GUNSTIGE REACTIE VOORSTEL VAN ALLON SADAT Succesvol Luns aan bezoek Parijs DE S.F.D. REGE2RT ALLIEN IN ^EST- BEILUN NS Minitrips in eigen land BOUWBEURS UTRECHT Ter heropening van het Suezkanaal Voordelig uit gedurende de feestdagen in april Weekendretour Avondretour 2-Pluskaart Volledigvercorgde NS-Dagtochten in de lente vituri' ^■s, x voordelig Nw uit met NS voordelig uit met NS Miljoen voor onderzoek hart- en vaatziekten in vogelvlucht in vogelvlucht Exposities in en rond Leiden met show WOONEXPOO (MARIJKEHAL - VERDIEPING) :lubs oor f4 sen fi tie d- 1 i599 42503. esgynu ning. scootet nnesch 1L •8. Led, in 8 begint elke i uur. a" W well -8. Lei mor rans G jmaten 574 ATERDAG 3 APRIL B7 LEIDSCH DAGBLAD PAGINA 9 jonge versatl 03 In vei llofton en jeonar en kl Haar] itomai )urex itr. 61 lan zoekt of joi >m saz hees geh« onder ia gedui een u e hou Voor 2073. kan >rief sp tem), bij V licht zeer ig J ar 7.c senle zomer iding scha» eid oor happlj BONN est-BerliJn's libera len zijn bui' de stadsregering ge zet. Burgemter Klaus Schutz heeft hun woenss'avond het ontnuchte rende besl van zijn sociaaldemo cratische 'tij meegedeeld de vrije democrat» (F R P) geen zetels meer aar bieden in de Senaat, het college i burgemeester en wet houders^ het westelijk deel van de vooilige rijkshoofdstad be stuurt. derde partij, de conser- vatieveDU, was van meet af aan al tot oppositierol veroordeeld, van waaruiJ trouwens nu al acht Jaar lang t^rgeefs de socialisten in hun absolumeerderheid tracht aan te tasten Met nog geen 10 pet. sterke WestbJnse liberalen lagen de ver houden tot het moment van de stede! verkiezingen van ruim twee ken geleden echter heel an ders.) socialisten hadden hun de laatsJaren één van de negen se natoren afgestaan, vooral om de ische blik te rechtvaardigen dat Nijn nu eenmaal niet zo maar 'n jmaal geregeerde stad kon zijn docsen fenomeen met zeer specia le rhoudingen voorstelde. Er is ze)een periode geweest, vlak na 't uliatum van Chroesjtsjow in 1958 epok nog tijdens de bouw van de nir in 1961, 4at de stad door een 2 to tale grote coalitie werd gere- jrd, dat er in de gemeenteraad .echtig het Suis van Afgevaardig- n geheten) helemaal geen oppo- rnt meer ov»r was. ADVERTENTIE TEL AVIV (AP Reuter) De Israëlische vice-premier Jigal Allon heeft gezegd dat Israël en Egypte na het jongste Egyp tische vredesinitiatief wellicht tot een gedeeltelijke overeen komst zullen komen. Minister Luns met zijn Franse collega Schumann. Nadat ditalles zo was gegroeid in e periode.waarin de sociaal-demo raten me rond 60 pet. van alle temmen er een onaantastbare ab- bur olute merderheid beschikten, is er ismak IU uitgeïkend de klad in gekomen iaciat socialistische meerderheid |n*~p< >p zondg 14 maart ineenschrom- pelde tc 50.00001 pet. en dankzij de j I toewijzfë van een aantal restzetels, ismak tot 73 'an de 138 afgevaardigden, Deze ectorale schok heeft de hou- ding burgemeester Schütz en de zijneitot het bijzondere argument veraart. Het gevoel zich van de i libeien te moeten distanciëren werRog gevoed door de omstandig- j hd, dat de Westberlijnse vrije de- Hiaten een uiterst radicaal groep- j^inks-intellectuelen vormen, die eler andere gratis openbaar ver- 1 Vr en het einde van de woekerhu- eisen, volgens burgemeester lütz allemaal communistische •langens. „gji Vergeleken bij deze vrije demo- *d 'aten staan de Westberlijnse so- rmba aaldemocraten nog rechtser dan ze I nop. in opzichte van de eigen partijgeno- /eriie n in de eigenlijke Bondsrepubliek f Lo ch al worden gerangschikt. Niet ten j i. irechte wordt de Westberlijnse SPD jaarvi el vergeleken met de Beierse CSU ln Franz Josef Strauss. De li- j •600t51 eralen hebben, door zich hiertegen j l« rachtig af te zetten Schütz en de 300 ijnen onherroepelijk tegen zich in II et harnas gejaagd. De liberale ver- j aca iezingsroes, gebaseerd op 'n winst lgen an enkele procenten, heeft hen bo- ng. rendien het gevoel voor de werke- udi'Jke Westberlijnse proporties tege- ijkertijd uit het oog doen verliezen, tel. ngrijpen van de socialistische par- ijvoorzitter, oftewel van bondskan- e^ier Wüly Brandt, vermocht hier 'wallij de S.P.D.-kiesmannen in Ber-i evenmin meer te helpen als in- zoel iriJpen van de liberale partij voorzit- er, oftewel minister van Buiten- andse Zaken Walter Scheel bij de (rett) i'.D.P.-commissIe. Men vraagt zich aar, 'hans in Bonn af. welke nadelige ge- r 'olgen het bruskeren van de libera- ,a^,°len door de Westberlijnse socialisten aard nu zal hebben op het mooie linkse 5 J| verbond dat Brandt en Scheel voor en'e het leven hebben afgesloten. Een no 6 diep gevoel van onbehagen in de Bonner links-liberale politieke we- n*ot reld *s reeds duidelijk merkbaar. In- 11 tussen komen de eerste directe kt, zorgen af op de Westberlijnse so- capt cialisten zelf, die, om de stad voor- taan alleen te kunnen regeren, al er y hun vleugels, en dat zijn er nog al ig b wat. bij elkaar moeten zien te hou- 'c den Vooral zodra het om de pro- 'I blemen rond de Westberlijnse Vrije pen Universiteit gaat, kan Schütz zich 1 vc zijn meerderheid helemaal niet ze ker weten. PARIJS (GPD) Met een eerder opgelucht hart en in ieder geval een dosis ruimer vertrouwen in de Euro pese gezindheid van Frankrijk heeft de Nederlandse minister van Buiten landse Zaken Luns Parijs gisteravond na een tweedaags bezoek weer ver laten. Een bezoek dat hem behalve politiek ook persoonlijk kennelijk veel goed heeft gedaan en dat, zoals men weet, in het teken stond van zijn aanstaande afscheid als Neder landse rrrnister van buitenlandse Za ken. Want de Nederlandse bewinds man heeft dan toch wel die beide da gen in brede kringen, zowel van re gering als van pers, hij was gisteren de eregast van ongeveer 90 Franse en andere journalisten, kunnen erva ren dat zijn langjarige gevechten die hij tegen de gaullistische staatskun- de had gevoerd op het plan van de menselijke relaties toch nergens spo ren van rancune of ressentiment hadden nagelaten. Tot op welke hoogte die Franse waarderingen voor zijn persoon nu ADVERTENTIE (prijs dagretour f 1.-) zaterdag 10 april heen, zondag of maandag terug; zondag 11 april heen, maandag terug. (prijs van een enkele reis één kwartje) ook geldig op zondag 11 april en vrijdag 30 april vanaf 18.00 uur. onbeperkt geldig op maandag 12 april en vrijdag 30 april. juist ook nog op rekening van zijn ko mend vertrek als minister moeten worden geschreven kan men, om geen overbodig roet in het eten of de feestmaaltijd te gooien, nu wel in het midden laten. Belangrijker is dat minister Luns gistermiddag tijdens een openhartig gesprek met de Ne derlandse correspondenten zelf er kende dat hij zijn aanvankelijke pes simisme over nieuwe obstakels die Frankrijk op Engelands weg naar Europa zou willen opwerpen achter af toch wel als misplaatst beschouw de. In zijn onderhoud op het Elysée dat 50 minuten duurde was hem ge bleken dat president Pompidou het Engelse EEG-dossier tot in de klein ste details en met inbegrip van alle cijfers en tabellen rotsvast in het hoofd had en dat hun beider analy ses van de technische moeilijkheden elkaar wel heel dicht benaderden. Zo dicht dat monsieur Pompidou zich aan het slot van de audiëntie zelfs de boutade kon veroorloven, dat hij in Den Haag best op de stoel van de mi nister kon gaan zitten, terwijl zijn gast, mr. Luns, evengoed op zijn plaats was als Frans president in het Elyseé. Kortom, een nieuwe Europese cri sis ziet minister Luns nu dus zeker niet meer in het verschiet, al zullen Parijs en Londen dan nog wel een aantal appeltjes te schillen hebben. Het leek hem in dat verband lang niet uitgesloten dat president Pom pidou en de Engelse premier Heath voor de nieuwe Europese marathon in mei ;n Brussel elkaar eerst nog eens persoonlijk zouden wülen ont moeten. Ook andere onderwerpen als Berlijn, het midden-Oosten, de Rijnvervuiling, het non-proliferatie verdrag, Surmame en het centrifu ge-projekt zijn in Parijs nog ter spra ke gekomen. Van Franse zijde is ten aanzien van het laatste plan voor de uraniumverrijking de mogelijkheid geopperd de club van drie Enge land, West-Duitsland en Nederland - met Frankrijk uit te breiden en ook over die positieve suggestie zal nu verder worden overlegd. „Egypte heeft voorgesteld om het Suezkanaal weer voor de internatio nale scheepvaart open te stellen zon der dat van te voren een volledig vre desverdrag is afgesloten", zo zei Al lon „en wij zouden bereid moeten zijn om een dergelijk gedeeltelijk vre desverdrag te aanvaarden". In een toespraak tot een bijeen komst van Israëlische journalisten wees Allon erop dat premier Golda Meir in februari gunstig had geant woord op het voorstel van de Egyp tische president Anwar Sadat om de waterweg weer open te stellen. „Wij moeten deze diplomatieke ac tie voortzetten, of hierdoor het ka naal nu uiteindelijk zal worden open gesteld of niet", zo verklaarde Allon. Hoewel Allon bekend staat als één van "de duiven" in het kabinet van premier Meir, kwam de gematigde toon van zijn verklaring toch als een verrassing. Men verwacht dat het ka binet het voorstel van Sadat morgen zal bespreken, tijdens welke de "ha viken" zeker met sterke argumenten tegen het Egyptische voorstel voor de dag zullen komen. Zij zullen onder meer aanvoeren dat Sadat als voorwaarde stelt dat zijn leger de oostelijke kanaaloever zal bezetten als de Israëliërs zich hebben teruggetrokken. In het Egyptische voorstel, dat werd gepubliceerd door het persbureau voor het Midden-Oosten (MENA), werd verder gezegd dat Israël geen verde digingswerken zou mogen aanleggen na de gedeeltelijke terugtrekking, om dat dit de uiteindelijke totale ontrui ming van de Sinaï-woestijn zou (^er- hinderen. Allon wilde er geen direct commen taar op leveren. In antwoord op een vraag verklaarde hij echter: „Er moet geen regeling komen, die een ver zwakking betekent van de Israëlische defensie in de Sinaï-woestijn." Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken meent ook dat het jongste Egyptische voorstel tot heropening van het Suezkanaal „ui terst sêrieus in overweging" dient te worden genomen, als dat ertoe kan leiden dat de twee partijen in het conflict in het Midden-Oosten uit de bestaande impasse raken en hun in direct vredesoverleg hervatten. „Wij menen dat elk voorstel dat de partijen tot onderhandelingen leidt en hen ervan af houdt het schieten te hervatten, serieuze overweging ver dient", zei de woordvoerder van het State Department, Robert McKloskey vanavond op een persconferentie. In Washington werd bevestigd dat president Nixon en het Egyptische staatshoofd Sadat boodschappen heb ben gewisseld. Over de inhoud wilden zij niets vertellen. Het Amerikaanse blad New York Times schrijft vandaag, dat het drin gend noodzakelijk is, dat Israël een concreet voorstel doet. „De gelegen heid is nog nooit zo groot geweest voor het soort werkelijke vrede dat de Israëlische leiders lange tijd heb ben nagestreefd, maar deze gelegen heid gaat snel voorbij". „Er zit ongetwijfeld een grote mate van bluf bij Cairo. Maar redelijkheid is nooit regel in het Midden-Oosten geweest, waar kleine vonken meer dan een grote explosies teweeg heb ben gebracht. Dit keer zou een ont ploffing de gehele wereld kunnen om vatten", aldus de New York Times. De Syrische vice-premier en minis ter van Buitenlandse Zaken, Abdel Halim Chaddam, heeft Jordanië ge waarschuwd tegen "elk militair ini tiatief' tegen de bases van de Pa- lestijnen op Jordaans gebied". Een dergelijke actie zal „de ernstigste con sequenties hebben", aldus de Syrische vice-premier in een gesprek met de Jordaanse ambassadeur. De Israëlische vice-premier Allon waarschuwde daarop direct Syrië zich niet in het Jordaanse conflict te men gen en liet doorschemeren dat Israël er niet voor terug zou schrikken om militair te interveniëren. Allon bracht de gevechten van ver leden jaar september tussen het Jor daanse leger en Palestijnse comman do's in herinnering en zei dat één van de belangrijkste redenen voor het feit dat Syrië zich uiteindelijk van ver dere inmenging heeft onthouden „de Israëlische militaire aanwezigheid" was. 2 dagen Amsterdam ff 37.- 3 dagen Zuid-Limburg f 45.- 3 dagen Twente ff 49.- 3 dagen Bergen N.H. ff 49.- 3 dagen Montferland f 60.- 3 dagen Friesland f 62.- 3 dagen Brabant ff 64.- 5 dagen Terschelling f75.- Prijzen van elk station in Nederland- Vertrek dagelijks. Inlichtingen in de NS-relskr&nt op de stations. 'n Dagje feestelijk voorjaar vieren. Naar De Efteling of Zuid- Limburg/Aken, naar Den Haag/Scheveningen, naar Amsterdam/ Schiphol of naar De Keukenhof. Keuze uit 16 geheel verzorgde dagtrips. Alle inlichtingen in de NS-reiskrant op de stations. voordelig uit met NS DEN HAAG (ANP) De regering- De Jong heeft besloten tot voortzet ting van het hart- en vaatziektenon- derzoek voor een bedrag van 1 mil joen gulden. Dit is een project waar in onderzoekers van verscheidene uni versiteiten en instituten samenwer ken. Premier De Jong deelde gister avond, na afloop van de wekelijkse vergadering van de ministerraad mee, dat de regering va ntwee instituten voor wetenschappelijk onderzoek t.w. het Instituut voor Plantenziektekun- dig Onderzoek in Wageningen en de Stichting voor Psychonomie in Am sterdam, al bij onderscheiding een bedrag van in totaal f 500.000 heeft toegekend voor aanvulling en modernisering van nieuwe appara tuur. Het geld, zo deelde minister-presi dent De Jong mee. wordt geput uit de zgn. .beleidsruimte, een interdepar tementaal fonds, dat hoofdzakelijk is bestemd voor de financiering van ge avanceerde wetenschappelijke onder zoekingen, die interdisciplinair en voor meer dan een departement van belang zijn. Tevens besloot de regering ten laste van de beleidsruimte een nieuw on derzoekproject betreffende de relatie tussen de hersenfunctie en het men selijk gedrag te financieren voor de duur van drie jaar, waarvan in 1971 f 845.000. LEIDEN/ WASSENAAR/ WAR MOND In de Leidse galerie Van der Vlist exposeren deze maand ne gen kunstenaars. Van Diane van den Berg, Brunklaus, Johan Hermsen, Frans Erkelens en Reindert van Brie- men zijn er surrealistische schilde rijen, van Machteld Hooyen goua ches. van Peter Teeling etsen, van Margriet Struyk keramiek en van Hans Godefroy keramische plastie ken. Deze voorjaarstentoonstelling wordt vanavond (om negen uur) ge opend. Men kan er voorts terecht 's-dinsdags t/m 's-zaterdags van 9 tot 6 uur. Heuff in Wassenaar (Hoflaan 7) no digt u uit tot een bezoek aan de ten toonstelling van Lenie Korpershoek (aquarellen) en Gup van Harden- broek (keramiek). De opening is vanmiddag om vier uur. De tentoon stelling duurt t/m 28 april. Bij 't Hoekje in Warmond hangen sinds gisteravond foto's en tekenin gen van Fred van Houten. Tot 24 april kan men het werk van deze Warmonder bezichtigen. Morgen gaan bijna vier van de ne- gen miljoen inwoners van de langge- I rekte Zuidamerikaanse staat Chili voor gemeenteraadsverkiezingen naar de stembus. En aangezien het land sinds vorig jaar november bestuurd wordt door een linkse regering on der leiding van president Salvador Allende Gossens verwacht men alge meen. dat deze verkiezingen een krachtproef voor de nieuwe koers zul len betekenen. Aan de ene kant staan de partijen van het "Verenigde Volksfront" (socialisten, communis ten, radicalen en linkse christen-de mocraten), aan de andere kant de christendemocratische en rechts-na- tionale oppositie. De beslissing van morgen is daarom van groot belang, omdat Allende bij de presidentsver kiezingen van vorig Jaar september slechts iets meer dan een derde van het aantal stemmen kreeg (36.3 terwijl 34.9 procent van de stemmen werd uitgebracht op de rechtse kan didaat Jorge Alessandri en 27.8 pro cent op de christen-democraat Rado- miro. Slaagt de linkse coalitie van Al- lende er dus in meer dan vijftig pro cent van de uitgebrachte stemmen op zich te verenigen, dan staat zij er heel anders voor dan tot nu. Voor al de communisten hebben zich reeds krachtig doen gelden, omdat zij over een uitstekende organisatie beschikken. Op het ogenblik hebben zij drie belangrijke portefeuilles in het kabinet van totaal vijftien minis- sters: Financiën, Openbare Wer ken en Vervoer; Arbeid en Sociale Zaken. Bovendien bezetten zij een aantal andere posities van belang, zoals het directeurschap van het bureau voor landhervorming, het staatssecretariaat voor 't mijnwezen (van grote betekenis omdat koper ruim tweederde van de buitenlandse deviezen levert), dat van Binnenland se Zaken, waar de harde communist Bustos het toezicht heeft op de poli tie in burger en op de carabineros, en nog tal van andere leidende func ties aan belangrijke regeringsbu reaus. Met kracht streeft de Chileen- j se communistische partij, die de lijn van Moskou volgt, naar verwezenlij- king van Allende's regeringsprogram ma, dat onder meer de volgende punten bevat: nationalisering van de kopermijnen (die thans geexploiteerd worden door o.m. de Amerikaanse maatschappijen Anaconda, Kennecot en Cero Mining, dit in samenwerking met de landsoverheid), nationalise ring van andere monopolies, idem van de banken en het kredietwezen, versnelling van de agrarische her vorming (waarmee Allende's voor ganger Frei reeds een begin had ge maakt) en herverdeling van het in komen. De vraag is üi hoeverre de regering de uitvoering van dit pro gramma zelf stevig in de hand kan houden, dan wel zal moeten toezien, dat zoals op het gebied van de landhervorming linkse guerillabe- wegingen op eigen gezag landerijen in beslag nemen en onder de bevol king verdelen. Iets dergelijks is gaan de in de bergen van Liquine, 800 kilo meter ten zuiden van de hoofdstad Santiago, waar zelfbenoemde com mandanten (onder schuilnamen als Pepe, Pelota en El Eco) enige tien tallen "fundos" in beslag hebben ge nomen. In de gelederen van de Mos- kou-gezinde communisten wordt de ze gang van zaken merkwaardig ge noeg allerminst met instemming be groet: de Kremlin-leiders zijn name lijk, niet ten onrechte, beducht voor de mogelijkheid, dat "maoïsten" en "guevaristen" (aanhangers van Mao Tse-toeng en wijlen Che Guevera) hun aanhangers de macht uit han den zullen nemen. Een ander punt is, dat de nieuwe, I althans versterkte linkse koers de I omvang van de produktie in Chili tot op heden allerminst vergroot heeft, dit ondanks toezeggingen van j de zijde der vakverenigingen. Ook is er een ernstig gebrek aan bekwame technici en het kan nog lange jaren I duren voordat hierin verbetering i merkbaar zal zijn. Sommige waar nemers vrezen zelfs, dat de regering binnen afzienbare tijd tot rantsoe nering van de levensmiddelen en van produkten als benzine zal moeten overgaan. Allende van zijn kant be weert, dat zijn tegenstanders drie plannen hebben gesmeed om hem en zijn coalitieregering ten val te bren gen: het „plan van de zeventig da gen", „het plan van maart" en „het plan-koper". Al deze pogingen zijn mislukt, aldus Allende, die onthulde, dat het laatstgenoemde komplot ten doel zou hebben gehad de prijs van koper op de wereldmarkt zodanig te drukken, dat Chili's economie en re gering eraan te gronde zouden gaan. In hoeverre deze mededelingen op feiten berusten dan wel tot de ver kiezingspropaganda gerekend moe ten worden, is niet duidelijk. Allende is overigens een politicus, die, naar het inzicht van sommige bevoegde waarnemers, eerder pragmatisch dan dogmatisch te werk gaat. Wel noemt hij zich een „marxistische leninist", maar tegelijkertijd heeft hij er, en zelfs bij herhaling, de nadruk op ge legd, dat zijn regering „de beste be trekkingen met Amerika wenst" en bijv. nooit zal toestaan, dat „een an der land op ChUeens grondgebied een basis tegen de Verenigde Staten aanlegt". Chili, zo vervolgde hij, wil wel gebruik maken van de kredieten, die Moskou (aan zijn voorganger Eduardo Frei) heeft aangeboden voor de aanleg van een visserijha ven in Valparaiso, maar „ik zou al leen maar willen, dat de Verenigde Staten ons dergelijke kredieten zou den aanbieden, die wy dan graag zou den aanvaarden". Met andere woor den: als het niet anders kan gaan wij met de Russen in zee, maar wij geven de voorkeur aan Amerikaanse steun. Van „Amerikaanse overheer sing" wil Allende echter niets weten, wel van vriendschappelijke samen werking met de regering in Washing ton. Mag men Allende op zijn woord geloven en is hij ln staat zijn wil door te drijven tegenover andere stromin gen ln zijn kabinet, dan lijkt een verstandige politiek van Ameri kaanse samenwerking met de nieu we regering kans van slagen te heb ben. In sommige Amerikaanse rege ringskringen spookt echter het Cu baanse antecedent rond: men denkt aan een „Cubaans avontuur" op Chi- leens gebied. Dit gevaar bestaat in derdaad. De enige mogelijkheid om het te voorkomen lijkt het voeren van een politiek van bijstand, die Al lende in staat zou kunnen stellen weerstand te bieden aan de druk van zijn communistische coalitiegenoten. In Washington bestaat echter hier en daar de neiging dit een te groot risico te achten en Chili min of meer aan zijn lot over te laten. Dit onder het motto, dat het land cultureel en historisch een enigszins geïso leerde positie inneemt en met na me geografisch door woestijnen en hoge bergen van de rest van La tijns Amerika gescheiden is. Een passieve politiek maakt echter een ndgal naïeve indruk. Wil Amerika een „tweede Cuba" voorkomen, dan zal het zich actief en in positieve zin met de Chileense regering dienen te verstaan. Rl. KON. NED. JAARBEURS UTRECHT ZONDAG GESLOTEN GEOPEND VAN 9-17 UUR-VOOROEUGE TREIN/TOEGANGBILJETTEN OP DE STATIONS VERKRIJGBAAR

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1971 | | pagina 9