Zo wordt
het bij
„De Vink
erantwoordelijkheid verpleegster
behoeft dringend
wettelijke basis"
ZUSTER WEVELS, SCHEIDEND DIRECTRICE LEIDS
Snel
reageren
onderweg
door
melk
onderweg
balansverkoop
Nieuws van de
universiteit
MEAB 25 JAAR
ASVA wil dit jaar
ineens 650 gulden
Rijdt veilig met melk
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 3
LEIDEN/VOORSCHOTEN Over vier a vijf jaar ligt
bij De Vink een groot verkeersknooppunt. Die situatie
is op de grote tekening te zien. In dit knooppunt is ver
werkt de nieuwe Waddingerbrug, waaraan thans de
laatste hand wordt gelegd. Daar ontspringt ook de Leidse
Baan, de provinciale weg 1 6, die Leiden rechtstreeks gaat
verbinden met Den Haag.
Alle verkeer uit Noord-Hofland.
Voorschotens nieuwbouwwijk,
zal over de huidige Trompweg
en een nieuw aan te leggen weg
aansluiten op de Leidse Baan
'in vervolgens op de Rijndijk
richting Den Haag en Amster
dam. Daarmee vermijdt dit ver
keer het kruispunt De Vink.
De tekening laat voorts zien, dat
de Leidseweg aansluit op de Leidse
Baan en als Haagweg richting Lei
den koerst. Er komt ook een aanslui
ting onder de Leidse Baan door, rich
ting 'issenaar, via de Rijndijk. Ge-
plan zijn vele kunstwerken, zoals
de i verlengde) Trompweg richting
Wassenaar onder de spoorlijn Lei
denDen Haag en onder de Leidse
Baan door, met op- en afritten.
Dan ook is de Waddingerbrug in het
geheel in de tekening opgenomen
met de vooropgezette functie, die zij
nu nog niet vervult, al is zij thans
gedeeltelijk aan het verkeer dienst
baar gemaakt.
De situatie, zoals deze in de zo
mer van dit jaar wordt bereikt (op
kleine tekening links) is tijdelijk.
Weliswaar is dan de Waddingerbrug
geheel ln gebruik, maar de Leidse
Baan ontbreekt. De Noordhoflanders
moeten nog steeds van het kruis
punt De Vink gebruik maken, maar
kunnen zich ruim baan verschaffen
onder de brug-aansluitingen in de
Haagweg door en vervolgens aan
sluitend op de Rijndijk, die om
streeks 1975 een ondergeschikte rol
zal spelen, maar voorlopig de ver
binding door Wassenaar moet ver
vullen.
Zomer 1971 (eind Juli) komt ook
een einde aan de soms benarde si
tuatie van thans tekening rechts on
der), waarin het verkeer uit Voor
schoten via de Leidseweg risico's
moet nemen om naar Amsterdam-
Den Haag te komen. De kruising
Haagweg'Rijndijk omet worden over
wonnen. In deze huidige situatie zijn
de parallelweg van de Haagweg en
de parallelbrug in gebruik.
sta 7
ADVERTENTIE
(Door P. Bok)
ei8EIDEN Er zijn de laatste
pjin enorm veel taken overgehe-
van arts naar verpleegster,
is daarom zeer urgent gewor-
beider juridische verant-
rdelijkheid nauwkeurig af te
rin enen. Men schrikt evenwel
terug voor een wettelijke re
jig, omdat de materie te ge-
pliceerd is en bovendien nog
ne k in beweging. De verschui-
rin de praktijk gaat voort.
de verpleegkundigen er lang-
:ierhand echter niet bovenop
ngen, kunnen er spoedig zeer
dingen gebeuren. Hoe meer
er komt van de zijde van
Verpleegkundigen, des te snel-
zal het probleem worden op
is de opvatting van iemand,
er na een ruim veertigjarige
ring in alle richtingen van de
►leging een oordeel op na mag
len dat waard is vermeld te
len: zuster E. N. Wevels, die
enkort afscheid neemt als di-
ice van het Leids Acade-
ch Ziekenhuis.
Niveau en techniek
b, waaroni moet U" nou over
vervelende zaak beginnen?"
eerde zuster Wevels in eerste in-
ie op onze vraag over haar me
ten aanzien van deze verant-
t delijkhcidsproblematiek. Maar
ju ct daarop kwam toch een gede-
,r ird. zorgvuldig geformuleerd ant-
a Z nder aarzeling zoals zij
,r ilijkheden en verantwoordelijk-
in haar veertigjarige verple
eg tfienst nimmer uit de weg is I
in an.
?n fee factoren zijn van grote in-
B J geweest op die taakverschui-
op en daardoor ook praktische ver-
oordelijkheidsverschuiving van
w naar verpleegkundige: het veel
1 re niveau van de verpleegsters-
ding en de onvoorstelbare uit-
r ing van de technische hulpmid-
i en ontwikkeling van het medi-
1 kunnen. Het is nu eenmaal zo
ffden, dat de verpleegkundige
een grote kennis van zaken en
een uitgebreide apparatuur bij
'and. steeds in de buurt van de
I snt is en in urgente gevallen be-
U ngen ten bate van de patiënt
a nemen, terwijl de arts veelal el-
of in touw is en niet ieder ogenblik
iddellijk ter beschikking kan
Dank zij de betere opleiding
fin allerlei taken inderdaad oe-
ip fan de verpleegkundige worden
pi lelaten, aldus zuster Wevels.
is is zeker het geval in afdelingen
die voor intensive care, waar
b zelfstandige beslissingen van
N lerpleegkundige essentieel voor
ijn o behoud van de patiënt
De verpleegkundigen horen en
1 Bn voor de daaruit voortvloeien-
P ïantwoordelijkheid niet terug te
ïken. Maar zij mogen wel eisen,
Zuster L. J. Reinhoud, op-
wigster van zuster Wevels als
adjunct-directrice.
dat die verantwoordelijkheid wette
lijk is vastgelegd.
Leerling buiten schot
"Ik wil geen oordeel vellen over
de trieste affaire in Rotterdam. Maar
ik wil er wel over zeggen, dat de
gang van zaken daar bijzonder onele
gant is geweest. En zonder twijfel
fout in zoverre, dat een leerling-ver
pleegster nooit ter verantwoording
geroepen hoorde te zijn voor de
rechter. Hier had toch in ieder geval
de direct boven haar gestelde ver
pleegster of de hoofdzuster de schuld
op zich moeten nemen, ook wanneer
zij afwezig was geweest Een leer
ling-verpleegster hoort onder welke
omstandigheden ook, geen verant
woordelijkheid te dragen en nooit
door de rechter ter verantwoording
te worden geroepen".
Opleiding
Deze opvattingen over verdeelde
mits afgebakende verantwoordelijk
heden (de beroepsorganisaties van
verpleegkundigen zouden hier veel
kunnen doen, maar die zijn helaas
verdeeld en niet eenstemmig) past
zeer wel bij de mening van zuster
Wevels, dat de opleiding van de ver
pleegkundige op nog hoger niveau
moet worden gebracht. Pas dan zal
het de verpleegster mogelijk zijn
niet onder maar naast de arts-zon
der-voetstuk te staan. Zo er al ie
mand op een voetstuk hoort, dan is
dit de patiënt, voor wiens heil arts
en verpleegster beideh op gelijk ni
veau werken.
Zuster Wevels Juicht het toe, dat
er bv in Leiden. Utrecht en Amster
dam gespreksgroepen zijn waarin
artsen en verpleegkundigen deze prin
cipiële evenwaardigheid bespreken.
Overigens is het niveau van de
verpleegopleiding al enorm geste
gen, mede door toedoen van zuster
Wevt'ls. Bovendien heeft zij zeer po
sitief bijgedragen tot de verbetering
van 't leefklimaat in de verpleging. De
theoretische scholing behoeft echter
nog steeds uitbreiding, maar dit kan
slechts gebeuren door de leerlingen
langere perioden dan thans aan de
praktijk te onttrekken. Dat brengt
weer praktische problemen mee.
Zuster Wevels juicht toe. dat bin
nenkort experimenteel in Nijmegen
en Utrecht gestart wordt met een op
leiding van verpleegkundigen op ho
ger beroepsniveau, tot welke oplei
ding alleen het diploma middelbaar
onderwijs toegang geeft, niet een
minder omvattend diploma dat
recht geeft op de gewone verpleeg
stersopleiding. Deze hogere vorming
is vooral van belang voor de vervul
ling van kaderfuncties, waar thans
nog een tekort aan krachten bestaat.
Overigens meent zij dat praktijk
doorstroming naar het kader moge
lijk moet blijven.
Alle stadia
Zelf heeft zuster Wevels deze laat
ste weg gevolgd. Uiteraard, want er
is nog geen andere. Zij werd gebo
ren op 6 januari 1911 te Hekelingen
en begon haar verpleegstersopleiding
in het Amsterdams Kindersanato-
rium te Laren in 1929. Drie jaar la
ter zette zij deze opleiding voort in
het Stads en Academisch Ziekenhuis
te Utrecht, waar zij vervolgens ver
pleegster en eerste verpleegster
werd. Van 1942 tot 1945 was zij direc
trice-hoofdverpleegster van het Dia-
conessenhuis te Eindhoven, waar zij
de moeilijke wederopbouwperiode
meemaakte.
De meest emotionele periode van
haar loopbaan betrof die in Indone
sië, waar zij van november 1945 tot
november 1948 werkzaam was ach
tereenvolgens als hoofdverpleegster
in het Militair Hospitaal te Batavia
en directrice van t Tjikinini Zieken
huis te Batavia, het noodziekenhuis
te Buitenzorg en het Bijzonder Zie
kenhuis te Batavia.
"ipie vele functieveranderingen in
een korte periode waren het gevolg
van de omstandigheden. Er moest
overal telkens weer iets nieuws wor
den opgebouwd, de eisen en hoeveel
heden werk veranderden snel naar
gelang de politieke en militaire ont
wikkelingen".
In 1948 keerde zuster Wevels aan
het einde van de contractuele perio
de terug naar Nederland. "Politiek
wijzere mensen dan ik, raadden mij
aan geen nieuwe contractsperiode
aan te gaan, omdat de Nederlanders
er toch wel uit zouden moeten
Leiden
Van november 1949 tot september
1951 was zij hoofdverpleegster in het
Leidse A.Z Daarna tot juli 1954 di
rectrice van het militair hospitaal
Oog in Al te Utrecht, en van Juli 1954
tot mei 1956 commandant van de
groep Geneeskundige Dienst van de
Milva.
"In het militaire mannenkamp in
Ermelo was onze komst, want we
waren met drie vrouwen, een sen
satie. Het was wel een gekke tijd.
Ik heb er veel geleerd vooral wat
betreft de papierwinkel die je dage
lijks moet doorworstelen. Dat was
voor defensie, maar het verschilt
nauwelijks met wat ik als directri
ce van het Leidse AZ later te ver
stouwen kreeg".
In mei 1956 aanvaardde zij de
functie van adjunct-directrice van
het Leidse AZ. de functie die zij nu
met de officiële titel van directrice
neerlegt.
"Of ik tevreden ben, of deze func
tie mij gebracht heeft wat ik er van
verwachtte? Daar heb ik nooit over
nagedacht. Het is een heel prettige
tijd geweest, met veel werk en enorm
veel verbeteringen op vrijwel ^lle
terrein. Ik ben in Voorschoten blij
ven wonen (na aanvankelijk intern
te (moeten) zijn geweest, omdat Lei
den niet voldoende uitzicht op lucht
en ruimte biedt, zoals mijn werkka
mer in het AZ. Ik kijk nu uit naar
een huisvesting op de Veluwe, óók
met een enorm uitzicht en ruimte
om me heen".
ZEER INTERESSANTE
Duizenden aanbiedingen mei
25% KORTING.
110 BRILJANTEN RINGEN
met 25% korting.
LUCAS VAN LEYDEN
't smalste pand van Leiden
Nieuwe Ryn 4, Leiden
LEIDEN Tot lector in de or
ganische chemie aan de Leidse uni
versiteit is benoemd dr. A. van der
Gen, hoofd van de sectie organische
research van de N V. Chemische Fa
briek „Naarden".
LEIDEN Het Leidse onderwijs
instituut MEAB aan de Herengracht
bestaat a.s. maandag vijfentwintig
Jaar. Ter gelegenheid van dit Ju
bileum wordt er die dag van 4.30
tot 7 uur in „Nieuw Minerva" een re
ceptie gehouden.
Nieuwe top
"Ik ga niet met pensioen, maar
met functioneel leeftijdsverlof Dat
is een organisatorische kwestie. Het
is louter toeval, dat de hele top van
de AZ-leiding ineens vervangen j
wordt. Ik had mogen blijven, maar i
nu de rest van de directie wisselt, j
vond ik het beter, ook maar te gaan I
Juist in een tijd van enorme organi
satorische her-oriëntatie. Dan moet
de weg vrij zijn voor nieuwe inzich
ten, nieuwe krachten".
Op 10 februari zal, na een eerder
afscheid van het personeel, zuster
Wevels afscheid nemen tijdens een
receptie van 4 tot 6 uur in de aula
van het AZ. Ze hangt dan niet haar
uniform aan de wilgen, want dat
heeft ze als directrice nooit gedra
gen. Om niet autoritair te schijnen.
"Ik weet nog niet, wat ik nu ver
der ga doen, afgezien van enig com
missiewerk dat ik voorlopig voort
zet. Vooralsnog: niet altijd ergens
hoeven te zijn, altijd plichten hebben.
De wekker zet ik stil. Heerlijk, een
lange vakantie".
Er zullen er slechts weinigen zijn,
die het haar niet gunnen....a
AMSTERDAM/LEIDEN Beurs
studenten zouden een uitkering van
650 gulden ineens moeten krijgen.
Dit ter compensatie van de gestegen
kosten van levensonderhoud. Dit
heeft de ASVA Algemene studenten
vereniging Amsterdam berekend.
Volgens het CBS (Centraal Bureau
voor de Statistiek) in Den Haag is
deze gerekening Juist. De ASVA heeft
daarom de minister gevraagd dit be
drag nog dit jaar in de vorm van
een beurs uit te keren. In de toe
komst zouden volgens de ASVA
Rijksstudietoelage maxima en
schalen voor lager beroepsonderwijs
waardevast moet worden. De ASVA
dringt er ook op aan, dat het hui
dige systeem van rijksstudietoelagen
wordt afgeschaft. Er voor in de
plaats zou een welvaarts- en waarde
vast studieloon voor alle studenten
moeten komen.
ADVERTENTIE