Heerval-specialist Jurdzin op jacht
Drenthe
Kamperen
in natuur
Angst voor vliegen is
gewoon flauwekul
1 vis
I sport
jl[d)| service jsaas
je
f Veel vakantiegangers stappen met
knikkende knieën in "t vliegtuig
-4ee
ierdag 8 JULI 19t1
LEIDSCB DAGBLAD
t I
n.
Vakantiehouden in eigen land
is steeds minder een schande.
De tijd dat dit slechts voorbe
houden was aan de minder ge-
zegenden, die 't slechts moesten
doen met plaatjes en verhalen
van de wufte vermaakcentra
aan de Cote d'Azur, de lido's
aan de Zwitserse en Italiaanse
meren en hoe die oorden meer
mogen heten, ligt achter ons.
Nu de bouwvakker met cara
van en auto naar de Adriatische
kusten trekt, de werkster in
Torremolinos nét iets bruiner
wordt dan haar mevrouw en de
vliegreizen binnen ieders bereik
liggen wordt vakantiehouden in
eigen land iets snobistisch.
Ruig landschap
De provincie Drenthe ver
heugt zich in een steeds groter
wordend aantal vakantiegangers
dat zijn driewekelijks of langer
domicilie op haar grondgebied
betrekt. De kampeercentra, bun
galowparken etc. reizen als de
bekende paddestoelen uit de
grond. Toch heeft Drenthe kans
gezien om weinig of niets van
zijn karakter te verliezen. Het
landschap blijft van een ruige
schoonheid, van Barger-Com-
pascum tot ver boven Assen en
tussen Musselkanaal en Diever
om maar eens wat diagonalen te
noemm.
De bossen zijn hier nog bos
sen, vaarin je uren kunt zwer
ven onder een sterveling tegen
te kenen, waarin langgestrekte
natuirpaden en wandelroutes
zijn litgestippeld en waarin het
goedtoeven is.
Op de heidevelden grazen nog
de chaapskudden onder het
wakad oog van de herder met
zijn ïond.
Ntuurlijk, ze worden kunst-
mat? in stand gehouden, maar
de terist ziet dat niet. Die heeft
sleets stof voor ettelijke dia's
en amiliekiekjes.
ren the is een goede verkoper.
He1 biedt overal 100% goede
wai' en 10% daar bovenop.
Veel vakantieplezier
>e VW's wedijveren onder el-
k?.r om het de vakantiegangers
nar de zin te maken. De eve-
rmentenlijsten getuigen daar
in. De programma's bieden
jor elk wiat wils. Zowel de ver-
.aakzoeker als de kunstmin
aar, de wandelaar en de kilo
metervreter komen aan hun
-rekken.
De hotels in Drenthe variëren
van goedkoop tot duur. Maar
een slecht hotel is er nauwelijks
te vinden. Ook de meest een
voudige is proper, de beheerders
of eigenaren vriendelijk en het
eten goed. Zo is het ook met de
kampeercentra. Een gezin van
vader, moeder en twee kinderen
kan kamperen met tent of cara
van voor een bedrag dat varieert
van vier tot vijftien gulden per
dag. Er zijn grote pretparken,
met speeltuinen, kermisattrac
ties, speel- en kanovijvers, al
dan niet verwarmde zwembaden,
restaurants, bars en complete
dancings.
Voor de liefhebbers uiteraard
én duur. De natuurminnaar kan
terecht op o.a. de campings van
Staatsbosbeheer. Waar nog vol
op mooie plekjes zijn, omdat
men hier geen seizoenplaatsen
kent. Maximumverblijf vier we
ken, 28 overnachtingen tegen
een vergoeding, die voor iedere
beurs betaalbaar is. Maar naast
de SBB-campings zijn er andere
voordelige campings te over.
Per auto, fiets of
bromfiets
Het Drenthse land leent zich
uitstekend voor het maken van
tochtjes. Voor degenen, die nooit
in Drenthe zijn geweest gaat de
Een van de vele fietspaden dwars door de bossen.
aardrij kskundeles van de lagere
school pas leven als men de
plaats ziet die bij zo'n ver
trouwd klinkende naam hoort.
De tochten zijn geensdeels ver
moeiend omdat de afstanden
niet groot hoeven te zijn. Van
Emmen naar Groningen kan
binnen drie kwartier worden ge
reden, maar dan moet men wel
de snelweg nemen. Veel mooier
is het van dorp tot dorp te trek
ken.
Sla uw kamp eens op in de
boswachterij Odoorn, even bui
ten Emmen, richting Assen. Het
kampterrein is goed. Keurige
toiletten, aankleed- annex was-
cabines voor dames en heren,
douches met warm water en
ruimten voor de was.
De boswachter met zijn vrouw
zal alles doen om uw verblijf
daar tot een vakantie te maken.
De rust is er verzekerd. Geen
huisdieren, geen mechanische
muziek. Wel een wekelijks
De heide bij Exloo.
kampvuur en iedere woensdag
een wandeltocht door de natuur.
Onder leiding van de boswach
ter, die ieder plantje, iedere
boom en elk vogeltje kent.
Het terrein is onderverdeeld
in twee grote speelweiden met
tussen de bomen, draaimolens,
schommels, wippen etc. voor de
kleintjes, een spartelvijvertje
voor warme dagen en zandbak
ken. Verder zijn er in het bos
kleine plekjes met veel privacy
uitgehakt. Geen last van wind
en een wereldje voor u alleen.
Van Odoorn uit kunt u heel
Drenthe door. Iedere dag een
stukje.
Exlo bijvoorbeeld 4 km verder
en behorende tot de gemeente
Odoorn. Iedere dag om half een
vertrekt de 190 schapen tellen
de kudde vanaf de schaapskooi.
Een kaartje wijst aan waar de
kudde is heengetrokken. Kinde
ren kunnen uren tussen de
schapen spelen zonder zich te
vervelen. Het Odoomer Zand,
twee tot vijf minuten rijden,
maar wandelen is gezonder, met
veel bos en grote zandverstui
vingen.
Maak eens het tripje Odoorn,
Borger, Gasselte, Gieten, Rolde,
Schoonoord, Sleen, Odoorner-
veen, Odoorn. Iedere kilometer
is mooi. Niet voor niets noemt
men Drenthe één grote pick
nickplaats.
Bij Schoonoord staat de Pape-
loze Kerk. Een hunnebed dat
volledig is gerestaureerd. Waar
u eindelijk hoort hoe het hun-
nebeddenvolk leefde, wat hun
gebruiken waren en dat alles
voor 50 cent per volwassene.
Vlak daarbij huurt u voor zo'n
tien gulden een 8 persoons huif
kar met paard om zelf als voer
man op de bok te zitten.
Is het erg warm dan zijn daar
ook de Kibbelkoelen. Grote
spartelvijvers voor groot en
klein. Maar Drenthe is groter.
Diever, Dwingelo, Vledder, Rol
de, noemt u maar op. Overal
is het even mooi.
Vakantie in eigen land? Tot
ziens straksin Drenthe!
Mogen we het zó zeggen: angst
voor vliegen is gewoon flauwekul!
Vliegen is de veiligste vorm van
reizen, stukken veiliger dan autorij
den. Laat de cijfers spreken. Het
percentage ongelukken met vliegtui
gen is te verwaarlozen. Maar op
zijn overvolle wegen heeft Neder
land, aldus een Amerikaanse statis
tiek, het hoogste dodenpercentage
ter wereld.
Daar is geen speld tussen te krij
gen. Niettemin stappen de komende
weken weer vele duizenden vakan
tiegangers nerveus en met knikken
de knieën het vliegtuig binnen, dat
hen in een paar uur comfortabel
naar een van de „toppers" onder de
recreatiecentra in Europa's warme
zuiden zal brengen.
Snel èn veilig. Maar wie nog
nooit de lucht is in geweest, koopt
daar niets voor. Hij lof zij) moet
eerst zelf ontdekken, dat vliegen
niets met gevaar heeft te maken.
Vandaar wellicht dat één op de
drie luchtreizigers doodsbang is, als
het toestel zich met gierende moto
ren van het beton losmaakt en
sterk stijgend naar de opgegeven
vlieghoogte klimt.
De start dat is de eerste sensatie
van de luchtdoop. De üchte druk op
je oren, nadat de laatste deur is
gesloten en de drukcabine gaat
functioneren. Daarna het opstarten
van de motoren, het taxiën naar
het begin van de baan. En dan het
moment dat de remmen worden
losgegooid: het toestel spuit weg
steeds hoger wordt de snelheid.
Achter de bordjes voorin het toestel
gaan de lichtjes uit: de riemen los,
gauw een bevrijdend sigaretje. Maar
wat is dat? De uiteinden van de
vleugels zwaaien onheilspellend
heen en weer, en de motoren die
eronder hangen ook. En wat doet
het geluid van die motor raar? Dan
weer hard, dan weer zacht. Er zal
toch niets fout zijn? Zweetpareltjes
op Je voorhoofd, in je handen.
Weer dat gevoel dat je krijgt in
een snel zakkende lift. Dat moet
dus een luchtzak zijn. Oh! (kreu
nend) Nog één!
De angst is als een wurggreep. Wat
gebeurt er achter de deur, daar in
de cockpit? Zijn die vliegers wel
betrouwbaar, is het toestel voor het
vertrek nog nagekeken? Stel je voor
dat er iets kapot gaat, dat er een
Van de heer H. K. Matters uit
de Hyacinthenstraat 23a in Lei
den ontvingen ive een brief waar
in een lans wordt gebroken voor
een vakantie in DrentheAange
zien het paste in het kader van
onze vakantievoorlichting op de
ze wekelijkse "service-pagina"
treft u hiernaast de inhoud van
deze brief aan.
motor uitvalt? Er lijkt een eeuwig
heid voorbij, als een stem uit de
cockpit zegt: „Over een paar minu
ten gaan we landen op het vlieg
veld van. v" Een zucht van verlich
ting. Eindelijk weer die begane, fij
ne, veilige, vaste grond onder Je
voeten. Maar ook: dat gelukzalige
gevoel dat die eerste keer achter de
rug is. En: het viel tenslotte alle
maal nog wel mee ook!
Onwetendheid, de angst voor het
onbekende. Dat is, vertelt DC-8 ge
zagvoerder en operationeel onderdi
recteur van Martinair H. Fransen,
zonder twijfel de belangrijkste re
den waarom zoveel passagiers bang
zijn in een vliegtuig. „Mensen die
angst hebben, zou je mee moeten
nemen naar de cockpit om hen te
laten zien met welke rust de vlie
gers daar hun werk doen. Tien te
gen een dat ze dan meteen over
hun angst heen zijn".
„Als de passagiers wisten hoeveel er
vandaag de dag wordt gevlogen,
welke veiligheidsmaatregelen er be
staan, als ze wisten waardoor het
toestel vliegt er zou niemand
meer schichtig in zijn toestel zit
ten, turend naar die wiebelende
vleugels, die móeten wiebelen, om
dat ze daarvoor zo zijn gebouwd".
De heer Fransen kent alle verhalen
van buiten: de vlammen die uit de
motoren lekken (dat gebeurt bij een
auto ook alleen zie Je het niet
door de uitlaat), de lichte schok
waarmee de landingswielen in hun
beveiliging vallen, de luchtzakken
waarin het toestel hoogte verliest
(gevolg van verticale luchtstromin
gen waarop het vliegtuig „mee-
deint"), het wisselende geluid van
de motoren (ook al een gevolg van
turbulentie), de „gaten die in de
vleugels" vallen, de schrikreactie
van vele reizigers die voor de lan
ding de kleppen uit de vleugels zien.
Hij zegt: „Ik ga, als het even kan,
op een lange vlucht de cabine in
om de mensen op hun gemak te
stellen. Zo van: daar komt „gouden
Dirk", de captain met de gouden
strepen. De bangen pik Je er zo uit.
Maar als je even met hen praat,
neem Je in de meeste gevallen hun
angst wel weg. Als ze maar een
maal weten waarom alweer
die vleugels flexibel moeten zijn".
Waarom is vliegen zo veilig? Fran
sen. opsommend: „Omdat er ruimt»
is in de lucht, omdat de veiligheids
controle zo groot is, omdat er erva
ren vliegers in de cockpit zitten. Ie
dere automobilist mag met een rij
bewijs de weg op. Maar een vlieger,
wiens brevet elk half Jaar moet
worden verlengd, moet steeds zijn
aantallen vlieguren en starts en
landingen kunnen aantonen en bij
wordt om de zes maanden medisch
gekeurd. En nu we toch over auto
verkeer hebben: het „glaasje op
laat Je rijden" mag voor vliegers
wel vergeten worden. Ze gebruiken
in de twaalf uur die aan het ver
trek voorafgaan geen druppel alco
hol. Als een piloot zijn brevet in
verband met de drank kwijtraakt,
krijgt hij het nooit meer terug".
„Ik voel me in een vliegtuig rusti
ger dan op de weg", zegt hij uit Ja*
renlange ervaring. „Als elke nieuwe
auto precies zo sou worden onder
houden als een vliegtuig, zou hij
een mensen leven mee gaan. Zo
streng zijn de voorschriften en de
controle van de overheid. Wilt u
het nog sterker: elke zichzelf res
pecterende maatschappij gaat nog
boven die bepalingen uit. En dat
alles voor de veiligheid!"
Het is allemaal waar. Maar het
neemt niet weg. dat Je eerst zelf
een keer moet hebben meegemaakt
om te kunnen zeggen: angst voor
vliegen is gewoon flauwekul. Is dat
er de reden van dat nooit een
boekje met de titel „Vliegen zonder
vrees" is uitgegven?
ebt u ooit eens een meerval gevangen? Waarschijnlijk
ook de meest doorgewinterde sportvisser deze vraag
neen moeten beantwoorden. Want de kans dat u ooit
en visdag oog in oog kwam te staan met een meerval
l bijzonder klein. Zo klein dat in sommige visboeken
rdt beweerd, dat de meerval in ons land is uitgestorven.
is echter niet juist. Meerval leeft nog steeds in ons vis-
•er, ook al is dat dan op zeer bescheiden schaal.
ingenomen wordt dat langs de
b van de Westeinderplassen, het
tösemermeer en de Ring-
t nog enkele exemplaren rond-
imen. Ook in Noordwest-O ver ij s-
>p de Beulaker- en Belterweide
>r beroepsvissers al eens
vallen gesignaleerd. Er is
een derde plaats waar meerval
zwemt .Dat is in de kweekvijver
de O VB (Organisatie ter Verbe-
g van de Binnenvisserij) in Oos-
Flevoland.
die laatste plaats zijn ze echter
van nature aanwezig
kunstmatig uitgezet na te
geïmporteerd uit Hongarije. Bij
•VB wilde men namelijk onder
en in hoeverre de meerval straks
in ons viswater kan worden uit-
De eerste proefvisserlj vond,
Jaar plaats en de resultaten,
m werkelijk verrassend.
meerval bleek een geweldige
it te kunnen ontplooien en on
bepaalde omstandigheden goed
baar te zijn. De OVB kreeg ech-
laarna een flinke tegenvaller te
erken. De meerval bleek zich na-
k bijzonder slecht voort te
ten en daarom is het bijzonder
elachtig of ons Nederlandse vis-
ooit weer eens een behoorlijke
valstand zal bevatten.
Mocht het experiment mislukken,
dan is dat in twee opzichten Jammer.
Aan de ene kant is gebleken dat de
meerval een bijzondere sportvis is die
wil vechten tot de laatste adem en
aan de andere kant zou de meer
val prachtig de openvallende plaats
bij de roofvissen kunnen innemen.
Immers de snoekstand in ons land
loopt sterk achteruit en aangezien
ook de meerval een roofvis, is zou
hij de zwakke en zieke broeders in
de witvisstand kunnen consu
meren.
Voor de sportvisser die toch eens
willen kennismaken met de meer
val zit er nu niets anders op dan
naar het buitenland te gaan. In Oost-
Europa komt deze vis vooral voor op
grote meren en langzaam stromende
gedeelten van brede rivieren. Voor,
wie iets dichter bij huis wil blijven
is de rivier de „Regen" een plekje in
Duitsland waar nog flinke meerval,
is te vangen.
De man die u daar alles over kan
vertellen is de Wassenaarse docent A.
V. Jurdzin, die zich helemaal heeft
gespecialiseerd op de vangst van
meerval en jaarlijks een of meer
malen naar de Duitse rivier gaat op
zoek naar de meerval. Dat het hem
meer dan eens gelukt is wordt dui
delijk wie zijn woning aan de Middel
weg betreedt.
Daar hangt recht tegenover de voor
deur een imposante kop van
een meerval, een vis die eens twee
enveertig pond pure kracht in de
strijd heeft geworpen om te ontko
men aan de heer Jurdzin.
Geweldige kracht
Uit een gesprek met de heer Jurd
zin wordt al direct duidelijk, dat Je
als meervalvisser niet direct voor 'n
kleintje vervaard moet zijn. Temid
den van zijn trotse overwinnings
trofeeën angstaanjagende kop
pen van meervallen, die ook op an
dere plaatsen in het huis hangen
vertelt hij dat de meerval over zo'n
geweldige kracht beschikt, dat er,
vaak niets anders op zit dan met
hengel en al de rivier in te springen
en je door de meei'val te laten
voorttrekken totdat hij ten
slotte vermoeid wordt.
Een dergelijk vistechniek wordt be
vestigd door zijn vrouw die terloops
vermeldt dat haar man vorig Jaar,
schrammen aan beide benen opliep,
alvorens een zware meerval kon wor
den geland. En dan te bedenken, dat
het eigenlijk louter toeval was dat
de heer Jurdzin in contact kwam
met de meerval. Zijn vakantie door
brengend in een pension aan de Re
gen gooide hij 's avonds voor zijn
plezier een hengeltje uit om een
snoekje of een barbeel te vangen.
Tot zijn grote verbazing kreeg hij
echter te doen met een twintig pond
zware meerval. De tomeloze kracht,
van het beest fascineerde hem zo,
dat hij zich ging specialiseren op
de vangst van de meerval. Zijn vis-
ui trusting werd volledig aange
past aan de eisen die een meerval-
vangst stelt. En dat is niet gering.
beredken dan is het afgelopen. Zelfs
de dikste nylondraad trekt de meer
val in de kortst mogelijke tijd ka-
I pot. Een goed onderzoek van het
i viswater is om een andere reden ook
belangrijk.
Meerval heeft volgens de heer
Jurdzin de gewoonte om naar voed
sel te zoeken volgens een nauwkeu
rig traject. De vis zwemt zig-zag
van de ene oever naar de andere
volgens een nauwkeurig schema zo
dat het gemakkelijk te voorspellen is
waar de vis straks zal langszwem-
men.
Omdat de vis de gewoonte heeft,
ADVERTENTIE
DE GOEDE VANGST
Morsstraat 47 - Leiden - Tel. 31751
Het succes bleef niet lang uit: de
afgelopen drie jaar ving hij
vijf meervallen met een gewicht van
bijna tweehonderd pond.
Sportivissers die het ook eens wil
len proberen raadt hij aan in de
eeste plaats het viswater bijzonder
goed te verkennen. De meerval zoekt
over het algemeen de diepe plekken
van een rivier op. Om de kansen zo
groot mogelijk te maken moet
nauwkeurig ieder obstakel in het wa
ter in het geheugen gegrifd worden
Is de meerval eenmaal gehaakt,
dan moeten die plekken gemeden
worden. Ziet de vis eenmaal kans
een boomstronk of iets dergelijks te
om met de bek langs de bodem schu
rend naar voedsel te zoeken kan men
de meerval vaak ontdekken door de
lichte werveling in het water, die
zijn staart veroorzaakt. Een volwas
sen meerval beschikt over 'n „Jacht
gebied" van ongeveer 400 bij 400
meter.
Bundeltje wormen
Meervalexpert Jurdzin gebruikt
als aas in de meeste gevallen een
bundeltje wormen, een soort peur
maar dan voorzien van een flinke
haak. Dat meervallen ook niet terug
deinzen voor een flinke aasvis bleek
toen de heer Jurdzin de maaginhoud
van een van de meervallen inspec
teerde. Hij trof daarin een graat
aan van een vis die zeker vijfender
tig centimeter moet zijn geweest.
Zelf ving de heer Jurdzin een meer
val met een aasvis van zeker een
pond. Ander aas dat wordt gebruikt
bij de meervalvangst: zoetwa
terkreeften, kikkers, kippedarmen en
strepelingen. Soms wanneer de
meerval bijzonder eetlustig is, kan
hij ook gevangen worden aan da
Heintz-lepel.
De heer Jurdzin ving alle meerval
len tussen tien uur 's ochtends en
drie uur 's middags op vrije warme
dagen. Volgens hem liggen de beste
kansen in Juli en augustus, wanneer
de meerval bezig is 'n nieuwe soek-
laag te vormen voor de komende
winterslaap.
Het bijzondere van de meerval is,
dat de vis niet schuw is, omdat hij
geen natuurlijke vijanden heeft. Zo
wordt de meerval in Hongarije ge
lokt door het slaan met planken op
het water. De vis is nieuwsgierig
en komt op het vreemde geluid af.
De grootste meerval werd tot nu toe
gevangen in de Dnjepr. Het beest
had een lengte van vijf meter en
woog niet minder dan 306 kilo.
ADVERTENTIE
DE ENIGE SPECIAALZAAK
voor al uw
HENGELSPORTARTIKELEN
De heer Jurdzin met een van de meervallen die hij in Duitsland
