-mark zweeft, Zw.frank duurder
Geen doorbraak in conflict
ROETEN UIT
UEENHUIZEN (I)
HEATH
NAAR
PARIJS
MARS-SCHOT
IS MISLUKT
Washington:
niet bijzonder
ingenomen
ussel zet- na 20 uur- het licht op groen:
n
P
ATTENTIE
Rogers uit Midden-Oosten terug met nieuwe hoop
10 MEI 1971
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 15
>E
gisteravond gehouden zitting heeft
net van Brandt besloten de koers
CPD, ANP, Reuter, AP) De
se regering heeft besloten de po-
de D-mark soepeler te maken op
arkten ter bestrijding van de in-
is ontstaan door de stroom van
anse dollars.
J
.hlïKENBOSCH MAANDAG
aE een dag is het dan zo
e postbode geeft de brief
j-i irin wordt verzocht je te
i bij het parket van de
van justitie in de
traat in Assen. Vandaar
or vervoer naar de ge-
- lis Bankenbosch II zorg
I i gedragen, meldt men.
aktische redenen is het
u, ogelijk voor de reis naar
vooraf reisgeld te ver
en. Op vertoon van het
ri aartje of ander reisbiljet
structie is nog van zo'n
datum dat wordt gezegd
'9i het kaartje moet laten
pelen en niet mag inleve-
unnen de reiskosten per
har middel van vervoer
de laagste tariefklasse
J; i terugbetaald En dat
t ook keurig netjes, als je
'JWdt ontslagen.
erweg in de trein kijk je
s zo rond. Zou hij er ook
ioe gaan? In Assen is het
'j ijker herkenbaar. Een
j stroompje mensen is waar
nen tussen het station en
ileis van justitie. Het café
e overkant heeft er een
e klandizie aan. Nog gauw
!2J >aar moeder de vrouw bel-
tt Je goed bent aangeko-
Een gelegenheid die door
,2 een wordt aangegrepen
>k nog een borreltje of een
1.8 e te pakken straks zit
rtien dagen zonder,
concierge ontvangt Je
U lelijk hij heeft er heel
'4 ien passeren. „Gaat u daar
even zitten" wijst hij en
gkom Je in een wachtkamer
pt waar nog meer „slacht-
5 i" aanwezig zijn. Nadat Je
laten zien aan de hand
5 e paspoort dat je echt wel
lede bent ga je weer naar
'achtkamer, waar al een
heerst van oude-Jongens-
^-mekaar. De sterke ver
zijn niet van de lucht,
ijpiin als de leuke opmerkin-
Zoals tegen de man die
nar het toilet gaat: „Ga
pilsje kopen?" Na een
wachten wordt er meege-
dat de bus klaar staat.
keurige blauwe bus
Rijkspolitie reis Je de
te dertien kilometer naar
cenbosch II waar Je wordt
ingen in de televisie-zaal.
toestellen, registreer Je
;jen. Dan hoef ik de belang-
programma's (Sport in
1!) niet te missen. 'Weer
kt een periode van wach-
ian. In die tijd krijg Je kof-
brood met jam. Een
fler begint met het me-
onderzoekdat betekent
7 ddruk meten en vraagjes
)l de
wie Je huisarts is. In een
zaaltje is het inleveren
geld, papieren en spullen
graag wil laten opber-
Je horloge mag Je houden,
enen voor hetgeen Je inle-
1 en vingerafdruk laten ne-
an naar de dokter. Het me-
onderzoek is beoaald niet
igaand. De jonge arts leest
aantal besmettelijke ziek-
vraagt of Je die wel eens
gehad en of er nog bij-
dere klachten zijn.Zo niet,
ben je goedgekeurd. Later
Je dat er vroeger ook nog
doorlichting was, maar dat
ijnt nu niet meer nodig te
Na de dokter naar de ma-
lalchef. Hier krijg Je de
Ikleding en lever Je je eigen
iergoed in. Sloffen mag Je
meenemen, zo ver gaat de ser-
Vice van het Rijk nog niet
dat je die krijgt verstrekt.
De kleding bestaat uit een
manchester broek met jasje
een khaki overhemd, sokken,
ondergoed, een trui een een
pyjama. En dan natuurlijk een
nanüüoekje en lakens met ee».
sloop. Na de rijkskleding aangt
daan te hebben ga je naar at.
barak. Daar staan de bedden
waar Je de lakens kwijt kan.
Goede bedden met een schuim
rubber matras. Dan heeft iedei
een kast met een siot
waar nij zijn eigen kostuum kan
ophangen en andere spullen die
hij kwijt wil. Maar heiaas wa&
er voor mij geen kast. Dat werd
direct verteld, maar die maan
dag kwam er nog een. De eerste
maandag was het ook kantine-
oezoek. in de twee weken mat,
f 13 worden besteed aan rook
artikelen en versnaperingen, die
je niet van buiten mee mag ne
men. Dat is natuurlijk een
kwestie van zuinig verdelen,
bijna iedereen stapte direct
van de sigaretten af en ging
over op de shag.
In de barak is het vrij ge
zellig. Natuurlijk veel prenten
van schone dames die een groot
deel van hun lichaam ten toon
stellen. Maar ook dam- en
schaakspellen, speelkaarten, tijd
schriften, puzzelboekjes.
Verder een koelkast voor het
broodbeleg en de margarine. In
een andere barak staat een bil
jart en een tafeltennistafel, er
gens anders weer een tafel voet
balspel en een sjoelbak. In het
kamp is verder een soort radio
distributie
Het gezelschap dat zich in de
barak heeft verzameld is ge
mengd samengesteld: een ruwe
doorsnede van de hele maat
schappij. Die eerste middag ge
beurde er verder niets meer Na
een poosje kwam de maaltijd:
smakelijke bruine bonen
soep met brood en rijstepap toe
Daarna in de leeszaal een toe
spraak van de directeur ovei
het reilen en zeilen binnen deze
gemeenschap, de humanistische
verzorger die wat vertelde over
de geestelijke verzorging en bij
niemand erg goed lag en van
de brigadier die wat vertelde
over het werk dat stond te
doen.
Nu bleek dat er deze eerste
week voor mij nog geen werken
bij was. Ik zit in de barak die
deze week een cursus van de
volkshogeschool gaat volgen.
Tenminste als je dat wilt, het
gaat op' vrijwillige basis. v
Later, in de barak, wordt er
nog even doorgepraat over de
belevenissen van die eerste dag
Enkele dorstige personen
schreeuwen om een pilsje met
een grote schuimkraag, een an
der zit oude Panorama's te lezen
of te puzzelen; ook worden de
eerste brieven geschreven. Dal
schrijven is ook zo'n aar
dig punt. De brief van de offi
cier van Justitie vertelt dat de
post wordt gelezen maar dat Je
iedereen mag schrijven, de de-
penitentiair consulent (wat zou
dat toch voor iemand wezen?)
zegt niets over censuur maai
laat alleen aan familieleden
schrijven, terwijl het blijkt dat
de post niet wordt gelezen, dal
je net zo veel mag schrijven
als je wilt. Ja. men post de brie
ven zelfs in Assen zodat er geen
poststempel Veenhuizen op
staat
Gedetineerde 10.700.
van de mark zwevend te maken. Daarbij
werd evenwel nadrukkelijk verklaard, dat
de pariteit van de mark ten opzichte van de
dollar ongewijzigd zou blijven. Nederland
heeft ook de gulden zwevend gemaakt.
Het besluit, waarover reeds een week ge
ruchten de ronde deden, leidde tot een aan
tal maatregelen voor andere Europese
valuta's.
I Zwitserland en Oostenrijk besloten
j te revalueren, De waarde van de
j Zwitserse frank nam ten opzichte
van de dollar toe met 7 pet. Die van
de Oostenrijkse schilling met 5,05
pet.
I Hoewel de gevolgen van deze maat
regelen niét zullen blijken voor de her
opening van de geldmarkten vandaag
zeggen sommige Duitse wisselmake
laars nu reeds te vrezen dat de her-
I waardering van de Zwitserse frank
I de Duitse poging om de toestroom
van Amerikaanse dollars een halt toe
te roepen moeilijker zal maken.
Zij geloven, dat speculanten, die
hun dollars in Zwitserse franken
I hebben omgezet om te kunnen pro-
i fiteren van een zwevend maken van
j die valuta, nu hun revaluatiewinst
I van 7 pet zullen incasseren om hun
J geld vervolgens in marken om te zet-
j ten. Het wordt ook nog mogelijk ge-
I acht dat België en Luxemburg alsnog
j zullen overgaan tot het zwevend
maken van de frank. Gisteren had de
Belgische regering bekend gemaakt.
dat de koers van de frank niet zou
j gaan zweven en dat de kapitaalin-
voer zou worden beperkt. Maar fi
nanciële deskundigen twijfelden of
j dit wel uitvoerbaar zou zijn.
I De stroom van activiteiten in rege-
j ringscentra was gisteren mede een
I gevolg van de besluiten van de Euro-
j pese ministerraad in Brussel. Na
twintig uur praten besloot men daar
I gisterochtend dat een aantal lidsta-
j ten vrij moest worden gelaten om een
grotere marge te nemen voor het
I laten zweven van de wisselkoersen,
j Uitdrukkelijk is ook vastgesteld dat
zwevende koersen eigenlijk niet ver-
I enigbaar zijn met een juist functio-
neren van de EEG.
I Minister Witteveen karakteriseerde
liet bereikte resultaat als volgt: „Wij
I zijn niet kunnen komen tot de ideale
oplossing, namelijk deze dat men in
I alle landen van de EEG gezamenlijk
de wisselkoersen zou laten zweven,
I zodat men onderling dezelfde marges
zou behouden.
Bondskanselier Brandt heeft gis-
teravond in een tv-toespraak de
Westduitse bevolking persoonlijk ver
klaard waarom zijn regering enkele
uren eerder had besloten de wissel
koers van de Duitse mark tijdelijk
vrij te geven. „Wij vormen geen
eiland van stabiliteit, maar er mag
geen twijfel aan bestaan dat wij al
PARIJS (DPA) De Britse pre
mier, Edward Heath, zal op 20 en 21
mei in Parijs politieke besprekingen
voeren met de Franse president,
Georges Pompidou.
Heath brengt zijn bezoek aan Pa
rijs op uitnodiging van de Franse
president.
In een communique van het Ely-
see-paleis heet het, dat de Franse
president en de Britse premier een
samenkomst opportuun achtten, ten
einde „vraagstukken van gemeen
schappelijk belang te behandelen".
Heath en Pompidou zullen vraag
stukken die verband houden met de
toetreding van Engeland tot de EEG
behandelen.
Het bezoek dat de Franse minister
van Buitenlandse Zaken, Schumann,
eveneens op 20 en 21 mei aan Lon
den zou brengen, is nu thans van de
baan.
het mogelijke doen om tot meer sta- komstenverliezen zullen worden ver-
biliteit te komen", aldus Brandt. „De goed. Bfj een koersstijging tot 2,5
bondsregering is voor de immense pet zal de vergoeding uit de begro-
dollartoevloed even weinig verant- tingsmiddelen van de regering komen,
woordelijk als voor prijsstijgingen, die Stijgt de koers nog verder, dan zou-
in bijna alle landen hoger zijn dan j den de landbouwers in de Bondsrepu-
bij ons. Maar het is de plicht van de bliek kunnen rekenen op een aanvul-
bondsregering dat te doen wat naar j lende bijdrage van de EEG. Zowel
haar overtuiging in het belang van Brandt als Schiller heeft verzekerd
ons land thans noodzakelijk is". I dat een revaluatie niet aan het einde
De regering in Bonn benutte das zal staan van de huidige actie. De
het „groene licht", zoals minister van j mark dient haar pariteit te behou-
Economische Zaken Karl Schiller hetden. Schiller achtte het overigens
formele fiat van de EEG-minister- j mogelijk dat de koers ook na 15 juni
raad noemde, om de deviezenvloed j zwevend blijft.
door het vrijgeven van de wissel- Het in Brussel bereikte compromis
koers in te dammen. Zij nam echter \s in Bonn allerminst enthousiast
bovendien een aantal interne maat-1 ontvangen. Herbert Wehner, de so-
regelen om de onverminderd stij- j ciaal-democratische fractieleider in
gende prijzen in de hand te krijgen de Bondsdag, sprak zijn ontstemming
Op de begrotingen van de bond en Ujt over het feit dat de zes landen
deelstaten zou ongeveer 1.5 miljard niet tot een gemeenschappelijke actie
mark moeten worden bezuinigd. De hadden kunnen besluiten. De leider
krediet opname door de overheid zou van het enige economische-weten-
worden beperkt en de reserve voor I schappelijke instituut dat vorige week
het in evenwicht houden van de con-1 tegen het vrijgeven van de wissel
junctuur wordt vergroot. koers heeft gewaarschuwd, de vroe-
Het eerste doel van die interne gere staatssecretaris Klaus Dieter
maatregelen is het dempen van de Arndt iSPD», leverde gisteravond de
Onderonsje in Brussel tijdens
het beraad over de wisselkoersen.
Van links naar rechts: de West
duitse minister Schiller, staats
secretaris De Koster, de Belgische
minister van Financiën Snoy
d'Oppuers en de Westduitse mi
nister van Buitenlandse Zaken
Scheel.
De president van de grootste
particuliere bank van Zwitserland
heeft verklaard er niet zeker van te
zijn dat de revaluatie van de Zwit
serse frank en de zwevende koers van
de dollar de internationale monetaire
crisis werkelijk zou genezen.
Parkeergelegenheid heeft U bij
ons voor de deur. Of op een
minuut afstand, v. d. Werf-
straat, Oude Rijn, Kaasmarkt.
Twee minuten Hooigr. (Ir
Driessenstraat) Oude Vest en
Langegracht (Lichtfabrieken).
Het loont de moeite om onze
grote collectie en de beste mer
ken in te zien.
Onze traditie is „altijd voor
deliger" geen valse leuze „van
zoveel voor zoveel" maar het
gehele jaar „voor zoveel". En
toch vak-standing als echte
Juweliers en Horlogers. Onze
eigen ateliers onderstrepen dit
door echte vakservice te bie
den. Doet er uw voordeel mee.
Gouden sieraden, verlovings
ringen, horloges, klokken, cas
settes, verzilverde geschenk
artikelen, briljaont.
De beste merken,
de ruimste keuze.
Juwelier - Horloger
v. d. WATER
Haarlemmerstraat 181
prijsopdrijving.
De Westduitse boeren, die zich
grote zorgen hebben gemaakt over
het vrijgeven van de wisselkoers,
waarmee in feite een revaluatie is in
geluid, hebben van minister Schil
ler de verzekering gekregen dat in-
KAAP KENNEDY (AP/Reuter)
De lancering van de Mariner8 die
in november baantjes om de planeet
Mars zou moeten gaan draaien, is in
de nacht van zaterdag op zondag
mislukt. Vijf minuten nadat de At-
las-Centaur-raket om 02.11 uur Ned.
tijd was gelanceerd, stortte deze met
de Mariner in de Atlantische Oceaan.
1400 km van de lanceerbasis.
Het is een zware tegenvaller voor
de Amerikanen, dat deze over het al
gemeen betrouwbare raket het juist
nu moest laten afweten, nu het ging
om een lancering waarvoor slechts
een korte periode in enkele jaren ge
schikt is.
Na beoordeling van de ontvangen
telemetrische gegevens zal worden
beslist, of de lancering van de Mari
ner9 op 19 mei zal doorgaan. Ook
deze moet naar Mars om vanuit een
baan om de planeet deze fotografisch
vrijwel geheel in kaart te brengen.
Een van de doeleinden is, een ge-
kritiek: „Aan het einde staat een de>
valuatie van de dollar door een re
valuatie van andere valuta".
In de ogen van de Franse regering
hebben de zes EEG-ministers van Fi
nanciën afgelopen weekeinde in
Brussel de wijzers van de Europese
klok voor jaren achteruit gezet.
Doordat de zes niet eensgezind een
wal tegen de dollarinVasie hebben
weten op te werpen, is de Euromarkt i
nu praktisch in drie delen een
Duitse, een Nederlandse en een sec
tor der overige vier landen uit- j
eengevallen.
Nu de Duitse mark en de Neder-
landse gulden zijn losgemaakt van j
hun vaste koers is het in Franse ogen
bovendien bijzonder voorbarig gewor- j
schikte landinksDlaats te beDalen den nog over een Eur°Pesp Mone" I
schikte landmgsplaats te bepalen D wfflen ken dle Juist
voor de onbemande Viking die in zpp t Maal.
1975 een zachte landing moet mtvoe- vopr Frankri(k dat nu
ren om. om te speuren naar even- de E landbouwmarkt op
tueel leven op Mars. Na medio juni ,osse schroeven ls teId Dfl land.
Is de onderlinge stand van aarde. bQUW was de ppi Eul.opesp sector
Mars en zon pas m 1973 weer gun- dlp mett„daad was geïntegreerd.
stig voor een Marinerv lucht. Egn jntegratie die nu weer zal wor- i
De voorbereiding van de Viking- den opgeheven d00rdat de wisselende
Duitse en Nederlandse koersen de j
Europese eenheidstarieven voor de
vlucht kan inmiddels doorgaan, maar
het is mogelijk dat dit project toch
op de lange baan wordt geschoven.
als de Mariner-verkenning niet tijdig
plaats vind, en wanneer de geruch-
ten bewaarheid worden, dat Rusland
op 't punt staat reeds thans een on-
bemand ruimtevaartuig naar Mars j
landbouwprodukten uiteraard niet
langer te respecteren zullen zijn.
Rome De centrale bank van
Italië heeft laten weten dat de koers
van de lire wat haai» betreft binnen
de huidige pariteitsgrenzen kan blij-
te zenden voor een zachte landing in ven en njet met de D-mark en an-
december a.s. Mogelijk ziet Ameri
ka dan af van het kostbare Viking
project ten gunste van andere ruim
te-experimenten, omdat de financië
le middelen van de NASA slechts een
beperkt programma toelaten. Daar
bij een Russisch experiment jaren
later herhalen lijkt wat zinloos.
dere EEG-valuta's behoeft te gaan
zweven. De bank wijst erop dat de
lire hoegenaamd geen schade van de
valutacrisis heeft geleden, terwijl de
wisselmarkt in Italië open gebleven
is. De bank heeft zich maar in heel
geringe mate met de markt behoe
ven te bemoeien.
WASHINGTON (GPD> Zo
wel president Nixon als het In
ternationaal Monetair Fonds
leken niet bijzonder ingenomen
met de in Brussel uitgewerkte
plannen om een dreigende mo
netaire crisis rond de dollar het
hoofd te' bieden. Hoewel de gro
tere elasticiteit van een aantal
Europese valuta ten aanzien
van de dollar en de revaluatie
van het geld in Oostenrijk en
Zwitserland de Amerikaan in
de Verenigde Staten nauwelijks
raakt, werden deze besluiten
hier toch opgevat als een deus
in het Amerikaans prestige.
„In Amerikaanse financiële
-:ringen, zei een commentator,
is men plotseling tot de ontdek
king gekomen dat de machtige
\merikaanse dollar niet meer
s wat het was en staat te wan-
:elen aan de rand van 'n af
rond".
Wat de in Brussel genomen
naatregelen voor Amerika be
tekenen. is dat de import uit
Europa duurder wordt, en dat
de Amerikaanse export naar
West-Europa niet zoveel meer
op'zal brengen dan tot nog toe
het geval is geweest. Het bete
kent ook dat Amerikaanse toe
risten in West-Europa meer
geld zullen moeten uitgeven om
aan hun buitenlandse valuta te
komen, maar sommige econo
men hier meenden dat deze ge
volgen uiteindelijk een gunsti
ge invloed zouden kunnen uit
oefenen op de traag herstellen
de Amerikaanse economie.
Praktisch gesproken hebben de
EEG-maatregelen vermoedelijk
als resultaat dat het deficiet in
de Amerikaanse betalingsbalans
van ruim 12 miljard gulden
door de duurder geworden im
port minder zal worden, en dat
de dollar-stroom van de Ver
enigde Staten naar Europa zal
afnemen. Het internationaal
Monetair Fonds staat echter
voor het grote probleem weel
een nieuw evenwicht te vinden
voor de internationale valuta,
en zal daarbij vermoedelijk
niet veel meer kunnen doen dan
afwachten waar de schomme
lingen van vooral de Duitse
mark en de Nederlandse gulden
ten aanzien van de dollar zul
len eindigen.
WASHINGTON (DPA/Reuter) De Amerikaanse «hter dutdellJk 8™a8k'.
v* v stap geen aanwezigheid va;
dat zo'n
stap geen aanwezigheid van Egypti-
minister van Buitenlandse Zaken William Rogers is van j sche militairen zelfs niet van een
zijn bezoek aan het Midden-Oosten teruggekeerd met "jeu-
we hoop op een etappegewijze oplossing van het conflict, /,ich kan brengen. Israël is bereid
j u i t j een uitdunning van zijn strijdkrach-
Hij verklaarde beide partijen bereid te hebben gevonden len die de Barlev_linie bemannen te
vrede te sluiten. Hij is ook iets optimistischer over de moge- overwegen. Maar het kan niet toe
lij kheid Israël en Egypte nader tot een akkoord over de her- staan, dat zich in die strook ander
opening van het Suezkanaal te krijgen. Egyptisch personeel ophoudt dan
P o Jö politiemannen en technici en arbei-
Het is nog te vroeg om van Rogers' ders. die voor een bevaarbaarmaking
besprekingen met de Israëlische lei- j van het kanaal nodig zijn. De Is-
ders de definitieve balans op te ma- raëlische vasthoudendheid op dit ge-
ken. Maar dat zij geen werkelijke bied berust voornamelijk op de
doorbraak hebben geproduceerd is vaagheid van de Amerikaanse hou-
zeker. Ten aanzien van een globale ding ingeval de Egyptenaren
Amerikaanse en Egyptische func
tionarissen in Cairo hebben de be
sprekingen tussen president Sadat
van Egypte en de Amerikaanse on
der-minister van Buitenlandse Za
ken Joseph Sisco zeer nuttig ge
noemd.. Maar zij zeiden dat het Is
raëlische en hel Egyptische stand
punt nog ver uiteen liggen.
De Amerikanen hebben in Israël
nu bereidheid geconstateerd om de
mogelijkheden van een akkoord over
Suez te bereiken.
Onze correspondent in Israël meldt;
plichten bij een dergelijke ontwikke
ling de Israëli's militair of politiek
te hulp te komen. De ongerust
heid over zo'n halfslachtige houding
is hier echter verzacht door de uit
drukkelijke verklaring van Rogers,
dat zijn regering niet voornemens is
andere middelen dan overredings
kracht aan te wenden om Israël voor
haar zienswijze te winnen.
Heropening kanaal
De Israëli's van hun kant hebben
er bij hun gesprekken met Rogers
geen twijfel over laten bestaan, dat
ook zij voorstanders zijn van een
heropening van het kanaal, omdat dit
de kans op hervatting van de vijan-
bijlegging van het Israëlisch-Ara- j Russen) de overeenkomst zouden
bisch conflict zijn nauwelijks vorde- schenden en militaire eenheden toch delijkheden zou verkleinen. Rogers
ringen gemaakt en als men al iets het kanaal oversteken. kreeg ook de verzekering, dat een
verder is gekomen dan beperkt zich Bij de besprekingen met Rogers is gedeeltelijke terugtrekking van de
dat tot de kwestie van c herope- gebleken dat Washington, ofschoon Israëlische strijdkrachten aan de
ning van het Suezkanaal. Van Is- zelf gekant tegen een Egyptische mi- waterweg voor Israël niet princi-
raëlische kant is de Amerikaanse litaire aanwezigheid ten oosten van pieel uitgesloten is. De afstand waar
minister van Buitenlandse Zaken het kanaal, zich niet wenst te ver- j over zou moeten worden teruggetrok
ken, zou Israël evenwel gelegenheid
moeten bieden om tot de totstand
koming van een formeel vredesver
drag doorlopend toezicht te houden
op wat er in de kanaalzone gebeurt
en zijn zware wapens opnieuw daar
heen over te brengen als mocht blij
ken dat de vijand van de situatie
gebruik maakt.
Israël is bij zijn oorspronkelijke
eisen gebleven, al heeft het wat een
tijdelijke regeling betreft wel een
paar druppels water in de wijn ge
daan. Meer heeft Rogers niet kun
nen bereiken. Israëls minister
Eban heeft dat bevestigd. Hij zelf
sprak in een samenvattende verkla
ring vlak voor zijn vertrek naar Ro
me waar hij nog door paus Pau-
lus werd ontvangen voorzichtig
van een „versmalling van de kloof"
tussen de Amerikaanse en Israë
lische opvattingen en posities. Maar
hij moest toegeven, dat er nog „aan
zienlijke gebieden van onenigheid"
opengebleven.
