
(bij Deventer). Düsseldorf. Maas
tricht, Antwerpen en Midden-Zee
land.
..Toeristisch vervoer op chart erba-
sis van half mei tot half september
is voorlopig de hoofdzaak", zegt op-
richter-directeur H. A. J. Klusman
„Zijn er op een dag geen passagiers
voor Texel of Ameland dan slaan we
die eilanden over en vliegen regel
recht van Schiphol naar Groningen"
De vluchten worden uitgevoerd
met een tweemotorig toestel «het ty
pe is nog niet gekozen) dat tien per
sonen kan vervoeren.
De tarieven zijn aan de lage kant:
een retour Rotterdam- Ameland kost
f 85; voor kinderen zullen speciale
tarieven gelden.
TAT heeft de financiering van
het project vrijwel votlooid. Met de
aankoop van het vliegtuig is een be
drag van een half miljoen gulden ge
moeid.
Rotterdam wordt de thuishaven
van het bedrijf. De heer Klusman
heeft- de gemeente om medewerking
bij de vestiging van het vliegveld ge
vraagd. Volgens de TAT-directeur j
moet de nieuwe onderneming de
groep van 80 pet. Nederlanders die
nog nooit heeft gevlogen, bereiken.
„Het bedrijf is", aldus de heer Klus
man. ..tevens de aanzet van een ont
wikkeling waarbij de commerciële
kleine luchtvaart alternatief van
de personenauto een belangrijke
rol gaat spelen bij het binnenlands I
vervoer".
Toch uren voor
taxiverkeer in
Leidsestraat
AMSTERDAM De Amsterdam
se taxi's zullen misschien 's mor
gens van negen tot elf uur weer in
de voor auto's afgesloten Leidse
straat mogen rijden en ook (bij wij
ze van een op 17 oktober beginnende
proef van drie maanden) 's-nachts
van één tot vijf uur in de richting
Koningsplein-Leidseplein.
B. en W. moeten dan meegaan
met een hiertoe strekkende aanbe
veling van de raadscommissies voor
verkeer en gemeentebedrijven.
Binnenkort gaat men bekijken of
de taxi's ook gebruik kunnen gaan
maken van de vrije banen voor
openbaar vervoer. Gaat dat door.
dan zal er een wetswijziging aan te
pas moeten komen.
Uw Leidscb Dagblad wü gaarne mee met vakantie ais O wilt helpen, ij
gebruik te maken van het hieronder afgedrukte vakantieformulij
dit tenminste 8 dagen voor Uw vakantie aan ons in te zenden,
ons niet op te bellen voor opzending of inhouding van de krant. 1
fonische opdrachten kunnen wfl niet aannemen.
Al6 brief verzenden frankeren met 35 et
Ons HUISADRES te:
Straat:
Woonplaats:
Kwartaal
Wij hebben een Maand
Poetabonnement
Ons VAKANTIE-ADRES te:
p.a.
straat
plaatsnaam:
S.v.p. in ölokl
(By tydelijke Inhouding, bovenstaand vakantie-adres niet invullen,
wel datum le en laatste dag van inhouding).
OPZENDEN/INHOUDENdoorhalen wat niet verlangd wordt.
Duideiyke opdrachten voorkomen teleurstelling.
-•.ooben van opzending/inhouding
Voor Nederland. Beigie en Luxemburg f 1,25 per vakantieperiode. De c
Europese landen uitsluitend per luchtpost. Kosten f 0,60 per dag.
voor tydeiyk in te nouden kranten wordt by restitutie van net te
betaalde abonnementsgeld f 0,50 in mindering gebracht voor adminlstr
kosten.
MIJDRECHT/UTRECHT
De ouders van het vermoorde
jongetje Bastiaan Bloemena
hebben een brief ontvangen van
een man. die zegt de dader van
de moord te zijn. De brief, die
is geschreven in blokletters,
werd onmiddellijk overhandigd
aan de Rijkspolitie van het dis
trict Utrecht en de groep Ernsti
ge Delicten in Amsterdam en
vormt op dit ogenblik 't belang
rijkste aanknopingspunt in de
geruchtmakende moordzaak.
De briefschrijver deelt in zijn
brief mee dat hij Bastiaan
heeft meegenomen en vervol
gens heeft vermoord. Hij zegt
verder veel wroeging van zijn
daad te hebben en betuigt zijn
spijt daarover aan de ouders.
In de brief wordt ook gezegd
dat Bastiaan vlak voordat hij
werd vermoord nog om zyn moe
der heeft gevraagd.
Een grafoloog van het ministe
rie van Justitie onderzoekt op
het ogenblik het handschrift,
terwijl ook de aanwezigheid van
vingerafdrukken wordt gecontro
leerd. Inmiddels houdt de poli
tie ook nog rekening met 't feit
dat de brief niet afkomstig is
van de dader maar van een of
andere "verwrongen geest".
Een andër aanknopingspunt
dat de politie gebruikt is het
kleed waarin Bastiaan op
augustus bij Wilnis werd gevon
den. Iedereen die iets meer wee!
van dit kleed worjit verzocht
zich te melden.
Het kleed ziet er als volg!
uit: 210 m. breed, 2.70 m. lang.
Gewicht twee kilogram. (Voor
hen, die vaktechnisch verstand
hebben van textiel: het gewicht
per vierkante meter is vierhon
derd gram, het kleed is vermoe
delijk van Belgisch fabrikaat).
De hoofdkleur is geel. Dwari
in de lengterichting loopt een
streepdessin met een steeds te
rugkerend patroon. Dit bestaat
uit: aan de buitenkant
streep van één centimeter don
kerbruin, twee strepen van vier
centimeter oranjebruin,
streep van een centimeter don
kerbruin, een baan van zes cen
timeter overwegend geel en een
baan van vier centimeter
middelgrijs. De zijkanten zijn
wit.
Het kleed is gemaakt van een
goedkope stof, die in de handel
wel "kilogoed" wordt genoemd,
zo hebben de deskundigen van
het Gerechtelijk Laboratorium
vastgesteld. Het heeft aan beide
lange zijden een zelfkant en is
aan de korte zijden afgezoomd.
LEIDEN Bijna een Jaar na
Wassenaar rijst de vraag wat er
inmiddels is gedaan aan het vraag
stuk van de Zuidmolukkers. De
gebeurtenissen nog maar onlangs
in Roermond, tonen aan, dat de
spanning tussen Nederlanders en
groepen Ambonese Jongeren on
verminderd bestaat. De poging
van omstanders om het recht in
eigen hand te nemen, doet zelfs
een verscherping van de tegen
stellingen vermoeden.
Door
Hein Elbrink
Het is natuurlijk niet toevallig,
dat Juist de afgelopen weken wordt
geroepen om een nieuw en goed
beleid in deze kwestie. De komst
van Biesheuvel c.s. en de eenjari
ge herdenking van het dodelijke
schot op hoofdagent Moolenaar
staan voor zoiets.
Dat geroep is wel degelijk te
recht. Een telefoontje met drs.
Wagenveld, hoofd van de afdeling
Molukkers leert, dat het ministe
rie van CRM, het beleid voortzet
dat in 1969 werd uitgedacht. Dat
beleid wil plaatselijke activiteiten
van Zuidmolukse Jongeren aanmoe
digen. Op deze manier zou 'n be
langrijk deel van hun onvrede
kunnen worden weggenomen en de
aanpassing aan de Nederlandse
samenleving gemakkelijk kunnen
gaan.
Verband
Het ministerie ontkent een ver
band tussen Wassenaar èn deze
visie. Indirect blijkt dat toch wel
het geval te zijn. In de eerste
plaats ontstond deze zienswijze
omdat men in 1969 in theoretische
beschouwingen de uitbarsting van
september vorig Jaar kon zien aan
komen. In de tweede plaats is het
beleid pas na Wassenaar pas goed
tot zijn recht gekomen. Of dat nu
komt, omdat de Zuidmolukkers er
sinds die tijd vatbaar voor zijn ge
worden of omdat de overheid dit
bestaande alternatief daarna vol
ledig heeft aangegrepen, doet wei
nig terzake: Wassenaar is de mijl
paal waarna voor de Zuidmoluk
kers niets onveranderd is geble
ven, ook het overheidsbeleid niet.
Succes
Kun Je van dat beleid het beoog
de succes verwachten? In een re
cent interview met De Volkskrant
zegt drs. Wagenveld, dat hij vreest
dat moeilijkheden, als in Roer
mond zich incidenteel zullen blij
ven voordoen als het probleem niet
fundamenteel wordt aangepakt.
Hij toont zich even later bezorgd
over de ontwikkeling van het subsi
diebeleid in deze zaak. Afgezien
van dit materiële aspect, dat in het
licht van de bezuinigingen van
het kabinet-Biesheuvel zwaarder
weegt, legt ds. De Boer (adviseur
van de minister voor Ambonese
Kerkclyke en Huisvestüigszaken)
in hetzelfde interview de vinger op
een zwakkere plek. Ds. De Boer
ziet het vraagstuk als dat van een
minderheidsgroep, die weet hoe
zeer de gemeenschap, waarbinnen
geïntegreerd dient te worden, de
neiging heeft om uit te stoten.
Ds. De Boer zal met zijn kriti
sche uitlating wel niet zover wil
len gaan als de Groningse crimino
logen prof. W. Buikhuizen en mr.
II. Timmerman in het Nederland
se Tydschrift voor Criminologie.
Daarin onthulden zij dat de crimi
naliteit onder Ambonese Jongeren
tijdens de proefperiode verontrus
tend sterker is gestegen dan bij
een controlegroep van Groningse
Jongeren. Beide criminologen had
den de indruk dat we aan het be
gin staan, van wat men een agres
siespiraal zou kunnen noemen. De
Nederlandse overheid, zo menen
zij, resteert maar twee alternatie
ven: de Zuidmolukkers voor de
keus stellen Indonesisch staatsbur
ger te worden en te vertrekken of
in ons land te blijven, maar dan
als Nederlander zonder een specia
le status.
Geweld
Voor hun conclusie gebruiken
Buikhuizen en Timmerman argu
menten, die in dezelfde lijn liggen
als de theorieën die sommige be
vrijdingsbewegingen gebruiken om
hun gewelddadigheid te rechtvaar
digen. Mao Tse-toeng spreekt over
de macht die uit de loop van het
geweer komt. Frantz Fanon meent
dat in geweld de werkelijke be
vrijding schuilt.
Tot nu toe is de agressie onder
de Zuidmolukkers nauwelijks ideo
logisch gefundeerd. Daaraan lijkt
een eind te kunnen komen. In nog
een komend interview zegt H. P.
Wattimena geradicaliseerd ver
schoven te zijn van (om in de
Nederlandse verhoudingen te bly-
ven confessioneel naar uiterst
progressief: links. Dat is ook het
geval met andere Jonge Zuidmo
lukkers die geweld niet in hun
vaandel schrijven. Wat te denken
geeft, omdat maar al te vaak de
ze radicale progressiviteit, door
marxisten bestempeld als
misme, het voorportaal vormt
een agressief dogmatisch befl
zijn.
Hoewel in Nederland op
ogenblik op het initiatief van
Zuidmolukkers, zoals CRM wil,
derdaad de sociaal-culturele
stellingen als paddestoelen uit
grond verrijzen is dat op zicU
geen garantie voor een
de toekomst. Als BuikhuizeD
Timmerman gelijk hebben1
dient er wat anders te gebed
Zij schotelen een alternatief
"het kwaad met wortel en tak
roeien" of de (gedwongen)
tussen vertrek of blijven. Voo'
Zuidmolukkers is dat een keu#
twee kwaden. Zij zullen zich
ieder geval niet bij neerleggen.'
er dan dient te gebeuren is 'nl
bleem waaraan het kabinet-'
heuvel zeker niet te gematf
mag tillen: er zijn al twee d
gevallen.
