,Over twee jaar draaien
ti ons land de roulettes'
Rechtsadvies
in de winkel
Politiek zonnetje koestert de roulette
ndernemingsraden
raden in werking
VV-directeur G. W. L. Sliepen:
Nieuwe uitgaven
LET OP HET
GWK-EMBLEEM
DE GRENSWISSELKANTOREN N.V.
DAG 7 MEI 1971
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 21
olitiek zonnetje koestert na Initiatiefvoorstel in te dienen... zon- van de kansspelenwet geen belang- lette zal uitspreken, staat dit wel en PSP zijn om maatschappelijke
iezingen de roulette. Als er
,jnet komt van KVP-ARP-
ct VVD en/of DS'70 hoeft
er op te rekenen dat wjj-
aii de Wet- op de Kansspe-
tjet regeringsprogram wordt
en. Dat hoeft ook niet. Het
alleen maar om dat de rou-
5tle „een vrye zaak" wordt,
verwachting mogen mensen
het kansspel houden wel
De VVD-er mr. A. Geurt-
gt dan de weg vrij om zijn
der dat de regering daarop uit el
kaar zal spatten.
Hjj kan in de nieuwe Tweede Ka
mer de volgende houdingen ver
wachten
D'66 en PPR: vóór;
PvdA: geen bezwaar, al bestaat de
kans dat een klein aantal leden de
roulette strijdig vindt met de oude
socialistische principes en daarom
uit het (casino)schip zal vallen;
VVD: uiteraard vóór;
DS'70: Drees junior vindt wijziging
rijk punt, maar verzet uit die kring
valt niet te verwachten.
Zonder dat er ook maar één con
fessioneel aan te pas komt kan het
initiatief van Geurtsen hiermee al
bijna op een meerderheid rekenen.
Maar er is meer: de KVP heeft in
haar nieuwe programma opgenomen
dat er ruimte moet worden gemaakt
voor gereglementeerde roulette,
kien- en lottospel.
Hoewel dit geen garantie biedt dat
de hele KVP-fractie zich voor rou- i
borg dat een ruime meerderheid
van Veringa's fractie met een wets
wijziging akkoord zal gaan. Veringa
is pesoonlijk voorstander.
In de nieuwe Tweede Kamer kan
voor invoering van roulette in ons
land derhalve gerekend worden op
een ongeveer tweederde meerder-
heil.
SGP en GPV blijven fervente te
genstanders op godsdienstige gron
den, dezelfde houding kan worden
verwacht van ARP en CHU. CPN
redenen tegen roulette („Voor inko
men moet worden gewerkt".)
Het standpunt van de Nederlandse
Middenstandspartij is nog niet be
kend, maar middenstanders zijn
meestal niet ongevoelig voor de
gunstige neveneffecten van een ca
sino. Boer Koekoek heeft na de
jongste stembusuitslag nog maar één
stem in het parlement (die van
zich zelf) maar of hij vóór of tegen
is heeft geen enkele invloed.
Frans de Lugt.
,DA Over twee jaar hoeft nie-
meer voor een „dagje gokken" naar
of Knokke, omdat tegen die tijd
(1973) ook in ons land de roulettes legaal
draaien .De grootste optimisten hebben de
champagne al in het ijs gezet.
arm politiek zonnetje koes
kans dat een' „roulettewet"
komende regeringsperiode
veel moeite de eindstreep
Sen rekensommetje maakt
dat de meerderheid van
er voorstander is van de in-
van gereglementeerde kans
spelen (roulette, baccarat, chemin-
de-fer). Niets lijkt de wijziging van
de Wet op de Kansspelen nog te
kunnen tegenhouden.
De verkiezingen in het vooruit
zicht hebben in Januari de beide
voor legalisering van het roulette
spel ijverende stichtingen hun zelf-
Door W. B. Burgers
.-onderhandelingen kan ten
van de werknemer worden
in van de nieuwe wet op de
tiingsraden, die op 1 april
ng is getreden. Op die wijze
medebeslissingsrecht van de
ningsraad worden uitge-
e vakbeweging zal waar
r even mogelijk is deze
eid aangrijpen om tot een
democratisering van het
iven te komen.
:t uit een kortgeleden ver-
publikatie van de drie vak-
NW, NKV en CNV, over
re wet op de ondernemings-
inders dan in 1950, toen de
et op de ondernemingsraden
n, hebben de vakcentrales
keer niet naar gestreefd sa-
de werkgevers een toelich-
geven. Zij hebben er de
aan gegeven nu op eigen
i vanuit hun eigen visie
n advies te geven,
elijk word in het boekje
op de door minister Rool-
ociale Zaken) in de Eerste
aangegeven mogelijkheid
wet af te wijken. Dat mag
leuren bij reglement. Maar,
oolvink, men mag nu een-
i.o.-onderhandelingen in
tal gevallen ten gunste van
nemer afwijken. In dit ge
it dat dus neer op een gro-
jraak.
adres aan de Tweede Kamer
de vakcentrales destijds
ongen op een medebeslissen-
oegheid van de onderne-
ad bij zaken als
«lef- of andere beloningsre-
ingsmaatregelen,
Selingssystemen,
lijnen van aanstellings-,
of promotiebeleid,
regelen op het terrein van
idrijfsmaatschappelijk werk,
over niet geregeld in een
rlement is daarmee echter
koord gegaan en bovendien
le minister de vraag of de
mingsraad zichzelf in zijn
Qt medebeslissende bevoegd-
nag toekennen op deze pun-
tkennend beantwoord. Uit-
van de medebeslissende be-
eden van de ondernemings
an dus alleen langs de weg
arleg tussen de vakbonden en
aming worden gerealiseerd, f
idernemingsraad-nieuwe stijl
verigens wel een aantal be-
eden om mee te beslissen.
Daarbij gaat het om vaststelling of
wijziging van
een arbeidsreglement.
een pensioenregeling, winstde-
lingsregeling of spaarregeling,
een werktijd- of vakantieregeling,
een maatregel op het gebied' van
de veiligheid, de gezondheid of de
hygiëne, mits deze zaken niet in de
c.a.o. zijn geregeld.
De inwerkingtreding van de nieuwe
wet op de ondernemingsraden, die
ondernemingen met in de regel
tenminste honderd man personeel
verplicht een dergelijke raad in te
stellen, heeft reeds geleid tot een
stroom van aanvragen om informa
tie bij het ministerie van Sociale
Zaken. Bestaande ondernemingsra
den behoeven niet opnieuw te wor
den ingesteld. Wel moeten de regle
menten worden aangepast aan de
nieuwe wet en wel vóór 1 april
1973.
Op grond van de oude wet verleen
de ontheffingen en vrijstellingen
hebben per 1 april hun geldigheid
verloren. Ondernemingen, met meer
dan honderd man personeel, die
geen ondernemingsraad hebben,
moeten binnen een „redelijke tijd"
een dergelijk orgaan instellen. De
voorbereidingen daartoe zijn nogal
omvangrijk en het ziet er dan ook
naar uit dat pas over enkele Jaren
de nieuwe wet optimaal zal werken.
Sociale Zaken zal naar de werking
van de wet te zijner tijd een on
derzoek instellen.
De wet ondernemingsraden 1950
kende geen sancties, waardoor een
grote mate van vrijblijvendheid in
de hand werd gewerkt. In de nieu
we wet wordt bepaald dat de on
dernemer indien hij zijn verplich
tingen niet nakomt bij een uit
spraak van de kantonrechter daar
toe gedwongen kan worden. Wel
moet dan eerst de bemiddeling van
de (gehandhaafde) bedrijfscommis-
sies, bevoegd tot uitoefening van de
nieuwe wet ten aanzien van de on
der hen ressorterende ondernemin
gen, worden ingeroepen.
Conclusie van de drie vakcentrales:
met de nieuwe wet is een aantal
verbeteringen tot stand gekomen,
zeker als men daarbij andere maat
regelen tot bevordering van de de
mocratisering van het bedrijfsleven
betrekt (jaarverslaggeving, herzie
ning ondernemingsrecht, fusiege
dragsregels)
„Toch blijft dit alles een dode let
ter indien niet bij de werkgevers,
de ondernemingsraad en het perso
neel de bereidheid aanwezig is om
met een eerlijke inzet en wederzijds
begrip de mogelijkheden optimaal
te benutten?
standigheid opgegeven om achter de
schermen één sterk front te vor
men: het front van de Nationale
Stichting Casinospelen, dat zich
volgende week (12 mei) officieel zal
voorstellen.
Zes jaar
Vice-voorzitter G. W. L. Sliepen
(58), directeur van Breda's VVV en
al zes jaar druk in de weer voor
een wettelijke regeling van de rou
lette, geeft als zijn (privé)-mening:
„Ik ben ervan overtuigd dat de
zaak van de kansspelen bij de kabi
netsformatie geen breekpunt zal
zijn. Trouwens: de roulette zal be
slist niet het urgentste punt zijn
voor een nieuwe regering. Ik
hoop dat bij de behandeling van de
begroting van Justitie voor 1972 de
roulette in de een of andere vorm
een voorstel van de regering of
een initiatiefwet te sprake
komt. Dan moet het een haalbare
kaart zijn in 1973 de eerte casinos
met kansspelen te openen".
Waarom zijn de VVV's zo actief
voor de oprichting van speelban
ken? Het Nederlandse publiek loopt
er in elk geval niet om te bedelen.
Sliepen: „De roulette is een nood
zakelijke accessoire in het toeristi
sche. pakket van ons land. We kun
nen het ons niet veroorloven nog
langer casino's te verbieden. Het
toerisme wordt een zorgelijke zaak.
de buitenlandse concurrentie is
groot. Speelbanken zijn een aan
trekkingsfactor. Ik heb weliswaar
geen overtrokken denkbeelden van
het effect voor het toerisme, maar
zeker is dat roulette het seizoen
verlengt, het is óók een soort
slecht-weer accommodatie. Het
staat eveneens vast dat casino's het
dag-toerisme sterk bevorderen. Kijk
maar naar België. Uit ons land rij
den dagelijks bussen naar Namen,
Blankenberge en Knokke. Zestig
procent van de spelers in Knokke
komt uit Nederland".
In veel kringen bestaat tegen
stand tegen het roulettespel. Er
wordt gewaarschuwd voor het bin
nenhalen van de georganiseerde in
ternationale misdaad.
Mooie vrouwen
Sliepen: „Roulette is een van
oudsher beladen zaak die in samen
hang wordt gezien met mooie vrou
wen en zelfmoorden. Da's waanzin.
Ze. de tegenstanders, zeggen: Je
moet dat niet aanmoedigen. Maar
dan antwoord ik: er zijn toch ook
mannen die hun geld naar de kroeg
of naar een bordeel brengen? Ik
ben ervan overtuigd dat bij een
volksstemming de roulette wordt
aanvaard. Wij als stichting hebben
het niet willen doen, maar het kost
weinig moeite een vereniging op te
richten van mensen die een legale
roulette willen".
Hij argumenteert verder: „In
onze stichting domineren de alge
meen maatschappelijke belangen en
die zijn veel groter dan de bezwa
ren tegen het roulettespel. Neem de
opbrengsten ik schat die in de
beginperiode op twaalf a vijftien
miljoen gulden: geld dat voor toe
ristische objecten kan worden ge-
steed. Manifestaties als Ahoy' en
E 55 in Rotterdam krijgen we in
ons land nooit meer te zien, omdat
geen gemeente de financiële risico's
aandurft. Maar met het geld van
de speelbanken kan dit soort zaken
wél worden gestimuleerd, en in
een later stadium wellicht ook
een Olympiade of een wereldten
toonstelling".
Welke exploitatievorm krijgen de
casino's?
Sliepen: „Daar kan ik geen zinnig
antwoord op geven. Ik zie wel een
beheersvorm zoals die van de sport-
toto: een stichting, gevormd door
niet-belanghebbenden die de op
brengsten beheren en verdelen. De
beheersvorm moet waterdicht zijn.
De bezoekers moeten de garantie
hebben dat de casino's werken bin
nen het keurslijf van strenge richt
lijnen".
Aan welke exploitatie geeft de
Stichting Casinospelen de voorkeur?
Commersieel
„Er ls er slechts één", zegt Slle-
Afstand recht en bevolking verkleind
Af en toe duiken er in Nederland
stemmen op om het recht dichter
bij het publiek te brengen, het pu
bliek dat maar al te vaak denkt
dat recht alleen kan worden gevon
den door veel geld te betalen aan
dure advocaten. Een ruime beurs
biedt inderdaad veelal meer moge
lijkheden recht te zoeken en te
krijgen, al zijn er ook voorzieningen
voor mensen met een beperkt inko-
Door
Albert Stol
pen beslist. „Dat is de commerciële
exploitatie. Alleen daarmee is effi
ciënt te werken en geld op tafel te
krijgen. Maar het moet wel een ex
ploitatie zijn met de ingebouwde
zekerheid dat een „zeker deel" van
de inkomsten naar toeristische dol-
einden gaat".
Speelt de stichting de tegenstan
ders van roulette niet in de kaart
door mensen in haar bestuur op te
nemen van wie men kan denken
dat ze commerciële belangen (kun
nen) hebben bij casino's? Bij voor
beeld: oud-minister Veldkamp, die
commissaris is van Zwolsmans
EMSI
De Bredase VVV-directeur tilt er
niet zwaar aan. „In het bestuur zit
ten geen mensen vanwege hun
commerciële achtergronden, maar
vanwegé hun persoonlijke capacitei
ten. Dat geldt ook voor een man
als Veldkamp, die ruime politieke
ervaring en invloed heeft".
De Stichting Behendigheidsspelen,
één van de twee gefusioneerde
stichtingen, gaf indertijd haar voor
keur aan vijf casino's, gesitueerd in
Valkenburg, Breda, Den Haag-Sche-
veningen, Zandvoort-Amsterdam en
de omgeving van Arnhem. De nieu
we stichting heeft aantal en plaats
ondergeschikt gemaakt aan een on
derzoek dat op het ogenblik aan de
gang is.
Het is één van de activiteiten die
onder het dak van de stichting
worden uitgevoerd. Een andere is de
samenstelling van een „pakket"
richtlijnen-voor-casino's, dat Sliepen
de overheid als veelzeggend ge
schenk wil aanbieden, als het gere
glementeerde kansspel eindelijk het
fiat van "Den Haag" krijgt. Over
de haast die de voorstanders achter
de zaak willen zetten, bestaat dus
nauwelijks twijfel...
Pepmiddel
Sliepen is weer helemaal WV-
man als hij de speelbank verbindt
met toerisme. Casino's zijn, gelooft
hij, een pepmiddel voor uitbreiding
van het buitenlands bezoek, en niet
alleen in het vakantieseizoen. „We
maken nog steeds de fout, het toe
risme als een soort natuurverschijn
sel te zien. Zo van: als het mooi
weer is, komen de mensen! Maar
VVV-directeur G. W. W. Sliepen
het toerisme is een bedrijf dat zo
mer én winter doorgaat. Als je de
boot niet wilt missen, moet je je
daarop prepareren Het toerisme
heeft het tooh al moeilijk genoeg
sinds we geen goedkoopte-eiland
mee? zijn en de service ook niet
meer is om over naar huis te
schrijven. Om van ons klimaat dan
maar niets te zeggen!"
Terwijl sommige studenten in
Nederland nu met plannen rond lo
pen zich meer aan de sociale kant
van hun werk te gaan wijden in
plaats van zich uitsluitend bezig te
houden met zaken die geld opleve
ren, is men in Engeland dit sta
dium al voorbij. Daar heeft men nu
een Jaar ervaring met de zoge
naamde „advocatenwinkel", waar
men recht kan krijgen zoals in de
winkel ernaast een kilo suiker te
koop is.
Belangrijkste zin uit het eerste ver
slag van dit „North Kensington
Neighbourhood Law Centre" (het
buurtcentrum voor rechtsbijstand)
.We werken nog tekort om een ge
detailleerd verslag te kunnen geven
en conclusies te trekken. Maar één
ding is bijzonder duidelijk: als het
nog nodig was te bewijzen dat er
grote behoefte bestond aan ons
werk dan hebben we dat nu reeds
bewezen".
Het idee van de „Neighbourhood
Law Centres" is afkomstig uit Ame
rika waar zij voortvloeiden uit het
„Poverty Program" (het programma
tegen de armoede) Ongeveer twee
Jaar geleden kwam de „Society of
Labour Lawyers" bijeen om de mo
gelijkheden te bezien een dergelijk
systeem in Engeland ook in te voe
ren. Omdat de besprekingen zeker
I enkele jaren in beslag zouden ne-
I men wilde de 36-jarige advocaat
Peter Kandler niet wachten en
richtte hij met toestemming van de
„Law Society" de eerste „advocaten-
winkel" op in de arbeiderswijk van
Nort Kensington en Notting Hill.
De „Law Society" verleende hem als
eerste, en bij wijze van proef, toe
stemming te adverteren en te wer
ken zonder honorarium. Het buurt
centrum ontving vierduizend pond
van twee charitatieve instellingen
en het werk kon beginnen.
Eindjes
Het arbeidsveld van het centrum
ligt uitsluitend in Notting Hill en
North Kensington waar in hoofd
zaak een bevolking woont die net
de eindjes aan elkaar kan knopen
in de uitgeleefde herenhuizen. In
dit gebied wonen veel immigranten
uit Ierland en de Commonwealth
en kamerbewoners, groepen van
mensen die veelal vrijwel geen lega
le bescherming genieten.
De „advocatenwinkel" is gevestigd
in een verbouwd winkelpand in een
zijstraat van de beroemde Portobel-
lo Road. Het winkeltje is opgeno
men in het normale straatleven.
Het ligt ingeklemd tussen een uit
dragerij en een kruidenier, terwijl
voor de deur de bewoners zich ver
dringen tussen de marktkramen.
De problemen waar de bevolking
van een dergelijke wijk mee te ma
ken heeft zijn vele. Vele Jongeren
moeten voor de rechter verschijnen
omdat de kleine criminaliteit in de
buurt een normaal verschijnsel is.
Verder zijn er de klachten over
huisbazen die weigeren te repareren
en mensen bedreigen met uitzetting
recht zoals dat in deze wijken vaak
het geval is, wordt gezien als een
Instrument van de huiseigenaren, de
politie of de financieringsmaat
schappij, ontstaat er bitterheid en
verliest men het ontzag voor de
wet.
Evenals Nederland kent Engeland
ook het „Legal Aid" systeem waar
bij men een pro deo advocaat toege
wezen kan krijgen. Maar toch blijkt
dat voor velen in Notting Hill on
danks deze Legal Aid „recht voor
allen" een inhoudloos begrip is. Op
de eerste plaats is de Legal Aid
niet beschikbaar wanneer het geval
len betreft die verschijnen voor
huurcommissies en instanties van
de sociale verzekering, juist die pro
blemen waarmee men in een arbei
dersbuurt het meest te maken
heeft.
Vaak wordt een pro deo advocaat
ook zonder opgave van redenen ge
weigerd en kenmerkend is wel dat
uit een recent onderzoek is gebleken
dat de bereidheid van de rechtban
ken om een pro deo advocaat ter
beschikking te stellen sterk uiteen
loopt. Terwijl het Lambeth Court 71
procent van de aanvragen weigerde,
werd in Greenwich geen enkele
aanvraag afgewezen.
Omdat het pro deo-werk een advo
caat niet veel oplevert en ook de
kleine bedragen die de mensen zelf
kunnen betalen geen zoden aan de
dijk zetten, installeren de meeste
Toekomstshock, door Alvin Toffler.
Uitg.: Van Holkema Warendorf,
Bussum.
Netsky, door Johan Sonneville.
Sfinx-paperback. Uitg.: J. Sonneville,
Brugge.
Bewijzen uit het ongerijmde, het
probleem Achterberg, door Martien
J. G. de Jong. Uitg.: Nijgh van
Ditmar, Den Haag.
Swordplay-Wordplay, door A. Ro
land Holst/S. Vestdijk. (Nijgh van
Ditmar).
De weg van een arend, door Dan
Poter. Uit.: Wereldbibliotheek, Am
sterdam.
uit hun huizen zonder de wettelijke
bescherming in acht te nemen. Er
zijn moeilijkheden met afbetalingen,
huwelijken en ongelukken. Indien
voor al deze gevallen geen advoca
ten beschikbaar zijn of als het
ADVERTENTIE
Aan- en verkoop van alle vreemde valuta tegen de officiële, dagelijks In
de grote dagbladen gepubliceerde koersen ook voor cheques, reisver
zekeringen spaar-, salaris- en depositorekeningen goud en zilver.
De Grenswisselkantoren N.V. op het N.S.-station van Leiden.
Geopend van maandag tot en met zaterdag van 8 tot 8 en op
zondag van 9 tot 5. Telefoon 01710-44558.
advocaten zich in de betere wijken.
Dit versterkt het idee van de bevol
king van de arme wijken dat de
diensten van een advocaat niet voor
hen zijn bestemd en wekt de angst
dat een advocaat geen interesse
voor hun problemen heeft (veelal
geen ongegronde angst). Waar het
recht niet te bereiken valt ver
dwijnt ook het respect voor de wet.
Voordat het centrum verleden Jaar
juli met zijn werkzaamheden begon
In North-Kensington, oefende
slechts één advocaat in deze buurt
een praktijk uit. Vrijwel zonder in
komsten voorzag deze vrouw in de
problemen van dertigduizend men
sen in het gebied terwijl gemiddeld
In Engeland één advocaat per 2275
inwoners ter beschikking staat.
Het rechtskundig wijkcentrum ver
leent gratis rechtskundige bijstand
aan een ieder die dat niet kan be-
j talen. Er is een 24-uur service
j waarbij twee advocaten, twee kan
toorbedienden en twee secretaresses
I elkaar aflossen. Het centrum kan
I alle stappen ondernemen welke een
advocaat die privé in de arm wordt
genomen ook kan doen.
Het rechtskundig wijkcentrum, nog
steeds enig in zijn soort in Londen,
maar spoedig gevolgd door „win
kels" in Bristol, Liverpool en Eding-
burgh, stelt geen grenzen aan de
soort van bijstand; alleen vallen
puur zakelijke geschillen buiten het
werk van het centrum. Zonder eni
ge betaling nemen de advocaten al
het werk op zich om de cliënten bij
te staan in alle geschillen en te
verdedigen voor rechtbanken en an
dere tribunalen.
Nadat de buurt de eerste schroom
had overwonnen, overstroomde men
de staf met vragen en problemen.
Plotseling zagen de huisbazen zich
geconfronteerd met huurders die
met behulp van een rechtskundige
op hun rechten stonden en de huis
bazen daardoor veelal dwongen
eveneens een advocaat in de arm te
nemen. Gemiddeld ontvangt het
wijkcentrum ongeveer tien personen
overdag en drie éi vier 's avonds en
ook beantwoordt het dagelijks tien
tallen telefoontjes waarin vaak in
enkele minuten een probleem wordt
opgelost, dat anders jaren zou blij
ven slepen omdat men het niet zou
wagen een advocaat op te bellen. In
de eerste zeven maanden van hun
bestaan behandelden Peter Kandler
en zijn kleine staf 629 zaken waar
van er 278 voor de rechter werden
uitgevochten.
Huis- en huurproblemen maakten
30 procent uit van het totaal aantal
zaken, acht procent besloeg het ter
rein van onrechtmatig ontslag, ach
terstallig loon etc.
Het Law Centre schrijft in het eer
ste verslag: „Het is onmogelijk te
zeggen wat er met deze zaken ge
beurd zou zijn als wij er niet waren
geweest. Wij geloven dat de meeste
zaken nooit onder de ogen van een
advocaat zouden zijn gekomen. In
menselijke termen betekent dit dat
onschuldlgen misschien niet waren
vrijgesproken, dat achterstallig loon
nooit zou zijn verkregen, dat men
sen met een rechtvaardige zaak het
er maar bij zouden hebben laten
zitte
Zou niet elke dag in Nederland ook
dergelijke trieste gevallen te zien
geven? Het Britse voorbeeld lijkt
dan ook navolging te verdienen.
