Computer kan democratie
zowel dienen als doden
WATERFLUORIDERING
er voor NPV
3 Universiteit staat
if valt met fatsoen
Kapelaan Schlatmann
naar Antoniusparochie
*\)f' Zoutendijk bepleit grondrechten
Priesterteam weer compleet
Acad. examens
Haagweg
Tv-discussie
over boek van
dr. L. de Jong
ATTENTIE
3RI G 8 FEBRUARI 1971 LEIDSCH DAGBLAD PAGIN'A 3
1ÏN Prof. Zoutendijk stelde in zijn voordracht in het
generale ter gelegenheid van de dies natalis van de
Universiteitdat de computer, het wonderkind uit het
c van logica en elektronica, hijzonder veel diensten kan
Li aan de gecompliceerde maatschappij van vandaag en
Ivaart, maar deze ook ernstig bedreigen.
hij echter gebruikt wordt voor beleidsbepaling in de
vitische samenleving, moet de voorwaarde gesteld wor
de probleemstelling en de keuze uit alternatieven, zo-
door verantwoordelijke politici en door deskundige
ymeurs aan de computer worden voorgelegdinderdaad
n en volledig. Daartoe moeten zij, die de computer han-
ok de mogelijkheden en grenzen kunnen onderkennen
nal in hun oordeel en opdrachten aan de computer wor-
ontroleerd door evenzeer deskundigen.
formatie te onthouden, die voor een
dergelijk beleid noodzakelijk is. Tegen
de uitvoering van de wet op de
volkstellingen, zoals die deze infor
matieverwerving meent te moeten
regelen, zijn echter talrijke ernstige
bezwaren mogelijk, zoals in een apar
te beschouwing op pag. 1 nader wordt
omschreven.
Veel belangrijker en bij onvol
doende reglementering gevaarlijker
achtte prof. Zoutendijk echter de re
gistratieve informatiebank voor per
soonsgegevens.
De overheid bewaart thans reeds
ijj| komt nog, dat computers
-Zi kunnen worden voor de per-
Yt opslag van informatie van
A' ard. Deze informatiebanken
f* Onderscheiden in registratie-
;S-. listische.
cstelling bedoelt een statis-
formatiebank te zijn. De
e verzamelen gegevens zijn
toekomstige beleidsbepaling
t belang. Zonder die infor-
v. een beleidsvoering niet mo
et is niet eerlijk een rege-
rzijds te verwijten dat zij
aide terreinen geen beleid
haar anderszijds de in- i vele persoonlijke gegevens op talloze
"de
Soeteman breekt traditie
j
EN Op een plechtige bij-
t ter gelegenheid van de
lies van de Leidse universi-
A t de rector magnificus, prof.
Soeteman, vanmiddag een' rede
'Aken, getiteld: „Elke tijd
3 universiteit die hy ver-
'Prof. Soeteman week daar
van de gewoonte, dat de
nc rector op de dies ten toe-
anioudt, die op zijn eigen vak-
betrekking heeft. De huidige
J- ei te menen, dat hy zich in
d<waarin zoveel actuele uni-
ts< tsproblemen de aandacht
ve niet mocht veroorloven aan
pa ilemen voorbij te gaan.
get eerste gedeelte van zijn rede
prof. Soeteman in herinne
rt dit hoogstwaarschijnlijk de
dies was. die gevierd werd
bestuur van een college
atoren. In de loop van dit
er een universiteitsraad wor-
c :ozen en een college van be-
vorden gevormd, waarin de
tien in de minderheid zijn. De
plaatsen, zondat dat iemand precies
weet waar zij berusten, wat zij be
helzen en wie er toegang toe heeft
Deze registratie centraliseren is be
ter, zowel uit het oogpunt van con
troleerbaarheid als toegankelijkheid.
Het is echter van het hoogste be
lang, dat wij ons gaan bezinnen op
de regels, waarbinnen (zowel publie
ke als openbare) informatiebanken
van deze aard zouden moeten wer
ken om aanvaardbaar te zijn, omdat
zij op zeer vele wijze kunnen wor
den misbruikt.
In de eerste plaats zou de over
heid slechts die informatie betref
fende de burgers mogen bewa
ren, welke in de wet genoemd wordt.
In de Grondwet zou voorts een aan
tal grondrechten op dit gebied moe
ten worden opgenomen. Deze grond
rechten omvatten de volgende pun
ten.
1. Iedereen heeft het recht te we
ten wat er over hem bewaard wordt
en kan die gegevens inspecteren of
laten nagaan.
2. Iedereen heeft het recht onnauw
keurige of niet ter zake doende in
formatie aan te vechten. Er zal dus
een beroepsmogelijkheid moeten zijn,
b.v. een ombudsman.
3. Iedereen heeft het recht te weten
en te controleren, wie toegang
heeft tot zijn persoonlijke gegevens
De wet moet de toegankelijkheid
en de controle daarop duidelijk re
gelen.
4. Iedereen heeft het recht scha
devergoeding te eisen voor het ten
onrechte gebruiken van vertrouwe
lijke of onjuiste informatie.
5. Iedereen heeft het recht verwij
dering te eisen van informatie die te
maken heeft met intime gewoonten
en idealen.
Een ander belangrijk prin
cipe achtte prof. Zoutendijk, dat
j wettelijk de beheerder en de gebrui-
ker van opgeslagen informatie niet
i dezelfde instantie moeten zijn. Dit
betekent, dat een onafhankelijke or- mensen achter de computer die iets
ganisatie, enigszins vergelijkbaar met I jaten zeggen en die de computer
I de Nederlandse Bank, zou moe- iaten zeggen wat zij graag
LEIDEN Deze week is de officiële benoeming te verwach
ten van kapelaan J. M. Schlatmann (40) tot pastor van de St.
Antoniusparochie in Leiden.
Daarmee zal e*n einde zijn geko
men aan de vacature, ontstaan door
het vertrek- om gezondheidsredenen-
j van pater B. v.d. Meer O.F.M. en is
het priesterschap van de parochie
weer compleet. Met patu- H. v. Eeu-
wijk O.F.M. zal kapelaan Schlat
mann op voet van gelijkheid de pas-
toralele taken waarnemen.
Uit deze benoeming blijkt, dat een
exclusief-Franciscaanse bezetting
niet meer als een dwingende eis
I wordt gezien. Zowel 't Bisdom Rot-
I terdam als het Provincialaat der
j Fransiscanen zijn con amore ak-
koord gegaan met deze oplossing van
het personeelsprobleem binnen het
dekenaat.
i De nieuwe pastor van "Zuid-West"
blijft voorlopig nog woonachtig aan
I het Leidse Stationsplein, maar zal
zich zodra daartoe geschikte mo
gelijkheid bestaat binnen zijn nieu
we parochie vestigen.
Leiderdorp
Deze benoeming, die per 1 maart
ingaat, houdt tevens een ontslag in
als kapelaan van de Menswording
parochie in Leiderdorp. Kapelaan
Schlatmann werd daar benoemd op
1 augustus 1969. Tevoren was hij als
moderator-godsdienstleraar verbon
den aan het Leidse Agneslyceum,
maar zijn uitgesproken voorkeur ging
naar de parochiële zielzorg.
Ondanks het inspirerende klimaat,
dat ook voor de kerk bestaat in een
Jonge, sterk groeiende gemeenschap
als in Nieuw-Leiderdorp, hebben een
redelijke personeelsspreiding („Zuid-
West" is twee keer zo groot!' alsme
de persoonlijke inzichten omtrent
een pastorele benadering, de door
slag gegeven bij de aanvaarding van
deze benoeming.
Kapelaan Schlatmann, die wegens
de ziekte van zijn voorganger, reeds
twee maanden in de Antoniuskerk
assisteerde, zal op 21 en 28 februari
ook liturgisch weer in de Menswor
ding-kerk voorgaan.
Van de verschillende regionale op
drachten. die kapelaan Schlatmann
naast zijn parochiële functies vervul
de. zal hij er enkele continueren in
de nieuwe situatie. Met name zal hij
lid blijven van de Dekenale Raad
Leiden, zal hij het godsdienstonder
wijs blijven behartigen aan de Leid
se scholen voor Detailhandel, en te
vens beschikbaar blijven voor het
pastoraat onder de homofielen.
Dit houdt verband met de "schaal
vergroting" in het pastoraat, waarin
op de parochie-priesters een beroep
wordt gedaan, hun aandeel te nemen
in de niet-wijk-gebonden taken bin
nen het Leidse dekenaat.
Ik heb enige maanden geleden 'n
open brief geschreven over de ver
keersborden op de Haagweg. Toen
dacht ik dat de zaak was opgelost,
maar ik moet nu helaas constateren
dat de situatie hetzelfde is gebleven.
Je mag op de Haagweg naar vier
straten niet oversteken. De kinderen
moeten ««I-maal met de fiets naar
LEIDEN Aan de technische ho- Noordman rijden, en daar twee heel
geschool van Delft slaagden voor het gevaarlijke wegen oversteken. Ik ga
Prof. dr. G. Zoutendijk
systeem, opgebouwd en gehanteerd
doctoraal examen elektrotechnisch
ingenieur: C Grimbergen, J. Wijn
beek (beiden Leiderdorp), S. van
Nooten (Leiderdorp) en N. van Veen
(Hazerswoude).
Ghana erkent Oeganda Als eers
te Afrikaanse land heeft Ghana be-
sloten het nieuwe bewind in Oeganda
te erkennen. De regering in Accra
ten worden geschapen voor informs- als 00rdeel horen Dat gevaar is het door gelijkwaardige groepen deskun- zegt in een boddschap aan generaal |Jj" a'.,„
tiebeheer. t i dieen. maar vnnr ppn van Vipirip cv- I Amln rint. ("IVinnn rip or»PVPrpiriitoU Prt
I tiebeheer.
Controle op de naleving van de ge
stelde regels kan echter een probleem j g^^ngen
grootste wanneer de computer te
hulp wordt geroepen voor beleidsbe-
rector memoreerde het vele.
universiteit aan een groot PA
curatoren te danken heeft en wr~
18 in het bijzonder de drie pre-
g^ i-curator van na de oorlog,
ei S. baron De Vos van Steen- n,
E. H. Reerink en prof. dr. -
^itendam. Daarna ging prof. f
Vian in op de vele veranderin-
Zizich in de universiteiten vol- i voor de universiteitsraad, een nieuw
pn hPt vooral rip miri- democratisch universiteitsparlement,
en die het vooral de oud-
ien vaak moeilijk maken hun
niversiteit nog te herkennen.
verband werd het Leidse
3 van 1970 genoemd, waarin
van een ouderwetse lustrum
terug te vinden was, maar
er men, staande in de moder-
Jversiteitswereld, toch positief
rdelen. Overal worden op het
k scheidsmuren tussen ver-
en en instanties gesloopt of
betrouwbaarheid getoetst en
het onderwijs worden ver
engen beproefd. Helaas houden
'ldmiddelen en personeelstoe-
„jen geen gelijke tred met de
van problemen en met de
onbeperkte groei van de
studenten,
enkele maanden vinden in
verkiezingen plaats
waarin gekozenen uit alle geledingen
betrokken zullen worden bij het be
stuur van de universiteit", besloot dr.
Soeteman zyn rede. Ook daarbij heb
ben we een jaar of vier, vyf de tyd
om te tonen, wat onze democratische
bedoelingen waard zijn. Er zal veel
afhangen van de kwaliteit, cjie we
zullen blijken op te brengen: kwali
teit in kennis van zaken en kwali
teit in verstandig beleid. Maar we
moeten er tevens op verdacht zijn,
dat er één aspect van communicatie
op een bijzonder zware proef gesteld
gaat worden, een aspect waarmee
ook ons universitaire samenzijn staat
of valt: het gewone, maar onmisbare
menselijk fatsoen. Elke generatie
mag dan het hoger onderwijs heb
ben, dat zij verdient, maar ze moet
dat dan ook werkelijk verdienen!"
op zichzelf vormen. Het gebruik van j
een hoogwaardig technisch apparaat
als een computer betekent immers,
dat steeds meer de verantwoordelij
ken de werkelijke beslissingsmacht
verschuiven naar het lager niveau
van de deskundigen, die de compu
ter-uitkomsten kunen manipule
ren door gerichte programmering,
beperking van alternatieve keuze.
Per slot van rekening zegt de com
puter niets uit zichzelf. Het zijn de
I
LEIDEN De Maatschappij der
Nederlandse letterkunde houdt don
derdag 18 februari in Holiday Inn
een bijeenkomst, tijdens welke een
forum met de zaal zal discussiëren
I over de methode van geschiedschrij
ving in dr. L. de Jong's boek over
„Het koninkrijk der Nederlanden
in de tweede wereldoorlog",
i Het forum bestaat uit dr. I. Schöf
fer, dr. M. C. Brands, H. vaü Ga
len Last, dr. L. de Jong en dr A.
F. Manning. De VPRO zal televisie
opnamen maken, die naderhand ge
heel of gedeeltelijk zullen worden
uitgezonden.
De toegang tot deze discussie-avond
is uitsluitend op vertoon van gratis
verkrijgbare kaarten. Deze moeten
vóór 15 februari worden aangevraagd j
bij de secretaris van de Maatschap
pij. de heer D. de Jong, Franchi-
montlaan 23 in Leiden. Voor vervoer
van het station Leiden naar Ho
liday Inn kan worden gezorgd
Dit betekent, dat het beleid steeds
meer bepaald dreigt te gaan wor
den door technocraten, bureaucra
ten en pressiegroepen
Op langere termijn zou dit het
einde van de democratie kunnen be
tekenen. De greep naar de macht
wordt eenvoudiger door verminderde
controlemogeli j kheden
Zo te zien lijkt er slechts één weg
uit deze impasse te leiden: duplicatie
van het gehele computer-informatie-
digen, maar voor een van beide sy
stemen onder verantwoordelijkheid
van het parlement, niet van de re
gering.
Amin dat Ghana de soevereiniteit en
J onafhankelijkheid van Oeganda er- I
kent en de verandering van regering j
I aan dit standpunt niets afdoet.
me nu afvragen of degeen die de lei
ding heeft of verantwoordelijk Is
voor het plaatsen van die verkeers
borden, wel goed met de gang van
zaken op de hoogte is. Of loopt hij
door de stad met een zonnebril op?
Dan wordt 't toch tyd dat hij hem
j op de Haagweg afzet, want hij brengt
I onze kinderen in levensgevaar. Er
I zijn al meer mensen aangereden bij
Noordman. Is dat de aandacht niet
mensen in
Zuidwest gevaar lopen?
5. G. Kamphues
Genestetstraat 120a
Leiden.
Gaarne zou ik willen ingaan, tegen treedt met vergrote kans op fractu-
de grove onwaarheden en de opruien- j ren» met 25—150 mg natriumfluori-
I de uitspraken van het aktiecomité de per dag gedurende 75—350 dagen
ADVERTENTIE
Parkeergelegenheid neeit bij
jns voor de deur Ot op een
minuut afstand v d. Werl
straat. Oude Rijn. Kaasmarkt
Twee minuten Hooigr (Ir
Driessenstraat) t loont di
moeite om onze grote collectie
de oeste merken in te zien
3nze traditie is ..altyd voor
deliger" geen valse leuze „van
'.oveel voor zoveel' maar het
gehele Jaar „voor zoveel". En
toch ak-standing als echte
Juweliers en Horlogers Onze
;igen ateliers onderstrepen dit
door echte vakservice te bie
den. Doet er Uw voordeel mee
Gouden sieraden, verlovlngs-
ingen, hdriuges. klokken, cas-
"t.tes, verzilverde geschenk
artikelen. brillant
De beste merken,
de ruimste keuze
Juwelier - Horloger
v. d. WATER
Haarlemmerstraat 181
"Zuiver drinkwater" uit Tiel (LD
I van vrijdag).
I Waar heeft dit comité de weten-
schap verkregen, dat twee liter wa-
I ter. met twee milligram fluoride,
I vergiftigingsverschijnselen zou ge-
ven? In verschillende gebieden van
landen zoals de Verenigde Staten.
Indonesië, Italië, Engeland en Zuid-
Afrika, drinkt men al tientallen ja
ren natuurlijk drinkwater met fluo
ride-concentraties tot 20 mg/liter,
zonder dat men ook maar één nade
lige invloed op de gezondheid heeft
kunnen aantonen (zie: Rapport van
de Volksgezondheid no 19. advies in
zake de medische-toxicologische en
tandheelkundige aspecten van het
fluorideren van het drinkwater; uit
gegeven door het Min van Sociale
Zaken en Volksgezondheid.
In Rusland heeft Knizhnikov een
vergelijkend onderzoek gedaan in ge
bieden waar tientallen jaren reeds
een fluoride-concentratie was in het
drinkwater van 4 mg/liter en in ge
bieden zonder fluoride. Hij consta
teerde geen verschil in de gezond
heidstoestanden van de inwoners.
(Ned. tijdschrift voor Tandheelkun
de. nov. 1970).
Een ander feit dat het vermelden
waard is. is de behandeling van pa
tiënten leidende aan Osteoporose,
(ziekte van het bot, waarbij door ge
brek aan een kalkdepot, brosheid op-
achtereen, zonder dat een ongun
stig effect op de andere organen
werd gevonden (Th. L. Visser; Fluo
ride in medicine). Nt. voor tandheel
kunde nov. 1970).
De Amerikaanse vereniging voor
toxicologie verklaart dat na uitvoe
rige onderzoeken is gebleken, dat
waterfluoridering een volkomen vei
lige methode is. Prof. Dustin van de
Wereldgezondheidsorganisatie ver
klaarde op het symposion over
"fluoridering in 1969 in Zwitserland"
(Bad Ragaz) dat vaterfluoridering
één van de best gedocumenteerde
gezondheidsmaatregelen is in de ge
schiedenis van de medische weten
schap.
De vergelijking die het aktiecomi
té trekt tussen arsenicum en fluoride
is volkomen onterecht en van cumu
latie is nog nooit iets gebleken Hier
mede toont het comité op wat voor
laakbare wijze hij de publieke me
ning tracht te beïnvloeden.
Over de opmerking van de driedui
zend gemeenten in de V.S., die op
fluoridering terugkwamen het vol
gende: in Antigo (Wisconsin. VS.),
werd in 1949 het drinkwater gefluo
rideerd, maar door acties van tegen
standers in 1960 werd hier een eind
aan gemaakt, elf jaar fluoridering
had de cariës in de kindergebitten
ver teruggedrongen.
In 1964. vier Jaar na de stopzetting
ró óchryucH
deed men opnieuw een onderzoek, t
percentage cariësvrije gebitten was
gezakt van 39% naar 19,8%. In 1966
werd het onderzoek weer herhaald,
de resultaten waren nog slechter, en
ondersussen hadden de inwoners
van Antigo na een referendum zich
opnieuw voor fluoridering uitgespro
ken.
In Amerika zijn reeds negentigmil
joen mensen aangesloten op gefluo
rideerd drinkwater, Rusland dertien
miljoen, Ierland is het eerste land
dat fluoridering verplicht heeft ge
steld (Ned. Tijdschrift voor Tand-
heelk. no 11 1970) en dit zouden
maatregelen zijn ten nadele van de
j volksgezondheid?
Zonder fluoridering zullen we de
I troosteloze toevloed van slechte ge
bitten niet tot staan kunnen brengen,
I om van cariës (de grootste volksziek-
I te) terugdringing nog maar te zwij
gen. Een besparing van miljoenen
guldens op tandheelkundige zorg, zou
met een algemene fluorideringsmaat-
regel, nog een prettig bijverschijn
sel zijn bovendien.
A. v. d. Vorst, tandarts
Warmonderweg 7,
Leiden.
LEIDEN (LEIDERDORP In het
,>advinderstroephuis „De Houtkamp"
in Leiderdorp vond zaterdagmorgen
en commandowisseling plaats. De
:ommissaris van het district Nieuw
Rijnland van de Nederlandse Pad
vinders. de heer K. van Rije uit Was-
enaar, droeg het commando over
van de heer A. C. Broeshart uit Lei-
len. Dit gebeurde in tegenwoordig-
leid van de burgemeesters Van der
vave van Leiderdorp en Van der
/illigen van Leiden.
ubaas Van Rije nam afscheid met
oorden van dank aan verschillende
roepen: de centrale leiding, de
;roepskeiders in het district, de staf
an A.D.C.'s oubaas A. Valkenburgh
oor de wijze waarop hij de ad-
vinistratie heeft gevoerd en de ach-
irban.
Hierna reikte hij enige dankbaar
eids-insignes uit: aan de heer B
au Ingen Schenau, shop-keeper
scout-shop, mej. H. W. Schimmel,
2e secr. district dokter Van Melle, de
heer G. Steinbach directeur Leid
se Jeugd-actie, mevr. A. Kosten en
de heer G. P. F. Bax, penningmeester
district.
Hierna werd de vlag ontrold en
legde de heer Broeshart de eed af
„U laat een gezonde zaak achter en
In het begin zal ik nog wel eens naar
u toe moeten lopen om raad te vra
gen. Maar ik weet mij gesteund door
'n goede achterban. Ik wens u goed
spoor," aldus de nieuwe „eerste man
van het district.
Hierna werden korte dankwoorden
gesproken: door oubaas Valkenburg!
namens het district (hij bood een
kaart van Leiden uit 1649 aan)
mevr. Van Melle-Hermanis van het
gewest Zuid-Holland, mevr. Jacobs-
Ooptdam namens N. G. B. en L. P
Ren en de heer W. A. Kosten, voor
zitter van de kring Rijnland.
Op de foto's (LD Holvast) links d
>verdracht met rechts de nieuwi
districts-commissaris Broeshart en
rechts de uitreiking van onderschei
dingen door oubaas Van Rije.
