|r moet wat gedaan worden
Profiteer rui
nog van de
hoge rente bij
de ABN
Spanning tussen India
en Pakistan gegroeid
Sojoez onverwacht terug
Christen-democraten
behaalden gisteren
absolute meerderheid
in Sleeswijk-Holstein
Hanoi wil
GI'S
vrijlaten
na datum
VS vertrek
JalJ miljoen bij anti-Nixon demonstratie
7%
7-71/2%
71/4%
71/2%
Veel scepsis in
over reis Rogers
Midden-Oosten
Na korte vlucht en dubieuze koppeling
Algemene Bank Nederland
Moeilijkheden over evacuatie diplomaten
Congresleden:
[G 26 APRIL 1972
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 13
P
(Van onze correspondent)
SHINGTON Zeker een half miljoen Amerikanen pro-
f rden zaterdag tegen het Vietnam-beleid van president
jj in massale bijeenkomsten in San Francisco en in Wash-
i zelf. De opkomst verrastte zowel de organisatoren als
Dgsfunctionarissen, die gerekend hadden op minder dan
i Ift van het aantal demonstranten. De bijeenkomst in
J Ington, voor het Congresgebouw, werd georganiseerd
de nieuw opgerichte „Volkscoalitie voor vrede en recht",
„Nationale Vredes Aktie-coalitie" en werd althans in
gesteund door een tiental senatoren en tenminste 29 le-
toJan het Huis van Afgevaardigden, ook meer dan bij vorige
ostraties het geval was. President Nixon was vrijdag voor
eekeinde vertrokken naar het buitenverblijf Camp David,
buiten de hoofdstad.
prekers (onder wie de weduwe
iminee Martin Luther King,
opvolger dominee Ralph Aber-
[q senator Vance Hartke, het
ilig Congres-lid Allard Lowen-
en andere Congres-leden) wa-
laniem in de eis om de oorlog
q „nu" te beëindigen. Pre-
Nixons beleid van geleidelijke
rekking van de troepen, gekop-
jj® an het aanhouden van een
X van 50.000man „totdat Hanoi
merikaanse krijgsgevangenen
vrijgelaten", werd aangevallen
realistisch. „Wie heeft ooit ge-
van een oorlog waarin de
evangenen worden vrijgelaten
it beide partijen een vredes-
okomst hebben getroffen?",
David Dellinger zich af. (Del-
was één van de organisatoren
h i demonstraties in Chicago ten
L. Leffelaar
'ran het Democratische partij-
s in 1968. en stond daarvoor
•kjmet zeven anderen terecht),
tegenstelling tot vorige anti
demonstraties leek de massale
in Washington anders
unenstelling, ernstiger, en doel-
Ier. Er waren dit keer geen
i „hippie-muziek-korpsen",
rich met gezang vermakende
jes tijdens de redevoeringen
jverigens bijna vier uur duur-
j Hoewel de massa nog steeds
egend jong en hip was (onder
was de aanwezigheid opval-
jl van mannen en vrouwen van
>lbai-e leeftijd, kalend en grij-
,r gekleed in conventionele cos-
Niet thuis
ier hen was een 40-jarige ma-
in effecten, gestoken in een
ukeld pak na een lange busreis
Uassachusets naar Washington,
el wat velen van zijn groep en
jd dachten: „Nee, ik voel me
3 deze jongeren niet thuis. Ik
me schutterig en ik wil er hele-
nk„ bijhoren. Maar ik kan niet
thuisblijven. Er moet wat ge
worden. Er is iets mis met het
wanneer mensen zoals ik voe-
lat ze aan demonstraties mee
:n doen". Voor hen, en voor tal
anderen, was het de eerste keer
y aan een anti-oorlogsbetoging
am.
de voet van de overigens ge-
cadeerde) trappen van het Con-
gebouw, onder één van de vele
jf mde bomen waarin vier hippies
zich een beter uitzicht verworven
hadden, stond een oudere man in een
grijs zomerpak. Zijn nerveuze vingers
draaiden zonder ophouden aan de
rand van zijn verfomfaaide hoed
Zijn gezicht stond bezorgd en ge
spannen, geconcentreerd op de spre
ker van wie op de paar honderd me
ter afstand alleen een klein hoofd
zichtbaar was boven een eindeloze
massa van hoofden. Zo bevonden
zich de meeste ouderen in de massa:
geïsoleerd, bijna vervreemd van de
Jongeren om hen heen, maar met een
diepe bezorgdheid over de toekomst
van hun land en het leiderschap van
hun president. Zij waren de „zwij
gende meerderheid" waar Nixon het
eens over had, en voor hen was de
tijd van zwijgen kennelijk voorbij.
Vakbonden
Nieuw was ook de aanwezigheid
van officiële delegaties van een aan
tal vakbonden, het (nog steeds gerin
ge) aantal negers, zakenlieden, non
nen en priesters, leraren, en Viet-
nam-oorlogsveteranen die zelf net
een week van protesten in Washing
ton hadden beëindigd. Deze elemen
ten gaven de demonstratie een basis
in het Amerikaanse volk die bij de
vorige betogingen ontbrak, en die er
op duiden dat er meer met .Ameri
ka „mis" was dan de oorlog in Viet
nam. Als er een rode draad te vinden
was in de motiveringen die de deel
nemers van heinde en ver naar
Washington bracht, dan was het dat
men het vertrouwen in president
Nixon had verloren.
Dat het niet alleen meer om de
oorlog ging, kwam tot uiting in de
toespraak van mevrouw Coretta
King: „Terwijl we miljaren hebben
uitgegeven aan tanks, vliegtuigen,
landmijnen, sterven onze bankroete
steden, onze universiteiten zijn ge
vangenissen geworden, en de levens
van miljoenen Amerikanen worden
bespioneerd zoals in ee~< politiestaat".
De aanwezigheid van vakbondsdele
gaties maakten ernstig ongenoegen
over het nationale economische be
leid van de regering en de zeer aan
zienlijke werkloosheid duidelijk waar
door honderden universitair opgelei
den, zoals in de jaren van de malaise
van 1930, nu gedwongen zijn te wer
ken als bordenwassers, conciërges,
schoonmakers, of keukenpersoneel.
Ook het optreden van de Nixon-re-
gering tegen de Zwarte Panters, en
Angela Davis, en de priester-broers
Berrigan (in de gevangenis beschul
digd van een complot om Nixons
adviseur dr. Kissinger te ontvoeren),
speelde een rol in de demonstratie en
werd door zowel mevrouw King, als
dominee Ralph Abernathy in hun
redevoeringen aangehaald. Verschil
lende sprekers duiden op deze uit
breiding van het anti-oorlogsprotest
tot urgente nationale kwesties» als
ook de nieuwe naam van de orga-
nisati, „Volkscoalitie voor vrede en
recht" met opzet gekozen te zijn om
het momenten van de anti-oorlogs
beweging over te brengen op een toe
komstige beweging, die naarmate de
oorlog ten einde loopt, zich zou kun
nen inzetten voor andere sociale
doeleinden (armoede, de dubieuze be
rechting van negergroepen als de
Panters, de prioriteit van de natio
nale economie)
Aandacht
De verrasende opkomst van 400.000
demonstranten, de koele felheid van
hun aanvallen op de Nixon-regering,
de grotere steun van leden van het
Congres, de grotere verscheidenheid
van de betogers, hebben van deze
massademonstratie een factor ge
maakt waaraan president Nixon en
zijn adviseurs grotere aandacht zul
len moeten besteden, dan zij tot nog
toe hebben gedaan. Met een officiële
73 procent van de Amerikaanse be
volking tegen Nixons oorlogsbeleid
gekant, zullen zij zich niet meer kun
nen bedienen van zulke foefjes als de
creatie van een „zwijgende meerder
heid" om hun beleid te rechtvaardi
gen.
Het wordt niet onmogelijk geacht
dat de president nu gedwongen zal
worden om zijn beleid van de gelei
delijke terugtrekking van de troepen
te herzien. In het Congres zijn ver
schillende anti-oorlogsmoties in de
maak die de steun lijken te hebben
van niet alleen Democraten, maar
ook van Nixons eigen Republikeinen.
Maar ook wanneer de president buig
zaam genoeg blijkt te zijn om ztyn tot
nog toe met veel verve verkondigde
standpunt te wijzigen, blyft het de
vraag in hoeverre hij niet sl zoveel
aan geloofwaardigheid heeft ingeboet
ADVERTENTIE
spaardeposito - twee jaar opzegging
spaardeposito met oplopende rente -
twee tot vijf jaar vast
spaardeposito - drie jaar vast
spaardeposito - vier of vijf jaar vast
Uw geld floreert ook bij kortere opzegtermijnen:
de rente bedraagt dan 4'/2 tot 6% bij de ABN.
dat zijn herverkiezing in 1972 aller
minst verzekerd is.
De demonstraties in Washington
worden deze week voortgezet, onder
meer met acties in regeringsgebou
wen om het werk lam te leggen. Op
8 mei kan Washington dan weer uit
zien naar een tegen-demonstratie
Honderdduizend betogers
voor het Capitool in Washington.
van de aarts-reactionarie dominee
Mclntyre, die de vrijlating eist van
luitenant Calley en een voortzetting
van dt oorlog totdat de „algehele
overwinning" bereikt is.
Weer verkiezingsnederlaag SPD
(Van onze correspondent)
BONN De CDU heeft gisteren,
bij verkiezingen voor de landdag van
Sleeswijk-Holstein, de absolute
meerderheid der stemmen behaald.
Ze eindigde met een voorsprong van
ruim 10 procent op de SPD. De li
berale FDP slaagde er niet in de
"drempel" van vijf procent der
stemmen te overschrijden, hetgeen
voor opneming in de Landdag (het
deelstaatparlement) vereist is. Ook
de rechts-radicale NPD keert niet in
de landdag terug.
Het succes van de christen-demo
craten is groter dan lijsttrekker Ger
hard Stoltenberg had durven ho
pen. "Op een meerderheid van stem
men had ik niet gerekend, dit is
voor het eerst in de geschiedenis van
de CDU", verklaarde hij gisteravond.
Stoltenberg zal, als opvolger van
zijn partijgenoot Lemke de regering
van Sleeswijk-Holstein in Keil gaan
leiden
Groot is de teleurstelling voor de so
ciaal-democraten. Opinie-peilingen
hadden de indruk gewekt dat de
SPD er, onder leiding van Jochen
Steffen. wellicht in zou slagen de
CDU na twintig jaar uit het rege
ringszadel te wippen. Steffen zou
kunnen rekenen op de medewerking
van de FDP, die tot dusver met de
CDU samenging, om een coalitie
naar het Bonner voorbeeld te vor
men.
De CDU, die om het gevaar Stef-
NIEUW DELHI (Reuter, AP)
De spanning tussen India en Paki
stan is het afgelopen weekeinde aan
zienlijk toegenomen.
India heeft gisteravond van de
Pakistaanse regering geëist dat zij
voor vanochtend zeven uur de verze
kering heeft dat India alle onder de
conventie van Wenen vallende facili
teiten kri/gt om in staat te zyn het
plaatsvervangende Indiase Hoge
Commissariaat in Dacca te sluiten en
het personeel te evacueren.
Het door India genoemde tijdstip
valt een half uur voordat de Indiase
tnissie in Dacca en het Pakistaanse
plaatsvervangende Hoge Commissa
riaat in Calcutta volgens de Pakis
taanse eis gesloten moet zijn.
Het Indiase persbureau PTI heeft
gemeld, dat Westpakistaanse troepen
met zware artillerie over de Indiase
grens hebben geschoten. Er waren
granaten terecht gekomen bij de
douanepost te Petrapole, op 65 km
ten noordoosten van Calcutta.
Reuter-correspondent Ram Soersj
meldde zaterdag uit Petrapole, dat
Indiase militairen daar oog in oog
staan met Pakistaanse troepen, die de
grenspost Benapole aan de Oostpa-
kistaanse kant van de grens onder
dekking van mortiervuur hebben ver-
zwermd „om de weinige overgebleven,
geïsoleerde verzetshaarden van in
filtranten en staatsvfjandige elemen
ten te vernietigen", aldus de Paki
staanse radio.
Pakistan meldde dat zijn troepen
bij benapole een „bende Indiase in
filtranten" hadden omsingeld en ver
nietigd, en wapens, minutie, andere
uitrustig en een dieseltruck hadden
buitgemaakt.
De Indiase regering heeft Pakistan
in een nota gewaarschuwd dat het
de „algehele verantwoordelijkheid"
draagt voor onuitgelokte incidenten
aan de grens. India behoudt zich het
recht voor schadevergoeding te eisen.
Veel manschappen van het „Bevrij
dingsleger van Bang la Desj" zijn bij
de nadering van de Westpakistaanse
troepen India binnengevlucht. Er was
slechts een kort vuurgevecht tussen
de „vrijheidsstrijders" en de Pakis
taanse militairen. Volgens Indiase
grensbeambten is er niet geschoten
tussen Indiërs en Pakistanen.
In Dacca is meegedeeld dat het
Pakistaanse leger nu het hele grens
gebied met India beheerst, en daar
mee de routes voor verdere Indiase
Infiltratie heeft geblokkeerd. Na af
sluiting van de grens zijn deeenhs-
den in diverse richtingen uitge-
BEIROET (AP, Reuter) De Li- i „Het zou werkelijk slechts tijdverlies
bische vice-premier Abdel Sallam J zijn indien de heer Rogers alleen
Jalloed heeft voorspeld dat het ko- naar het Midden-Oosten kwam om
mende bezoek van de Amerikaanse te vernemen hoe de standpunten
minister van Buitenlandse Zaken liggen".
William Rogers tot mislukking is ge- Ds Israëlische pers reageerde gis-
doemd. I teren lauw op de aankondiging van
Rogers bezoek. De meeste kranten
Jalloed, de tweede man van het zijn het er over eens dat men geea
Libische revolutionaire regime, ver- I grote doorbraken moet verwachten
klaarde dat Rogers niets zou berei- bij de vredespogingen in het Mid-
fen het hoofd te bieden Stoltenberg
(economisch deskundige van de par
tij en plaatsvervangend partijvoor
zitter) naar het noorden had gezon
den, zegevierde volledig. Omdat FDP
(3,8 procent) en NPD (13 procent)
uit de Landdag verdwijnen, heeft ze
voor het verdelen van de zetels
slechts met de SPD (11,0) te maken.
De CDU (51,9) zal met een grote
meerderheid (40 tegen 32 zetels)
kunnen regeren. Een zetel wordt,
gewoontegetrouw, bezet door een
vertegenwoordiger van de Deense
minderheid in Sleeswijk-Holstein. Po
litiek is dat echter van geen enkele
betekenis.
Door de CDU-overwinning heeft de
oppositie voorts haar meerderheid
van een stem in de Bondsraad, de
eerste kamer, in Bonn kunnen behou
den. Voorts past de uitslag in Slees
wijk-Holstein in het algemene pa
troon van Landdagverkiezingen,
sinds het aan de macht komen van
de regering Brandt: de grootste winst
boekt de oppositie. Aangezien Ger
hard Stoltenberg zijn campagne dui
delijk op de Bondspolitiek orienteer-
de, en de linkse sociaal-democraat
Steffen in de partijpolitiek ook bo-
ven-regionale betekenis had gekre
gen, is het resultaat in het noorden
als een volgende tegenslag voor de
regering-Brandt te beschouwen.
ken omdat de Israëlisohe agressie
voortduurt en de Verenigde Staten
dit steunen. Ook Syrië sprak zater
dag vain een mislukking van de ko
mende reis van Rogers.
Egyptische regeringsfunctionaris
sen verklaarden te hopen dat Ro
gers met welomlijnde standpunten
met betrekking tot een oplossing van
het Arabisch-Israëlische geschil zal
komen.
„Wij hebben onze positie duidelijk
PARIJS (Reuter) Twee Ameri
kaanse Congres-leden hebben zater
dag in Parijs verklaard, van Noord-
vietnamese afgevaardigden naar de
vredesconferentie de verzekering te
hebben gekregen dat alle krijgsge
vangenen In vrijheid zullen worden
gesteld zodra president Nixon een da
tum vaststelt voor de volledige te
rugtrekking van de Amerikaanse
troepen uit Vietnam.
De Democraten Rosenthal en Wolff
uit het Huis van Afgevaardigden
hebben twee uur gesproken met de
plaatsvervangend leider van de
Noordvietnamese delegatie, Ngoejen
Minh Vy, en andere functionarissen
uit Hanoi. Vy had meegedeeld dat
Nixon "de Noordvietnamezen een
voudig niet kan dwingen tot vrijla
ting van de Amerikaanse krijgsge
vangenen door bombardementen".
De Amerikaanse Congres-leden had
den op hun beurt de Noordvietname-
zen gezegd dat als zij "de ruim 300
Amerikaanse gevangenen aan boord
van een Boeing 747 brengen en naar
huis sturen, het Congres binnen twee
weken een resolutie zal goedkeuren
dat de oorlog tegen december van
dit jaar beëindigd moet zijn en dat de
volledige terugtrekking voor 31 de
cember 1972 moet zijn voltooid".
Maar de Noordvietnamese vertegen
woordigers hielden er aan vast dat
"president Nixon, en Nixon alleen,
het eerst kan en moet handelen door
den-Oosten.
Minister van Buitenlandse Zaken
Abba Eban van Israël verklaarde
zaterdag dat hij verwacht dat Ro
gers voorstellen zal doen teneinde
de heropening van het Suezkanaal
te bereiken.
Het Egyptische ministerie van Bui
tenlandse Zaken gaf het afgelopen een datum voor volledige terugtrek-
weekeinde een verklaring uit waarin
gezegd wordt dat een regeling voor
de heropening van het Suezkanaal
uiteengezet en hebben daar niets j een onscheidbaar onderdeel moet
meer aan toe te voegen", aldus een vormen van een algenele vredesrege
hoge regeringsfunctionaris in Cairo I ling.
king vast te stellen", aldus Rosen
thal. Zjjn collega Wolff merkte op:
"Als Nixon binnen het komende half
jaar niets doet, is één ding zeker:
dan zal het Congres voor Nixon een
terugtrekkingsdatum vaststellen".
(Van onze redacteur
ruimtevaart)
De vlucht van de Sojoez-10 is
in de nacht van zaterdag op zon
dag om 0.40 uur Ned. tijd geëin
digd met een landing in Kazak
stan. Tijdens de vlucht werd door
de drie kosmonauten slechts één
koppeling uitgevoerd met het op
19 april gelanceerde ruimtesta
tion Saljoet. De vlucht van de So
joez heeft 47 uur en 46 minuten
geduurd.
Hoewel de Russen na de lan
ding hebben verklaard dat de
missie volkomen is geslaagd en
dat de voorgenomen wetenschap
pelijke en navigatie-opdrachten
zijn uitgevoerd, betwijfelt men of
er niet ergens een kink in de ka
bel is gekomen. De Saljoet is
rondjes om de aarde blijven
draaien.
De koppeling met de Saljoet vond
zaterdagochtend vroeg om 2.47 uur
Nederlandse tijd plaats. De twee ruim
teschepen bleven ongeveer vyfeneen-
half uur met elkaar verbonden, waar
na zy weer ontkoppelden.
De Russen hebben in het geheel
niet medegedeeld, of tydens de ge
koppelde vlucht materiaal tussen de
beide ruimteschepen is uitgewisseld
en of een of meer kosmonauten naai
de Saljoet zyn overgestapt en weer
teruggekeerd. Zou dit laatste wel het
geval zyn geweest, dan zou vrywel
zeker van een dergeiyke operatie mel
ding zijn gemaakt. Op grond hiervan
moet aangenomen worden, dat uit
sluitend de enteringsmanoeuvre en
de ontkoppeling zyn uitgevoerd. Het
ïykt onwaarschyniyk, dat dit het uit
sluitende doel van de tweelingvlucht
is geweest. Daarvoor waren in leder
geval geen drie kosmonauten nodig.
Bovendien wordt in herinnering ge
roepen, dat Jelisjejew in januari 1969
wel is overgestapt van de Sojoez 5
naar de Sojoez-4 en dat hy waar-
schynlyk juist met zyn ervaring voor
een dergeiyke operatie meegestuurd
is met de Sojoez-10.
Koppelingsmanoeuvres zyn door de
Russen reeds enkele malen, maar
door de Amerikanen veel meer uit
gevoerd, zowel tussen bemande en on
bemande als tussen twee bemande
ruimtevaartuigen
De Sojoez-10, die vrydagochtend om
0.54 uur was gelanceerd, maakte nog
geen twee etmalen later zondagoch
tend om 0.40 uur een zachte landing
in Kazakstan, 130 km van de stad
Karaganda. De duur van de zeven
tiende Russische vlucht was opmer
keiyk kort. Kortere vluchten waren
slechts die van Komarow, die na een
reis van 26 uur in de SoJoez-1 in april
1967 by de landing om het leven
kwam, die van Beljajew en Leonow
in de Woshod-2 in maart 1965, waar
bij Leonow het eerste ruimte-uit
stapje maakte, de driemanslucht in
de Woshod-1 in oktober 1964, de
vlucht van Titow in de Wostok-2 in
augustus 1961 en de eerste bemande
ruimtevlucht van Gagarin in de Wo-
stok-1 in april 1961, tien jaar geleden.
Opmerkeiyk Is voorts dat geen te
levisiebeelden zyn getoond van de
koppeling met de Saljoet, wel van de
ontkoppeling, d.wz. alleen het uit el
kaar dryven van de ruimtevaartuigen,
niet het losmaken zelf. Er is daar
door twyfel ontstaan of de koppeling
inderdaad is gelukt. Bovendien is het
opvallend, dat de Russen na aanvan-
kelyke fanfares over Saljoet en So
joez later opmerkeiyk sober in hun
berichtgeving zyn gebleven. In de
Russische pers en televisie werd er
na zaterdag vrywel geen aandacht
meer aan besteed.
