Onzekerheid heerst nu in Sassenheim
Al
Grote dikke dingen''
a.m.c.
3w
Japanse 'groeistuipen
TSJECHEN UIT VOORSCHOTEN skoda
ftPAG 10 FEBRUARI 1971 LEIDSCH DAGBLAD -
ANTII
bedrijf van Hart Nibbrig en Greeve N.V. ligt wat
lolen aan de voet van het viaduct op de grens van
JRLUSPl/011^ Cn Sassenheim. ^en toevallige passant heeft
felijks in de gaten, dat achter die glanzende show-
N •leen imposant gebouwencomplex schuil gaat, waarin
fe modernste middelen wordt getracht de groei zonder
ken op te vangen.
de ranglijst van de meest verkochte automobielen in Ne-
is het merk Audi in vier jaar tijds van de 22ste plaats
\e 14de opgeklommen. Ten opzichte van 1969 is de ver-
orig jaar met 32 procent gestegen en met rond 6000
if gesloten. De prognose voor 1971 bedraagt 8.000 eenhe-
o stond te lezen in een persbericht.
consequenties zou hebben. Dit merk
heeft de laatste jaren een groot deel
van onze omzet uitgemaakt. Wat er
gaat gebeuren als wij onverhoopt
Audi kwijtraken, daarover kunnen
wij nu natuurlijk ook nog niets zin
nigs zeggen. We hebben het de laat
ste dagen enorm druk gehad met
allerlei besprekingen, zodat we daar
over het hoofd nog niet hebben ge
broken".
Zou de fabriek in Neckarsulm
de voorkeur geven aan Van Oor
schot (maar waarom dan toch? Een
zoveel kleiner bedrijf tegenover het
solide en gedegen H.N.G.) dan zou
dat voor de tweede maal binnen een
aantal Jaren een gevoelige slag bete
kenen voor H.N.G. ..In het begin van
de Jaren zestig werden wij het slacht
offer van de EEG. Van 1955 af. toen
wij in Sassenheim kwamen, assem
bleerden we namelijk DKW-automo-
bielen voor de Benelux. Door de af
braak van de invoerrechten loonde
dat de moeite niet meer. We moesten
toen omzwaaien. Van een produktie-
maatschappij werden we een distri
butiecentrum".
Overigens, een distributiecentrum,
eiding van een verhaal, dat
weken geleden over het
leimse bedrijf schreven heb-
onveranderd gelaten. Het te-
t succes, dat H.N.G. ln de
Jaren heeft gehad met het
en van de verkoop van de
voor dpe rest van ons verhaal heb-
grotendeels naar de prullen-
- i^cten verwijzen, omdat daarin
timisme van de directie werd
l|aj|X ld ten aanzien van de ontwik-
'l' op langere termijn. En die
|st is vorige week ineens onze-
worden. Binnenkort komt de
t van Auto Union naar Neder-
m de situatie te bekijken en
treken. Pas dan valt de be-
of Hart Nibbrig en Greeve
iporteurschap van de Audi-
ibielen houdt of dat het over-
handen van de Rotterdam-
ta Van Oorschot.
;an er op het moment helaas
eer over zeggen, hoe graag ik
rel. 01 fk 2011 willen ze®t directeur
Karl. „Natuurlijk hoop ik, dat
^^^■taande situatie wordt geconti-
i maar zoals u in ons persbe-
'an vorige week kunt lezen
in beslissing daarover pas la-
Iet is logisch, dat een verlies
.udi voor ons bedrijf flinke
TREKEr
A. G. Karl
dochter van Piat. met aparte pro-
duktie en verkoop». In 1961 ver
scheen de eerste O.M.-truck op de
Nederlandse markt. H.N.G. brengt
nu de volledige serie, van licht tot
heel zwaar. Vorig jaar werden er
370 O.M.'s aan de (transport)man
gebracht. Voor dit jaar rekent men
op zo'n 500. Verder heeft men aan
het leger nog zo'n 2000 Munga's ge
leverd. een terreinvoertuig, dat men
als een jeep zou kwalificeren als het
geen beschermde merknaam was.
H.N G. zorgt voor de service. Verder
voert het Sassenheim se bedrijf mo
toren BMW. BSA. DKW en JA WA'
CZ) en bromfietsen (DKW). Van de
markt van motoren kan het weinig
spectaculairs verwachten. Met uit
zondering van BMW. „We hebben er
vorig Jaar 500 verkocht, maar we
hadden het dubbele kunnen halen
niet alleen voor de Audi's. Ook voor j als de fabriek maar had willen' le
de O.M.-Trucks OM. staat voor veren meent de heer Karl. Hij re
Officine Meccaniche. een volledige j kent dit jaar op 800 stuks.
De DKW-br om flets heeft in de wat
duurdere klasse een moeilijke tijd
doorgemaakt. Kinderziektes hebben
deze tweewieler danig in de wielen
gereden. Maar de genezing is nu vol
ledig. Men verwacht de verkoop dit
Jaar te kunnen opjagen van 2200
naar 4000.
Maar de grootste uitbreiding zou
toch van de Audi moeten komen.
Een groeiende verkoop tot 8.000 auto
mobielen per Jaar vraagt om voor
zieningen. Daarom werd een terrein
van 5.000 vierkante meter achter het
bedrijf verhard voor opslag. Dat werk
gaat gewoon door. Maar verdere
plannen 'uitbreiding kantoorruim
ten. mogelijke doortrekking van
spoorlijn) zijn voorlopig even in de
ijskast tot opheldering van de situa
tie is verkregen.
Intern werd er de laatste Jaren
al veel veranderd. Het feit, dat het
bedrijf aanvankelijk op assemblage
was ingesteld, blijft echter duidelijk
zichtbaar. Het is nog steeds tech
nisch volledig geoutilleerd. Dat men
dat zo wil houden om een zo groot
mogelijke service te kunnen verle
nen blijkt uit de hypermoderne
lakstraat, welke is ingericht. Met
vijf cabines, waarin niet alleen be
schadigingen aan het lak kunnen
worden geklaard, maar gemakkelijk
ook volledige auto's kunnen worden
gespoten.
Het troetelkindje van de heer Karl
is echter de computer, die het be
drijf sinds enige tijd in gebruik
heeft. Een logische consequentie van
de noodzaak tot rationaliseren. Het
Het complex van Hart Nibbrig en Greeve tn Sassenheim.
stratie moest worden vereenvoudigd.
Het gaat immers niet alleen om
auto's, motoren en bromfietsen,
maar ook om de vele duizenden on
derdelen van die vervoermiddelen.
Per dag zo'n duizend mutaties. Dat
moet worden geregistreerd, geadmi
nistreerd, gefactureerd, gedebiteerd,
gecrediteerd en in het grootboek op
genomen.
Drie jaar heeft men gezocht, geke
ken en bestudeerd, wat de beste me
thode zou zijn. Het liefst had men
toen besloten tot een eigen computer,
maar dat bleek geen haalbare pons
kaart. Dus werd ID '70 opgericht,
een computercentrum in Den Haag.
stond al Jaren vast. dat de admini- j waar met andere bedrijven het me
talen geheugen van de machine
wordt gedeeld. Maar een deel staat
HNG permanent ter beschikking.
Dat mechanische geheugen- en boek-
houdwonder wordt gevoed door pons
kaarten. Binnenkomende bestellin
gen door de dealer op eenvoudige
wijze reeds op ponskaarten vastge
legd gaan per koerier naar Den
Haag. Spoedbestellingen kunnen vla
de niet al te snelle terminal vanuit
Sassenheim rechtstreeks naar het
centrum worden doorgeseind. De
computer doet dan verder de hele
boekhoudkundige was. Witter dan
wit. Alles houdt hij bij. Aan de men
sen erom heen slechts een voortdu
rende controle, waaruit allerhande
conclusies kunnen worden getrok
ken. Maar alle gegevens staan door
lopend schier feilloos ter beschik
king. Het spaart heel veel handwerk.
En manuren, die elders beter kun
nen worden gebruikt. Het zou ons te
ver voeren al de technische details
van de computer te bespreken, dat
valt trouwens buiten ons bestek.
We hebben slechts even de schijn
werper gezet op dit 46-Jarige bedrijf,
dat al 15 Jaar ln Sassenheim ls ge
vestigd en op dit moment nog recht
kan doen gelden op het predikaat
„grootste auto-importeur uit deze
contreien". Wij hopen met H.N.G.,
dat het zo blijft.
hij ook een wat bijzondere klanten
kring.
..Alleen mensen die zich zo'n duur
dere auto kunnen veroorloven. Di
recteuren van grote bedrijven. Vaak
ook personen in vrije beroepen, zo
als specialisten. Ze willen die luxe.
dat comfort. Voor hen is ook een
pluspunt, dat die grote motoren met
veel vermogen nagenoeg geen on
derhoud vergen. Daar zijn ze vaak
gevoelig voor. Er zijn er velen, die
overgaan van Europeanen naar Ame
rikanen. Enkele jaren geleden niet.
Toen lag het prijsverschil nog op
zo'n vijf mille. Maar door de Kenne-
dyronde en de verhoging van de
prijzen in Europa zijn die verschil
len vrijwel afgebroken. Verhoudings
gewijs zijn ze niet duurder meer",
bepleit de heer Van der Klugt.
Als wij veronderstellen dat 't hier
toch om personen gaat, die wat min
der enthousiast tegenover het ver
schijnsel auto staan, begint de heer
Van der Klugt te lachen. „Neen
L "laten we zeggen: tevreden h<*>r, ze zijn even fanatiek. Het ge-
j beurt herhaaldelijk, dat b.v. een di-
niet voldaan. Dat kunnen recteur van een groot bedrijf, die
je normaal pas via vijf secretares-
j^rouwens nooit zijn aan de telefoon krijgt of niet,
D karakteriseert de heer Wil- omdat hij geen tijd heeft hier
j uren naast de monteur staat als ie
met zijn auto bezig is. Wel rijden ze
j gemiddeld niet zo veel kilometers.
I Ze gaan bijvoorbeeld zelden met de
auto met vakantie. Of ze moeten met
een caravan op stap gaan. Het
I komt vaak genoeg voor, dat we een
telefoontje krijgen van een klant, die
I meedeelt dat hij met vakantie gaat.
Of we zijn wagen voor een onder
houdsbeurt maar even van Schiphol
willen halen".
De heer Van der Klugt meent, dat
er zeker een markt voor zulke gro
te auto's zal blijven. En ondanks de
vele fusies in de automobielwereld
ziet hij de toekomst van American
Motors niet somber in
„Het mag dan klein zijn vergele-
ken bij giganten als General Motors-
j en Ford, maar het ls nog altijd een
groot concern. Zeker na aankoop
I van Kaiser-jeep. Daardoor is de pro-
j duktie gestegen tot 600.000 wagens
i per Jaar. Grote Europese bedrijven
j kunnen daar nog niet aan tippen. En
met een orderportefeuille van 321
miljoen dollar alleen voor het Ame-
1 rikaanse leger heb je wel een ste-
j vig fundament".
Derhalve durft de heer Van der
Klugt ook de toekomst van de Leid-
j se H. A. I. met vertrouwen tege
moet te zien.
„Het aantal mag dan niet groot zijn.
de winstmarge ls natuurlijk in ver
houding. Bovendien leveren wij A.M -
C.-onderdelen door heel Europa. En
dat valt ook niet weg te cijferen.
C. van der Klugt, algemeen
teur van de Hollandse Auto
3Jortmaatschappij H.A.I. n.v.
de Zoeterwoudseweg in Lei-
BANI zÜn conclusie van het afge-
i 13 en jaar.
rie Jaar geleden begon hij daar
I Hde voormalige vliegtuigloods van
I K Amerikaanse leger waarin
LL;ier Eltaxbussen en trucks een
tel. jptdak hadden gevonden zijn
lortbedrijf met eigenlijk weinig
■r dan een grote dosis goede wil.
(Leidse aannemer Stigter maakte
k veel improvisatie-talent van de
>glijke loods een toch wel repre-
.atieve ruimte voor de automo-
ien van American Motors. En die
Idt zich als zuiver Amerikaans
-Iriif niet bezig met het kleine
rk. Het gaat echt om de „grote
ke dingen", zoals de heer Van
Klugt ze bij herhaling noemt.
In het eerste Jaar van zijn Leid-
vestiging bleef de verkoop be-
(kt tot zo'n 45 van die sleeën. Vo-
Jaar gingen er echter al 127 de
ttr uit. Na drie Jaar dus bijna drie-
lal zoveel. Vergeleken bij de tota-
autoverkoop in Nederland van
ser dan 400.000 stuks natuurlijk
Ét zo veel. Maar Ford haalde in
land toch ook niet meer dan 207
luwe grote Amerikanen. „En ter-
|1 de anderen zakken, stijgen wij",
istateert de heer Van der Klugt
it zonder trots. Bovendien gaat het
hem meestal om wagen van e-
maar nog vaker ver boven de
(.000 gulden, met de Javelin als
toloper. De vorig Jaar geïntrodu-
lerde „kleine" wagen van A.M.C.
de Gremlin doet het geheel vol-
(ns de verwachtingen hier niet zo
«t. De heer Van der Klugt weet
Ét uit zijn hoofd niet precies, maar
U dacht dat er nu vijf rondreden.
[Neen, het gaat bij hem hoofdzake-
|k om de echte grote Amerikanen,
(thans in onze ogen. Derhalve heeft
In Leiden en omgeving
vinden we vier importeurs
van toevallig
sterk uiteenlopende
automerken.
Ter gelegenheid
van de komende
RAI-tentoonstelling
hebben wij
met verschillende
representanten
een praatje gemaakt
over de bloei en groei
van hun bedrijven.
De snel toenemende
verkeersstroom
rechtvaardigt
hun optimisme
voor de toekomst.
Veelal is hun
grootste zorg:
hoe verwerken we dat
allemaal?
Voor Hart Nibbrig
en Greeve
is daar vorige week een
levensgroot probleem
bijgekomen.
Tekst:
Koos Post
Foto's
LD/Holvast
Datsun Nederland N.V. aan de
Wilhelminalaan in Sassenheim
barst aan alle kanten uit zijn
jasje. De magazijnen puilen uit.
De kantoorruimten zijn te klein.
De opslagplaats voor 350 auto's
blijkt bij lange na niet toereikend.
In het klein vindt men dat alles
terug in het kantoor van adjunct-
directeuer C. N. M. Hamer. Zijn
zwaar beladen bureau staat omge
ven door kasten, kastjes, stapels pa
pieren, foto's en andere zaken. Van
daaruit probeert hij met directeur W.
R. Greeve jr. de ontstuimige groei
van het bedrijf in goede banen te
leiden.
In het verbouwde bollenbe drijf
van Sonneveld en Co moeten zij
trachten de snelle opmars van de
Japanse automobielen in ons land
bij te benen. De aanval, die nog
maar luttele jaren geleden vanuit 't
land van de rijzende zon op Europa
werd ingezet, zet stevig door. Het
gaat enorm hard. Nauwelijks zes
Jaar geleden werd Datsun Nederland
opgericht. In mei 1966 werden de
eerste Datsuns geïntroduceerd. In
1967 werden er nog slechts 549 ver
kocht. Maar vorig jaar waren dat er
al 4450.
Voor volgend Jaar gokt men glad
weg op zo'n 8.000. „En de Japanners
willen over een jaar of vier een om
zet van 20.000 wagens halen", zegt
de heer Hamer zonder met de ogen
C. N. M. Hamer
te knipperen. Geen wonder, dat de
getransformeerde bpllenschuren dat
niet allemaal kunnen verstouwen
„We hebben op verscheidene plaat
sen ijzers in het vuur voor nieuw
bouw. Het liefst blijven we in de
Randstad. Maar waar we precies
terecht zullen komen, kan ik nu nog
niet zeggen", merkt de heer Hamer
op
Hij is er langzamerhand wel aan
gewend in het groot te denken. De
Japanners strekken hem wat dat
betreft ten voorbeeld. Van een pa
pier ie lepelt hij enkele indrukwek
kende cijfers op over het Nissan con
cern, de leverancier van de Datsuns.
De fabriek werd eind 1933 gesticht,
maar beperkte zich voor de oorlog
tot vrachtwagens en tijdens de we
reldbrand tot oorlogsmateriaal. Pas
in 1953 ging Datsun zelf personen
auto's bouwen na een tijdlang de
assemblage van een Austin te h-'-^en
verzorgd. Vijf Jaar later kwam de
export op gang. Het eerst naar 4me-
rika. Sindsdien is het concern opge
groeid tot negen kolossale fabrieken,
waarin in 1966 reeds meer dan
600.000 auto's werden geproduceerd.
En voor dit Jaar wordt een prod uk-
tie van meer dan twee miljoen(!)
auto's verwacht.
Het behoeft geen betoog meer. dat
zoiets alleen lonend kan draaien bij
een grote export. Met zeven eigen
schepen die 1600 tot 3000 auto's
kunnen vervoeren worden de Nis-
san-produkt naar alle delen van de
wereld gebracht.
Dit Jaar komt er een opslagcen
trum in Rotterdam, waar constant
ongeveer 8.000 auto's in voo- ad
zullen worden gehouden. De onder
delen voorziening wordt op soortgelij
ke wijze geregeld. Door deze wijze
van vervoer wordt de vrachtprijs
van Japan naar hier niet onevenre
dig hoog en kan men op kostprijsba
sis de concurrentie met Europese en
andere merken aan.
Voor het familiebedrijf Englebert aan de Dobbeweg in Voor
schoten betekent de import van personenauto's slechts een
deeltaak. Het bedrijf (met in totaal 160 man personeel) heeft
heel wat meer en zeer afwijkende pijlen op de boog.
We noemen autoradio's, versterkers, grammofoons, cassette
recorders en dergelijke. Van Mitsubishi en sinds kort ook van
Lloyd. Verder het z.g. mechanische transport. Bijvoorbeeld
vorkheftrucks en veegmachines van Komatsu. Daarnaast land
bouwwerktuigen, zoals de McGormick van International Har
vester. En dan de grondverzetmachines. Bijvoorbeeld de NCK-
draglines en -kranen en de International-bulldozers en payloa
ders (voor het laden van vrachtwagens). En dan hebben we dr
gewone vrachtwagens nog niet eens genoemd.
Een verkoopstrijd op vele fronten
dus. En de strategie van de top is er
op gericht dat aantal steeds meer uit
te breiden. Maar de personenauto's
belichamen een oude liefde uit de
allerprilste begintijd. Henry Engle
bert stichtte zijn bedrijf op 10 decem
ber 1898. Op een zolderkamertje er
gens in Leiden. Daar begon hij met
het assembleren van Belgische FN-
rijwielen. Via motoren kwam hij later
bij de auto's terecht. „Verschrikkelijk
veel" merken heeft hij in der Jaren
gevoerd. Onder meer heeft hij het
alleen-importeurschap voor Ford in
Nederland verzorgd tot dit merk met
een eigen vestiging kwam.
Tussen al die merken kan men ook
de Tsjechische Minor tegenko
men. Het merk is inmiddels vergeten.
Maar het was wel verantwoordelijk
voor de banden tussen Englebert
en dat land. die tot op heden besten
digd zijn gebleven. Nog steeds neemt
een Tsjechisch merk (Skoda) het
leeuwedeel van de activiteit van Eng
lebert op het gebied van personenau
to's voor zijn rekening. Daarnaast,
verkoopt een volledige Englebert-
j dochter, de Delftse Motoren Hande.
die inwoont in Voorschotel
en waarvan de heer Guy Engle
bert directeur is wel het merk
Isuzu. maar wanneer men de cijfers
van vorig Jaar naast elkaar zet (2200
Skoda's en 350 Isuzu's) dat ligt voot
de hand wie de boventoon voert.
Hoe komt het eigenlijk, dat Isuzu
niet meedraait in de Japansr
stormloop?
I De heer P. F. M. Kampshoff, tweedi
I assistent-manager heeft verschillen
de verklaringen bij de hand.
„In de eerste plaats is Isuzu de
grootste vrachtwagenproducent van
Japan pas enkele Jaren geleden met
personenauto's begonnen. Ze hebben
nog een beperkte lijn. Bovendien en
dat zal wel de voornaamste oorzaak
zijn, was de import eerst ln handen
van een Haags bedrijf. Dat stopte er
plotseling mee. Van de ene dag op de
andere stonden de Isuzu-rijders in
de kou. Dat doet een merk geen goed
Anderhalf Jaar heeft het braak gele
gen. Toen konden wij er weer van
I voor af aan mee beginnen. In augus-
I tus 1967 was dat. Het jaar daarop
P. F. Af. Kampshoff voor de nieuwe, aantrekkelijke Skoda-coupé.
kwamen we niet verder dan 150 auto's
Nu is dat aantal al meer dan
het dubbele. Nog geen grote getal
len. maar de groei zit erin en dat zal
wel zo doorgaan. We hebben er zelf
veel vertrouwen in. De aanvoer van
wagens en onderdelen levert geen
moeilijkheden op. De auto's zijn
uitstekend. De prijs ligt niet te hoog.
Het zal best gaan".
Trouwens ook de verkoop van Skoda's
heeft ups en downs gekend. De be
ruchte bestedingsbeperking heeft de
omzetvergroting destijds grondig,
aangetast. Maar sinds de komst van
de 1000 MB (en zijn opvolgers) stij
gen de verkoopcijfers gestadig.
Worden die
beïnvloed door
cijfers niet nadelig
het feit, dat het
hier gaat om een wagen van achter
het ijzeren gordijn?
De heer Kampshoff aanvankelijk:
„Ach, er zullen altijd mensen zijn, die
zo'n auto persé niet willen rijden.
Maar dat aantal is te verwaarlozen.
Er bestaat misschien wel een ze
kere terughoudendheid ten opzichte
van de onderdelenvoorziening. maar
dat is volgens mij volkomen ten on
rechte. De Tsjechen hebben de de
viezen broodnodig. Het is voor hen
derhalve een levensbelang auto's
naar het Westen te exporteren. En
ze weten, dat ze daar alleen een kans
hebben bij een perfecte organisatie".
De heer Kampshoff later: „Ik ge
loof. dat als die fabriek toevallig en
kele honderden kilometers meer naar
het westen had gestaan, dus voor het
ijzeren gordijn, dat de verkoopcijfers
veel groter zouden zijn geweezt".
Maar hij heeft blindelings vertrou
wen in het produkt-op-zichzelf. En
volgens zijn zeggen hij niet al
leen. „We hebben vele vaste klanten,
die gewoon niet anders meer willen
dan Skoda. Misschien waren de wa
gens vroeger wat rauw en stug, maar
met de komst van de 1000 MB is dat
voorbij. Ze hebben vergeleken bij de
andere wagens in hun prijsklasse veel
meer te bieden. Goed afgewerkt. Een
motor, die niet stuk is te krijgen. En
vooral veel ruimte naast vele techni
sche snufjes. Er zijn mensen, die zo
verzot zijn op Skoda, dat ze de nieu
we 110 R coupé die met de 100 TS
als Nederlandse primeurs naar de
RAI komen van een plaatje heb
ben gekocht. Ze hadden de wagen zelf
nog niet gezien. Ze wisten de prijs
niet eens. Maar ze moesten en zou
den hem hebben. De wagen moet
nog in de verkoop en nu heb ik al
wachtlijsten.
Maar deze perfecte organi
satie kan toch niet alleen de oor
zaak van die grote groei zijn? Wat
brengt het publiek ertoe auto's uit
Japan te kopen?
De heer Hamer geeft zonder aar
zelen enkele redenen „Kwalita
tief goed. De tijd van Japanse rom
mel ligt ver achter ons. Het publiek
wil een economisch vera" ^orde
wagen, relatief laag ln onderhoud. En
men wil wel eens wat anders. Dat
daar een lagere Inruil waarde tegen
over zou staan ls gewoon niet waar.
Kijkt u de betreffende boekjes er
maar eens op na. De Datsuns
staan niets slechter dan de verge
lijkbare andere gangbare merken.
En ik verwacht, dat dat wel zo zal
doorgaan. Het is gewoon meer auto
voor minder geld. Bovendien groeit
ons dealernet gestadig. Eind 1966
hadden we zestien dealers, van wie
maar één exclusief. Nu hebben we
er 135 over heel Nederland, van wie
negentig procent alleen ons merk
voeren. In de omringende landen is
het net zo Behalve dan in Duits
land, maar daar gaat Datsun dit
Jaar beginnen. En niet te ve- ?n.
wij brengen een heel complete lijn
modellen. Maar liefst negentien. Van
zes tot zestienduizend gulden".
Op de komende RAI worden er
weer drie nieuwe modellen geïntro
duceerd.
Daarnaast experimenteert Nissan
met de Wankelmotor en met elek
trische auto's. Het merk rijdt mee
in vele rally's. Alles bij elkaar druk
te genoeg in het Sassenhelrr.* be
drijf, dat in enkele Jaren tijds jok
personeelsbestand zag groeien van
drie tot vijftig man.....
