van Gemenebest
ver wapenlevering Zuid-Afrika
Polen bereidt
CDU-leider
warm onthaal
Israël pakt verzet in Gaza hard aan
BRITSE ETTERS
VRAGEN STEUN
VAN COLLEGA'S
aar voor
%A\0-
pimage
Wereldraad Kerken:
doodstraf afschaffen
Bijna twee
ton voor
arresteren
dr.Mengele
eleionistes breken staking
wl WIR tig
Breuk voorkomen
Kardinaal Bacci
(85) overleden
Voor bredere basis Oostpolitiek
Ondertekening niet actueel
Begrip Berlijnse problematiek
Zaken door allerlei omstandigheden uit de hand gelopen
JKDERDAG 21 JANUARI 1971
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 9
SINGAPORE (Reuter, AFP, AP) Op de Gemenebestcon
ferentie in Singapore is besloten de kwestie van de bescher
ming der zeeroutes en de daarmee samenhangende wapenleve
ringen van Groot-Brittannië aan Zuid-Afrika te verwijzen naar
een studiecommissie, die zo spoedig mogelijk verslag moet uit
brengen. De commissie bestaat uit de vertegenwoordigers van
acht landen: Engeland, Australië, Canada, India, Maleisië, Ke
nia, Nigerië en Jamaica.
app
LONDEN (Reuter, AP) De
1(1 ikbondslelers die met ingang van
[g" sieren cei algehele staking by de
iai, itse posferyen hebben afgeroepen
ond2iks vele hoopgevende be-
ihten tosh niet geheel tevreden,
gstakiig mag dan wat de postbe-
"^rs ea andere postbeambten be-
compleet zijn. de telefoondienst
nctioneeide op de eerste dag byna
fin, rmaal.
De reden daarvan was dat vele
Lelfefonisten en telefonistes weiger-
n aan de stakingsoproep gevolg te
'•jjven. Ze zéden normaal zo weinig
verdienen dat ze zich niet kun-
ino-k1 veroorloven te staken, terwijl
de -akbond niet in staat
stakingsgelc uit te keren. Daar
1 dan nog bij dat een minder-
n, i id van het prsoneel van de tele-
'Slotp
?ARIJS/KRLSRUHE (Reuter,
DPA) - Het Franse hof voor
katsveiligbid heeft de voormalige
TKAVO-arch'aris Francis Roussilhe
tvintig aar gevangenisstraf ver-
a.b ordKld wgens spionage voor Roe-
lenii. Rossilhe werd in augustus
959 n Bussel aangehouden en door
dg* aai Frankrijk uitgeleverd om
iirterejht te staan. Volgens de
'TS™iïlach, heeft hij ongeveer 12.000
inenten en fotokopieën aan een
l{aj van de Roemeense inlichtin-
Rilenst toegespeeld. De documen-
a verschaften nauwkeurige gege-
over de strategische sterkte van
'Westelijke mogendheden.
Pb zijn inkomsten wat te vergro-
l j i had Roussilhe ganzelevers uit
inkrijk naar Brussel laten komen
o deze met winst aan zijn collega's
ibs'verkopen..Zo kwam hij in contact
^jpt de Roemeense spioen Caraman,
1 zich voordeed als een Griekse im-
fteur. Caraman wist met de Frans-
wer tn bevriend te raken en begon de
iaai cumenten van hem te kopen. Vol-
is de rechter ontving Roussilhe
sen 1963 en 1969 een bedrag van
000 francs (65.000 gulden) in
_id.
toussilhe handelde niet uit ideolo-
260 ;he overwegingen, maar alleen om
geld te komen, aldus de rechter,
'olgens welingelichte kringen zijn
de arrestatie van Roussilhe in
nkrijk nog zeven personen gear-
■erd, die voor Roemenië gespio-
'd hebben. Onder hen zouden twee
Jtenaren van het ministerie van
jj, tenlandse Zaken zijn en een agent
lef de contraspionage.
Lui i Goslar, vlak bij de grens met de
leD" R zijn vier Westduitsers gearres-
d die al lange tijd voor de Oost-
niïjtse inlichtingendiest gewerkt zou-
hebben. De twee mannen en
vrouwen hadden militaire in-
tingen verzameld en deze over de
o naar hun opdrachtgever in de
R hebben doorgegeven.
foondienst tot andere vakbonden
behoort die geen staking hebben ge
proclameerd.
De meeste zaken worden op het
ogenblik telefonisch afgedaan. Dit
heeft geleid tot een toenemende over
belasting van het automatische tele
foonverkeer.
Hoewel desondanks op enkele plaat
sen het verzuim toch nog 50 procent
was scheen de bezetting in het ge
hele land voldoende om de dienst
enigszins normaal te laten functio
neren. Het automatisch telefoonver
keer verliep zoals gewoonlijk en zelfs
gesprekken door tussenkomst van
een telefoniste ondervonden weinig
vertraging. Telefoneren met Europa
was zonder vertraging mogelijk maar
het internationaal verkeer met de
rest van de wereld is voorlopig tot
stilstand gekomen.
Steun
Voor vakbondsleider Tom Jackson
was één en ander aanleiding steun
aan het buitenland te vragen. In een
telegram aan de internationale or
ganisatie van PTT-beambten in
Brussel verzocht hij om solidari
teitsacties tegen de zoals hy het
noemde „zwarte onderkruipers". Ge
noemde organisatie vertegenwoor
digt 2.500.000 postbeambten in Ame
rika, Nieuw-Zeeland, Japan, Austra
lië en bijna alle Westeuropese lan
den.
Overigens noemden de vakbonds
leiders de staking nu al een succes.
Zij durfden in ieder geval al te te
stellen dat het werk niet zal worden
hervat voordat het aanbod van 8
procent loonsverhoging zal worden
verbeterd. Het ziet er voorlopig dan
ook erg somber uit. De werkgevers
worden in hun aanbod gesteund
door de Conservatieve regering-
Heath, hetgeen hen niet gauw tot
het doen van concessies zal brengen.
De vakbonden weten zich in hun
strijd gesteund door het Britse pu
bliek. Een aanduiding van de publie
ke steun voor de stakers werd woens
dag reeds gegeven door de „Evening
News". Dit Londense blad hield een
onderzoek waaruit bleek dat zes van
de zeven personen achter de stakers
staan. „Van niemand kan worden
verwacht dat hij kan leven van het
geld dat zij verdienen, vooral ge
trouwde mannen met kinderen",
was een typisch antwoord.
Gesprek, op de Gemenebest-
conferentie in Singapore: links de
secretaris-generaal Arnold Smith,
rechts de president van Tanzania,
Julius Nyerere. In het midden de
president van Oeganda Milton
Obote.
Vliegers verongelukt Vier vlie
gers, die deel uitmaken van het
Britse team stuntvliegers „Red Ar
rows" genaamd, zijn woensdag om
het leven gekomen bij een botsing
van twee vliegtuigen boven de op
leidingsbasis te Kemble, in het
graafschap Gloucester.
Met dit besluit, het belangrijkste
resultaat van de tweedaagse geheime
besprekingen over dit punt, hebben
de 31 delegatieleiders een breuk
weten te voorkomen. Het voorstel was
afkomstig van Nigerië en werd door
Pakistan nader uitgewerkt. Volgens
de indieners is de studiecommissie
bedoeld om Engeland een mogelijk
heid te bieden zich zonder gezichts
verlies los te maken van het begin
selbesluit de wapenleveringen aan
Zuld-Afrika te hervatten. De tegen
standers van wapenlevering hopen,
dat Zuid-Afrika niet zal willlen
wachten op de uitkomst van de stu
die en zyn wapens elders dan in
Engeland zal gaan bestellen. De
Britse premier Heath is intussen ak
koord gegaan met de instelling van
een studiecommissie van acht, maar
daaraan wel enige voorwaarden ver
bonden:
Engeland moet vrij zijn in de ko
mende maanden, ook al wordt de
kwestie intussen bestudeerd, ver
plichtingen op grond van vroeger
afgesloten verdragen na te komen,
waaronder dan ook het Engels—
Zuidafrikaanse defensieverdrag
van Simonstad gerekend zal moe
ten worden;
i Engeland vrij moet blijven alles
te doen wat het nodig acht ter
bescherming van zijn nationale
belangen.
Deze beide voorwaarden zijn door
de andere Gemenebestlanden met
Geen geheime stemmingen De
Tsjechoslowaakse communistische
partij heeft besloten dat er voortaan
op partijbijeenkomsten' geen geheime
stemmingen gehouden mogen worden
omdat die „niet in overeenstemming
zijn met de party tradities".
ADDIS ABEBA «Reuter) Het
120 man sterke bestuur van de We
reldraad van Kerken, dat in Addis
Abeba confereert, heeft gisteren de
leden van de raad met nadruk aan
bevolen gezamenlijk een poging
te doen om de doodstraf afgeschaft
te krijgen.
De aanbeveling was er één van de
negen die door 'n bestuur zyn goed
gekeurd en die alle betrekking hebben
op de rechten van de mens. Afschaf
fing van de doodstraf, aldus het be
stuur, is in overeenstemming met
ons geloof in de heiligheid van
het leven. Het toporgaan van de We
reldraad kantte zich ook tegen de by-
zonder strenge gevangenisstraffen,
waartoe minderheidsgroeperingen en
mensen, die het met de officiële
politiek van een bepaald land niet j
eens zijn, veroordeeld zijn. „Dergelij- j
ke maatregelen kunnen alleen I
maar leiden tot een grotere verbitte
ring en meer geweld".
In een andere aanbeveling worden
het ontvoeren van onschuldige men
sen voor politieke doeleinden en het
geweld van regeringen dat die ontvoe
ringen uitlokt, veroordeeld. Wat het
Midden-Oosten betreft meent het be
stuur, dat de kerken, die bij de We
reldraad zijn aangesloten, regeringen
van alle landen moeten aansporen de
volkerenorganisatie te steunen bij
haar pogingen de resoluties van de
Veiligheidsraad op een doeltreffender
wijze uit te voeren.
Het bestuur wil ook, dat de leden
van de Wereldraad de regerin
gen waarmee zij te maken hebben,
proberen af te brengen van hun
eventueel voornemen de bouw te
steunen van de Cabora-Bassadam in
Mozambique die „zal leiden tot ver
sterking van de op rassendiscrimina
tie gebaseerde regeringen in Afrika".
TEL AVIV Een Israëlische or
ganisatie voor actie tegen Duitse
oorlogsmisdadigers heeft een belo
ning van 180.000 gulden uitgeloofd
voor een ieder die de oorlogsmisda
diger Josef Mengele weet op te spo
ren en te arresteren.
Mengele, die arts is geweest in het
concentratiekamp Auschwitz, is na
Martin Bormann de meest gezochte
nazi-oorlogsmisdager. Hij zou op het
ogenblik in Paraguay verblijven.
De beloning is uitgeloofd door het
in Haifa -gevestigde documentatie
centrum inzake nazi-misdaden. Op
een persconferentie werd een brief
voorgelezen van de Westduitse pre
sident Heinemann. waarin deze liet
weten dat Mengele de nationaliteit
van Paraguay bezit en dat de auto
riteiten van dat land geweigerd heb
ben hem uit te leveren of zelf te be
rechten. De voormalige kamparts
verblijft in het moeilijk toeganke
lijke grensgebied van Paraguay, Bra
zilië en Argentinië. Naar gelang de
politieke situatie in deze landen zich
wijzigt, verandert hij van verblyf-
plaats, aldus het schrijven van de
Westduitse president. Volgens hem
zou een nieuw uitleveringsverzoek uit
Bonn nutteloos zijn.
De directeur van het genoemde
centrum, dr. Toevia Friedman, deel
de voorts mee, dat binnenkort een af
vaardiging van zijn organisatie naar
West-Duitsland gaat om daar met
vertegenwoordigers van de regering
en verscheidene industrieën te spre
ken over een schadevergoeding voor
mensen die tijdens de Tweede we
reldoorlog gedwongen in Duitsland
hebben gewerkt. Volgens hem waren
dat er meer dan twee miljoen, van
wie er slechts 200.000 de oorlog heb
ben overleefd. Tot dusver zijn alleen I
schadevergoedingsregelingen getrof
fen met grote maatschappijen als I
Krupp, Telefunken, Siemens en IG I
Farben. Tientallen andere onderne
mingen, zosls de Volkswagenfabrie
ken. hebben echter tot dusver niets
betaald.
Dr. Friedman deelde mee, dat er
na de oorlog gegevens waren verza
meld van 250.000 nazi-oorlogsmisda
digers.
tegenzin aanvaard. Van Britse zijde
is er de nadruk op gelegd, dat Zuid-
Afrika de verzekering heeft gegeven
eventueel te leveren wapens niet voor
andere dan overeengekomen doel
einden te gebruiken.
Wat de studiecommissie betreft,
deze zal zich bezighouden met
vraagstukken als het belang van het
Brits-Zuidafrikaanse verdrag van
1955, de omvang van de Sowjetrus-
sische dreiging in de Indische Oce
aan en de militaire consequenties
van wapenlevering van Engeland aan
Zuid-Afrika voor de zwarte buurlan
den.
VATICAANSTAD (AP) Kardi
naal Bacci. de grote latinist van het
Vaticaan die vele moderne tech
nische begrippen in de oude taal van
de kerk wist in te passen, is gisteren
na een langdurige ziekte op 85-jari-
ge leeftijd overleden.
Na zijn dood telt het college van
kardinalen nog 125 leden. Kardinaal
Bacci, die verlamd was, oefende zijn
functies reeds geruime tyd niet meer
uit. Hij behoorde tot de uiterst con
servatieve vleugel van de curie.
In Italië en en het buitenland trok
hij in 1969 grote aandacht door een
protest tegen de nieuwe misliturgie,
die Bacci evenals kardinaal Ottavia-
ni vond grenzen aan ketterij.
Asiel gevraagd Een jonge Rus
sische tolk, de 22-jarige Maria Wow-
sjok, heeft in Engeland asiel ge
vraagd. zy was een week geleden
met een gezelschap studenten uit Le
ningrad in Manchester aangekomen.
(Van onze correspondent)
BONN Na in Bonn nog eens duidelijk te hebben verteld dat het
Pools-Westduitse verdrag zijn Christen-Democratische Unie onvol
doende is en dat de kans om nog tot een gemeenschappelijke „oost
politiek" te komen door Willy Brandt is vernietigd, is gisteren Rai-
ner Barzel, leider van de oppositie in het parlement, voor een drie
daags bezoek in Warschau aangekomen. Hij voert er besprekingen
met de voornaamste Poolse leiders, o.a. dus met partijleider Gierek.
De grootste ontvangst, die hem ten deel is gevallen, is naar zijn
oordeel te verklaren uit het feit dat hij ongeveer de helft van de
Westduitse kiezers vertegenwoordigt.
Uit de inderdaad opmerkelijke ontvangst, die Barzel is bereid,
blijkt de onverminderde Poolse inspanning om het verdrag een brede
basis in het Westduitse parlement te bezorgen. In de ijskoude, cy
nische taal die men van hem gewend is, heeft de oppositieleider
nog voor zijn vertrek echter duidelijk gemaakt dat de ratificering
van de verdragen met Warschau en Moskou door het parlement in
Bonn een niet-actuele aangelegenheid is, aangezien de houding van
de Sowjet-Unie zo negatief is. dat de regering-Brandt er niet mee
voor de dag zal kunnen komen.
Niet alleen Barzel, maar ook de voormalige CDU-minister van
Buitenlandse Zaken Schroder, verblijft in Oost-Europa. Schroder is
de afgelopen dagen in Moskou ontvangen door premier Kosigin en
minister van Buitenlandse Zaken Gromiko. Hij heeft met name de
voor Bonn zeer belangrijke kwestie-Berlijn besproken. Het afhanke
lijk stellen van ratificering van het verdrag met Moskou (en min
der officieel ook dat met Warschau) van een bevredigende regeling
in de kwestie-Berlijn is eergisteren door het Russische partijblad
Prawda krachtig van de hand gewezen.
Schroder, die tot de gematigden in de CDU behoort, verklaarde
in Moskou bij Kosigin begrip te hebben gevonden voor de betekenis
der Berlijnse problematiek. Bijna geheel in strijd met Barzels uitla
ting was zijn mededeling dat hij goede hoop heeft op het tot stand
komen van een bevredigende regeling voor Berlijn en dat hij in
veel opzichten de houding van de regering-Brandt nadrukkelijk
heeft kunnen ondersteunen.
Overigens heeft het dertiende gesprek tussen de ambassadeurs
van de „Grote Vier", dat dinsdag in West-Berlijn plaatshad, geen
enkele aanwijzing gegeven dat men dichter bij een nieuwe regeling
voor het stadsdeel komt. Bekendgemaakt werd slechts dat de vier
diplomaten op 9 februari weer bijeen komen, terwijl intussen des
kundigen elkaar zullen raadplegen. Journalisten uit de Sowjet-Unie
hebben laten doorschemeren dat op een duidelijke lijn in de Berlijn-
politiek van hun regering pas kan worden gerekend na het partij
congres dat in maart plaats heeft.
WIM TIMMERS
Liefde
Inmiddels blykt de postduif als
.nieuwe" methode van postvervoer
niet te voldoen.
„Concorde" of de postduif die
moest dienen als koerier voor een
grote onderneming in Londen, heeft
althans wat de hem opgedragen taak
betreft het byitje erby neergelegd.
Nog geen twee kilometer na zyn ver
trek maakte hy door gevoelens over
mand rechtsomkeert en vloog pyisnel
naar zyn hok terug.
Voor duiven is het momenteel het
„seizoen van de liefde" en deskun
digen hadden reeds voorspeld dat
„Concorde" niet op Buckinghamshire
zou aankomen waar hy voor zyn
baas een microfilmpje moest afleve
ren. Dat was gisterochtend, de limiet
die voor hem was gesteld, inderdaad
nog niet het geval en zyn baas sprak
al van een aanval door een of andere
roofzuchtige groep posters. Nog geen
drie uur later echter kwam een 14-
jarige knaap triomfantelyk vertellen
dat hy „Concorde" zacht kirrend in
het duivenhok gevonden had.
(Van onze correspondent)
JERUZALEM (GPD) De Israë
lische regering heeft besloten in Ga
za de bakens te verzetten en veel
harder op te treden tegen Palestijn
se commando's en hun handlangers.
Voor Israël is de maat vol, nu in
1970 vijftien Israëliërs en 116 inwo
ners van de Gaza-strook blijken te
zijn gedood bij terroristische acties.
Er werden in totaal 459 incidenten
geregistreerd, waarbij ook nog 795
gewonden vielen. De acties varieer
den van het opblazen van lichtmas
ten en gebouwtjes tot aanslagen op
militairen en executies van Pales
tijnse collaborateurs. Ongeveer
tachtig inwoners van de Gaza-strook
zijn het afgelopen jaar wegens be
weerde samenwerking met de Is
raëliërs door de commando's in hun
huizen neergeschoten of naar buiten
gesleept en daar afgemaakt. Als bij
komende straf werden vaak ook ge
zinsleden geëxecuteerd.
Israël heeft ook de nog door de
Egyptenaren benoemde burgemees
ter Rageb al-Alemi ontslagen. Hij
liet zich zowel aan de Israëliërs als
de eigen volksgenoten weinig gele
gen liggen. De politie is versterkt
met eenheden van de grenswacht:
goed getrainde mannen, vooral Dru-
zen en Circassen, die korte metten
maken. Het leger verricht dag en
nacht huiszóekingen en in de negen
kampen met totaal 22.000 vluchtelin
gen zijn nu ook militairen gelegerd.
Zowel in de stad als daarbuiten
hebben de commando's er de wind
goed onder Winkeliers en zakenlie- j
den, die het erop wagen hun „advie
zen" te negeren zijn -nauwelijks te
vinden. Ook Palestijnen, die politie
of leger inlichtingen willen verschaf
fen, moeten met een lantaarn wor
den gezocht.
Dat het zover kon komen heeft
meer dan één oorzaak. De politiebe
waking was tot dusver volstrekt on
voldoende. Het gewone politiekorps
kampte met personeelsgebrek. De
grenswacht opereerde tot nu toe
vrijwel uitsluitend in het noorden en
in het bezette Jordaanse gebied,
waar de groene baretten het verzet
zo goed als geheel de kop hebben in
gedrukt en voor rust en orde zorg
den. Gaza en omstreken zijn van
oudsher het werkterrein van het
(Egyptische) Palestijnse leger, een
schepping van de inmiddels door
zijn politieke kameraden aan de dijk
gezette Sjoekeiri. Een deel heeft tij
dens de zesdaagse veldtocht de
vlucht naar Egypte genomen, maar
anderen zijn in de Gaza-strook ge
bleven en houden zich bezig met sa-
j botage en het zaaien van onrust.
Tenslotte heeft Gaza, in tegenstel-
I ling tot Cis-Jordanië, geen leiders
van betekenis. Dat in het bezette
Jordanië over het geheel genomen
rust heerst, komt mede doordat er
een kleine groep bestaat van notabe
len, merendeels welgestelde intellec
tuelen, die grote invloed op de bevol
king heeft. Gaza mist zo'n „kaste,"
want het Egyptische bewind deed al
het mogelijke om zelf de teugels in
handen te houden en de intelligent
sia te beletten vat op de massa te
krijgen. De bevolking is daardoor volking het gevoel te geven, dat Is-
nagenoeg aan zichzelf overgelaten
en een speelbal geworden van de po
litieke en sociale verwikkelingen.
Hierbij komt, dat het Israëlische
militaire gezag in Gaza de lijn tot
het uiterste heeft gevierd om de be-
raël er niet op uit is zijn wil over
matig op te leggen. Economisch is
dat liberalisme Gaza en omgeving
ten goede gekomen, maar de open
bare veiligheid is er ernstig door be
dreigd.
De „fedajln" hebben het door de i Twee Arabische mannen bij
nieuwe maatregelen moeilijker ge-een door een bomaanslag ver-
kregen. De toekomst zal leren of zij nlelie auto in de strook van
zich zullen weten te handhaven of Gaza,
dat het hun zal vergaan als hun
strijdmakkers op de westelijke Jor- daanoever, die hebben moeten lnbln-
I den.
