Het zuinige beleid van kabinet-
Biesheuvel is geen verrassing
8
Drs. Muller terug op Dennendal
PONTIAC
Informatiestukken
openbaar maken
DAGEN
MONTFERLAND
Portugezen
eerst naar
huis- dan
weer terug
Excellentie vind
ik een naar woord
Interimbestuur heft schorsing op
WOENSDAG 7 JULI 1OT1
LEIDSCH DAGBLAD
De regering-Biesheuvel gaat de overheidsuitgaven voor
het volgend jaar met negenhonderdmiljoen gulden beper
ken. De regeringsverklaring komt pas over een maand,
maar over de omvang van deze financiële besnoeiing hoeft
geen onzekerheid te bestaan. Het staat glashelder in het
regeerakkoord waarop de vijf partijen (KVP-ARP-CHU-
WD-DS 70) elkaar op 18 juni hebben gevonden.
Professor Plet Steenkamp had er
als kabinets-informateur zo'n vijf
weken voor nodig om bezuinigings
kampioenen DS'70 en WD te ver
zoenen met de gematigd progressie
ve confessionele partijen. Dat op
zich zelf al biedt voldoende garantie
dat de nieuwe regeringspartners
niet lichtvaardig met de bereikte
overeenstemming zullen omspringen.
De gedetaillerde uitwerking van
de plannen voor het eerste jaar van
het nieuwe kabinet zou in alle rust
hebben kunnen verlopen, ware het
niet dat er enkele dagen geleden
eeen rapport uitlekte. Het was opge
steld door ambtenaren van het de
partement van Financiën, al voor de
verkiezingen. De vertrekkende mi
nister Witteveen was er voor ver
antwoordelijk. Er is zelfs in de mi
nisterraad over gesproken.
Mogelijkheden
Het ambtelijk stuk gaf mogelijk
heden aan voor bezuiniging: 688
miljoen gulden in 1972, 733 miljoen
in het jaar daarna, 885 miljoen
voor 1974 en liefst een miljard in
het laatste jaar van het nieuwe ka
binet. Witteveen is er daarbij ge
makshalve vanuit gegaan dat het
nieuwe kabinet net als dat van De
Jong de volle vier jaar zal volmaken.
De cijfers hebben nogal wat op
schudding veroorzaakt. Den Uyl is
er als een goed oppositieleider met
een op ingesprongen: „De geheime
nota van minister Witteveen bewijst
eens temeer dat door kabinet en re
geringspartijen op een buitengewoon
onfrisse manier is gesjoemeld met
zeer vitale gegevens." En een aantal
Kamerleden uit regerings-bevriende
fracties zegt „geschokt" te zijn over
deeze verregaande bezuinigingsvoor
stellen, waarvan zij niet op de
hoogte waren gebracht.
Vreemd eigenlijk, al die veront
waardiging. Begrijpelijk in deze tijd
van openbaarheid is dat elk niet-
gepubliceerd stuk bij voorbaat ver
dacht is. Minder begrijpelijk is de
opwinding over de inhoud van het
bezuinigingsplan van Witteveen.
Immers, een regering die op aftre
den staat kan plannen ontwikkelen
to veel als zij wil, zij hoeft ze toch
niet uit te voeren en heeft dus ge
makkelijk praten.
Uitgeregeerd
van het werkstuk van Nelissen.
Maar de mogelijkheden die daarin
staan opgesomd zijn niet verheven
tot regeringsprogram voor vier Jaar.
In het regeerakkoord spreken de
partners zich uit over de financiële
maatregelen voor 1972, de rest is
voor later. Wie dan regeert, dan
zorgt.
De oppositie wrijft Biel euvel en
zijn confessionele partners nu al
onder de neus dat zij in hun ver
kiezingscampagnes 'niet wat meer
rekening hebben gehouden met de
mogelijkheid van bezuinigingen. Zij
kenden toch de inhoud van het ge
heime rapport van financiën? Aan
dat laatste hoeft niet getwijfeld
worden.
Maar de stelling dat Biesheuvel
zou hebben gedaan of zijn neus
bloedt is onwaar. Hij ging met een
veeleisend programma op stap.
Naarmate de verkiezingscampagnes
vorderde heeft hij er op gewezen:
„Dit is ons program, maar wij zul
len er rekening mee moeen houden
dat de omstandigheden zich kunnen
wijzigen en da wij een aanal
onze wensen zullen moeen maigen."
ADVERTENTIE
PONT1AC PONTIAC PONTIAC
fijn om te dragen
voor jaren en jaren~.
gaarne toont. Loop eens bij hem bin
Achtergrond
Dat is precies wat nu gebeurt.
Dat is ook de achtergrond voor de
beperkingen die het regeringsak
koord kenmerken. In 1972 bezuini
gen, en daarna.hopelijk is het
dan niet of in mindere mate nodig.
Nelissen heeft verdere besnoeiings
wegen aangewezen, maar als de fi-
nancièel-economische omstandighe
den opklaren zullen we ze in de
volgende begrotingen niet terugvin
den. Of Drees (en DS'70) en Geert-
sema (en de VVD» aan een uitga
venverhoging willen meewerken zo
dra de situatie gunstiger wordt, is
een kwestie die dan pas aan di
orde komt.
De bereidheid van de confessione
le partijen om op dit moment water
in de wijn te doen, maakt het he
laas onmogelijk om een andere
vraag beantwoord te krijgen. Zou
Den Uyl kans hebben gezien om
het programma van het nu ontbon
den schaduwkabinet onverkort uit
te voeren? Klare wijn bottelen is in
de politiek nog wat anders dan kla
re wijn schenken.
PvdA-leider Den Uyl:
DEN HAAG (ANP) PvdA-fra
tieleider Den Uyl heeft minister-pre
sident Biesheuvel gevraagd om voor
het debat over de regeringsverkla
ring de zakelijke inhoud van de be
zuinigingsvoorstellen Witteveen van
maart en het verslag van de werk-
groep-Nelissen aan de Tweede Kamer
te doen toekomen.
Drs. Den Uyl zegt dat het vermoe
den bestaat gegrond blijkt, dat het
verslag van de werkgroep-Nelissen
(opgesteld tijdens het overleg over
de vorming van de nieuwe regering)
in belangrijke mate overeenstemt
met de voorstellen die ex-minister
Witteveen al in maart aan zijn col
lega's heeft gedaan, de zgn. streef-
cijfernota.
„Wil de minister-president zijn
oordeel geven over de houding van
de leden van het afgetreden kabinet-
De Jong, die reeds in maart de be
zuinigingsvoorstellen van de heer
Witteveen kenden, daarover zwegen
Maar nog belangrijker is: de gis
teren van hun verplichtingen
ontslagen ministers van het kabi
net-De Jong zijn nu uitgeregeerd.
Over de nieuwe begrotingen hebben
zij niets te zeggen. Witteveens ge
heime nota bevatte suggesties om
trent bezuinigingen. Het zou te veelTr\r\ Tl
eer zijn ideetjes voor de volgende VOO 11
beegroting als voorstellen te bestem- 1 J-/ t w wa*.
pelen.
Misschien had het stuk van Fi
nanciën zin gehad als er geen ver
kiezingen waren geweest. Want op
28 april veranderden de krachtsver-
houdiongen in de Nederlandse politiek
zodanig, dat de partyen van het ka
binet-De Jong niet verder zouden
kunnen regeren zonder de bezuini
gingspartij van Drees junior. Als
men tenminste op een meerderheid
in het parlement zou willen reke-
de verkiezingen, en nu optreden
als lid van een kabinet, gevormd op
basis van dezelfde bezuinigingsvoor
stellen met slechts zeer beperkte mo
gelijkheden tot verschuivingen", zo
vraagt de fractieleider van de PvdA
in de Tweede Kamer.
Het niet openbaar maken van de
stukken zou, zo zegt drs. Den Uyl
verder, in strijd zijn met een aanbe
veling van de minister-president, als
voorzitter van de commissie-Biesheu
vel. In het rapport van deze com
missie staat o.m. „voor de formatie
van belang zijnde stukken, die onder
verantwoordelijkheid van het kabinet
zijn opgesteld, worden door dit ka
binet openbaar gemaakt, zodra ze
gereed zyn".
Drs. Den Uyl zegt dat als de
streefcijfernoha en het rapport-Ne-
lissen in belangrijke mate overeen
stemmen, daarmee wordt aangetoond,
dat de basis voor het regeerakkoord
tussen de regeringspartijen in feite
is gelegd door de bezuinigingsvoor
stellen van oud-minister Witteveen.
In de Drentse hoofdstad, As
sen is gisteren de zesde Drentse
rijwielvierdaagse van start ge
gaan. De deelneemsters op de
foto wilden behalve fietsen toch
ook nog wel even van het zon
netje genieten.
Het snoeimes werd nog gescherpt
door diverse rapporten onder
meer van de Nederlandsche Bank
dat een sober beleid geboden
was. Kabinetsinformateur Steen
kamp zette een commissie onder
leiding van de KVP-minister van
economische zaken Nelissen aan het
werk om met bezuinigingsvoorstellen
te komen. Nelissens rapport is nog
niet aan de openbaarheid prijs ge
geven. Voor het eerste jaar geeft
hij in de lijn van Steenkamp een
bezuiniging aan van negenhonderd
miljoen gulden. Ruim tweehonderd
miljoen méér dan in de nota van
Witteveens ambtenaren is gesugge
reerd. Wat heeft de nieuwe minister
van Financiën in petto voor de drie
Jaren daarna? Aangenomen wordt
dat hij zich ook daarvoor heeft ge
baseerd op de nota van Witteveen.
Publikatie
SORTEERDER
DIE BRIEF
OPENDE
ARNHEM De Arnhemse politie
rechter heeft gisteren de 45-jarige
PTT-beambte J. T. uit Arnhem ver
oordeeld tot tweehonderd gulden
boete en een voorwaardelijke gevan
genisstraf van een maand.
De man was sorteerder op een
postkantoor in Arnhem en maakte in
die functie een brief, gericht aan een
vrouw die hij kende, open omdat hij
dacht dat er sexliteratuur in zat. Dat
was niet zo en samen met enkele
dienstorders ogoide hij de brief weg.
Op één van de dienstorders stond
echter T.'s naam, waarna het voor de
postale recherche kinderspel was de
sorteerder aan te houden.
De politierechter hield bij het von
nis rekening met de blanco straflijst
van de sorteerder en besloot een ge
heel voorwaardelijke straf op te leg
gen, omdat de man dan waarschijn
lijk bij de PTT kan blijven werken.
In een andere functie dan wel.
ADVERTENTIE
Volledig verzorgde vakanties incl. excursies,
reisleiding etc.
De alles-inbegrepen-prijs geldt
van elk station in Nederland.
Voor boekingen kunt u ons even bellen onder nr.
030-19441, dagelijks - ook op zaterdag en zondag - van
9.00 tot 22.00 uur. Tevens kunt u boeken
aan alle stations of bij uw reisbureau,
waar ook de brochure „Meerdaagse NS-
vakantiereizen 1971" verkrijgbaar is.
ROTTERDAM Al een week
worden nu achttien illegaal in ons
land verblijvende Portugese werk
nemers van Vcrolme vastgehouden
op het Rotterdamse hoofdbu
reau van politie. Niemand weet wan
neer zij vrijkomen: de politie niet,
de ministeries van Sociale Zaken en
Volksgezondheid en van Justitie niet
Verolme niet en de Stichting Hulp
aan Buitenlandse Werknemers niet.
Gisteren nam minister Polak van
Justitie afscheid. Hij laat het pro
bleem van de illegaal hier verblij
vende buitenlanders over aan zijn
opvolger, minister Van Agt.
De afdeling buitenlandse arbeids
marktzaken van het ministerie
van Sociale Zaken heeft de minister
van Justitie gisteren geadviseerd
de achttien Portugezen per vliegtuig
terug te sturen naar Portugal, zo
dat zij zich daar kunnen melden bij
het Nederlandse wervingsbureau.
Verolme moet dan zorgen voor
achttien op naam geplaatste aan
vragen voor buitenlandse werkne
mers, waarna de achttien met voor
rang via het wervingsbureau naar
Nederland komen, voorzien van
jaarcontracten en verblijfsvergun
ningen. Verolme dient in dit geval
voor „passende huisvestiging" te
zorgen. Deze procedure zou moeten
gelden voor alle „illegalen".
Volgens het hoofd van de afde
ling buitenlandse arbeidsmarkt
zaken, de heer A. Vesseur, is het zeer
waarschijnlijk, dat de justitie dit
advies opvolgt. Ook de werkgeversor
ganisaties zijn van dit voorstel op de
hoogte gebracht. Aan hen is nu het
initiatief.
Premier Biesheuvel:
(Van onze politieke redactie)
DEN HAAG „Excellentie vindt ik een naar woord. Het
zou mij wat waard zijn als we een oplossing vinden om dat
af te schaffen. Maar het schijnt een gecompliceerde aange
legenheid, die titelatuur". Premier Biesheuvel zei dit gisteren
toen hij terugblikte op de kabinetsformatie. „Mijn streven is
om als gewone mensen op gewone wijze ons werk te doen.
Minister betekent dienaar, dat vind ik een mooi woord".
Biesheuvel zei dat hy by deze ka
binetsformatie anders te werk was
gegaan dan vier Jaar geleden, toen
zijn poging mislukte. „Ik hield toen
een dagboek bij. Ik heb geleerd dat
je ook wel eens wat hoort dat je moet
vergeten. En Je moet teleurstellingen
kunnen incasseren. De vorige keer
ben ik zelf kabinetten gaan zitten
maken. Nu heb ik andersom gewefkt.
Het was een stukje teamwork, een
samenspel met de vijf fractievoor
zitters".
Teleurstelling
De premier zei in het eerste week
eind van zijn formatie de meeste pro
blemen te hebben gehad. Zijn
grootste teleurstelling noemde hij
het bedanken van professor Oordt
voor een ministerspost. Op de voor
laatste dag draaide alles om de ze
tel voor Economische Zaken. Toen
daar vorige week woensdag een oplos
sing voor kwam in de persoon van
professor Langman konden de laat
ste problemen worden opgelost.
Voor de portefeuilles van Onder
wijs, Volkshuisvesting en Verkeer en
Waterstaat heeft Biesheuvel zelf de
knopen doorgehakt (zelf spreekt hij
van „hele kleine knoopjes"). Dat
staatssecretaris Van Veen (Binnen
landse Zaken) op de zetel voor on
derwijs terecht kon komen is volgens
Biesheuvel naar het voorbeeld van
het Engelse systeem. Niet alle posten
moeten door superdeskundigen wor
den bezet. Voor hem is voldoende dat
Van Veen als staatssecretaris „een
uitstekende staat van dienst" heeft
opgebouwd.
Voorkeur
De nieuwe minister-president be
kende dat hij, afgaande op zijn per
soonlijke voorkeur liever minister van
Buitenlandse Zaken was geworden.
„Ik ben niet de aangewezen minis
ter-president in Nederland. Ik ben
maar van 'n kleine party, niet meer
dan een half miljoen mensen heb
ben op Biesheuvel gestemd. Het past
niet in mij om naar een sterke po
sitie te streven voor de persoon van
de minister -president. En een sterke
man past niet bij ons volk. In ons
land is een kabinet een coalitieteam.
Dat ik deze functie heb kunnen krij
gen verklaar ik uit de samenwerking
van de drie confessionele partijen en
door het grote vertrouwen dat ik te
genkwam bij DS '70 en bij de
VVD".
Kamerlid vraagt
om initiatieven
voor blinden
DEN HAAG (ANP) Het tweede
kamerlid Voogd (PvdA) heeft de mi
nisters van CRM en van So
ciale Zaken gevraagd initiatieven,
voor een laboratorium ten behoeve
van blinden en voor een leesmachi
ne te steunen.
De communicatiemogelijkheden
voor blinden zullen door laborato
riumonderzoek en de leesma
chine sterk verbeterd worden, zegt
de heer Voogd. Hij stelt de vragen
naar aanleiding van de resultaten
van een studie-reis naar de Verenig
de Staten van de directeur van de
Nederlandse Blinden Bibliotheek.
Naakte "tripper"
gearresteerd
AMSTERDAM (ANP) Op een
kleine poncho na spiernaakt, zonder
een cent op zak en met ernstig be
bloede handen is gisterochtend in
Amsterdam een 18-jarige Fran
se jongeman gearresteerd, die drie
pakjes sigaretten had gestolen uit een
automaat, waarvan hij het glas had
ingeslagen. Op de Ceintuurbaan
klampte hij een voorbijganger aan
en besmeurde deze daardoor met
bloed. Hij verzette zich hevig bij zijn
overbrenging naar het politiebureau.
Toen hij ontnuchterd was, kon hij
zich niets meer van het gebeurde
herinneren. Vermoedelijk heeft hij
lsd of een ander middel gebruikt. Hij
is overgedragen aan de vreemdelin
genpolitie in de hoofdstad.
Jurist in vakblad:
Geluidshinder
vliegtuigen
onrechtmatige
daad
DEN HAAG "Iedereen die door
vliegtuiglawaai in zyn gezondheid
wordt geschaad, kan de overheid, de
luchtvaartmaatschappijen ea de
luchthavens dagvaarden wegens een
onrechtmatige daad".
Dat zegt de Amsterdamse advocaat
mr. S. J. Timm'enga in een artikel
in het Nederlands Juristenblad.
"Zoland deze drie geen eind maken
aan de onrechtmatige toestand voor
de betrokken individuele burger kan
iedereen die aantoonbare schade on
dervindt van geluidshinder eisen, dat
hy hulp krygt bij het opheffen van
die onrechtmatige toestand. Boven
dien kan hy schadevergoeding eisen",
aldus mr. Timmenga in het artikel.
De voorzitter van de Stichting te
gen Geluidshinder van Vliegtuigen,
A. H. Bohlmeyer, in een reactie op
het artikel: "Dat betekent overigens
niet dat er een stroom van dagvaar-
digingen zal loskomen. Dat is voor
de individuele burger te duur. Derge-
ïyke processen worden meestal tot de
hoogste instantie toe uitgevochten en
dat kost minstens tienduizend glu-
den".
UTRECHT De psycholoog drs. Carel Muller is vandaag
weer aan het werk gegaan, als directeur van de zwakzinnigen
afdeling Dennendal van de Willem Arntszhoeve in Den Dolder.
Hij werd op 11 juni geschorst door het inmiddels afgetreden
college van regenten van de WA-stichting. Dit "oude" be
stuur kwam tot dit besluit op grond van het rapport van de
commissie-Speyer die in opdracht van staatssecretaris Krui-
singa een onderzoek had ingesteld op de hoeve.
Het interimbestuur van de stich
ting, bestaande uit dr. G. J. M. Veld
kamp," oud-minister van Sociale Za-
keen en Volksgezondheid, de heer J.
A. Middelhuis, oud-voorzitter van het
NKV en de heer P. L. Hessing, oud
fractievoorzitter (PvdA) in de ge
meenteraad van Utrecht, is maan
dagochtend met zijn werk begonnen.
Zijn eerste daad was, de door het
college van regenten ingestelde ad
viescommissie te vragen, met haar
werkzaamheden voort te gaan en
haar advies met betrekking tot de
meest urgente punten dinsdagmor
gen al uit te brengen. Dinsdagmid
dag besloot het interim-bestuur al, de
buitendienststelling van drs. Muller
ongedaan te maken.
Dr. Veldkamp verklaarde gisteren,
dat er op de Willem Arntszhoeve drie
soorten problemen zijn: moeilijkhe
den in de intermenselijke verhoudin
gen, problemen met betrekkingen tot
de organisatie van het werk (zowel
wat betreft de structuur als de bezet
ting van de verschillende functies) en
de moeilijkheden die worden veroor
zaakt doordat reglementen, voor
schriften, instructies en taakom
schrijvingen onvoldoende zijn vast
gelegd.
Voor de oplossing van de proble
men in de intermenselijke sfeer, is
deskundige agogische begeleiding no
dig. Het interimbestuur heeft daarop
al contact opgenomen met een ago
gisch bureau dat zal worden inge
schakeld voor alle afdelingen van
de W.A.-hoeve en dat in Je eerste
plaats aandacht zal schenken aan de
situatie op Dennendal.
Dr. Veldkamp zei, dat het interim
bestuur uit „volkomen buitenstaan
ders" bestaat. Bij confrontatie met de
problemen op de hoeve werd het
driemanschap er door gefrappeerd,
dat de WA-hoeve evenals vele ande
re oude instellingen in Nederland qua
structuur niet is meegegroeid met
de eisen die de maatschappij stelt.
Eigenlijk, aldus dr. Veldkamp, is een
dergelyke instelling te vergelijken met
een bedrijf. Maar in het bedrijfsle
ven benoemt men vakkundige direc
teuren en commissarissen die ieder
een eigen verantwoordelykheld te
dragen hebben. „Men vraagt daar
ook niet aan een paar mensen of ze
in hun vrije tijd eens willen verga
deren".
In veel instellingen ontbreekt een
dergelijk bedrijfsmatige aanpak ech
ter volkomen. Het zou interessant
zijn, alsdus dr. Veldkamp, als we
van de WA-stichting een voorbeeld
van een goede organisatie zouden
kunnen maken. Het probleem is ech
ter, dat organisaties-deskundigen
over het algemeen weigeren, advie
zen uit te brengen over instellingen
en bedrijven waar conflicten zijn.
Vandaar, dat eerst de conflicten
moeten worden opgelost met hulp
van pedagogen.