Tegenstrijdige opvatting
ver de gevechten in Laos
Bent u het type voor het
doe-het-zelf-kapsel?
}roces My Lai: geen antwoord op oude vragen
brengt
let Finse
abinet
jn
val
CONCESSIES VAN
PRESIDENT CHAN
Op voorwaarden steun
Europa aan Nasa
Golf van
bankroven
teistert
Frankrijk
B52-bommenwerpers met raketten beschoten
[Ontwrichting"
Tegenover Oostpakistaanse leider
Cubaanse wet
tegen luiheid
DERDAG 18 MAART 1971
tiEIDSCH DAGBLAD
PAGINA
SEATTLE, SAIGON, WASHINGTON (AP, AFP, Reuter)
Terwijl generaal William C. Westmoreland, stafchef van het
jnerikaanse leger, de terugtrekking van de Zuidvietnamese
roepen in Laos omschreef als „hergroepering met het doel
jeuwe logistieke complexen van de vijand binnen te dringen",
4erd:
in de Zuidvietnamese hoofdstad Saigon bevestigd, dat de
en Zuidvietnamese stellingen aan beide zijden
in de grens met Laos gisteren en vanochtend vroeg opnieuw
ader zwaar artillerievuur hadden gelegen;
een formatie Amerikaanse B52-bommenwerpers vanoch-
d vroeg vanaf Noordvietnamees gebied beschoten met
iAM"-raketten van Russische makelij, juist toen de toe
een actie boven Laos wilden uitvoeren. Geen van de
itellen werd geraakt.
een persconferentie in Seattle
[Westmoreland verder: „De vij-
U moest zijn troepen hergroepe
ren voorraden meenemen, die be
id waren voor zijn strijdkrachten
■bet zuiden. Die voorraden moes-
l worden gebruikt voor de troepen
(Van onze correspondent)
IINKI Premier Ahti Kar-
ïnen van Finland heeft gister-
Dd het ontslag van zijn vijfpar-
jpkabinet ingediend bij president
ï^ponen De Finse regering is ten
tracht door de weigering van
lunistische fractie te stem-
voor een opheffen van de prijs-
op huren en enkele levensmid-
Een compromis-voorstel om
de prijspolitiek door een com-
te laten bestuderen bracht
oplossing evenmin als een po-
van president Kekkonen, die de
ïünisten in de regering wilde
uden.
huidige regering kwam na veel
ijkheden de vorige zomer tot
en was een vijfpartijencoalitie
lande uit Centrumpartij,
dse Volkspartij, Liberale Volks-
plus de twee linkse partijen,'
al-democraten en Cov.munis-
larlementaire basis van deze re-
ig was uiterst sterk, men bezette
de 200 mogelijke zetels
van de communisten er
idertig hadden. De nu overblij-
e 108 zetels zijn weliswaar genoeg
'erder te regeren maar ondanks
heeft premier Karjelainen het
ag ingediend. Men verwacht dat
dent Kekkonen de sociaaldemo-
fn zal voorstellen de drie open
ken in het kabinet te bezetten
foor het vertrek van de commu-
m zijn vrijgekomen. Een besluit
over zou genomen worden op de
tvolgende partijvergadering van
ocialisten op 24 maart en de re-
ag blijft aan tot dan. Nieuwe ver-
ngen behoren ook tot de moge-
leden.
die werden geconfronteerd met het
Zuidvietnamese leger, dat met zijn
operatie in Laos het noord-zuid ver
voer langs de Ho-Tsji-Minh-weg
grotendeels heeft ontwricht." Hij zei
tenslotte te hopen, dat die ontwrich
ting het gehele regenseizoen zal
voortduren.
Hoewel aanvallen met raketten van
af Noordvietnamees grondgebied al
vaker zijn voorgekomen is het de
eerste keer dat 't Amerikaanse op
perbevel in Saigon hiervan officieel
melding maakt. Waarnemers in Sai
gon zijn van mening dat er een
duidelijke verontrusting van de
Amerikanen uit spreekt omdat ener
zijds de F-105 jachtbommenwerpers
er niet in geslaagd schijnen te zijn
alle stellingen voor het lanceren van
deze raketten te vernietigen en
de aanvallen er anderzijds op kun
nen wijzen dat de Sowjet-Unie de
hulp aan Noord-Vietnam heeft ver
hoogd. Hoewel hier van geen beves
tiging is te krijgen houdt men er
rekening mee dat de Verenigde Sta
ten weer naar de „reactie ter be
scherming" zullen grijpen en op
nieuw Noord-Vietnam zullen gaan
bombarderen.
Noordvietnamese artillerie heeft
vandaag voor de vierde achtereen
volgende dag de zware beschietingen
van de Amerikaanse basis Khe Sanh
bij de Laotiaanse grens voortgezet.
Tegen zonsopgang werden binnen
een half uur 100 granaten op de ba
sis afgevuurd. In 1968 is Khe Sanh,
dat op 8 km van de Laotiaanse grens
en 23 km van de gedemilitariseerde
zone op Zuidvietnamees gebied ligt
gedurende 77 dagen door de Noord-
vietnamezen belegerd.
De beschietingen hebben slechts
weinig schade aangericht, ook al
zijn enkele granaten op het helikop
ter vliegveld van de basis ingesla
gen.
Het ziet er verder naar uit, dat de
vijand door een krachtig gebruik van
het luchtdoelgeschut de overmacht
van de Amerikaanse luchtsteun wil
breken. De Noordvietnamese minis
ter van Defensie generaal Giap
schijnt er op uit te zijn om zo de be
voorrading en evacuatie van Zuid
vietnamese militairen onmogelijk te
maken.
PHOENIX (AFP) De Fransman
Jean Bernard Lagarde, verbindings
man van de zestien landen van de
Europese ruimtevaartconferentie,
heeft dinsdag in de VS verklaard dat
Europa bereid is aan het Amerikaan
se ruimtevaartprogramma een ruim
3 Vi miljard gulden bij te dragen,
mits Amerika de beperkingen op het
lanceren van communicatiekunstma
nen van Europese landen opheft
Lagarde zei dit op het congres
over de komende ruimtetaxi, dat in
Phoenix in Arizona wordt gehouden.
De landen uit wier naam hij sprak
zouden zich tot een besteding van
Grootste kerncentrale In het|
noordwesten van West-Dutsland j
wordt binnenkort begonnen mei de
bouw van een atoomcentrale die de
grootste ter wereld wordt. De centrale
komt aan de Weser, moet in 1975 i
of 1976 in bedrijf genomen worden j
en zal per jaar ongeveer negen mil-
jard kilowattuur elektriciteit leve-
ren. Het project gaat ongeveer 750
miljoen gulden kosten. De centrale
komt tussen de steden Brake en Nor- j
denham te liggen.
HAVANNA (AFP) - Op Cuba kan
men voortaan niet meer ongestraft
lui zyn. Irf Havanna is gisteren een
wet uitgevaardigd die voorziet in
maximaal twee jaar gevangenisstraf
voor hen die weigeren te werken. Op
grond van de stelling dat het werk
evenzeer een recht is van de staat
als een plicht voor het individu kar
men bij overtreding van de wet naar
een werkkamp worden gestuurd, of
voor twee jaar naar een instelling
voor heropvoeding of zich proberen
te bekwamen in proauktieve activi
teiten.
honderd miljoen dollar per jaar ge
durende de komende tien jaren kun
nen verbinden voor deelneming aan
het „post-Apollo-project". Wanneer
Europa echter geen garanties krijgt,
dat het met behulp van Amerikaan
se raketten eigen communicatiekunst
manen kan lanceren, zal 't zich ver
plicht zien eigen Europa-3-raketten
te gaan vervaardigen, wat op meer
dan twee miljard gulden zou komen.
Lagarde verzocht de VS tegen eind
april of begin mei te antwoorden.
Woordvoerders voor het Amerikaan
se ruimtevaartprogramma hebben al
laten weten dat de VS een dergelijke
garantie niet kunnen geven zolang
de 76 landen die lid zijn van „Inte-
slat", het consortium van verbin
dingskunstmanen, daarin niet heb
ben toegestemd.
Europa wil tussen 1976 en 1985 een
tiental verbindingskunstmanen lan
ceren.
Noodtoestand op Ceylon Op ge
heel het eiland Ceylon is de nood
toestand afgekondigd. Militairen heb
ben wachtposten ingericht op alle
strategische punten in het land. Op
Ceylon was er eigenlijk al sinds 7
maart sprake van een noodtoestand
toen premier mevrouw Bandaranai-
ke het leger, de vloot en de lucht
macht in staat van paraat
heid bracht om wet en orde te hand
haven met het oog op anti-Ameri
kaanse demonstraties.
De Britse Horse Artillery
oefent hier voor de opening van
het komende zomerseizoen in het
Londense Home Park.
Brandgevaarlijke dekens Een on
afhankelijke Amerikaanse consumen
tenbond heeft ontdekt dat dekens
met 35 procent rayon kunststof bij
aanraking met vuur binnen één se
conde in brand vliegen. Dekens, ge
heel uit acryl vervaardigd, hebben
daarvoor vier tot vijf keer zoveel tijd
nodig, en wollen dekens kwamen in
het geheel niet tot ontbranding als
men er een brandende lucifer op liet
vallen.
VOETBAL Voor de eerste divi
sie van de Engelse league is gister
avond de wedstrijd Newcastle Uni
ted—Everton gespeeld. Newcastle won
met 21.
DACCA (REUTER) President
Jachja Chan van Pakistan is aan
één van de vier eisen van de Oost-
Pakistaanse leider sjeik Moedjiboer
Rachman tegemoetgekomen. Er zal
een onderzoek worden ingesteld naar
de schietpartijen die zich hebben
voorgedaan tijdens de eerste week
van de massale campagne van on
gehoorzaamheid in Oost-Pakistan
In een officiële aankondiging na
afloop van de tweede ronde van be
sprekingen tussen president Chan en
sjeik Moedjiboer staat dat het on
derzoek zal worden geleid door een
rechter van het Oost-Pakistaanse
hooggerechtshof en dat drie andere
leden van het hof door de Oostpa
kistaanse regering zullen worden be
noemd. De opzet van het onderzoek
komt zodoende volledig tegemoet,
aan de beschuldiging van sjeik
Moedjiboer dat er zonder meer werd
geschoten op ongewapende burgers.
De andere eisen van de sjeik te
rugtrekking van de troepen binnen
de kazernes, beëindiging van 't mi
litaire bestuur en overgave van de
macht aan de vertegenwoordigers
van het volk zullen naar men aan
neemt moeilijker worden verwezen
lijkt. In de Oostpakistaanse hoofd
stad Dacca is echter een sprankje
hoop gaan dagen met de> komst van
de vroegere opperrechter Alvin Cor
nelius. Hij was minister van Justitie
in het vorige maand door generaal
Jachja Chan ontbonden burgerka
binet en schijnt de grondregels te
hebben opgesteld die moeten leiden
tot een terugkeer in fasen van een
militair naar een burgerbestuur in
Pakistan.
Sleutel
Het tweede onderhoud gisteren van
Chan met Rachman duurde een uur.
dat van dinsdag 2% uur. Hoewel
sjeik Moedjiboer meedeelde, dat de
tweespraak wordt voortgezet, is
geen tijdstip voor de volgende bij
eenkomst vastgesteld. Sjeik Moedji
boer antwoordde ontkennend op de
vraag, of het tweede gesprek abrupt
was afgebroken. Enkele minuten
voor zijn vertrek was de voormalige
opperrechter Alvin Cornelius, die
minister van Justitie was in het vo
rige maand door generaal Jachja
Chan ontbonden \>urgerkabinet, bij
de presidentiële residentie aange
komen. Cornelius, bleef nog lang bin
nen. Hij wordt als 'n sleutelfiguur
beschouwd in de constitutionele cri
sis, die Oost-Pakistan op de rand
van afscheiding heeft gebracht. Mo
gelijk wil Jachja Chan nu, dat Cor
nelius de Juridische overgangsbasii
zodanig aanpast dat Moedjibs feitè-
lijke macht in Oost-Pakistan wette
lijke bevestiging krijgt.
Dertien terechtstellingen Der
tien leden van een Perzische onder
grondse organisaie, die in een krijgs
raadproces achter gesloten deuren
waren veroordeeld wegens moord, ge
wapende roofovervallen, het onwettig
bezitten van vuurwapens en 't ver
valsen van regeringsdocumenten, zijn
gisteren door een vuurpeloton te
rechtgesteld.
GRENOBLE (AFP, DPA) De
golf van banditisme waarbij gijze
laars gemaakt worden houdt in
Frankrijk niet op. Voor de tweede
maal op dezelfde dag en voor de
vierde maal deze week overweldigden
boeven gistermiddag een gijzelaar om
him plannen te verwezenlijken. Twee
schurken sloegen in een garage in
Grenoble een autoverkoper bewuste
loos nadat zij hem hadden gedwon
gen in zyn eigen auto te stappen.
Zij namen met dezelfde wagen de
vlucht, maar werden even verderop
door een wegversperring tegengehou
den nadat de politie door getuigen
direct was gewaarschuwd.
Toen de bandieten dreigend met
hun wapens uit de auto kwamen
schoot de politie één van hen neer.
De tweede vluchtte maar kon tegen
de avond ook worden gearresteerd.
De gijzelaar. Bertrand geheten,
bleek licht gewond. Het is niet dui
delijk wat de boeven precies van
plan waren.
Gisterochtend hadden bankrovers
in Parijs een baby als gijzelaar ge
bruikt. Eén der rovers rukte het kind
uit de handen van de moeder en
hield het een revolver in de nek. De
twee anderen lieten zich door de
kassier een bedrag ter waarde van
4.000 gulden geven. Het drietal gaf
het kind aan de moeder terug en
sloeg op de vlucht.
De politie zocht gisteren nog steeds
naar twee van de vijf gangsters die
aan de opzienbarende overval op een
bank in Toulouse hadden meege
werkt. De drie overigen zijn in ar
rest. De gijzelaars waren één voor
één vrijgelaten.
In Trets bij Marseille mislukte een
bankoverval door vier bandieten, die
drie gijzelaars hadden gemaakt. Na
een schotenwisseling met de politie
waren er drie gearresteerd, terwijl
het grootste deel van het geroofde
geld werd teruggevonden. De vierde
is nog voortvluchtig.
ADVERTENTIE
Deze week in Eva:
Zestien doe het zelf-kapsels voof het komende seizoen in Eva Praktisch. Plus nieuws over de
make-up bij de nieuwe mode en praktische lessen in oogmake-up. Om er straks helemaal
make-up-to-date bij te lopen! Ben Koster start een fascinerende reportage over de pogingen van de
wetenschap om ons leven te verlengen en van de grote Vlaamse schrijver Gerard Walschap is er
een prachtig kort verhaalleven van de grafmaker'. Verder o.a. Premier de Jong als energieke Ram
en de wondermooie wandkleden vanAnkie Dael.
een open blad
Eenmtmmer
om te
hébben!
WASHINGTON Afgelopen
»i»S. de dag af drie jaar na
massamoord in het Zuidvietna-
se dorpje My Lai, werd de eer
ronde van hei proces tegen lui-
iant William J. Calley, beschul-
d van het persoonlijk doden van
van de omgekomenen, afgeslo-
met het slotpleidooi van zijn
'ocaat. Na vier maanden (45 zit-
fldagen) waarin 104 getuigen
'den gehoord, was het aan de ju-
om te beslissen of luitenant Cal-
schuldig was aan het ten laste
'egde, of niet. Maar hoe het von-
ook zal uitvallen, het zal geen
woord geven op een groot aan
vragen die het proces aan de
Ie heeft gesteld.
1 de eerste dagen van het pro-
werd herhaaldelijk gesproken
de toepassing van het "Neu-
berg-principe", het in de proces-
tegen de Duitse oorlogsmisda-
ers geformuleerde uitgangs-
it. dat het uitvoeren van een
ooreel bevel even immoreel is
het bevel zelf. Het is niet rea-
Isch te veronderstellen dat dit
Dcipe, Indien van toepassing op
huwelijke affaire My Lai, in-
daad toegepast zal kunnen wor-
door het tribunaal van officie-
Het Neurenberg-principe is er
de affaire-My Lai dan ook niet
te pas gekomen,
k Amerikaanse legerleiding, in
J&enwerking met het Pentagon.
|Wt er van meet af aan voor ge
zorgd dat de schande van My Lai
beperkt zou blijven tot de schande
van (geselecteerde) enkelingen, 't
Is zonder meer aangetoond dat de
slachting in My Lai in eerste in
stantie door een reeks elkaar dek
kende hoge officieren in de doof
pot werd gestopt. Toen de affaire
echter _aan het licht kwam door de
publikaties van foto's en door de
daarop volgende schokkende ont
hullingen van soldaten die aan de
actie hadden deelgenomen, werden
25 soldaten en officieren in staat
van beschuldiging gesteld. Onder
hen bevond zich generaal Samuel
Koster, commandant van de divi
sie waartoe de compagnie van Lui
tenant Calley en zijn superieur ka
pitein Ernest L. Medina, behoor
den.
Generaal Koster, die door de dag
vaarding zijn ontslag moest nemen
als het hoofd van de militaire aca
demie Westpoint waar hij na zijn
dienst in Vietnam werd aangesteld,
had volgens getuigen persoonlijk
voorkomen dat er in My Lai een
nader onderzoek werd ingesteld en
had genoegen genomen met het
rapport van kapitein Medina dal
er "omstreeks dertig" burgers in
My Lai waren gedood, hoewel an
dere rapporten aantallen meldden
waaruit te concluderen viel dat er
een slachting had plaatsgevonden
Hoe ook luitenant Calley en kapi
tein Medina zich bewust waren van
het gepleegde misdrijf blijkt uit
het feit dat zij, hoewel iedere com
mandant te velde anders prat
gaat op het grote aantal gedode
Vietcongstrijders, en de cijfers eer
der aandikt dan afzwakt, zich be
perkten tot het officieel gerappor
teerde cijfer van dertig.
De dagvaarding van generaal
Koster stelde vele kritische waar
nemers van Amerikaanse leger-
praktijken destijds gerust. Ameri
ka. dachten zij, blijkt eerlijk ge
noeg te zijn om niemand te spa
ren. Maar op 29 Januari werd op
last van de legerleiding de aan
klacht tegen generaal Koster inge
trokken. Toen er protest dreigde,
deelde het leger achteraf mee dat
Koster een officiële reprimande
had gekregen. Het verzoek van de
Jury in de zaak-Calley om generaal
Koster te mogen horen, werd door
rechter Reid Kennedy (een kolonel)
afgewezen als niet ter zake doen
de bij de beoordeling van Calley's
schuld of onschuld.
Koster was de negentiende (van
de oorspronkelijk 25) wiens dag
vaarding in verband met de affai
re-My Lai werd ingetrokken. Twee
van de beschuldigden werden tot
nog toe vrijgesproken. Het aantal
verantwoordelijke personen werd
daarmee verminderd tot vier: lui
tenant Calley, kapitein Medina, ka
pitein Eugene Kotouc (beschuldigd
van het verminken van een Zuid
vietnamees tijdens een verhoor),
en kolonel Oran Henderson (be
schuldigd van het in de doofpot
stoppen van het My Lai-onderzoek)
De obstructie van de legerleiding
in de rechtzaak tegen Calley ging
zover, dat het kapitein Medina ver
boden werd als getuige op te tre
den, hoewel hij zich herhaaldelijk
beschikbaar had gesteld. Toen Me
dina tenslotte op verzoek van de
Jury toch werd opgeroepen, werd
door het leger een dagvaarding te
gen hem ingediend (Medina was tot
dan toe alleen in staat van be
schuldiging gesteld.
Op een soortgelijke manier
maakte het Pentagon bekend dat
de zaak tegen sergeant Mitchell, die
al eerder werd vrijgesproken, op
nieuw bestudeerd zou worden voor
een eventuele heropening van zijn
proces, nadat bekend werd dat ook
Mitchell zou getuigen in de Calley-
zaak. Het is moeiljjk uit deze ac
ties van leger en Pentagon geen po
ging tot pressie te lezen om het
Calley-proces te beïnvloeden.
Maar belangrijker nog dan het al
of niet van kracht zijn van het
"Neurenberg-principe" of de po
gingen van het ministerie van De
fensie en van het leger om de
krijgsrechtspraak "in de hand te
houden", is wat in Vietnam onder
de Amerikaanse soldaten bekend
staat als "gook rule" dat wil
zeggen: Je kan Je alles permitte
ren zolang het een Aziaat is. De
"redenering" is, dat aangezien 'n
mensenleven voor de Aziaten nu
eenmaal minder gewicht in de
schaal zal leggen dan voor een
blanke uit het Westen, deze blanke
Lt. Calley
zich ook niet behoeft te bekomme
ren om één Aziatisch leven meer of
minder.
Deze "gook rule" (gook is de Amt
rikaanse soldatenterm voor een
Vietnamees) was al van kracht
lang voordat My Lai in het nieuws
kwam. Het betekende in de prak
tik dat gerapporteerde moorden
en mishandelingen van Zuidvietna-
mezen met een 6chijnonderzoek
werden afgedaan en dat, mocht het
tot een krijgsraadzitting komen,
de betrokkene werd vrijgesproken.
"Gook rule" creëerde ook de
mentaliteit die een nieuw legerjar-
gon produceerde, uitdrukkingen als
"kadaver-telling" (het aantal ge
dode tegenstanders waaronder
men, zoals nu bekend is gewor
den, niet alleen vijandelijke solda
ten rekende, maar ook burgers van
Jong tot oud, en zelfs gedode var
kens en koeien), "vrije vuur-zone"
(een gebied waarin op alles dat be
weegt geschoten kan worden, als
Is het een kind dat voor de Ame
rikanen op de vlucht sloeg), "ver
spillen" (het doden van iemand),
"neutraliseren" (het platbranden
en vernietigen van dorpen)
Waar deze termen op duiden is
het reduceren van de tegenstander
tot een voorwerp. "Het waren alle
maal vijandelijken", zei luitenant
Calley in zijn proces over de do
den van My Lai, "ze moesten alle
maal vernietigd worden. Het was
helemaal niets bijzonders". Toen
kapitein Medina in My Lai Calley
tenslotte sommeerde het schieten
te staken, zei hij dat met de woor
den: „het feest is afgelopen". (De
kapitein is nu de administrateur
van het lijkenhuis van Fort Mo
Pherson in de staat Georgia).
Kapitein Medina weerlegde in
zijn getuigenis vrijwel alles wat
Calley had aangevoerd. HIJ zei
nooit de opdracht te hebben gege
ven om de burgerbevolking uit te
moorden, en achtte zich alleen
schuldig aan het vervalsen van het
rapport over wat er werkelijk in
My Lal was gebeurd en beriep zich
daarbij op de medewerking van ge
neraal Koster. De jury die over het
lot van Calley moet beslissen, zal
moeten uitmaken wie van de twe®
de waarheid spreekt. Luitenant Cal
ley kan de doodstraf krijgen wan
neer de Jury besluit dat hij schul
dig ls aan moord met voorbedach
te rade. HIJ kan levenslang krijgen
ln een aantal andere variaties van
moord en tenslotte kan hjj ook nog
worden vrijgesproken.
Uit de nog komende processen te
gen de overige drie overgebleven
gedaagden zal moeten en kunnen
blijken in hoeverre het de Ameri
kaanse legerleiding ernst ls om het
systeem dat de massamoord In My
Lai mogelijk maakte, aan de
kaak te stellen. De kans ls echter
klein, want het is hetzelfde sy
steem, zoals Calley's advocaat
George Latimer opmerkte, dat
massale bombardementen op nlet-
militaire doelwitten goedkeurt en
dat "verantwoordelijk ls voor hon
derdduizenden vluchtelingen in In-
do-China",
