Apollo-trio veilig geland
ondanks
weigeren
parachute
Harde taal in Midden-Ooste
Belfast: Britse
soldaat gedood
Slechts twee seconden te vroeg thuis!
Hervormingen
in Marokko
Mislukking door gebrek aan
STEINER
IN ZUID-SOEDAN
GUERRILLALEG
VAN 40.000 MAÉ
Regeringscrisis
in Chili
TSJECHIË
GEHEEf
DIENST
1964 CON
GOLDWN1
Na mislukken missie-Sisco spreken partijen weer over strijd
LEID9CH DAGBLAD
MAANDAG 9 AUGUS1
(Van onze redacteur,ruimtevaart)
Met slechts twee van de drie dertig meter wijde para
chutes om de snelheid af te remmen stortte de Apollo-15
met Scott, Worden en Irwin zaterdagavond om 21.46 uur
met een snelheid van ruim 40 km per uur in de Stille Oce
aan. Daarmee eindigde de vruchtbaarste maan-expeditie
tot dusver, tijdens welke kleine mankementen de drie be
manningsleden tot het laatste moment bleven achtervol
gen.
Hoewel uiteraard aan die manke
menten, zoals het niet goed werken
van één der parachutes, nog vrij veel
aandacht zal worden besteed omdat
iedere technische tekortkoming tij
dens zo'n expeditie uiteindelijk dra
matische gevolgen zou kunnen heb
ben, overheerst in Houston en bij de
astronauten grote voldoening, dat het
drietal met zo rijke wetenschappelijke
RABAT (AP) Koning Hassan
van Marokko heeft een nieuwe inte
rim-regering onder leiding van Lam-
rani benoemd, die tot taak krijgt,
met verstrekkende sociale en econo
mische hervormingen de mogelijke
oorzaken van de mislukte staats
greep van vorige maand te elimine
ren.
Lamrani heft zich als zakenman
en als gewezen minister van Finan
ciën een reputatie van eerlijkheid
verworven. Deze zal hij nodig heb
ben in de strijd tegen de corruptie
in het overheidsapparaat. De voor
malige minister van Binnenlandse
Zaken generaal Mohammed Oefkir,
de sterke rechterhand van Hassan,
die de zuiveringen in het land leidde
na de mislukte staatsgreep van 10
juli, is gepromoveerd tot minister
van Defensie en is tevens chef van de
generale staf.
Italiaanse regering eruit De
Italiaanse senaat heeft zaterdag een
regerings crisis afgewend door twee
omstreden wetsontwerpen goed te
keuren. Premier Colombo had ge
dreigd als premier te zullen aftre
den als de ontwerpen geen meerder
heid haalden. Het ene wetsontwerp
voorziet in de bouw van goedkope
woningen voor de mensen met zeer
lage inkomens, het andere betreft de
heffing van inkomstenbelasting, die
een tegemoetkoming aan dé minder
bedeelden betekent en een billijker
verdeling vai. de inkomsten beoogt.
buit en zo perfect volgens het schema
op aarde is teruggekeerd.
Het dienstencompartment van de
Apollo werd zaterdagavond om 21.20
uur ontkoppeld. Om 21.32 uur stortte
de Endeavour zich met een snelheid
van 39.500 km per uur op 122 km
hoogte in de dichtere lagen van de
atmosfeer en zeven minuten later
ontplooiden zich de drie hoofdpara
chutes.
Als
een wimi
In Lodonderry vanochtend
twee militairen gedood
BELFAST (Reuter) In een zie
kenhuis in Belfast is vanochtend
vroeg een Britse soldaat overleden,
die gisteravond bij hevige vechtpar
tijen in deze stad door een kogel in
het hoofd was getroffen. Bij rellen
in diverse r.k. wijken van Belfast
liepen vannacht zeven personen on
der wie drie Britse soldaten verwon
dingen op.
Voorts zijn vanochtend bij het
aanbreken van de dag in London
derry twee soldaten door kogels ge
wond. De militairen waren bezig
mensen te verjagen die een politie
bureau aanvielen. De menigte had
tevoren een zaal van de protestanten
en enkele autobussen in brand ge
stoken.
De vechtpartijen, die zaterdag- en
zondagavond uitbraken, hielden ver
band met de dood van een vrachtwa
genchauffeur. Volgens de eerste be
richten schoot een Britse soldaat de
chauffeur dood nadat er vanuit de
vrachtauto op een groep Britse mi
litairen was gevuurd. Ooggetuigen
verklaarden later echter dat de Brit
se militairen het eerst hadden ge
schoten.
Het incident wekte de woede op
van de rooms-katholieken die de
straat optrokken en de politie en de
Britse militairen met stenen gingen
bekogelen. De Britse militairen ge
bruikten traangas granaten en rub
berkogels om de betogers uiteen te
Jagen.
Volgens onbevestigde berichten is
er zondagavond een Jongeman dood
geschoten bij een vuurgevecht tus
sen Britse militairen en sluipschut
ters. Een woordvoerder van het
Britse leger zéi echter dat men geen
dode had gevonden en dat het be
richt dat men over de dood van de
jongeman had ontvangen, vermoe
delijk het gevolg is van „een smeri
ge grap".
De rust in Belfast is inmiddels te
ruggekeerd. In Noord-Ierland (Ul
ster) zijn sinds het begin van dit
Jaar elf Britse militairen om het le
ven gekomen.
Irwin stapt uit de Apollo over in het rubberbootje dat naast het ruimteschip zachtjes deinde op de
rustige Pacific. Hulp van de kikvorsman had hij niet nodig. Rechts op de achtergrond de helikopter, die
het trio even later naar de Okinawa zou brengen.
impel
Wat er toen is misgegaan is niet
helemaal duidelijk, maar één van de
parachutes klapte even later weer
dicht, om verder als een smalle strak
Wapperende wimpel boven de twee
goed werkende parachutes uit te to
renen.
Het was de eerste maal, dat een
parachute van een Amerikaans be
mand ruimtevaartuig niet functio
neerde. Bij de Russen is dat éénmaal
voorgekomen, waardoor Komarow in
april 1967 in de Sojoez-1 om het le
ven kwam. Het Apollo-systeem is er
op berekend; dat één van de drie
parachutes mag weigeren zonder enig
gevaar voor de bemanning, en het
ruimteschip kan zelfs met één para
chute een behouden landing maken,
maar dan treden er toch wel grote
risico's op. Ditmaal bedroeg de lan
dingssnelheid ruim 40 in plaats van
bijna 35 km per uur.
Overigens verliep de landingsope
ratie precies volgens het tijdschema,
waardoor de gehele vlucht 295 mu
ll min. en 58 sec. had geduurd:
slechts 2 seconden korter dan in het
vluchtschema stond vermeld!
Naast doel
Een gevolg van de snellere daling
aan slechts twee parachutes was, dat
de Apollo bijna twaalf kilometer van
het bergingsschip Okinawa terecht
kwam, dat 560 km ten noorden van
Honoloeloe op wacht lag. Niettemin
verliep de berging zeer vlot, hoewel
slechts één van de parachutes kon
worden gered, helaas niet de weiger
achtige.
De bergingsoperatie werd op korte
afstand gadegeslagen door een Rus-
si che treil er met elektronische appa
ratuur.
Twintig minuten na de landing
kwamen de astronauten uit hun cap
sule, waarna zij door een helikopter
uit een rubberboot werd opgepikt om
veertig minuten na de landing mon
ter op het dek van de Okinawa te
Commandant Scott kreeg een warm welkom van zijn vrouw en twee kinderen bij aankomst op de
luchtmachtbasis Ellington in Texas, waar de Apollo-bemanning gisteravond ruim 24 uur na de landing
in de Pacific arriveerde op doortocht naar Houston.
worden afgeleverd. Na de officiële
verwelkoming constateerden de me
dici bij een vluchtig onderzoek, dat
zij in uitstekende conditie waren.
Het drietal hoefde voor het eerst
niet in quarantaine, omdat men er
nu van overtuigd is, dat de mens van
de maan geen onaardse ziektes kan
meebrengen. Gisteren zijn Scott,
Worden en Irwin van de Okinawa via
Honoloeloe naar Houston gevlogen,
waar zij met hun gezinnen herenigd
werden en persoonlijk een eerste ver
slag konden uitbrengen aan de
vluchtleiding, Ook het meegebrachte
maanmateriaal en de foto-cassettes
zfjn al per vliegtuig naar Houston
verzonden.
Stand
Door deze langste maanvlucht heb
ben de Amerikanen hun totale aan
tal man-uren in de ruimte op 7797
uur 33 min. gebracht tijdens 25
vluchten. De Russen hebben 4307 uur
51 min. volgemaakt tijdens 18 be
mande vluchten.
CHARTOEM (AP) Zaterdag is
in de Soedanese hoofdstad Chartoem
het proces hervat tegen de Duitse
huurling Rolf Steiner. Tientallen
zwaar gewapende soldaten en ver
scheidene pantserwagens omsingel
den het gerechtsgebouw.
Steiner zat bewegingloos en aan
dachtig via een koptelefoon te luis
teren naar de vertaling van de „be
kentenis" die hij volgens de open
bare aanklager al zou hebben afge
legd.
In de verklaring werd Steiners rol
ln de Biafraanse oorlog uiteengezet
en werd gesproken over zijn contac
ten met de Biafraanse leider generaal
majoor Ojoekwoe.
Volgens Karrar was Steiner door
de „krachtige pressie" van de Franse
regering gedwongen geweest Biafra
te verlaten.
Steiner zou uit boodschappen heb
ben opgemaakt, dat De Gaulle wilde
dat hij druk zou uitoefenen op Ojoe
kwoe om de Shell-concessies aan de
Franse regering af te staan. Steiner
zou hiervoor dan een financiële be
loning krijgen.
Steiner zou in september 1968
Biafra hebben verlaten. Op 7 juli
1969 kwam hij Soedan binnen.
Rondreis
Na een rondreis zou hij naar Duits
land zijn gegaan om rapport uit te
brengen aan het „Soedan-Biafra co
mité", dat onder leiding stond van een
Duitser, een zekere Franz Gypkens.
Dit comité zou Steiner opdracht heb
ben gegeven de Soedanese rebellen
te helpen.
Gypkens had volgens het docu
ment beloofd om wapens te sturen,
die inderdaad in juli 1969 door de
British United Airways naar Stei
ner in Zuid-Soedan werden gebracht.
In augustus van datzelfde jaar zou
in Keulen een vergadering zijn ge
houden die werd bijgewoond door
"het comité van de Verona paters",
het katholiek officie in Bonn, het
Westduitse kardinaalscongres en 'n
vertegenwoordiger van de CIA.
Op deze vergadering zou Gypkens
hebben gezegd, dat Israël had aan
geboden de rebellen wapens te le
veren en dat Steiner dat "idee ver
heugd had begroet".
In Steiners "bekentenis' werd
SANTIAGO (DPA, Reuter), Voor
het eerst sinds zijn ambtsaanvaar
ding in november vorig jaar heeft
president Salvador Allende van
Chili met een regeringscrisis te
kampen. Wegens onenigheid in de
radicale partij en in de kleine Ver-
engide Volksactie (allebei rege
ringspartijen) zijn zaterdag de minis
ters van Mijnbouw, Onderwijs, De
fensie en Landbouw afgetreden.
Chili kampt met economische moei
lijkheden. De regering van de mar
xist Allende is bezig de schade van
300 miljoen dollar te herstellen die
de aardbeving van vorige maand
heeft aangericht. Het gebrek aan le
vensmiddelen wordt groter. De over
heid moet middelen vinden om de in
dustriële produktie op te voeren. Zij
heeft geld nodig voor dringende za
ken, zoals de schadeloosstelling
voortvloeiend uit de nationalisaties.
verder gezegd, dat de B
tingendienst hem alle
van Zuid-Soedan had go
nodig had.
Volgens het document
gezegd dat hij op een
ment van plan was gev"
grote aanval in te zette
aantal regeringsgebouwen
was geweest "enkele of
bouwen te bezetten". Hij
denen voor de mislukkife
militaire overwinning in
O de moeilijkheid van
transport naar de rebellei
het feit dat Israël hel
was dat de opstandeling
pens voorzag en dat deze
vendien niet in voldoende
werden geleverd voor
Het ontbreken van op
tra voor de rebellen bui
den van Soedan.
Het feit dat slechts
zuidelijke provincies gqk
voor een guerrilla.
Steiner zou een leger v
40.000 guerrillastrijders
len organiseren. Hij za
plan voor grote moeilijk
plaatst door onenigheid
standelingen zelf en zei
bellen de leiding in d
voor zich opeisten.
WASHINGTON (AP)
Slowaakse agenten in dj
Staten hebben tijdens del
campagne van 1964 de ij
se kandidaat senator Bar
ter in vlugschriften bes-ti
„een racist", zo blijkt uit I
publiceerde stukken van
ting van het Congres.
De getuigenverklarj
van een man die op 5
aangenomen naam Lavi
door de subcommissie v<
nenlandse veiligheid in
zitting is gehoord. Hij
een voormalige function
Tsjechoslowaakse inlich
die in 1968 naar de Ver
ten overliep.
Britt zei te geloven,
fletten met de diplomatie
de Verenigde Staten zi
en daar anoniem zijn gepi
bureau van de Tsjechosl
lichtingendienst.
Britt zei niet te weten
gelijke propagandastunt
de verkiezingenscampagi
is uitgehaald omdat hi
wat hij noemde „bureau
de inlichtingen" had vei
Volgens Britt werd Go
tijds aangevallen omdat
zien als een „gevaarlijke
de Sowjet-Unie die de
waakse inlichtingendiensr'
TEL AVIV/CAIRO (AP, AFP, Reu
ter Na het mislukken van de ge
sprekken van de Amerikaanse on
der-minister van Buitenlandse Za
ken Sisco in Israël vorige week, is
de situatie in het Midden-Oosten
weer toegespitst. Beide voornaam
ste partijen in het conflict, Egypte
en Israël, hebben het afgelopen
weekeinde verklaringen laten horen
waaruit blijkt dat zij gewapende
strijd nu onvermijdelijk achten. Zo
wel Cairo als Tel Aviv deden een be
roep op Washington.
President Sada/t van Egypte zei
zaterdag in een redevoering voor de
besloten vergadering van het cen
trale comité van de Arabische Socia
listische Unie dat de énige werke
lijkheid' in de strijd tussen de Ara
bieren en Israël een toekomstige
oorlog is. Later vroeg de Egyptische
president in een toespraak voor 250
vakbondsafgevaardigden om opvoe
ring van de produktie van de Egyp
tische industrie, zodat tegemoet kan
worden gekomen aan de eisen die de
komende strijd met Israël zal stel
len".
Volgens Sadat hebben de Verenig
de Staten tot dusverre hun stand
punt inzake de crisis in het Midden-
Oosten niet bekendgemaakt. Hij gaf
Washington daarvoor tot 15 augustus
de tijd'. "Wij moeten voor het eind
van het Jaar een beslissing nemen.
Het Jaar 1971 zal beslissend zijn
voor de regeling van het Israëlisch-
Arabisch confliot, het zij op vrede
lievende wijze, hetzij door middel
van de wapens. De houding van de
VS is daarbij bepalend voor oorlog
en vrede".
Onderstreept
Het belang dat Egypte hecht aan
het Amerikaanse standpunt wordt
nog eens onderstreept door een com
mentaar in het gezaghebbende se-
mi-officiële Egyptische dagblad Al
Achram waarvan de hoofdredacteur
Mohammed Hassanan Heykal presi
dent Sadat vaak adviseert. Al Ach
ram constateert het mislukken van
Ssisco's pogingen om de Israëli
sche regering over te halen tot in
stemming met een interim-akkoord
met Egypte over heropening van
het Suezkanaal. Het blad gelooft dat
verdere pogingen voor een interim
akkoord weinig resultaat zullen heb
ben en noemt vier redenen om aan
te geven dat de mislukking van de
gesprekken vorige week in Tel Aviv
een belangrijke ommekeer beteke
nen:
De reis van Sisco was veeleer
een beproeving van de Amerikaan
se politiek dan een serieuze poging
om Israël op andere gedachten te
waren als zij de kans kregen om Is
raël te overreden tot instemming
met volledige uitvoering van de re
solutie van de veiligheidsraad van
november 1967;
De VS kunnen niet blijven toe
staan dat Israël elke poging torpe
deert tot oplossing van de impasse
in de crises en gelijktijdig Egypte
blijven aan raden zich te onthouden
"van andere middelen om ons land
en onze rechten terug te krijgen".
De belangrijkste vraag, aldus Al
Achram, is „wat zullen de Verenigde
Staten nu doen?"
Caïro kan het zich niet permit
teren pogingen voor een doorbraak
te laten herhalen als deze geen con
crete resultaten opleveren:
Geen standpunt
Parallel aan de Egyptische druk
op de VS lopen pogingen v^n Israël
om de VS te bewegen geen standpunt
in het conflict in het Midden-Oos
ten in te nemen. De Iraëlische am
bassadeur in Washington, Rabin,
meende gisteren dat Washington een
grote politieke fout zouden maken, als
zij een eigen houding in het conflict
zouden aannemen. Hoewel Rabin niet
gelooft dat de VS hun wapenleve
ranties aan Israël zullen koppelen
aan politieke, voorwaarden, acht hij
indirecte druk in de toekomst niet
uitgesloten. Inmiddels is de invloed
rijke pro-Israëlische lobby in de
Amerikaanse Senaat in beweging
gekomen voor hervatting van om
vangrijke wapenleveranties aan de
Israëliërs. Tien leden van de com
missie van buitenlandse betrekkingen
van de Senaat dringen er in een
brief aan minister van Buitenlandse
Zaken Rogers op aan de 200 mil
joen dollar wapenhulp te verstrekken
waarom Israël heeft gevraagd. „Ver
der uitstel kan de indruk wekken dat
de VS de politiek niet uitvoeren die
zij zelf hebben bepaald", aldus de se
natoren onder wie Symington (Mis
souri), Muskie (Maine), Javitts (New
York) en de Republikeinse fractielei
der Hugh Scott (Pennsylvania)
Israël zal ondanks de controverse
met de VS de besprekingen over ge
deeltelijke terugtrekking langs het
Suezkanaal voortzetten. Dit verklaar
de premier Meir na afloop van een
kabinetsvergadering. In politieke
kringen in Jeruzalem is men van me
ning dat Israël reeds heeft inge
stemd met het beginsel van de te
rugtrekking. Het probleem is de
Egyptische eis om het kanaal te mo
gen oversteken.
In de boezem van het Israëlische
kabinet lijkt een meningsverschil té
zijn gerezen over de concessies aan
Washington en Cairo. Minister zon
der Portefeuille Galili, één van de be
langrijkste adviseurs van premier
Meir» zinspeelde gisteren op een Is
raëlische initiatief op hervatting van
de vijandelijkheden. „Wij kunnen er
zeker van zijn dat het wellicht de
Israëlische en niet de
troepen zullen zijn dii
eerste stap zullen doen".
Buitenlandse Zaken Ebai
zelfde radioprogramma,
li sprak, werd geïnterviei
ter optimistischer dan
Hij was van mening d^a
missies als die van Sisco
kunnen handhaven'.
Als een concessie op d<
linkse Arabische broeder idi
Koning Hoessein zijn pr
al Teil, die de liquidate ni
Palestijns verzet wordt g
len laten vallen. De koni'
tot een dergelijke co 'llt
reid hebben verklaard
Arabische en Egyptis
delingsactiviteiten. De coi»^
vooral gezien worden in 1
dreigende en uitgevoerdf
strafmaatregelen tegen
de sluiting van de SyrisJ,
se grens en het intrekken J
delijke steun van de oliela J?c
sein zou zich tevens be
den in zijn land te latffe
als in Syrië, waar de r<rs
Al Assad een sterke col
commando's uitoefent.