service pagina Grevelingenbekken: een
DISPLEZIER TIJDENS VAKANTIE
en
agje
kaas-
ifaiarkt
uniek recreatiegebied
I sport
5 ONDERDAG 15 JULI 1971
leidsch dagblad
as
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiM
'fe
ALKMAAR De Alkmaarse
tasraarkt en daarmee een brokje
llklore wordt opgeheven, gaat de
idel gewoon door. Een paar zui-
[jlfabrieken uit de omgeving, die de
de plaatselijke midden-
,nd niet voor het hoofd willen
bten, brengen iedere vrijdag van
iril tot half september nog zo'n
>-1000 kilo tegen bepaalde garanties
'lar de markt, maar dat is bedui-
jnd minder dan het onafzienbare
Jastapijt, dat in vroeger jaren op
zeilen werd uitgelegd,
le tegenwoordig kaas koopt ziet
Parti^en meer- Voor hem zijn
Jan£rilk de Per week fluctuerende
C015 OP andere markten afgestemde
De 34-000 kil0, een och"
s 3d lang aan temperatuurverschil
lieer en vuile lucht hebben blootge-
W brengen nog wel geld op,
ialisfar dat weeS^ nie^ op tegen de
s|. pdelswaarde van de kazen in de
g^eken leest dat niet in de kleu-
cher '°^ers» die drietalig een
n Vjjditie bezingen, die zijn oor-
v*n^t in het gildewezen. Te-
%it wor^f er over gezwegen, want
Alkmaarse kaasmarkt is nog al-
een attractie van wereldfaam.
|ere vrijdag in het zomerseizoen
tt zij van 's morgens negen tot 's
8dags twaalf uur tienduizenden
«mdelingen van gemiddeld vijfen-
irtig nationaliteiten naar het
ijestueuze Waaggebouw, waar de
berries aangedragen kazen wor-
p gewogen.
|t langer dan drie uur is Alk-
ar een metropool, waarin alle ta
ter wereld worden gesproken,
ar ie wonderlijkste globetrotters
idsjouwen en waar vele beroemd-
ien zich graag laten vereeuwigen
jt de laasdragers in witte pakken
de kleurige hoeden, die alleen
verkrijgbaar zijn in Venetië,
ar als de klok in de zeventien-
eeuwse Waagtoren twee uur
De kaasmarkt in Alkmaar, voor toeristen in stand gehouden.
slaat en de ruitertjes onder de wij
zers tweemaal in gestrekte draf zijn
gepasseerd, is er geen vreemdeling
meer te bekennen.
De kaasmarkt is een show ten be
hoeve van het foto-album. Want
veel spectaculairs gebeurt er niet.
Er wordt nog wel gekeurd met een
speciale boor, voor televisie-opna
men laat VVV-voorzitter Kapel zich
nog wel eens verleiden tot handje
klap" en de kaasdragers draven nog
wel eens met berries onder het uit
stoten van de traditionele kreet „Hé
daaarrr, past'd'rrr op", maar dat
zijn dan ook de enige „opwindende"
momenten.
Bovendien ontbreekt de economi
sche noodzaak, maar gelukkig ont
gaat dat de meeste buitenlanders.
Zij hebben slechts oog voor het
beeldje in de lens, voor Frida, Jani-
ne of Stanley, die lachend een
kaasje omhoog houden met een
drager als geroutineerd model aan
hun zijde. „Zeg maar cheese", roept
iedereen, want vakantieplaatjes
moeten nu eenmaal getuigen van
zalige pret, zelfs al ontbreekt daar
voor iedere aanleiding.
In vroeger tijden hadden kaasdra
gers geen tijd voor poseren. Zij
renden tot de avond als bezetenen,
want hun loon werd berekend naar
het aantal gesleepte berries. Al aan
het begin van de markt hadden de
en „kruis in de rug",
de plooien in de huid
werden bedoeld, veroorzaakt door de
kruislings gedragen leren banden.
Lichtpunten in dat slopend bestaan
waren de bieravonden, waarop on
der leiding van de vader van het
gilde Goudse pijpen werden gerookt.
Vorig jaar zijn er een kwart mil
joen bezoekers op de kaasmarkt ge
weest. Niet allen hebben het kleurig
tableau gezien, want met name in
juli en augustus waren de verkeers
opstoppingen zo schrikbarend, dat
iedere vrijdag honderden arriveer
den op het moment dat de kaas
markt voorbij was. Overigens wie
vroeg in de morgen Alkmaar binnen
rijdt kan ook, los van de markt
zelf, van een bont schouwspel ge
nieten. Daar lopen prachtige India
se vrouwen in kleurige gewaden,
heftig gesticulerende Japannertjes,
kauwende yeanks met verlof uit
Duitsland, bleke Engelse kostschool
kinderen in „prehistorische" uni
formpjes, dikke Tirolers in gemzen-
lederen broekjes, veertjeshoed op
het hoofd Noorse deernen in natio
naal kostuum, Franse matrozen met
rode bolletjes op hun cap, Zeeuwse
boerinnen met gouden oorijzers, Ca
nadezen met cowboyhoeden en ge
baarde wandelaars, die al jaren on
derweg zijn.
De kaasmarkt dient vaak als decor
voor showende manenquins uit Pa
rijs die met zwaar materiaal tussen
de kazen rennen en beroepsfotogra
fen die een verhaaltje met een
plaatje ergens ter wereld wel weer
kwijt kunnen. j
De café's rond het Waagplein zet
ten op vrijdag de stoeltjes op het
trottoir en op de rijweg. Pure gezel
ligheid, terwijl het carillon van de
Waagtoren vaderlandse liederen uit
strooit over de stad, terwijl West-
friese serveersters in hun zangerig
dialect de bestellingen doorgeven
naar de keuken. Dan komen de
Amsterdamse, als Volendammer
verklede muzikanten langs die het
repertoire van Johnny Jordaan ste
vig onder de knie hebben en het
object zijn van honderden amateur
fotografen. Gefotografeerd worden
ook de als Westfriese boerinnen
verklede verkoopsters van stukjes
kaas uit het vuistje.
In juli en augustus laten de leerlin
gen van de kantklosschool uit Wij-
denes hun werkstukken zien en to
nen zij het publiek de techniek van
het kantklossen.
De Alkmaarse kaasmarkt heeft nog
geen „Miss Kaas" opgeleverd, even
min wordt er een behendigheidsspel
met Edammers bedreven. Wel is er
op bepaalde dagen in juli en augus
tus een openbare maaltijd in de
open lucht, waar een echt Noord
hollandse lunch wordt geserveerd.
Doorlopend zijn oude ambachtslie
den bezig met klompen maken,
manden en stoelen vlechten, het
snijden van koekplanken en het
pottenbakken. Iedere vrijdag i juli
is er ook een kunstmarkt, maar de
verkoop blijft ver beneden de omzet
van de souvenierwinkeltjes.
Nu de afsluiting van het
Brouwershavense Gat een feit
is, is achter de dam een uniek
recreatie- en natuurgebied vrij
gekomen: het Grevelingbekken.
Gelegen tussen de eilanden Goe-
ree-Overflakkee in het noorden
en Schouwen-Duiveland in het
zuiden, zal dit gebied van water,
platen, slikken en gorzen in de
toekomst op een normale zomer
se dag verpozing en rust moe
ten schenken aan 250.000 bezoe
kers, verdeeld in 150.000 dagre
creanten en 100.000 weekend
en vakantierecreanten. Dat zijn
tenminste de cijfers die zijn op
gesteld voor het jaar 2000. Te
gen die tijd zal men in het ge
hele centrale deltagebied reke
ning moeten houden met een
miljoen bezoekers per zomer
se dag.
Om al deze mensen op te kun
nen vangen zal vooral het Gre
velingenbekken 'n voorname rol
spelen. Het is duidelijk, dat de
slikken en gorzen hieraan moe
ten worden aangepast en dat de
wijde ruimte van het bekken zo
harmonisch mogelijk en met be
houd van het natuurlijke karak
ter een nieuwe indeling zal
moeten krijgen. Een indeling die
de gelegenheid schept om bun
galow- en kampeerterreinen,
jachthavens, plassen voor de
watersport, eilandjes en rust- en
broedplaatsen voor trekkende
vogels aan te leggen of in stand
te houden. Daarnaast zullen er
ook gronden voor agrarische
doeleinden komen. Terwijl ver
der het Grevelingenbekken, zo
wel buiten als binnen de dam,
zich kan ontwikkelen tot een in
teressant natuurgebied. De uit
gestrekte binnenwateren en de
drooggevallen platen bieden,
hiervoor boeiende mogelijkhe-
die van Voorne en Walcheren
zijn verbonden. Een sterk gele
de kuststrook met 'n lengte van
meer dan 90 km is dan van de
Randstad uit sneller en ge
makkelijker bereikbaar dan
voorheen.
Een aantal toeristische parallel
wegen zullen daarnaast een
groot deel van het Deltagebied,
toegankelijk maken.
Watersport
10 a 15 jaar
De eerste fase van de her
indeling en de inrichting van
het bekken zal 10 tot 15 jaar
duren. De kosten worden globaal
geraamd op 150 miljoen gulden,
voor zover men aan het werk
gaat in het gebied dat buiten de
dijken van de omringende eilan
den ligt.
Tot de voornaamste aanvoerlij
nen, waarlangs de toeristen het
Grevelingenbekken (en later
ook andere delen van het Del
tagebied) kunnen bereiken,
worden de Dammenweg en de
Zeeuwse weg gerekend. De Dam
menweg die in een aantal fasen
wordt uitgevoerd, zal naar ver
wachting in 1978 Walcheren
hebben bereikt. Daarmee zullen
de aantrekkelijke kustgebieden
van Goeree en Schouwen, met
Niet alleen de land- en oever-
recreatie zal zijn verbindingen
moeten hebben, maar ook
de watersport. De sluis bij Brui-
nisse staat reeds direct ter be
schikking van de watersporters.
Maar het rapport over de in
richting van het Greve
lingenbekken (opgesteld door de
commissie Inrichting Delta
wateren) waaraan deze gegevens
zijn ontleend, houdt reke
ning met de mogelijkheid om de
„hals" van Goeree door te gra
ven. Het Halskanaal dat hierbij
zou ontstaan, vormt in eerste
instantie een mogelijkheid om
de waterkwaliteit in het bekken
beter te kunnen beheersen. Daar
naast zou dit Halskanaal als het
door middel van een schutsluis
'n verbinding geeft met het Ha
ringvliet, het Grevelingenbekken
van het noorden uit beter be
reikbaar over het water maken.
Het Grevelingenbekken zal
straks ongetwijfeld grote, nieu
we mogelijkheden bieden aan de
watersport met kleinere bo
ten, terwijl het meer open water
in het westelijk deel en het cen
trum geschikt is voor gro
tere vaartuigen. Eventueel zou
de aanleg van een spaarbekken
in het oostelijk deel van het
Grevelingenbekken aan deze
uitgestrekte watervlakte het ta
melijk onherbergzaam karakter
ontnemen. Ook hier zouden dan
voor de watersport met kleine
re boten aantrekkelijke moge
lijkheden ontstaan. Tenslotte zal
de watersport in het. bekken zijn
gediend met het wegbagge-
ren van enkele ondiepten. Na
tuurlijk zal een toenemende ac
tiviteit van watersporters gevol
gen hebben voor de Jachtha-
venaccommodatiebestaande
havens en haventjes moeten
worden aangepast, nieuwe
jachthavens zullen erbij moeten
komen.
Het haventje van Oud
dorp bijvoorbeeld zal weliswaar,
als aanloophaven voor de be
roepsvaart gehandhaafd blij
ven, maar kan daarnaast wor
den aangepast als aanloophaven
voor de watersport en rond
vaartboten. Jachthavens ma
ken echter ook andere voorzie
ningen noodzakelijk, zoals op de
watersport gerichte kampeer
terreinen clubhuizen, restau
rants en faciliteiten voor repara
tie, botenbouw en de ber
ging van boten.
Bij dit alles zal men trachten
te voorkomen, dat de oevers van
het bekken door min of meer
permanente woonboten en voor
bewoning geschikte grote jacht
ten zullen worden ontsierd.
Voorts zullen snelle motorboten
en de beoefening van het water
skiën in sommige delen van het
bekken aan beperkingen moe
ten worden gebonden. De totale
ruimte is echter zo groot, dat de
ze laatste sporten elders vol
doende aan bod kunnen komen.
Ouddorp
In het algemeen zullen de re
creatieve voorzieningen aan de
randen van het bekken hun
plaats moeten krijgen. De in
richting van deze oevers kan
echter niet los worden gezien
van de aanpassing en de inrich
ting van het centrale eilanden-
gebied in het Grevelingen
bekken. De plaat de Hompelvoet
bijvoorbeeld, zal door zijn lig
ging een recreatieve functie
krijgen als logische aanvulling
op de projecten aan de kust. An
dere platen, zoals de Veer
mansplaat, zullen geheel als na
tuurgebied worden beschouwd.
Men zal er rekening mee moe
ten houden, dat vrij spoedig
afhankelijk van de snelheid
waarmee de Dammenweg wordt
aangelegd de aandacht van
de bezoeker zich zal richten
op natuur en landschap rond de
Punt van Goeree. Ditzelfde geldt
voor het deel van Schouwen-
Duiveland, dat aansluit op de
dam door het Brouwershavense
Gat. Een dam overigens die in
de recreatie een belangrijke rol
speelt. Uiteraard door de ver
binding die hiermee tussen Goe
ree en Schouwen ontstaat, maar
ook door de mogelijkheid op de
dam strand en parkeerstroken te
scheppen. Binnen de Brouwers-
dam ontstaat een strand met 'n
lengte van ca 300 meter.
Speelvijvers kunnen de gro
te oppervlakte van dit strand
breken. Ook de Kabbelaarsbank
zal snel voor recreatie ge
reed worden gemaakt. Op on
diepten rond de bank kunnen ei
landjes worden aangelegd,
terwijl tevens wordt gedacht aan
bosaanplant en een kampeerter
rein. De tamelijk diepe werk-
haven op deze bank kan na vol
tooiing van de dam als jachtha
ven worden ingericht.
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Door het Nederlandse visserslegioen wordt nogal eens
klaagd dat het viswater de laatste jaren kwalitatief sterk
hteruit gelopen is en er nauwelijks meer een behoorlijk
sje te vangen is. Hoewel de pessimisten op bepaalde pun-
beslist gelijk hebben moet ik daar wel onmiddellijk aan
evoegen, dat er voor een sportvisser met een speurneus
tijd wel een plekje te vinden is waar de vis nog flink bij-
n wil.
Omdat vr3 veel bewoners van
iden en omgeving hun vakan-
in het nidden en oosten van
i land doorbrengen heb ik mijn
ht eens opgestoken bij een col-
a uit Zwolle. Daarom treft u in
artikel visadviezen aan voor
ruime neren en vele weterin-
n in Noordwest-Overijssel, de
omgeving van Kampen, de
ndmerer langs de Noordoost-
ilder en Oostelijk Flevoland plus
ituurlijk het IJsselmeer.
Allemaal tezamen vormen ze een
vooi de sportvisser. Daar te-
iflover start dat ook hier de wa-
rvervuilini geen onbekend ver-
is. Zo zijn de rivieren IJs-
Velht sterk verontreinigd
'enals het Zwartewater en de om-
iving var Dedemsvaart. Deson-
anks word; ter plaatse nog vrij in-
;f gevist met name in de zij ar-
lenvan deIJssel.
Voor de oorlog, toen talloze sport
ers nog echt vis vingen met het
•1 een maaltje bij elkaar te vis-
waren het in hoofdzaak alleen
rivieren die bevist werden. Men
id een diepe minachting voor de
öoddervis" uit bijvoorbeeld de ve-
wielen of kolken, de vaarten en
ateringen waaraan Juist deze regio
rijk is, dat is helemaal veran-
erd.
Hoewel in het Westoverijsselse ge-
led vrijwel alle nog in Nederland
vende zoetwatervissen te vangen
jn, kent ook dit gebied natuurlijke
Dorkeurstekken. Als bijvoorbeeld het
de snoekbaars ook terecht op bepaal
de plaatsen in de Beulaker en Bel-
terweide. Soms wordt er zelfs in de
vervuilde IJssel nog af en toe een
snoekbaars gevangen aan de hengel.
In de Noordwesthoek en in de we
teringen achter Hasselt en Zwart
sluis, richting Meppel en in de buurt
van Giethoorn is het vrijwel altijd
goed vissen, maar u moet beslist
ook eens de wat minder druk be
zochte kanalen en weteringen boven
Blokzijl opzoeken. In de buurt van de
plaatsjes Muggebeet en Kalenberg
kunt u bovendien genieten van een
nog vrijwel ongerepte natuur.
Het Ganzendiep, het Noorddiep en
De Groot bij Kampen zijn uitermate
visrijk. In het Ganzendiep (waar
behalve een bijdragebewijs of een
kleine visakte ook een bewijs van de
gemeente Kampen noodzakelijk is)
zit nog altijd veel vis. Vooral de gro
te karper is in dit viswater berucht.
In de randmeren langs Oostelijk
Flevoland en de Noordoostpol
der is het goed vissen en de Noord
oostpolderdijken mag men overal
vrij betreden op bepaalde stukken
na, maar dat is goed aangegeven
met borden. Wilt u toch op de ver
boden stukken vissen dan kan er een
bewijs gehaald worden bij de Dienst
der Zuiderzeewerken in het domein
kantoor te Emmeloord.
Om in de uitstekende viswateren
van de hengelsportvereniging "Ons
Vermaak" in Kampen te mogen vis
sen kan men op het VVV-kantoor te
recht voor een dagvergunning. In de
polder Oostelijk Flevoland mag men
in de kanalen vrij vissen (niet de
smallere tochten, want die zijn ver
pacht aan een beroepsvisser) en die
kanalen zitten boordevol voorn, blei,
brasem, paling, baars, snoekbaars,
kopvoorn of meun en winde en klei
ne karpertjes. Er zijn daar speciaal
ADVERTENTIE
de enige speciaalzaak
voor al uw
hengelsportartikelen
rv,-, HaarLstraat 11
DE SPORT Iel. 24020
weer in de zomermaanden enke.
dagen achtereen een standvastig ka
rakter heeft, kan er plotseling enke
le dagen achtereen vanaf de dijken
van de Noord-oostpolder of Oostelijk
Fl.evoland in het IJsselmeer enorm
veel baars en paling worden gevan
gen, bij voorkeur met de licht werp
hengel, beaasd met pieren of een
stukje vis.
Op andere dagen doen vanaf die
zelfde dijken maar dan vissend
met een vaste hengel de voorn,
blei en vooral de brasem het goed.
In de hele Overijsselse Noordwest
hoek en in het gebied rondom Kam
pen is vooral bij mooi zomerweer de
ruisvoorn actief op de vliegenhengei
en er is geen sloot of plas waar geen
zeelt, karper of paling is te vangen.
Meun
De IJssel en in geringere mate ook
de Vecht, maar vooral vele kanalen
(onder andere in Oostelijk Flevo
land) herbergen nog altijd de ouder
wetse meun of als u wilt kopvoorns
en soms de zilverblanke winde. Voor
wie het zich moeilijk wil maken is er
in de zomermaanden ook de snoek
baars vooral in het IJsselmeer en het
Ketelmeer, waar u ze kunt bevissen
vanuit een bootje, maar ook langs
de dijken. Bovendien kan men voor
aangelegde visplaatsen, waar ook de
rest van het gezin zich uitstekend
kan vermaken.
Voor het vissen in de randmeren
is een vergunning nodig van de
Rijksdienst voor de IJsselmeerpol-
ders in Zwolle, waar men een Jaar
vergunning kan krijgen door op het
gironummer 868447 vijf gulden te
storten, met vermelding van naam,
adres en leeftijd. Voor week vergun
ningen kan men terecht bij de brug
wachters in Flevoland.
Het hele gebied van Overijssel,
een deel van Gelderland en van
Drente is de laatste jaren in-handen
van de Vereniging tot Beheer Viswa
ter Oost-Nederland, gevestigd in De
venter. Bij deze vereniging, die een
federatievorm heeft, zijn 47 plaatse
lijke hengelsportverenigingen aange
sloten en de vereniging geeft vergun
ningen uit waarmee in het gehele
gebied kan worden gevist.
Speciale vergunning
Voor vakantiegangers zijn er spe
ciale vergunningen die 'n geldig
heidsduur hebben van drie weken.
Deze vergunning is gratis verkrijg
baar voor hengelaars die aangesloten
zijn bij een van de twee landelijke
hengelsportbonden .Niet-leden kun
nen die vergunning ook krijgen maar
betalen vijf gulden per week.
In het algemeen kan worden ge
zegd dat men zich eerst goed op de
hoogte moet stellen over het plaat
selijk vergunningenstelsel alvorens
men de hengel uitgooit. Wie gaat
vissen in een water dat mogelijk in
beheer kan zijn van een plaatselijke
hengelsportvereniging moet in ieder
geval niet met twee hengels gaan
vissen, want dat is in de meeste ge
vallen verboden.
En tenslotte: wees lief voor de
vissen, wie vist voor een maaltje
doet er goed aan de vis direct te do
den. Vist u niet om ze mee te nemen
laat dan uw leefnet thuis en geef ze
direct weer de vrijheid.
ADVERTENTIE
DE GOEDE VANGST
Morsstraat 47 - Leiden - TeL 21751
Voor een sportvisser met een goede neus" is er altijd wel een geschikt plekje te vinden.
