S willen
el praten
ver een
ertrek uit
ietnam
IN DACCA STILTE
VAN EEN KERKHOF
ogers contra Israëlische oppositie
Parijs9 vredesoverleg
Chinees
terug naar
ambassade
Russen willen zachte
landing op Mars
•YPTE TELEURGESTELD OVER MEDEDELINGEN AMERIKA
[EDS MEER
ELSEN
W EEG
Buitenlands
postwissel-
verkeer is
stopgezet
Eerste bezoek verslaggever hoofdstad Oost-Pakistan
IRRITATIES
WASHINGTON
OVER CRISIS
VAN DOLLAR
lAG 7 MEI 1971
LEEDSCH DAGBLAD
PAGINA 9
(Reuter, AFP) De Ver
slaten zijn bereid op het
it edesoverleg te spreken over
ellen van een datum voor
rekking- van Amerikaanse
lit Zuid-Vietnam. Noord-
Clfou ophelderingen moeten
over zijn plannen met
f tot de terugtrekking van
•t, ivietnamese troepen uit
nam, Laos en Cambodja.
erikaanse onderhandelaar,
uce heeft dit donderdag,
op de 112ste zitting van
lesprekingen. Vorige week
Noordvietnamese delegatie-
en ean Thuy voor onmiddel-
irwaardelijke besprekingen,
it(3n over de terugtrekking
e merikaanse en geallieerde,
titen. Als het overleg post
ij Itaten zou opleveren zou-
troepen die aan de oorlog
snel naar huis terugke-
betekent dat u nu bereid
ui rdvietnamese troepen te-
ai eken uit Zuid-Vietnam, La-
mbodja geloof ik dat we
te vooruitgang kunnen boe
een eerzame en blijvende
tling", zo zei Bruce. Hij zei
ent Nixon duidelijk heeft
pat hij bereid is een datum
illen voor de terugtrekking
Amerikaanse troepen uit
lam als Hanoi dat ook doet.
ixon zou 12 maanden een
Jdschema kunnen zijn voor
g iterugtrekkingen. De Ame-
"t regering houdt niet vast
diplomatieke formules „als
diven volhouden dat er geen
ie lamese strijdkrachten zjjn
bi N (AP) Steeds meer En-
tegenstander van toetre-
hun land tot de Europese
JJphap, zo blijkt uit een tweede
Verzoek binnen vier dagen
in de Daily Express is
«jerd.
"jday Times heeft in zijn laat-
Qer een opinieonderzoek ge-
i waarbij het percentage te-
•ijeding van de ondervraagden
g, één procent meer dan in
Harris poll die vandaag
ubliceerd, levert 63 procent
U procent meer dan in april.
n zijn ook andere uitkom-
J derzoek van het Opinion Re-
a lentre dat verleden jaar
st kwam bij de voorspelling
-onservatieven de nationale
(en zouden winnen
een percentage van 56
itreding gekomen, vier pro
der dan in april bij een on-
door hetzelfde bureau. Vol-
Louis Harris en de Sunday
iderzoek is momenteel res-
Ük 17 en 20 procent ^an de
voor toetreding. 20 en 15
weet het nog niet. Opinion
Centre zegt dat 30 procent
reding is en 14 procent nog
ndpunt heeft bepaald
in Zuid-Vietnam, Laos en Cambod
ja zullen we daarover niet redetwis
ten, vooropgesteld dat deze troepen
zich zullen terugtrekken en we be
trouwbare garanties krijgen dat ze er
niet terugkeren".
Van de hand
De Noordvietnamese delegatieleider
Thuy heeft het nieuwe Amerikaanse
voorstel in zijn redevoering, die ove
rigens tevoren was opgesteld indirect
afgewezen. „President Nixon heeft de
absurde eis van een „wederzijdse te
rugtrekking" op tafel gelegd, waar
mee hij de Amerikaanse agressor op
één lijn stelt met het Vietnamese
volk dat zich tegen de agressie keert",
aldus Thuy.
PARIJS (AP) De verdoofde
Chinees die door ingrijpen van de
Parijse politie vorige week niet mee
aan boord kon worden gebracht var
een vliegtuig met bestemming Sjang
hai, heeft het Parijse ziekenhuis
waar hij was opgenomen verlaten en
is vrijwillig naar de Chinese ambas-
Op 28 april werd Chang Chi Jung
door een groepje Chinezen tussen
zich in naar het vliegtuig gebracht,
in half bewusteloze toestand. De po
litie plukte hem uit de groep, wat
leidde tot vechtpartijen met de an
dere Chinezen en te hulp geroepen
personeel van de ambassade. Cha.ig
had als technisch adviseur in Al
giers gewerkt.
Gisteren heeft Chang de wens te
kennen gegeven met de Chinese am
bassade te mogen telefoneren.
Tegenover Franse functionarissen
heeft hij verklaard uit vrije wil naar
China te willen terugkeren. Een auto
van de ambassade heeft Chang daar
op in de loop van woensdag opge
haald in het ziekenhuis.
Gisteren werd in Vaticaan
stad een aantal nieuwe leden van
de Zwitserse garde van de Paus
ingezworen. Op de foto een van
de zeventien nieuwe Duits spre
kende Zwitsers uit de persoon
lijke lijfwacht van Paus Paulus
die de eed aflegt met de hand op
pauselijke standaard.
LEIDEN De PTT heeft met in
gang van gisteren het buitenlands
postwisselverkeer tot nader order
stopgezet. De maatregel houdt ver
band met' de opschorting van het
valutaverkeer en het als gevolg daar
van ontbreken van wisselkoersen.
Bij de grote banken was de situatie
wat betreft het buitenlands geldver
keer gistermorgen zeer onregelmatig
en verschillend. Een woordvoerder van
de Algemene Bank Nedeland zei dat
aan alle kantoren is opgedragen be-
perkt te handelen in buitenlandse
valuta. Tot f500 kan vrij worden ge
handeld met dien verstande dat de
koers voor Duitse marken per 100
stuks f105 bedraagt. Voor de dollar
wordt nog maar f3.45 gegeven en
voor het pond f8,30.
Bij de Amrobank past men een
andere werkwijze toe. „We bekijken
de situatie van klant tot klant en
houden bij de koersvorming marges
aan waarbij de dollar tussen f 3,45 en
f3,55 fluctueert. Maar natuurlijk
worden toeristen zoveel mogelijk ge
holpen".
LONDEN (AP) De Russen zijn
van plan, binnen dertig dagen twee
ruimtevaartuigen naar de planeet
Mars te zenden. Zij zouden daar in
november of december moeten arri
veren en capsules met instrumenten
afstoten voor een zachte landing.
Dit verklaarde de secretaris van het
Britse Interplanetaire Genootschap
Kenneth Gatland.
De ruimtevaartuigen zouden van
hetzelfde type zijn als de Venera-
sondes, die naar Venus zijn ge
stuurd. Volgens de Russen is 'n in
strumentencapsule van de Venera-7
onbeschadigd op Venus geland, vol
gens de Amerikaanse berekeningen
verging het apparaat vóór de landing
in de dichte en hete dampkring. De
Venera-capsules maakten him vlucht
door de atmosfeer met behulp van
een parachute. Een veel grotere pa
rachute en misschien ook remraket-
ten zullen nodig zijn voor een lan
ding op Mars, waar de atmosfeer veel
ijler is dan op aarde en Venus.
De Amerikanen zijn van plan op 9
en 19 mei Mariners naar Mars te
sturen die om de planeet moeten
gaan draaien maar niet landen. Een
zachte landing staat pas voor 1975 op
het Amerikaanse programma.
DACCA (AP) Een verslaggever,
van het Amerikaanse persbureau
Associated Press die als eerste bui
tenlandse journalist na de opstand
van 26 maart in Dacca werd toegela
ten. heeft een stad aangetroffen die
zich moeizaam tracht te herstellen
van de bloedige verwondingen van de
onafhankelijkheidsopstand.
Dacca wordt volledig beheerst door
het, Pakistaanse leger. Aan de win
kels velen gesloten, maar enkele
open en de huizen hangen dui
zenden nietige groen-witte vlaggetjes
roerloos in de windstilte.
„Tot mijn spijt moet ik bevestigen
dat er zeer veel bloedbaden zijn aan
gericht", vertelde luitenant-generaal
Tikka Khan, militair bevelhebber in
Oost-Pakistan, „maar het waren
voornamelijk de Bengalen die de
niet-Bengalen uitmoorddden".
Gedwongen
Over het begin van de opstand zei
Tikka dat zijn' eigen troepen wel ge
dwongen waren om studenten en an
deren dood te schieten, omdat dezen
het vuur hadden geopend toep de
militairen hen trachtten te ontwape
nen. Volgens de generaal waren in de
eerste nacht van de opstand in Dacca
ongeveer 150 opstandelingen' gedood.
Over de verschrikkelijke schade
ADVERTENTIE
aan het zakenleven, die overal kon
worden waargenomen, zei hy dat het
onder de allergunstigste omstandig
heden tenminste een jaar zal vergen
deze te her stellen. Slechts een fractie
van de miljoen inwoners van de stad
waagt zich op de vroeger zo drukke
straten. In de voormalige Hindoe-
wyk Ramana Kali Bari, waarvan nog
nog slechts verkoolde resten overeind
staan, troffen de verslaggevers alleen
maar een aantal kraaien en bede
lende kinderen aan. Verteld werd
dat de Hindoe's zowel door de Ben
gaalse nationalisten als door het le
ger waren vervolgd, omdat zij als
vijanden van de moslims golden,
aangenomen wordt dat velen van
hen een goed heenkomen hebben ge
zocht in het oerwoud of naar India
zijn gevlucht.
Waarom
Langs de Nawab Pur Avenue waren
hele blokken zwaar door brand be
schadigde gebouwen. Een Bengaal
wees op de gebouwen en zei: „Kijk
wat de regerin gheeft aangericht
waarom heeft uw regering niets ge
zegd over de moordpartijen?" Vol
gens deze man dreven er nog altijd
lijken in de rivier die door Dacca
stroomt. De man wilde niet meegaan
naar de rivier. De universiteitsge
bouwen leken voor het merendeel
onbeschadigd wel was duidelijk dat
zware aanvallen waren gedaan op
twee studentenhuizen.
In één van de huizen vertoonden
de muren de gaten van ingeslagen
granaten. De kamers waren uitge
brand. In het tweede huis was de
schade alweer gedeeltelijk hersteld.
Overal ziet men Pakistaanse vlag
gen. De Bengalen' zeiden dat zij de
vlaggen uitstaken om hun bezittin
gen te beschermen. Bij de British
Council hing een enorme Engelse
vlag en een kleine Pakistaanse vlag
uit.
Hulp
De Amerikaanse senaatscommissie
van Buitenlandse Zaken heeft tegen
de zin van de regering-Nixon een
ontwerp-resolutie aanvaard, waarin
wordt aangedrongen op opschorting
van alle Amerikaanse militaire steun
aan Pakistan, zola ng het conflict in
Oost-Pakistan niet is opgelost.
Het ministerie van Buitenlandse
Zaken had gepoogd aanvaarding van
het voorstel te voorkomen met het
argument, dat een volledige opschor
ting van de Amerikaanse militaire
bijstand zeer nadelig zou kunnen zijn
voor de betrekkingen met Pakistan.
Bovendien zou er dan wel van an
dere zijde wapensteun voor dat land
komen.
SALEM (GPD, AFP, Reu-
indaag heeft Amerika's on
bare minister van Buiten
zaken Rogers hier een twee-
'ek met premier Meir. Bo
er een lunch met de op-
het parlement. Men stelt
veel voor van het hete
Q Gachalleider Menachem
de Amerikaanse bewinds-
efiin heeft al aangekondigd,
toet de Amerikaan de degens
"ïn over de wijsheid van elk
Iraëlische terreinwinst
geheel ongedaan te maken.
Rogers identificeert zich
sident Nixons stelling, dat
«nstige grenzen van Israël
Piegeling mogen vormen van
de veroveringen uit de zesdaagse
oorlog.
Begin en de zijn'en dromen van een
Israël dat zich aan beide zijden
van de Jordaan uitstrekt en elders
ook al het bezette gebied omvat. In
de parlementaire commissies voor
Defensie en Buitenlandse Zaken zijn
er voor de Amerikaanse minister on
getwijfeld ook andere geluiden te be
luisteren, die zullen gewagen van
gebiedsafstand. Intussen gaan stu
dentendemonstraties tegen Rogers
bezoek door.
De eerste besprekingen van Rogers
en zijn onderminister Sisco met pre
mier Meir en zijn Israëlische colle
ga hebben nog weinig concreets op
geleverd. De Amerikaanse bewinds
man zou de Israëlische bewindslie
den hebben bezworen dat 't geen zin
heeft om vredesbesprekingen als
maar verder te verschuiven. Bij
zijn aankomst op het vliegveld Lyd-
da had hij ook al te verstaan gege
ven, dat "er nooit een beter tijdstip
was geweest om tot een recht
vaardige en duurzame vrede te ko
men". Hij gaf toe, dat aan instemmen
met vrede "een zeker risico verbon
den was", maar liet er dadelijk op
volgen dat 't afwijzen' van vrede on
eindig gevaarlijker was.
Tot nu toe heeft men geen aanwij
zingen dat Rogers bezoek aan Cairo
tot concrete resultaten heeft geleid.
Egypte houdt onverkort vast aan de
eis dat Israël de Sinaï gedeeltelijk
moet ontruimen en dat Egyptische
troepen het recht moeten krijgen de
oostelijke kanaaloever te bezetten.
Onaanvaardbaar zegt Israël daarop.
De algemene indruk in Caïro na
afloop van Rogers' tweedaags bezoek
was, dat de Amerikanen er tevrede-
ner over zijn dan de Egyptenaren.
Rogers lijkt in zijn voornaamste op
zet geslaagd: toenadering tot de Ara
bische landen tot stand brengen zon
der Israël voor het hoofd te stoten.
Zijn bezoek dient te worden beoor
deeld in het perspectief van de reis
die zyn assistent Joseph Sisco vorig
Jaar door het Midden-Oosten maak
te. Toen werd een bezoek aan Am
man afgelast met het oog op waar
schijnlijke ongeregeldheden, en hef
tige demonstraties in Beiroet. De
rondreis die Rogers nu langs vier
Arabische hoofdsteden heeft ge
maakt, is vrijwel zonder incidenten
verlopen. De Amerikaanse minister
sprak gisteren voor zijn vertrek naar
Israël zijn voldoening uit over de
vriendelijke ontvangst, en noemde
zijn bezoek nuttig.
Andere stemming
Aan Egyptische kant was de stem
ming ietwat anders. De Egyptische
minister van Buitenlandse Zaken
Riad ontkende niet dat het bezoek
nuttig was geweest maar "nuttig is
iets anders dan bevredigend", zei
hij. Een teleurstelling voor Cairo
was dat Rogers in tegenstelling tot
verklaringen van Amerikaanse zijde
niet met voorstellen is gekomen
over de heropening van het Suezka-
naal, ook niet namens Israël. Een
tweede teleurstelling vormde Roger's
mededeling dat zijn regering zou
blijven trachten Israël tot versoe
peling van zijn houding te bewegen
maar niet van zins is over te gaan
tot pressiemiddelen als opschorting
van de militaire hulp. Minister Riad
verklaarde na afloop van de bespre-
-kingen, dat deze duidelijke verschil
len van opvatting aan het licht had
den gebracht. Hoewel belde landen
vrede wensten, dachten ze verschil
lend over de manier van verwezen
lijking daarvan.
WASHINGTON Financiële
kringen in Washington achten het
onwaarschijnlijk dat de Nixon-re-
gering zal besluiten de Amerikaan
se dollar te devalueren om tege
moet te komen aan de spanningen
op de Europese geldmarkt. Even
min wordt het waarschijnlijk ge
acht dat de goudprijs omhoog zal
gaan (wat hetzelfde devaluerende
effect op de dollar zou hebben).
Maar deze zelfde kringen wagen
zich niet aan speculaties over de
mogelijke revaluatie van een aan
tal Europese valuta, voornamelijk
omdat zij van mening zijn dat er
nog andere oplossingen gevonden
kunnen worden om een dergelijke
ontwikkeling te voorkomen.
Door
mr. H. L. Leffelaar
Tot deze minder ingrijpende op
lossingen behoren maatregelen die
de Amerikaanse regering zou kun
nen nemen om de dollar-toevoer
naar Europa af te knijpen door het
aantrekkelijker te maken het geld
in de Verenigde Staten zelf te be
steden. Een andere mogelijkheid is,
zoals in enkele gevallen al werd
gedaan, om Amerikaanse regerings
obligaties beschikbaar te maken
op de Europese geldmarkt waar
door noch de Amerikaanse econo
mie aan banden gelegd hoeft te
worden, en tegelijkertijd toch
Eurodollars worden „terugge
zogen".
In sommige Amerikaanse kringen
is mén geïrriteerd door de pressie
die door Europa wordt uitge
oefend om het ruimere geldbeleid
van president Nixon te beperken.
Men wijst er dan op dat de Euro
pese bankiers in niet geringe ma
te hebben meegeholpen aan de
huidige toestand door „indiscreet
te speculeren in Eurodollars".
De dollarstroom naar Europa, die
al enkele weken aanhoudt is het ge
volg van de verlaging van de ren
tevoet in de Verenigde Staten, waar
door het lonender werd om dollars
in Europa uit te zetten tegen de
daar nog vastgehouden hogere ren
tevoet. De rentevoetverlaging in
Amerika was een maatregel van
de Nixon-regering can de gestag
neerde economie weer op gang te
brengen, waarbij politieke overwe
gingen (nu er weer een presidents
verkiezing in zicht is) geen geringe
rol hebben gespeeld. Het is om de
ze zelfde politieke redenen dan ook
niet te verwachten dat president
Nixon zal besluiten de dollar te
devalueren.
Jean-Paul Schweitzer, directeur
van het Internationaal Monetair
Fonds, dat revaluatie of devaluatie
uiteindelijk moet goedkeuren, heeft
in de afgelopen weken discrete kri
tiek geuit op het economische be
leid van de Amerikaanse regering.
Hij wees erop dat monetaire maat
regelen (zoals de verlaging van de
rentevoet waardoor er meer geld
beschikbaar komt) gepaard dien
den te gaan met een inkomens-po
litiek, dat wil zeggen het voeren
van een loon- en prijsbeleid. Maar
Juist het opleggen van een lonen-
en pr ij zenstop druist fundamen
teel in tegen de Republikeinse op
vattingen van de Amerikaanse re
gering, die van mening is dat een
dergelijke ingreep van hogerhand
onjuist is in een vrije economie.
President Nixon maakte tenslotte
een klein gebaar door de bouwvak
kers beperkingen op te leggen,
maar deze maatregel wordt als on-
voldoende beschouwd.
Wanneer Europese economen en
financiers (in Amerika bekend met
de niet helemaal flatteuze term
„Eurocraten") echter spreken van
economisch beleid, wordt echter
over het hoofd gezien dat de Ver
enigde Staten een veel kleiner be
lang hebben bij him export naar
Europa, dan Europa heeft bij zijn
export naar de Verenigde Staten.
Ongeveer vijf procent van 't Ame
rikaanse bruto nationaal produkt
is betrokken bij de buitenlandse
handel, vergeleken met de 50 tot
60 procent voor een land als Ne
derland.
Niettemin is de Amerikaanse re
gering niet ongevoelig voor "n con
flict met West-Europa, maar de ge
voeligheden liggen minder op het
economische dan op het politieke
vlak. President Nixon zal in de hui
dige situatie deze factoren dan ook
moeten afwegen tegen de gevolgen
van een wat straffer binnenlands
economisch beleid, maar gezien z'n
eigen kwetsbare politieke positie
zal hij er vermoedelijk de voorkeur
aan geven in ieder geval minder
ingrijpende tussenoplossingen te
vinden.
ATHENE (Reuter, AFP) Grie
kenland en Albanië hebben officieel
bekendgemaakt dat ze hun diploma
tieke betrekkingen, die in 1940 wer
den verbroken, zullen hervatten
Volgens het Griekse ministerie van
Buitenlandse Zaken zullen diploma
tieke vertegenwoordigingen op am
bassadeursniveau worden uitgewis
seld. In 1970 sloten de twee landen
al een handelsakkoord en werd een
directe telegraafverbinding geopend.
