Dies
Steenwerkers vergeten werkers
aan onze „nationale trots"
Toeristische vliegvelden vol
Uw Leidsch Dagblad
Zij zijn de dupe geworden van hun kracht
Wachttijden in zonnige zuiden
van drie tot twaalf uur
mee op vakantie
Jaarvergadering van
Christian Science
in Boston (V.S.)
:3
LEIDSCH DAGBLAD
DINSDAG 8 JUNI 1M
is en van het
dagloon, dat hij normaliter zou heb
ben verdiend.
„Schijntje"
ALKMAAR (GPD) Hij greep een 25 kilo-gewicht zo'n
ijzeren loeder weet-u-wel stopte een krijtje in het ijkgat en
dan schreef hij daarmee op de schutting wat je wilde. Zuider
zeewerken, met grote hanepoten, of rotweer, net wat hem in
viel. Promeer het maar eens, met vijfentwintig kilo in je han
den. Nog nooit heb ik zo'n sterke kerel gezien. Twintig, vijfen
twintig keer tilde hij het onderstel van een kiepkar boven z'n
macht. Joost Bakker, een geweldenaar.
Hij is nou tegen de zestig.
En als je hem ziet om mede
lijden mee te krijgen. Reuma,
slijtage. Opgedaan op de dijk.
Sjouwen met Belgische stenen
en basaltblokken, dag in dag
uit, veertig jaar lang. Onwerk
baar weer? Dat kenden we
vroeger niet. Als de glooiing
wit was van ij zei gingen we
evengoed de dijk op. Tien,
twaalf kilometer ver.
Rein Jorna (55) kan gezellig klet
sen over die "goeie" ouwe tijd, die
toch nog niet zó oud is, of de steen
zetters zwoegen nog elke dag aan de
steenbekleding van onze dijken. Het
zijn de vergeten werkers aan onze
nationale trots.
In april van het vorig Jaar hebben
we teruggekeken naar de droogleg
ging van de Wieringermeer, veertig
Jaar geleden, en naar de onderwa
terzetting door de Duitsers, in april
1945. We voelden ons toen een beet
je, of we zelf met keileem in de
weer waren geweest en eigenhandig
het water over de dijken hebben ge
schept. Een volk dat leeft, bouwt
aan zijn toekomst (zo lezen we op
het monument aan de Afsluitdijk),
maar we laten het graag door een
ander doen.
Voor Jorna is het nu al af
gelopen, tien jaar voor zijn aow.
Maar gelukkig is er de wao, die hem
er doorheen scheurt, met een uitke
ring op basis van de mate waarin hij
Jorna en zijn collega Albert Tienstra
(44) hebben waardering voor deze
regeling, maar zij vinden dat Joost
Bakker, die geweldenaar van vroe
ger toch wel met een schijntje wordt
afgescheept. Hij was namelijk al in
valide, toen de wet op de arbeids
ongeschiktheidsverzekering op 1 Ju
li 1967 in werking trad.
Mannen, die hun leven lang met
steenblokken hebben gesjouwd, door
gronden niet zo gemakkelijk, waar
om een invalide van vóór die datum
met minder geld door het leven
moet dan iemand, die na 1 juli 1967
arbeidsongeschikt is verklaard. Dat
is trouwens ook mij nog steeds niet
duidelijk, hoeveel erover ook is ge
praat (in de Tweede Kamer en daar
buiten) en geschreven. Natuurlijk,
de wao is gebaseerd op het verze
keringstype, wie niet betaalt krijgt
geen uitkering.
Maar er is een overgangsregeling,
waaronder misschien wel honderd
duizend invaliden vallen. Ik geloof,
dat de kritiek op die overgangsrege
ling voor een groot deel terecht is.
Voor de invalide steenzetters, die
aan de boorden van het IJsselmeer
bij tientallen en misschien wel bij
honderden rondlopen, is het een tra-
gi-komische omstandigheid, dat Juist
zij zo zuinig moeten worden bedeeld.
Het aanleggen en onderhouden van
dijken kost miljoenen en miljoenen.
Al die miljoenen lopen als stroop
door de volksvertegenwoordiging
maar op de luttele guldens van de
invalide steenzetters moet jaren
worden gestudeerd. Langzamerhand
rollen die mensen toch vanzelf van
de wao in de aow, en dan is het pro
bleem automatisch uit de wereld,
nietwaar?
ADVERTENTIE
ofwel
de verrassende
Mercedes
Een verbazingwekkender auto dan
een Mercedes Diesel is nauwelijks
denkbaar. U verwachtte misschien
een apart model, een andere Merce
des. Maar niets daarvan. Hij wijkt
in niets af van andere 4-cilinder
Mercedessen. U rijdt in het originele
Mercedes concept, ontworpen voor
maximaal komfort en optimale veilig-
d.Maar dan voor
zien van'n Wi/ wonderlijk soepele,
actieve dieselmotor,verrassend stil en
goed voor 130 km/u. Verrassend,
niet? Even verrassend als uw eerste
tankstop: voor rond de 15 gulden gaat
de 65-liter-tank vol. En u kunt weer
zo'n 700 km voort. Dat is Diesel GT...
van Mercedes!
Mercedes-Benz Diesels
omwille van comfortabele zuinigheid
N.V. L.I.A.M. Leiden, Vondellaan 45, tel. 01710-44545
ROOYAKKERS AUTOMOBIELBEDRIJF N.V. Oegstgeest, Leid-
sestraatweg 1, tel. 01710-51855
(58), Zwinstraat 28 te Den Oever,
tussen wal en schip zijn beland. Om
dat zij de dupe zijn van hun zoge
naamd "ongeschoold" zijn en voor
1 Juli 1967 invalide zijn geworden.
Mannen met een vak, maar "onge
schoold".
Jorna: "In het voorjaar van 1962
verdiende die man nog f 185 schoon
per week. Toen moest hij van de
dokter lichter werk gaan doen. Nog
een half jaar heeft hij gewerkt voor
f95 schoon per week. Toen werd hij
invalide verklaard en kreeg hij 80
procent van die f 95.
Ik heb deze mededeling van Jor
na even nagetrokken. Het blijkt
niet zo te zijn, dat de uitkering van
mensen als Joost Bakker is geba
seerd op het laatstgenoten loon, maar
op het minimum-dagloon. Natuur
lijk kan de uitkering toevallig in de
buurt liggen van hetgeen iemand 't
laatst heeft verdiend. Overigens
blijft er een nadelig verschil met
de uitkeringen op basis van de wao.
Twintig bazen
In zijn beste jaren zal Joost Bak
ker een loon hebben verdiend, dat
aanzienlijk boven het minimum lag.
De steenzetters verrichten meestal
aangenomen werk. Een man als Jor
na heeft van zijn vijftiende jaar af
bij wel twintig bazen gewerkt. Maar
altijd met stenen en dat moest hij
toch op den duur bezuren.
"Als we zo'n glooiing moesten ver
nieuwen. omdat er een deuk in
zat, begonnen we onderaan een sleuf
te maken, vlak bij het water. Die ba
saltblokken zaten muurvast, maar je
vond er altijd wel een, die je los
kon peuteren. Als er eerst maar een
uit was, dan had Je tenminste een
gaatje. We maakten dan een sleuf
van een metertje breed. De vrijko
mende stenen stapelden we onder
de sleuf en dan raapten we de ste
nen bovenin de sleuf om ze onderin
weer goed neer te zetten.
Mandjes met puin en kleine steen
tjes hadden we bij de hand om de
glooiing weer mooi in de raai te
krijgen. Het rottigste werk kwam,
als we de sleuf bovenaan moesten
opvullen met de stenen die nog on
deraan lagen. Die stenen moesten
we doorhanden", vertelt Jorna. "De
Rijkswaterstaat wil geen vracht- j
wagens op de dijk".
"Als je drie of vier van die stenen
naar boven had gegooid, had je
de asem in Je gat. Dan pompte je neer
op die blokstenen., even uitblazen
hoor. Dan was je gewoon wit om
Je kop".
Mannen in de kracht
hun leven, zo te zien. Maar hun
ruggen zijn versleten en reuma
heeft hen gesloopt. Gepraat ach
teraf. Dat is overgebleven voo)
(v.l.n.r.) Albert Tienstra, Adolf
Tienstra en Rein Jorna.
Interruptie van Tienstra: "En als
je dan effe doorgaat, wordt je
misselijk van".
Doornat
Jorna: "Ook met droog weer
het een beetje had gewaaid, kwam
je 's-avonds wit van het zout van
het buiswater thuis. Ook al regen
de het niet, je werd doornat. Die dok
ters hebben daar geen idee van. Ali
je komt met rugklachten en j<
gaat niet zo gauw, want je gelooft
het eerst niet een dan wil jk nog
niet meteen raadt hij je aan licht
werk te doen. Maar wat is er
licht werk op zo'n glooiing?
mandje met puin weegt altijd nog
35 kilo. En bovendien: licht werk
wordt ook licht betaald".
Adolf Tienstra (69), vader van
bert, is er bij gekomen. Hij heeft
met instemming geluisterd en 5
"Zelf heb ik nog in de Wieringer
meer gewerkt. Alle sloten heb ik
meegemaakt. We groeven ze met
twee draglines, maar er waren slap
pe stukken bij, waarop de dragli
nes geen greep hadden. Die gingen
er dan met de hand uit, voor
kwartje de kuub. Ik heb dagen
had, dat ik vijftig kubieke meter
per dag eruit gooide, met een schop-
pie.
Stoppen ermee
"Wij zijn de dupe geworden van on
ze kracht", meent Adolf Tienstra.
"Wie het niet kon volhouden, viel
vanzelf af. Onwerkbaar weer be
stond niet".
Toen hij vijftig was, kon hij dat
zware werk niet meer aan. Hij had
het geluk, dat hij uitvoerder kon
worden. Maar op zijn zestigste moest
Tienstra sr. er helemaal mee ophou
den. Hij was aan het eind van zijn
krachten. Stoppen ermee, zei de
dokter.
Dat zijn de dijkwerkers. De dijken,
door hen gemaakt, liggen er gewel
dig en onverwoestbaar bij, onze
tionale trots. Is het niet jammer,
dat de steenzetters zo gauw versle
ten en vergeten zijn? Misschien wil
minister Roolvink nog eens aan hen
(laten) denken, voordat hij gerug-
gesteund door een leuke wachtgeld
regeling de portefeuille van So
ciale Zaken aan een ander over-
AMSTERDAM De luchtwegen
naar en de vliegvelden bij de toeris
tencentra rond de Middellandse Zee
zijn nu al zo verstopt, dat vakantie
gangers de komende maanden re
kening moeten houden met vertra
gingen, die variëren van drie tot
twaalf uur.
Toeristen die het afgelopen week
einde met vakantie naar Majorca
vertrokken, landden met een ver
traging van drie k vier uur op het
vliegveld van Palma. Tal van toe-
sctellen kregen onderweg opdracht
naar een vliegveld in de buurt of
zelfs naar Barcelona uit te wijken,
omdat op het platform van Palma
geen vierkante meter ruimte meer
onbezet was.
Vakantiegangers die van het zon
nige eiland naar hun land terug
keerde, troffen het nóg slechter.
Wachttijden van acht tot twaalf uur
vormden geen uitzondering.
Martinair Holland voorspelt dat
het vakantievervoer per vliegtuig ('t
zg. IT-vervoer) in de toekomst lang
niet zo sterk zal toenemen als de
afgelopen jaren (van 1965 tot en
met 1970 40% per jaar), indien tour
operators, luchtvaartmaatschap
pijen en hoteldirecties niet op korte
termijn gezamenlijk een oplossing
gaan zoeken voor de steeds moeilij
ker wordende situatie.
Directeur J. M. Schroder sugge
reert de vakanties op andere dagen
dan in het weekeinde te laten be
ginnen (desnoods met nachtvluch
ten), zodat op de vliegvelden van
bestemming een spreiding van de
drukte tot stand komt. Voor zo'n
maatregel is echter de medewerking
van reisbureaus en hotels noodzake
lijk.
Als geen maatregelen worden ge
nomen, bestaat de kans dat de di
recties van de betreffende luchtha
vens het aantal landingen gaan be
perken, vooral op zaterdag en zon
dag. In New York en Toronto ge
beurt dat al.
Mede in verband met de toene
mende drukte op vliegvelden in Eu
ropa's warme zuiden overweegt
Martinair het aanschaffen van een
DC-10, waarmee in één keer 350
passagiers kunnen worden vervoerd:
meer dan drie keer zoveel als in één
DC-9. De onderhandelingen over de
aankoop van zo'n toestel hebben in
middels de „finale" bereikt, aldus de
heer Schroder.
ADVERTENTIE
üw Leidsch Dagblad wil gaarne mee met vakantie als U wilt helpen, doq
O gebruik te maken van het hieronder afgedrukte vakantieformulier,
9 dit tenminste 8 dagen voor Uw vakantie aan ons in te zenden,
9 ons niet op te bellen voor opzending of inhouding van de krant.
fonische opdrachten kunnen wij niet aannemen.
Als brief verzenden frankeren met 25 ct.
Ons HUISADRES is:
INaam:
Straat:
Woonplaats:
Kwartaal
doorhalen wat met van toepassing
Postabonnement
Ons VAKANTIE-ADRES te:
S.v.p. in bloklette
(B« tijdelijke inhouding, bovenstaand vakantie-adres niet invullen, mi na
wel datum le en laatste dag van inhouding).
OPZENDEN/INHOUDEN: doorhalen wat niet verlangd wordt.
«fe le dag
Duidelijke opdrachten voorkomen teleurstelling.
Kosten van opzending/inhouding.
Voor Nederland, België en Luxemburg f 1,25 per vakantieperiode. De over
Europese landen uitsluitend per luchtpost. Kosten f 0,60 per dag.
Voor tijdelijk in te houden kranten wordt bij restitutie van het te v 0
betaalde abonnementsgeld f 0,50 in mindering gebracht voor administrate
kosten.
Verzoeke tevens om een vlotte terugbetaling te bevorderen uw glronumnj0^
in het vakje rechts onder punt 3 te vermelden.
BOSTON (CSN) Als de men
sen stuk voor stuk tot geestelijke er
kenning komen van de goddellijka
macht, die over de gehele wereld
kan in de behoeften
de mensheid tenvolle worden
aldus mevr. Lenore D.
Hanks, de nieuwe voorzitster van de
Raad van directeuren van de Chris
tian Science tijdens de gisteren in
Boston (V.S.) gehouden jaarvergade
ring. Het is niet te laat voor de enke
ling, aldus mevrouw Hanks, om ken
nis te nemen van de geestelijke hulp
bronnen. die de mensheid in staat
stellen het biologisch evenwicht te
herstellen, de bevolkingsexplosie te
keren en het misbruik van verdoven
de middelen, oorlog, misdaad, onrecht
apathie en hebzucht een halt toe te
roepen. Geweldige mogelijkheden ope
nen zich voor de enkeling en voor de
gemeenschap als zij de mens zien
de ware uitdrukking van Gods wezen,
omdat dit goddelijke wezen de enige
bron is van reddende en genezende
activiteit. Wij moeten zo ging mevr.
Hanks voort, geestelijke activisten
zijn, al mogen wij nooit toestaan, dat
menselijk handelen de erkenning
Gods werk overschaduwt.
De vergadering in Boston nam
kennis van de ontwikkeling van de
bouw in het Christian Science kerk
centrum, dat nu voor ruim de helft
voltooid is. Over de gehele wereld zijn
3300 Christian Science dochterkerken
als vertakkingen van de „Moeder
kerk" in Boston. Nederland telt zes
tien erkende CS kerken en socie
ties. De kerkdiensten van Christian
Science (de Christelijke Wetenschap)
worden hier te lande gehouden in het
Nederlands. Zo ook te Leiden, welke
op zondagochtend om half elf in het
gebouw Steenschuur 6 plaats vindt.
Convair in
Connecticut
verongelukt
NEW HAVEN (Reuter) Acht
entwintig personen hebben gisteren
het leven verloren doordat een
tweemotorig vliegtuig, een Convair
580, bij de landing in New Haven in
de Amerikaanse staat Connecticut
verongelukte. Zij behoorden tot de 31
inzittenden van het toestel. De ove
rige drie liepen ernstige brandwon
den op. Het toestel raakte een huis
voordat het neerkwam. Het ongeluk
Ide zich af in zware mist.
LENORE D. HANKS
Laatste maanden.f
Werkloosheid
omhoog onder
jonge mannen
(van onze sociale redactie)
DEN HAAG Eind vorige maat,;
was het aantal werkloze mannen
ons land 34.800, dat is 7400 me
dan een jaar geleden. Deze stijgi
heeft zich vooral voorgedaan in
Jongere leeftijdsgroepen (onder
25 jaar en van 25 tot 39 Jaar) en
vooral in de laatste maanden opg J
treden, zo blijkt uit gegevens
het ministerie van sociale z
De geregistreerde arbeidsi
dat zijn de werkzoekenden en I
die werken op sociale werkvoorz! f
ningsobjecten en aanvullende AS 1
ken is in de afgelopen maand g |i
d met 3800 tot 50.600. Wanne
echter rekening wordt gehouden t
de seizoeninvloed had die daling H
sterker moeten zijn. Datzelfde i
voor de vraag: een stijging
6700 tot 120.700,
die evenwel volledig
vloeden moet worden toegeschrevf
Eind mei was de werkloosheid v
lannen relatief het grootst in G
ningen (1,9 procent), gevolgd d(
Friesland en Drente (elk 1,8 pi
cent). Het laagste werkloosheidspei
centage had weer Utrecht (0,8 prf
cent), gevolgd door Zuid-Hollan M
(0,9 procent). Het landelijke gemii
delde is 1,2 procent.
iden id i
ling «IJ
'de gflH
11 o