Weinig commentaar op het
tweede rapport van Nixon
Maanbergen, zonnevlekken
IREEMD
iESTAND
Nog geen uitzicht
op beëindiging van
Britse poststaking
yz
Meer verantwoording dan nieuwe politiek
Stoph: vrije toegang
voor Westberlijners
tot Oost-Duitsland
is,;
Washington-Peking
VAN TWEE
ALP INISTEN
EEN GERED
Nieuwe strategie
van Portugezen
in Mozambique
Vluchttunnel bij
"muur ontdekt
U krijgt méér
mogelijkheden met
de Grote Winkler Prins
Tijdelijk met twee voordelen
I 2
JDAG 26 FEBRUARI 1971
LELDSCH DAGBLAD
pagina y
'den-Oosten (III)
p 7 maart aanstaande loopt op-
iw een verlenging af van het be
id dat op 7 augustus J.l. aan het
zkanaal tot stand kwam. De si-
üe langs het kanaal heeft zioh in-
Idels ingrijpend gewijzigd. De
onnen zwijgen en er heeft zich
de militairen in beide vijan-
)ke kampen een merkwaardig
t gemoedelijkheid meester ge
it (tijdens een recente inspec-
constateerden hoge Israëlische
tairen een achteruitgang in het
eel van de fronttroepen)
i situatie is potentieel echter ex-
iever dan ooit. Niet alleen Egyp-
naar ook Israël heeft van de be-
ïdsperiode gebruik gemaakt om
resp. posities te versterken. Egyp-
manoeuvreerde al binnen de eer-
30 dagen van het bestand SAM-3
^installaties in een gunstige
itie langs het kanaal, hoewel
bestandsbepalingen wijzigingen
de status juo binnen zones vijftig
imeter ten oosten en ten westen
de bestandslijn verboden. Is-
gebruikte deze schendingen als
ent om op 6 september zinj
Inemen aan de gesprekken bin-
het kader van de missie-Jarring
te schorten en eiste herstel van
oude toestand. Pas op 28 decern-
verklaarde Tel Aviv zich weer
eid om aan de besprekingen deel
lemen.
ie incidenten rondom de Egyptisch
tandsschendingen zijn illustratief
het wantrouwen en de moeilijk-
n die beide partijen moeten
rwinnen willen ze nu dichter bij
lar komen. Er zijn aanwijzingen,
Nasser het bestand accepteer-
hoewel hij wist dat hij van de ge-
mheid gebruik zou maken om z'n
itie te versterken. Vóór het tot
pd komen van een staakt-het-vu-
aan het kanaal was hij daartoe
in staat geweest wegens de in-
Inpi
:N
lor
:in Elbrink
ïale artillerie- en luchtbombarde-
ïten van de Israëliërs,
en aanwijzing voor Nassers kwa-
trouw zou men kunnen opmaken
de Russische weigering om een
erikaans voorstel voor de contro-
pan de naleving van de bestands-
alingen te aanvaarden. De Ver
gde Staten stelden Moskou voor,
Russische waarnemers op de wes-
]ke en Amerikaanse op de ooste-
kanaaloever zouden opereren.
inneer de Sowjet-Unie dit zouden
l^1 iben aanvaard, zouden de Russi-
leiders rechtstreeks verant-
rdelijk zijn geweest voor de be-
idsschendingen. Dat de Egypti-
;e president met Russische toe-
mming de raketinstallaties dich-
naar de waterweg kon verschui-
is duidelijk. Het bevel over de
tallaties werd op dat moment ze-
nog gevoerd door Russische mi-
ren.
raarom de Sowjet-Unie, die even-
de VS een aanmerkelijk belang
bij het handhaven van het be-
Mftid, een dergelijke risico nam is
eilijk te zeggen. Waarschijnlijk
it Nasser het Kremlin er van te
0 rtuigen dat voor Egypte alleen
ierhandellngen vanuit een sterke
itie perspectief boden.
)verigens is het niet alleen Egypte
zich tijdens de eerste bestands-
;4j iode merkwaardig gedroeg. Vol-
1 is sommige bronnen maakten ook
Israëliërs van de rust aan het ka-
o al gebruik om versterkingen aan
1 Bar Lew-Linie aan te brengen,
t als bij het kip en het ei weet
n ook bij deze zaak niet goed wat
eerst was: de Egyptische of de
aëlische versterkingen. In het
itste geval zou Nasser niet hele-
uu ial ongelijk hebben gehad en an-
rsom.
Voor de redenering dat beide par-
en tegelijkertijd het bestand
londen pleit het feit dat Israël on-
324fnks intensieve luchtmachtpatrouil-
langs het kanaal pas zes dagen
het ingaan van het bestand mei-
maakte van de schendingen. Dat
dan gebeurd zijn nadat de leider
het rechtse nationalistische blok
het parlement Menachem Begin
)r het eerst melding maakte van
yptische obstructie. Zelfs tot eind
?ustus 1970 achtte de Israëlische
emier de bestandsschendingen
:t essentieel en minister Dajan
n Defensie verklaarde toen nog
reiit aan de missie-Jarring voorrang
oest worden gegeven. In een la-
stadium toen de discussie tussen
iviken en duiven op een kookpunt
D( 'am en Dajan dreigde af te tre-
D' n wonnen de haviken tenslotte.
Uit een oogpunt van tactiek had-
n de haviken niet helemaal onge
le. Zij forceerden in elk geval de
ierikaanse wapenleveranties, hoe-
il de VS aanvankelijk nauwelijks
h indacht schoken aan de Egyptische
hendeingen. Met de wapenleveran-
is slaagden de Israëliërs er weer
het machtsevenwciht in hun voor-
o fel te brengen.
Dominerend
Was de eerste periode van het be-
and kenmerkend voor het moeilijke
8flimaat waarbinnen zich de politiek
het Midden-Oosten beweegt, de
13|enode van 6 september tot 27 de-
ber die er op volgde werd geken
merkt door een tweetal domineren-
factoren waarbij Israël niets an-
irs kon doen dan wachten tot ze uit
ewerkt waren. In de eerste plaats
[lias er de burgeroorlog in Jordanië.
Llfen overwinning van de Palestijnen
Jordanië zou de zaak voor Israël
anzienlijk ingewikkelder hebben ge
laakt.
Na hervatting van de Amerikaan-
e wapenleveranties en herstel van
WASHINGTON (GPD) Zoals zijn eerste rapport over de
stand van zaken van de Amerikaanse politiek van verleden
jaar, was Nixons tweede jaaroverzicht van gisteren meer een
verantwoording dan de formulering van een nieuwe politiek.
Nieuw was zijn gedetailleerde uiteenzetting over de gesprek
ken die in Helsinki met de Sowjet-Unie gaande zijn over we
derzijdse beperking van van het strategische kernwapenbezit.
Nieuw was ook zijn formele mededeling dat de Amerikaanse
terugtrekking van troepen uit West-Europa gekoppeld dient te
worden aan het evenredig terugtrekken van Sow jet-Russische
manschappen. En niet helemaal nieuw, maar wel in het oog
springend, was zijn mededeling aan de leiders in Hanoi, dat, zo
lang er Amerikaanse krijgsgevangenen in Noord-Vietnam blij
ven, ook Amerikaanse troepen in Zuid-Vietnam gestationeerd
zullen blijven.
Het rapport ontlokte weinig reac
ties of commentaar in Amerika. Al
leen aan de uiteenzettingen over het
Vietnam-beleid en de relatie met de
Sowjet-Unie werd enige aandacht be
steed, maar ook deze onderwerpen
boden weinig nieuwe gezichtspunten
PARIJS (GPD) Gistermiddag
om half drie is een reddingsploeg per
helikopter erin geslaagd de Franse
alpinist René Desmaison te redden,
die al een week zonder eten en bij
een temperatuur van dertig graden
onder nul op de Walker-piek van de
Mont Blanc op 4000 meter hoogte in
levensgevaar verkeerde. Zij 23-jarige
metgezel Serge Gousseault bleek, zo
als ai enige dagen werd gevreesd de
ontberingen van honger en kou niet
overleefd te hebben. Vier dagen ge
leden was hij gestorven.
Desmaison, wiens handen, voeten
en ledematen tot glazige vleesklom
pen waren opgezwollen, is in bewus
teloze toestand met een brancard on
middellijk naar het hospitaal van
Chamonix overgebracht. De medici
hebben goede hoop dat hij het dra
ma kan overleden, maar voor het mo
ment zal hij eerst een langdurige
slaapkuur moeten volgen.
Nadat militaire helikopters gister
ochtend onophoudelijk rond de steile
bergtop hadden gecirkeld' zonder
kans te zien te landen, heeft in de
vroege middag een van de beste mi
litaire Franse piloten die operatie
eindelijk toch tot een goed einde we
ten te brengen. De storm had toen
iets van zijn kracht verloren en de
piloot wist, niet zonder eigen levens
gevaar. zijn toestel te plaatsen op de
enkele vierkante meters die de top
van de Walkerpiek vormen. Vijf red
ders daalden daarop de steile wand
af naar het kamp van Desmaison.
De alpinisten hadden een week ge
leden hun tent enkele meters lager
opgezet en Desmaison heeft zyn
einddoel dus niet bereikt. Waar
om hij en zijn verongelukte kame
raad die paar laatste meters niet ook
nog hebben afgelegd, is een van de
mysteries waarop men in Chamonix
het antwoord nog niet gevonden
heeft. Want enkele dagen voordat de
alpinisten in levensgevaar waren ge
raakt, hadden de helikopters nog ge
regeld controlevluchten gemaakt zon
der dat de bergbeklimmers hun bij
stand schenen in te roepen. Alarm
werd pas geslagen toen nijpend ge
brek aan voedsel heerste en op dat
moment beletten de rukwinden elk
contact met de beide alpinisten.
het machtsevenwicht groeide de Is
raëlische bereidheid om weer deel
te nemen aan gesprekken met Jar
ring. De dood van Nasser en de pre
sidentskeuze in Egypte strooiden
echter wat dat betreft roet in het
eten. Direct nadat Sadat aan de
macht was gekomen kregen de Is
raëliërs een belangrijke vingerwij
zing in de koers die de huidige Egyp
tische president zou varen. Het ka
binet dat Sadat benoemde met aan
het hoofd de beroepsdiplomaat Faw-
was een teken dt hij in elk ge-
al van plan was de onderhandelin
gen voort te zetten.
Dat hij in de maanden die er op
volgden in zijn redevoeringen de
agressieve toon van het verleden op
nieuw hanteerde zou er op kunnen
wijzen dat hij zijn positie in Egyp
te zelf moest stabiliseren. Ongetwij
feld hebben de haviken in het Egyp
tische leger en de door Nasser ge
kortwiekte orthodoxe Mohamme
daanse Broederschap, die een harde
lijn voor staat, van het overlijden
van de Rais gebruik proberen te ma
ken. Nassers opvolger die de auto
riteit van zijn voorganger miste,
was in de eerste maanden aan han
den en voeten gebonden. Het feit dat
vanaf eind december tot op het
ogenblik vooral dank zij Egyptische
initiatieven het overieg in het Mid
den-Oosten in een nieuw stadium is
geraakt zegt daarom wel iets van
de Sgyptische bereidneid tot een re
geling te komen.
(WORDT VERVOLGD)
die tot scherpe kritiek van Nixons
tegenstanders of zelfs maar tot lof
van zijn supporters aanleiding gaven.
Zijn radiorede van twintig minuten,
die maar een deel van de tekst be
sloeg van het officiële rapport van
180 pagina's (65.000 woorden), dat by
het Congres werd ingediend, werd op
het ongebruikelijke tijdstip van elf
uur in de ochtend uitgezonden, een
uur waarop alleen hulsvrouwen op de
dagelijkse aflevering van hun televi
sieserie wachten.
Een andere afwijking van de tot
nog toe gevolgde politieke koers leek
Nixons houding ten aanzien van
Rood-China te zyn, dat in de tijd
van de vroegere minister van Bui
tenlandse Zaken Rusk (onder presi
dent Johnson) op zijn hoogst nog
werd aangeduid als .Peking". Nixon
maakte echter voor het eerst officieel
gewag van een ander China dan dat
van generaal tsjang Kai-Sjek op For
mosa. De president stelde een ver
lichting van de handelsbeperkingen
voor en uit andere delen van zijn
rede bleek, dat hy hierin een eerste
stap ziet naar een politieke accent
verschuiving tussen belde landen. Dit
was des te meer opvallend omdat
China zich onlangs in dreigende ter
men (nu gevolgd door Moskou) heeft
uitgelaten over de nieuwe invasie in
Laos.
Krijgsgevangenen
Over de krijgshandelingen in Laos
liet de president zich echter weinig
uit. Hy ontdeed zich van elke ver
antwoordelijkheid voor de uitbreiding
van de oorlog tot dit land, door
Noord-Vietnam ervan te beschuldi
gen dat de leiders in Hanoi deze uit
breiding van de oorlog veroorzaakt.
Verder duidde Nixon op de moge
lijkheid dat Amerika zich mettertijd,
vermoedelijk op het moment dat alle
Amerikaanse troepen zijn terugge
trokken, uit de vredesconferentie in
Parys zal kunnen terugtrekken. Dit
was op te maken uit zijn mededeling
aan Hanoi, dat, wanneer het de be
sprekingen zou blijven tegenwerken,
de Noordvietnamese delegatie zich
weieens alleen met Zuid-Vietnam als
gesprekspartner zal moeten verstaan.
Een ander punt, wat Indo-China be
treft, was dat de president nu blijk
baar de volledige terugtrekking van
Amerikaanse troepen gekoppeld heeft
aan de vrijlating van Amerikaanse
krijgsgevangenen, die zich in Noord
vietnamese handen bevinden. Hieruit
valt op te' maken dat Nixon inder
daad steeds minder rekent op een
politieke regeling van het conflict en
dat hy zich instelt op een diplomatie
om door middel van militaire pressie
op Hanoi de Noordvietnamese leiders
tot een regeling te krijgen.
Een deel van de zon en maan zo
als zij gisteren te zien waren tijdens
de gedeeltelijke zondsverduistering
in de ochtenduren. De foto werd met
behulp van een sterrekijker ge
maakt met een belichtingstijd van
eenduizendste seconde om 10 uur, 50
minuten en 15 seconden, iets nadat
het hoogtepunt van het verschijnsel
was gepasseerd.
Op de foto zijn enkele bijzonderhe
den te zien. Opvallend zijn de enke
le zonnevlekken, waarvan de groot
ste bijna met het blote oog zichtbaar
was. Deze vlekken zijn gebieden op
de zon waarvan de temperatuur on
geveer duizend graden lager ligt dan
die van de omgeving, waardoor zij
zich donkerder voordoen. De diame
ter van deze vlekken ligt tussen de
15.000 en 40.000 kilometer, zodat de
Verpleegsters betoogden Ongeveer
12.000 verpleegsters hebben gisteren
in Brussel een betoging gehouden. Al
maanden lang eisen de Belgische
verpleegsters 'n wetelijke erkenning
van de werkzaamheden die ze al
sinds Jaren verrichten maar die hun
ingevolge de Belgische wetgeving niet
zijn toegestaan, zoals om het geven
van injecties e.d. Vooral de Belgi
sche artsenverenigingen verzetten
zidh ertegen dat de bestaande prak
tijk ook wettelijk wordt vastgelegd.
BONN (GPD) Premier Stoph
van Oost-Duitsland heeft de West
berlijners toegang tot de DDR, inclu
sief de hoofdstad Oost-Berlijn, in het
vooruitzicht gesteld. Dit zou één van
de resultaten moeten zijn van direc
te onderhandelingen tussen deOost-
duitse regering en de Westberlijnse
Senaat. Als zulke onderhandelingen
op korte termijn beginnen en in goe
de sfeer verlopen, is het mogelijk
dat met Pasen weer pasjes worden
verstrekt voor bezoeken van West
berlijners aan het oostelijk stadsdeel.
Stophs aanbod, dat eergisteren aan
burgemeester Claus Schütz van
West-Berlijn werd gezonden, is gis
termiddag door het Oostduitse pers
bureau ADN gepubliceerd. Schütz
die vandaag in Bonn samen met
bondskanselier Brandt het antwoord
voorbereidde, reageerde terughou
dend. In Bonn noemde de regerings
woordvoerder Ahlers het voorstel
"een teken van goede wil".
Verrast Is men in West-Berlijn en
Bonn door de actie van Stoph niet.
Volgens één van Brandts naaste me
dewerkers moest het aanbod wel ko
men. omdat er nu eenmaal onder
werpen zijn waarover de Grote Vier
niet onderhandelen, maar die even
min door Bonn en Oost-Berlijn (in
het gesprek tussen de staatssecreta
rissen Bahr en Kohl) kunnen worden
behandeld. Met name het verkeer in
de stad heeft altijd tot de competen-
LONDEN (DPA) Tot de over
winning zal verder worden gestaakt.
De voorzitter van de Britse vakbond
van PTT-beambten Ton Jackson
heeft dit gisteren op een bijeenkomst
van 14.000 mensen in Hyde Park ver
klaard. Tijdens een mars die aan de
bijeenkomst voorafging, kwam het
verkeer in het centrum van Londen
voor een groot deel tot stilstand. Uit
solidariteit met de eisen van de
PTT-ers liepen behalve de stakers
arbeiders van andere vakbonden in
de optocht mee.
De poststaking duurt al bijna zes
weken, maar de vooruitzichten voor
beëindiging lijken slechter te zijn
dan ooit. Besprekingen in het minis
terie van Arbeid zijn gisterochtend
zonder resultaat afgebroken .Even
als tevoren zijn de werkgevers
slechts bereid aan hun aanbod tot
acht procent loonsverhoging 'n ge
ring bedrag toe te voegen, dat ech
ter gekoppeld moet worden aan af
spraken over de arbeidsproduktie.
Steeds meer tekent zich een uit
breiding af van het arbeidsconflict,
dat intussen als een krachtproef tus
sen de vakbeweging en de regering
wordt beschoujvd.
De voorzitter van de vakbond van
PTT-technici verklaarde gisteren,
dat zijn 112.000 leden tellende bond
overweegt symbolische stakingen te
houden om steun te betuigen aan
degenen die het werk hebben neer
gelegd.
ties van de Westberlijnse senaat be
hoord. zo zei hij.
Deze Westduitse diplomaat ziet in
Stophs onderhandelingsvoorstel een
teken dat ook in de DDR het verloop
van de gesprekken tussen de Grote
Vier (Amerika, Frankrijk, Engeland
en de Sowjet-Unie) over de toekomst
van Berlijn positief wordt beoor
deeld. Dat zou in dit geval beteke
nen: evenals Bonn is Oost-Berlijn
ervan overtuigd dat de onderhande
lingen tot een concreet resultaat lei
den en verzanden vrijwel uitgesloten
is.
Opmerkelijk is dat de Oostduitse
premier voor het eerst geen concre
te voorwaarden heeft gesteld. In
vroegere brieven aan de Westber
lijnse Senaat (het gemeentebestuur)
eiste de DDR dat "de zelfstandige
politieke eenheid West-Berlijn" de
bondsrepubliek zou verbieden in het
stadsdeel politieke activiteiten te
ontplooien. Nu verlangt Stoph slechts
dat West-Berlijn meewerkt on onno
dige complicaties te vermijden. Al
leen dan is het mogelijk dat voor,
tijdens en na de paasdagen een bij
zondere bezoekersregeling wordt ge
troffen.
Slachtoffers van cholera In de
Afrikaanse staat Opper-Volta zijn bij
een cholera-epidemie tot dusver veer
tig personen overleden. De gezond
heidsdienst heeft 88 gevallen van
deze ziekte in vijf over het land ver-
snreide besmettingshaarden gere
gistreerd.
Air France wil praten De twee
Franse staatsluchtvaartmaatschap
pijen Air Fiance en Air-Inter en
de particuliere onderneming Uta heb
ben zich gisteravond bereid verklaard
onverwijld onderhandelingen te be
ginnen met de vakbonden van het
technisch vliegend personeel tenein
de de hervatting van de normale
diensten mogelijk te maken. Tevo
ren had de minister van Verkeer
Chamant de partijen opgeroepen op
nieuw aan de onderhandelingstafel te
gaan zitten. Hij deed dit, nadat ver
scheidene vakbonden van vliegend
personeel zich tot hem hadden ge
wend.
Invallen in Johannesburg De
Zuidafrikaanse veiligheidspolitie
heeft gisteren vroeg invallen gedaan
ln woningen en kantoren van Angll-
kaanse geestelijken en leken in Jo
hannesburg. Niemand is aangehou
den. Volgens de secretaris van het
bisdom Johannesburg zocht de poli
tie naar stukken van of over verbo
den organisaties, zoals de communis
tische partij, het Afrikaans Nationaal
Congres en het Defense and Aid
Fund.
aarde met een diameter van nog
geen 13.000 km er makkelijk in zou
kunnen verdwijnen.
Duidelijk zichtbaar ls voorts de
gekartelde rand van de donkere
maan. Deze oneffenheden zijn het
silhouet van de maanbergen. die
van de aarde af gezien net op de
rand van de maanschijf liggen.
Alleen doordat de maan zoveel
dichter bij de aarde staat dan de
zon (ruwweg 400.000 tegenover
150.000.000 kilometer) lijken zon- en
maandiameter even groot. De dia
meter van de zon is echter in wer
kelijkheid ongeveer 270 maal groter
dan die van de maan. Men mag
dan ook de hoogte van de maanber
gen niet vergelijken met de grootte
van de zonnevlekken, waarvan wij de
diameters noemden. Deze foto werd
gemaakt door de heer B. Apeldoorn
uit Leiden, lid van de Werkgroep
Meteoren.
LISSABON (AFP) Volgens Mi
guel Murupa, 'n voormalig bestuurs
lid van 'tFrelimo (front voor de be
vrijding van Mozambique) die naar
de Portugezen is overgelopen, zal de
oorlog in Mozambique „spoedig beëin
digd kunnen worden." Hij meent dat
het conflict met militaire middelen
opgelost kan worden. Murupa gaf op
een persconferentie in Lissabon een
uiteenzetting over de nieuwe Portuge
se strategie, bestaande uit 't aanleg
gen van wegen en vliegvelden en het
gebruik van helikopters. Volgens hem
zijn de Mozambikanen er „trots op
Portugees te zijn," en steunen zij het
blanke bewind. Het aantal verzets
strijders van het Frelimo schatte hij
op niet meer dan vier of vijfduizend.
BERLIJN (DPA) Een dag voor
dat hij in gebruik genomen zou wor
den hebben Oostduitse grenswachten
Bisteren een onder "de muur" in
Berlijn gegraven vluchttunnel ont
dekt. Door de 120 meter lange gang
zouden vandaag zeventien mensen
uit Oost-Berlijn naar het westelijke
stadsdeel vluchten.
De tunnel was volgens de West
berlijnse politie door "vaklui" gegra
ven. Hij liep van de kelder van een
huis in de Franse sector naar Oost-
Berlijn.
De tunnel werd ontdekt toen Oost
duitse grenssoldaten met werk
zaamheden bezig waren. Kort daar
op verschenen auto's met verster
king onder leiding van een generaal.
Franse militaire en Westberlijnse
politie ontdekten in het huis drie
mannen die aan de tunnel werkten.
Deze bevond zich zeven meter onder
de grond.
Beschuldigd van doodslag Een
van de eigenaren van de danstent die
in novembe^ van het vorige Jaar te
St. Laurent-du-Pont in brand vloog
en waarbij 147 personen omkwamen,
is gisteren beschuldigd van doodslag.
Het is Gilbert Bas, één van de vijf
eigenaren van de club Cinq-Sept.
Zijn vier partners zijn eveneens bij
de ramp omgekomen.
Bom in Belfast In de r.k. wijk
Crumlin Road in Belfast is gisteren
een vrouw ernstig gewond door een
exploderende bom. Twee politieman
nen die een groep schoolkinderen es-
Arteerden werden licht gewond. De
bo mwerd gegooid vanuit 'n menigte
die de twee politiemannen met ste
nen bekogelde.
ADVERTENTIE
Boordevol moderne Informatie. Rijk en doelmatig geïllustreerd. I
Elk onderwerp in een exacte, afgeronde vorm. Alfabetisch ge-1
rangschikt. Alles In een handomdraai te vinden.
De grootste Nederlandse encyclopedie: 100.000 onderwerpen; I
16.000 bladzijden in 20 luxe banden. De tweede oplage gaat f
verschijnen. Teken nu In!
In iedere boekhandel kan men u er alles over vertellen, óók l
over het aantrekkelijke betaalsysteem. Een uitvoerig model-1
exemplaar ligt ter inzage. 1
3flrtP//c/«//)o'"Vano ik tfir
