vuilnisbelten bij Wijster vormen
spiegel
Van onze
tvel vaart
Boek van de Maand:
huisvuil in Drente verwerkt tot compost
Tot 4 januari 1L90
Dagboek' van Van Gogh.
Boekhandel DE KLER
(daarna24.50)
Nieuwe Rijn 45 - Leiden - Telefoon 2088543370
Dit is het verhaal van Vincent van Gogh,
Zoals u 't nooit eerder hebt gezien.
Met 250 foto's, kleurenreprodukties en
facsimile's.
Dit is het verhaal van Vincent van Gogh
zoals u het nooit eerder hebt gelezen.
Met de belangrijkste passages uit de
talloze brieven die hij schreef aan zijn
broer Theo, zijn zuster Willemien en zijn
vrienden Bernard en Van Rappard. Dit is
het boek van de schilder èn de schrijver.
Een scherpgestoken zelfportret waarin
niets is geromantiseerd, niets is verdoezeld.
Koop het 'Dagboek' van Van Gogh.
Voor uzelf. Of voor iemand die 't waard is.
Dagboek van Van Gogh
SbENSDAG 2 JUNI 1971 LEIDSCH DAGBLAD PAGINA 17
~m xf 'Is**
10<
de gebouwen van de VAM is een kleine ruimte met
vondsten. „We vinden VW-motoren,
enkele radio, die nog speelt, een brommer die nog
of een ledikant waaraan niets mankeert. Dat Wijs
een oord is voor „schatzoekers" moet iedereen maar
de enorme kranen, die ge-
heuvelruggen maken van
en grofvuil (dat later
afgedekt met het niet com-
residue van het huis-
ligt weinig van waarde.
voor de duizenden meeu-
die sich vetgevreten traag van
vuil verheffen,
nacht wordt het huisvuil van
dan anderhalf miljoen stede-
in het groene hart van
gelost. Op de gistende afval-
van de VAM, 's werelds
compostbedrijf, dat 200
opslagruimte heeft nabij
licht van hoogoptorende
worden drie treinen
negen uur 's avonds en half
's morgens, van 4500 kubieke
Ir vuil ontdaan,
bp deel van het vuil, dat van-
it naar de Drentse dreven werd
zal over een half jaar voor
geld als compost tot ver bui-
landsgrenzen worden ver-
stinkende afval van onze wel'
I vaartsmaatschappij wordt in die
tijd door een biochemisch femen-
tatie-proces tot een reukloos pro-
dukt, dat de uitgeputte bodem weer
op toeren kan brengen. Het cirkel
tje is gesloten.
Nu moet Nederland per Jaar zo'n 10
miljoen ton vuil kwijt en het over
heidsbedrijf de VAM neemt daar
via vijftig gemeenten maar een deel
van af. Een toestand, die directeur
dr. D W. Stolp wel bedroefd. „De
vuilverwijdering en -verwerking, be
langrijk aspect in het milieu-hygië
nisch denken, behoeft een bovenge-
meentelijke anpak. Er bestaan mo
menteel tussen de 1000 en 2000
vuilnisbelten «de illegale niet mee
geteld». waarop vaak slechts wordt
gestort. Er zijn gemeenten, die nu
nog willen overgaan op de bouw
van peperdure vuilverbrandingsin
stallaties. Omdat het 't gemeente
lijke prestige zou verhogen. Dat
vind ik niet verantwoord".
Onzin
„Mensen praten soms alsof heel Ne
derland over enige tijd onder vuil
zal zijn bedolven, als het zo door
gaat. Dat is onzin. Men moet alleen
„vuilbewuster" worden. plannen
moeten worden gecoördineerd".
Voor hen, die Nederland langzaam
ten onder zien gaan aan het huis
houdelijk afval «met markt- en
straatvuil 3,5 miljoen ton per jaar),
bedrijfs- en industrie-afval «brand
baar en onbrandbaar tezamen 1.6
miljoen ton», afval van de agri-
bio-industrie, tuinderij en veiling
«1.9 miljoen ton», chemisch afval
«50 000 ton» en 150.000 autowrakken,
kan een bezoek aan Wijster wrel
leerzaam zijn. De „rotzooi" van de
vijftig VAM-gemeenten valt mee.
wordt keurig opgevangen, en vol
gens vast verloop verwerkt.
Directeur Stolp: „De tien miljoen
ton vuil per Jaar minus hetgeen er
in verbrandingsinstallties verdwijnt,
zou men kunnen stapelen op een
grondvlak van 500 ha. en een hoogte
van vijftig meter In het Ruhrge-
bied kent men een stortplaats van
tachtig meter hoog op een opper
vlakte van 250 ha. Keurig begroeid,
I geen centje pijn. De mogelijkheden
1 tot een verantwoorde toepassing
van begroeide vuilbulten zijn legio:
een brok ruimelijke ordening'.
Sluitingen
Wat de vroegere landbouwinspec-
teur uit Wassenaar, voorstaat is
dif handhaving van de bestaande
vuilverbrandingsinstallties, zoals bij
voorbeeld de drie grote steden ze
kennen, sluiting van de veel te tal
rijke plaatselijke vuilnisbelten,
waarop vaak slecht wordt gestort,
centrale afvalverwerking en verant-
woorde „plaatsing" van niet te ver-
werken afval.
Omdat laatste te verwezenlijken
hebben de Nederlandsche Heide
Maatschappij, de VAM en de
Grontmij gezamenlijk de „Vuil-
bank" in het leven geroepen. Vaste
I afvalstoffen kunnen zoals gezegd,
op planologische aanvaardbare plaat
sen in positieve zin, met recreatieve
waarde, worden aangewend. Deze
reliefs van „groene" vuilbergen zou
den uitstekend passen in de stads
gewest- en regioparken, zoals die in
de tweede nota ruimtelijke ordening
worden aanbevolen.
Compost
spinnen", zo noemt
deze Amerikaanse luchtlan-
pdie hier langs hun
pladder naar hoven klimmen
om met een reusachtige trans
porthelikopter vervoerd te wor
den.
Terug naar Wijster. waar de VAM
voor alles compostbedrijf is.
Daar zegt de heer B. Brink,
hoofd van de technische dienst
„In de veertig Jaar, dat de VAM be
staat is er veel veranderd, maar het
systeem-Van Manen «oud-directeur
van de Heidemij) werd gehand
haafd. Dat wil zeggen: vuil ontvan-
gen-composteren «half jaar, met
behulp van lucht en water»-af ze ven
en tenslotte glasvrij maken. Een
ander systeem «rasp) heeft als volg
orde; ontvangen- verkleinen- glas-
vrijmaken (ontsintelen) en dan pas
composteren.
Wie een rondgang maakt over het
lauw stinkende opslagterrein van de
VAM schrikt van de hoeveelheid
plastic die tussen het vuil ligt. Dui
zenden plastic zakken, die worden
gebruikt in de aangesloten gemeen
ten, waaronder Delft. Schiedam,
i Leidschendam, Voorburg en Zoeter -
meer.
Veel plastic
„Iedereen in de vuilverwerking, ie
dereen. die ook maar enigszins vuil-
bewust is heeft de pest aan die
zakken Er is veel geschermd met
de voordelen van vuilverpakking in
plastic. Zij wegen nauwelijks op te
gen de nadelen. Die zakken vorm
den geen oplossing. Trouwens als ik
de toekomst goed zie, zal de vuil
nisman helemaal verdwijnen. Wie
in deze maatschappij wil zegs voor
een behoorlijk loon zo'n 25 km. per
dag lopen en in doorsnee 1000 keer
op een dag rond de 18 kilo vuil in
welke verpakking aan ook vertillen.
Ik denk dat de mensen over niet zo
lange tijd zelf hun vuil naar buurt-
of straatcentra moeten brengen,
waar een mannetje zit, die zegt,
waar je het vuil moet neerzetten",
aldus de heer Brink.
In de loop der jaren heeft de VAM
een groot afzetgebied voor de ver
schillende soorten compost ge
creëerd. Oorspronkelijk werd de pot
aarde gebruikt voor de ontveende
Drentse gebieden, vandaar de plaat
sing van het bedrijf in Wijster.
Vele tienduizenden hectaren ont
gonnen landbouwgrond zijn later
met compost in cultuur gebracht Nu
wordt het produkt, dat behalve door
de VAM door een afnemend aantal
gemeentelijke en particuliere bedrij
ven wordt gemaakt, voornamelijk
gebruikt voor recreatieve bestem
mingen, zoals aanleg en onderhoud
van parken, plantsoenen, sportvel
den. speelweiden en siertuinen.
Niet bijbenen
Dr. Stolp. „Hoewel wij dag en
nacht draaien kunnen we de vraag
niet bijhouden. Wij hebben veel ge
daan aan research en marketing.
Wij hebben bijvoorbeeld een be
langrijke uitvoer naar Zwitserland".
Hij zegt ook: „Vroeger was het vuil
middel en de compost doel. Nu is
het zo dat de compost middel is en
de vuilverwijdering doel".
VAM-WiJster-er bestaat ook nog
een „nederzetting" in het Brabantse
Mierlo. evenwel zonder spoorweg-
aanvoer-ontvangt vrijwel alle da
gen bezoekers. Scholen, ambtena
ren-, vrouwenverenigingen, ze ko
men met bussen tegelijk naar de
vuilbergen om er te horen en te
zien op welke wijze het vuil wordt
verwerkt. Een vaste vraag tijdens
de rondleidingen: „Wat doet men
met de waardevolle zaken tussen
het vuil"? Daarover gaan namelijk
de meest fantastische geruchten. De
Nederlander zou als profiteur van
de gestegen welvaart steeds achtelo-
zer met nog bruikbare of waarde
volle voorwerpen omspringen.
De heer Brink: „Natuurlijk kun Je
uit de samenstelling van het vuil iets
leren over de veranderende maat
schappij. Vijf en twintig jaar gele
den zag Je geen nylonkousen en
tv-toestellen, maar het is bepaald
niet zo, dat mensen maar alles
weggooien. Ze zijn nog steeds zui
nig. Er worden wel eens vergissingen
gemaakt en soms kunnen we ach
terhalen met welke wagon waarde
volle zakken moeten zijn aangeko
men Dat kom pa met zijn familie
een dagje vlooien meestal hebben ze
geen geluk".
ADVERTENTIE
