slam:
een
;arantie
enheid
^kistan
De stembusstrijd op Curasao: een
loterij in carnavalsuitmonstering
f44.-
GROETEN UIT
VEENHUIZEN (9)
8Dagen
kris-kras door
Nederland
K-Dagtochten
de lente
ET ZAL NOOIT MEER HETZELFDE ZIJN TUSSEN DACCA EN KARATSJI
rkiezingsuitslag laat alles aan duidelijkheid te wensen over
OVERVALLERS ACTIEE IN
LEIDENEN DEN HAAG
- ttfSDAG 19 MEI 1971
LEIDSCB DAGBLAD
PAGINA 11
INGAPORE Drieëntwintig jaar lang heeft een ge-
nschappelijk geloof in de waarde van het mohamme-
§me de twee helften van Pakistan bij elkaar gehouden,
weten de Pakistanen dat er een sterker bindmiddel no-
is, wil het land verenigd blijven. In de wrede burger
og die sinds 26 maart het land teisterde en die nog
welijks voortduurt, is waarschijnlijk een half miljoen
jen gedood. Velen werden gemarteld en afgeslacht om-
ze de verkeerde taal spraken en van verkeerde afkomst
[Bengalen zullen zich voor eeu-
de terreur en de verwoestin-
herinneren van het Pakistaan-
De niet-Bengalen zal al-
het zinloze moorden bijblij-
in naam van de onafhanke-
irid van Bangla Desj op hen
iven.
economie van het oostelijk
van Pakistan ligt aan digge-
Hefc westelijk deel zal de we-
iw moeten financiëren en
n. Dat moet dan gebeuren
een kloof van 1600 kilometer,
dsbreed. Die kloof wordt nog
omdat India niet toestaat
over zijn grondgebied wordt
en. Daarom doet een straal-
over de afstand Karatsji
a «es uur.
economische infrastructuur
Oost-Pakistan steunde zwaar
12 procent minderheid van
ie-Bengalen die bleven toen
en Pakistan uit de resten
het Britse koloniale rijk ge
werden.
Oost-Pakistan leefde ook een
aantal Bihari's (zes miljoen),
Door
Mort Rosenblum
mohammedanen die bil de vorming
van de Indiase staat naar Pakistan
trokken en hoofdzakelilk uit de In
diase deelstaat Bihar afkomstig
waren. Naast deze minderheden in
Oost-Bengalen was er nog een top
laag van Westpakistanen. hoofdza
kelijk zakenlieden en beambten.
Geloof
Vooral onder de Hindoe's vielen
vele doden door de vergeldingsac
ties van het leger. Duizenden ziln
naar India gevlucht of naar afge
legen gebieden in de provincie. De
eens schilderachtige Hindoe-wilk
van juwelen- en kunstwinkels in
Dacca is een zwart geblakerde ruï
ne. Hindoe-wijken elders ziln met
de grond gelijk gemaakt.
Bihari's en West-Pakistanen wer
den in heel Oost-Pakistan door Ben
galen afgeslacht, en velen die het
hebben overleefd zijn in paniek ge
vlucht.
Het is van betekenis dat bit het
moorden geen acht werd geslagen
op de godsdienstige lijnen. Oogge
tuigen hebben gezien dat Moham
medaanse Pakistanen in Moskeeën
vermoord werden door Mohamme
daanse Bihari's ondanks de leer van
de profeet Mohammed. Als Moham-
daanse Bihari's ondanks de leer van
de profeet Mohammed. Als Moham
medaanse Poendjaah en Pa Pathan-
soldaten in actie kwamen om de
score te vereffenen, gunden zij zich
geen tijd om zich te vergewissen
van het geloof hunner slachtoffers.
De stichter van Pakistan, Mo
hammed Ail Jinnah, hing de theo
rie aan dat Pakistan, ondanks zijn
geografische ligging en grote etni
sche verschillen, door ziln geloof in
de Islam als natie zou stand hou
den.
Officiële portretten van Jinnah
hangen nog in West- en Oost-Pa
kistan. maar vele leiders menen
dat zyn ideeën verouderd zijn.
Maar niemand weet wat er aan ge
daan moet worden.
Economie
"Al 23 Jaar lang heeft West-Pa
kistan zich ten koste van ons ver
rijkt", bulderde M. A. Osman van
de Bengaalse bevrijdingstroepen",
toen Bengla Desj, of de Bengaalse
staat, werd uitgeroepen.
Buitenlandse economen weten
dat 60 a 70 procent van de buiten
landse hulp naar West-Pakistan
ging, terwijl het oosten voor meer
dan 45 procent van de buitenland
se deviezen van het land zorgde.
De tarieven en het eoonomisch
beleid zorgden voor begunstiging
van het westen, dat zwaar leunde
op de exportopbrengsten en indus
triële en landbouwproducten in het
oosten waar tweederde van de tota
le Pakistaanse bevolking woonde.
Sommigen n West-pakistan zou
den zich wel geleidelijk van het oos
ten willen losmaken en alle banden
verbreken. Maar de militaire rege
ring is kennelijk vastbesloten om,
koste wat het kost de eenheid van
Pakistan in stand te houden. De
kosten nu al onmetelijk in econo
mische en menselijke begrippen,
zullen ook in de toekomst overwel
digend blijven. De Bengalen ïyken
bekerd met Pakistaanse vlag
getje op hun kleding en Pakistaan
se vlaggen uit hun huizen, maar
dat is niet voor de Pakistaanse een
heid maar voor hun veiligheid.
"Kijk wat het leger heeft ge
daan". fluisterde een Bengaalse
student tot een verslaggever in een
bepaalde stad. Zijn ogen verrieden
vurige verbittering, maar toen een
officier dichterbij kwam lachte hij
opgewekt en maakte een pro-Pa-
kistaanse opmerking.
Zijn reactie is kenmerkend voor
de gehele versufte en verslagen
provincie. De Bengalen moesten
tenslotte weer aan het werk gaan
om him gezinnen te onderhouden.
Zij hebben zware verliezen geleden
en er zijn weinig ernstige vooruit-
Rickshaw-rijders in de Oost-
pakistaanse stad Saidpoer die
door mitrailleurvuur van het Pa
kistaanse leger gedood werden.
zichten op gewapende tegenstand.
Maar er zal meer dan passieve
meegaandheid voor nodig zijn om
Pakistan weer op te bouwen. Zelfs
voor de burgeroorlog was het al
zwaar getroffen door economische
spoed en natuurrampen.
De kwestie van de verdraagzaam
heid ligt bijzonder moeilijk. Militai
re leiders hebben censuur gebruikt
om in West-Pakistan berichten over
wreedheden te verdoezelen. Maar
uiteindelijk kunnen dit soort feiten
niet geheim blijven.
Een duidelijke dreiging vormen
het rottende voedsel op de akkers
en het verstoorde hulpprogram.
Sommige buitenlandse waarnemers
zijn bang voor een geweldige hon
gersnood.
Een andere zorg Is dat de kopers
van jute of andere vezels naar meer
stabiele delen van de wereld zullen
overgaan. Oost-Pakistan produceert
80 procent van de wereldbehoefte
aan jute. Als de wereldmarkt zich
op andere gebieden zou richten dan
zou de economie van Oost-Paki
stan onmiddellijk stagneren.
Een buitenlander die het conflict
van nabij volgde zei: Het is nog
veel te vroeg om te zeggen wat er
zal gaan gebeuren. Maar één ding
is zeker, nooit zal het weer hetzelf
de wordent ussen het westen en het
oosten".
Door
Gerard Habraken
iiwelijks zijn de eilandsraad verkiezingen op de Neder-
Antillen achter de rug, of de politieke meute maakt
al weer klaar voor een nieuwe stembusslag.
„De
Bf beraadt zich over de vraag
oeverre dé politieke verschui-
zoals deze gebleken zijn bij
ttandsraadverkiezingen van 7
wn wijziging in de samenstel
len de Staten (parlement)
regering gewenst maken",
trneur B. Leito van de Ned.
B drukte zich vorige week,
i opening van het nieuwe zit-
ur van het Antilliaanse par
it nog enigszins voorzichtig uit.
de kaarten liggen te duidelijk
del om aan de uitslag van dat
m te twijfelen. De dagen van
Sering-Isa en van het parle-
zijn huidige samenstelling
Md.
Duidelijk
Hgerligsmeerderheid van zes-
*t€ls in het huidige parlement
een fictie. Gerekend naar de
vai de eilandsraadverkiezin-
IJn «r van deze 16 zetels nog
ngen over. Het Antilliaanse
ADVERTENTIE
Dagje feestelijk
>orjaar vieren.
r De Efteling of Zuid-
'burg/Aken, naar
Haag/Scheveningen,
*ar Amsterdam/
«tfphol of naar
w Keukenhof.
tone uit 16 geheel
worgde dagtrips.
Ue inlichtingen in de
^reiskrant op de
ttiOELS.
voordelig
uit met NS
parlement heeft als afspiegeling van
de volkswil, na de eilandsraadver
kiezingen, veel weg van een lach
spiegel. Het is begrijpelijk dat de
oppositiepartijen de winst, die zij
bij de eilandsraadverkiezingen heb
ben behaald, nu ook op landsnivea
gehonoreerd willen zien.
De enige regeringspartij, die zie1
bij de eilandsraadverkiezingen wis'
te handhaven, is de Partido Patrio
tico Arubano (PPA) van ex-premie-
Petronia.
Dat de Democratische Partij (DP
op Curasao in de hoek zat waar d
klappen zouden vallen, was ooi-
voor de verkiezingen al dudielijl
Van de dertien zetels die de DP ir
de oude eilandsraad bezette, zijn e
nog acht over. De partij van pre
mier Isa, die bij de verkiezinge
van september 1969 dank zij een
hechte eenheid nog redelijk over
eind kon blijven onder de stormlo
pen van het toen zeer populaire
Frente Obrero, werd nu het slacht
offer van een interne strijd om de
macht.
In beraad
Frente Obrero, de grote matchwin
ner bij de verkiezingen van septem
ber 1969, zag op 7 mei 30 procent
van de aanhang naar andere par
tijen verdwijnen. „Als wij minder
dan zes zetels halen, trek ik mij te
rug uit politiek", bezwoer papa Go-
det tijdens de laatste verkiezingsbij
eenkomst. Het werden er drie en
papa Godet beraadt zich...
Frente Obrero, de revolutionaire ar
beidersbeweging, die na de mei-on
lusten van 1969 voor de „cambio"
(omwenteling) zou zorgen, Is aan
gebrek aan kader en aan dubieuze
adviseurs uit de DP-gelederen ten
onder gegaan. De DP en Frente
Obrero zijn er bijna in geslaagd om
elkaar onschadelijk te maken: papa
Godet wilde de macht van de DP
breken, maar de DP brak papa Go
det. De intriges waarmee premier
Isa cs. Frente Obrero bestookten,
werden echter ook weer de oorzaak
van het recente verlies van de DP.
Veel reden tot Juichen hebben de
overwinnaars ook weer niet. Zij
hebben samen een krappe 1110
meerderheid in de nieuwe eilands
raad. Zonder steun van de DP of
Frente Obrero wordt het een heel
moeilijk karwei om op deze basis
een bestuurscollege (college van B.
en W.) op poten te zetten.
Systeem
De eilandsraadverkiezingen van 7
mei zijn een manifestatie geworden
van de politieke armoede die op het
ogenblik op de Nederlandse Antillen
heerst. De politieke verschuivingen
die hebben plaatsgevonden, hebben
een overwegend negatief karakter.
De verkiezingsuitslag is een motie
van wantrouwen tegen de rege-
ring-Isa.
De kiezers hebben een duidelijk
„nee" laten horen aan de partijen
die regeringsverantwoordelijkheid
dragen. Hun „ja" is echter minder
overtuigend. De verloren DP-stem-
men die bij de oppositie terecht
zijn gekomen, betekenen wel een
verschuiving van de macht, maar
geen verandering van het systeem.
De kiezers zochten en zoeken nog
steeds een alternatief, dat niet aan
wezig is. Het politiek credo van de
partijleiders is overal hetzelfde. Zij
willen macht en als ze die eenmaal
hebben, weten ze er geen raad mee.
Een toenemend aantal kritische kie
zers protesteert niet alleen tegen de
regeringspartijen maar tevens tegen
het hele politieke systeem op de
Antillena Vandaar de bijna 12.000
kiezers die alleen al op Curacao
thuis bleven, een record in de An
tilliaanse geschiedenis.
Onbenullig
Men begint op de Antillen genoeg
te krijgen van politieke leiders die
zich op de verkiezingspodia met on
benullige kwesties bezighouden,
Een foto uit 1970, de match
winners van de verkiezingen van
1969, leiders van de Frente Obre
ro (v.l.n.r. Amadore Nita, Papa
Oodet en Stanley Brown) op be
zoek bij de toenmalige gouver
neur Debrot.
maar die met principiële zaken als
de onafhankelijkheidskwestie een
kwalijk spelletje spelen. Tijdens de
campagne laten zij paladijnen „weg
met de Makambas" (Hollanders)
roepen, maar ln het parlement
schuiven zij de kwestie van het
Statuut steeds weer op de lange
baan. Met het Nederlands als voer
taal bij het onderwijs wordt op de
zelfde wijze gesold. Of ontbinding
van de Staten en vervroegde ver
kiezingen de oplossing zullen bren
gen voor de politieke chaos waarin
de Nederlandse Antillen verkeren, ls
een grote vraag.
„Verkiezingen? Een loterij'in car
navalsuitmonstering", zei een onte
vreden Antilliaan.
BANKENBOSCH WOENS
DAG-DONDERDAG Ook dit
is weer zo'n dag met het ge
bruikelijke tuintje-spitten, al
vatten wij „stedelingen" het
heel anders op dan men hier
gewend is. Met uiterste precisie
proberen we de aardoppervlakte
precies horizontaal te krijgen
en dat ls een bezienswaardig
heid voor iedereen. In de mid
dag hebben we het erg goed: de
theetijd brengen we door in
luie stoelen, compleet met twee
bekers thee, koek en sigaretten.
In het kamp douchen en eten.
Vandaag heeft men weer voor
een zeer merkwaardige combi
natie gezorgd, hachée met een
gebakken wijting erbij en ryst-
pap toe.
Belangrijkste onderdeel van
dit woensdag-verslag vormt het
relaas van één van mijn lotge
noten die een bezoek bracht aan
het hospitaal
„Per bus werd ik om half tien
opgehaald. Onderweg namen we
nog een gedetineerde mee die 14
maanden zit voor beroving. Uit
de gevangenis Norgerhaven
kwamen ernog eens tien bij,
compleet met 2 bewapende ci
piers. Die hadden niet erg veel
te vertellen: één van de gevan
genen zei: „Kop houwen anders
sla ik er een deuk in". Een van
de andere gevangenen zit hier
pas tweedagen en had nu al last
van maagpijn. Hij vond het net
beesten in kooien, ze staan te
vloeken en proberen elkaar te
slaan. De gedetineerden uit de
„echte" strafgevangenissen moe
ten tekenen dat er wordt ge
schoten als ze proberen te ont
vluchten. In het gevangenis
hospitaal was het volop tralies
en veel deuren die iedere keer
achter je in het slot gaan. In
de wachtkamer hadden zich zo'n
40 man verzameld de dokter
werkte dat binnen het halve uur
af. Dat ging van: pijn in je
arm. bestralen: hoofdpijn, poe
ders: zere voeten, pedicure. In
de wachtkamer waren alvast af
spraakjes gemaakt door de
mensen die op ongeveer dezelf
de tijd loskwamen. De dokter
vroeg me „Wat heb je? Een ek
steroog? Naar de pedicure. De
volgende". Bij de pedicure ging
de vorige patiënt net weg. De
voetverzorger maakte een roes
tig sigarenblikje open en haalde
daar het dingetje uit waarmee
m'n eksteroog moest worden
verwijderd. Dat apparaatje ging
niet in z'n boortol, omdat er een
slag in zat. Dus pakte hy maar
weer hetzelfde als voor de vori
ge klant en ging daarmee mijn
voet te lijf. Het instrument
werd niet gedesinfecteerd, even
min als mijn voet. En ook voor
de patiënt na mij werd het
zelfde Instrument zo weer ge
bruikt. De chauffeur vertelde
dat er hier zo'n 1200 gevange
nen zitten die allemaal terug
komen. Ze maken van een krui
meldiefje een „echte" boef
's Nachts worden ze opgesloten
in kooien. Maar nu ik naar mijn
voet kyk is eigenlijk alles voor
niets geweest: de pit zit er nog
in, er is alleen wat eelt vanaf
gehaald".
De medische verzorging ls dus
niet om over te juichen, van de
geestelijke verzorging hadder.
we dat al eerder gemerkt. Eén
van de oudste barakbewoners
zorgt 's avonds voor paniek door
een dode muls in bed te stop
pen. Dat wordt hem erg kwalijk
genomen waarvan hy zo over
stuur raakt dat hy ln bed kruipt
met maagpyn.
Na al de belevenissen zitten
we nog even ln het donker een
sigaretje te roken als er een
jonge bewaarder komt vertellen
dat de boeven niet beter ver
dienen dan in kooien te worden
opgesloten.
De donderdag geeft overdag
hetzelfde beeld als de vorige. Dus
af en toe een schep zand om
gooien, sigaretje roken, veel kof
fie en thee drinken. Het eten is
niet om over te gillen. Bonen
(de kleur is net tussen wit en
bruin ln), aardappelen, appel
moes en een speklap van 9 a 10
gram. De pap smaakt echter
goed, maar als één der bewaar
ders binnenkomt om zyn ver
haal te doen gaat ook daar de
smaak vanaf.
Deze man komt n&meiyk niet
alleen tellen, maar ook even ver
tellen dat we op tyd moeten zyn
morgenochtend. Een filmploeg
tornt dan nameiyk opnamen ma
ken voor "Van gewest tot ge
west". Onmiddellyk barst er een
storm van reacties los nie
mand blykt hieraan behoefte te
hebben. "Heren, de anonimiteit
wordt gewaarborg door de di
recteur", zegt de bewaarder, ver
dere discussie blykt onmogeiyk.
Lang zitten we ln de donkere
nacht nog te praten hoe we dit
zullen oplossen. Na vele voorstel
len en evenvele tegenwerpingen
komt er elndeiyk een plan. Dat
is vooral gericht tegen de direc
teur, die dan maar even zyn toe
stemming geeft en daarmee onze
privacy verkoopt. Via een hand-
tekeningeniyst biyken 18 van de
20 mensen tegen te zyn, de an
deren vinden het nog wel grap
pig geloof ik.
In het plan is alles bekeken:
wat te doen als we direct tot
onderhandelingen kunnen ko
men met de jongens van Cine-
centrum, wat te doen als dat niet
lukt maar nog wel binnen het
terrein tot actie kan worden
overgegaan en ook de eventuele
onderschepping van het mate
riaal op de buitenweg. Iedereen
is er van overtuigd dat er wat
moet gebeuren met spanning
wordt uitgekeken naar morgen
ochtend half acht, het tydstip
dat de opnamen zouden moeten
beginnen.
Gedetineerde 10.700.
LEIDEN/DEN HAAG (ANP) De
Maandagnacht is de 33-jarlge Rot-
terdamer J. J. Vossaert tydens zyn
werkzaamheden als nachtwaker van
het ziekenhuis aan de Leyweg in Den
Haag door twee tot dusverre onbe
kende jongemannen overvallen. Na
dat de nachtwaker door het tweetal
mishandeld was werd hy gedwongen
in gezelschap van het duo ln zyn
eigen auto te stappen en koers te
zetten in de richting Leiden.
In de omgeving van Warmond
stopte de wagen en stalen de twee
jongemannen, die volgens de Rot
terdammer "dik ln de twintig jaar"
zyn, uit een garage een rode Opel
Rekord en zetten de tocht voort.
Kort na de start werd V. uit de auto
gezet. Hy keerde onmiddellyk naar
Den Haag terug. In het ziekenhuis
Zuidwal bleek hy slechts licht letsel
te hebben. Na te zyn verbonden kon
by weer vertrekken.
Korte tyd nadat de Rotterdammer
door syn overvallers uit de auto was
gezet, werden by een juwelier ln
Leiden de ruiten ingegooid en enige
ringen uit de etalage gestolen. In de
omgeving van de inbraak ls een auto I
gesignaleerd, die overeenkwam met
kleur en type van de in Warmond
gestolen wagen.
ADVERTENTIE
Wie 8 dagen lang veel ln
ons land wil reizen, is het
voordeligst uit
met een 8-daags kris-kras
abonnement.
N S-Identi teitsbewij s
of pasfoto meebrengen.
