pokter De Jager doet
ie
as
witte
uit
Wat na laatste m
Onderzoek naar oorzaak
aangeboren afwijkingen
Beroving
liep
letterlijk
dood
in Leids
hofje
DUREX
RIJNKLIEVERS
Vierenveertig jaar huisarts in Leiden
Jl
ENSDAG 23 JUNI 1971
LEIDSCH DAGBLAD
lata 1
kval I
sroi F
°ra( EIDEN „Ik stop ermee voordat ze zeggen, dat het zielig
ijkcj ij mij weS te gaan, maar dat ze liever een jongere huisarts
;eltn den hebben", zegt dokter G. A. de Jager bij het naderen
L5 zijn afscheid. Aan het woord is een vitale man, die je zijn
dl ^j n*et aanziet(,Jk ben een kind van het jaar nul") en
!ter niet vermoeid is van een 44-jarige huisartsenpraktijk in
et den. „Ik blijf er nog wel wat keuringen bijdoen, maar de
ven elijkse zorg van de praktijk raak ik kwijt. Het 24 uur be-
kbaar zijn gaat over en dat zal rust geven",
t hlrust komt met ingang van 1 Camps en het Gortestraats. Het
Dan gaat zijn opvolger werken
vanuit het huis aan de Burg
..top|snlaan, dat dokter De Jager be
toen je daar nog aan de rand
ex! de stad woonde. Die opvolger is
F. F. W. Kehrer, die een vijf-
arlge huisartsenpraktijk
vo [huizen neerlegt om in Lei
gaan werken. Dokter De Ja-
he ieeft alle vertrouwen in zijn op-
r en daar is hij blij mee. Hij
de laatste jaren zijn praktijk
st verkleind, maar er is
are :e patiëntenkring overgebleven,
N !e scheidende huisarts graag in
ai handen overgeeft. Die patiën
ten hem overigens niet met
ille trom vertrekken. Ze bieden
vrijdag 2 Juli van half vijf
Wiejiialf zeven een receptie aan in
Huy's.
iU!
is Melkert
.afgebeten" Leids hoor je niet veel
meer (zo van: ,,'k Hep pijn in m'n
rugt", ja met een t erachter), hef
„zangerige" is nog wel gebleven.
Dokter De Jager, geboren Amster
dammer, is Leidenaar geworden en hi)
is de inwoners van zijn stad gaan
waarderen. Hij kwam er bij toeval,
toen hij in 1927 een kleine zieken
fondspraktijk overnam van dokter A.
K. Horst. „Dat was in de jaren", dat
veel huisartsen nog fietsten en som
migen zelfs liepen. Als een patiënt
ver weg woonde, nam zo'n lopende
collega dan de tram. Ikzelf ben ook
fietsend begonnen en in de binnen
stad is de fiets nog het beste ver
voermiddel. Maar de praktijk is te
uitgebreid geworden. Vroeger had de
auto het voordeel, dat je onderweg
van de ene naar de andere visite wat
kon nadenken. Dat moet je nu niet
meer doen
Toenh ij in Leiden begon, had de
Jonge arts ervaring opgedaan bij
waarneming van plattelandspraktij
ken („je werd met de tilbury gere
den") en als assistent in het sanato
rium Hellendoorn en het in de oor-
schrijven 1927. De insuline
tslajaet uitgevonden. Longontsteking
Ra ende wachten op de negende of,
dag. De jonge dokter De Jager I gebombardeerde Coosinge -
sIs hij op zondagavond terug- f*enhuia in Rotterdam. Hij stu-
e van het ouderlijk hula in deerdet 'f Amsterdam hij
vierentwintig was.
nda um (zijn vader was hoofd van
school) en op de fiets van het
Brn naar zijn kamer op de Oude
reed, dronken mannen
iesl eg- ,.En ook vrouwen. Dat zie je
niet meer'
ten
rouw-juffrouw-mevrouw
Armoede
Vierenveertig Jaar lief en leed van
duizenden Leidenaars. Armoede ook,
vooral in de Jaren van de crisis. Dr.
De Jager herinnert zich een frap
pant voorval. „Er kwam een man op
het spreekuur, die met afgewend
hoofd een briefje gaf, waarop de
vraag of ik een afgedragen pak voor
hem had. „Een ander beeld van ar-
Tijdens zijn vlucht rende de over
valler een doodlopend hofje in. zodat
hij spoedig kon worden gearresteerd.
Volgens verdachte had hij geld no
dig, omdat zijn meisje een baby ver
wachtte, doch de officier van justitie
constateerde, dat verdachte in Delft
maar al te kwaad bekend staat bij
de politie en hij in eens ociëteit te
Delft ook eerder twee jassen had
gestolen.
Er is veel veranderd in de 44 jaar. i Dokter De Jaaer I De eiS luidde ee.n f^afr CI!
niet alleen de zieke—neven DokUr Vto Holvast) ^k van
Dokter De Jager herinnert zich ae trek van voorarrest,
prijzen uit zijn eerste jaren: f 2.50 Als Je jong in een grote praktijk De rechtbank heeft verdachte ver-
LEIDEN „Het Jaarverslag ls
zo summier, dat Je zou zeggen: ze
hebben van alles te verbergen. Er
staan wel erg weinig gegevens in
vermeld". Aldus één der aandeel
houders gisteren tijdens de Jaarlijk
se aandeelhoudersvergadering van
de N.V. Koninklijke Nederlandse
fabriek van wollen dekens v. h. J. C.
Zaalberg en Zoon aan de Leidse He
rengracht.
Commissaris dr. J. C. M. van Rhee
wees erop, dat men de zaak niet
moet overdrijven. Zaalberg is net
uit de sloot gekrabbeld, waar 't be
drijf in lag, en zodoende kan men
op het ogenblik niet veel „stille re
serves" verwachten.
Voorzitter mr. J. Keuning schetste
de geschiedenis van 't bedrijf. Zaal
berg is door een diepe crisis gegaan
De verkoop van zuiver wollen dekens
ls de laatste jaren sterk gedaald
(mede door de opkomst van de cen
trale verwarming). De concurrentie
van andere, vooral synthetische de
kens was zeer sterk. Pas het vorige
Jaar zag het bedrijf de omzet weer
belangrijk stijgen. En nu is er dan
eindelijk weer gelegenheid tot het
vormen van reserves, en de raad
van commissarissen voelt zich daar
wel prettig bij, aldus de heer Keu
ning.
Er waren wel wat punten uit het
jaarverslag, waarover tijdens de
j aandeelhouders-vergadering ophel-
LEIDEN Een 19-Jarige veiling
arbeider uit Delft was een keer door
het bureau arbeidsbemiddeling in
Delft aan werk geholpen. Daardoor
was hij bekend met het feit, dat er
ln Leiden aan de Doezastraat ook
een filiaalvan dat bureau is. Toen de
veilingarbeider in financiële moei
lijkheden zat, kwam hij op de ge
dachte in laatstgenoemd bureau een
overval te plegen. „„««v.
Dat deed hij in de ochtend van 5 1 dering werd gevraagd. „Volgend
maart. Hij had zich in het bezit ge-1 jaar zult u met 'n gedetailleerder
steld van een luchtdrukpistool, verslag moeten komen," aldus één
waarmee hij het personeel van dat der aandeelhouders. „Want ik mis
kantoor bedreigde onder de uitroep: }^jer bijvoorbeeld een opgave van de
"poen. poen!". j 0mzet, 't aantal personeelsleden en
De kassier schoof hem een koffer- de hoogte van de loonkosten". De
tje waarin f 1600 toe, waarmee de nieuwe Wet op de Jaarrekening zal
jongeman vandoor ging, evenwel daar verandering in brengen,
achtervolgd door het kantoorperso- Voorzitter mr. Keuning wees er-
neel- op. dat het bestuur er geen behoefte
Niet alleen dat hij in het kantoor aan heeft in het jaarverslag te vee)
een tas had achtergelaten, maar bul- c^fers te geven, waardoor Zaalberg
ten gekomen liep hij bijna in de ar- voor de concurrenten 'n open boek
men van een hoofdinspecteur en Zijn „Volgend Jaar zult u toch
hoofdagent van de Leidse politie. j me^ de cijfers moeten komen."
procent). Aan de beurt om af te tre
den was commissaris H. M. Burg
hard, die zich herkiesbaar stelde.
Hij werd bij acclamatie herkozen.
per dag en in het Academisch zie
kenhuis f 1,90 en dan inclusief alles.
Eén ding is gebleven: dokter De Ja
ger is zijn witte jas trouw gebleven.
„Ik weet wel, dat de kritische artsen
daar bezwaar tegen hebben, maar ik
heb het altijd gezien als een hygië
nische kleding, een soort bedrijfskle
ding kun Je zeggen. De patiënt kan
meteen zien, dat de dokter hem
schoon tegemoet treedt".
De scheidende arts is zijn patiënten
niet alleen schoon tegemoet getre-
stapt, zal het wel moeilijker zijn", i oordeeld tot acht maanden gevange-
relativeert hij een hem toegekende I nisstraf met aftrek van het voorar-
goede eigenschap. j rest.
antwoordde de aandeelhouder.
In ieder geval werd gedurende de
vergadering wel duidelijk, dat de
balans van het bedrijf gezond is. De
activa zijn „voorzichtig" geboekt, d.
w.z. dat de werkelijke waarde hoger
ligt.
Ook voor dit jaar zijn het bestuur
en directeur H. I. J. Schrandt vol
optimisme. Gedurende de eerste
maanden van 1971 is de omzet al
weer verder gestegen. De belang
rijkste verkopen zullen echter
plaats vinden in de laatste vier
maanden van het Jaar.
Het dividend werd vastgesteld op
zes procent (over 1969 was het vijf
KERKNIEUWS
Ned. Herv. kerk
Aangenomen naar Zwolle A. van
Es te Den Haag, naar Eibergen
(toezegging) G. R. Bruins, te Gla-
nerbrug.
Bedankt voor Terheijden aan Ze»
A. L. Lapré, te Noordwijk.
Bedankt voor Molenaarsgraf,
Neerlangbroek en Zegveld, Jac.
Westland te Huizen.
Geref. Kerken
Beroepen te Dedemsvaart C. d«
Ruyter te Wagenborgen
Aangenomen naar Rotterdam-
Schiebroek P. C. Meijer te Oost en
West Souburg die bedankte voor
Baarn.
Bedankt voor Enter H. Lenters te
Delden.
Geref. Kerken vrijg.
Aangenomen naar Culemborg
(mede evangelisatie arbeid l'Abri)
W. G. Rietkerk te Barendrecht.
Bedankt voor Appingedam-Over-
schild en voor de Bilt-Bilthoven D.
Berghuis te Almkerk-Werkendam en
Breda.
Beroepen te Ede C. P Plooy te
Heemstede, te Oost-Flevoland G.
Mul te Deventer.
Chr. Geref. Kerken
Beroepen te Drogeham en te Go-
rinchem J. Jonkman, kandidaat te
Hilversum.
Geref. Gemeenten
Beroepen te Enkhuizen. Apeldoorn
Klaaswaal en Nieuwerkerk J. Kos
ter, kandidaat te Ierseke. te SplJ-
kenisse M. J. van Gelder, kandi
daat te Zwijndrecht.
Aangenomen naar H. I. Ambacht
J. W. Verwey, kandidaat te Den
Haag, die bedankte voor Amster
dam-Noord, Boskoop, Borsele, Hoofd
dorp, Naaldwijk, Nieuw Beijerland.
Nijkerk, Coltgensplaat, Rilland, Bath
Sprang-Kapelle en Westzaan.
Bedankt voor Benthuizen, Gronin
gen, Haarlem, en Waarde in Zeeland,
J. M. Kleppe, kandidaat te Capelle
a/d IJssel.
Baptisten gem een te
Aangenomen naar Apeldoorn. A.
A. Boeschoten, kandidaat te Bos en
Duin.
zijn in een notedop enkele
leringen in 44 jaar. Er is veel
gebeurd in een zo lange huis-
moede, dat in sommige huizen in den. Hij staat bekend als een dokter, menzaal eigenhandig diploma's
ie generaties behandelde. D ri_T 1H lt,1rt Kpst.aat: de die altijd tijd heeft voor zijn pa- uit, on de laatste officiële mulo-
LEIDEN Eind vorige week
reikte staatssecretaris Groshei
de in een Scheveningse exa-
laties en nog een verschil: „In
eerste jaren behandelde ik
iuw die en die", haar schoon
er was „juffrouw die en die"
5 i schoondochter van de laatste
"rouw die en die". Dokter De
zegt het met een Leids accent,
buü^j goed leerde kennen. „Aan-
elijk waren er drie Leidse dia-
Het Waardgrachts, het Oud
oud-Leiden nog altijd bestaat: de die altijd tijd heeft voor zijn pa-
kraan zit niet boven de gootsteen. tiënten. „Ja, dat moet je doen. Als
„Dat zit zo. Het water was bjj de het goed is, gaat het vanzelf.
ONS VOOR
LIGTVOET
huur inbegrepen en de huisbaas wil
de niet, dat de kraan maar steeds
liep
Dokter De Jager heeft de luis zien
verdwijnen. „En vroeger moest ik me
toch wel enkele malen per week uit
schudden, omdat een vlo me dwars
zat. Nu gebeurt dat nog niet één keer
per jaar". Er zijn veel herinneringen
en ze schieten de scheidende arts
fragmentarisch te binnen in een
gesprek in zijn nieuwe woning, vijf-
hoog aan de Jacob van Campenlaan
met een prachtig uitzicht over de
Voorschoterweg en het groen daar
achter. Mevrouw C. G. de Jager-
Galavazi heeft voor het eerst alleen
een woonhuis. Op de Hoge Rijndijk
'en in de Burggravenlaan was er een
praktijk bij, waarmee ze zich als af
gestudeerd arts intensief bemoeide,
wat het laboratorium- en admini
stratief werk betreft.
Zijn in een drukke praktijk de vor
deringen van de medische wetenschap
bij te houden? Dokter De Jager ge
looft van wel. Hij heeft bijscholings
cursussen e d. gevolgd en leest me
dische tijdschriften. „Mijn vrouw ver
richt een soort voorselectie", zegt
hij lachend. „Je moet weten wat er
is en zeker waar iets te vinden is".
moet alleen in de gaten houden, dat
Je tijd overhoudt om alles te doen.
Ik ben daarin gegroeid, omdat ik met
een kleine praktijk begonnen ben.
„Kennis is macht"
J. Hensing, C. J. P. van Steyn, J.
Zuidema.
Rijksdiploma 3-jarige cursus: R.
van den Berg, F. Brosius, D. C. M.
M. Fase, mej. J. J. van Heyningen.
mej. W. C. van der Mey, H. Nell,
F. J. M. Peters, J. F. van Rijn,
R. J. Schrok, C. F. Vegt, E. de Vries,
N. Weeber.
EIDEN Burgemeester Vis
gistermiddag in de koffie-
van het stadhuis een ko-
ke onderscheiding uitge-
De bronzen eremedaille,
aan de orde van Oran-
viel ten deel aan de
(60) van de Bos-
op de dag af 40
in dienst was bij de NV Ko-
"ke Gr ofsmederij. Hij begon
voorwarmer en bedient nu
trekbank, die
op maat trekt en op
e beproeft.
ie foto (Holvast) bewonde-
voor het eremetaal. Links
uit, op de laatste officiële mulo-
examendag in de Nederlandse
geschiedenis. Het mulo wordt
namelijk met ingang van het
nieuwe schooljaar overal in het
land vervangen door het mavo
LEIDEN Aan de middelbare
handelsavondschool „Kennis is
macht" in Leiden zijn geslaagd
Rijksdiploma 5-jarige cursus: mej. dje openbaar is, over deze driedaagse
L. van Duyn, W. Glimmerveen, J. Ieder die medewerking wil verlenen
Fiets-driedaagse
in Voorschoten
VOORSCHOTEN De werkgroep
„Shunt" uit Voorschoten werkt de
plannen uit om te komen tot een
Voorscholense fiets-driedaagse. waar
bij per dag ongeveer 30 km. per fiets
afgelegd dient te worden.
Het ligt in het voornemen deze
driedaagse te houden half augustus
De Voorschotense huisartsen hebben
het initiatief reeds ondersteund.
Donderdag a.s. zal in het Baljuw
huis op de Voorstraat 's avonds om
8 uur een vergadering plaats vinden
van 't mammoetsysteem. Onder
tussen rijzen er tal van vragen
bij gezakten en ouders. Door
gaans haalt zo'n 20 procent de
eindstreep niet. Op een lande
lijk totaal van 56.000 leerlingen
komt dat neer op ruim 11.000
mulo-kandidaten die zullen zak
ken. Wat moeten zij volgend
jaar doen.
Voor slechts een paar duizend
leerlingen komt er een plaatsje
vrij de zogenaamde "bezemklas
sen". In de grote steden worden er
enkele gevormd, in Leiden is de
schoolhoofden geadviseerd om de
mogelijkheid te bezien van een ge-
zamenlijke bezemklas. Mavo-on-
derwijsinspecteur L. J. Stortenbe
ker van het district Leiden raadt
de gezakte mulo-leerlingen echter
aan, volgend Jaar eindexamen ma
vo IV te doen.
"Ze kunnen veel beter een Jaar
later op de markt komen met een
nieuw mavo-diploma, dan met een
verouderd mulo-papiertje. Wij ver
wachten dat er in '72 landelijk niet
meer dan 500 kandidaten nog het
mulo-examen zullen doen via be
zemklassen en avondscholen".
Volgens de heer Stortenbeker
zal de omschakeling van mulo
naar mavo niet al te grote proble
men opleveren: "ln de vijf Jaar
dat nu wordt geëxperimenteerd
met de mavo zijn er ook nooit be
zemklassen gevormd voor leerlin
gen die bleven zitten in de eerste,
tweede of derde klas mulo.
De overgang voor het vak Neder
lands omschrijft de heer Storten
beker als "niet moeilijk". Wat de
vreemde talen betreft: "de kennis
hebben ze toch, ze hebben een
jaar om zich schriftelijke opgaven
als tekstuitleg eigen te maken".
Wiskunde
Hetzelfde geldt volgens de onder-
wijsinspecteur voor geschiedenis,
aardrijkskunde en biologie. Al
leen de omschakeling naar moder
ne wiskunde moet worden bege
leid. De scholen hebben daarvoor
80 lesuren extra gekregen, die ze
(naar eigen inzicht) mogen gebrui
ken als een soort "bijlessen" aan
mulo-leerlingen.
Wijzend op de voordelen van
mavo boven een nieuwe mulo-po
ging, zegt de heer Stortenbeker:
"Bij het mulo moeten ze in 9 vak
ken eindexamen doen. Bij het ma
vo zijn dat er 6. De leerlingen kun-
LEIDEN (ANP) Elke dag wor
den twee tot drie gezinnen in Neder
land geconfronteerd met de tragiek
van een doodgeboren kind ten gevol
ge van misvormingen. Anencepha-
lie - het bij de geboorte ontbreken
van de schedelkap en een groot deel
van de hersenen neemt hierbij een
zeer belangrijke plaats in. De ruim
200 gevallen die per jaar voorkomen
zijn ongeveer de helft van de totale
doodgeboorte tengevolge van aange
boren misvormingen.
De oorzaak van deze monstervor
ming is tot dusver nog niet gevon
den. in tegenstelling tot aangeboren
afwijkingen waarvan bekend is dat
deze veroorzaakt worden door bijv.
rode hond tijdens de zwangerschap,
stralingswerking 'Hiroshima) en het
gebruik van geneesmiddelen (Softe-
non).
Dit is voor de hoofdafdeling ge
zondheidsstatistieken van het CBS
aanleiding geweest tot het instellen
van een epidemiologisch onderzoek.
Hierbij zijn vanaf 1951 tot 1968 gege
vens verzamelt met betrekking tot
factoren en omstandigheden die aan
leiding geven tot misvormingen bij
geboorten. De arts J. Overbeke ver
bonden aan het CBS is hierop giste
ren aan de Rijksuniversiteit te Lei
den gepromoveerd.
Volgens dr. Overbeke wijzen zijn
epidemiologische gegevens uit dat
invloeden van buiten bepalend zijn
voor het optreden van anencephalie.
Hij zou daarom graag het verband
tussen de zachtheid van drinkwater,
mineralengehalte, zuurtegraad en
zoutgehalte enerzijds en het optre
den van aangeboren afwijkingen van
het centraal zenuwstelsel anderzijds,
nader onderzocht zien. Ook seizoens
invloeden (voorkomen van infectleu-
ze omstandigheden) kunnen mis
schien de vrucht beschadigen.
Anencephalie heeft een duidelijke
neiging zich in bepaalde gezinnen te
concentreren. Ook hier moet weer
gedacht worden aan invloeden van
buiten meent dr. Overbeke, die door
het inwerken in gezinnen een geneti
sche invloed kan stimuleren. Hij
heeft geen aanwijzingen gevonden
dat anencephalie berust op één be
paalde factor. Zo is er ook geen ver
klaring voor de algemene daling die
zich ln het anencephalie-verloop
heeft voorgedaan, maar dr. Overbe
ke meent dat de toenemende urba
nisatie in dit opzicht geen gunstige
rol speelt.
Ofschoon deze foetussen geen her
senen ontwikkelen en groeihormonen
dus ontbreken ontwikkelen zij zich
verder normaal. Er moeten groeisti
mulerende factoren, misschien in
de placenta, aanwezig zijn die hier
voor verantwoordelijk zijn. Dr. Over
beke bepleit een nader onderzoek
naar deze groeistimulerende facto-
ADVERTËNTIK
overal verkrijgbaar
nen dus de vakken waarop ze bij
het mulo zijn gezakt, elimineren".
De heer Stortenbeker weet niet
precies om hoeveel leerlingen het
gaat in het district Leiden, en ook
nog niet of er in Leiden een be
zemklas wordt gevormd. Over zijn
advies aan gezakten om volgend
Jaar nu mavo te doen, zegt hij:
"het belang van het kind staat
voorop".
Leiderdorpse postduivenvereniging
.Jtijnklievers". Uitslag St. Ghislain
Hornu. 1. N. v. d. Linden; 2. A. v. d.
Dop en zn.; 3. 10. Bruines-Borst;
4. Gebr. Hoogervorst; 5. 6. J. C. Ze
venhoven; 7. A. van Royen; 8. J. van
Leyden; 9. A. Dubbelaar en zn.
Gevallen van
brugleuning
LEIDEN Een 32-jarige Leide
naar raakte vrij ernstig gewond
toen hij bij de Haven van een brug
leuning viel. Hij verloor zittend op
deze leuning plotsing het evenwicht
en viel op een vier meter lager ge
legen plateau. De man kreeg een
diepe wond boven het linkeroog en
vermoedelijk een zware hersenschud
ding. De EHD bracht hem over naar
het Academisch Ziekenhuis.
era óchrifve
Al Stewart
Naar aanleiding van de kritiek in
het LD op het optreden van een
„uitgebluste" Al Stewart, zouden wij
het volgende willen opmerken: wij
vragen ons af of de criticus bij het
concert aanwezig is geweest, daar
volgens onze mening de reactie van
het publiek erg positief was. Al
Stewart zou misschien door het vele
reizen wat „uitgeblust" zijn geweest:
in zijn spel kwam dit geenszins tot
uiting, een spel wat overigens bij een
kleit publiek veel beter overkwam,
dan dit het geval zou zijn geweest bij
een uitverkochte zaal. De korte on
derbreking van het geheel door Tom
Alone uit Haarlem deed de muzikale
kwaliteiten van Al des te beter uit
komen en moet dus niet als een ne
gatief punt gezien worden. We hopen,
dat dit soort concerten herhaald zal
worden.
M Trompert
J. Durville
Lelden
Delftenaar acht Zaalberg weer „warm„
maanden cel in
