Dngeveer 7000 arrestaties
n Amerikaanse hoofdstad
McCloskv kan het Nixon moeilijk maken
De gangmaker.
■jrbeiders
lenault
;ezetten
ihrick
Crisis in
kerken
Dwarsligger in Republikeinse kamp daagt president uit
yeg voor
opnieuw
dtvoeren
loodstraf
n VS vrij
Grote kostenstijging
bij dagbladen in '70
unstige reacties op pogingen betogers bruggen te bezetten
DINSDAG 4 MEI 1971
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 9
ADVERTENTIF
(Van onze correspondent)
WASHINGTON Gedurende enkele uren in de vroege
-indagmorgen leek Washington een belegerde stad tijdens
burgeroorlog. Naar schatting 10.000 demonstranten pro-
rden op een vijf tien-tal knooppunten (wegen, pleinen en
jgen) het forensenverkeer naar de stad te blokkeren om de
itenaren te beletten hun kantoren te bereiken. Bijna 7.000
igers werden gearresteerd en overgebracht naar overvolle
sgevangenissen en een in de haast ingericht „internerings-
'Ipement" op een voetbalveld naast het Kennedy-stadion.
lang van tevoren aangekon-
p actie (compleet met de in-
voor het bezetten van de
■tgrijkste aanvoerwegen naar
ping ton) werd georganiseerd
de „Mei-dag"-groep een mi-
tere afsplitsing van de anti-
gsgroepen die verleden week
If waren in Washington. De lei-
hl. L. Leffelaar
pan de „Mei-dag"-groep, Rennie
werd kort na een door hem
iden persconferentie gearres-
door de Amerikaanse binnen-
veiligheidsdienst (FBI). Da-
ie verleden jaar terecht stond
Jhicago voor zijn vermeen-
ideel in de rellen rond het par-
van de Democraten in
50 in 1968, werd ten laste ge-
dat hij de ambtenaren ver-
|rd zou hebben om hun „bur-
ce rechten" uit te oefenen.
es
ld
j (Van onze correspondent)
HMANS Met een grote meer-
5d van stemmen hebben de ar-
van de genationaliseerde au-
van Renault in Le Mans
)nen besloten een staking die ze
I april begonnen waren, voor
t.de tijd voort te zetten. In
m van hun actie, die verho-
salarissen en verlaging van
iioengerechtigde leeftijd tot
beoogt, houden de stakers de
•eide fabriekscomplexen dag
:ht bezet.
itaking wordt zowel door de
inistische als de ex-katholieke
ilAtrale gesteund. De Renault-
dme heeft gisteren echter gewei-
3 de vakbondsvertegenwoordigers
ïopangen, omdat, volgens haar
tejunique slechts een negentig-
arbeiders de steen aan het rol-
njiad gebracht om nu de salaris-
n pg vian het hele personeel
jjaar te brengen.
ai ïat de Renault-arbeiders bij-
jiditioneel het spits plegen af te
ai van alle belangrijke sociale
,J die in Frankrijk worden ge-
'J is het begrijpelijk dat men
HU weer de gebeurtenissen in Le
met grote aandacht volgt.
uitbreiding van de stakin-
de regering zich voorlopig
nog geen bijzondere zor-
hoeven maken en ook in de
bij Parijs werd 't
éis teren normaal voortgezet,
BHINGTON (AFP) Een
I arrest van het Amerikaanse
kte gerechtshof zou wel eens de
Itstelling van een aantal ter-
feroordeelden kunnen bespoedi-
I hof heeft namelijk maandag
atieverzoeken verworpen van
P C. McGautha en James E.
frton, die beiden wegens moord
porbedachte rade ter dood zijn
Beeld.
j arrest van het hof erkent het
van een Jury in haar rapport
lit te spreken of een verdach-
doodstraf of levenslang dient
Igen. De achtereenvolgende be
ll van McGautha en Crampton
n ertoe geleid dat in de afge-
[vier jaar in de Verenigde Sta-
•n enkel doodvonnis is vol-
In de dodencellen in de ge-
lissen in 33 Amerikaanse sta
rten nog 644 mannen en zeven
*n op executie van hun von-
wachten.
Deze Juridische formule zal door
het ministerie van Justitie vermoe
delijk ook toegepast worden op de
kopstukken van de arrestan
ten, waardoor zij langer in hechte
nis gehouden kunnen worden. (De
straffen op deze aanklacht zijn aan
zienlijk, waardoor vrijlating van de
betrokkenen op borgtocht een kost
bare aangelegenheid zal zijn).De
rechtbanken in Washington zullen
naar schatting drie dagen nodig
hebben om alle arrestanten te ho
ren een periode die al of niet toe
vallig samenvalt met de belangrijk
ste acties van de betogers, waardoor
de gearresteerden geen deel zouden
kunnen nemen aan de geplande ak-
tiviteiten gedurende de rest van de
week.
Eigen recht
Ofschoon de politiemacht van
Washington, bijgestaan door hon
derden van elders aangevoerde mili
taire troepen, al om zes uur de be
langrijkste aanvoer-knooppunten
hadden bezet zodat de betogers geen
gelegenheid hadden om hun posten
daar in te nemen voor het begin
van de forensen-stormloop op de
stad, slaagden de betogers erin op
versohillendé andere punten het ver
keer enkele uren op te houden. We
gen werden afgezet met vuilnisva
ten, houten barricades, over de weg
gespannen touwen, van hun plaats
gebroken brievenbussen, en dwars
over de rijbaan geplaatste auto's.
Automobilisten, geïrriteerd door de
opstoppingen en de „langharigen",
narnen het recht in eigen hand en
raakten slaags met de demonstran
ten. Politieauto's doorkruisten de
stad en schoten traangas-granaten
af vanuit de autoramen. De ver-
keers-verwarring werd opgevoerd
door talrijke oproepen voor de
brandweer en de hoofdstedelijke am
bulance-diensten een „valse
alarms"-tactiek van de demonstran
ten.
Tegen elf uur in de morgen was
het verkeer echter weer normaal.
Minister van Justitie, John Mit
chell, zei in een korte verklaring
„De stad is open. De wegen zijn
ontruimd. De regeling functioneert".
Zijn verklaring deed denken aan het
rapport van een generaal na afloop
van een beslissende veldslag.
President Nixon had om vijf uur
gistermorgen een boodschap uit
doen gaan aan de politiemacht van
Washington (Nixon is in zijn retrai
te-verblijf in San Clemente in Cali-
fornië), waarin hij zijn bewondering
uitsprak voor de manier waarop de
agenten in de afgelopen dagen de de
monstraties tegen de oorlog hadden
aangepakt. Nixon riep op om de ko
mende acties navenant te bestrijden.
Zijn boodschap deed denken aan het
soort aanmoediging waarmee gene
raal Eisenhower zijn manschappen
aan de vooravond van D-Day in Nor-
mandië in juni 1944 e enhart onder
de riem trachtte te steken.
Drie leden van het Huis van Afge
vaardigden niet helemaal afkerig van
publiciteit, ondernamen hun rit naar
het Kapitool niet in hun auto's,
maar in een kano over de Potomac-
rivier om eventuele verkeersopstop
pingen te ontlopen. Maar ook zij
kwamen twee uur later aan dan de
bedoeling was op een steiger bij het
Cpngres-gebouw.
Senator Hugh Scott, de leider van
de Republikeinse minderheid irf de
Senaat, noemde de demonstranten
"kleine monsters" die het Jef had
den om vuilnis in de straten te ver
branden. Scott hoopte dat de rech
ters hen er niet met tien dollar borg
tocht vanaf zouden laten komen. Se
nator Mike Mansfield, de leider van
de. Democratische meerderheid in de
Senaat zei: "Deze groep van demon
stranten probeert een verandering in
de regering aan te brengen door de
regering af te breken".
Commentaren
Ook de commentaren van niet-be-
trokkenen waren niet onverdeeld
gunstig. Deze varieerden van "een
oprechte maar verkeerd geïnspireer
de actie", tot "het werk van bandie
ten". De meest gehoorde reactie was
dat de actie te niet deed wat de ac
ties in de afgelopen week van de
Vietnam-oorlogsveteranen tegen de
oorlog en van de massale demon-
Anti-Vietnamdemonstranten
achter de hekken van het oefen
terrein bij het Kennedy-jootball-
stadion in Washington.
straties van verleden weck zaterdag
hadden bereikt.
Niettemin was het veelzeggend,
dat het laatste nationale opinie-on
derzoek (gisteren gepubliceerd) aan
toonde dat een overtuigende meer
derheid van de Amerikanen (te we
ten 42 tegen 39 percent) zich geheel
tegen de oorlog heeft gekeerd en er
geen bezwaar tegen zou hebben,
wanneer er in Saigon een coalitie-re-
gering zou worden gevormd, waarin
ook de communisten zitting zouden
hebben, wanneer dit een einde van
de oorlg zou betekenen.
De uitslag van dit opinie-onder-
zoek steunt op geen enkel punt het
door president Nixon gevolgde be
leid in Indo-China. Het valt te bezien
in hoeverre de reactie van de rege
ring op de demonstraties in Washing
ton blijk zal geven van deze nieuwe
feiten, die president Nixon aller
minst gerust kunnen stellen.
Als de stoelgang meer 'n moeilijke zit wordt,
doet hij zijn voortreffelijk werk. De gangmaker van Istizin.
Laxerende tabletten met 'n beschermend laagje.
Aktief op de plaats waar 'n beetje hulp dringend nodig is.
Istizin tabletten in doordrukstrip.
Gewoon de beste oplossing, f
DEN HAAG (ANP) Alhoewel in de kring van de Neder
landse Dagbladpers (de organisatie van de Nederlandse dag
bladondernemingen) is afgesproken, dat per 1 juli aanstaande
de abonnementstarieven opnieuw met tien cent omhoog gaan,
is het niet uitgesloten dat alsnog overwogen wordt die verho
ging aan te passen aan de inmiddels groter gebleken kosten
stijgingen en aan de niet voorziene tegenvallers in de inkom
stensector door het nog verder achterblijven van de stijging
van de omvang van het aantal advertenties.
In het vandaag gepubliceerde jaar
verslag 1970 van de Nederlandse dag
bladpers NDP, wordt gezegd dat de
NYBORG (ANP) „In de wereld en
ook in de kerken heerst momenteel
een diepgaande geestelijke crisis, die
grote onzekerheden met zich mee
brengt. Ook de huidige technologi
sche ontwikkelingen stellen de men
sen voor nieuwe, ongekende proble
men. De kerken zullen hun ethiek
moeten herzien. Samen met de men
sen van de wetenschap zullen de
kerken studies moeten maken over
de problemen, die zich momenteel op
grote schaal in de samenleving voor
doen," aldus dr. W. A. Visser 't
Hooft, oud-secretaris-generaal van
de Wereldraad van Kerken, aan het
slot van de zesde Europese kerken-
conferentie, die van 26 april tot 2
mei in de Deense plaats Nyborg
werd gehouden.
Met de Europese kerkenconferen-
tie staat 't er financieel net zo best
voor. De Nederlandse bankier E. E.
van Eeghen uit Heemstede, die de
financiën voor deze organisate be
hartigt, zei dat een bankroet dreigt,
wanneer niet alle kerken financieel
aan het werk van de Europese ker-
kenconf eren tie bijdragen. Thans ko
men de grootste financiële bijdragen
uit West-Duits land en Nederland.
belangrijke verhoging van de abon
nementsprijs per 1 januari j.l. iets
meer nadelige invloed, heeft gehad
op het abonnementsbestand dan
vroegere verhogingen, "maar toch ook
weer niet in die mate, dat niet zou
kunnen worden overwogen de ko
mende vastgestelde verhoging alsnog
aan te passen".
Voor de dagbladen was het jaar
1970 in economisch opzicht een wei
nig opwekkend jaar, aldus de eerste
regels van het NDP-verslag. De scher
pe staging van de kosten kon by
lange na niet door de hogere op
brengsten worden opgevangen.
De abonnementsinkomsten stegen
met 15 procent (als gevolg van de
toeneming van het oplagecijfer en de
verhogingen van de abonnements
prijzen), maar deze inkomsten dek
ken niet meer dan één derde deel
van de Jtasten. Hierdoor is de be
drijfstak nog steeds te conjunctuur
gevoelig, aldus het NDP-verslag.
Het advertentievolume van de dag
bladen was in 1970 maar 0,9 procent
meer dan in 1969. De advertentie-
inkomsten stegen don ook met slechts
4,3 procent en dan hoofdzakelijk nog
als gevolg van een aanpassing van de
tarieven aan het begin van vorig
jaar. aldus het verslag.
Tegenover de geringe en moeizame
vergroting van de inkomsten stond
een kostenstijging van ongeveer 15
procent. Gegeven het feit, dat in 1969
voor de bedrijfstak als geheel de
winst voor (met' accenten) belasting,
uitgedrukt in percenten van de om
zet, 3,1 procent bedroeg, is het dui
delijk dat 1970 een negatief bedrijfs
resultaat heeft opgeleverd, zo consta
teert het verslag van. de NDP.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON Onlangs werd
in de kleine staat Rhode Island
een massabijeenkomst belegd on
der de weinig dubbelzinnige naam:
„Weg met Nixon". De organisator er
van was het voormalige lid van
het Huis van Afgevaardigden, Al-
lard Lowenstein, die in 1968 ook de
„Weg met Johnson"-beweging op
touw had gezet. Zoals toen ging het
verleden week niet om Lowenstein,
maar om een ander- en in dit
geval concentreerde de aandacht
zich op het 43-jarige Republikein-
•se lid van het Huis van Afgevaar
digden, Paul McCloskey. Het was
McCloskey, die niet lang geleden
tot ontzetting van zijn mede-
Republikeinen voorstelde president
Nixon uit zijn ambt te zetten we
gens zijn Vietnam-beleid.
Paul McCloskey is, zoals zijn
naam doet vermoeden, van Ierse
afkomst. Uiterlijk heeft hij tegelij
kertijd iets van wijlen president
Kennedy (de grote kaak, het haar)
en van de Amerikaanse tekenstrip
figuur Li'l Abner (zijn vierkante,
gespierde figuur), maar daar hou
den alle vergelijkingen op, ook die
met ex-senator Eugene McCar
thy, die in 1968 als eerste Demo
craat het waagde om zijn eigen pre
sident Johnson in de voor verkiezin
gen uit te dagen (het was niet lang
daarna dat Johnson zich terug
trok), ook op grond van diens Viet
nam-beleid.
Voor Europeanen, gewend aan
rechtlijnige standpunten van door
hun pajtij in toom gehouden po
litici, is McCloskey één van die
Amerikaanse fenomenen, die zich
niet gemakkelijk laten verklaren,
overweeg de volgende feiten:
Voor zijn middelbare school
tijd was hij enkele Jaren ingeschre
ven aan een militaire school voor'
jongeren. Hij ging als vrijwilliger
naar Korea (als tweede luitenant)
en kwam behangen met een aantal
onderscheidingen terug. Later bood
hij zich opnieuw als vrijwilliger
aan voor Vietnam, maar werd af
gewezen (hij heeft nu de reservis
tenrang van kolonel).
In de rede, waarin hij de af
zetting van Nixon propageerde, zei
hij: „Wat wij in Laos doen is net
zo'n grote misdaad, als die waar
voor wij Japanse en Duitse func
tionarissen uit de Tweede Wereld
oorlog ter dood hebben veroor
deeld".
Ten tijde van het „Pueblo"
incident (het spionageschip dat
met zijn bemanning in handen
viel van Noord-Korea), verklaarde
McCloskey dat, wanneer president
Johnson de oorlog zou verklaren
aan Noord-Korea, hij „voor" zou
stemmen.
Maar dan weer deze verkla
ring: „Zoals de president (Nixon)
dat doet, te spreken van het af
wikkelen van de oorlog, terwijl hij
integendeel de luchtoorlog uit-
breidt, is het moedwillig mislei
den van het Amerikaanse volk".
Eerder dit jaar in een rede
zei hij, dat wanneer Noord-Viet-
nam de Amerikaanse krijgsgevan
genen na de terugtrekking van A-
merikaanse troepen zou blijven
vasthouden, hij zijn steun zou ver
lenen aan een invasie om ze te bp-
vrijden.
Als advocaat hij komt uit
een juristenfamilie verdedigde
hij „liberale" zaken als die van ho-
mosexuelen, de belangen van de
„kleine luyden" tegen een machtige
telefoonmaatschappij en die van
milieu-verontreinigingbestrijders.
Tegelijkertijd is zijn vacobu-
laire doorspekt met zulke „reactio
naire" woorden als eer, plicht,
trouw en opoffering.
Dan weer: „Het Amerikaanse
volk weet niet dat het het officië
le beleid is van de regering om ie
der dorp in Noord-Laos dat zich in
hetg ebied van de Pathet Lao be
vindt, te vernietigen".
Het zijn niet alleen Europeanen,
die zich verbazen over deze tegen
strijdigheden en die moeite hebben
de kern van de mens McCloskey
te ontdekken, maar ook zijn eigen
partijgenoten en Amerikaanse
Journalisten die geprobeerd hebben
hem te doorvorsen. R. W. Apple,
een verslaggever van de New York
Times (die aan McCloskey onlangs
een groot stuk wijdde in een week
end-bijlage) slaagde er tenslotte na
talrijke vragen in het volgende aan
McCloskey te ontlokken over zijn
gevoelens met betrekking tot presi
dent Nixon: „Ik was onder de in
druk van zijn inaugurele rede, en ik
hoopte werkelijk op openhartigheid
in het presidentschap Maar
ik ben nu tot de conclusie geko
men dat hij (Nixon) een totaal
politieke man is, zonder principes,
die bereid is alles te doen zolang
het zijn doeleinden dient".
Het is dan ook niet te verwon
deren dat McCloskey een soort pri-
vé-oorlog heeft gevoerd met het
Witte Huis. In maart 1969 schreef
hij een brief aan de president
waarin hij er op aandrong de illu
sie van een militaire overwinning
in Vietnam op te geven. „Ik bracht
deze brief persoonlijk naar John
Ehrlichman, de assistent van de pre
sident. die ik persoonlijk ken, zei
Paul McClosky: moeilijk te
doorvorsen.
McCloskey. Ehrlichman belde me
op en vroeg of ik met Henry Kis
singer wilde praten. Kissinger
vroeg me 60 dagen te wachten om
dat ze bezig waren een plan uit te
werken om de oorlog te beëindigen.
Ik zag hem toen weer een paar
maanden later en hij (Kissinger)
zei dat het eerste plan was mis
gelopen, maar dat ze nu bezig wa
ren aan een ander plan".
McCloskey heeft sindsdien nog
vijf brieven aan president Nixon
gericht, zonder ooit antwoord te
krijgen. Men kan zich voorstellen
hoe iemand met het temperament
van een McCloskey hierop reageer
de. HIJ groef zich verbeten in om
de president dan op een andere
manier tot luisteren te dwingen.
Dat was het punt van zijn nu be
kende rede waarin hij tot afzet
ten van de president opriep. (Dat
was na de invasie van Cambodja).
Maar het tekent McCloskey's poli
tieke naïviteit dat hij zich ver
baasde over de reacties op zijn re
de, want naar zijn gevoel had hij
niets meer gedaan dan het opsom
men van de grondwettelijke moge
lijkheden waarmee de president ge
dwongen kon worden om zich te
richten naar de wensen van het
Amerikaanse volk.
Zijn rede tegen Nixon heeft hem
sindsdien een aanhang bezorgd,
niet van Republikeinen (die hem,
op een enkeling na, schuwen uit
angst met hem vereenzelvigd te
worden), maar van Democraten,
„onafhankelijken", jongeren, die
(ten onrechte) in hem een soort
McCarthy zien, en bonafide libera
len. Het is een aanhang die Mc
Closkey noch gewenst en ook niet op
gerekend had. De conservatieve
Republikeinen in Californië zijn nu
bezig hem, onder leiding van gou
verneur Ronald Reagan, uit de
partij „te lezen" (zoals ook de li
berale ex-senator van New York
Charles Gooddell door Nixon en
Agnew met succes werd „uitgele
zen" in de verkiezingen van 1970
hij verloor zijn zetel McClos
key steunde gouverneur Rockefel
ler voor het presidentschap in 1968.
Samenvallend met het begin van
Nixons presidentschap begon hij
aan zijn eerste ambtstermijn in het
Huis van Afgevaardigden, na de po
pulaire Shirley Temple (ooit nog
eens Nixons keuze voor een post in
de Verenigde Naties) op verrassen
de manier verslagen te hebben. Mc
Closkey weet dat hij in de volgen
de verkiezingen weinig kans maakt
herkozen te worden, maar het blijft
hem om het even: „De kern van
een uitdaging (aan Nixon) is, dat
hier iemand is die zichzelf een
toegewijde Quaker (pacifisten)
noemt en die een generatie van
vrede in het vooruitzicht stelt, maar
die in werkelijkheid de oorlog op
voert en duizenden hulpeloze, ont
heemde burgers doodt. Ik zal we)
verslagen worden, maar daarover
kan ik niet zwijgen".
Of McCloskey zich in november
inderdaad kandidaat zal stellen te
gen president Nixon is allerminst
zeker. Hijzelf geeft er de voorkeur
aan wanneer figuren als gouver-
neur Rockefeller, burgem. Lindsay
van New York, of senator Mark
Hatfièld zich daarvoor bereid ver
klaarden, maar zijn pogingen om
één van hen daarvoor te interes
seren zijn op niets uitgelopen. In
middels heeft Nixons deurwachter
in het Witte Huls, John Ehrlich
man, een vroegere vriend van Mc
Closkey, hem aangeraden zijn
mond te houden; werd hij aan de
dijk gezet als de leider van een bij
eenkomst van „Jonge Republikei
nen", en verklaarde de ultra-con
servatieve Republikeinse partijafde
ling van Californië dat hil „een
vijand was van het Amerikaanse
politieke proces".
Binnenkort opent McCloskey een
klein kantoor om een eventuele
campagne tegen Nixon te begin
nen. Geld daarvoor is binnengeko
men van enkele liberale industrië
len en teleurgestelde Nixon-suppor-
ters. Wanneer hij doorzet en in
derdaad zou deelnemen aan een
aantal voorverkiezingen voor het
presidentschap van 1972, dan zou
hij de president misschien in de
.moeilijke positie dwingen om ook
aan deze voorverkiezingen deel te
nemen een vooruitzicht waar
geen enkele president prijs op stelt.
Het kan zijn dat McCloskey alleen
al door dat gebaar (zelfs wanneer
Nixon het met die verkiezingen
zou winnen) Nixons image als pre
sident zoveel schade heeft berok
kend, dat er anderen in de Re-
pulbikeinse partij opstaan om de
president uit te dagen. Het is Mc
Closkey's grootste vrees dat hij
daarmee iemand als de zeer con
servatieve Ronald Reagan een kans
zou geven een vooruitzicht waar
zelfs het Witte Huis al ernstig re
kening mee houdt.
Hoe dan ook, Paul McCloskey
blijft een ondefinieerbare figuur
die het presidentschap nooit zal ha
len, maar die de herverkiezing van
Nixon wel op zijn kop zou kunnen
zetten.
