LOOPT OP
ZIJN LAATSTE BENEN
Natrinon!
1
Hoe politiek is de Nederlandse rechter?
Hollandse nieuwe
op zijn vroegst
3 juni aan de wal
Zoutarm dieet?
I O-landen zijn zuiniger geworden
MTENTIE
MEI 1971
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 17
Horloges, stereofonische radio's,
draagbare televisies, rubberboten,
sterrenkijkers, regenpakken, Afgani-
sche bontjassen, Marokkaanse
hanglampen en bokshandschoenen
zijn een paar artikelen uit de war
winkel van de dumpkoning.
Lou Lap: ..Naar het militaire goed
is praktisch geen vraag meer. De
handel is zeker 80 procent terugge
lopen. Om een voorbeeld te geven,
een soldaten jack raak Je vandaag
alleen nog maar kwijt aan een of
andere hippe vogel. De tendens is
sterk veranderd. Waren het vroeger
de arbeiders die dat soort artikelen
kochten, vandaag moet een militair
kledingstuk „in" zijn, anders raak
je het niet meer kwijt. Dat is lo
gisch, ga maar kijken bij het eerste
de beste kledingmagazijn. Daar vind
je een degelijke werkbroek die maar
een paar gulden meer kost dan een
nieuwe dumpbroek. En dan
ben je gek als je zo'n uniformpan
talon aan trekt."
er op de dag van een dumpveiling
een partij wordt terugehaald omdat
ze er achter zijn gekomen dat er. J
weet ik veel waar, een legeronder-
deel zit dat die spullen nog mooi
kan gebruiken.
ADVERTENTIE
„In deze tijd, van relatieve wel
stand, heeft het voor niemand zin
meer om militaire dump te kopen
en te verkopen. De Russen, de Ja
panners en de Duitsers maken het
Minder geworden 10 °,U"U"'d ï'"'dk"0" en van
kwaliteit dat je een gebruikte radar
Goedkoper
aan een gek zoals ik kwijt raakt".
uaflêt m' i ii i
Lou Lap
na de laatste oorlog kwamen ze uit de grond zo-
jaar of tien, vijftien later de patat-friteszaakjes de
met hun vettige dampen overspoelden. De militaire
ken. Ze werden geboren uit een chronisch gebrek
De oorlog was een ware slijt ageslag geweest
industrie.
Isoenlijke broek was bij -
te krijgen, degelijke
een ongekende luxe. De
legers begonnen, di-
let einde van de strijd
rraden af te stoten die
aarheid door een aantal
n lieden voor een zacht
ontvangst werden ge-
gehele land, maar voorna-
grote steden, verrezen
takjes. Vaak onder schit-
namen zoals „American
bij veel zaken wapperde
id Stripes aan de gevel,
jen in een grote behoefte,
lacks, de befaamde solda-
pukkels, overjassen in
maxi en tankoveralls gingen voor
een appel en een ei van de hand.
Techniek
Naast de kledingsector waren er
ook dumphandelaren die zich spe
cialiseerden in technische appara
tuur. Mijndetectors. walkie-talkies,
meetapparaten en voor de a-tech
nische leek allerlei toestanden voor
net berekenen van afstanden en in
gewikkelde radardingen uit vliegtui
gen. Fabrieken, scholen, universitei
ten en ook de knutselaars waren de
maar wat grage afnemers van de
dure elektronische legerapparatuur.
„Dat is typerend voor de hele
dumphandel, de militaire dump be
doel ik, het is vaak beter èn goed
koper dan een burger-artikel te ko
pen dan een al dan niet gebruikt
legerkledingstuk of -apparaat. Ik
heb in mijn zaak een aantal, maar
echt geen stapels, legerkijkers. Din
gen die optisch erg goed zijn, ze
zijn alleen groot en zwaar. Die
moeten zo'n veertig, vijfenveertig
gulden opbrengen. Ik heb ook schit
terende Russische kijkers, met een
oujectief waar je akelig van wordt.
Die kosten zegge en schrijve 75
inclusief beschermdoppen en lederen
draagtas. Wijs mij nu eens de man
die liever zo'n zware gebruikte le-
gtrkijker heeft?"
Hobbyist
..Natuurlijk, de knutselaar, de fer-
vente hobbyist. De mannetjes die de
hele winter avond aan avond zitten
te knutselen aan een mijndetector.
Die ontvangers uit elkaar gooien, j
kijken wat ze er van kunnen ma
ken. Maar dat is een uitstervende
soort.
De technische-militaire-dump heb
ik nog wel, maar ze is bestemd
voor wat ik noem de exclusieve
hobbyist. De knutselaars zijn een
andere weg ingeslagen Ze zijn, hoe
zal ik het zeggen, meer efficiënt I
gaan werken. Aan de auto romme
len, het huis opknappen, een boot
oouwen. Ze doen het meer uit een
soort eigenbelang.
Japan met name, maar ook de
Duitsers, maken het vaak zoveel be-
ter, zo volmaakt en meestal spot- j
goedkoop, c(at er met legerartikelen j
niet meer tegen te concurreren is. j
De dump kan niet op tegen de lage i
prijzen.
Daar komt bij dat de kwaliteit èn
de kwantiteit niet te vergeten, sterk
is afgenomen De Nato-landen zijn j
voorzichtiger geworden met de uit
gaven. Het gebeurt vaak genoeg dat 1
Zodra een land de hemel zij ge- j of walkie talkie alleen nog maar
prezen niet meer actief oorlog
voert worden de dumpverkonen
minder. Verkopen zoals Je ze tien,
vijftien jaar terug zag vind je niet
meer. Als straks Amerika eindelijk
eens ophoudt in Vietnam dan komt
er wel weer wat los. Maar ik zie er
van komen dat de hele dump-han
del zal verdwijnen als de ontwikke
ling naar meer internationaal be
grip, zeg maar vrede, zich voort zal
zetten is het gedaan met de zaken.
Alhoewel je dan misschien een an
dere handel zal krijgen. Technische
toestanden, zoals meetapparatuur
bijvoorbeeld, zal dan zijn weg vin
den naar de ontwikkelingslanden.
Die mensen zijn blij met datgene
wat hier door vernuftige Japanse
apparaten is achterhaald. Misschien
krijg Je hier dan een boterham in
het verkopen van helicopters en
vliegtuigjes. Niemand kan zeggen
waar we naar toe gaan.
Volgens Pierre Beeckam. een der
grootste Belgische dumphandelaren
zijn er op de hele wereld niet meer
dan 1350 dumpinkopers. Lou Lap
betwijfelt dat getal sterk.
„Ik ken sowieso al honderd opko-
pertjes. Er staat nergens geregi
streerd wie er dump kopen. Natuur
lijk zal er wel eens een intekenlijst
zijn geweest waar 1350 namen op
voor kwamen. Maar ik vraag me af
hoe die Belg aan dat cijfer komt".
Dezelfde Belg zegt ook dat het
Amerikaanse leger in Duitsland per
jaar voor 70 miljoen dollar aan
nieuwwaarde verkoopt.
„Dat kan best, zegt Lap', „dat gaat
van de hand voor zeg maar 1/6 van
de prijs, dat is dus grofweg 11V2
miljoen, dat lijkt veel maar ik ge
loof dat het wel klopt".
Zoutarme melk van
Nutricia.éS^l 'r iwgSJ
Lekker om zó te drinken
en gemakkelijk in
gerechten te
verwerken.
Natrinon van Nutricia.
in poedervonn of vloeibaar
i In Beek bij Nijmegen opende 1 derden kinderen met vlaggetjes
Prinses Margriet gistermiddag in de hand en eestmutsen op het
I het verpleeghuis 'Kalorama' Hon- I hoofd verwelkomden de prinses.
Drie miljoen
De totale omzet van de Nederlandse
handelaren ligt volgens Lou Lap in
de buurt van de drie a vier miljoen
gulden. En dan is het nog een
schatting die aan de hoge kant is.
„Het lijkt veel, maar het is niks",
zegt hij.
De dump die er in Nederland nog
te koop is komt voor een groot deel
uit Engeland, het enige land waar
volgens Lap nog overproduktie is.
Verder is Frankrijk een goede leve
rancier alhoewel de kwaliteit nog
wel eens te wensen over lijkt te la
ten.
UJVERTENTIE
rgelegenheid heeft U bij
tor de deur. Of op een
afstand, v. d. Werf-
Oude Rijn, Kaasmarkt,
minuten Hooigr. (Ir.
Istraat) Oude Vest en
lacht 1 Lichtfabrieken
ut de moeite om onze
ilectie en de beste nier-
te zien.
aditie is „altijd voor
geen valse leuze „van
voor zoveel" maar het
jaar „voor zoveel". En
jk-standing als echte
en Horlogers. Onze
leliers onderstrepen dit
hte vakservice te bie-
et er uw voordeel mee.
sieraden, verlovings
horloges, klokken, cas-
Verzilverde geschenk -
tikelen, briljaont.'
De beste merken,
de ruimste keuze.
Juwelier - Horloger
d. WATER
hrlemmerstraal 181
Door
Henk Ruigrok
Toen, bij het begin van wat men
later het welvaartstijdperk zou gaan
noemen, kwam er een lichte kente
ring in, om te beginnen, de leger-
kledingsector. Het waren voorname
lijk arbeiders, veel bouwvakmensen,
die nog wel het militaire jack en
broek afnamen. Op het kleding-ver-
tende werk was zo'n broek van een
paar gulden een dankbaar kleding
stuk. De mensen die vlak na de
oorlog dergelijke kleding kochten
wilden niet langer in een broek lo
pen „waar een ander had ingeze
ten," ook al was de soldatenbroek
brandnieuw.
Hoe is het nu, 26 jaar na wereld
oorlog nummer twee, gesteld met de
militaire dumpverkoop.
Lou Lap
Om dat aan de weet te komen is
men aangewezen op de nog weinige
grote mannen in de dumphandel.
Eén van hen is Lou Lap, eigenaar
Van zeven goed lopende dumpzaken
in Nederland. Maar wie wel eens
bij Lap is binnengestapt heeft zelf
I kunnen constateren dat hij welis
waar militaire bullen verkoopt,
maar dat het overgrote deel van
zijn collectie goederen uit de zoge-
l naamde burger-sector afkomstig is.
In iedere samenleving bestaan
een aantal ficties, afspraken, waar
aan ieder in zijn hart wel een twij-
I lelt, maar waar toch aan wordt vast-
1 gehouden, dikwijls bij gebrek aan be-
j ter.
1 Eén van die ficties is dat de recht-
spraak buiten de politiek staat. In
deze opvatting past de rchter louter
en alleen de wet toe. Hij is „le bouche
de la toi", hij verwoordt wat de wet
gever heeft uitgemaakt. Deze leer
de trias politica van Montesquieu
heeft model gestaan voor een aantal
staatsinrichtingen, waarin de drie
staatsmachten de uitvoerende, de
wetgevende en de rechtsprekende
als onafhankelijke, elkaar controle
rende machten worden voorgesteld.
Hoewel er op dit moment niemand
meer zal beweren dat deze schei
ding der machten in de praktijk
ook opgaat, blijft de leer als een
soort ideaal op de achtergrond
een rol spelen.
Dit bleek bijvoorbeeld bij de be
handeling van het wetsvoorstel ter
bescherming van het telefoongeheim.
Volgens dit wetsvoorstel mag de
staat in het belang van de staatsvei
ligheid particuliere telefoongesprek
ken afluisteren. Sommige kamerleden
stelden voor, in navolging tot bijvoor
beeld een land als Zweden, deze be
voegdheid te laten controleren door
de rechter, of een commissie waar
van de voorzitter een lid van de rech
terlijke macht zou moeten zijn. Er
bestond grote weerstand tegen de
ze suggestie, met name omdat de
trias-leer de scheiding der machten
hierdoor in het nauw zou komen.
Dit terugvallen op de trais-leer dreigt
de werkelijk verhoudingen wel eens
te vertroebelen. Zo heeft prof. Crince
le Roy hoogleraar staatsrecht in
Utrecht gesignaleerd dat aan onze
aandacht dreigt te ontsnappen de
macht van het ambtenarenapparaat,
door hem „de vierde macht" genoemd
Door het vasthouden aan de fictie
van de drie onafhankelijke machten,
dreigt bovendien een stuk werkelijk-
j heid te worden miskend, n.l. het po-
litieke aspect van het rechterswerk.
GROTE ROL
Dit aspect speelt in een snel ver
anderende samenleving waar de wet-
geving noodgedwongen achterloopt j
een veel grotere rol dan in de betrek-
kelijk statische samenleving van
voor de tweede wereldoorlog. Boven- j
dien kenmerkt onze samenleving zich
door het naast elkaar bestaan van
een veelvoud van opvattingen, zodat I
de wetgeving niet meer dan
een raam kan geven, waar de rech
ter met behulp van begrippen als
goede trouw en billijkheid in moet
Door
juridische medewerkster
werken. Toch deed ook vroeger de,
rechter wel uitspraken met belangrij
ke politieke consequenties. Door een
arrest van de Hoge Raad van 1880
werd echtscheiding op verzoek van
beide echtgenoten moelijk. Het wets
voorstel hierover is nu dus bijna een
eeuw later) in behandeling.
Vooral in het kort geding wordt de
rechter steeds vaker met brandende
actuele problemen geconfronteerd.
Zo moest de president van de Haag
se rechtbank onlangs het subsidiebe
leid van Buitenlandse Zaken en CRM
beoordelen, waardoor het con
gres over anti-kolonialisme benadeeld
was. De president, mr. Slotemaker,
oordeelde dat de inhouding van de
toegezegde subsidie rechtmatig was.
Een voor arbeidsrust belangrijk ar
rest werd in februari gewezen dooi
de president van de Rotterdamse
rechtbank, mr. Reuder. aan wie
het conflict tussen Rotterdamse sle
pers en hun bazen werd voorgelegd.
Mr. Reuder gelastte een afkoelingspe
riode van een maand. Op de een na
laatste dag van deze maand bereik
ten de partijen een akkoord. Politieke
„hot stuff", vooral nu een wetsvoor
stel over dit stakingsrecht aanhan
gig is waarin géén afkoelingsperiode
is opgenomen. Een misser waar met j
name het Nederlands Christe-1
lijk Werkgeversverbond grote bezwa
ren tegen heeft.
Vlak daarvoor diende het kort ge
ding waarin de regering de vervoers-
bonden op straffe van een dwangsom
een dreigende één-uursstaking wilde
verbieden. De president van de
Haagse rechtbank oordeelde de aan
gezegde staking onrechtmatig en de
ze ging dan ook niet door. Het sta
kingsrecht is typisch „rechtersrecht"
Maar ook in het strafrecht heeft de
rechter ruimte om een „beleid"
te voeren, Binnen het algemeen mi
nimum van 1 dag en het per misdrijf
bepaalde maximum kan hij „zijn
gang gaan".
Hij kan bijvoorbeeld volstaan met
het opleggen van een symboli
sche boete. De rechter zal dit voor
al doen bij delicten die op de nomi
natie staan om uit het wetboek van
strafrecht te worden geschrapt. Zo
is onlangs de strafbaarheid van de
verkoop van voorbehoedmiddelen ver
vallen. Voordat het zo ver is, bestaat
er een periode van onzekerheid (zo
als nu b.v. met betrekking tot abor
tus) waarin de rechter een beleid kan
en moet voeren, wil de rechtspraak
voor het publiek enigszins geloof
waardig overkomen.
Een groot bezwaar van de fictie,
van de trias -eer-de scheiding der
machten is, dat dit politieke as
pect van het rechterswerk, wordt ver
doezeld. Hierdoor wordt er met na
me in de opleiding van rechters geen
aandacht aan besteed. Het gevolg is
dat iedere rechter naar eigen gewe
ten te werk gaat. Prof. Enschedé
wijst in zijn brcohure „strafrecht en
politiek" op het gevaar dat de rech
ter zich bij de interpretatie van de
wet door zijn eigen waardeoordelen,
en overtuigingen zal laten leiden, on
der de fictie dat deze „algemeen gel
dend zijn".
Doordat het selectie-systeem van
dit moment, waarbij de rechters,
zelf bepalen wie zij „er bij" willen
hebben, een zekere eenvormig
heid van opvattingen binnen de
rechterlijke macht in de hand werkt,
wordt deze fictie: mijn oordeel als
rechter, is algemeen aanvaard, nog
versterkt.
De Rotterdamse hoogleraar J. Ter
Heide heeft in zijn intreerede eind
vorig jaar, getiteld „de onafhanke
lijkheid van de rechterlijke macht",
scherp stelling genomen tegen de wij
ze van selectie en opleiding van de
Nederlandse rechter. „Echte onaf
hankelijkheid is niet alleen politieke
onafhankelijkheid, maar ook onaf
hankelijkheid van de wet en de co
des van de magistratuur".
In de training van de rechter kan
dit gevaar van zelfprojectie van de
rechter in zijn vonnissen onderkend
worden en door bepaalde technieken
worden geneutraliseerd. Een selectie
van de leden van de rechterlijke
macht, door een onafhankelijk or
gaan. bestaande uit deskundi
gen. aan de hand van een aantal dui
delijk geformuleerde criteria, zou, al
dus Ter Heide, de feitelijke onafhan
kelijkheid van de rechterlijke macht
ten goede komen.
De haringvloot zal dit Jaar pas op
zaterdag 29 mei mogen uitvaren. De
donderdag daarna op 3 Juni
zullen de vissers pas hun eerste Hol
landse „nieuwe" mogen aanvoeren.
Na urenlange discussies heeft het be
stuur van het produktschap voor vis
en visprodukten dit gistermiddag tij
dens een openbare vergadering beslo
ten.
Achtergrond van dit besluit is de
voor dit jaar getroffen internationa
le regeling ter bescherming van de
haringstand op de Noordzee.
Het voorstel aan het produktschap
kwam van de redersvereniging van
de Nederlandse zeevisserij. Een
lid van deze vereniging, de rederij
Kwakkelstein, was het echter niet
met dit voorstel eens. Per telex had
de rederij gedreigd het produktschap
aansprakelijk te zullen stellen voor
I eventuele verliezen die uit een der- 1
j gelijke regeling zouden voortvloeien,
j De protesterende rederij voerde als I
argument aan 'dat zij reeds rege
lingen met schippers en bemannin
gen had getroffen en dat deze nu in
gevaar zouden komen.
Het bestuur van het produktschap
voor vis en visprodukten was ech
ter van mening dat de opzet van de
rederij lijnrecht in strijd is met de
hedoeling van de harmgteeltregelin-
gen van dit Jaar. Na een lange dis
cussie ging het bestuur daarom toch
met het voorstel van de reders
vereniging mee.
Het uitvaren naar de haringgebie-
den buiten de Noordzee en naar het
Skagerak tot op heden toegestaan
van 15 mei af is dit Jaar pas toe
gestaan van 24 mei af.
Vlaggetjesdag zal dit Jaar op za
terdag 22 mei worden gehouden. Het
is voor het eerst in de geschiedenis
van de Nederlandse zeevisserij dat
de Noordzee-haringvloot pas een
week later na dit vlaggenfeest zal
uitvaren.