ositie Lhicester-Llark
wankel
Achttien maart 1871: begin Parijse commune
lavona heeft de kleur, waar hij dol op is
itse troepen in Noord-Ierland zullen versterkt worden bankrovers
g 1 g 1 i f\ nimes
ILel (/.NP) Volgens de
IfcUberale senatoren Lahaye
|L ij Rpocesië „een onafhan-
7|[ moedig land dat ten on-
door economische sancties
tiroffer waardoor dit land
3| en is ij- China te gaan kopen
ivanoy ons". De heer La
ag ef[| (it, mede namens zijn
Nixons
dochter
Patricia
gaat op
5 juni
trouwen
opgepakt
Probeer toch 's één keer
een 13VOI1& haarkleurspoeling
TWEEENZEVENTIG DAGEN WAARIN DE „NIEUWE TIJD" GEBOREN WERD
its
een
lig land"
IjMesië
led
Thomas Dewey
overleden
BDAG 17 MAART 1971
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 9
DEN De Noordierse premier majoor Chichester-Clark
^steren onverwacht in Londen urenlange besprekingen
>mier Heath, de minister van Binnenlandse Zaken Lord
ng en de minister van Defensie Lord Carrington ge-
Voor het resultaat hiervan zal men moeten wachten tot
wanneer Chichester-Clark in het eigen Stormont (par-
een verklaring zal afleggen.
ledereen weet dat zijn posi-
de golf van emoties gewekt
laffe moord op de drie jon
ge soldaten die gisteren
land op ontroerende wijze
:aven nog moeilijker is ge-
an deze al was.
k wordt zijn positie zelfs on-
wanneer hij niet tot de
maatregelen tegen de IRA
mblikeins leger» zou over-
jchester Clark moet steeds
Khten tegen de militanten
utopistische Partij die her-
gvan de Ulster-politie, een
jtie onder toezicht van het
neerkomende op een
van de door de r. katholie-
rheld zo gevreesde B-spe
en internering zonder vorm
van verdachte terroristen
cdlen Chichester-Clark be-
djn deze verlangens in te
AN
want verklaard toen hij in
muteerde van een veertien-
W fis naar Rhodesië en Zuid-
^che senator was tijdens
A gezelschap van zijn par-
in van twee andere sena-
socialist De Keyzer en de
emocraat Boudoin. Lahaye
ij de Belgische politiek en
Verenigde Naties ten aan-
Rhodesië veroordeelt. Hij
dat als gevolg van deze
iesië genoodzaakt is in
:n. Als voorbeeld noem-
terwijl onze nijverheid
zoekt",
het rassenprobleem had
een duidelijk oor-
iderscheid bestaat wel-
verbeelding van de filan-
m de Verenigde Naties.
r. deze kwestie ter plaat-
moet men echter toege-
iank en zwart in deze ge-
de beste verstandhouding
dat de levensstandaard van
in voortdurend stijgt dank
agressieve politiek en een
nde en aanhoudende stij-
de lonen. Het feit dat dui-
frikanen uit de naburige
de voorkeur aan geven
Ddesië en Zuid-Afrika te
pleit in het voordeel van
en, aldus de senator.
ADVERTENTIE
'ökele centen meër
*8 geniet U van de aller-
Je Hollandse cognac,
IUYPER VIEUX
I [originele uit Frankrijk
■mporteerde brandy.
willigen, kan hij dat niet 2onder toe
stemming van de Britse regering
doen.
Londen voelt er echter niets voor om
als reactie op de Jongste terreurda
den. hoe vreselijk deze ook mogen
zijn, maatregelen te nemen die
Juist in de kaart van de fanatieke
vleugel van het ondergrondse Ierse
vrijheidsleger, zouden spelen. Want
algemene mening is dat deze afge
scheiden IRA-groep, die zekere delen
van Belfast in haar greep heeft, er
op uit is de Britse regering te dwin
gen het bestuur van Ulster over te
nemen zodat de IRA dan pas echt
de heuse vijand namelijk het Britse
Imperialisme" tegenover zich vindt.
Een andere theorie is dat men voor
guerrilla-optreden het Britse leger
uit Noord-Ierland zal trachten te
verjagen en de ohao6 op die manier
vergroten.
Versterking
Het ziet er wel naar uit dat de
Britse regering de troepenmacht in
Ulster met nog een extra vier- of
vijfduizend man zal versterken,
waarom Chichester Clark zo goed
als zeker heeft gevraagd, zodat het
totaal aan Britse manschappen dan
op 12.000 zal worden gebracht. Dit zal
nodig zijn om te zorgen voor mili
taire aanwezigheid op alle fa
tale plaatsen en ook omdat met Pa
sen het jaarlijkse seizoen van de pro
testantse en andere traditionele pa
rades begint met alle risico's die deze
in de gespannen atmosfeer meebren
gen.
In Londen gelooft men dat indien
tot de maatregelen zou worden over
gegaan die de scherpslijpers onder de
Unionisten eisen, het hek helemaal,
van de dam zou rijn en tot een nieu
bloedbad in de straten van Belfast,
en Londonderry zou leiden.
Want van katholieke zijde kan het
felste verzet tegen de opvolgers van
de B-specials worden verwacht en
ook tegen een overwegend protestant
se bewapende militie die evenmin als
vroeger als een onpartijdige macht
zou kunnen gelden. Op het moment
heeft in dé" onrusthaarden in feite 't
Britse leger de taak van de Ulster-
politie overgenomen.
Interneringskampen zouden de
herinnering aan soortgelijke uit vroe
gere Jaren oproepen. Men vreest in
rk steden of stadsdelen dat niet al
leen een handjevol terroristen zouden
worden opgepakt, maar het grootste
deel van alle katholieke mannen bo-
van de achttien zoals destijds bij
voorbeeld in Newry is gebeurd.
Een gunstig lichtpuntje is dat de
laatste maanden de bptsingen tus
sen de r.-katholieke en protestanten
in aantal belangrijk zijn afgenomen
vooral omdat de militanten aan pro
testantse zijde zich over het alge
meen stil hielden.
Verergerd
De situatie is echter aan de ande
re kant verergerd doordat de beroeps
revolutionairen van de IRA zich hoe
langer hoe meer doen gelden. De
sluipschutters van de afgesplit
ste stads terreur groep hebben het op
het Britse leger gemunt dat oor
spronkelijk de vrede tussen beide
kampen heeft weten te bewaren.
De IRA-dissidenten zijn bovendien
ln oorlog met de officiële IRA.
Aangezien men aan beide kanten met
typisch wilde Ierse heethoofden te
maken heeft die, al zijn ze aan hun
eigen militaire regels gebonden, vaak
't grootste gebrek aan discipline to
nen, zijn hierdoor reeds veel slacht
offers gevallen. Niemand weet nog
President en mevrouw Nixon
hebben de verloving bekendge
maakt van hun oudste dochter
Patricia Tricia) met Eddie Cox,
die rechten studeert aan de Har
var d-universiteit. Tricia is 25
jaar, haar verloofde een jaar
jonger. Hun vriendschap dateert
reeds van 1964. Het huwelijk zal
op 5 juni tijdens een plechtigheid
in het Witte Huis worden geslo
ten.
wie de moord op de drie militairen
heeftg epleegd. Ook dit zou een geval
van eigen initiatief van IRA-mannen
uit lagere rangen kunnen zyn ge
weest.
Wanneer Chichester-Clark zou val
len zou zijn opvolger zonder actieve
steun van de Britse regering voor de
zelfde interne partij moeilijkheden ko
men te staan. In de eerste plaats,
komt voor de post in aanmerking
Brian Faulkner, die deel van de re
gering uitmaakt en politiek niet ver
van Chicester-Clark afstaan. Het ge
vaar is echter dat de vroegere minis
ter van Binnenlandse Zaken. de
man van de harde lijn William
Craig, de teugels in handen zou ne
men. Craig zou zeker tot de felste
maatregelen willen overgaan en asl
hij zijn zin van Londen niet zou
krijgen misschien eventueel de ban
den tussen het Verenigd Koninkrijk,
en Noord-Ierland doorsnijden. Hij
heeft al lang met deze gedachte ge
speeld. In dat geval zou de hel pas
goed losbarsten.
Onregeerbaar
Zoals de dingen nu staan wordt
Ulster toch reeds hoe langer
hoe meer onregeerbaar. Een toestand
welke in feite al sinds de afscheiding
van 1921 heerst doch welke
door dwang van bovenaf was geca
moufleerd.
Gelukkig gaf Belfast gisteren een on
gewoon diep menselijk beeld te zien
toen duizenden zowel protestanten
als katholieken naar het oorlogs
gedenkteken op het grote plein voor
het monumentale stadhuis trok
ken uit medeleven met de drie om
gekomen militairen.
NIMES (Reuter. AFP, DPA>
Vierentwintig uur na de overval op
een bank in Toulouse heeft de po
litie de buit, 420.000 franc, weer in
handen weten de krijgen en drie van
de vijf bij de overval betrokken man
nen achter slot en grendel gezet.
Vijf bandieten overvielen maan
dagmiddag het filiaal van een bank
in Toulouse, waar zij zich van 120.000
franc meester maakten. Doordat de
politie snel ter plaatse was kon zij de
mannen op heterdaad betrappen. Eén
van hen, die buiten op de uitkijk
stond, werd meteen gearresteerd,
doch de anderen verschansten zich
in de bank. waar zij acht personen
als gijzelaars vasthielden. Onder be
dreiging deze gijzelaars te zullen
doden wisten de overvallers gedaan
te krijgen dat hun een bedrag van
300.000 franc werd gegeven en een
ongestoord vertrek in twee ter be
schikking gestelde auto's werd gebo
den. Zij verdwenen met hun buit en
enkele van de gijzelaars, van wie zij
alleen nog 'n vrouw vasthielden. Deze
werd gisterochtend vrijgelaten.
Bij het verhoor van de gearres
teerde bankrover wist de politie vol
doende gegevens te verzamelen om
gisterochtend in Nimes tot de arres
tatie van een 39-jarige caféhouder
over te gaan. In dezelfde stad vond
zij in een auto het grootste deel van
het geld. Het restant werd achter
haald bij de aanhouding van een
derde man, de eigenaar van de auto.
Deze gaf zich eerst als Egyptenaar
uit, doch uit de politieregisters kwam
vast te staan dat hij een sinds 1939
uit Frankrijk wonende Spanjaard Ls
die al verscheidene veroordelingen
wegens diefstal op zijn strafblad
heeft.
NEW YORK (Reuter) Thomas
E. Dewey, gewezen gouveneur van
New York en tweemaal Republi
keins kandidaat voor het president
schap, is dinsdag in Bal Harbour, bij
Miami in Florida overleden. Hij is
68 Jaar geworden. Maandag was hij
ontslagen uit het hartinstituut van
Miami.
In 1944 werd Dewey ln de strijd
om het presidentschap verslagen
door Roosevelt en in 1948 door Tru
man.
Hij maakte naam in de Jaren
toen hij als officier van Justitie in de
stad New York een groot aantal be
roepsmisdadigers achter de tralies
kreeg. Op de foto Thomas E. Dewey
in zijn Jonge Jaren.
Geen ongeluksgetal Een 43-Jari-
ge vrouw in Engeland heeft gisteren
334.000 pond sterling (ruim 2.87 mil
joen gld) in de voetbalpool gewone
nen dank zij een systeem waarin
6teeds het getal dertien voorkwam.
ADVERTENTIE.
Doe het eens.
Het is fantastisch.
Lavona maakt u jaren jonger en mooier.
Herstelt de natuurlijke glans van uw haar.
En: u kunt kiezen uit maar liefst
25 kleuren. Prachtige kleuren.
Lavona haarkleurspoelingen zijn op een
crèmebasis gemaakt waardoor het
resultaat volkómen egaal van dekking Is.
U zult het zien: Lavona ia fantastisch!
Grote kans dat u dezelfde avond nog
uitgaat, want:
PARIJS Het is meer opvallend
dan onverklaarbaar dat over het
eeuwfeest van de commune van Pa
rijs op 18 maart door officieel
Frankrijk wat losjes en bijna geruis
loos wordt heengegleden. Toen Kei
zer Napoleon Bonaparte vorig jaar
zijn tweehonderdste verjaardqg
mocht vieren, werd herdacht de
Franse staatstelevisie dit feit met
niet minder dan zeventig speciale
uitzendingen die vijftig uren in be
slag namen en die over negen
maanden werden uitgesmeerd.
Maar dat was dan ook de keizer en
de staatsman onder wie Frankrijk
zich nimmer machtiger en glorieu
zer had gevoeld (of gewaand). Men
mag daarom dus wèl aannemen, dat
de Parijse commune iets minder ge-
Door
Frank Onnen
lukkig en harmonieus past in de
kraam van het gaullisme. Want voor
dit ronde getal worden de lof trom
petten van de nationale jubel door
de Franse televisieleiding nauwe
lijks (of hoogstens con sordino) ge
stoken.
Toegegeven dat de twee maanden
en negen dagen dat de Parijse be
volking het roer in eigen handen had
genomen, tot de bloederigste pagi
na's behoren die in Frankrijks na
tionale geschiedenisboek ooit moes
ten worden bijgeschreven. Een pagi
na die met het bloed der arbeiders
geschreven werd, en waarmee
Frankrijks heersende en bezittende
klasse van bourgeoisie, leger en
kerk zich beslist niet van haar
fraaiste zijde toonde. Maar een blad
zijde tenslotte ook waarmee de on
derdrukte arbeidersklasse een nieuw
hoofdstuk in haar historie begon. De
Duitse, gebaarde filosoof Karl Marx
zou later de lessen trekken uit deze
mislukte opstand van het Parijse
volk. Lessen waaruit zes en veertig
jaren na dato een andere beroepsre
volutionair, Lenin geheten, in 1917 in
zijn Russische vaderland op zijn
beurt enig profijt zou weten te trek
ken. Het bloed der „Parijse marte
laren" zou voor de verdere toekomst
toch niet voor niets hebben ge
stroomd.
Klok terug
Voor het Juiste begrip van die ge
beurtenissen is het niet kwaad de
klok eerst een paar jaar terug te
draaien. Zo omstreeks 1867 verkeert
Frankrijks Napoleon III in zijn na
dagen en is het tweede keizerrijk
aan zijn afgang begonnen. Italië en
bovenal Pruisen, vergaren steeds
meer glorie op de Europese slagvel
den en winnen, ten koste van Frank
rijk, gestadig aan kracht en invloed.
En ook om de groene tafels of in de
vergulde antichambres zit het de
Franse Keizer niet meer zo bijzon
der mee. De Nederlandse Koning
Willem III, tevens groothertog van
Luxemburg, slaat het Franse (en ge
heime) aanbod het groothertogdom
voor royale klinkende munt over te
nemen van de hand en een overeen
komstige vernedering krijgt de kei
zer te incasseren als hij, even la
ter, de Belgische spoorwegen poogt
"op te kopen".
In het binnenland moet de Keizer
die verliezenvoor zijn en Frankrijks
aanzien duur betalen De liberale en
socialistische oppositie weet haar
stellingen nu te verbeteren: de cen
suur wordt afgeschaft °n de wetge
vende vergaderingen verwerft het
recht van interpellatie. Die opmars
zet dóór: de Republikeinen v~.n de
hartstochtelijke advocaat-tribuun
Gambetta, en ook de liberalen van
de "derde partij", winnen bij de
verkiezingen aanzienlijk veld, en een
Jaar later wordt het keizerrijk tot
een constitutionele parlementaire mo
narchie gestroomlijnd. Men schrijft
dan 1869.
Tegenover die vorderingen van
het linkse kamp. hopen de monar
chisten, zo niet de lichamelijk en ook
geestelijk intussen zeer verzwakte
keizer, op de slagvelden nieuwe lau
weren te kunnen oogsten. De revan
che op Duitslands ijzeren maar
schalk Bismarck zal die nederlaag,
zo meent men, in de binnenlandse
politiek weer kunnen uitwissen en de
stok om de hond te slaan is gauw ge
vonden. Die aanleiding is het aan
bod der Spaanse machthebbers aan
Prins Leopold von Hohenzollern de
kroon van dat land te willen aan
vaarden. Leopold is een rk. vorst
die verwant is aan het Pruisische
stamhuis, maar die nog wat meer
bloed van de wijdvertakte familie
Bonaparte door de aderen heeft
vloeien. Hij weigert welsiswaar het
geschenk, maar intussen heeft Leo
polds opgedrongen kandidatuur chau
vinistisch Frankrijk al in een explo
sieve oorlogsroes gestort. De Fran
se gezant Benedetti krijgt van zijn
regering opdracht van de Pruisische
Koning Wilhelm, die met vakantie in
Ems verblijft, te eisen, dat geen zij
ner familieleden ooit de Spaanse
troon zal bestijgen.
Emser Depeche
De vorst laat door een adjudant
zijn bezoeker meedelen dat hij geen
boodschap meer aan hem heeft, en
het door Bismarck gedicteerde kran-
tebericht het vermaarde „Emser
Depêche" over die mislukte stap
brengt in Frankrijk dan de lont bij
het kruitvat: op 19 Juli 1870 wordt
Pruisen officieel de oorlog verklaard.
Bismarck raapt de handschoen
snel en gretig op. De Franse minis
ter van oorlog proclameert, dat
„geen knoop aan de slobkous van
enige soldaat mankeert", maar Bis
marck weet dat, ondanks de (mo
derne) mitrailleuses en de chasse-
pot-geweren en de onbetwiste moed
der soldaten, het leger van zijn
vijand eerder een wassen neus is.
Hij heeft zich niet vergist.
Nog voor de Fransen hun eerste
legers goed en wel in het veld heb
ben gebracht om noord- en zuid-
Duitsland in twee helften te split
sen. zijn de Duitsers al ver Frank
rijk binnengedrongen. De Elzas, his
torische twistappel tussen beide lan
den, valt in de Duitse schoot,
Straatsburg wordt belegerd. Gene
raal Bazaine wordt met zijn leger in
Metz opgesloten. Maarschalk Mac.
Mahon roemrucht strateeg en orga
nisator van het Franse leger, wil
zich samen met Napoleon III en zijn
laatste eenheden terugtrekken naar
Parijs.
Maar de keizerin-regentes verzet
zich (met succes) tegen dat plan
uit vrees, dat die smadelijke terug
keer met een revolutie van het volk
beantwoord zal worden. Op 2 septem
ber 1870 capituleert Napoleon voor de
vijand en zijn alle Franse legers ver
nietigd, ingesloten of verslagen. De
volkswoede barst inderdaad los. Bo
naparte wordt van de troon gesto
ten en de vroegere oppositieleiders
Gambetta en Jules Favre roepen als
„bewind der nationale verdediging"
de republiek uit. Naast Gambetta die
later per luchtballon Parijs verlaat
om de resten der Franse legers bij
een te vegen en te reorganiseren,
hebben de „vier Jules" (Favre, Ferry,
Simon en de militaire gouverneur
Trochu) het heft in handen ge
nomen. Maar hun werkelijke vijand
heet niet Bismarck of Prui
sen. maar: Parijs, of beter gezegd
Belleville, de dichtbevolkte, arme
volkswijk van de hoofdstad.
Duitse komst
Officieel wordt het Parijse volk
opgezweept om het vaderland te ver
dedigen. Maar in werkelijkheid is de
enige hoop van de Jules gericht op
de snelst mogelijke komst der Duitse
legers die in hun ogen de laatste
wal zullen kunnen opwerpen tegen
een revolutie die hun bestaande orde
bedreigt. Doch Bismarck stelt zijn
eisen. De „wettige regering" moet af
treden en een vijfde Jules (Thiers)
die in het geheim met de Duitsers de
onderhandelingen gevoerd heeft,
neemt in Bordeaux, waar de natio
nale vergadering bijeenkomt, de lei
ding van het uitvoerend bewind in
handen. Op 1 maart 1871 trekken de
Duitsers Parijs binnen om zich de
volgende dag al weer terug te trek
ken als in Versailles de voorlopige
vrede door monsieur Thiers getekend
is.
In datzelfde Versailles, bakermat
van het Franse koningschap, besluit
regering en parlement (dat voor
tweederde deel uit monarchisten be
staat) zich voorlopig te vestigen om
Parijs als politieke hoofdstad te ont
tronen. En bij die vernedering voe
gen zich nog andere maatregelen die
de woede van Parijs tot over 't kook
punt doen stijgen: de soldaten ont
vangen geen soldij meer, maar de hu
ren moeten worden betaald. Parijs
voelt en weet zich in zijn patriottis
me nu heel zeker verraden en drie
weken na de ln- en uittocht der
Duitsers breekt op 18 maart 1871 de
revolutie uit. De opstand van de ar
beiders tegen de bourgeoisie, waar
bij de soevereiniteit van de „com
mune" (de gemeenteraad) wordt uit
geroepen. Met de bedoeling heel
Frankrijk als een federatie van so
cialistische communes of Sowjeta
te reorganiseren. Maar die op
roep van revolutionair Parijs vindt
geen of nauwelijks gehoor ln de rest
van het land, en zo hebben de op
standelingen zich in hun eigen val
opgesloten. Een val waarin ten slot
te de honger hen tot overgave zal
dwingen.
Wanneer Bismarck eindelijk vol
doende krijgsgevangen bevrijd heeft,
opent maarschalk Mac-Mahon de
aanval op Parijs. Alle leiders van het
oproer worden zonder pardon gefu
silleerd. In de laatste „bloedige week**
der historische tweeënzeventig dagen
van de commune bereikt het drama
zijn weerzinwekkende climax. Het
stadhuis, de Tuilerieën, het ministerie
van financiën, honderden woningen
worden in brand gestoken, en uit
weerwraak zetten de communards de
aartsbisschop en tachtig andere gij
zelaars op hun beurt tegen de muur.
Het kerkhof Père la Chaise vormt de
laatste en symbolische vierkante me
ters Parijse grond waar de opstan
delingen zich verschansen. Na de di-
finitieve nederlaag van de arbeiders
tegen de bezittende klasse van Frank
rijk die dus eerst de Duitse erf
vijand te hulp had geroepen zul
len nog ettelijke duizenden Parljze-
naars door krijgsraden gedeporteerd
of ter dood veroordeeld worden. Ge
plaatst voor de keuze: onderwerping
aan de Pruisische „vijand" of re
volutie in Parijs hebben „De Jules"
de voorkeur dus aan Bismarck ge
geven. En men kan zich daarom in
denken dat het „officiële" Frankrijk
na honderd Jaar vandaag nóg altijd
weinig behoefte gevoelt om aan dit
politieke wapenfeit al te nadrukke
lijk herinnerd te worden
